Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "„Solidarity”" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 36
Tytuł:
NSZZ „Solidarność” lat 1980 – 1990 jako czynnik integrujący region kujawsko-pomorski
NSZZ “Solidarność” years 1980 – 1990 as an integrated factor of Kujawsko-Pomorskie region
Autorzy:
Pastuszewski, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2195078.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Solidarność
region
integracja
współpraca
Solidarity
integration
cooperation
Opis:
Independent Self-governing Trade Union “Solidarity” did not accept the disintegration of the state by dividing into 49 small provinces and districts liquidation – both in the program and operations sought to community actions. Similarly happened in the Kujawsko-Pomorskie region, where “Solidarity” unionists in the public and conspiracy activities sought to create a macro-region of their trade union within the limits of the liquidated in 1975 Bydgoszcz-region. By 1989 cooperation between regions: Bydgoszcz, Toruń and Włocławek was very good. The experience of “Solidarity” can now be used in the process of integration of the Kujawsko-Pomorskie region, as an idea of regional solidarity – a sense of mutual dependence and mutual responsibility for the prosperity and development of the entire region.
NSZZ „Solidarność” nie akceptował dezintegracji państwa poprzez rozbicie w 1975 r. struktur administracyjnych na 49 małych województw i likwidację powiatów. Zarówno w swoim programie, jak i w bieżącej działalności dążył do działań wspólnotowych. Podobnie było w regionie kujawsko-pomorskim, gdzie związkowcy zarówno w okresie jawnej działalności, jak i w konspiracji, dążyli do utworzenia związkowego makroregionu w granicach zlikwidowanego w 1975 r. województwa bydgoskiego. Do 1989 r. współpraca między regionami związkowymi Bydgoszczy, Torunia i Włocławka była bardzo dobra. Doświadczenie „Solidarności” można obecnie wykorzystać w procesie integracji województwa kujawsko-pomorskiego jako ideę solidarności regionalnej, czyli poczucie wzajemnej zależności i wzajemnej odpowiedzialności za pomyślność i rozwój całego regionu.
Źródło:
Świat Idei i Polityki; 2017, 16; 393-404
1643-8442
Pojawia się w:
Świat Idei i Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielowymiarowa Teoria Solidarności
Towards a Multidimensional Theory of Solidarity
Autorzy:
Kaczmarczyk, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134554.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Solidarność
ruchy społeczne
demokracja
rewolucja
Solidarity
social movements
democracy
revolution
Opis:
Artykuł zawiera próbę zarysowania nowej, wieloaspektowej teorii Solidarności zwracając uwagę na jednostronność proponowanych dotąd koncepcji. Proponowana teoria ma na celu syntezę głównych wątków aksjologicznych i pragmatycznych występujących zarówno w debacie na temat Solidarności, jak i w socjologicznych teoriach ruchów społecznych.
The article includes a critical review of the existing one-sided theories of Solidarity movement in Poland. On that base the author draws an outline of a new, multidimensional approach. The proposed theory is intended as a synthesis of the main axiological and pragmatic threads which are to be found in the debate about Solidarity as well as in the sociological theories of social movements.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2010, 3(198); 263-288
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wspólnota a narratywizacja. Próba krytyki konstruktywizmu Haydena White’a
Community and Narrativisation: A Contrubution to Critique of Hayden White’s Constructivism
Autorzy:
Chankowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1203119.pdf
Data publikacji:
2020-11-25
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
trauma
narration
Solidarity
community
subject
narracja
Solidarność
wspólnota
podmiot
Opis:
W eseju Znaczenie narracyjności dla przedstawienia rzeczywistości Hayden White, rozważając epistemologiczny status narracji historycznej, dokonuje rozróżnienia między rocznikiem, kroniką i właściwym pisarstwem historycznym. Wskazuje, że warunkiem dla tego ostatniego jest wyłonienie się społecznego podmiotu, który będzie mógł być stroną subiektywną i obiektywną historii (oba te aspekty skrywa niemieckie słowo Geschichte). Podmiot taki, biorąc odpowiedzialność za własną historię, upoważniony jest do narratywizacji dziejów, które, jak mniema White, mogą przyjąć jedną z form prezentacji dostępnych w kulturze. Tekst podważa tę konstruktywistyczną tezę, zwracając uwagę na traumę jako kluczowy aspekt powstawania narracji jako takiej. Trauma jest „ślepą plamką”, wokół której narracja powstaje, lecz nie może zostać znarratywizowana. Sięga prehistorii podmiotu (jednostkowego czy ogólnego) i przypomina, że ma on swą przyczynę poza sobą, choć zdaje się autonomiczny. Artykuł wzbogaca tę krytykę komentarzem do Człowieka z żelaza, filmu, ukazującego dążenie społeczeństwa do autonomii opowiadania własnych dziejów, któremu towarzyszy pewien nadmiar wskazujący na wymiar traumy.
In the essay “The Value of Narrativity in the Representation of Reality”, Hayden White, considering the epistemological status of historical narrative, distinguishes between the annual, the chronicle, and other, more explicitly historical types of writing. He indicates that the condition for the latter is the emergence of a social entity that can occupy both subjective and objective modes of history (both of these aspects being contained within the German word Geschichte). Such an entity, assuming responsibility for its own history, is authorized to narrate the events of its own existence. White believes that this narration takes on one of the forms of presentation available within the culture in question. This paper calls into question White’s constructivist thesis, drawing attention to trauma as a key aspect of the formation of narrative as such. Trauma is a “blind spot” around which narrative arises, with the trauma itself unable to be narrativized. Trauma dates from the prehistory of the subject (individual or collective) and reminds us that, although the trauma may seem to be an isolated phenomenon, it has a cause outside itself. The article supplements this criticism with a commentary on Man of Iron, a film depicting the striving of a society for autonomy in the telling of their own stories; these narratives are characterized by a certain excess indicative of the magnitude of the trauma.
Źródło:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość; 2020, 2; 1-17
2719-5767
Pojawia się w:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wojny na narracje”: „Wałęsa. Człowiek z nadziei” Andrzeja Wajdy i kobieca historia („herstory”) Solidarności
“Narration Wars”: Andrzej Wajda’s “Wałęsa. Man of Hope” and Herstory of Solidarity
Autorzy:
Radkiewicz, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342076.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Lech Wałęsa
Andrzej Wajda
Solidarność
historia kobiet
Solidarity
herstory
Opis:
Tekst zbiera wątki filmowe, publicystyczne i biograficzne składające się na kobiecą historię Solidarności, która w powszechnej świadomości została zmarginalizowana albo nigdy nie miała w niej swojego trwałego miejsca. Dlatego obok opracowań Shany Penn i innych historyczek jako materiał zostaje tu wykorzystana biografia Danuty Wałęsy, film Andrzeja Wajdy Wałęsa. Człowiek z nadziei, a także zapiski jego scenarzysty Janusza Głowackiego. We wszystkich tych źródłach pojawiają się postacie kobiet w różny sposób powiązanych z działalnością opozycyjną oraz z Solidarnością. W ich (auto)narracjach pojawiają się te same epizody – choć często ujęte z odmiennych punktów widzenia – i konteksty: praca, życie domowe, dzieci, aktywizm kosztem wolnego czasu. W analizie tych kobiecych historii przydatne okazuje się pojęcie „trans-sferu”, które Krystyna Duniec i Joanna Krakowska w książce Soc, sex i historia definiują jako przeniesienia zainteresowań z racjonalnej sfery rozumu na sferę intymności oraz z pamięci zbiorowej na pamięć indywidualną.
The article considers film, journalistic and biographical themes that make up women’s history (herstory) of Solidarity, which in popular consciousness has been marginalised or even never had a presence. That is why next to studies by Shana Penn and other women historians, the biography of Danuta Wałęsa, Andrzej Wajda’s film Wałęsa. Man of Hope, and notes of the screenwriter Janusz Głowacki will be used in the following argument. In all of these sources there appear female figures that are linked in various ways with the opposition and Solidarity. In their auto-narrations there appear the same episodes and contexts, though seen from different points of view: work, family life, children, activism at the expense of free time. In the analysis of these female histories the concept of “trans-sphere” proves to be particularly useful. This concept is defined by Krystyna Duniec and Joanna Krakowska in their book Soc, sex and history as a transfer of interest from the rational realm of reason to the realm of intimacy, and from the collective memory to individual memory.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2015, 92; 171-185
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wprowadzenie stanu wojennego w kontekście debaty historycznej
The introduction of martial law in the context of historical debate
Autorzy:
Kowalska, Faustyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179311.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
martial law
debate
history
Solidarity Movement
stan wojenny
debata
historia
Solidarność
Opis:
Dyskusja polityczna nad stanem wojennym jest przyczyną sporów nad słusznością jego wprowadzenia. Mimo różnic w poglądach powinna być natomiast próbą wzajemnego zrozumienia i narodowej jedności. Uczestnicy debaty publicznej powinni wykazywać zrozumienie dla poglądów drugiej strony i wysoką kulturę osobistą, co nie zawsze idzie w parze z głoszonymi tezami. Wielu jednak wciąż pokazuje, że warto brać udział w takiej ogólnospołecznej dyskusji. Może się to przyczynić do poszerzenia wiedzy historycznej społeczeństwa polskiego. Artykuł zawiera omówienie wybranych czołowych przedstawicieli ze świata nauki i publicystyki. Wprowadzenie stanu wojennego jest zdaniem wielu jednym z najważniejszych wydarzeń w dziejach Polski po II wojnie światowej.
Political discussion of the martial law is the cause of disputes over the correctness of its introduction. Despite the differences in views, it should instead be an attempt at mutual understanding and national unity. Participants in public debate should show understanding of the other party’s views and high personal culture, which does not always go hand in hand with the theses expressed. However, many still show that it is worth participating in such a social discussion. This may contribute to expanding the historical knowledge of Polish society. The article contains a discussion of selected leading representatives from the world of science and journalism. The introduction of martial law is, according to many, one of the most important events in Poland after World War II.
Źródło:
Refleksje. Pismo naukowe studentów i doktorantów WNPiD UAM; 2019, 19-20; 33-53
2081-8270
Pojawia się w:
Refleksje. Pismo naukowe studentów i doktorantów WNPiD UAM
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powstanie Solidarności Na Wybrzeżu W Świetle Teorii Ruchów Społecznych
The Emergence of Solidarity on the Coast of Poland in Light of Selected Social Movement Theories
Autorzy:
Ciżewska, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134505.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Solidarność
ruch społeczny
Wybrzeże
Solidarity
social movement
the Coast of Poland
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest rozważenie najczęściej wskazywanych przyczyn powstania Solidarności na Wybrzeżu z perspektywy podstawowych założeń kilku wybranych teorii ruchów społecznych. Autorka koncentruje się na „wielkich” koncepcjach teoretycznych – teoriach nowych ruchów społecznych i mobilizacji zasobów, starając się ukazać ich silne strony, ale też przyczyny, dla których żadna z tych perspektyw nie jest w pełni adekwatna.
This article examines the ideas most commonly put forward to explain the emergence of the Solidarity social movement on the Coast of Poland from the perspective of social movement theories. Focusing on „grand” theories, namely the ones of new social movements and resource mobilization, it discusses their strengths and weaknesses, indicating at the same time the reasons why none of them is fully appropriate to explain the emergence of Solidarity.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2010, 3(198); 289-300
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Further from Poland, Closer to…?” (Polska) historia jako „work-in-progress”
Further From Poland, Closer To…?: (Polish) History as a Work-In-Progress
Autorzy:
Korczarowska, Natasza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341082.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Jill Godmilow
esej filmowy
Solidarność
found footage
film essay
Solidarity Movement
Opis:
Tematem artykułu jest film Jill Godmilow Far From Poland analizowany w kontekście hybrydowej formy eseju filmowego. Film Godmilow został tu potraktowany jako case study dla refleksji nad funkcją materiału found footage i jego relacją do dyskursu historycznego. Michael Zryd w inspirującym artykule Found Footage Film as Discursive Metahistory pisze: Artysta wykorzystujący „found footage” poddaje krytycznemu badaniu historię stojącą za obrazem, dyskursywnie osadzoną w obrębie historii produkcji, cyrkulacji i konsumpcji. Esej Godmilow może służyć jako paradygmatyczny przykład tezy Zryda. Far From Poland odwołuje się do konkretnych „faktów historycznych”, jednak nie jest komentarzem do ruchu „Solidarności” we wczesnych latach 80., ale subiektywnym notatnikiem i autoportretem reżyserki.
The subject of the article is the film by Jill Godmilow Far From Poland analyzed in the context of the hybrid “essay film” form. Godmilow’s film has been used here as a case study for the reflection on the function of found footage method and its relation to the historical discourse. Michael Zryd, in his inspirational article Found Footage Film as Discursive Metahistory, writes: The found footage artist critically investigates the history behind the image, discursively embedded within its history of production, circulation, and consumption. Godmilow’s essay can serve as a paradigmatic example of Zryd’s thesis. Although Far From Poland appeals to concrete “historical facts”, it is not a commentary on Solidarity movement in the early 1980s, but a subjective notebook and a self-portrait of the film-maker.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2018, 104; 123-133
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryptonim „Nadajnik”. Służba Bezpieczeństwa PRL wobec Radia Solidarność w Świdniku w latach 1983-1989
Code name “Transmitter”. PRL Security Service towards Radio Solidarity in Świdnik in the years 1983-1989
Autorzy:
Rzeczkowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878552.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
radio
Solidarność
Służba Bezpieczeństwa
nadajnik
Świdnik
Solidarity
Security Service
transmitter
Opis:
W latach 1983-1988 w Świdniku działało podziemne Radio Solidarność, które w ciągu kilkuminutowych audycji przekazywało słuchaczom informacje o rzeczywistej sytuacji w kraju, informowało o działalności opozycji w Świdniku oraz o represjach SB wobec opozycjonistów. Funkcjonariusze aparatu bezpieczeństwa przez 5 lat usiłowali doprowadzić do zaprzestania emisji audycji przez podziemne radio. W tym celu używano różnorodnych metod, między innymi posłużono się specjalną aparaturą przeznaczoną do namierzania i identyfikowania nadajników, wykorzystywano informacje pochodzące od tajnych współpracowników oraz dane z obserwacji osób podejrzanych o działalność podziemną. Najbardziej skuteczną metodą okazało się wprowadzenie tajnego współpracownika do środowiska radiowców, który doprowadził do przejęcia przez funkcjonariuszy SB nadajnika oraz aresztowania osób dokonujących emisji programów.
In the years 1983-1988 in Świdnik, there operated an underground radio station called Solidarity, which during its several-minute broadcasts gave the listeners information about the real situation in the country, informed about the activities of the opposition in Świdnik and the repressions of the Security Service against the oppositionists. Security Service officers had been trying to stop the broadcast of the underground radio station for 5 years. For this purpose, various methods were used. Among others, a special apparatus was used to track down and identify transmitters, information from secret collaborators and data obtained through observation of people suspected of underground activity were also used. It turned out that the most effective method was the introduction of a secret collaborator to the radio community, which led to the seizure of the transmitter by the Security Service officers and to the arrest of persons broadcasting the programs.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 2; 149-176
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego określenia solidarność nie ma w Piśmie Świętym? Historyczna ewolucja ważnego pojęcia
Why the Concept of Solidarity is not to be Found in the Holy Bible? An Historical Evolution of this Crucial Concept
Autorzy:
Hałas, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339795.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Solidarność
bł. Jan Paweł II
Solidarity
Blessed John Paul II
Opis:
This paper discusses a historical evolution of the concept of solidarity: from its clearly anti-ecclesiastical sense up to its entirely Christian conception. The concept itself is of French origin and it designates close and active social cooperation in attaining common objectives. The notion was frequently evoked by the 19th-century social movements and used as an antithesis for the Christian teaching about the love of the neighbour. The sense of the notion changed with the rise of the anticommunist protests of the Polish workers in the late 20th century, who chose Solidarity for the name of their trade union. An important role in promoting the changed idea of solidarity was played by the moral authority of the Blessed John Paul II, who incorporated this notion in his teaching and developed it further.
Źródło:
Roczniki Teologii Moralnej; 2012, 4; 5-18
2081-1810
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Moralnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktury podziemnej „Solidarności” rolniczej na Lubelszczyźnie w latach 1982-1989
Underground structures of the “Solidarity” farmers’ union in the Lublin region (Poland) in 1982–1989
Autorzy:
Wilkowski, Eugeniusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564063.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
communism
PRL
Polish People’s Republic
Solidarity
Lublin
farmers
komunizm
Solidarność
rolnicy
Opis:
The history of the Solidarity trade union is divided into four periods: until December 13, 1981, the time of underground activity (until the beginning of 1989), the breakthrough years (1989–91) and after 1991. The article discusses in detail the sources for the history of the union on in the Lublin Province, the state of research, the history of undertaking scientific work in this area, to move on to presenting the structures of “Solidarity” farmers in the region and the history of their development by the communist political police.
Historia związku zawodowego „Solidarność” dzieli się na cztery okresy: do 13 grudnia 1981 r., czas działalności podziemnej (do początku 1989 r.), lata przełomu (1989–1991) oraz po 1991 r. Artykuł szczegółowo omawia źródła do dziejów związku na terenie województwa lubelskiego, stan badań, dzieje podejmowania prac naukowych w tym zakresie, by przejść do przedstawienia struktur „Solidarności” rolników w regionie i historii ich rozpracowania przez komunistyczną policję polityczną.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2020, 18; 93-118
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grażyna Pytlak „Dla karteczki w kieszeni”. Relacja gorzowskiej dziennikarki prasy drugiego obiegu
“For the piece of paper in the pocket”. Account by Grażyna Pytlak, Gorzów underground press journalist
Autorzy:
Wasilewski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634747.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Ośrodek Pamięć i Przyszłość
Tematy:
opozycja antykomunistyczna
Solidarność
prasa podziemna
anti-communist opposition
Solidarity
underground press
Opis:
In her relation Grażyna Pytlak recounts how she got engaged in opposition activities. Already in 1976 she started cooperation with the Workers’ Defence Committee, the result of which was, among others, the distribution of illegal books and press in Gorzów. Moreover, Grażyna Pytlak took part in the meetings of Academic Chaplaincy organized by Rev. Witold Andrzejewski. Simultaneously with the creation of the Independent Self-Governing Trade Union ‘Solidarity’ she started working in union press, including most importantly ‘Solidarność Gorzowska’, where she fulfilled a function of editor-in-chief. On December 13, 1981 she was interned. After being released in March 1982, not paying attention to her poor health, she renewed contacts with underground structures of ‘Solidarity’. She continued to write for the underground press. Her texts were published, among others, in the periodical of the Regional Executive Commission entitled ‘Feniks’. However, she was not limiting herself to opposition circles in Gorzów. She was in contact with Jerzy Giedroyc’ Literary Institute ‘Kultura’ in Maisons-Laffitte. She was also meeting people connected to ‘Tygodnik Powszechny’. Her opposition activities came at a price of ruined health as well as numerous frisks. Although she often wondered if it is worth putting herself and her loved ones at risk, she never hesitated. She has become for many the symbol of the underground press in Gorzów as well as the whole Gorzów opposition.
Źródło:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2012, 2; 217-250
2719-7522
2084-0578
Pojawia się w:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samorządna Rzeczpospolita – 25 lat samorządu w Polsce
A Self-governing Republic – 25 years of self-government in Poland
Autorzy:
Buzek, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693354.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
self-government
reforms
democratic transition
Solidarity
Polska
samorząd
reformy
transformacja demokratyczna
Solidarność
Polska
Opis:
The discussion of the role of self-government in Poland’s political structure has been closely linked to the Polish people’s aspirations and desire for freedom, democracy and a state in which sovereignty is indeed in the hands of its people. These aspirations, so strongly expressed during the general election of June 1989, have since the very beginning included demands for self-government. What it meant for the state and its political system, was the implementation of the idea embodied in the name Solidarity which, as a trade union, was also to be independent and self-governing. It was also the realisation of the demand for a ‘Samorządna Rzeczpospolita’ (a Self-governing Republic), one of the fundamental principles of the Solidarity movement put forward at its First National Congress, which I had the honour of chairing in 1981. In March 1990, only a few months after its election on 4 June 1989, the Polish parliament adopted a law that restored the institution of local self-government at the level of communes and municipalities (gmina). Thus, 25 years ago, the road to political transformation in Poland was opened, allowing the building of a Polish state understood as the political community of all its citizens – a real Res Publica. The predominating belief which accompanied us in this process was that the indispensable prerequisite to shaping democracy was to give back the state to its citizens, thus releasing dormant social energy and the entrepreneurial spirit of the people. After all democracy means not only the possibility of the democratically electing the political representatives (the authorities) but equally the chance for citizens to feel involved and take the responsibility for public affairs. Therefore the first democratic government, headed by Tadeusz Mazowiecki, began the process of restoring the state to its citizens from the most important starting point. It started with the rebuilding of communal and municipal self-governing structures and the recreating of the intellectual foundations for the formation of the new constitution of a citizens-centred state. This was possible mainly because a vision of reform had already been conceived and had been long developing in the minds of a number of distinguished persons. This project of self-government reform constituted an original example of engagement of Polish intellectuals in state affairs and their taking responsibility for the common good. The reform also turned out to be one of the most effective methods of de-communisation of Polish public life. This could be best seen in the results of the first election to self-governing structures in 1990, and the role which the Solidarity citizens’ committees played in it. It was indeed the same people, the co-founders and members of the Solidarity movement, who have successfully carried out the restoration of self-government in Poland. ‘We marched for power to return it to the people’ was the motto of the Polish government in 1997, a government which I had the honour of heading for the subsequent four years, and which articulated the goals and the sense of political and social transformation of those times. We called it a Four Reform Programme, and its objective was a fundamental transformation of public life in Poland. On the one hand we intended to create favourable conditions for the development of the public civic space, while on the other we strove to activate and make more dynamic the processes of economic, political and cultural development in the country. We believed that acceleration of this development and modernisation was contingent upon active participation of self-government structures. Hence the creation of strong self-government had gradually become our conscious choice and an urgent ‘civilising task.’ This task was grounded equally in the need to manage properly our recently regained independence, and in the need to make efficient use of the pre-accession period preceding Poland’s membership of the European Union, which was then imminent. Thus the administrative reform undertaken by my government in 1999 introduced districts (powiat) as self-governing level of administration, allowing it, in conjunction with communes and municipalities (gmina), to take effective control of matters directly affecting local communities and their citizens. The self-governing structures formed at the level of strong voivodships, or regions, allowed at the same time to decentralise responsibility for regional economic development, competitiveness and modernisation strategies. Today, after over 10 years of EU membership, it is worth reflecting on the impact the political reforms which we carried through then have had on Poland’s functioning in the system of European integration. We were proven right in our conviction that decentralisation and differentiation of various state functions would allow for a better and more effective use and management of EU funds. The three-tier self-government structure created solid foundations helping to satisfy better the aspirations of citizens, local communities and regions with regard to their modernisation and development. Today it is those local self-governing units, those closest to citizens, those most familiar with and with the best understanding of their needs, which are responsible for the drafting of regional development projects and the management of funds available for those projects. Self-government structures have become the real centres for formulating and implementing development strategies. This is the context in which the key challenge facing self-government is set, namely the fostering of entrepreneurship, ensuring proper conditions for innovation and mobilising citizens to engage in economic and social initiatives. The role of self-government in shaping of the state’s development policy is not limited to dividing available means and resources. Much more important is its ability to effectively multiply the available means, to support partnership ventures, including public-private projects, to form strong business to business relationships as well as partner relations between research centres and local administrative bodies, or promote and support innovations and civic initiatives serving the common good. After all, all these are key factors for the long-term stability and development of our communities and our country, which is today the key measure of the responsibility for public matters, so deeply rooted in the idea of self-government. The self-government reform originated from the ideas developed in the 1980s of the twentieth century as part of the Solidarity movement, but was implemented in an already independent Poland, when laying the foundations for a transformation of the state and the democratisation of the citizen-state relationship. It also had, however, and maybe predominantly, a deep idealistic dimension, so easy to forget when we focus on the current and most urgent challenges of the present. In my opinion, it is in self-governance, as well as in the political and administrative culture, that opportunities for building our freedom lie: freedom, the sense of which we feel best if given a chance to share in the responsibility for it. In times of independence this means the possibility of personal engagement public issues based on the pro publico bono principle: issues pertaining to our family life, our local community, or the whole country. Today, in the context of our shared responsibility for the European Union, such an understanding of self-governance should also inspire us to seek new directions of development, and to participate in the shaping of Europe-wide standards of public life. In the same way as 25 years ago in Poland we founded a political community on the basis of self-governance, we should today look at self-governance as a chance to create a true political community of all European citizens.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2015, 77, 3; 11-15
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół katolicki w PRL 1980-1981 w dokumentach władz NRD
The Catholic Church in the Polish People’s Republic in 1980–1981 According to the Documents of the Authorities of the German Democratic Republic
Autorzy:
Gańczak, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2156724.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Kościół
PRL
NRD
Solidarność
Church
Polish People’s Republic
German Democratic Republic
Solidarity
Opis:
Odmienna polityka kościelna przyjęta po 1956  r. przez PZPR i Socjalistyczną Partię Jedności Niemiec (SED) niejednokrotnie prowadziła do tarć między Warszawą a wschodnim Berlinem. Jeszcze po wielu latach władze NRD wypominały PZPR rzekome błędy popełnione po śmierci Bolesława Bieruta: poluzowanie sojuszu ze Związkiem Sowieckim, odejście od kolektywizacji rolnictwa i właśnie złagodzenie polityki wobec Kościoła katolickiego1. Pozycja katolików w NRD była jednak nieporównanie słabsza niż w PRL2. „Szacunkowo ocenia się, że [wschodnioniemiecki] Kościół [katolicki] liczy jedynie 1 mln wyznawców w porównaniu do kilku milionów protestantów”3 - czytamy w notatce Departamentu I Ministerstwa Spraw Wewnętrznych PRL ze stycznia 1980 r. Dodajmy, że NRD miała w tym czasie ponad 16,7 mln mieszkańców. Wysiłki na rzecz ateizacji społeczeństwa, podejmowane przez komunistów wschodnioniemieckich od lat czterdziestych XX w., okazały się dość skuteczne. „Wzorem dla SED […] była polityka zwalczania Kościołów metodami zaczerpniętymi z ZSRR”4 - pisał Janusz Ruszkowski. Ernst-Alfred Jauch, w latach 1965-1985 kierownik biura Katolickiej Agencji Informacyjnej (KNA) w Berlinie, wyliczał środki stosowane przez władze NRD w ramach tej walki, takie jak propaganda antyklerykalna, wychowywanie młodzieży w duchu ateistycznym, wymuszanie udziału
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 37, 1; 435-454
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From Satire to Tanks in the Streets. Communist Regime against ‘Solidarity Carnival’ in Poland
От сатиры до танков на улицах. Коммунистическая власть перед лицом «Карнавала солидарности» в Польше
Autorzy:
Magier, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969670.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
communism
martial law
Polska
solidarity
Solidarność
komunizm
stan wojenny
Polska
коммунизм
военное положение
солидарность
Польша
Opis:
Введение военного положения в Польше 13 декабря 1981 года является одним из событий, глубоко укоренившихся в памяти Поляков из истории последнего полувека. Против нации, которая мирными методами приблизилась к достижению минимальных прав человека, живущего в демократическом мире при коммунистической диктатуре, власти использовали ряд террористических и пропагандистских мер, которые продлили существование тоталитарного режима на десятилетие и принесли много неблагоприятных изменений в польском обществе. В статье рассматриваются причины, ход и последствия введения военного положения коммунистическими властями в Польше в свете последних исследований.
Źródło:
Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2019, XVI, 4; 161-174
1731-982X
Pojawia się w:
Wschodni Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Matki demokracji. Zaangażowanie kobiet w walkę o wolną Polskę w latach 80.
The Mothers of democracy. The involvement of women in the fight for a free Poland in the 1980s
Autorzy:
Stasiak, Wiktoria
Zwoleń, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2187881.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
kobiety
Solidarność
feminizm
Polska
Rzeczpospolita Ludowa
Solidarność Walcząca
aktywizacja kobiet
women
Solidarity
feminism
women activisation
Opis:
The purpose of this article is to present a cross-section of the 1980s in Poland from the perspective of female protagonists and to describe the role they played in the process of democratic changes, their involvement in the active opposition, strikes and later the Solidarity underground. The aim is to describe how they coped with everyday struggles, what roles they took on in life and highlight their contribution to the gradual liberation from the communist regime. Women took an active part in the struggle for Poland’s independence. Women described in this article manifested their opinions on politics, labor and civil rights. In presenting the activities of women’s resistance, the authors took into account gender and cultural perspectives. The article was written based on historical publications, interviews with witnesses of the aforementioned events and opposition activists themselves, as well as articles on the subject.
Celem artykułu jest: 1) przedstawienie przekroju lat 80. w Polsce z perspektywy kobiecych bohaterek; 2) opisanie roli, jaką odgrywały wówczas w procesie przemian demokratycznych, ich zaangażowania w czynną opozycję, w strajki, a później solidarnościowe podziemie; 3) wskazanie, jak kobiety radziły sobie z codzienną rzeczywistością, jakie role przyjmowały w życiu i jakie trudności napotykały; oraz 4) ukazanie ich zasług oraz wkładu w stopniowe uwalnianie się państwa polskiego od wpływów komunistycznych. Kobiety brały czynny udział w sporze o wolną Polskę, zarówno otwarcie, jak i pozostając w cieniu. Manifestowały swoje zdanie w zakresie polityki, praw pracowniczych i obywatelskich. Autorki przedstawiając działania oporu kobiet uwzględniły perspektywę płciową i kulturową. Artykuł został napisany w oparciu o publikacje historyczne, opracowania poświęcone temu tematowi oraz wywiady ze świadkami wymienionych wydarzeń i samymi działaczami opozycji.
Źródło:
Copernicus Political and Legal Studies; 2022, 2; 107-118
2720-6998
Pojawia się w:
Copernicus Political and Legal Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 36

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies