Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Platon" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Idea Dobra jako arche w Politei Platona
The Idea of the Good as Arche in Platos Politea
Autorzy:
Szlezák, Thomas Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015831.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Sokrates
Platon
dobro
etyka
Socrates
Plato
good
ethics
Opis:
The article discusses Socrates' views on what the Good is that are presented by Plato in his Politea. It takes into consideration two interpretations: Socrates' statements contained in Politea on the one hand, and interpretation of the Good that functions in the so-called indirect tradition, that is in doxographic texts by Aristotle, Theophrast and other authors (Testimonia Platonica). According to Socrates the Good is the most fundamental principle of all that exists (arche), but Socrates did not define further what it is. According to the `indirect tradition' the Good is also a positive principle, and its essence is One. Besides the Good as One the `indirect tradition' also assumed existence of an unspecified duality. Mutual determining of these principles leads to the origin of reality. The author of the article tries to find an answer to the question: which of these interpretations of the Good is more accurate.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 1; 403-425
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Augustine’s Socratic method
Autorzy:
Drozdek, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431091.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Augustine
Socrates
Plato
Plotinus
ontology
epistemology
Św. Augustyn
Sokrates
Platon
Plotyn
ontologia
epistemologia
Opis:
The article discusses a seldom investigated problem of Socrates’s influence on Augustine’s intellectual development. It is shown that Augustine started with an intense use of the Socratic method utilizing its elenctic and maieutic questioning to expose the truth hidden in the soul. Also, just as the Socratic method led to ontological developments in Plato and Plotinus, it led Augustine to the development of his Christian ontology.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 1; 5-26
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój pojęcia woli w pogańskiej filozofii starożytnej - Sokrates, Platon, Arystoteles
The Development of the Notion of Will in the Pagan Ancient Philosophy: Socrates, Plato, Aristotle
Autorzy:
Koszkało, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488551.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wolna wola
wolność
thymos
proairesis
Sokrates
Platon
Arystoteles
free will
freedom
Socrates
Plato
Aristotle
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie i analiza kształtowania się pojęcia woli w starożytnej filozofii pogańskiej. W kontekście poglądów Sokratesa, Platona i Arystotelesa autor przedstawia wiele greckich intuicji dotyczących psychologii aktów moralnych i ludzkiego działania. Po pierwsze artykuł przedstawia doktrynę intelektualizmu etycznego, przypisywaną Sokratesowi, według której kognitywne elementy są głównym motywem naszych działań. Z tego powodu trudno znaleźć pojęcie wolnej woli w sokratejskiej antropologii. Po drugie artykuł prezentuje interpretację platońskiej antropologii, według której sferę thymos można nazwać proto-wolą. Ostatecznie autor ukazuje, jak trudno jest znaleźć pojęcie woli w arystotelesowskiej etyce i antropologii, pomimo że Arystoteles bardzo szczegółowo wyjaśniał relacje między przekonaniami, pragnieniami i działaniem. Ani proairesis, ani boulesis nie mogą pełnić funkcji woli, szczególnie gdy wola ma być władzą, która pragnie, może wybierać i jest samodeterminującą się władzą.
The aim of the article is to present and analyze the development of the notion of the will in the pagan ancient philosophy. In the context of the views of Socrates, Plato, and Aristotle, the Author presents a lot of Greek intuitions concerning the psychology of moral acts and human action. Firstly, the article examines the doctrine of ethical intellectualism, attributed to Socrates, according to which the cognitive elements are the main motives of our actions. So, it is difficult to find the notion of the will in Socratic anthropology. Secondly, the article gives the interpretation of Platonic anthropology according to which the thymos is the sphere that we can name as “proto-will.” At last, the Author shows how difficult is to find the will in Aristotelian ethics and anthropology despite the fact that Aristotle explicated very closely the relations among be liefs, desires, and the action. Neither proairesis, nor boulesis can play the role of the will, especially when the will should be something like the power that desires things, makes decisions, and is self-deremined.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2015, 63, 2; 157-186
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
RADIOWA ADAPTACJA PLATOŃSKICH DIALOGÓW W PRZEKŁADZIE W. WITWICKIEGO I JEJ RECEPCJA NA SEMINARIUM FILOZOFICZNYM JAKUBANISA W KUL
RADIO ADAPTATION OF THE PLATO’S DIALOGUES’ TRANSLATED BY W. WITWICKI AND ITS RECEPTION AT H. JAKUBANIS’ PHILOSOPHICAL SEMINAR IN THE CATHOLIC UNIVERSITY OF LUBLIN
Autorzy:
Mróz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488710.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Platon
recepcja Platona w Polsce
Sokrates
Witwicki
Jakubanis
KUL
Plato
Plato reception in Poland
Socrates
Opis:
The paper presents a little-known episode in the reception of Plato’s dialogues in Polish culture in the interwar period, namely the radio adaptation of the dialogues. The adaptation was based on four dialogues: Euthyphro, Apology, Crito, Phaedo, all of them translated by Władysław Witwicki. This radio drama was very popular and was broadcasted several times. Its popularity followed the fact that the forefront of the Polish actors interpreted the outstanding Polish texts delivered by Witwicki. The paper presents the reception of the four mentioned above dialogues by the professional readers, philologists and the classic languages’ teachers. The radio drama constitutes entirely separate field of the influence of Plato’s works. Radio made Plato’s Socrates accessible to the unprofessional wide audience. There was, however, a peculiar case of reception of the radio drama among the listeners. It was applied for the didactic purposes by Henryk Jakubanis at his philosophical seminar which was carried in the interwar period in the Catholic University of Lublin.
W artykule zrekonstruowano mało znany epizod z recepcji dialogów Platona w kulturze polskiego Dwudziestolecia, jakim była ich radiowa adaptacja. Wykorzystano do niej teksty z czterech dialogów: Eutyfrona, Apologii, Kritona i Fedona, wszystkie w tłumaczeniu Władysława Witwickiego. Audycja cieszyła się wielkim powodzeniem i była kilkukrotnie powtarzana. Jej popularność wynikała z zaangażowania czołówki polskich aktorów, którzy interpretowali znakomite spolszczenia dialogów autorstwa Witwickiego. W artykule zaprezentowano recepcję publikowanych tłumaczeń powyższych dialogów wśród profesjonalnych odbiorców: filologów i nauczycieli języków klasycznych. Radiowe słuchowisko stanowi całkowicie odmienny od tekstu pisanego wymiar oddziaływania Platońskiego dzieła. Podczas audycji radiowych postać Sokratesa Platońskiego została zaprezentowana szerokiej, nieprofesjonalnej publiczności. Wśród radiowych odbiorców słuchowiska szczególnym przypadkiem byli uczestnicy seminarium prowadzonego w KUL w okresie międzywojennym przez Henryka Jakubanisa, który zastosował audycję do celów dydaktycznych.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2013, 61, 1; 43-71
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo w życiu jednostki w Gorgiaszu Platona
Law in life of an individual in Plato’s Gorgias
Autorzy:
Lewicki, Przemysław A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/499732.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Gorgiasz
Platon
Kallikles
Sokrates
prawo natury
prawo stanowione
Gorgias
Plato
Callicles
Socrates
law of nature
positive law
Opis:
„Gorgiasz” Platona jest jednym z wcześniejszych dzieł filozoficznych jednego z najbardziej wpływowych filozofów starożytności. Podejmowane są w nim tematy różnic między sztuką a umiejętnością retoryki, prawdy, sprawiedliwości czy prawa, przede wszystkim jednak natury ludzkiej. To właśnie wokół tego ostatniego problemu koncentrują się rozważania dwóch rozmówców zabierających głos jako ostatni w dialogu. Podczas sławnego starcia idei stają przeciwko sobie Kallikles, zwolennik bezwzględnej supremacji prawa natury, zgodnie z którego nakazami silni dominować muszą nad słabymi, oraz Sokrates, mistrz Platona, poprzez którego ten ostatni kreśli wizje ponadludzkiej sprawiedliwości, prawodawstwa zgodnego z ideałem zdrowej duszy i piękna. Te przekonywające stanowiska wykładane są ze swadą godną najlepszych dzieł ateńskiego myśliciela. W istocie rozważania na temat roli prawa w życiu jednostki ukazane w „Gorgiaszu” na przykładzie rozmowy Sokratesa i Kalliklesa należą do najbardziej znaczących ustępów z twórczości Platona poświęconej tematyce prawnej. Osadzenie tego starcia w szerszym kontekście historyczno-filozoficznym, a także przedstawienie struktury narracyjnej dialogu, umożliwia ponadto wniknięcie w istotę „Gorgiasza”, dialogu poświęconego najbardziej podstawowym zagadnieniom antropologicznym, poprzez który ponadto Platon rozwiązuje problem własnego stanowiska wobec śmierci swojego mistrza, Sokratesa.
Plato’s „Gorgias” is considered to be an early work of one of the most influential philosophers of antiquity. It raises subjects such as differences between the arts and ability of rhetoric, truth, justice and law, most of all however – human nature. Contemplations of the last two dialogi personae orbit around exactly this problem. Famous clash of ideas takes place between Callicles – staunch proponent of callous supremacy of law of pure nature according to which the strong must dominate the weak – and Socrates, Plato’s mentor, through whom the latter drafts a vision of supernatural justice, law-making in accordance with ideals of healthy soul and beauty. Both of these convincing visions are laid out as amply as can be expected from the best works of Athenian philosopher. In fact deliberations upon the importance of law in one’s life as presented in „Gorgias” in conversation between Socrates and Callicles are to be considered as one of the most profound pieces of legal thought ever produced by Plato. Putting this confrontation in broad historical and philosophical context, as well as presenting narrative structure of the dialogue make it possible to pierce the heart of „Gorgias” and uncover all meanings of the dialogue devoted to the most fundamental anthropological subjects, through which Plato also resolves very personal dilemma of his own stance towards death of his master - Socrates.
Źródło:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM; 2017, Numer Specjalny; 49-67
2299-2774
Pojawia się w:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Laches Platona – w poszukiwaniu właściwego modelu wychowania
Plato’s ‘Laches’: in quest of the right model of education
Autorzy:
Głodowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/12659274.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
Platon
Laches
Sokrates
wychowanie
dzieci
młodzież
męstwo
troska o duszę
Plato
Socrates
education
children
youth
courage
a care of soul
Opis:
In Plato’ ‘Laches’ the display of the swordsmanship teacher serves as a pretext for further discussion about the choice of a field of knowledge and a teacher who would be able to make his students better people. The circle of interlocutors representing different views on education creates an opportunity to examine this issue from different perspective. The aim of this paper is the analysis of Plato’s ‘Laches’ to answer the question, what criteria should be taken into consideration to decide about education and at the same time about the future of children.
W Lachesie Platona występ nauczyciela fechtunku staje się pretekstem do podjęcia dyskusji na temat wyboru dziedziny wiedzy i nauczyciela, który potrafiłby uczynić swych uczniów lepszymi ludźmi. Grono rozmówców reprezentujących odmienne poglądy na wychowanie stwarza okazję przyjrzenia się temu zagadnieniu z różnych punktów widzenia. Zatem celem niniejszego artykułu jest analiza Platońskiego Lachesa, aby odpowiedzieć na pytanie, jakie kryteria należy wziąć pod uwagę, decydując o edukacji, a tym samym o przyszłości dzieci.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2022, 2 B (26); 85-98
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Umierający Sokrates i Wielka Matka
The Dying Socrates and the Great Mother
Autorzy:
Pietrzak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109004.pdf
Data publikacji:
2021-08-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Sokrates
Artemida
Thargelia
mit bohaterski
nieśmiertelność
Carl Gustav Jung
Erich Neumann
Platon
Wielka Matka
Socrates
Artemis
heroic myth
immortality
Plato
Great Mother
Opis:
Ostatnie dni życia Sokratesa, które, jak wskazują na to źródła starożytne, miały miejsce na przełomie miesięcy Mounuchiōn i Thargēliōn, wpisują się w schemat sakralnego kalendarza Aten jako widowisko dopełniające rytualny cykl ofiarniczy związany z upamiętnieniem kreteńskiej wyprawy Tezeusza i obchodzonego bezpośrednio po nim święta Thargeliów. Sokrates umiera jako ofiara złożona Artemidzie – Wielkiej Matce, a jednocześnie realizuje mit bohaterski. Mit ten na płaszczyźnie jungowskiej psychoanalizy oznacza uwolnienie się świadomego ego spod władzy nieświadomości reprezentowanej przez archetyp Wielkiej Matki. Kontekst mityczno-psychologiczny pozwala nadać nową interpretację dyskusjom, które zapisał Platon w dialogach powiązanych ze śmiercią Sokratesa. Przede wszystkim w nowym świetle stawiają one Sokratejską majeutykę, jako służbę Artemidzie, a także rozważania o nieśmiertelności duszy oraz opowiadane przy ich okazji mity eschatologiczne, które zapisał Platon na kartach Fedona.
The last days of Socrates’ life, which, as indicated by ancient sources, took place at the turn of the months of Mounuchiōn and Thargēliōn, fit into the scheme of the sacral calendar of Athens as a spectacle completing the ritual sacrificial cycle connected with the commemoration of the Cretan expedition of Theseus and the Thargēliōn festival celebrated immediately after it. Socrates dies as a sacrifice offered to Artemis, the Great Mother, and at the same time fulfills the heroic myth. This myth on the Jungian psychoanalysis plane signifies the liberation of the conscious ego from the power of the unconscious, represented by the Great Mother archetype. The mythological-psychological context allows us to give a new interpretation to the discussions which Plato noted in his dialogues and which are connected with the death of Socrates. Above all, they put in a new light the Socratic majeutics, as about the service of Artemis, as well as the consideration of the immortality of the soul and the eschatological myths told on their occasion, which Plato wrote down on the pages of the Phaedo.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2021, 108; 9-31
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bóg jako źródło moralności. Intuicje św. Augustyna w "Wyznaniach" 7.10–11 w kontekście dyskusji z tradycją starożytną
God as the Source of Morality. St. Augustine’s Intuitions in "Confessions" 7.10–11 in the Context of a Discussion with the Ancient Tradition
Autorzy:
Koszkało, Martyna Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1789191.pdf
Data publikacji:
2021-09-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Bóg
źródło moralności
Sokrates
Platon
Arystoteles
św. Augustyn
regio dissimilitudinis
neoplatonizm
God
the source of morality
Socrates
Plato
Aristotle
St. Augustine
region of dissimilarity
Neoplatonism
Opis:
W artykule przedstawiam relacje Boga/bogów wobec moralności zarówno w greckiej religii i filozofii, jak i w poglądach św. Augustyna na podstawie rozróżnień uczynionych przez Johna Hare’a. Twierdzę, że intuicje Augustyna istotnie dopełniają koncepcję Boga jako źródła moralności obecną zarówno w starożytnej tradycji filozoficznej, jak i religijnej. W pierwszej części artykułu ukazuję relację bogów greckiej religii ludowej do moralności i stwierdzam, że bycie gwarantem moralności nie wymagało od nich posiadania wzorcowego charakteru moralnego. Następnie pokazuję, że zmiana tego zjawiska miała miejsce w epoce sokratejskiej. Bóg/bogowie Sokratesa, Platona czy Arystotelesa nabierają cech doskonałościowych i to sankcjonuje ich moc kształtowania moralności. W ramach tych koncepcji zrodziła się idea upodobnienia się do Boga/bogów i naśladowania wzorca charakterologicznego poprzez wykonywanie działań, które wykonuje Bóg (poznawanie, doskonałość moralna). Bóg, zwłaszcza rozumiany filozoficznie, był traktowany również jako cel oraz przedmiot uszczęśliwiający. W ostatniej części artykułu analizuję koncepcję św. Augustyna. Pokazuję, że oprócz tego, że Bóg jest prawodawcą oraz uszczęśliwiającym celem ostatecznym z tego powodu, że stwarza istoty do Niego podobne, jest źródłem moralności nie tylko jako wzorzec charakterologiczny, ale przede wszystkim jako istota stwórcza. Ukazuję, że zło moralne jest odwróceniem się sprawcy od Boga i załamaniem ontologicznego porządku. W artykule przedstawiam możliwe interpretacje wyrażenia regio dissimilitudinis oraz tekstualne źródła tego pojęcia. Ukazuję również te aspekty poglądów Augustyna, które istotnie uzupełniają i przekraczają model neoplatoński w Wyznaniach 7.10–11.
In this article, I present the relationship between God/gods and morality in both the Greek religion and philosophy and in the views of St Augustine based on distinctions made by John Hare. I argue that Augustine’s intuitions are indeed complementary to the concept of God as the source of morality present both in the ancient philosophical and religious traditions. In the first part of the article, I show the relation of the gods of Greek popular religion to morality. I argue that being guarantors of morality did not require them to possess exemplary moral character. I then show that a change in this regard took place in the Socratic era. The God/gods of Socrates, Plato, or Aristotle acquire perfect qualities, which sanctions their power to shape morality. Within these concepts, the idea was born of becoming God/god-like and imitating a model of character by performing the actions carried out by God (cognition, moral perfection). God, especially the philosophical God, was also treated as an end and as a felicific object. In the last part of this article, I analyze the concept of St Augustine. I show that, in addition to being the lawgiver and the ultimate felicific end, because He creates beings like Him, God is the source of morality not only as a model of character but above all as a creative being. I show that in committing moral evil, the perpetrator turns away from God and disrupts the ontological order. I present possible interpretations of the expression region of dissimilarity and the textual sources of this concept. I also show those aspects of Augustine’s views that significantly complement and transcend the Neoplatonic model in Confessions 7.10–11.
Źródło:
Verbum Vitae; 2021, 39, 3; 979-994
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uczta z Malinowskim i Witkacym. Niedopowiedzenie i namiętność w antropologii
Symposium with Malinowski and Witkacy. Understatement and passion in anthropology
Autorzy:
Wełyczko, Paula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/517837.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej
Tematy:
erotyzm
Eros
biografia
biografia naukowa
Bronisław Malinowski
Stanisław Ignacy Witkiewicz
Platon
Sokrates
uczucia
filozofia
emocje
antropologia kulturowa
przyjaźń
philosophy
biography
erotism
Plato
feelings
emotions
anthropology
friendship
Opis:
Artykuł Uczta z Malinowskim i Witkacym. Niedopowiedzenie i namiętność w antropologii to rozważania nad wielowymiarową relacją łączącą Bronisława Malinowskiego i Stanisława Ignacego Witkiewicza. Przy pomocy mów filozofów zawartych w Uczcie Platona autorka dąży do wyjaśnienia uwag i komentarzy wskazanych przez biografów antropologa na temat jego przyjaźni z artystą – Witkacym. Odwołując się do fragmentów tekstów autobiograficznych takich jak Dziennik w ścisłym znaczeniu tego wyrazu, 622 Upadki Bunga czyli Demoniczna Kobieta, a także Listów - Stanisława Ignacego Witkiewicza stara się poznać naturę towarzyszącego im Erosa.
An article Symposium with Malinowski and Witkacy. Understatement and passion in anthropology considers the multidimensional relations between Bronisław Malinowski and Stanisław Ignacy Witkiewicz. With the help from the philosophers speeches of Plato’s Symposium, writer is striving to explain observationes and comments pointed by the Malinowski’s biographers, about his friendship with an artist – Witkacy. Using fragments of autobiographical books like Dziennik w ścisłym znaczeniu tego wyrazu, 622 Upadki Bunga czyli Demoniczna Kobieta, and Letters of Stanisław Ignacy Witkiewicz author is trying to recognise nature of the Eros involved.
Źródło:
Tematy z Szewskiej; 2015, Errotyzm 2(16)/2015; 52-65
1898-3901
Pojawia się w:
Tematy z Szewskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies