Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Warmia-Masuria" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 21
Tytuł:
Bobry i ludzie – wspólne oddziaływanie w środowisku historycznym i przyrodniczym Warmii i Mazur
Beavers and people - mutual interactiion in the natural and historical environment of Warmia and Masuria
Autorzy:
Lewandowska, Izabela
Szkamruk, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2165396.pdf
Data publikacji:
2016-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Warmia i Mazury
przyroda
bobry
leśnictwo
Warmia and Masuria
nature
beavers
forestry
Opis:
Artykuł omawia wzajemne oddziaływania przyrodnicze i środowiskowe ludzi i bobrów na terenie ziem pruskich (Warmii i Mazur) od czasów najdawniejszych po współczesność. Charakteryzuje środowisko bytowania bobra, który należy do grupy największych gryzoni Eurazji. Bardzo ważną rolę w tworzeniu i zarządzaniu rezerwatem bobrowym na rzece Pasłęce po II wojnie światowej odegrał nadleśniczy z podolsztyńskich Kudyp – Otokar Rudke. Dokumenty przekazane przez jego spadkobierców, a także znalezione w Archiwum Dyrekcji Lasów Państwowych oraz Instytucie Pamięci Narodowej, pozwoliły na zaprezentowanie biografii tej nietuzinkowej postaci i jej roli w ochronie bobrów. Zakończenie artykułu wskazuje na obecny stan liczebny bobrów w województwie warmińsko-mazurskim i szkody wynikające z ich bytowania. Tekst ten może być wykorzystany do badań komparatystycznych w innych regionach Polski i Europy.
The article discusses the natural and environmental relationships between people and beavers in the former Prussia (present Warmia and Masuria) from the earliest periods to the present day. It characterises the natural habitat of the beaver which belongs to the largest rodents of Eurasia. Otokar Rudke – the forest district manager from Kudypy near Olsztyn – played a very important role in the development and management of the beaver reserve on the Pasłęka river after the World War II . The documents handed over by his heirs as well as those found in the archives of the Directorate of State Forests and the Institute of National Remembrance, allowed to present this ouststanding personality’s biography and his role in the protection of beavers. The end of the article points out the current number of beavers in Warmia and Masuria region and damages resulting from their existence. This text can be used for comparative studies in other Polish regions and Europe.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2016, Zeszyt, XXX; 34-46
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O przejawach świadomości językowej Warmiaków i Mazurów w pierwszej połowie XX wieku
About indications of language awareness on Warmia and Masuria in the 1st half of the 20th century
Autorzy:
Wełpa-Siudek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594292.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
świadomość językowa
Warmia i Mazury
gwary
linguistic awareness
Warmia and Masuria
dialects
Opis:
W artykule została przeprowadzona analiza wypowiedzi mieszkańców Warmii i Mazur zanotowanych w czasie badań dialektologicznych prowadzonych w latach pięćdziesiątych XX wieku. Obserwacji poddane zostały zapisane opinie i sądy, będące przejawami świadomości językowej ludności. Bardzo liczne wypowiedzi tego typu dotyczyły słownictwa, umiejętności rozróżniania i używania wyrazów gwarowych, ogólnopolskich i niemieckich. Autochtoni wykazywali się także dobrą orientacją w zagadnieniach fonetycznych – zwracali uwagę na mazurzenie (określali je mianem szczypania) i wymowę samogłosek nosowych. W związku z sytuacją polityczną w pierwszej połowie XX wieku wykazywali zainteresowanie pochodzeniem rodzimej gwary i jej stosunkiem do innych języków (polskiego, niemieckiego) i funkcjonowaniem w społeczeństwie. Wypowiedzi Warmiaków i Mazurów ukazują także pozytywne emocje łączące się z językiem przekazywanym dzieciom zwłaszcza przez kobiety (matki, babcie, prababcie).
This article analyzes statements of the inhabitants of Warmia and Masuria recorded during dialectological research in the 1950s. Observations have been made of opinions and judgments that are manifestations of the linguistic awareness of the population. Numerous statements of this type concerned vocabulary, the ability to distinguish and use dialectal words, national and German. The autochthons also showed good awareness of phonetic issues – here they pointed to mazurzenie (they called them szczypanie ‘tingling’) and the pronunciation of nasal vowels. In connection with the political situation in the first half of the twentieth century, they remained interested in the origin of the native dialect and its relation to other languages (Polish, German) and functioning in society. The statements from Warmia and Masuria also show positive emotions connected with the language, transmitted to children especially by women (mothers, grandmothers, great-grandmothers).
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 389-402
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialog z tradycją - interpretacja lokalnej tradycji budowlanej na Warmii i Mazurach
Dialogue with Tradition - the Interpretation of the Local Architecture Tradition in the Warmia and Mazuria Region
Autorzy:
Liżewska, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1189715.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
tradycja
interpretacja
budowle
Warmia i Mazury
tradition
interpretation
local architecture
Warmia and Masuria region
Opis:
Gradually shaping for ages the rural landscape, according to the tradition and experience, is subject to the violent transformation. Confronted with the investment pressure, global process and progress in cultural landscape degradation observing in the 90s of the 20th century, it started to come back, very lively at the turn of the 19th and 20th centuries, the ideas of regionalism. Since the mid-90s the landscape shaping and its preserving has been in the Warmia and Mazuria region actively and creatively undertaken by the olsztyńskie association the Cultural Community "Borussia". From that circle came out the impulse to invite tenders for the design of the modern house which had been inspired by the local tradition. In 2010 the competition "Twój dom - dialog z tradycją" ["Your house - the dialogue with tradition"] was organized by the Warmian and Mazurian Marshal Office, National Center for Historical Monuments Studies and Documentation (presently National Heritage Board of Poland) and Polish Architecture Association - Local Division in Olsztyn. The main goal of that competition was to find out and to popular some new models of the family housing for the rural lands which could have been a kind of the traditional building continuation. a point of departure for the creative interpretation of the most characteristic and valuable landscape and Warmian and Mazurian architecture motives was the monograph concerning the tradition of the regional housing and farm building. 184 designs from all over Poland entered into this project. Many of the participants made an attempt in creative and modern interpretation of the historical motives both in the form and the details and being also inspired by the farm buildings. Prized (4) and awarded (24) projects were prepared to be sold and have also been presented in the catalogue which was distributed in the region. The competition organizers believ, that the designs will wind the purchasers and the constructed houses will soon appear in the Warmian and Mazurian region raising its landscape value.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2012, 2; 82-89
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historical biography of Warmia and Masuria
Biografistyka historyczna Warmii i Mazur
Autorzy:
Achremczyk, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366211.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Warmia and Masuria
biographies
culture
science
history
Warmia i Mazury
biografie
kultura
nauka
historia
Opis:
Historiografia polska do 1945 roku wykazywała zainteresowanie tylko znakomitymi postaciami, głównie Warmii. Liczne artykuły i publikacje książkowe pojawiły się na temat Igancego Krasickiego, Stanisława Hozjusza i Marcina Kromera. Dopiero w latach sześćdziesiątych, gdy w Olsztynie zawiązało się instytucjonalne środowisko humanistyczne pojawiły się poważne biograficzne artykuły odnoszące się głównie ludzi związanych z działaniami na rzecz Polski. Niewątpliwym dorobkiem biografistyki polskiej dotyczącej Warmii i Mazur są słowniki biograficzne Tadeusza Orackiego, które były odpowiedzią na podobny słownik wschodniopruski wydany w pierwszej połowie XX wieku. Gdy powstała oficyna wydawnicza Pojezierze i Ośrodek Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego zaczęły pojawiać się serie biograficzne znakomitych ludzi ale działajacych na rzecz kultury i nauki polskiej na ziemiach pruskich. Nie brakowało wówczas też biografii związanych z kulturą niemiecką, pojawiły się książki o Herderze czy Ernście Wiechercie. Dorobek powojennej biografistyki historycznej jest spory a nawet duży jeżeli go porównamy z innym regionami Polski. Biografie znakomitych ludzi żyjacych na ziemiach też byłych Prus Wschodnich zaczęto publikować w licznych regionalnych czasopismach a także monografiach miast i powiatów wydanych po 1990 roku. Zaczęto wówczas traktować owe dziedzictwo kulturalne jako wspólne europejskie. Nie sposób wyliczyć ile biograficznych publikacji powstało wskutek inicjatyw działaczy regionalnych a wpływały one wszystkie na kształtowanie się świadomości regionalnej.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2018, 302, 4; 729-763
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane aspekty planistyczne lokalizacji elektrowni wiatrowych w województwie warmińsko-mazurskim
Selected Planning Aspects of the Placement of Wind Farms in the Province of Warmia and Mazury
Autorzy:
Gadomska, W.
Antolak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1189886.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
elektrownie wiatrowe
dokumenty planistyczne
Warmia i Mazury
wind power plants
planning documents
Warmia and Masuria
Opis:
There are many existing and planned wind farms in the Province of Warmia and Mazury, despite numerous administrative and societal obstacles to prevent this. The main aim of the study was to identify the factors involved in the planning and development of wind turbines based on the examples in Warmia and Mazury. The research consisted of analyzing collected source materials on the placement of wind farms as well as the social and legal aspects of wind power generation. According to data obtained from government offices in the Warmia and Mazury province, there are 242 wind power turbines that in total generate 460 MW. Wind farms erected in Warmia and Mazury stir up strong reactions from local residents and organizations aimed at preserving the natural and cultural heritage of this region.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2014, 1; 102-113
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Regionalizm na Warmii i Mazurach
Regionalism in Warmia and Mazuria
Autorzy:
Poniedziałek, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/414498.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Tematy:
region
regionalizm
neoregionalizm
Warmia i Mazury
kultura regionalna
regionalism
neoregionalism
Warmia and Masuria
regional culture
Opis:
Celem tego artykułu jest ukazanie instytucjonalnego wymiaru regionalizmu na Warmii i Mazurach. Z regionu po 1945 r. wyemigrowała większość etnicznych Warmiaków i Mazurów, pomimo tego inteligencja rodzimego pochodzenia organizowała instytucje, których działalność można nazwać „starym regionalizmem”. Mimo ograniczeń nakładanych przez peerelowski socjalistyczny nacjonalizm starano się zachować i propagować regionalną kulturę. Przełom roku 1989 przyniósł pojawienie się instytucji, które dążyły do budowania nowej regionalnej kultury i tożsamości. Chodziło o stworzenie syntezy kultur i tożsamości wszystkich grup zamieszkujących Warmię i Mazury. Nowy typ działalności można zasadnie określić mianem „nowego regionalizmu”.
The aim of this article is to describe regionalism in the Warmia and Mazuria region. Although the majority of indigenous inhabitants emigrated from the region after 1945, some intellectuals who did not leave Poland established several organizations that focused on activities which may be described as ‘old regionalism’. Taking into account the political context, they tried to save the regional culture. After 1989 (the beginning of the transition period in Poland) new organizations were founded. Their members try to create a new type of regional culture and identity – a synthesis of cultures and identities of all cultural and ethnic groups living in Warmia and Mazuria. These new kinds of activities should be called ‘new regionalism’.
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2011, 4(46); 51-67
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adam Chętnik and the question of Kurpian-Masurian borderland’s Polish identity
Adam Chętnik i kwestia polskości pogranicza Kurpiowsko-Mazurskiego
Autorzy:
Niewiadomski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166186.pdf
Data publikacji:
2017-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Adam Chętnik
Warmia and Masuria
plebiscite
Kurpian-Masurian
borderland
Warmia i Mazury
plebiscyt
pogranicze
kurpiowsko-mazurskie
Opis:
Following the decision of the Treaty of Versailles of 1919, in Warmia and Masuria a plebiscite determining the affiliation of the disputed areas with Poland or Germany was to be held. It took place on 11 July 1920, during the least desirable time for Poland as the Bolshevik forces were already approaching Warsaw. Germany based its plebiscite propaganda on emphasizing the temporality of the Polish state, building awareness of the “small homeland” of Prussia and threatening with Polish Catholicism. The plebiscite ended in a complete loss of the Polish reason of state. Only 3.4% of the population voted for the affiliation with Poland. Adam Chętnik, a prominent Kurpian activist, was involved throughout the whole interwar period in activities aimed at raising awareness of Kurpian-Masurian borderland and showing the historical and cultural-economic connections between the lands on both sides of the border. Later, already after the plebiscite, he explained that a “Masurian-evangelical” is the same Pole as a Pole-Catholic. He predictively claimed that East Prussia would belong to Poland in the future.
Decyzją traktatu wersalskiego z 1919 r. na Warmii i Mazurach miał zostać przeprowadzony plebiscyt w celu określenia przynależności spornych terenów do Polski lub Niemiec. Odbył się on 11 lipca 1920 r., w najmniej pożądanym dla Polski czasie, bowiem do Warszawy zbliżały się już wojska bolszewickie. Niemcy oparli swoją propagandę plebiscytową na podkreśleniu tymczasowości polskiej państwowości, budowaniu świadomości „małej ojczyzny” pruskiej oraz straszeniu polskim katolicyzmem. Plebiscyt przyniósł całkowitą klęskę polskiej racji stanu. Tylko 3,4% ludności zagłosowało za przynależnością do Polski. Adam Chętnik, znany działacz Kurpiowszczyzny, zaangażowany był przez cały okres międzywojenny w działania zmierzające do uświadomienia pogranicza kurpiowskomazurskiego i pokazania historycznych oraz kulturalno-gospodarczych powiązań terenów położonych po jednej i drugiej stronie granicy. W późniejszym czasie, już po plebiscycie, wyjaśniał, że „Mazur-ewangelik” jest takim samym Polakiem jak Polak-katolik. Profetycznie głosił, że w przyszłości Prusy Wschodnie będą należały do Polski.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2017, Zeszyt, XXXI; 155-170
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność badawcza Augustyna Steffena (1901–1992) prowadzona na emigracji po 1945 roku na tle jego dokonań przedwojennych
Research activity of Augustyn Steffen (1901–1992) conducted in exile after 1945 against the background of his pre-war achievements
Autorzy:
Chłosta-Zielonka, Joanna M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049412.pdf
Data publikacji:
2022-04-29
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Warmia i Mazury
gwara warmińska
językoznawstwo
Słowniczek trydencki
Wilkierz budnicki
linguistics
Warmia and Masuria
Warmian dialect
Tridentine glossary
Opis:
Celem artykułu jest przybliżenie i omówienie powojennych dokonań Augustyna Steffena (1901–1992) badacza warmińskiego folkloru. Mało znane są jego publikacje sprzed II wojny światowej, utrwalające piśmiennictwo gwarowe, a prawie nic nie wiadomo o tym, w jaki sposób propagował wiedzę o języku polskim, gwarze warmińskiej i regionie Warmii i Mazur po wojnie, przebywając na emigracji, na łamach polskojęzycznych, krajowych i emigracyjnych, periodyków. Oprócz analizy zawartości wybranych opracowań językoznawcy, w artykule zostały przytoczone wyniki jego badań nad dwoma ważnymi rękopisami sprzed wieków: polsko-łacińskim słownikiem wydanym przez Steffena pt. Słowniczek trydencki i pisanym w staropolszczyźnie Wilkierzem budnickim.
The aim of the article is to present and discuss the post-war achievements of Augustyn Steffen (1901–1992), a researcher of Warmian folklore. Little is known about his publications from before World War II, recording dialectal literature, and almost nothing is known about how he promoted the knowledge of the Polish language, Warmian dialect and the region of Warmia and Mazury after the war, while in exile, in Polish and emigration periodicals. In addition to analyzing the content of selected studies by the linguist, the article cites the results of his research on two important manuscripts from centuries ago: the Polish-Latin dictionary published by Steffen, entitled “Tridentine glossary” and the written in Old Polish language: “Wilkierz budnicki”.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2022, 316, 1; 107-124
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Topografie literackie Artura Beckera
Artur Beckers Topographien
Topographies of the Works of Artur Becker
Autorzy:
Gajdis, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/784380.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Artur Becker
Ermland und Masuren
Migrantenliteratur
polnisch-deutsche Literatur
Transkultur
Warmia i Mazury
literatura migracyjna
literatura polsko-niemiecka
transkultura
Warmia-Masuria
migration literature
Polish-German literature
transculture
Opis:
The article aims to present the topographies in the prose and essays of the Polish-German writer Artur Becker. Becker comes from Warmia and Masuria, and constantly returns to the land of his youth, which by modern literary scholars, following William Blake and Czesław Miłosz, is called ‘The Land of Nod’ or no-man's- land. Both the writer and his literary heroes resemble the mythological Odysseus, who returns to his homeland driven by longing. Artur Becker is an emigrant like Adam Mickiewicz and Czesław Miłosz, and he perceives his homeland through the prism of socio-political changes after 1989. Becker's essay writing promotes Polish culture and literature. Becker refers not only to well-known and respected Polish poets, but also acquaints the reader with the literary and translation output of less-known Polish authors.
Der Beitrag hat zum Ziel, dem Leser die Topographie im Prosawerk und in den Essays des deutsch-polnischen Schriftstellers Artur Becker näherzubringen. Der aus der Region Ermland und Masuren stammende Autor kehrt in seinen Texten zu seiner Heimat zurück, die von zeitgenössischen Literaturwissenschaftlern nach William Blake und Czesław Miłosz "Das Land Nod" oder "Niemandsland" genannt wurde. Sowohl der Schriftsteller als auch seine literarischen Gestalten ähneln dem mythologischen Odysseus, der von der Sehnsucht getrieben in seine Heimat zurückkommt. So wie Adam Mickiewicz und Czesław Miłosz bleibt Artur Becker Migrant. Seine Heimat nimmt er durch das Prisma der sozialen und politischen Wende von 1989 wahr. In seinem essayistischen Schaffen wird dem deutschen Leser polnische Literatur und Kultur vermittelt. Becker bringt nicht nur namhafte polnische Dichter ins Gedächtnis, sondern er macht auch den Leser mit dem literarischen und translatorischen Schaffen von weniger bekannten polnischen Autoren vertraut.
Artykuł ma na celu przybliżenie twórczości prozatorskiej i eseistycznej polsko-niemieckiego pisarza Artura Beckera. Wywodzący się z Warmii i Mazur Becker nieustannie powraca do krainy swojej młodości, która przez współczesnych literaturoznawców – w ślad za Blake’iem i Miłoszem – nazywana jest „Krainą Nod” lub ziemią wygnańców. Zarówno pisarz, jak i jego literaccy bohaterowie przypominają mitologicznego Odyseusza, który wiedziony tęsknotą za ojczyzną jednak do niej powraca. Becker jest emigrantem podobnie jak Mickiewicz i Miłosz, a swoją ojczyznę postrzega przez pryzmat zmian społeczno-politycznych dokonanych po roku 1989. Twórczość eseistyczna Beckera propaguje kulturę i literaturę polską. Becker przywołuje nie tylko znanych i cenionych poetów polskich, ale też zapoznaje czytelnika z twórczością literacką i dorobkiem translatorskim mniej znanych polskich autorów.
Źródło:
Transfer. Reception studies; 2019, 4; 149-161
2451-3334
Pojawia się w:
Transfer. Reception studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inspiracje i pomysły aranżacyjne w projektowaniu terenów zieleni na przykładzie wybranych obiektów turystyki wiejskiej na Warmii i Mazurach
The Inspirations and the Arrangement Ideas in Design of Green Areas on the Example of Some Rural Tourism Facilities in Warmia and Mazury
Autorzy:
Polucha, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1188402.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
projektowanie
tereny zieleni
obiekty turystyki wiejskiej
Warmia i Mazury
design
green areas
rural tourism facilities
Warmia and Masuria
Opis:
The paper focused on problems of design of rural gardens and their adaptation to the needs of tourism and recreation. It presents the sources of inspiration and some ideas for arrangement. The green areas around the rural tourism facilities combine the functions of home garden and a small public garden, intended for tourists. Development of these areas increases attractiveness of place and affects the image of the facilities, also aims at maintaining the identity of the village. Owners of rural tourist enterprises are interested in animation or the focus of their offer. They should cooperate with garden designers, whose ideas are adapted to local conditions, take into account tradition of the place, style of architecture, and features of the countryside.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2012, 1; 4-11
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od pruskiego Eichamtu do polskiego Urzędu Miar. Przyczynek do dalszych badań nad administracją miar na Warmii, Mazurach i Powiślu (1868-1966)
From Prussian Eichamt to the Polish Office of Weights and Measures. A Contribution to Further Research on the Administration of Weights and Measures in Warmia, Mazury and Powiśle (1868-1966)
Autorzy:
Roguszka, Robert T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28761857.pdf
Data publikacji:
2023-08-14
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
metrologia
Prusy Wschodnie
Warmia i Mazury
Eichamt
miary i wagi
metrology
Warmia and Masuria
East Prussia
measures and weights
Opis:
Celem artykułu jest próba przedstawienia dziejów miar na terenach dawnych Prus Wschodnich, a obecnie Warmii i Mazur, na przestrzeni lat 1868 - 1966. W artykule nakreślono wprowadzanie systemu metrycznego w powstającym Cesarstwie Niemieckim i Prusach Wschodnich oraz rozbudowę sieci urzędów miar, które w powojennych latach przypadły Polsce. Przedstawiono także rozbudowę polskiej administracji miar oraz jej powojenne problemy. Wszystko zostało wzbogacone o szereg ciekawych ilustracji, by jeszcze bardziej zaciekawić czytelnika. Artykuł z pewnością nie wyczerpał tematu z uwagi na skąpą ilość materiałów źródłowych, czego autor jest świadom, jednak z pewnością będzie on przyczynkiem do dalszych poszukiwań i badań naukowych.
The aim of the article is an attempt to present the history of measurement in the lands of the former East Prussia, now Warmia and Mazury, in the years 1868 - 1966. The article outlines the introduction of the metric system in the emerging German Empire and East Prussia, as well as the expansion of the metric offices which fell to Poland in the post-war years. The expansion of the Polish weights and measures administration and its post-war problems are also presented. Everything was enriched with many interesting illustrations to make the reader even more curious. The article is certainly not exhaustive due to the scanty amount of source materials, which the author is aware of, but it will certainly be a beginning for further research and scientific studies.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2023, 321, 2; 231-254
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Specyfika działalności przedszkoli i szkół katolickich na Warmii i Mazurach po 1945 roku
Autorzy:
Zakrzewska, Aldona Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/606951.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Warmia and Masuria
education after 1945
Catholic educational institutions
Warmia i Mazury
szkolnictwo po 1945 roku
katolickie placówki edukacyjne
Opis:
The essence of the considerations are Catholic educational and care institutions in the regions of Warmia and Masuria since the end of II World War till the end of school year 2016/17 (without reflecting on structural changes of the system of education connected to the currently introduced school reform based on the act from 14th of December 2016 – Law on School Education). The work is, however, narrowed to specify the activities of kindergartens and schools for children and youth.The first part of the article is an essential introduction to the topic and it refers to Catholic education on Warmia and Masuria since 1945, with the description of church education formation in these regions. The second and the third parts relate to the core of the considerations presented in the title, with the distinction of two periods. The first one refers to the times of Polish Peoples Republic – and discusses fighting with everything Church – connected, consequently also destructing Catholic education. The second period focuses on revival of Catholic kindergartens and schools in the times of political transformation and afterwards – it started in the discussed regions when the Archdiocesan Kindergarten (Olsztyn 1989) came to life. Consequently, in 2016 there were 16 Catholic facilities in Warmia and Masuria.The analysis of documents indicates that in the years 1945-1989, the times of prevailing communist regime, these institutions spread faith as well as the freedom of speech and beliefs. Whereas, in the contemporary social reality, overwhelmed by relativism – they are a crucial source of upbringing to values.
Podjęte rozważania odnoszą się do katolickich placówek edukacyjnych funkcjonujących na Warmii i Mazurach od zakończenia II wojny światowej do roku szkolnego 2016/2017 włącznie (bez wkraczania w zmiany struktury systemu oświaty związane z aktualnie wprowadzaną reformą szkolną, opartą na ustawie z dnia 14 grudnia 2016 roku – Prawo oświatowe). Ograniczono się do działania przedszkoli oraz szkół dla dzieci i młodzieży. Pierwsza część artykułu stanowi wprowadzenie w tematykę i dotyczy oświaty katolickiej Warmii i Mazur do 1945 roku – z wyjaśnieniem specyfiki kształtowania się na tych terenach szkolnictwa kościelnego. Druga i trzecia część rozważań obejmuje natomiast istotę przedstawionego w tytule zagadnienia. Najpierw przedstawiono stan tych placówek w czasach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, które na omawianym terenie podlegały niszczeniu, tak jak w całym kraju. Następnie scharakteryzowano odradzanie się i rozwój edukacyjnych instytucji katolickich w regionie warmińsko-mazurskim w latach 1989–2017 – co rozpoczęło się wraz z powołaniem do życia Archidiecezjalnego Przedszkola w Olsztynie (1989). Analiza dokumentów archiwalnych oraz opracowań dotyczących funkcjonowania przedszkoli i szkół katolickich na Warmii i Mazurach wskazuje, że w latach 1945–1989 niniejsze placówki krzewiły w tym regionie wiarę oraz wolność słowa i przekonań w obliczu panującego reżimu komunistycznego, natomiast we współczesnej rzeczywistości społecznej – przepełnionej relatywizmem – stanowiły jedno z edukacyjnych ogniw wychowania do wartości.
Źródło:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2020, 39, 1
0137-6136
Pojawia się w:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lokalne kopaliny mineralne a możliwości ich wykorzystania w ochronie środowiska (na przykładzie mazurskich rud darniowych)
Local mineral commodities and their potential in environmental protection: an example of the mazury bog iron ores
Autorzy:
Ratajczak, T.
Rzepa, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401630.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
Warmia i Mazury
rudy darniowe
sorbenty mineralne
biogaz
sorpcja
odsiarczanie
Warmia and Masuria
bog iron ores
mineral sorbents
biogas
sorption
desulphurization
Opis:
Rudy darniowe należą do zapomnianych kopalin zalegających na terenie Warmii i Mazur. W czasach historycznych były eksploatowane i stanowiły podstawę lokalnego przemysłu hutniczego. Ze względów ekonomicznych przestano je wykorzystywać. Wykazane w późniejszym czasie ich właściwości, wynikające z ich składu mineralnego i chemicznego pozwoliły traktować je jako sorbenty mineralne. W tej sytuacji obecność tych kopalin na terenie Warmii i Mazur może zostać spożytkowana praktycznie. Jako kopaliny lokalne mogą zostać wykorzystane w charakterze naturalnych sorbentów.
Bog iron ores represent a forgotten or, virtually unknown mineral raw material in the Warmia and Mazury region (NE Poland). Long ago they were an interesting, exploited commodity thatmade the basis of a local "metallurgical industry", but because of economic reasons their mining ceased. However, current advances in analytical methods have resulted in revealing new, previously unsuspected properties of the bog ores. Detailed information on their mineral and chemical composition as well as physical and chemical features points to a possibility of utilizing the bog ores in question as mineral sorbents. Therefore, bog ores can become a new, local commodity in the region of Warmia and Mazury.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2011, 27; 161-169
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początki ruchu turystycznego na Warmii i mazurach (1945–1951)
The beginnings of tourism in Warmia and Masuria (1945–1951)
Autorzy:
Wójcik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365835.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Tradycje turystyczne
Warmia i Mazury
walory przyrodnicze
Polskie
Towarzystwo Krajoznawcze
Tourist traditions
Warmia and Masuria
natural values
the Polish
Touring Association
Opis:
Tourist traditions were initiated in East Prussia and continued by new residents of this enclave after the creation of Mazury District in 1945. Despite the massive destruction and population exchange, Warmia and Masurian Tourist Association was established in the autumn. Activists of the newly formed organization secured the remaining infrastructure with zeal and enthusiasm, they launched shelters and promoted the natural values of the region. In the spring of the following year, inspired by Mieczyslaw Orłowicz, a branch of the Polish Touring Association (PTK) was formed in Olsztyn. This enabled the acquisition and renovation of the former material base and the gradual building of the organizational structure. In the wake of this, Warmia and Masuria was visited by many tourists and boaters. Among them there were also senior government officials and generals. This resulted in a good promotion of the numerous attractions of Olsztyn voivodeship. The process facilitated the further development of investment loans. In 1949, due to the high efficiency of local activists, the Main Board of PTK decided to organise the National General Assembly Election in Olsztyn. Then, for the first time there were made proposals of the imminent unification of the Polish Tatra Assosiation with the Polish Touring Assosiation (PTK). However, until the 27th February 1951 there was held the District Tourist Association Congress of the Polish Active Members in the regional capital
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2017, 296, 2; 349-370
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Walory turystyczne, rekreacyjne, przyrodnicze Olsztyna i okolic według opinii mieszkańców
The touristic, recreational and natural assets of Olsztyn city and its neighbouring area in the opinion of the residents
Autorzy:
Bielinis, L.
Bielinis, E.
Zawadzka, A.
Omelan, A.
Makowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/95577.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
Tematy:
walory przyrodnicze
turystyka
rekreacja
Olsztyn
Warmia i Mazury
opinie
mieszkańcy Olsztyna
natural values
tourism
recreation
Warmia and Masuria
opinions
residents of Olsztyn
Opis:
W niniejszym artykule przedstawiono opinie mieszkańców Olsztyna o walorach obszarów przyrodniczo cennych występujących na terenie miasta i w jego najbliższych okolicach. Przyjęto hipotezę główną, zgodnie z którą mieszkańcy Olsztyna do walorów przyrodniczo cennych zaliczają bliskość oraz dostępność jezior, rzek i lasów. Zasoby przyrody „współzawodniczą” z zasobami czasu ludności, która może wydatkować swój czas na interakcję z innymi zasobami, chociażby takimi jak zabytkowa architektura miasta czy liczne imprezy kulturalne. W celu zweryfikowania hipotezy podjęto również próbę ostatecznego wyjaśnienia, jakie są najważniejsze walory kulturowe i przyrodnicze miasta oraz jego najbliższych okolic.
The aim of the paper was to point out assets of Olsztyn, which decide on its attractiveness as a tourist destination. A survey was conducted among one hundred residents of Olsztyn (N = 100). Surveyed group consisted of fifty adults and fifty secondary school students. The majority of respondents considered Olsztyn and neighbouring area an attractive tourist destination, also stated that the city had numerous recreational and natural attractions. According to the opinion of the respondents, the major natural and cultural assets of Olsztyn and its neighbouring area are: lakes, forests, gothic castle, High Gate and the Planetarium.
Źródło:
Ekonomia i Środowisko; 2015, 4; 235-242
0867-8898
Pojawia się w:
Ekonomia i Środowisko
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 21

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies