Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Rus’" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Miasta prywatne na Rusi Koronnej do końca XV wieku
    Autorzy:
    Janeczek, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/949926.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Ruś Czerwona
    urbanizacja późnośredniowieczna
    prawo niemieckie
    miasta prywatne
    klasyfikacja miast
    małe miasta
    Opis:
    Ruś Czerwona, włączona do Korony w połowie XIV w., poddana została licznym procesom integrującym i modernizującym, w tym urbanizacji. Do końca XV w. powstało tu około 117 miast, zorganizowanych według tego samego modelu miejskiego, jaki stosowano na ziemiach polskich. Spośród nich 69 to miasta prywatne, zakładane przede wszystkim w dobrach możnej i bogatszej szlachty. Przeprowadzona klasyfikacja miast, uwzględniająca ocenę zaludnienia, zamożności, skali konsumpcji i siły ekonomicznej ośrodków, wykazała, że były to niemal wyłącznie małe miasta i miasteczka. Dominacja miast małych była ogólną cechą krajobrazu miejskiego Rusi Czerwonej, lecz w grupie miast prywatnych ujawniła się najsilniej.
    Źródło:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 77
    0080-3634
    Pojawia się w:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dobra pomorzańskie Kierdejów (Kierdejowiczów) w ziemi lwowskiej w XV wieku
    Pomorjanische Güter von Kierdej (Kierdejowicz) im Lemberger Land im fünfzehnten Jahrhundert
    Pomorzany grounds of the Kyerdeys (Kyerdeyevitches) in the fifteenth-century Lvov area
    Autorzy:
    Szyszka, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1018606.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-15
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Pomorzany
    rodzina Kierdejów
    własność ziemska
    krajobraz
    granice
    osadnictwo
    Ruś Czerwona
    the Kyerdey family
    property
    landscape
    borders
    settlement
    Red Rus
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest dziejom dóbr pomorzańskich położonych w ziemi lwowskiej do końca XV wieku. Kompleks ten leżał w dorzeczu rzeki Złota Lipa wokół miasta i zamku Pomorzany. Zachowane źródła pozwalają na prześledzenie i analizę procesu powstawania tych dóbr. Wynika z niej, że już w najwcześniejszym uchwytnym źródłowo okresie dobra położone w dolinie jednej rzeki i jej dopływów tworzyły wspólną ekumenę osadniczą, co było m.in. uwarunkowane ukształtowaniem tej części płaskowyżu podolskiego. Podmokłe i szerokie doliny rzeczne o łagodnych zboczach tworzyły korzystniejsze warunki dla osadnictwa niż strome i gęsto porośnięte lasami grzbiety. Te górne partie płaskowyżu początkowo pozostawały poza strefą osadnictwa. Właścicielami dóbr pomorzańskich była zamożna bojarska rodzina Kierdejów wywodząca się z Wołynia i Podola. Jej cztery linie (Świnkowie, Kierdejowie z Pomorzan – potomkowie Jana Hryćka, Szpikłoscy i Urmańscy) na dobre związały się z tym majątkiem aż do wygaśnięcia w dramatycznych okolicznościach na przełomie XV i XVI wieku dwóch pierwszych z nich, dziedziczących w Pomorzanach. Kierdejowie, sprawnie zarządzając dobrami, przekształcili je w XV wieku w nowoczesny i dobrze rozwinięty kompleks majątkowy. Dzięki kolonizacji wewnętrznej zagęścili osadnictwo i zaczęli w pełni wykorzystywać gospodarczo do tej pory niedostępne przestrzenie wewnątrz tych dóbr poprzez zagospodarowanie lasów porastających górne partie grzbietów, osuszenie części mokradeł, spiętrzenie rzek i potoków, tworząc łańcuchy stawów. Powiększyli też obszar dóbr pomorzańskich poprzez przejmowanie i zasiedlanie pustek osadniczych leżących na zewnątrz. Przykład ten znakomicie ilustruje charakterystyczny dla Rusi Czerwonej tego okresu proces linearyzacji granic własności ziemskiej poprzez zajmowanie pustek osadniczych i stopniowe zwężanie, a w konsekwencji likwidację granic strefowych między włościami. Powstała w tym czasie i rozwijana w kolejnych stuleciach struktura osadnicza miała wpływ na rozwój organizacji przestrzeni geograficznej i krajobrazu do czasów industrialnych, a jej ślady zachowały się po dziś dzień.
    The article discusses the history of the Pomorzany grounds, which were situated in the Lvov area, till the end of the fifteenth century. The set of grounds was situated in the basin of the Złota Lipa River around the town and castle of Pomorzany. The extant sources allow us to trace and analyze the process of creation of this set of grounds. It appears that in the earliest preserved documents it is recorded that the grounds, situated in the valley of one river and its tributaries, formed a common settler ecumen. Its creation was determined by the ground formation of this part of the Podole plateau. The marshy and wide river valleys and their mild slopes were a more propitious place for the development of settlements than the steep ridges that were thickly covered with woods. The upper parts of the plateau remained outside the settlement sphere. The Pomorzany grounds were owned by the wealthy boyar family of Kyerdeys, who originated from Volyn and Podole. Its four lines (the Świnkas, the Kyerdey from Pomorzany who were descendants of Jan Hryćko, the Szpikłoskis, and the Urmańskis) related themselves to this possession for good till the extinction of the first two lines in dramatic circumstances at the turn of the sixteenth century. Efficiently administering the grounds, the Kyerdeys transformed them in the fifteenth century into a modern and well-developed set of possessions. Owing to internal colonization they densified the settlement and started to fully use the land economically within these grounds; the land had so far been inaccessible. They started to administer the woods that were growing on the upper parts of the ridges, dried a part of the bog, and banked up the rivers and the brooks, thus creating chains of ponds. They increased the area of the Pomorzany grounds by taking over and settling the settlements that so far had been situated on the outside. This example illustrates the process of linearizing borders of properties by taking over deserted settlements and gradual narrowing down and then abolishment of borders between properties. All of the above was characteristic of the Red Rus in the historical period in question. The settlement structure, which was started at the time and developed in the centuries to come, influenced the organization of geographic space and landscape till the industrial times. The traces of this structure have been preserved up till now.
    Der Artikel widmet sich der Geschichte von Pomorjanischen Gütern im Lemberger Land bis Ende des fünfzehnten Jahrhunderts. Dieses Gebiet lag am Fluss Solota Lypa rund um die Stadt und das Schloss Pomorjany. Dank den erhaltenen Quellen kann die Entstehungsgeschichte der Güter verfolgt und analysiert werden. Es ergibt sich daraus, dass die im Tal eines Flusses und ihrer Nebenflüsse gelegenen Güter bereits in dem frühesten nachweisbaren Zeitraum eine gemeinsame Ökumene bildeten, was u.a. durch die Landschaft dieses Teils der Podolischen Platte bedingt war. Sumpfige und breite Flusstäler mit hügeligen Ufern boten siedlungsgünstigere Bedingungen als steile, dicht bewaldete Berge. Die oben gelegenen Gebiete der Platteblieben zunächst unbesiedelt. Die Besitzer von Pomorjanischen Gütern war die wohlhabende Bojarenfamilie Kierdej, die aus Wolhynien und Podolien stammte. Ihre vier Linien (Świnka, Kierdej aus Pomorjany — Nachkommen von Jan Hryćko, Szpikłoski und Urmański) waren lange Zeit mit dem Gut verbunden, bis die zwei ersten Erblinien Ende des fünfzehnten bzw. Anfang des sechzehnten Jahrhunderts unter dramatischen Umständen erloschen. Durch geschicktes Wirtschaften verwandelten die Kierdejs ihre Güter im fünfzehnten Jahrhundert in ein modernes und prosperierendes Landgut. Dank der inneren Kolonisation erhöhten sie dieBevölkerungsdichte und begannen, die bisher unerreichbaren Flächen im Inneren ihres Landes durch Bewirtschaften von Wäldern in oberen Teilen der Berge, Trockenlegung von Sümpfen, sowie Stauung von Flüssen und Bächen zu einer Teichkette voll wirtschaftlich zu nutzen. Darüber hinaus vergrößerten sie die Pomorjanischen Güter durch Übernahme und Besiedlung der anliegenden siedlungsleeren Gebiete. Dieses Beispiel veranschaulicht sehr gut den für Rotrussland jener Zeit charakteristischen Prozess der Linearisierung von Landesgrenzen durch Besetzung der Siedlungsleeren zwecks allmählicher Verengung und im Resultat Abschaffung der Grenzgebiete zwischen den Landgütern. Die zu diesem Zeitpunkt entstandene und in den folgenden Jahrhunderten entwickelte Siedlungsstruktur hatte einen Einfluss auf die Entwicklung der Raum- und Landschaftsplanung bis ins Zeitalter der Industrialisierung und deren Spuren blieben bis zum heutigen Tag erhalten.
    Źródło:
    Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2020, 12; 161-208
    2080-492X
    2353-9720
    Pojawia się w:
    Średniowiecze Polskie i Powszechne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Atlas historyczny Rzeczypospolitej. Ruś Czerwona w drugiej połowie XVI wieku – koncepcja i program projektu
    Historical Atlas of the Commonwealth. Red Ruthenia in the second half of the sixteenth century – the concept and programme of the project
    Autorzy:
    Janeczek, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18055647.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    historical geography
    historical atlas
    Red Ruthenia
    Galicia
    16th century
    Polska
    Ukraine
    geografia historyczna
    atlas historyczny
    Ruś Czerwona
    XVI wiek
    Polska
    Ukraina
    Opis:
    W artykule przedstawiono koncepcję i program prac nad atlasem historycznym Rusi Czerwonej w drugiej połowie XVI w. Ta dzielnica Korony nie została objęta Atlasem historycznym Polski, którego edycja została właśnie zakończona i wypełniła zakres terytorialny wyznaczony w 1964 r. Rozpoczęty w 2022 r. projekt „Atlasu Rusi Czerwonej” jest rozwinięciem dotychczasowego opracowania. Wspiera się on na podobnych założeniach, uwzględnia jednak potrzebę modyfikacji wynikających ze specyfiki regionu. Szczegółowo został omówiony plan pierwszego etapu prac, których rezultatem będą mapy sześciu ziem składających się na Ruś Czerwoną, opublikowane w witrynie internetowej w aplikacji web-GIS, a także bazy danych oraz edycje źródłowe.
    The paper presents the concept and work programme for the Historical Atlas of Red Ruthenia in the second half of the sixteenth century. This region of the Crown was not covered by the Historical Atlas of Poland, the edition of which has just been completed, encompassing the territorial scope defined in 1964. The project of the Atlas of Red Ruthenia (now within the boundaries of Ukraine and Poland), launched in 2022, is an extension of the work already done. It is based on similar guidelines but considers the need for modifications due to the region's specificities. The plan for the first stage of the research has been discussed in detail. It will result in maps of the six lands that make up Red Ruthenia, which will be published on the website in a web-GIS application, as well as databases and source editions.
    Źródło:
    Studia Geohistorica; 2022, 10; 224-238
    2300-2875
    Pojawia się w:
    Studia Geohistorica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dyscyplina w szeregach armii polsko-litewskiej na terenie Małopolski i Rusi Czerwonej w czasie przygotowań do wyprawy chocimskiej w 1621 r.
    Autorzy:
    Gawron, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/916975.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-09
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    wojna chocimska 1621
    dyscyplina wojskowa
    przestępczość
    księgi grodzkie
    Ruś Czerwona
    Małopolska
    Opis:
    W czasie kwerendy znaleziono w księgach grodzkich 177 wzmianek dotyczących omawianego tematu, w zdecydowanej większości protestacji, okazania ran względnie ciał domniemanych ofiar czynów zabronionych. Skargi na zachowanie żołnierzy dotyczyły 78 jednostek, należących do niemal każdego typu formacji wojskowych występujących w komputach chocimskich, przy czym niektóre występują na powyższej liście więcej niż raz. W księgach grodzkich odnotowano szkody poczynione w ośmiu większych ośrodkach miejskich (Biecz, Bochnia, Lublin, Lwów, Olkusz, Przemyśl, Tarnopol, Sądowa Wisznia) oraz 76 miasteczkach, wioskach i kluczach dóbr. Wśród poszkodowanych znaleźli się mieszkańcy dziewięciu starostw grodowych oraz instytucji kościelnych. Wśród ofiar przestępstw znaleźli się także żołnierze, w księgach odnotowano siedemnaście przypadków, kiedy sprawcą byli milites z innych rot, siedem, kiedy szkoda powstała wskutek działania towarzyszy broni względnie członków własnego pocztu. Pięć skarg dotyczyło dezercji, w 18 przypadkach żołnierze oskarżali ludność cywilną o wyrządzenie szkód. Rzeczywista skala szkód jest jednak trudna do oszacowania. Zebrany w toku kwerendy materiał również daje podstawę do podejrzeń względem uczciwości składających skargi, zwłaszcza wówczas, gdy miasto lub wieś została nawiedzona przez różne oddziały wojskowe kilka razy, a pomimo tego skala szkód podanych w protestacji jest zbliżona w każdym przypadku. Zwraca jednak uwagę zbliżony wolumen rzeczy, które padały łupem wojskowych łupieżców: żywność, przedmioty żelazne, ubrania, zwierzęta hodowlane, zwłaszcza drób, bydło i konie pojawiają się w większości protestacji. Wzrost liczebny armii, korzystającej w toku przemarszu z tych samych traktów i obozującej w tych samych miejscach prowadził do wzrostu liczby starć pomiędzy różnymi oddziałami, czemu skądinąd trudno się dziwić. Żołnierze byli niejako skazani na rywalizację w warunkach ograniczonego dostępu do środków aprowizacyjnych, co niejednokrotnie kończyło się zwadą, w której po obu stronach padali ranni, a nawet zabici. Zawiodło także państwo, które nie podjęło żadnych prób zorganizowania magazynów z żywnością oraz rynsztunkiem. Niewiele pomagało wysyłanie uniwersałów, nakazujących żołnierzom możliwie jak najszybsze przybycie do obozu ani wysyłanie komorników w celu zbadania rozmiaru poczynionych przez wojsko szkód. Na usprawiedliwienie króla i jego urzędników należy jednak powiedzieć, że problem z logistyką wojskową miała podówczas większość państw europejskich.
    Źródło:
    Czasopismo Prawno-Historyczne; 2019, 71, 2
    0070-2471
    Pojawia się w:
    Czasopismo Prawno-Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stronnicy Leszczyńskiego na Rusi Czerwonej (1733—1736) [rec. A. Lisek: Obóz stanisławowski w województwie ruskim w okresie bezkrólewia i wojny o tron polski w latach 1733—1736. Kraków 2014]
    Autorzy:
    Dygdała, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1901330.pdf
    Data publikacji:
    2019-01-10
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Stanisław Leszczyński
    Ruś Czerwona
    recenzja
    Opis:
    Artykuł recenzyjny monografii autorstwa Adama Liska pt. "Obóz stanisławowski w województwie ruskim w okresie bezkrólewia i wojny o tron polski w latach 1733—1736", wydanej w Krakowie w 2014 roku. 
    Źródło:
    Wieki Stare i Nowe; 2016, 10, 15; 140-145
    1899-1556
    2353-9739
    Pojawia się w:
    Wieki Stare i Nowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Powstawanie lokalnych kultów maryjnych i świętych patronów na Rusi Czerwonej po najazdach tatarskich jako dyskurs religijny w Rzeczypospolitej epoki nowożytnej
    Autorzy:
    Gliwa, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2030352.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-06
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Tatar invasions
    Red Ruthenia
    collective memory
    religion discourse
    intangible cultural heritage
    napady tatarskie
    Ruś Czerwona
    pamięć zbiorowa
    dyskurs religijny
    duchowe dziedzictwo kultury
    Opis:
      From the late Middle Ages to the end of the 17th century the collective memory of the population in the south-eastern territories of the Polish-Lithuanian Commonwealth was shaped by the traumatic events associated with the Tatar invasions. An important part of that collective memory in this part of the Polish-Lithuanian state was religious discourse characterized by “the long term”, which was closely intertwined with the contemporary philosophy of history and the idea of providentialism. Durability and stability of this discourse in the historical and social perspective was a consequence of the cultural and religious alienation of the Tatars among the settled Christian communities and their of use of asymmetric warfare. Religious discourse manifested itself on the one hand in the rapidly growing Marian devotion, which resulted from the belief in the care of the Virgin Mary becoming over time more and more common in social consciousness, and on the other hand in the emergence of the cults of patron saints whose intercession was supposed to lead to supernatural interventions in defence of the faithful. In this way, religious discourse fulfilled a very important social role by strengthening psychological adaptation mechanisms, which played a key role in the communities affected by violence, mass terror and fear.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2014, 9, 4; 380-400
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    SZCZĘŚLIWE ZIEMIE RUSI CZERWONEJ W KREACJACH LITERACKICH WYBRANYCH POETÓW RENESANSU I BAROKU
    HAPPY LANDS OF RED RUTHENIA IN SELECTED RENAISSANCE AND BAROQUE POETS’ LITERARY CREATIONS
    Autorzy:
    Krawiec-Złotkowska, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/566440.pdf
    Data publikacji:
    2018-02-14
    Wydawca:
    Akademia Pomorska w Słupsku
    Tematy:
    Ruś Czerwona
    ruski koloryt
    filiacje poetyckie z poezją europejską
    konwencja
    tradycja
    muzyka
    tańce
    padwany
    sielanki
    poemat renesansowy
    Sebastian Fabian Klonowic Szymon Zimorowic
    Józef Bartłomiej Zimorowic
    Red Ruthenia
    Ruthenian nature
    poetic affiliations with European poetry
    convention,
    tradition
    music
    dances
    „Padua” pieces
    bucolics
    renaissance poem
    Sebastian Fabian Klonowic
    Szymon Zimorowic
    Opis:
    In the study Happy Lands of Red Ruthenia in selected renaissance and baroque poets’ literary creations there were explored associations of literary space with European poetry’s tradition, especially Italian, as well as with native tradition vested with local habits and ceremonies. Those affiliations created in Sebastian Fabian Klonowic, Szymon Zimorowic and Józef Bartłomiej Zimorowic’s chosen pieces. Studies contained Sebastian Fabian Klonowic’s poem Roksolania czyli ziemie Czerwonej Rusi and Zimorowic brothers’ poetic cycles Roksolanki and Sielanki nowe ruskie. Thematics of those pieces pertain to space and tradition of Red Ruthenia, however it is possible to indicate affiliations with Mediterranean culture in them (especially in context of conventional speech poetics connected with mythological and mythical literary tradition). Analyzed pieces confirm that renaissance and baroque’s culture of former Republic of Poland shaped under the influence of European heritage. At the same time, for Mediterranean those pieces could become a source of inspiration (for example Zimorowic brothers’ bucolic cycles correspond with music and former dances) or knowledge (Klonowic’s poem shows unknown areas of Republic of Poland’s southeast borders for European reader). An image of nature and Red Ruthenia’s literary landscape, which appears in those poets’ works, places their legacy in the circle of convention, tradition and universal values.
    Źródło:
    Ars inter Culturas; 2018, 7; 121-144
    2083-1226
    Pojawia się w:
    Ars inter Culturas
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies