Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Poland & Lithuania" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-4 z 4
Tytuł:
Dokumentacja skarbowo-wojskowa z czasów Wielkiego Księstwa Litewskiego a rejestry poborowe województwa podlaskiego z lat 1578–1580
Treasury and military records from the times of the Grand Duchy of Lithuania and conscription registers from the Province of Podlasie between 1578 and 1580
Autorzy:
Boroda, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519712.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historia nowożytna
system podatkowy XVI w.
Królestwo Polskie
Wielkie Księstwo Litewskie
Podlasie
early modern history
tax system of the 16th century
Kingdom of Poland
Grand Duchy of Lithuania
Opis:
Celem artykułu jest próba oceny skali wpływu stosowanego na Podlasiu do 1569 r. litewskiego systemu skarbowo-wojskowego na dokumentację aktową powstającą po wprowadzeniu w tymże roku polskiego systemu skarbowego.
The article aims to assess the extent of the influence of the Lithuanian fiscal and military system, which was used in Podlasie until 1569, on records created after the introduction of the Polish treasury system in 1569.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2022, 83, Spec.; 151-173
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy księdza Jana Piotrowskiego, „przyjaciela z Dworu”, o wojsku w obozie pod Pskowem w 1581 roku
The letters of priest Jan Piotrowski, „the one friend at the court”, about the army in the military camp of Psków in 1581
Autorzy:
Bołdyrew, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688748.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia wojskowości wczesnonowożytnej
oblężenie Pskowa (1581–1582)
sztuka wojenna
życie codzienne
Królestwo Polskie
Wielkie Księstwo Litewskie
Wielkie Księstwo Moskiewskie
early modern history of warfare
Pskov siege (1581–1582)
art of war
everyday life
Kingdom of Poland
Grand Duchy of Lithuania
Grand Duchy of Muscovy
Opis:
The issues of everyday life in the military camp in the first part of early modern period wasn’t, as long as that (instead of few exceptions), the main theme of individual study. Discussing of this problem according to Stephan Bathory’s campaign in Livonia, especially the last one (Psków – 1581) is particularly interesting. The reason of that situation is fact, that we can use not only political documentary and well-preserved history sources relevant to militaries and public treasury, but also a diary of Jan Piotrowski, participant of those episodes. In many comprehensive letters he informed about the course of the military actions, but also about the moods and spirits of the soldiers. Many times he wrote about conditions of the soldiers’ everyday life in the camp (during march-pastes and siege), ways and circumstances of gaining the food, conditions of living in the military camp, sanitary and health issues too. His jottings are supplied by Łukasz Działyński and Jan Zborowski’s diaries.
Problematyka życia codziennego w obozie wojskowym w epoce wczesnonowożytnej nie była, jak dotąd (poza nielicznymi wyjątkami), przedmiotem osobnego studium. Szczególnie interesujące wydaje się skupienie na tej kwestii w odniesieniu do wypraw inflanckich Stefana I Batorego, zwłaszcza ostatniej z nich (Psków – 1581 r.). Prócz oficjalnej dokumentacji o charakterze politycznych oraz stosunkowo nieźle zachowanych źródeł natury wojskowo-skarbowej, dysponujemy bowiem dziennikiem Jana Piotrowskiego, uczestnika tych wydarzeń. W formie obszernych listów informował on o przebiegu działań zbrojnych, ale również o nastrojach wśród żołnierzy. Niejednokrotnie pisał także o warunkach codziennego bytowania wojska w obozie (w marszu i podczas oblężeń), sposobach i okolicznościach zdobywania żywności, warunkach pomieszkiwania w obozie wojskowym, kwestiach sanitarnych i zdrowotnych. Jego zapiski doskonale uzupełniają diariusze Łukasza Działyńskiego i Jana Zborowskiego.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2018, 102; 51-64
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność krzyżackiego szpiega o pseudonimie „N.S. Arman” w Królestwie Polskim w połowie XV wieku i jego tożsamość
Activities of a Teutonic Spy Nicknamed “N.S. Arman” in the Kingdom of Poland in the Mid-Fifteenth Century and its Identity
Die Tätigkeit des Spions des Deutschen Ordens mit dem Spitznamen „N.S. Arman“ im Königreich Polen in der Mitte des 15. Jahrhunderts und seine Identität
Autorzy:
Duda, Michalina
Jóźwiak, Sławomir
Szybkowski, Sobiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27268747.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Königreich Polen
Deutscher Orden in Preußen
Großfürstentum Litauen
Intelligenz
ständisches Leben
Parlamentarismus
politische Kultur
Królestwo Polskie
zakon krzyżacki w Prusach
Wielkie Księstwo Litewskie
wywiad
życie stanowe
parlamentaryzm
kultura polityczna
Kingdom of Poland
Teutonic Order in Prussia
Grand Duchy of Lithuania
intelligence
state life
parliamentarism
political culture
Opis:
W artykule omówiono postać krzyżackiego informatora o pseudonimie „N.S. Arman”, opierając się na raportach kierowanych przez niego do wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego Ludwika von Erlichschausen w latach 1451 i 1453. Podjęto również próbę ustalenia orientacyjnej datacji tych spośród raportów, które nie posiadały dat rocznych. Po przeprowadzeniu analizy zakresu wiadomości zamieszczonych w tych źródłach dokonano identyfikacji szpiega z wywodzącym się z Torunia mieszczaninem rypińskim Niclosem Schararem, klientem i totumfackim wojewody brzeskiego Jana Kretkowskiego, a następnie jego syna Andrzeja. W listach Scharara znajdujemy szeroką panoramę życia stanowego w Polsce, opis relacji pomiędzy Polską a Litwą, szczególnie w aspekcie sporów terytorialnych o Wołyń i Podole, poczynań króla Kazimierza Jagiellończyka, najazdów tatarskich, a także wojen na pograniczu polsko-śląskim. Dane z tych raportów nie zawierały jednak niemal wcale odniesień do trwających już wówczas intensywnych kontaktów opozycji pruskiej z różnymi ośrodkami politycznymi w Polsce. Pozwala to zatem uznać, że ich wartość dla krzyżackich mocodawców Niclosa była niewielka. Raporty Scharara mają wszakże wielkie znaczenie dla współczesnych badaczy w kontekście płynących z nich informacji dotyczących wewnętrznego życia politycznego Królestwa Polskiego na początku lat 50. XV wieku.
Im Artikel wird die Person des Informanten des Deutschen Ordens mit dem Spitznamen „N.S. Arman“ dargestellt. Die Ausführungen stützen sich auf Berichte, die von ihm in den Jahren 1451 und 1453 an den Hochmeister des Deutschen Ordens — Ludwig von Erlichshausen, gerichtet wurden. Dabei wird ein Versuch unternommen, die Datierung der Berichte, die mit keinem Jahresdatum versehen sind, ungefähr zu bestimmen. Die Analyse der darin enthaltenen Informationen ergab, dass es sich bei dem Spion um den aus Thorn stammenden Bürger der Stadt Rippin — Niclos Scharar, handelt, der Klient und Faktotum des Woiwoden von Brieg — Jan Kretkowski, und später auch dessen Sohnes — Andrzej, war. In Scharars Briefen findet man ein breites Panorama des ständischen Lebens in Polen sowie Schilderungen der polnischlitauischen Beziehungen, insbesondere im Hinblick auf Territorialstreitigkeiten um Wolhynien und Podolien, der Leistungen des Königs Kasimir des Jagiellonen, Einfälle von Tataren bzw. Kriege im polnisch-schlesischen Grenzgebiet. Die Berichte enthalten hingegen kaum einen Hinweis auf den damals bereits intensiven Kontaktaustausch zwischen der preußischen Opposition und verschiedenen politischen Zentren in Polen. Dies lässt den Schluss zu, dass der Verkehr für die Auftraggeber von Niclos aus dem Deutschen Orden eine geringe Rolle spielte. Scharars Berichte sind in besonderem Maße für die zeitgenössische Forschung von Bedeutung, da sie Informationen über das innenpolitische Leben des Königreichs Polen zu Beginn der 1550er Jahre liefern.
This authors of this article discuss the figure of the Teutonic informant with the pseudonym “N.S. Arman”, based on reports addressed by him to the Grand Master of the Teutonic Order Ludwig von Erlichschausen in 1451 and 1453. They have attempted to establish an indicative date for those of the reports that did not have annual dates. After analyze the scope of the messages included in these sources, the spy was identified with Niclos Scharar, a Rypin burgher from Toruń, a client and handyman of the Brest voivode Jan Kretkowski, and then his son Andrzej. In Scharar’s letters we find a wide panorama of state life in Poland, a description of relations between Poland and Lithuania, related in particular to territorial disputes over Volhynia and Podolia, the actions of King Kazimierz Jagiellończyk, Tatar invasions, as well as wars on the Polish-Silesian borderland. However, the data from these reports contain almost no references to the intensive contacts of the Prussian opposition with various political centers in Poland, which were already ongoing at that time. This allows the scholars to conclude that their value for the Teutonic principals of Niclos was small. Scharar’s reports, however, are of great importance for contemporary researchers in the context of the information they contain regarding the internal political life of the Kingdom of Poland in the early 1450s.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2022, 14; 237-274
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Features of the Biblical Translations Made on the Territory of the Crown of the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania in the 16th Century
Osobliwości tłumaczeń biblijnych z terenów Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI wieku
Autorzy:
Kozhynava, Ala
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1837714.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
biblical translations
the 16th century
the Crown of the Kingdom of Poland
the Grand Duchy of Lithuania
the Book of Ecclesiastes
tłumaczenia biblijne
XVI wiek
Rzeczpospolita
Wielkie Księstwo Litewskie
Księga Koheleta
бiблейскiя пераклады
XVI стагодзе
Рэч Паспалiтая
Вялiкае княства Лiтоўскае
Кніга Еклесіяста
Opis:
The article provides an overview of biblical translations created in the 16th century on the territory of the Crown of the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania. On the example of verses 1.5–7 from the Book of Ecclesiastes a specific translation technique and the reasons for the differences between the original and translated text are considered. The study uses the method of textological analysis. The author comes to the following conclusions. Firstly, it can be a clash of different language systems, since the original language and the language of biblical translation refer not only to different language groups, but also to different language families. Secondly, a strong opposition to the accuracy of the translation is a different understanding of the text, due to differences in religion. By the time of the creation of most Slavic translations, Christian exegetics was fundamentally different both from the ancient understanding of sacred texts and from the interpretation adopted in the rabbinical tradition. Thirdly, intertextual differences may be due to differences in culture that have nothing to do with the religious system. Fourthly, the difference between the original and the translation is due to the fact that not all translators were equally gifted linguists; they didn’t know the original language and the subject in question equally well. Therefore, in the textual structure of the translation, we can meet with various kinds of deviations from the essence and form of the original, up to language and substantial mistakes.
Niniejszy artykuł ma charakter przeglądowy, jest poświęcony tłumaczeniom biblijnym, które powstały w XVI w. na terenie Rzeczpospolitej i Wielkiego Księstwa Litewskiego. W tekście na przykładzie wierszy 1.5–7 z Księgi Koheleta rozpatruje się konkretną technikę translatorską oraz przyczyny różnic między tekstem oryginalnym i przetłumaczonym na inny język. W badaniu zastosowano metodę analizy tekstologicznej. Autor dochodzi do następujących wniosków. Po pierwsze, może to być konflikt różnych systemów językowych, ponieważ język oryginalny i język tłumaczenia biblijnego odnoszą się nie tylko do różnych grup, ale także do różnych rodzin językowych. Po drugie, dokładności tłumaczenia może przeszkadzać odmienne rozumienie tekstu z powodu różnic religijnych. W czasie stworzenia większości słowiańskich tłumaczeń biblijnych chrześcijańska egzegetyka zasadniczo różniła się zarówno od starożytnego rozumienia świętych tekstów, jak i od interpretacji przyjętej w tradycji rabinicznej. Po trzecie, różnice intertekstualne mogą wynikać z różnic kulturowych, które nie mają nic wspólnego z systemem religijnym. Po czwarte, różnica między oryginałem a tłumaczeniem wynika z faktu, że nie wszyscy tłumacze byli równie utalentowanymi lingwistami, znali dobrze język oryginalny. Dlatego w strukturze tekstowej tłumaczenia możemy się spotkać z różnego rodzaju odchyleniami od treści i formy oryginału, aż po błędy językowe i merytoryczne.
У артыкуле даецца агульнае ўяўленне пра біблейскія пераклады, створаныя ў XVI ст. на тэрыторыі Рэчы Паспалітай і Вялікага княства Лiтоўскага, а таксама на прыкладзе вершаў 1.5–7 з Кнігі Еклесіяста разглядаецца канкрэтная тэхніка перакладу і прычыны адрозненняў паміж арыгінальным і перакладным тэкстам. Для даследавання выкарыстоўваецца метад тэксталагічнага аналізу. Аўтар прыходзіць да наступных высноў. Па-першае, гэта можа быць сутыкненне розных моўных сістэм, паколькі мова арыгінала і мова біблейскага перакладу належаць не толькі да розных моўных групаў, але і да розных моўных сем’яў. Па-другое, моцным процідзеяннем на шляху да дакладнасці перакладу аказваецца рознае разуменне тэксту, абумоўленае адрозненнем у веравызнанні. У час стварэння большасці славянскіх перакладаў хрысціянская экзегетика каардынальна адрознівалася як ад старажытнага разумення святых тэкстаў, так і ад тлумачэння, прынятага ў раввнистической традыцыі. Па-трэцяе, міжтэкставые адрозненні могуць быць абумоўленыя адрозненнямі ў культуры, якія не маюць ніякага дачынення да сістэмы веравызнання. Па-чацвёртае, адрозненне арыгінала ад перакладу абумоўліваецца тым, што не ўсе перакладчыкі былі аднолькава адоранымі лінгвістамі, аднолькава добра ведалі мову арыгінала і прадмет, пра які ідзе гаворка. Таму ў тэкставай структуры перакладу мы можам сустрэцца з рознага роду адхіленнямі ад сутнасці і формы арыгінала, якiя прыводзяць да моўных і змястоўных памылак.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2020, 14; 235-247
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-4 z 4

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies