Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polish– Lithuanian Commonwealth" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 50
Tytuł:
The Scottish diaspora in the Polish-Lithuanian Commonwealth
Szkocka Diaspora na terenie Rzeczpospolitej Obojga Narodów
Autorzy:
Górnik, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1070410.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
Scots
immigration
the Commonwealth
Scottish settlers
Szkoci
imigracja
Rzeczpospolita Obojga Narodów
szkoccy osadnicy
Opis:
Na przełomie szesnastego i siedemnastego wieku Rzeczpospolita Obojga Narodów doświadczyła bezprecedensowego napływu szkockich imigrantów. Szacuje się, że w okresie największego wzrostu imigracji, w Polsce było około 30,000 szkockich osadników (Bajer,2012, p.77). W czasach, kiedy Europa pochłonięta była różnymi wojnami i konfliktami o podłożu religijnym, zróżnicowana etnicznie oraz tolerancyjna Rzeczpospolita Obojga Narodów stała się 'Ameryką tamtych czasów' dla szkockich migrantów (Popławska, 1993, p.35), umożliwiająca zdobycie pełnych praw obywatelskich jak również najważniejszych funkcji w państwie. Niniejszy artykuł, zatem poświęcony jest analizie głównych czynników, które wpłynęły na migracje jak również udział Szkotów w życiu politycznym, religijnym i wojskowym ówczesnej Polski.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2020, 1; 169-182
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piotr Mieszkowski o Senacie Rzeczpospolitej. Kilka uwag na temat XVII-wiecznego polskiego republikanizmu
Piotr Mieszkowski on the Senate of the Commonwealth. Some Remarks on the 17th Century Polish Republicanism
Autorzy:
Tulejski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129862.pdf
Data publikacji:
2022-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Senate
Piotr Mieszkowski
Polish–Lithuanian Commonwealth
senat
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Opis:
Piotr Mieszkowski is one of the forgotten republican writers of 17th century Poland. His reflections on the political system of the Polish-Lithuanian Commonwealth are the culmination of the debates that took place in the 16th century. In his treatise Polonus Iure Politus, Mieszkowski presents a mature perspective on the proper system of the Polish-Lithuanian state, which merges the Roman republican tradition and the achievements of Polish political philosophy of the Renaissance, its golden age. According to Mieszkowski, the Senate of the Polish-Lithuanian Commonwealth is of particular importance. The author of the article proves that Mieszkowski is one of the representatives of a group of constitutionalists of 17th century Commonwealth who considered the senate the crucial element of the political system, ensuring its durability and stability. The necessary condition for fulfilling this role, however, is the cultivation of republican virtues.
Piotr Mieszkowski jest jednym z zapomnianych dzisiaj polskich pisarzy republikańskich XVII wieku. Jego rozważania nad ustrojem Rzeczypospolitej Obojga Narodów są zwieńczeniem debat, które toczyły się w wieku XVI. W traktacie Polonus Iure Politus Mieszkowski przedstawia dojrzałe spojrzenie na zagadnienie właściwego ustroju państwa polsko-litewskiego. Zdaniem autora jego koncepcja ustrojowa jest połączeniem rzymskiej tradycji republikańskiej oraz dorobku polskiej renesansowej filozofii politycznej okresu złotego wieku. Szczególne znaczenie ma dla niego rola senatu Rzeczpospolitej. Autor artykułu dowodzi, że Mieszkowski jest jednym z przedstawicieli grupy konstytucjonalistów, którzy uważali senat, za newralgiczny element ustroju państwa zapewniający mu trwałość i stabilność. Warunkiem koniecznym realizacji tej roli jest jednak kultywowanie cnót republikańskich.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 5(69); 167-180
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polsko-niemieckie pogranicze kulturowe na przykładzie kontaktów szlachty wielkopolskiej, śląskiej i brandenburskiej w XVI–XVIII wieku
The Polish-German cultural borderland as illustrated by Great Poland (Wielkopolska), Silesian and Branderburg nobility in 16th to 18th centuries
Autorzy:
Klint, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965564.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polish-Lithuanian Commonwealth
Great Poland
nobility
borderland
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Wielkopolska
szlachta
pogranicze
Opis:
The article presents the tradition of cultural exchange in the Polish-Silesian-Brandenburgian borderland in the 16th to 18th century on the example of the relationship of the nobility living in each of these regions. During the three centuries before the partitions, there was a process merging the Polish- and German-speaking nobility in the borderlands. Family ties and financial relations strengthened the bonds between the gentry from different countries. In addition, in the 16th and first half of the 17th century noble families from Silesia or Branderburg were settling within Poland. Some of these families were polonised, while others remained part of the German language and culture. Reformation was another element bonding the nobility from these regions – many Polish noble families from the Greater Poland borderland adopted reformed faith and came in close relations with the Protestants of Silesia and Brandenburg. With such tight relationships, there was a need for knowledge of the German language among Polish nobility, as well as the need to learn Polish among Silesians and Branderburgians. But the knowledge of language was not the only element shaping the borderland culture – the elements of Polish and German culture were also merging. All this led to the emergence of a community in the noble society (at least in the western Great Poland (Wielkopolska). Borderland became the place with much stronger neighbourhood, family and material ties, as well as much greater shared interests and local identity than in other regions.
W artykule przedstawiono tradycję wymiany kulturowej na pograniczu polsko-śląsko-brandenburskim w XVI–XVIII w. na przykładzie relacji szlachty zamieszkującej w każdym z tych regionów. Zaprezentowano kontakty rodzinne i majątkowe szlachty polsko- i niemieckojęzycznej, ze specjalnym naciskiem na polonizację rodzin szlacheckich, które przybywały do Wielkopolski z południa lub zachodu i osiedlały się tam na stałe. Analiza kwestii etnicznych na pograniczu służy głównie rozpatrywaniu tworzenia się specyficznej wspólnoty szlacheckiej na kresach Wielkopolski i polsko-niemieckiej wymiany kulturowej.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2013, 2; 165-180
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Inventory of Manuscripts from the Załuski Library in the Imperial Public Library • Инвентар рўкописей Библиотеки Залуских в Императорской Публичной библиотеке • Inwentarz rękopisów Biblioteki Załuskich w Cesarskiej Bibliotece Publicznej, oprac. Olga N. Bleskina i Natalia A. Elagina (współpraca Krzysztof Kossarzecki i Sławomir Szyller), Biblioteka Narodowa, Warszawa 2013, ss. 612 + 16 ss. ilustr. barwnych.
Autorzy:
Prokop, Krzysztof R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1019770.pdf
Data publikacji:
2016-12-20
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Rzeczpospolita Obojga Narodów
dokumenty
historia
źródło
the Polish-Lithuanian Commonwealth
documents
history
source
Opis:
Pełny tytuł: [Recenzja]: The Inventory of Manuscripts from the Załuski Library in the Imperial Public Library • Инвентар рўкописей Библиотеки Залуских в Императорской Публичной библиотеке • Inwentarz rękopisów Biblioteki Załuskich w Cesarskiej Bibliotece Publicznej, oprac. Olga N. Bleskina i Natalia A. Elagina (współpraca Krzysztof Kossarzecki i Sławomir Szyller), Biblioteka Narodowa, Warszawa 2013, ss. 612 + 16 ss. ilustr. barwnych
Full title: [Recenzja]: The Inventory of Manuscripts from the Załuski Library in the Imperial Public Library • Инвентар рўкописей Библиотеки Залуских в Императорской Публичной библиотеке • Inwentarz rękopisów Biblioteki Załuskich w Cesarskiej Bibliotece Publicznej, oprac. Olga N. Bleskina i Natalia A. Elagina (współpraca Krzysztof Kossarzecki i Sławomir Szyller), Biblioteka Narodowa, Warszawa 2013, ss. 612 + 16 ss. ilustr. barwnych
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 106; 415-425
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Death of the Magnate: Life Expectancy of the Magnatery in the Polish–Lithuanian Commonwealth Versus the Demography of the Western European Elites in the Early Modern Age
Autorzy:
Liedke, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367983.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
life expectancy
life tables
aristocracy
magnatery
elites
the Polish-Lithuanian Commonwealth
oczekiwana długość życia
tablice trwania życia
arystokracja
magnateria
elity
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Opis:
The aim of the article is to present life expectancy calculations for magnates, the elite of the nobility (but not an exact equivalent of European aristocracy) from the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 16th–18th centuries (life tables for women and men). The paper also contains a comparison with the results previously obtained for Western European aristocracy. The author tried to verify if there were differences in life expectancy between men and women from two parts of the Commonwealth: The Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania. Because only a small amount of data was collected, 95% confidence intervals were calculated from the sample. The calculations were based on genealogical data collected for 8 families from the Kingdom of Poland and 9 Lithuanian families.
Celem artykułu jest zaprezentowanie obliczeń oczekiwanej długości życia magnaterii – elity stanu szlacheckiego Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVI–XVIII wieku (skonstruowano tablice trwania życia dla kobiet i mężczyzn na podstawie bazy danych uwzględniającej informacje genealogiczne odnośnie do 8 rodów koronnych i 9 litewskich). Zamieszczono w nim też porównanie uzyskanych wyników z wartością oczekiwanej długości życia wyliczonej wcześniej dla arystokracji zachodnioeuropejskiej. Dokonano również próby sprawdzenia, czy zachodziły różnice między oczekiwaną długością życia magnatów i magnatek z obu części Rzeczypospolitej: Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Ze względu na niewielką liczbę przypadków, na podstawie których dokonano kalkulacji, obliczono też 95% przedziały ufności.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2019, 41; 57-79
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wypisy źródłowe do biografii polskich biskupów i opatów z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz niewoli narodowej doby zaborów (XVI-XIX W.) (cz. XII)
Source extracts for the biographies of Polish bishops and abbots from the time of the Polish-Lithuanian Commonwealth and the Partitions of Poland (16th and 19th centuries). (Part XII)
Autorzy:
Prokop, Krzysztof R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023527.pdf
Data publikacji:
2014-06-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
biskup
opat
Rzeczpospolita Obojga Narodów
biografia
zabory
bishop
abbot
Polish-Lithuanian Commonwealth
biography
partitions
Opis:
The twelfth part, closing the series Source extracts, comprises three sections. The first two, entitled Monastica and Varia, bring another portion of information, taken from the archives and manuscripts, for the biographies of the representatives of the Old Polish hierarchy of the Catholic Church - bishops, abbots and abbesses. The third one is a cumulative index of the included persons, which comprises all the previous parts of Source extracts. It enables researchers to easily explore the rich and diverse material published in 2004-2013, and referring to a total of 683 characters. The index also includes the related editions on this topic, published by the same publisher in the pages of the semi-annual “Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” – it mentions, however, only those persons who appear in the individual parts of Source extracts. A wealth of factual data, introduced into the scientific world thanks to this series, should greatly assist in further prosopographical studies on the Old Polish church elites, particularly in the often postulated development of biographical dictionaries of both bishops and abbots from the time of the Polish-Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2014, 101; 141-215
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konterfekt polsko-litewskich zbliżeń w poezji Wacława Potockiego (Ogród nie plewiony, Moralia)
Autorzy:
Borkowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031017.pdf
Data publikacji:
2019-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Polish-Lithuanian Commonwealth
Waclaw Potocki
poetry
Baroque
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Wacław Potocki
poezja
barok
Opis:
The paper deals with less well-known poetry of Wacław Potocki, which concerns Polish and Lithuanian relations. The poems show the multicoloured picture of social and political tensions between the Lithuanians and the Poles. A satiric tone and the moral high ground prevail in Potocki’s poems. Stable relations between Poland and Lithuania are perceived by the writer as the key factor for safety and development of the common country. The writings sometimes present a critical attitude of the poet towards the separatist tendency of Lithuania, and they also reveal the poet’s pride in belonging to the Polish-Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2019, 14, 9; 235-245
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Principle of necessitas frangit legem in the Activity and Thought of Andrzej Maksymilian Fredro
Autorzy:
Tracz-Tryniecki, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912910.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Andrzej Maksymilian Fredro
Polish-Lithuanian Commonwealth
necessitas frangit legem
law
Rzeczpospolita Obojga Narodów
prawo
Opis:
The article presents the attitude of Andrzej Maksymilian Fredro – a key statesman and political writer in the 17th-century Polish-Lithuanian Commonwealth – toward the principle of necessitas frangit legem. At the beginning, the intellectual sources of his understanding of this principle are discussed. Two groups are referenced: one referring to the Christian legal view on necessitas and the other connected with the question of the reason of state. Then four aspects of Fredro’s thought and political activity are analyzed. Firstly, his reference to necessitas treated as the justification of the amendment of the old law. Secondly, various examples of his flexible attitude toward law. All of them express Fredro’s opinion on the key role of prudence in the process of applying law. Thirdly, the question of the infringement of law is discussed by referring to his concept of the exception from law and his reaction to Siciński’s veto. Fourthly, it is pointed how in the context of the political conflict during the 1660s Fredro adopted a much stricter attitude toward observing the law. In the end, the conclusions state that Fredro’s case is a good example of the dilemma of Polish political thought and practice of how to combine effective governance with the respect for constitutional forms.
Niniejszy artykuł dotyczy stosunku Andrzeja Maksymiliana Fredry, jednego z kluczowych mężów stanu i pisarzy politycznych siedemnastowiecznej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, do zasady necessitas frangit legem. Na początku omówiono źródła intelektualne kształtujące jego rozumienie tej zasady. Wskazano na dwie grupy: związaną ze spojrzeniem chrześcijańskiej myśli prawniczej na necessitas oraz odnoszącą się do kwestii racji stanu. Analizie poddano cztery aspekty myśli i działalności Fredry. Po pierwsze, wskazano na odwołanie do necessitas jako uzasadnienia zmiany starego prawa. Po drugie, przedstawiono różne przykłady elastycznego podejścia do prawa, wyrażające opinię Fredry o kluczowej roli roztropności w procesie stosowania prawa. Po trzecie, omówiono problem naruszenia prawa, odnosząc go do Fredrowskiej koncepcji wyjątku od prawa oraz do jego reakcji na weto Sicińskiego. Po czwarte, wskazano, jak Fredro – w kontekście konfliktu politycznego lat 60. XVII w. – przyjął znacznie bardziej sztywne stanowisko wobec przestrzegania prawa. W konkluzjach stwierdzono, że przypadek Fredry stanowi dobry przykład dylematów dotyczących sposobu połączenia skutecznego rządzenia z poszanowaniem form konstytucyjno-ustrojowych, przed jakim stanęła zarówno myśl polityczna, jak i praktyka Rzeczypospolitej.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2020, 29, 5; 311-327
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys państwowości w połowie XVII wieku. Paralela Dania – Rzeczpospolita
Autorzy:
Szelągowska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601938.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Dania
Rzeczpospolita Obojga Narodów
komparatystyka
potop szwedzki
Denmark
Polish-Lithuanian-Commonwealth
comparative studies
Swedish ‘Deluge’
Opis:
W latach pięćdziesiątych XVII w. monarchia duńska oraz Rzeczpospolita znalazły się w fazie ostrego kryzysu, który zagroził ich istnieniu. Podobne pod względem politycznym, społecznym i gospodarczym, dalej jednak poradziły sobie inaczej: w Danii wprowadzono absolutyzm umożliwiający przetrwanie i modernizację państwa, w Rzeczypospolitej reformy nie powiodły się, a kraj pogrążał się w upadku. W Danii natomiast dokonano zmiany pozycji króla, kształtu Kościoła i funkcjonowania duchowieństwa wskutek przyjęcia na początku XVI w. luteranizmu, jako wyznania państwowego.In the 1650s, the Danish Kingdom and the Polish-Lithuanian Commonwealth were hit by a severe crisis that threatened their existence. Although similar in regard to their political, social, and economic systems, both countries dealt with the crisis differently: in Denmark absolutism was introduced, making it possible to modernize the state, while in the Commonwealth reforms failed, and the state descended into downfall. The primary reason was the change of the position of the king and religion, due to the adoption of Lutheranism as the official state church of Denmark in the early sixteenth century.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2018, 125, 2
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samotna wyspa czy wolni wśród wolnych? Obraz wolnych republik w dyskursie politycznym Rzeczypospolitej Obojga Narodów
A Lonely Island or the Free among the Free? The Image of Free Republics in Political Discourse of the Polish-Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Grześkowiak-Krwawicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232746.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
freedom
res publica
republic
political discussion
Polish-Lithuanian Commonwealth
wolność
rzeczpospolita
dyskusja polityczna
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Opis:
Badacze od dawna zwracali uwagę na głębokie przekonanie szlachty Rzeczypospolitej Obojga Narodów o wyjątkowości jej kraju i jej swobód. Wbrew temu, co się czasem sądzi, nie był to wyraz sarmackiej megalomanii, która dała o sobie znać w wieku XVII i na początku XVIII, opinię tę głoszono co najmniej od połowy wieku XVI. Nie była to też jakaś polska osobliwość, podobnie mówili i zapewne myśleli o swoich swobodach obywatele innych wolnych rzeczy-pospolitych. Już w XV wieku mieszkańcy Florencji uważali swoją republikę za jedyną i nadzwyczajną, właśnie z racji panującej w niej wolności. Podobnie swój kraj i panującą w nim wolność oceniali Wenecjanie, a później Holendrzy, a także Anglicy. Zdanie: „jest tylko jedno królestwo na ziemi, gdzie wolność znalazła mieszkanie” wbrew pozorom nie odnosi się do sarmackiej Rzeczypospolitej, ale do hanoweriańskiej Anglii, a jego autor sądził, iż to jego ojczyzna jest jedynym krajem, a Brytyjczycy są jedynym ludem, który prawdziwie może o sobie powiedzieć: „jesteśmy wolni”. Szlacheccy obywatele Rzeczypospolitej wcześnie wpisali się w ten dyskurs, jeszcze przed pierwszą wolną elekcją. Autorka omawia dzieje owego dyskursu w czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów, stwierdzając, że w przeciwieństwie do odwołań w wieku XVI, a nawet w początkach wieku XVII pojawiające się później wzmianki o innych niż własna rzeczpospolita bądź niż republiki antyczne (szczególnie Rzym) były niezbyt liczne i dość powierzchowne, ich autorzy na ogół nie wiedzieli zbyt wiele o przywoływanych krajach, nie mieli jednak wątpliwości, że łączy je z Rzecząpospolitą pewne podobieństwo, które można by określić jako wspólnotę wolności. Bo też ten właśnie motyw, ważny także wcześniej, w wieku XVII i pierwszej połowie wieku XVIII stał się dominujący. Kryzys i skostnienie refleksji politycznej w połączeniu ze spadkiem zainteresowania światem zewnętrznym spowodował, że w szlacheckich dyskusjach politycznych nie pojawiały się już bardziej rozbudowane odwołania do innych krajów i ich rozwiązań ustrojowych. Ich uczestnicy jednak w dalszym ciągu włączali swój kraj w dość elitarną wspólnotę republik europejskich i w dalszym ciągu, nie bacząc na wszelkie różnice społeczne, wyznaniowe, polityczne, z których zresztą często nie zdawali sobie sprawy, uważali je za swoje „towarzyszki”.
Researchers have long drawn attention to the deep conviction of the Polish-Lithuanian Commonwealth nobility about the uniqueness of their country and its freedoms. Contrary to what is sometimes believed, it was not an expression of Sarmatian megalomania, which made itself felt in the seventeenth and early eighteenth centuries, this opinion was propagated at least from the middle of the sixteenth century. Nor was it some kind of Polish peculiarity, citizens of other free commonwealths said and probably thought about their freedoms in a similar way. Already in the 15th century, the inhabitants of Florence considered their republic to be unique and extraordinary, precisely because of its freedom. The Venetians, and later the Dutch and the English, assessed their country and freedom in a similar way. The sentence: “there is only one kingdom on earth where freedom has found a home” contrary to appearances does not refer to the Sarmatian Commonwealth, but to Hanoverian England, and its author believed that his homeland was the only country and the British were the only people who can truly say about himself: “we are free.” Noble citizens of Polish Republic entered this discourse early, even before the first free election. The author discusses the history of this discourse in the times of the Polish-Lithuanian Commonwealth, stating that, contrary to the references in the 16th century, and even at the beginning of the 17th century, later references to republics other than the Polish-Lithuanian Commonwealth or ancient republics (especially Rome) were not numerous and quite superficial, their authors generally did not know much about the mentioned countries, but they had no doubts that they share a certain similarity with the Commonwealth, which could be described as a community of freedom. Because this very motif, also important earlier, became dominant in the 17th century and the first half of the 18 century. The crisis and ossification of political reflection, combined with a decrease in interest in the outside world, meant that more extensive references to other countries and their political solutions no longer appeared in noble political discussions. Their participants, however, continued to include their country in a fairly elite community of European republics and still, regardless of all social, religious and political differences, of which they were often unaware, they still considered them their “companions.”
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 1; 91-110
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Staroobrzędowcy na białoruskich ziemiach Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVII-XVIII stuleciu
Old Ritualists in the Belarusian lands of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th-18th centuries
Autorzy:
Anoszko, Sergiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480202.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
Białoruś
chrześcijaństwo wschodnie
prawosławie
reforma Nikona
Rzeczpospolita Obojga Narodów
staroobrzędowcy
Belarus
Eastern Christianity
Orthodoxy
Nikon reform
Polish-Lithuanian Commonwealth
Old Believers
Opis:
W drugiej połowie XVII wieku w prawosławiu kijowsko-moskiewskim, po reformie patriarchy Moskwy Nikona (1652-1658), wyodrębniła się grupa wyznaniowa starowierców zwanych też staroobrzędowcami. Nieliczna i mało znana wspólnota odszczepieńców z powodu prześladowań uciekała za Ural i za ocean, ale również na tereny dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów (1569-1772/1795), gdzie panowała tolerancja religijna. Starowiercy z terenów pskowskiego i nowogrodzkiego osiedlili się w regionie dzisiejszego Augustowa, Suwałk i Sejn. Artykuł poświęcony jest historii powstania XVII-wiecznego rozłamu lub schizmy w prawosławiu, etapom przesiedlenia starowierców na ziemie białoruskie oraz próbom adaptacji staroobrzędowców do nowych realiów kulturowo-religijnych.
In the second half of the 17th century in the Kiev-Moscow Orthodoxy, after the reform of the Patriarch of Moscow Nikon (1652-1658), a religious group called Old Believers or Old Ritualists emerged. Because of persecution the small and little-known community of dissenters fled across the Urals and the ocean, but also to the territories of the former Polish-Lithuanian Commonwealth (1569-1772 / 1795), where religious tolerance prevailed. Old Believers from the areas of Pskov and Novgorod settled in the region of today’s Augustów, Suwałki and Sejny. The article is devoted to the history of the emergence of the seventeenth-century split or schism in Orthodoxy, the stages of resettlement of Old Believers to the Belarusian lands and attempts to adapt Old Believers to new cultural and religious realities.
Źródło:
Nurt SVD; 2020, 1; 93-111
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Foreigners and the Knowledge of Foreign Languages Among the Jesuits in the Polish-Lithuanian Commonwealth until the End of 16th Century
Cudzoziemcy i znajomość języków obcych wśród jezuitów Rzeczypospolitej Obojga Narodów do końca XVI wieku
Autorzy:
Łukaszewska-Haberkowa, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108426.pdf
Data publikacji:
2022-06-02
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jesuits
Polish-Lithuanian Commonwealth
16th c.
foreign languages
jezuici
Rzeczpospolita Obojga Narodów
XVI w.
języki obce
Opis:
The objective of the paper is to revise and complete the current state of research into general characteristics of the first generation of the Polish Jesuits. The first part characterizes the 16th century Poland as a country. Then the influence of linguistic and regional relations in the Polish-Lithuanian Commonwealth is depicted and the degree of language knowledge among the Polish Jesuits is presented. The term “Polish Jesuits” applies here both to the members of the Society born in the Commonwealth as well as those coming from abroad to perform their duties there. In the 16th century these Jesuits formed a group which was fascinating in terms of origin and their knowledge of languages. Situation of the Jesuit Society in the period discussed in the present paper was incomparable to that in other European countries and the knowledge of multiple languages among the priests and brothers attests to this fact.
Celem niniejszego opracowania jest pewna korekta i uzupełnienie dotychczasowego stanu badań na temat ogólnej charakterystyki pierwszego pokolenia polskich jezuitów. Opracowanie powstało na podstawie materiałów źródłowych i archiwalnych, z których niektóre zostały wcześniej opublikowane przez autorkę lub pozostały w rękopisie. Praca opiera się na dokumentach z epoki, które zawierają charakterystykę osób i stanowi próbę syntezy, która w postaci pełnej nie jest możliwa z powodu braku odpowiednich źródeł. Polska w XVI wieku należała do państw bardzo zróżnicowanych pod względem etnicznym i wyznaniowym. Do Rzeczypospolitej przybywali cudzoziemcy, często ze względów religijnych, którzy starali się możliwie szybko zasymilować ze środowiskiem lokalnym. Większe trudności odczuwali ci, którzy żyli wśród szlachty − bardziej ksenofobicznej, mieszkający w miastach nie napotykali prawie żadnych problemów. Ludzi, nawet pochodzących z zewnątrz, z krajów ościennych, postrzegano jako członków jednej wspólnoty i środowiska, choć mówili obcym językiem i należeli do innej grupy społecznej.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2022, 69, 4; 5-24
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielkie posiadłości ziemskie w Rzeczypospolitej Obojga Narodów i ich wpływ na dzisiejsze środowisko antropogeniczne
Large landed estates in the Polish-Lithuanian Commonwealth and its impact on today’s anthropogenic environmental
Autorzy:
Kowalski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18797177.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polish-Lithuanian Commonwealth
large landed property
territorialisation of power
the current anthropogenic landscape
the stability of spatial forms
Rzeczpospolita Obojga Narodów
wielka własność ziemska
terytorializacja władzy
krajobraz antropogeniczny
trwałość form przestrzennych
Opis:
Artykuł podkreśla znaczenie wielkich posiadłości ziemskich w ramach systemu polityczno-ustrojowego i społeczno-gospodarczego Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Zwrócono również uwagę na utrzymujące się przez stulecia antropogeniczne formy przestrzenne, będące efektem szczególnie silnego oddziaływania wielkich posiadłości na kształt życia społeczno-gospodarczego. Wpływ ten można dziś dostrzec w sposobie zagospodarowania przestrzeni oraz w formach i przebiegu licznych zjawiskach o charakterze politycznym, kulturowym i gospodarczym w Polsce oraz u jej wschodnich sąsiadów.
The heritage of the Polish-Lithuanian Commonwealth of Both Nations exerts until today an influence on the shape of the geographical environment of Poland and her eastern neighbours, this fact often not being noticed. A particularly strong imprint on the development of spatial structures results from the existence and functioning of the large feudal property. In the period of the Commonwealth, given the far-reaching decentralisation of authority in the country, such large landed properties enjoyed broad judicial and administrative, as well as economic autonomy. Their position and separate character were in many cases strengthened through the status of principality, entail or county. Under several aspects they reminded of the duchies existing at more or less the same time in the German Reich. Liquidation of the Commonwealth in 1795 brought limitations to the autonomy of the landed estates within the framework of the occupying powers, Russia, Prussia and Austria. They continued, though, to fulfil important administrative, cultural and economic functions. Until peasants were affranchised the landed estates had been the primary organiser of economic life and local administration on rural areas. After the affranchising acts the estates shrunk to the manor farms, employing farmhands, but they still played an essential socio-economic role. Their importance was particularly high under the Prussian occupation, where affranchising had limited dimensions, leaving in the hands of the manor farm owners a significant part of the estate from before (the Prussian way toward the capitalism in farming). In the course of introduction of the socialist system after the World War II, the majority of the landed estates and manor farms were transformed into the state farms, which dominated the landscape of the Polish countryside in many areas of the country. In view of the earlier situation in Prussia, this concerned in a particular manner the western part of the country. At the same time, the peasant family farms functioned, belonging to the successors of the affranchised peasants. Within the framework of the socialist system this sector was subject, as well, to supervision of the state administration and was included in the mechanisms of the socialist economy (e.g. obligatory supplies). Lack of civic tradition, which was especially perceptible on the areas of the former Russian occupation, and was, generally, a far-reaching consequence of the feudal serfdom, was definitely conducive to the introduction of this socialist variety of paternalism. It cannot be excluded that the heritage of feudalism was one of the more important factors facilitating the strengthening of the communist rule in Poland and in the neighbouring countries. The continuity of tradition of the separate socio-economic development of the individual landed estates exerted also influence on the development of characteristic cultural features, leading, in particular, to appearance of the distinct ethnographic groups, and to the development of a separate local and regional awareness. The autonomy of the owners of large estates in terms of religion in the times of the Commonwealth, brought about the differentiated denominational landscape on certain areas. The most striking reflection of these processes is constituted by the community of the Reformed Evangelicals, persisting until today, which developed in the northern part of Lithuania, in the Birże estate of the Protestant line of Radziwiłł family. The administrative separation of the large estates, functioning in many cases in an unchanged territorial form for several centuries, shaped also other elements of the contemporary socio-economic landscape. In the 19th century the landed estates and their internal divisions became the basis for development of the modern territorial administrative division of the country. The traces of these organisational solutions can still be perceived today, first of all in the form of the courses of boundaries of villages, municipalities and counties. Sometimes the existence of the large scale estates (like, e.g., the Zamoyski Entail) influenced the territorial shape of the present-day administrative provinces. The thus described role and significance of the large landed estates allows for considering them as an essential and characteristic element of the political and systemic, as well as socio-economic, order of the Commonwealth, exerting an influence through the consequences of its existence also on the contemporary forms of geographical environment.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2012, 1; 113-138
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ceremoniał koronacyjny i jego znaczenie dla pozycji polskich królowych w XVII i XVIII wieku.
Коронационный церемониал и его значение для позиции польских королев в XVII и XVIII вв.
Autorzy:
Pietrzak, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969595.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
queen
ceremonial
coronation
Polish-Lithuanian Commonwealth
koronacje
królowa
ceremoniał
Rzeczpospolita Obojga Narodów
коронация
королева
церемониал
Речь Посполитая
Opis:
Данная статья является вкладом в исследование обряда коронации королев Речи Посполитой Польской в XVII и XVIII веках. Эта тема еще не дождалась монографического изучения. Лейтмотивом статьи является взгляд на положение правителя в правовой и политической системе Польско-Литовского государства через призму церемонии коронации. Работа затрагивает темы, связанные с представлением и изображением избранных польских королей во время торжественного свадебно-коронационного въезда. Пристальное внимание было уделено формированию обряда коронации с XV века и его изменениям в более поздние века. Многие элементы, составляющие литургию коронации королевы, изменились с годами, и нельзя сказать, что церемония была единообразной в этом отношении. Наконец, были исследованы иконосфера и знаки власти, сопровождающие церемонию коронации, например коронационные инсигния, мантии и визуальное и звуковое оформление церемонии.
Źródło:
Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2020, XVII, 3; 155-205
1731-982X
Pojawia się w:
Wschodni Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz władców polskich w osiemnastowiecznych księgach silva rerum
The image of Polish rulers in eighteenth-century silva rerum books
Obraz polských panovníků v knihách silva rerum z 18. století
Autorzy:
Orzeł, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6378931.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Rzeczpospolita Obojga Narodów
silva rerum
królowie polscy
wiek XVIII
szlachta
Polish-Lithuanian Commonwealth
Polish monarchs
eighteenth century
nobility
Opis:
The aim of this article is to present the view of Polish rulers by the nobility of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the eighteenth century. These reflections were based on the silva rerum books written in the eighteenth century, containing separate sections on the history of the Polish Kingdom. As in the printed works, there is a noticeable slow change in the manner of descriptiveness – the abandonment of factual information in favour of an attempt to evaluate the ruler and the times of his reign. The painful reality of the successive partitions of the Polish-Lithuanian Commonwealth, and then its collapse, resulted in a more critical approach to certain rulers, but also to the mechanisms of governance.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2023, 2(37); 70-92
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 50

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies