Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Rus’" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Język staro-cerkiewno-słowiański w Kościele i kulturze narodów słowiańskich
Church Slavonic language in Church and culture of Slavic peoplesJ
Autorzy:
Mielkow, Andriej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1070434.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
język staro-cerkiewno-słowiański
tradycja cyrylo-metodiańska
język sakralny
nabożeństwo
dwujęzyczność
kultura
dziedzictwo
Morawy
Bułgaria
Polska
Czechy
Ruś Kijowska
Ruś Moskiewska
Ruś Południowo-Zachodnia
Church Slavonic language
Cyril-Methodius tradition
sacred language
liturgy
bilingualism
culture
heritage
Moravia
Bulgaria
Polska
Czech
Kievan Rus
Moscow Rus
South-Western Rus
Opis:
The paper comprehensively describes the history of saints Cyril and Methodius, Moravian mission and the creation of the Slavic alphabet, as well as outlines the main milestones of the Slavic written language formation in Bulgaria, Poland, Czech and Kievan Rus. The author puts forward the thesis that the sacred language created by the Solun brothers became the language of liturgy and homilies from the very beginning, as well as the language of theology, philosophy and hagiography. The history of the Cyril-Methodius tradition, spreading among the Western, Southern and Eastern Slavs, is presented in relation to the analysis of the ancient legends of the Holy brothers, as well as Bulgarian, Polish, Czech and Old Russian manuscripts and medieval chroniclers. The history of the Russian version of the Church Slavonic language is separately considered. The language role in Ancient Rus is analysed, taking into account the point of correlation between the Old Russian and Church Slavonic languages. The problem of the Church Slavonic evolution and functioning in South-Western and Moscow Rus is studied in detail, as well as the formation of a common all-Russian version of this language in the second half of the 17th century
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2020, 1; 119-132
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie chrztu Rusi w ewangelizacji Europy Środkowo-Wschodniej
The meaning of the baptism of Rus in the evangelization of the Middle-Eastern Europe
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171317.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
chrzest
Ruś Kijowska
Cerkiew prawosławna
Opis:
Baptism of Rus in 988 generated the Christianisation of that area by the Eastern Church. It is supposed that the bishopric in Volodimir in Volhynia came into existence at the turn of the 10th century and at the beginning of the next century it started its missionary activity. The incorporation of the Chervinskie castle-towns by Boleslas the Brave in 1018 initiated constant presence of the Orthodox Church within the borders of the State of Poland. In the 11th century the eastern regions of Poland stayed under the jurisdiction of bishops of Volodymir and of Turov-Pinsk. During Poland’s disintegration into duchies in the12th-13th centuries, development of the Orthodox institutions took place. This process was enhanced by the missionary activity of newly-founded bishoprics in: Smolensk (1136), Halich (between 1147 and 1155), Bielgorod (end of 10th cent.), Novgorod (before 1050), Chernihov (end of 10th cent.), Perejaslav (beg. of 11th cent), Polotsk (beg. of 11th cent.), Volodymir (end of 10th cent.), Rostov-Suzdal (after 1073), Turov (1088), Jurievsk-Kaniev (after 1036), Tmutarakan (mid 11th cent). These bishoprics belonged to the Metropolia of Kiev
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2013, Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty, 4; 7-26
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Christian forms of expressing beauty and the religious identity of Old Rus’ (11-13th centuries) according to the Hypatian Codex
Chrześcijańskie formy wyrażania piękna a religijna samoświadomość dawnej rusi xi-xiii wieku w przekazie Kodeksu Hipackiego
Autorzy:
Kroczak, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1877092.pdf
Data publikacji:
2019-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
estetyka
Ruś Kijowska
architektura
ikona
piśmienność
aesthetics
Kievan Rus’
architecture
icon
literacy
Opis:
Artykuł stanowi próbę określenia roli chrześcijańskiej estetyki w formowaniu się religijnej samoświadomości Dawnej Rusi (XI-XIII wieku). Na podstawie danych źródłowych pochodzących z Kodeksu Hipackiego i innych zabytków piśmienniczych oraz ustaleń uczonych (paleografów, archeologów, historyków, lingwistów) staram się zaakcentować jeden aspekt ewolucji kulturalno-religijnej Dawnej Rusi – aspekt estetyczny. Wydaje się, że to właśnie chrześcijańska estetyka w formie „zmysłowego oglądu” tj. architektura, ikonografia i rzeźba odegrała istotną rolę w procesie podporządkowywania  się światopoglądu pogańskiego chrześcijańskiemu.
This paper discusses role of Christian aesthetics for defining the  religious identity of Old Rus’. Attempting a multidisciplinary approach,  it follows the Hypatian Codex to trace the challenges and difficulties encountered by the introduction, with the Baptism of 988, of a new faith. Having reviewed historical surveys and sources and drawn upon the studies in paleography, archaeology, linguistics, and art history, the author emphasizes  aesthetic aspect of Rus’ cultural evolution. In conclusion the paper maintains that the visual arts, such as architecture and sacral paintings, have played an essential role in the protracted process of absorption and subordination of the pagan tradition.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 7; 181-191
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na początku był Kijów
In the beginning there was Kiev
Autorzy:
Wieczorek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108108.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
Ukraina
Ruś Kijowska
terytorium
granice
operacja specjalna
Ukraine
Kievan Rus’
territory
borders
special operation
Opis:
W dniu 24 lutego 2022 r. Federacja Rosyjska rozpoczęła na terytorium Republiki Ukrainy „operację specjalną”. Przytłaczająca większość państw nazwała to wojną, niesprowokowaną przez Ukrainę i jak dotychczas niewypowiedzianą przez Rosję. Żeby próbować zrozumieć skomplikowane relacje Rosji i Ukrainy trzeba prześledzić ich dzieje. Zarówno Federacja Rosyjska, jak i Ukraina odwołują się do wspólnych korzeni, którymi była Ruś Kijowska, potężny organizm państwowy w okresie od IX do połowy XII w. Obydwa państwa są następcami prawnymi ZSRR i uważają, że to im należą się Krym i tereny nad Morzem Azowskim. Celem artykułu jest pokazanie zmian w przynależności państwowej terytorium Republiki Ukrainy oraz przedstawienie procesów, w wyniku których doszło do ukształtowania jej granic.
On February 24, 2022, the Russian Federation launched a ‘special operation’ on the territory of the Republic of Ukraine. The overwhelming majority of states called it a war, unprovoked by Ukraine and so far unspoken by Russia. To understand the complicated relations between Russia and Ukraine, it is necessary to trace their history. Both the Russian Federation and Ukraine refer to their common roots of Kievan Rus', a powerful state organism between the 9th and mid-12th century. Both states are the legal successors to the USSR. Both states believe they are entitled to Crimea and territories by the Sea of Azov. The purpose of this article is to show the changes in the state affiliation of the territory of the Republic of Ukraine and to present the processes by which its borders were formed.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2022, 41; 47-66
1689-4774
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ruś Kijowska między Eurazją a Europą Środko-Wowschodnią. Rosyjskie narracje tożsamościowe z zachodniego punktu widzenia
Kievan Rus’ Between Eurasia and East-Central Europe. Russian Identity Narratives from West Viewpoint
Autorzy:
van Nieukerken, Arent
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179519.pdf
Data publikacji:
2015-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Ruś Kijowska
Rosja
Eurazja
Gumilow
Dugin
Opis:
Po przyłączeniu Krymu przez Rosję Vladimira Putina nowego znaczenia nabrały próby ideologicznego uzasad-nienia roli Wielkiej Rosji jako dominującej potęgi w Europie Wschodniej. Z tego punktu widze-nia, jako istotne zagadnienie, jawi się relacja między Rusią Kijowską, tradycyjnie uważaną za kolebkę (słowiańskiej) rosyjskiej cywilizacji, a Wielkim Księstwem Moskiewskim, które zastąpiło Ruś Kijowską po inwazjach mongolskich. Rosyjskie narracje tożsamościowe zazwyczaj margina-lizują obecny status Ukrainy i podkreślają jej peryferyjność w „świecie rosyjskim”. Aby to osiągnąć używają one zarówno teologicznych, kulturowych, jak i geopolitycznych argumentów, które czasami wydają się wzajemnie sprzeczne. Moskwa jest jednocześnie centrum prawdziwej (orto-doksyjnej) chrześcijańskiej wiary i cywilizacji w geopolitycznej przestrzeni Eurazji. W tym dru-gim przypadku rosyjska stolica sprawuje władzę nad multireligijnym imperium. (Neo)eurazja-tyccy ideolodzy, tacy jak L.N. Gumiliov, a zwłaszcza Alexander Dugin odrzucają alternatywną, „zachodnią” wersję rosyjskiej (i ukraińskiej) historii, podkreślają bowiem, że istnieje nieprzekra-czalna bariera między zachodnią a rosyjską (eurazjatycką) cywilizacją. Według nich zachodni naukowcy nigdy nie zrozumieją fenomenu historycznego rosyjskiego (eurazjatyckiego) rozwoju. Można dowodzić, że argument za relatywizacją zgodną z linią podziałów cywilizacyjnych zmniejsza uniwersalne oddziaływanie chrześcijaństwa, które w rosyjskim kontekście traci wiele ze swych transcendentnych sensów i zamiast tego staje się wyłącznie cechą kulturową. Chociaż z drugiej strony, (nie do końca świadome) rozpatrywanie ortodoksyjnego chrześcijaństwa jako fenomenu kulturowego zwiększa moc argumentów geopolitycznych, zgodnie z którymi Mo-skwa jest centrum rosyjskiego świata (a sama Rosja centrum Eurazji). Jednakże, nie oznacza to, że kluczowa rola Moskwy, jako siedziby Patriarchatu dla wszystkich Rosjan, „prawomocnego” następcy dawnej metropolii kijowskiej, nie będzie wykorzystywana w zgodzie z tendencją, by podważać ukraińskie ambicje stworzenia całkowicie niezależnego państwa.
After the annexation of the Crimea by Vladimir Putin’s Russia attempts at an ideological justification of Greater Russia’s role as a dominating power in Eastern Europe have acquired a new relevance. An important issue from this point of view is the relationship between Kievan Rus’ – traditionally considered the cradle of the [Rus-sian civilization – and the Grand Principality of Moscow that replaced it after the Mongol incur-sions. Russian identity narratives usually marginalize the current status of (the) Ukraine and stress its peripherality in the “Russian world”. In order to achieve this they employ both theo-logical, cultural and geopolitical arguments that sometimes appear to be at odds with each other. Moscow is both the center of the true (orthodox) Christian faith and the civilization of the Eura-sian geopolitical space. In the latter case the Russian capital rules a multi-religious empire. Eurasian ideologues like L.N. Gumiliov and particularly Alexander Dugin reject alternative, “Western” interpretation of Russian (and Ukrainian) history by pointing out that there exists an unbridgeable gap between the Western and the Russian (or Eurasian) civilization. According to them, Western scholars can never grasp the specificity of the Russian (Eurasian) historical devel-opment. It could be argued that this argument for a relativism along civilizational lines dimin-ishes the universal impact of Christianity which (that) in the Russian context loses much of its transcendent sense and becomes – instead – a cultural feature. On the other hand, though, the (half-conscious) culturalization of orthodox Christianity gives more weight to geopolitical arguments in favor of Moscow as the center of the Russian World (and Russia as the center of Eurasia). However, this does not mean that the pivotal role of Moscow as the residence of the All Russian Patriarchate, the “legitimate” successor to the ancient metropolis of Kievan Rus’, is not exploited, in order to discredit Ukraine’s ambitions of becoming an independent state.
Źródło:
Porównania; 2015, 16; 19-30
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieło misyjne Cyryla i Metodego na Rusi-Ukrainie
Autorzy:
Kozak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1789214.pdf
Data publikacji:
2019-11-28
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
chrzest Rusi
Cyryl
Metody
Ruś Kijowska
Baptism of the Ruthenians
Cyril
Methodius
Kievan Rus
Opis:
In 988, prince Volodymyr took up the great epochal challenges of faith and grace, making the salvifi c secret of the Baptism of the Ruthenians and other Slav peoples inhabiting the vast lands of Kievan Rus. This is the most important breakthrough moment of the act of conversion and the process of Christianization, opening the Christian epoch throughout Russia and including Kievan Rus in the civilization of countries of the early Middle Ages. It is hard to overestimate the importance of these „plural” monasteries, council schools and libraries for the further development of Kievan Rus. After all, they were the driving force of the missionary work of Cyril and Methodius, they promoted and disseminated the religion and Christian principles of life and co-existence, created works conducive to the formation of Rusin’s personality of „new times” and at the same time satisfying the whole of his religious, social and cultural needs. The missionary work of Cyril and Methodius in Rus – Ukraine gave Kyiv Christianity the hallmarks of universality, thus opening up the possibility of bringing together and playing the role of a bridge between Christian East and West and drawing a full hand on the heritage of civilization and culture. Literature, art and science of both the East and the West. It is no coincidence, therefore, that Kiev fulfi lled an honorable role of „the mother of Ruthenian cities,” and at the same time as Constantinople was perceived as the „New Jerusalem”. It is the fruit of the idea of the apostolicity of Kiev realized by the rulers of Rus-Ukraine for over two centuries, which experienced its „Golden Age” of development.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2019, 7; 77-84
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transformation of church architectural composition in Ukraine between the tenth and eighteenth centuries as a theoretical basis of restoration
Autorzy:
Urakina, Anastasiia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2146323.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
church
Ukraine
architectural composition
Kyivan Rus
Baroque
restoration
kościół
Ukraina
kompozycja architektoniczna
Ruś Kijowska
barok
rewaloryzacja
Opis:
This paper presents an analysis of the process of transformation of the architectural image of the Orthodox churches of Ukraine from between the tenth to the end of the eighteenth centuries. The changes in the massing composition of churches in different periods of Kyivan Rus, and later in different periods of the Ukrainian Baroque were analyzed. The main aspects of the main changes that most strongly influenced the perception of the architectural image of the church were graphically identified. Through the prism of theoretical analysis of facades, the real experience of reconstruction of destroyed Kyiv churches, which were of great importance to all of Eastern Orthodoxy-St. Michael’s Golden- Domed Cathedral and Assumption Cathedral of the Kyiv-Pechersk Lavra-can be analyzed.
Artykuł przedstawia analizę procesu przemian architektonicznego wizerunku cerkwi ukraińskich wybudowanych między X a XVIII wiekiem. Przeanalizowano zmiany w kompozycji brył kościołów z różnych okresów Rusi Kijowskiej oraz różnych okresów ukraińskich. Graficznie zidentyfikowano główne zmiany, które najbardziej wpłynęły na odbiór wizerunku architektonicznego cerkwi. Przez pryzmat analizy teoretycznej elewacji umożliwiono prześledzenie faktycznych doświadczeń z odbudowy zniszczonych kijowskich cerkwi, które miały ogromne znaczenia dla całości Kościoła Wschodniego – Monasteru św. Michała Archanioła o Złotych Kopułach oraz soboru katedralnego Zaśnięcia Matki Bożej Ławry Peczerskiej.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2022, 69; 15--25
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół chrztu Rusi Kijowskiej do czasów Włodzimierza I Wielkiego
On the baptism of Kievan Rus’ up to the reign of Vladimir I the Great
Autorzy:
Sprutta, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519411.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Ruś Kijowska
Bizancjum
chrystianizacja Rusi
kult pogański
księżna Olga
książę Włodzimierz I Wielki
chrzest
Kievan Rus’
Byzantium
Christianization of Rus’
pagan cult
Princess Olga
Prince Vladimir I the Great
baptism
Opis:
Ewangelizacja Rusi Kijowskiej zaczęła się już za panowania księżnej Olgi, która przyjęła chrzest, według powszechnego poglądu, w Konstantynopolu. Jednakże rzeczywistym chrzcicielem Rusi był dopiero jej wnuk, książę Włodzimierz I Wielki. To on doprowadził do chrztu swe księstwo, ale nie zdołał wytrzebić z niego pogaństwa. Na decyzję o przyjęciu chrztu przez tego księcia bardziej jednak zdawały się wpływać czynniki polityczne niż religijne. Prestiż Rusi jako kraju chrześcijańskiego usiłowano podnieść, przypisując jej ewangelizację samemu apostołowi Andrzejowi. Z nim też, jak i z Mojżeszem, królami Dawidem i Salomonem oraz ze św. Pawłem i św. Jerzym porównywano księcia Włodzimierza, natomiast księżną Olgę ze św. Marią Magdaleną i św. Heleną, w obojgu widząc chrzcicieli Rusi. Okolicznościami najbardziej sprzyjającymi przyjęciu chrztu przez ruskiego władcę było udzielenie tego sakramentu księżnej Oldze, wcześniejsza znajomość chrześcijaństwa przez księcia Włodzimierza, a także obecność chrześcijan w jego drużynie. O tym traktuje niniejszy artykuł.
The evangelization of Kievan Rus’ had already begun under the reign of Princess Olga, who was baptized, according to popular belief, in Constantinople. However, it was her grandson, Prince Vladimir I the Great, who was the true baptizer of Rus’. He was the one who brought his principality to baptism, but failing to eradicate paganism. However, this prince’s decision to receive baptism appeared to be motivated more by political than religious considerations. Rus’s reputation as a Christian country was boosted by crediting its evangelization to the apostle Andrew personally. Apart from this apostle, Prince Vladimir was also likened to Moses, Kings David and Solomon, as well as St. Paul and St. George, while Princess Olga was linked to St. Mary Magdalene and St. Helena, all of whom were regarded as baptizers of Rus. The granting of this sacrament to Princess Olga, Prince Vladimir’s prior awareness of Christianity, and the presence of Christians in his troop were the circumstances most conducive to the Ruthenian ruler’s embrace of baptism. This is the subject of the article.
Źródło:
Annales Missiologici Posnanienses; 2023, 28; 77-88
1731-6170
2956-6282
Pojawia się w:
Annales Missiologici Posnanienses
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tabliczki z Podebłocia w świetle inskrypcji greckich na Rusi Kijowskiej
Tablets from Podebłocie in comparison with the greek inscriptions from Kievan Rus
Autorzy:
Bednarczuk, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951196.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Ruś Kijowska
badania archeologiczne
alfabet grecki
cyrylica
Opis:
In 1986, during excavations at Podebłocie (a locality near Vistula c. 100 km south of Warsaw) 3 clay tablets dated between IX–XI centuries A. D. were found. Professor T. Wasilewski (1987) interpreted the inscription as placed on them as I X C H which represents the Byzantine Christogram: IC/XC – NI/KA = IHCOYC XPICTOCNIKA. This Christogramm occurs often in different inscriptions in KievanRus’, namely in 3 stones of duce Borys in Dvina near Połock, 1128, in Cross on stone of duce Rogvolod near of town Druck as well as in of Kievanencolpions. In the territory of Poland were discovered over 50 encolpions. One of them fund in excavation Horodyszcze in Trepcza near Sanok (XII–XIII c.) has Christogram IC / XC N (K ), whereas X P was engravedon the bronze encolpion in Ostrów Lednicki near Gniezno (first half of XI c.). As it seems, also tablets from Podebłocie are of Church Russian origin. Its author might be captive Orthodox believer taken during Kiev expedition of Bolesław the Brave in 1018 and then settled in Podebłocie, where he engraved inscription in the tablets.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2014, 14; 143-150
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Martyrdom in early Christian Rus’
Autorzy:
Wood, Ian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878214.pdf
Data publikacji:
2018-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
kult świętych
Ruś Kijowska
Brunon z Kwerfurtu
Włodzimierz Wielki
cult of saints
Kievan Rus’
Bruno of Querfurt
Vladimir the Great
Opis:
The author hypothesizes that the corpses of Bruno of Querfurt (+1009) and his companions were buried among the Rus‘, possibly in Svyatopolk’s city of Turov. Such burial and cult could have influenced both the placing of the tomb of Vladimir and decorations of the St. Sophia church.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2018, 3 (18); 11-26
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Old Russian graffiti as sources of weapon history: preliminary statements
Graffiti dawnej Rusi jako źródło do badań bronioznawczych. Uwagi wprowadzające
Autorzy:
Plavinski, Mikalai
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941968.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Old Rus’
graffiti
weapons
images of Holy Warriors
images of secular warriors
Ruś Kijowska
broń
przedstawienia świętych wojowników
przedstawienia świeckich wojowników
Opis:
Do dyspozycji historyków staroruskiego uzbrojenia pozostaje duża liczba źró- deł. Oczywiste jest, że najważniejszą grupą są znaleziska archeologiczne. Są one w istocie najliczniejsze i dostarczają najwięcej informacji. Cenne są również uzyskane dla tego czasu informacje z pierwszych źródeł pisanych oraz niewielkich rzeźb czy ikonografii. Pomiędzy wskazanymi rodzajami źródeł wyjątkową grupę stanowi graffiti. Graffiti wyobrażające wojowników oraz pewne elementy uzbrojenia różnią się od innych przekazów ikonograficznych tym, że przedstawiają jedynie obrys obiektu z minimalną liczbą detali. Te cechy dominują w rysunkach, które mogły być wydrapane za pomocą ostrego przedmioty na każdej nadającej się do tego powierzchni, np. na monetach, kościach, wrzecionach, osełkach, materiałach budowlanych etc. Graffiti było wykonywane przez zwykłych ludzi, którzy nie posiadali specjalnych zdolności artystycznych i nie zamierzali tworzyć długotrwałych wyobrażeń. Jest jednak oczywiste, że autorzy graffiti byli całkiem dobrze obeznani z rzeczami, które przedstawiali. Stan ten wynika z faktu obcowania z tymi przedmiotami w codziennym życiu. Warto również zaznaczyć, że takie wyobrażenia były wolne lub prawie wolne od powszechnych tradycji ikonograficznych, które przesiąkały dzieła profesjonalnych wytwórców. Ten fakt jest znaczący zwłaszcza w czasach dawnej Rusi, kiedy chrystianizacja była nośnikiem nowych kanonów w ikonografii. Dlatego, pomimo trudności w interpretacji graffiti, są one ważną grupą pierwotnych źródeł przedstawiającą codzienną rzeczywistość tamtych czasów. Jak dotąd nie powstało żadne specjalistyczne opracowanie staroruskich graffiti w kontekście studiów nad uzbrojeniem. Graffiti odnoszące się do sfery militarnej dominują w okresie do XI do XIII w. Wyobrażenia te były wydrapywane na różnego rodzaju powierzchniach m.in. ścianach kościołów, różnorodnych obiektach codziennego użytku, korze brzozowej. Wszystkie znane z XI–XIII w. grafiki „militarne” można podzielić na dwie zasadnicze grupy: przedstawienia wojowników świętych (fig. 2) oraz świeckich (fig. 3–7). Na podstawie analizowanego materiału wysnuto interesujące wnioski. Graffiti przedstawiające jeźdźca pojawiają się nie wcześniej niż w XII w., co koresponduje z aktualnymi ustaleniami na temat rozpowszechnienia się taktyki walki ciężkiej konnicy w dawnej Rusi. Pomimo różnorodności przedstawień, można zauważyć bez większych trudności, że wraz ze świeckimi wojownikami ukazano takie elementy, jak: hełmy (w 14 na 19 wyobrażeń), tarcze (w 7 przypadkach) i miecze (pojawiają się 6 razy). Pozostałe rodzaje uzbrojenia wydają się być niepopularne w tego typu wyobrażeniach (interpretacja skrzyżowanych linii jako pancerza noszonego przez wojownika może być rozważana jedynie hipotetycznie). Z powyższych ustaleń można wywnioskować, że hełm, tarcza i miecz były w świadomości mieszkańców dawnej Rusi głównymi atrybutami „prawdziwego wojownika”. Niniejszy, krótki przegląd staroruskich graffiti odnoszących się do sfery militarnej pozwala zaliczyć rozważaną grupę zabytków w poczet źródeł ważnych dla historii uzbrojenia w XI–XIII w. Artykuł ten nakreśla jedynie podstawowe zagadnienia związane z interpretacją wspomnianych znalezisk. Przedstawienie bardziej szczegółowych wniosków będzie możliwe po skompletowaniu pełnego katalogu graffiti znanych z obszaru dawnej Rusi.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2013, 29
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moskiewska i kijowska wizja interpretacji sporów o przeszłość ciągłości historycznych korzeni wzajemnej państwowości
Moscow and Kiev’s vision of the interpretation of disputes about the past, the continuity of the historical roots of mutual statehood
Autorzy:
Wyszczelski, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050984.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Ruś Kijowska
Imperium Rosyjskie
Trzeci Rzym
historia Ukrainy
konflikt rosyjsko-ukraiński
Kievan Rus
Russian Empire
Third Rome
history of Ukraine
Russian-Ukrainian conflict
Opis:
The attack on the Russian Federation on February 24, 2022, in Ukraine, which was not the result of the functions of a superpower, treated by a member state. In any other device there is a reference to the historical past. This is in fact common in its origins but interpreted differently by both countries for 31 years. Starting from the vision of Russia promoted since the 16th century as the successor to the Byzantine Empire, Putin’s Russian Federation claims the right to create one empire corresponding to all the former lands of the Russian Empire. Not subject to legal protection and Ukrainian nationality. No official war is available to achieve this goal.
Napaść Federacji Rosyjskiej z 24 lutego 2022 r. na Ukrainę nie była dziełem przypadku, lecz strategii tego państwa, aby ponownie zająć pozycję supermocarstwa. Ważną rolę odgrywało tu odwoływanie się do przeszłości historycznej, która faktycznie jest wspólna w jej początkach, jednak różnie interpretowana przez oba suwerenne od 31 lat państwa. Wychodząc z lansowanej od XVI w. wizji Rosji jako następcy Cesarstwa Bizantyjskiego, putinowska Federacja Rosyjska rości sobie prawo do tworzenia jednego imperium skupiającego wszystkie dawne ziemie Imperium Rosyjskiego. Nie uznaje ona odrębnej państwowości oraz narodowości ukraińskiej. Dla realizacji tego celu nastąpiła opisywana wojna.
Źródło:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe; 2023, 8(1); 13-25
2543-9227
Pojawia się w:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Урачыстае красамоўства св. Кірылы Тураўскага ў даследаваннях Вацлава Грыневіча
St. Cyril Turowski’s homilies in the research of Waclaw Hryniewicz
Homilie św. Cyryla Turowskiego w badaniach Wacława Hryniewicza
Autorzy:
Krychko, Vol'ga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953550.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
homilia
teologia
Biblia
Ruś Kijowska
homily
theology
Bible
Kiev Ruthenia
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcony jest literackiej spuściźnie Cyryla Turowskiego, wybitnej postaci XII-wiecznej Rusi. Autorka zajmuje się nie tyle analizą jego twórczości kaznodziejskiej, ile przede wszystkim skupia się na badaniach Wacława Hryniewicza, autora dwu pionierskich prac z kręgu dziejów staroruskiej kultury religijnej. Szczególną uwagę koncentruje natomiast na Homiliach paschalnych św. Cyryla Turowskiego, które zostały przełożone z języka cerkiewnosłowiańskiego przez Wacława Hryniewicza w 1993 roku i opatrzone wnikliwymi komentarzami historycznymi, teologicznymi i filologicznymi.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 7; 63-70
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofowie rosyjscy o bizantyjskim dziedzictwie na Rusi
Autorzy:
Kroczak, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15051461.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
Ruś Kijowska
dziedzictwo bizantyjskie
filozofowie rosyjscy
słowianofile
okcydentaliści
filozofia
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 2; 405-413
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Swój czy obcy? Obraz etniczny społeczności Rusi Kijowskiej w przekazach Pateryku kijowsko-pieczerskiego
Einheimischer oder Fremder? Das ethnische Bild der Gemeinschaft von Kiewer Rus in Pateryk Kijowsko-Pieczerski
Native or Foreign? The Ethnic Image of the Community of Kievan Rus’ in the Accounts of the Kievan Cave Patericon
Autorzy:
Bartnicki, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955662.pdf
Data publikacji:
2021-12-03
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Pateryk Kijowsko-Pieczerski
Rurykowicze
etnos
naród
Ruś Kijowska
stereotyp etniczny
The Kievan Cave Patericon
the Rurik dynasty
ethnic identity
nation
Kievan Rus’
ethnic stereotypes
Opis:
Artykuł został poświęcony jednemu z aspektów kształtowania się tożsamości wspólnotowej mieszkańców średniowiecznej Rusi, a mianowicie roli, jaką w tym względzie odgrywały utwory hagiograficzne. Na przykładzie analizy tekstów wchodzących w skład Pateryku Kijowsko-Pieczerskiego podjęto próbę określenia stosunku autorów cerkiewnych do grup etnicznych zamieszkujących władztwo Rurykowiczów. Autor artykułu porusza również kwestię roli tego rodzaju tekstów w kształtowaniu się poczucia jedności wśród mieszkańców ziem ruskich.Przyjrzenie się społeczności kijowskiej XII–XIII w. przez pryzmat wątków etnicznych obecnych w Pateryku pokazuje, że jeszcze w połowie XII w. społeczność kijowska była wielobarwną mozaiką etnosów. Liczne odwołania w tekstach opowiadań do wątków etnicznych pozwalają sądzić, że pamięć o pochodzeniu przodków była ważnym elementem określenia tożsamości na poziomie osobistym oraz społecznym. Głównym filarem, na którym budowano poczucie tożsamości w wymiarze wspólnotowym, była dynastia panująca oraz wspólna wiara, która regulowała sferę obyczajowości i relacji społecznych.
Mariusz Bartnicki’s article is devoted to an aspect of the formation of the community identity of the inhabitants of medieval Rus’, namely the role played in this respect by hagiographic works. On the example of his analysis of the texts included in the Kievan Cave Patericon, Bartnicki seeks to determine the attitude of church authors to ethnic groups inhabiting the territory ruled by the Rurik dynasty. He also addresses the issue of the role of such texts in the formation of a sense of unity among the inhabitants of the Ruthenian lands.Bartnicki’s examination of the Kiev community of the twelfth and thirteenth centuries through the prism of ethnic motifs present in Patericon reveals that even in the mid-twelfth century, the Kiev community was a multi-colored mosaic of various ethnic identities. Numerous references in the texts of the stories to ethnic themes allow us to believe that the memory of the origin of ancestors played an important role in determining identity on both the personal and the social levels. The main pillar on which the communal sense of identity was built was the ruling dynasty and the common faith, which regulated customs and social relations.
Der Artikel ist einem der Aspekte der Entwicklung von Gemeinschaftsidentität unter den Bewohnern der mittelalterlichen Rus gewidmet, und zwar der diesbezüglichen Rolle von hagiographischen Werken. Am Beispiel der Analyse von den in Pateryk Kijowsko-Pieczerski [Paterikon des Kiewer Höhlenklosters] enthaltenen Texten wird versucht, die Beziehung der orthodoxen Autoren zu den unter der Herrschaft von Rurikiden lebenden Volksgruppen zu bestimmen. Der Autor wirft des Weiteren die Frage auf, welche Rolle solche Texte bei der Herausbildung des Zusammengehörigkeitsgefühls unter den Bewohnern der ruthenischen Gebiete spielten.Ein Blick auf die Kiewer Gemeinschaft im 12. und 13. Jahrhundert vor dem Hintergrund der ethnischen Problematik in Pateryk zeigt, dass die Kiewer Gemeinschaft noch in der Mitte des 12. Jahrhunderts ein buntes Mosaik von Ethnien war. Zahlreiche Verweise auf ethnische Motive in den Geschichten lassen vermuten, dass die Erinnerung an die Herkunft der Vorfahren ein wichtiger Faktor bei der Bestimmung der Identität auf persönlicher und sozialer Ebene war. Der Hauptpfeiler, auf den sich das Identitätsgefühl in der Gemeinschaft stützte, war das Herrscherhaus und der gemeinsame Glaube, der den Bereich der Sittlichkeit und der sozialen Beziehungen regelte.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2021, 13; 11-25
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies