Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Trent" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Giuseppe Mazzanti, Matrimoni post-tridentini. Un debattito dottrinale fra continuitá e cambiamento (secc. XVI-XVIII), Bononia Univeristy Press, Bologna 2020, ss. 235.
Autorzy:
Dzierżon, Ginter
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21151057.pdf
Data publikacji:
2022-12-27
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Sobór Trydencki
małżeństwo
marriage
Council of Trent
Źródło:
Ius Matrimoniale; 2022, 33, 2; 235-241
1429-3803
2353-8120
Pojawia się w:
Ius Matrimoniale
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Celebracja Eucharystii w zakonie kartuzów w świetle pierwszych źródeł liturgicznych wydanych po reformie trydenckiej
The Celebration of the Eucharist in the Carthusian Order in the Light of the First Liturgical Sources Published after the Trent Reform
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040490.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kartuzi
Sobór Trydencki
Ordo Missae
księgi liturgiczne
Carthusians
Council of Trent
liturgical books
Opis:
Zakon kartuzów założony przez św. Brunona (zm. 1101) z Kolonii w La Grande Chartreuse we Francji (łac. Carthusia) należy do wspólnot łączących w swym charyzmacie zarówno życie wspólnotowe jak i pustelnicze. Reguła zakonna, zwana Consuetudines Cartusiae, została spisana przez piątego przeora Wielkiej Kartuzji, Guigo II (zm. ok. 1188) już po śmierci założyciela. Ze względu na to, że pierwsza wspólnota zakonna powstała na terenie diecezji Grenoble, kartuzi przejęli wiele zwyczajów liturgicznych znanych w Lyonie. Uwzględniając jednak niezmienną specyfikę tego zakonu zachowano przez wieki autonomię liturgiczną, sięgającą czasów średniowiecza. Interesującym zagadnieniem jest, w jaki sposób maksyma o niezmienności zwyczajów odnosi się do liturgii Mszy św. w zakonie kartuzów po reformie Soboru Trydenckiego? Odpowiedzią na to pytanie jest poznanie Ordo Missae opisanego w zwyczajnikach kartuskich i utrwalonego w pierwszej edycji ksiąg liturgicznych obowiązujących w tym zakonie. W 1582 r. wydano w Paryżu nowe Ordinarium Cartusiense i w tym samym roku na kapitule generalnej kartuzów powołano komisję w celu przeprowadzenia rewizji ksiąg liturgicznych w oparciu o nowe księgi opublikowane po Soborze Trydenckim. Pierwszym owocem było wydanie w 1585 r. nowego zbioru kazań i homilii przeznaczonych do officium divinum, a w 1587 r. nowego brewiarza. Poprawiony mszał, wydano natomiast w 1603 r. (Missale Cartusiani Ordinis). Na podstawie zachowanych źródeł w porównaniu z księgami reformy ksiąg rzymskich, jak też późniejszych ksiąg liturgicznych, można poznać odrębności podczas celebracji Eucharystii w zakonie kartuzów w pierwszym okresie po Soborze Trydenckim. Źródła liturgiczne powstałe w zakonie kartuzów pozwalają poznać w jaki sposób celebrowano Mszę św. Interesującym zagadnieniem było ukazanie celebracji Mszy św. opisanej w Ordinarium kartuzów z 1582 r. i przedłożonej w pierwszym wydaniu po Soborze Trydenckim Mszału kartuskiego z 1603 r. Porównanie tych tekstów z Ordo Missae pierwszego potrydenckiego Mszału Rzymskiego z 1570 r. pozwoliło na ukazanie podobieństw i różnic z liturgią rzymską tego czasu. Celebracja Eucharystii w zakonie kartuzów dostosowana była do surowego i pustelniczego charakteru życia. Można zauważyć różnice występujące w samej strukturze i odrębności tekstów liturgicznych, jak też w przyjmowanych gestach i postawach. Interesującym jest, że kartuzi rozpoczynali celebrację Eucharystii po stronie Ewangelii, a nie pośrodku ołtarza. Modlitwy u stopni były znacznie krótsze niż w liturgii rzymskiej. Można wskazać także na odrębności w samych tekstach takich modlitw jak: Confiteor, Misereatur, czy szyk przestawny wyrazów w hymnie Gloria. Podobnie uproszczone formuły występowały w liturgii słowa. Do odrębności należy, że diakon zakładał stułę tylko na czas czytania Ewangelii i czynił to w inny sposób niż w liturgii rzymskiej. Należy także podkreślić, że celebrujący Mszę św. kartuz nigdy nie przyklękał – również podczas wypowiadania słów ustanowienia – ale tylko wykonywał skłony i lekko zginał kolana. Wiele odrębności występuje również podczas ofiarowania. Do osobliwości należało to, że już na początku przygotowania darów celebrans obmywał ręce. W tradycji kartuskiej nie występowało także wiele modlitw nad chlebem i winem, które znane były w liturgii rzymskiej. Celebrans odmawiał tylko De latere Domini – podczas wlewania wody do kielicha, a unosząc razem Hostię i kielich recytował: In spiritu humilitatis... Także inny tekst Orate fratres przekazują źródła kartuskie. Do odrębności u kartuzów należy trzymanie rąk wyciągniętych nad darami w czasie odmawiania secrety. Centrum Eucharystii stanowi Kanon mszalny, który w swej treści był prawie taki sam jak w liturgii rzymskiej. Do odrębności należy wspominanie u kartuzów oprócz imienia papieża i biskupa, także imienia króla oraz szyk przestawny w modlitwie Unde et memores. Także na uwagę zasługuje sposób trzymania rąk. Gdy rubryki przewidywały rozłożenie dłoni, wówczas celebrans trzymał je rozpostarte w kształcie krzyża, a gdy głęboko skłaniał się, aby odmówić Supplices te rogamus, krzyżował je na piersi. Również pewne różnice występowały w obrzędach Komunii św. u kartuzów przewidziano tylko jedną modlitwę rozpoczynającą się od słów Domine Jesu Christe, a nie dwie, jak w liturgii rzymskiej, oraz nie odmawiano wiele tekstów i wersetów, które utrwalono w liturgii rzymskiej w 1570 r. Także kapłan tylko raz przed Komunią św. odmawiał Agnus Dei, a po raz drugi i trzeci czynił to po przyjęciu Ciała i Krwi Chrystusa. Do osobliwości należy także, że na zakończenie Mszy św. celebrans nigdy nie udzielał błogosławieństwa. Celebracja Mszy św. w zakonie kartuzów, w dobie zaraz po reformie Soboru Trydenckiego, nawiązywała do tradycji liturgicznych średniowiecza, znanych w metropolii Lyońskiej w X i XI w. Poznanie zarówno tekstów jak i nieco innych form celebracji pozwala ukazać Eucharystię również jako centrum życia kontemplacyjnego realizowanego w zakonie uważanym jako najsurowszy w Kościele zachodnim.
The Carthusian Order established by St Bruno of Cologne (died 1101) in La Grande Chartreuse (Latin: Carthusia), France, belongs to communities that in their charisma combine cenobitic and eremitical life. The rule of the Order, called Consuetudines Cartusiae, was written by the fifth prior of the Chartreuse Guiges II (died about 1188) after St Bruno had already died. Due to the fact that the first monastic community was founded in the area of the Grenoble Diocese, Carthusians took over many liturgical customs known in Lyon. However, taking into consideration the unchanging specific character of the order, a liturgical autonomy going back to the Middle Ages has been preserved for centuries. The way in which the maxim about the invariability of the customs concerns the liturgy of the Holy Mass in the Carthusian Order after the Trent Council reform is an interesting issue. Learning about the Ordo Missae described in the Carthusian directories and recorded in the first edition of liturgical books binding in the order is the answer to this question. In 1582 a new Ordinarium Cartusiense was published in Paris, and in the same year a commission was established during the assembly of the General Chapter in order to do a revision of liturgical books on the basis of new books published after the Council of Trent. The first result was publishing a new collection of homilies for the officium divinum in 1585, and a new breviary in 1587. The amended missal was published in 1603 (Missale Cartusiani Ordinis). On the basis of the preserved sources, in comparison with the books of reform of the Roman books, as well as in comparison with later liturgical books, differences may be seen in celebrating the Eucharist in the Carthusian Order in the first period after the Council of Trent. The liturgical sources coming from the Carthusian Order allow knowing the way, in which the Holy Mass was celebrated. Showing the celebration of the Holy Mass described in the Carthusian Ordinarium of 1582 and presented in the first edition of the Carthusian missal after the Council of Trent, in 1603, is an interesting issue. A comparison of the texts with the Ordo Missae of the first post-Trent Roman Missal of 1570 allows showing similarities to and differences from the Roman liturgy of that time. The celebration of the Eucharist in the Carthusian Order was adjusted to the Carthusians’ severe, eremitical way of life. Differences may be noticed in the very structure of the liturgical texts as well as in the assumed postures and attitudes. It is interesting that the Carthusians started the celebration of the Eucharist on the Gospel side, and not in the middle of the altar. Prayers at the steps were much shorter than in the Roman liturgy. Differences may be also pointed to in the very texts of such prayers as Confiteor, Misereatur, or in the inverted order of the words in the hymn Gloria. Similarly simplified formulas occurred in the liturgy of the word. The differences also include the fact that the deacon only wore the stole at the time of reading the Gospel, and did it in a way that was different from the way in the Roman liturgy. It should also be stressed that a Carthusian celebrating the Holy Mass never knelt – also when he said the words of the origin – but only bowed and slightly bended his legs at the knees. There are also many differences during the offertory. Peculiarities include the fact that as soon as at the beginning of preparation of the gifts the celebrant washed his hands. In the Carthusian tradition also many prayers over the bread and wine did not occur; although they were said in the Roman liturgy. The celebrant only said the De latere Domini – when he poured water into the cup, and when he lifted up the Host and the cup he recited: In spiritu humilitatis… Also another test, the Orate fratres is transmitted by the Carthusian sources. The differences between the Carthusian tradition and the Roman one also includes holding stretched arms over the gifts during the reciting of the secreta. The Canon of the Mass is the center of the Eucharist; in its content it was nearly the same in the Carthusian as in the Roman liturgy. Mentioning, besides the name of the pope and the bishop, that of the king by the Carthusians, as well as the inverted order in the prayer Unde et memores, are also differences. The way the hands were put deserve special attention. When the rubrics said that the hands had to be spread, the celebrant put them in the shape of the cross, and when he took a deep bow in order to say the Supplices te rogamus, he crossed them on his breast. Some differences also occurred in the rites of the Holy Communion – the Carthusians said only one prayer, beginning with the words Domine Jesu Christe, and not two, like in the Roman liturgy, and many texts and verses were not said that had been recorded in the Roman liturgy in 1570. Also, before the Holy Communion the priest said Agnus Dei only once, and for a second and third time he did so after he had received Christ’s Body and Blood. The peculiarities also include the fact that at the end of the Holy Mass the celebrant never imparted a blessing. The celebration of the Holy Mass in the Carthusian Order in the period just after the reform of the Council of Trent echoed the liturgical traditions of the Middle Ages, known in the Lyon Diocese as early as the 10th and 11th centuries. Studying both the texts and a little different forms of celebration lets one see the Eucharist also as the center of contemplative life that was led in the order considered the strictest one in the Western Church.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 8; 109-130
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Misterium Eucharystii w świetle katechez z Agendy ks. Hieronima Powodowskiego a echa Soboru Trydenckiego
Mystery of the Eucharist in the Light of Catecheses from the Agenda of Fr. Hieronim Powodowski and Echoes of the Concil of Trent
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035174.pdf
Data publikacji:
2020-02-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Eucharystia
ofiara
Komunia św.
agenda
Sobór Trydencki
Eucharist
sacrifice
Holy Communion
Council of Trent
Opis:
Sobór Trydencki podjął zadanie przedłożenia nauki o Eucharystii, zwłaszcza w konfrontacji z nauką innowierców. Refleksja ta w sposób systematyczny została zawarta w dekretach uchwalonych na sesjach w 1551 i 1562 r. Naukę tę na płaszczyźnie pastoralnej, jako pomoc dla duszpasterzy, ujęto w Katechizmie Rzymskim, opublikowanym w 1566 r. W myśl nauki Soboru Trydenckiego w agendach polskich zamieszczano katechezy, które miały pomóc wiernym nie tylko zrozumieć głębię teologiczną sakramentów, ale również miały charakter parenetyczny. Przykładem są katechezy dotyczące Eucharystii znajdujące się w Agendzie ks. Hieronima Powodowskiego. Istotnym fundamentem w katechezach w Agendzie Powodowskiego dotyczących Eucharystii były teksty biblijne: zarówno obrazy starotestamentalne, jak też wydarzenia nowotestamentalne. Na podkreślenie zasługuje ukazanie Eucharystii w świetle całej historii zbawienia – od stworzenia świata aż do apogeum misterium Odkupienia. Wezwanie Chrystusa: „to czyńcie na moją pamiątkę” od początku chrześcijaństwa było realizowane w Kościele. Sakrament ten bowiem postrzegano jako źródło wszystkich sakramentów. Istotną treścią takiego ujęcia jest fakt, że Chrystus jest realnie obecny w misterium Eucharystii. Przyjęcie tej prawdy wymaga postawy wiary w realną obecność Chrystusa we Mszy św. Zakłada ona postawę wiary w przeistoczenie, podkreślając znaczenie Eucharystii jako ofiary. Oddzielnym zagadnieniem było przygotowanie wiernych do przyjęcia Komunii św. Zwracano uwagę na konieczność sakramentalnej spowiedzi w przypadku grzechów ciężkich. Jednocześnie Eucharystia chroni przed grzechami ciężkimi, odpuszcza grzechy lekkie, umacnia wiarę, nadzieję i miłość, a jednocześnie pozwala zachować pobożność. Dlatego wymagano postawy pokory i skruchy, na wzór setnika z Ewangelii, i zalecano, aby nie przystępować w roztargnieniu. Historyczne spojrzenie na misterium Eucharystii na pewno przyczyni się do pogłębienia świadomości eucharystycznej wśród wiernych i przyczyni się do pełnego, świadomego i czynnego uczestniczenia we Mszy świętej.
The Council of Trent undertook the task of presenting the doctrine of the Eucharist, especially in confrontation with the teaching of dissenters. This reflection was systematically included in the council decrees adopted at sessions in 1551 and 1562. At the pastoral level, this teaching, as an aid for priests, was included in the Roman Catechism, published in 1566. According to the teaching of the Council of Trent, catecheses were included in Polish agendas, which were to help the faithful not only understand the theological depth of the sacraments, but also had a parenetic character. An example are catecheses on the Eucharist on the agenda of Fr. Hieronim Powodowski. Biblical texts, both Old Testament images and New Testament events, were an important foundation in the Powodowski’s catecheses on the Eucharist. It is worth emphasizing the presentation of the Eucharist in the light of the whole history of salvation—from the creation of the world to the apogee in the mystery of Redemption. Christ’s call: “do this in remembrance of me” has been realized in the Church since the beginning of Christianity. This sacrament was seen as the source of all sacraments. The essential content of this approach is the fact that Christ is really present in the mystery of the Eucharist. Accepting this truth requires an attitude of faith in the real presence of Christ in Mass. It assumes an attitude of faith in transubstantiation, emphasizing the importance of the Eucharist as a sacrifice. Preparing the faithful to receive Holy Communion was a separate issue. Attention was drawn to the need for sacramental confession in the case of grave sins. At the same time, the Eucharist protects against grave sins, forgives venal sins, strengthens faith, hope and love, while maintaining piety. Therefore, humbleness and repentance were required, following the example of the Gospel centurion, and they were advised not to absentmindedly. A historical look at the mystery of the Eucharist will certainly contribute to the deepening of Eucharistic awareness among the faithful and will contribute to full, conscious and active participation in the Holy Mass.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2019, 66, 8; 91-110
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
El sacerdocio común en luteranos y católicos
The Common Priesthood of Lutherans and Catholics
Kapłaństwo wspólne luteranów i katolików
Autorzy:
Blanco-Sarto, Pablo
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343205.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Luter
Sobór Trydencki
Sobór Watykański II
świeccy
Escrivá de Balaguer
Luther
Trent
Vatican II
lay people
Opis:
Lutero insistió en el sacerdocio real, común o universal de todos los bautizados, tal como recordó también el Concilio Vaticano II, al referirse a la mutua complementariedad entre sacerdocio común y ministerial, los cuales sin embargo difieren non tantum gradu sed essentiam (cf. LG 10). En estas páginas se repasan los principales puntos sobre el sacerdocio común, según la propuesta de Lutero y la respuesta de los concilios de Trento y Vaticano II y, como contrapunto complementario, se añaden las enseñanzas de un autor católico del siglo XX, Josemaría Escrivá de Balaguer, en parte anterior y posterior al Vaticano II, y que podría resultar de interés para entender el tema abordado. Se advierten así aquí las semejanzas y las diferencias que propician el posterior diálogo ecuménico sobre este tema que está adquiriendo una especial importancia con motivo de la teología de la sinodalidad.
Luter kładł nacisk na królewskie, powszechne kapłaństwo wszystkich ochrzczonych, co podkreślał także Sobór Watykański II, odnosząc się do komplementarności kapłaństwa osób świeckich i duchownych, które jednak różnią się non tantum gradu sed essentiam (por. LG 10). Artykuł omawia główne zagadnienia dotyczące kapłaństwa powszechnego, zgodnie z myślą Lutra oraz interpretacją idei Lutra przez Sobor Trydencki i Watykański II, uzupełniając rozważania XX-wiecznego katolickiego autora, Josemaríi Escrivy de Balaguer. Autor, co może być interesujące dla zrozumienia omawianego tematu, zauważa podobieństwa i różnice, które sprzyjają późniejszemu dialogowi ekumenicznemu, który nabiera szczególnego znaczenia w kontekście teologii synodalności.
Luther insisted on the royal, common or universal priesthood of all the baptised, as the Second Vatican Council also recalled, referring to the mutual complementarity between the common and ministerial priesthood, which however differ non tantum gradu sed essentiam (cf. LG 10). These pages review the main points on the common priesthood, according to Luther's proposal and the response of the Councils of Trent and Vatican II and, as a complementary counterpoint, add the teachings of a 20th century Catholic author, Josemaría Escrivá de Balaguer, partly before and partly after Vatican II, which could be of interest for understanding the subject under discussion. The similarities and differences are thus noted here, which are conducive to the subsequent ecumenical dialogue on this subject, which is acquiring particular importance in the context of the theology of synodality.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2022, 69, 11; 127-156
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy z wdrażaniem reformy trydenckiej w biskupstwie wileńskim w XVI wieku
Autorzy:
Pawlikowska-Butterwick, Wioletta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690149.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Cathedral chapter
Wilno-Vilnius-Vilna
sixteenth-century
Council of Trent
kapituła katedralna
Wilno
wiek XVI
Sobór Trydencki
Opis:
The text concerns the problem of the implementation of the reforms of the Council of Trent in the Grand Duchy of Lithuania, mainly in the case of the diocese of Vilna (Vilnius, Wilno). On the basis of sources originating from the cathedral chapter (now preserved in the Wróblewski Library of the Lithuanian Academy of Sciences) and transcripts (preserved in the Czartoryski Library in Kraków) the question has been addressed of the resistance among the clergy – nominally associated with Vilna Cathedral – to the implementation of the Tridentine reforms. The existence of the phenomenon is attested indirectly by examples of breaches of discipline by clergymen, including problems of drunkenness and relations with women. Among the factors contributing to the resistance of the chapter to the Tridentine reforms we can count the plural tenure of benefices. The effects on parish life of the accumulation of benefices can be discovered from the records of visitations. The problem of non-residence can be considered one of the main factors which led to group disintegration, and also to the changing roles and social functions of clergymen.
Tekst dotyczy problemu realizacji reform Soboru Trydenckiego w Wielkim Księstwie Litewskim głownie na przykładzie diecezji wileńskiej. W oparciu o źródła o proweniencji kapitulnej (dziś przechowywane w Bibliotece Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich w Wilnie) oraz wypisy z nich (przechowywane w Bibliotece Czartoryskich w Krakowie) podjęta została próba udzielenia odpowiedzi na pytanie o przejaw oporu duchowieństwa – nominalnie związanego z kościołem katedralnym w Wilnie – wobec wdrażanych reform trydenckich. O istnieniu zjawiska pośrednio świadczą przykłady dotyczące łamania dyscypliny duchowieństwa, problemy pijaństwa kleru czy życia duchownych z kobietami. Zaś do czynników wskazujących na problemy kapituły wobec reformy trydenckiej zaliczyć można kumulację beneficjów. O tym, jak kumulacja beneficjów przekładała się na życie parafii, dowiadujemy się choćby z przeprowadzanych wizytacji. Natomiast brak rezydencji przy kościele zaliczyć można do jednej z głównych przyczyn prowadzących do pogłębiania się zjawiska dezintegracji grup, w tym także do zmiany roli i społecznych funkcji duchownych.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2015, 1
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Z dozwoleniem” drukowane
Printed with approbation
Autorzy:
Buchwald-Pelcowa, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472300.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Sobór Trydencki
cenzura prewencyjna
cenzura represyjna
Jakub Wujek
Piotr Skarga
Council of Trent
preventive censorship
repressive censorship
Opis:
W artykule wskazano na pojawienie się w niektórych drukach szesnastowiecznych (i późniejsze długie i powszechniejsze stosowanie) stereotypowej formuły potwierdzającej, że ukazały się one z pozwoleniem odpowiednich władz, określanych, jako „starsi” bądź „przełożeni”. Wiązało się to z cenzurą prewencyjną, a zwłaszcza oddziaływaniem postanowień Soboru Trydenckiego dotyczących książek. 8 IV 1546 r. na sesji czwartej pierwszej fazy Soboru Trydenckiego nawiązując do postanowień wcześniejszego Soboru Laterańskiego (4 V 1515) określono zasady obowiązujące drukarzy. Nakazano umieszczanie autora i nazwy drukarni na karcie tytułowej. Pod karą anatemy i grzywny zabroniono druku i sprzedaży książek bez badania i zatwierdzenia przez biskupa, a w przypadku dzieł autorstwa zakonników, dodatkowo przez ich przełożonych. W drukach świadczących o zbadaniu dzieła i wskazujących, że nie zawierają one nic przeciwnego wierze, czasem także dobrym obyczajem pojawiły się też w Polsce skrócone formuły Cum licentia Superiorum, Facultate Superiorum, Superiorum Permissu czy „Z dozwoleniem” bądź „Pozwoleniem starszych”. Proces nawet formalnego przyjęcia ustaw soboru zakończonego w grudniu 1563 r. przebiegał powoli. Księgę ich ustaw przyjął król z rąk nuncjusza 7 VIII 1564 r. W latach 1564-1568 wdrożono postanowienia trydenckie w trzech diecezjach. Formuła Cum Facultate Superiorum pojawiła się w 1576 r. na książce (pierwszej!) autorstwa Piotra Skargi, a zarazem pierwszej z nowo uruchomionej drukarni w Wilnie. Wcześniej podobne słowa znalazły się na zagranicznych edycjach Polaków (np. w 1574 r. Stanisława Reszki). Liczne zastosowanie tej formuły stopniowo wzrastało, zwłaszcza na drukach jezuitów, choć brak jej na wielu ich książkach, w tym na większości dzieł Skargi. Są one natomiast na wielokrotnie wznawianych Żywotach i Kazaniach Piotra Skargi.
The article indicates phenomenon of existence on some 16th century prints (and later ones, very commonly) stereotypical formula which confi rmed, that they were published with approbation of adequate authorities described as „elders” or „superiors”. Discussed phenomenon was connected with preventive censorship, specifi cally with infl uence of decisions of Council of Trent on books. 8th of April 1546, on the fourth session of the fi rst phase of Council of Trent referring to decisions of the earlier Council of Lateran (4th of May 1515) there were defi ned the rules printers should had obey. It was ordered that author’s name and name of the printing shop should be explicitly shown on the title page. Printing and selling books without examination by and approval of the bishop was forbidden under the punishment of anathema and fi ne, in a case of books written by monks additional approval by their superiors was obligatory. In Poland in the prints confi rming examining the book and indicating they did not contain any content against the faith (sometimes also against good habits) there appeared shortened formula Cum licentia Superiorum, Facultate Superiorum, Superiorum Permissu (with approbation or acceptance of the Elders). The process of even formal introduction of the Council (ended in December 1563) Acts’ went on very slowly. The King received the Book of Council Acts from nuncio on 7th of August 1564. In the period 1564-1568 the Trident Council’s decisions were introduced in three dioceses. The formula Cum Facultate Superiorum appeared in the year 1576 r. on the (fi rst!) book by Piotr Skarga, which was also the fi rst book produced in the newly established printing shop in Vilnius. These words could be also found in the foreign editions of books written by Poles (e,g. Stanisław Reszka, 1574). Usage of this formula gradually grew, specifi cally within the Jesuits prints, however it is still absent from many of their books, including majority Skarga’s works. This formula might be found in frequently re-printed Skarga’s „Sermons” and „Lives of the Saints”.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2016, 10; 45-58
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osoba i dzieło sługi Bożego Stanisława Kardynała Hozjusza. Zarys problematyki
The person and the work of Servant of God Stanislaw Hozjusz. The problematic aspects
Autorzy:
Oleksik, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148281.pdf
Data publikacji:
2017-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Stanisław Hozjusz
Warmia
Sobór Trydencki
kontrreformacja
biskup warmiński
Stanislaw Hozjusz
Council of Trent
Counter-Reformation
bishop of Warmia
Opis:
Stanisław Hozjusz – 1504–1579 – humanista, prawnik i teolog, biskup warmiński i kardynał, legat papieski na Soborze Trydenckim, czołowy przedstawiciel odnowy katolickiej XVI wieku. Życie, posługa pasterska i działalność kontrreformacyjna Stanisława Hozjusza coraz częściej wzbudza zainteresowanie wśród współczesnych teologów. Piśmiennictwo Hozjusza nadal jest inspiracją do rozwoju myśli humanistycznej, a przede wszystkim teologicznej.
Stanislaus Hosius (1504 – 1579) humanist, lawyer and theologian, bishop of Warmia and cardinal papal legate at the Council of Trent, the leading representative of the Catholic renewal of the sixteenth century. Life, ministry and pastoral activity Counter-Reformation Stanislaus Hosius increasingly attracted interest among contemporary theologians. References Hozjusza still is an inspiration to the development of humanistic thought and, aboveall, theological.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2017, 18; 157-178
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Worship of Swedish Saints in Poland after the Council of Trent
Kult świętych szwedzkich w Polsce po Soborze Trydenckim
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/671889.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Teologiczne
Tematy:
The cult of saints
the Council of Trent
Proprium Poloniae et Sveciae
Scandinavia
Kult świętych
Sobór Trydencki
Skandynawia
Opis:
Po Soborze Trydenckim w wyniku unifikacji ksiąg liturgicznych pomięto w nich wspomnienia wielu świętych czczonych w kościołach lokalnych czy wspólnotach zakonnych. Chcąc zachować ich kult w poszczególnych prowincjach czy zakonach, przygotowywano odpowiednie dodatki do brewiarza i mszału. Nowa księga formularzy Officium Divinum świętych i błogosławionych czczonych na ziemiach Polski ukazała się w 1596 roku w Krakowie i przygotował ją kanonik krakowski Stanisław Sokołowski. W 1605 roku wydrukowano dodatek zawierający formularze mszalne opracowane przez Kaspera z Kleczowa. Na skutek wpływu reformacji w Skandynawii, walk religijnych, zwalczania kultu świętych oraz niszczenia ich relikwii, król Zygmunt III Waza zwrócił się do Stolicy Apostolskiej z prośbą o zezwolenie włączenia świętych szwedzkich do patronału polskiego. Po uzyskaniu zgody Kongregacji Obrzędów w 1616 roku poszczególne diecezje podejmowały decyzje o ich włączeniu do własnego kalendarza liturgicznego. W XVII w. formularze mszalne i brewiarzowe ukazywały się najpierw jako odrębne edycje, a później drukowano je razem z patronałem polskim. Dodatek ten, nie zmieniający się w ciągu wieków, zawierał wspomnienia wielkich świętych Skandynawii, m.in. Eryka, Henryka, Ansgara, Zygfryda, Eschila, Botwida, Olafa, Brygidy i jej córki Katarzyny Szwedzkiej. Pod koniec XIX wieku niektóre diecezje przestały zamieszczać patronów Szwecji (np. Warmia), a ostatnie wspólne wydanie patronału świętych polskich i szwedzkich ukazało się w 1901 roku. Święci stojący u początku chrześcijaństwa w Skandynawii są nadal aktualnymi orędownikami i mogą stać się patronami zjednoczonej Europy.
After the Council of Trent memorials of many saints worshipped in local churches or religious communities were omitted as a result of the unification of the liturgical books. In order to maintain their cult in particular provinces or convents, appropriate appendices to the breviary and the missal were prepared. A new book of forms entitled Officium Divinum of saints worshipped in the territory of Poland prepared by Stanisław Sokołowski, canon of Cracow, was issued in Cracow in 1596. In 1605 an appendix containing missal forms developed by Kacper of Kleczowo was printed. As a result of the influence of the Reformation in Scandinavia, religious battles, fighting the cult of saints and the destruction of their relics, King Sigismund III Vasa asked the Holy See to grant the permission to include the Swedish saints in the Polish appendix to the missal devoted to the saints (Proprium Poloniae). Having received the approval issued by the Congregation of Rites in 1616, individual dioceses made decisions to include these saints in their own liturgical calendar. In the seventeenth century missal and breviary forms were first issued as separate editions, and then they were printed together with the Proprium Poloniae. This appendix, which had not changed over the centuries, contained the memorials of the great saints of Scandinavia, inter alia Eric, Henry, Ansgar, Siegfried, Eschil, Botvid, Olaf, Bridget and her daughter Catherine of Sweden. Towards the end of the nineteenth century, some dioceses no longer posted Swedish patrons (e.g. Warmia) and the last common issue of Polish and Swedish saints was released in 1901. Saints from the period of the beginning of Christianity in Scandinavia are still present intercessors and may become patrons of the United Europe.
Źródło:
Ruch Biblijny i Liturgiczny; 2013, 66, 4
2391-8497
0209-0872
Pojawia się w:
Ruch Biblijny i Liturgiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komunia Święta duchowa w czasach pandemii
The spiritual Holy Communion during the pandemic
Autorzy:
Beyga, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010817.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Holy Communion
spiritual Communion
Thomas Aquinas
Council of Trent
Komunia Święta
Komunia Święta duchowa
Tomasz z Akwinu
Sobór Trydencki
Opis:
Według Tomasza z Akwinu wierny może przyjmować Komunię Świętą poprzez sakramentalne przyjęcie konsekrowanej hostii i wina lub poprzez Komunię Świętą duchową. Ostatni ze sposobów przyjęcia Komunii Świętej jest zarezerwowany dla osób, które nie mogą przyjąć sakramentalnie Ciała i Krwi Chrystusa. We współczesnej katolickiej teologii temat Komunii Świętą duchowej został zapomniany na wiele lat. W artykule Komunia Święta duchowa jest ukazana w świetle teologii Doktora Anielskiego, w liturgicznej i duchowej perspektywie wieków średnich oraz w kontekście współczesnego nauczania papieży. Treść artykułu może być inspiracją dla nowego teologicznego i pastoralnego spojrzenia na liturgię i dar Eucharystii.
According to Thomas Aquinas, the faithful can receive Holy Communion by sacramentally receiving the consecrated host and wine or by so-called spiritual communion. The latter kind of the Holy Communion is reserved for people who cannot receive the sacramental body and blood of Christ. In modern Catholic theology, the subject of spiritual communion was forgotten for many years. In the present article, spiritual communion is illustrated from the liturgical and piety perspective of the Middle Ages in the theology of Doctor Angelicus and in the context of the modern teaching of the popes. This article can inspire new theological and pastoral ways of looking at the liturgy and gift of the Eucharist.
Źródło:
Colloquia Theologica Ottoniana; 2021, 37; 7-20
1731-0555
2353-2998
Pojawia się w:
Colloquia Theologica Ottoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rytuał Piotrkowski z 1631 roku i jego znaczenie na tle historii Rytuału Rzymskiego
The Piotrków Rituale Sacramentorum of 1631 and Its Significance against the Background of the History of the Roman Ritual
Autorzy:
Litawa, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597273.pdf
Data publikacji:
2021-07-01
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
rytuał
Rituale Romanum
Rytuał Piotrkowski
księga liturgiczna
synod
Sobór Trydencki
Ritual
Ritual of Piotrków
Liturgical Book
Synod
Council of Trent
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie jednej z najważniejszych ksiąg liturgicznych, wydanych na ziemiach polskich po Soborze Trydenckim (1545–1563) – Rytuału Piotrkowskiego. Wzorem tej księgi był wydany w 1614 r. Rituale Romanum, rozesłany przez Stolicę Apostolską do wszystkich zakątów ówczesnego świata. Zawierał on zarówno obrzędy, jak i rubryki służące kapłanom do sprawowania liturgii sakramentów oraz sakramentaliów. Rytuał ten został nazwany „Piotrkowskim” ze względu na podjętą decyzję synodu obradującego w Piotrkowie (Trybunalskim) w 1621 r.
The aim of this study is to present one of the most important liturgical books issued in Poland after the Council of Trent (1545–1563), namely the Ritual of Piotrków. It’s model was the Rituale Romanum (1614) spread by the Holy See all around the contemporary world. It contained rites and rubrics needed by the priest for celebration of the liturgy of both the sacraments and sacramentals. This ritual was named of Piotrków after the Synod which had place in Piotrków (Trybunalski) in 1621.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2021, 33, 2; 47-60
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz duchowieństwa parafialnego w świetle wizytacji Wincentego de Seve (1608-1609) – wybrane aspekty
The image of the parish clergy based on Wincenty De Seve’s inspection (1608-1609) – selected aspects
Autorzy:
Jabłońska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878567.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Sobór Trydencki
reforma Kościoła
duchowieństwo parafialne
wizytacja
Wielkopolska
archidiakonat gnieźnieński
Council of Trent
Church reform
parish clergy
inspection
Archdiocese of Gniezno
Opis:
Artykuł omawia ważny okres, należący do tzw. reformy Kościoła. Nastąpił on po przyjęciu przez króla Zygmunta Augusta (1564) i kler polski (1577) uchwał Soboru Trydenckiego. Na przełomie XVI i XVII wieku rozpoczęto pracę nad wdrożeniem ich w życie. Jednym z postulatów było odnowienie życia duchowieństwa – stosunku do obowiązków, poprawa moralności, obyczajów, nawet wyglądu zewnętrznego. Wizytacja Wincentego de Seve z lat 1608-1609 dotyczyła terenu archidiakonatu gnieźnieńskiego. Na potrzeby artykułu zostały przeanalizowane cztery należące do niego dekanaty: Świętej Trójcy, św. Piotra i Pawła, Łekno i Sompolno. Głównym celem wizytacji była parafia – odgrywająca niezwykle ważną rolę w społeczeństwie. Artykuł omawia obraz duchowieństwa parafialnego wynikający z punktów przeprowadzonej kontroli, przy czym wizytacja uwzględniała odgórne zalecenia dotyczące reformy. Z obrazu tego wynika, iż zarówno osoby stanowiące wzór, jak i te, które drastycznie przekraczały rozmaite normy, należały do wyjątków. Najliczniejszą grupę stanowili duchowni, którzy w większości odpowiadali wymaganiom, ale pojawiały się przy tym rozmaite nieprawidłowości. Największymi problemami kolejnej, nieco mniejszej grupy były kobiety i alkohol. Do przewinień należały też między innymi brak wiedzy, niechlujstwo, niewłaściwy ubiór. Wizytacja pokazuje, że na początku XVII wieku starano się wprowadzać w życie reformę duchowieństwa parafialnego i że wciąż funkcjonowały jednocześnie elementy starych przyzwyczajeń i nowych wymogów.
The article discusses an important period in the Church history – the so-called Church reform. It occurred after King Zygmunt August (1564) and the Polish clergy (1577) had adopted the resolutions of the Council of Trent. The implementation of those resolutions commenced at the turn of the 16th and 17th centuries. One of the postulates was the renewal of the life of the clergy – attitude to obligations and improvement of morals, customs and even external appearance. Wincenty de Seve’s inspection in the years 1608-1609 concerned the area of the archdeaconry of Gniezno. For the purposes of this article, its four deaneries were analysed: Holy Trinity, Saints Peter and Paul, Łekno and Sompolno. The main purpose of the inspection was the parish, which played an extremely important role in the society. The article discusses the image of the parish clergy resulting from the conducted inspection, whereby the inspection took into account the reform guidelines. From this image it follows that both people who were models and those who drastically violated different norms were rather exceptions. The most numerous group formed clergymen who mostly met the requirements, however, still various irregularities could be noticed. The biggest problems of the next, slightly smaller group were women and alcohol. The offenses also included lack of knowledge, sloppiness and inappropriate attire. The inspection shows that at the beginning of the 17th century, attempts were made to implement the reform of the parish clergy, but the elements of old habits and new norms could be found concurrently.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 2; 5-22
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impedimentum clandestinitatis. Kształtowanie się kanonicznej formy zawarcia małżeństwa
Autorzy:
Sosnowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/554789.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
matrimonial consent
clandestine marriage
impediment of clandestinity
canonical form
Council of Trent
zgoda małżeńska
małżeństwo potajemne
przeszkoda tajności
forma kanoniczna
Sobór Trydencki
Opis:
Impedimentum clandestinitatis, i.e. requirement of introduction of the canonical form of marriage as obligatory for validity of matrimonial union is one of the milestones in the development of the matrimonial Church discipline. Responding to the needs of the Church and of the lay society, the Council of Trent recognized that first of all the Church is competent to introduce the matrimonial impediments and can require a defined public form of contracting the marriage, and at the same time defends the principle of consensus facit nuptias and still the spouses are ministers of the Sacrament of Matrimony. This article is an attempt to present the way in which the requirement of preservation of the canonical form at contracting the marriage was formed from the first centuries of Christianity until the Council of Trent.
Impedimentum clandestinitatis, czy też obowiązek wprowadzenia formy kanonicznej małżeństwa jako obowiązującej do ważności związku małżeńskiego jest jednym z kamieni milowych w rozwoju małżeńskiej dyscypliny kościelnej. Odpowiadając na potrzeby Kościoła i społeczeństwa świeckiego, Sobór Trydencki po pierwsze uznał, że Kościół jest kompetentny we wprowadzaniu przeszkód małżeńskich, może wymagać określonej formy publicznej zawierania małżeństw, a jednocześnie broni zasady consensus facit nuptias i tego, że to małżonkowie są szafarzami sakramentu małżeństwa. Niniejszy artykuł jest próbą przedstawienia drogi do uformowania się obowiązku zachowania formy kanonicznej przy zawieraniu małżeństw od pierwszych wieków chrześcijaństwa aż do soboru trydenckiego.
Źródło:
Annales Canonici; 2017, 13
1895-0620
Pojawia się w:
Annales Canonici
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Permanencia ritual y práctica religiosa barroca. Mentalidades sacralizadas: morir en Castilla
The Perseverance of Baroque Rituals and Religious Practices Sacralisation of Attitudes towards Death in Castile
Trwałość barokowych rytuałów i praktyk religijnych. Sakralizacja postaw wobec śmierci w Kastylii
Autorzy:
García, Máximo
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929170.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
barokowe rytuały i praktyki religijne
uroczystości pogrzebowe
Kastylia
Sobór Trydencki
Baroque rituals and religious practices
funeral rites and celebrations
Castile
Council of Trent
Opis:
Wprowadzenie postanowień Soboru Trydenckiego spowodowało cały szereg zmian praktyk rytualnych najpierw w samej Hiszpanii, później także w jej zamorskich posiadłościach. Część tych praktyk, szczególnie na terenach wiejskich, trwała nieprzerwania, a ich zmiany następowały przez wieki. Wiele hiszpańskich i amerykańskich praktyk pogrzebowych jeszcze w XIX wieku ujawniało posoborowe rytuały. W religijności ludowej, aż po początek XX stulecia zachowała się charakterystyczna dla baroku widowiskowość uroczystości pogrzebowych iszereg innych rytuałów związanych ze śmiercią.
The implementation of the decrees of the Council of Trent brought about significant changes in the religious rituals. These emerged first in Spain, but were later on passed onto the overseas territories under Spanish control. Some of these rituals were performed continuously throughout ages – especially among the rural communities – and they were subject to gradual modifications by each generation of believers. In the 19th century, many of the Spanish and American funeral rituals still betrayed their Tridentine roots. Up until the turn of the 20th century, forms of folk piety had preserved the spectacular theatrical nature of the funeral as well as of other religious rituals related to death.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 2; 43-78
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpusty i kary doczesne w świetle dokumentów Soboru Trydenckiego
Indulgences and Temporal Punishments in the Light of Documents of the Council of Trent
Autorzy:
Teinert, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047982.pdf
Data publikacji:
2011-01-03
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
indulgences and temporal punishments in the context of the documents of the Council of Trent
odpusty i kary doczesne
dokumenty Kościoła
Sobór Trydencki
Opis:
Artykuł stanowi wprowadzenie do powstania i rozwoju teologii odpustów w Kościele na tle okresu spadku praktyki publicznej pokuty w starożytności i początkach nowego systemu pokutnego w średniowieczu. Autor omawia teologiczne dylematy, które pojawiają się w wyniku przeniesienia obowiązku wykonania postawionych pokuty z okresu przed udzieleniem pojednania (pojednanie z Kościołem), jaką była starożytna praktyka. W dzisiejszych czasach coraz częściej nazywanego rozgrzeszeniem.
This article provides an introduction to the origin and development of the theology of indulgences in the Church against the background of the period of decline of the practice of public penance in ancient times and the beginning of a new penitential system in the Middle Ages which in substance is valid until now. The author discusses the theological dilemmas that arise as a consequence of transferring the obligation to do the set penances from the period before granting reconciliation (reconciliation with the Church), which was the ancient practice, to a time after the reconciliation, nowadays more often called absolution, as in the case of the penitential practice obligatory from the Middle Ages onward. Then, the basic penance structure was consolidated in order to grant absolution from sins and eternal punishment by a priest under the Church jurisdiction according to the sacramental mode. Absolution from temporal penalty for sin could also be obtained according to the jurisdiction by indulgences, thus not according to the sacramental mode.
Źródło:
Teologia i moralność; 2011, 6, 1(9); 175-191
1898-2964
2450-4602
Pojawia się w:
Teologia i moralność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny w lex orandi Kościoła w świetle oficjum wotywnego po Soborze Trydenckim
Immaculate Conception of the Blassed Virgin Mary in the Lex Orandi of the Church in the Light of Votive Office Since the Council of Trent
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790609.pdf
Data publikacji:
2021-10-07
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
liturgia
Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny
oficjum wotywne
Sobór Trydencki
liturgy
Immaculate Conception of the Blassed Virgin Mary
Votive Office
Council of Trent
Opis:
Liturgia jako theologia prima odgrywała ważną rolę w kształtowaniu się świadomości prawd wiary, które stanowiły fundament modlitwy – lex orandi. Ta wzajemna relacja lex credendi–lex orandi znajdowała się u podstaw sformułowania dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny w bulli papieża Piusa IX Ineffabilis Deus z 8 grudnia 1854. Wprawdzie to święto było obchodzone raz w roku, ale częstszą możliwość celebrowania tej tajemnicy – nawet cotygodniową – dawało oficjum wotywne, które zostało wprowadzone do Officium Divinum w 1727 r., a po ogłoszeniu dogmatu w 1854 r. ostatecznie zatwierdzono nowe teksty w 1863 r. Oficja wotywne zostały zniesione w 1912 r. Teksty liturgiczne pozwalają we właściwym świetle ukazać tajemnicę Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w lex orandi Kościoła po Soborze Trydenckim. Podkreślają one ścisły związek pomiędzy Niepokalanym Poczęciem a dziewiczym macierzyństwem Maryi. Od wieków bowiem Maryja została przygotowana przez samego Boga jako czyste mieszkanie dla Jego Syna. Otrzymując ten przywilej od Boga Maryja nie utraciła swojego dziewictwa. Dlatego ważną rolą było ukazanie piękna Maryi na tle misterium grzechu pierworodnego i obietnicy z Protoewangelii z Księgi Rodzaju. Myśl tę w oficjum uwypuklały teksty z Księgi Mądrości, Pieśni nad Pieśniami oraz z tekstów Ojców Kościoła. Wychwalając Maryję Pannę słowami oficjum wotywnego proszono o Jej wstawiennictwo w codziennym życiu, ale również o pomoc w dążeniu do zbawienia. Lektura i medytacja tekstów liturgicznych kształtuje więc właściwe postrzeganie kultu Maryi w tradycji Kościoła Zachodniego.
The liturgy as theologia prima has played an important role in forming awareness of the truths of the faith which form the foundation of prayer: lex orandi. This reciprocal relationship of lex crednedi−lex orandi was at the foundation of the formulation of the dogma of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary in Pope Pius IX's bull of December 8, 1854, Ineffabilis Deus. While this feast was celebrated once a year, a more frequent opportunity to celebrate this mystery−even weekly−was provided by the votive office, which was introduced into the Officium Divinum in 1727, and after the proclamation of the dogma in 1854, new texts were ultimately approved in 1863. The votive office was removed in 1912. The liturgical texts have permitted presenting the mystery of the Conception of the Blessed Virgin Mary in the lex orandi of the Church since the Council of Trent. They emphasize the close relationship between the Immaculate Conception and the virginal maternity of Mary. From eternity Mary had been prepared by God Himself as a pure dwelling place for His Son. In receiving this privilege from God, Mary did not lose her virginity. It was therefore important to show the beauty of Mary against the background of the mystery of original sin and the promise of the protoevangelium of the Book of Genesis. This idea was emphasized in the office by texts from the Book of Wisdom and the Song of Songs, as well as texts from the Fathers of the Church. In praising the Virgin Mary with the words of the votive office, her intercession is entreated for everyday life, and also for help in striving for salvation. Reading and meditating on the liturgical texts thus shapes a proper perception of devotion to Mary in the tradition of the Western Church.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2021, 68, 8; 75-93
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies