Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Pomorze"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-100 z 133
Tytuł:
Pomorze w granicach Polski Odrodzonej
Pomerania within Reborn Poland
Autorzy:
Szulczewski, A.
Zalewski, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/223406.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich
Tematy:
wojsko polskie
Pomorze
granica
stosunki polsko-niemieckie
Opis:
W artykule przedstawiono problematykę Pomorza w polskiej myśli politycznej okresu I wojny światowej i tuż po jej zakończeniu. Szczególną uwagę zwrócono na sprawy dostępu Polski do morza podczas konferencji wersalskiej, a następnie na proces przejmowania ziem pomorskich w skład państwa polskiego.
The paper presents the issues related to Pomerania in Polish political thought in the period of WW I and just after its end. Special attention is paid to access of Poland to the sea coast during the Versailles Conference and the process of taking over the Pomeranian territories by Poland.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej; 2009, R. 50 nr 1 (176), 1 (176); 115-136
0860-889X
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Węgorzyno – szlacheckie miasto prywatne w czasach nowożytnych
Autorzy:
Gut, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591032.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Węgorzyno
Wangerin
Pomorze (Pomerania)
Pommern
Modern Times
private town
urban system
Pomorze
czasy nowożytne
miasto prywatne
ustrój miejski
Opis:
Węgorzyno stanowi przykład prywatnego miasta, własność szlachecką rodu von Borcke. Lokacja miast nie nastąpiła w jednorazowym akcie prawny, ale Węgorzyno stało się miastem w toku długoletniego procesu nabywania kolejnych funkcji miejskich. Mieszczanie byli poddanymi rodu von Borcke i zobowiązani do dodatkowych danin na rzecz pana gruntowego. Wciągu XVI-XVIII wieku mieszkańcy miasta trudnili się rzemiosłem i drobnym handlem, a rolnictwo stanowiło bardzo istotne uzupełnienie dochodów, a przede wszystkim podstawę wyżywienia gospodarstw domowych. Węgorzyno pełniło rolę niewielkiego centrum rzemieślniczo-handlowe dla najbliższej okolicy. Wojna 30-letnia spowodowała znaczy upadek potencjału gospodarczego i demograficznego miasta, który został odbudowany dopiero w II połowie XVIII wieku.
Węgorzyno is an example of a private town, the property of the gentry family of (von)Borcke. The town was not founded by virtue of one legal act; Węgorzyno became a townin a process of many years when it kept acquiring successive urban functions. The inhabitants were subjects (lieges) of the von Borcke Family and obliged to additional dutiesfor their feudal lord. In the 16th–18th centuries the town’s inhabitants earned their livingas craftsmen and petty tradesmen, agriculture was a significant addition to their incomefirst of all providing the basis of their diet. Węgorzyno functioned as a small centre ofcrafts and trade for the surrounding area. The 30-year war caused a notable decrease inthe economic and demographic potential of the town, which was not recovered until themid-18th century.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 2; 5-35
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sanktuaria diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej. Wstęp
Autorzy:
Dratwa, Bolesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2027882.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Agencja Wydawnicza “PDN”
Tematy:
Pomorze
początki chrześcijaństwa
Opis:
In order to familiarise the readers with the research achievements of late Rev. Dr Bolesław Dratwa – a historian and theologian, it was decided that this author’s unpublished works should be presented in the pages of Adhibenda. The fourth volume of this yearbook contains ‘The Sanctuaries of the Diocese of Koszalin and Kołobrzeg. Introduction’. For this purpose, Dr Bolesław Dratwa’s typescript (written in Konradów in 1977) was used. It was possible to reproduce five pages of the original typed text from the yellowed and poorly readable copy papers.
Źródło:
Adhibenda; 2017, 4; 13-17
2391-6109
Pojawia się w:
Adhibenda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemysł drzewny na Pomorzu Środkowym w procesie przeobrażeń gospodarczych
Autorzy:
Czapliński, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/438225.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
przemysł
drzewny
Pomorze
przeobrażenia
Opis:
Przemysł drzewny odgrywa ważną rolę w strukturze gospodarczej Pomorza Środkowego, gdyż obok przemysłu spożywczego i skórzanego jest on najlepiej rozwinięty i najszerzej reprezentowany. Obejmuje produkcję płyt i sklejek, opakowań drewnianych i elementów stolarki budowlanej, ale przede wszystkim produkcję tarcicy i mebli. Wprowadzenie na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych systemu gospodarki rynkowej spowodowało istotne zmiany w dotychczasowym funkcjonowaniu, kierunkach rozwoju i przestrzennym rozmieszczeniu zakładów drzewnych. W latach 1990–1991 szeroki dostęp do surowca pozwalał na utrzymanie, a nawet wzrost produkcji, jednak przestarzałe technologie, a zwłaszcza niedostatek kapitału, spowodowały spadek produkcji oraz powolny, ale stały spadek zatrudnienia. Podkreślić należy, że w tym dziale wytwórczości szybko podjęto działania restrukturyzacyjne, które w 1994 r. w dość znacznym stopniu poprawiły sytuację finansową zakładów.
Źródło:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego; 2000, 1; 67-76
2080-1653
Pojawia się w:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie tzw. grodów kultowych na wczesnośredniowiecznym Pomorzu
Autorzy:
Kajkowski, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038128.pdf
Data publikacji:
2019-02-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
wczesne średniowiecze
Pomorze
organizacja przestrzeni
grody kultowe
Opis:
Zasadniczym problemem badawczym, jakim poświęcono prezentowane uwagi, jest zagadnienievidentyfikacji i obecności na Pomorzu struktur osadniczych określanych w literaturze archeologicznej jako grody kultowe. Charakterystyce poddano cechy konstrukcyjne oraz zarejestrowane w obszarach zamkniętych pierścieniem wałów źródła wykopaliskowe mogące podważać osadnicze i/lub militarne przeznaczenie grodów. Do tych ostatnich zaliczono słabo czytelną warstwę kulturową (lub jej brak) i obecność obiektów i/lub zabytków mogące wskazywać na czasowy, a w związku z tym nieutylitarny charakter pobytu w ich obrębie grup ludzkich. Wyznaczone kryteria zaobserwowano na kilkunastu grodziskach pomorskich, które poddano możliwe dokładnej analizie. W jej wyniku dokonano dalszych spostrzeżeń pozwalających na hipotetyczne włączenie niektórych z badanych grodzisk do korpusu obiektów mogących mieć związek z realizacją potrzeb kultowo-obrzędowych.
Źródło:
Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim; 2018, 59; 129-152
0080-9993
Pojawia się w:
Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obowiązki urzędników dworskich księcia szczecińskiego Jana Fryderyka
Autorzy:
Ogiewa, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603021.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Pomorze
Jan Fryderyk
historia administracji
ordynacja dworska
Opis:
W czasach, kiedy rządy w Księstwie Szczecińskim objął Jan Fryderyk (1569–1600), doszło do przebudowy jego głównej rezydencji w Szczecinie. Po zakończeniu modernizacji książę postanowił zreformować ordynację dworską na wzór niemieckich zarządzeń dworskich obowiązujących przede wszystkim na dworze elektora brandenburskiego, saskiego i meklemburskiego. Dlatego celem artykułu będzie uporządkowanie dotychczasowej wiedzy na temat dworskich urzędników na Pomorzu, pokazanie ewolucji tychże urzędów oraz porównanie wprowadzonych ordynków do obowiązujących na dworach niemieckich w oparciu o zachowane materiały archiwalne.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 76
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój energetyki na Pomorzu w latach 1880–1945
Autorzy:
Gut, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591177.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
power industry
Pomerania
electrification
przemysł energetyczny
Pomorze
elektryfikacja
Opis:
Na Pomorzu już od 1880 roku podejmowano działania mające na celu zastosowanie oświetlenia i silnika elektrycznego. Prawdziwy początek rozwoju energetyki rozpoczął się jednak wraz z uruchomieniem w Szczecinie w 1889 roku pierwszej elektrowni. Elektryfikacjaregionu znajdowała się gestii władz samorządowych i prywatnych inwestorów. Szczególne warunki hydrologiczne na Pomorzu sprawiły, że do lat 30. XX wieku podstawą rozwoju energetyki w regionie były elektrownie wodne. Znaczny wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną nastąpił po pierwszej wojnie światowej. Powszechna elektryfikacja wiązała się z koniecznością budowy siłowni o większej mocy oraz rozbudową linii przesyłowych. Działania te wymagały pokonania wielu trudności technicznych oraz nowych regulacji prawnych. Pod koniec lat 30. XX wieku rozwój przemysłu energetycznego na Pomorzu został podporządkowany celom militarnym Niemiec.
In Pomerania as early as in 1880 some efforts were made to install lighting and electric engines (motors). The real beginning of the power industry took place when the first power station was started in Szczecin (German: Stettin) in 1889. Electrification of the region came under the administration of the local government and private investors. The special hydrological conditions in Pomerania were the reason why up to the 1930s the main source for the power industry were hydroelectric power stations. A significant increase in demand for electric energy came after the first world war. A general electrification involved a need to build power stations of a bigger capacity and a bigger network of transmission lines, which required overcoming technical difficulties and creating new legal regulations. At the end of 1930s the growth of the power industry in Pomerania was subordinated to the military demands of Germany.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 3; 43-66
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany strukturalne przemysłu na przykładzie małych miast Pomorza Środkowego
Autorzy:
Rydz, Eugeniusz
Jażewicz, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/438518.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
przemiany
struktura
przemysł
małe
miasta
Pomorze
Opis:
Zapoczątkowane po 1989 r. zmiany ustrojowe w Polsce oraz przejście do systemu gospodarki rynkowej wymagają nowego spojrzenia na funkcjonowanie zakładów przemysłowych w miastach, zwłaszcza najmniejszych jednostkach. Często bowiem w małych miastach przemysł pełnił wiodącą funkcję miastotwórczą (Żechowski 1973, Ginsbert-Gebert 1966). Celem niniejszego wystąpienia jest próba przedstawienia zróżnicowania poziomu rozwoju oraz struktury przemysłu w małych miastach Pomorza Środkowego w ujęciu przestrzennym, gałęziowym, wielkości oraz własności w świetle aktualnie trwających przeobrażeń społeczno-gospodarczych.
Źródło:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego; 2001, 3; 71-86
2080-1653
Pojawia się w:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biblioteka Klasztoru OO. Reformatorów w Łąkach na Pomorzu
Autorzy:
Piszcz, Edmund
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048523.pdf
Data publikacji:
1961
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
biblioteka
klasztor
Pomorze
ABMK
reformatorzy
library
monastery
Pomerania
reformers
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1961, 2, 1-2; 207-226
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Preparations” of Western Pomerania for the Thirty Years’ War
Autorzy:
Gaziński, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591029.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Thirty Years’ War
Pomerania
the Griffins
wojna trzydziestoletnia
Pomorze
Gryfici
Opis:
Pomorze Zachodnie nie było przygotowane do obrony swojego terytorium podczas wojny 30 – letniej. Pierwszą i zasadniczą tego przyczyną była słabość finansowa książąt pomorskich, których dochody z dóbr, ceł i zwyczajowych podatków nie pozwalały na pełne utrzymanie dworu, a co dopiero na zaciąg znaczniejszych oddziałów wojskowych. W rzeczywistości książęce wojska stałe składały się z około 100 drabantów osłaniających osoby książąt szczecińskiego i wołogoskiego. Podstawową siłą zbrojną księstw było więc pospolite – ruszenie składające się ze szlacheckiej jazdy i mieszczańskiej piechoty, różnorodnie uzbrojone i mało zdyscyplinowane. Podstawowymi punktami oporu w razie obcej agresji miały stać się pomorskie miasta, lecz jedynie Stralsund posiadał wybudowane z własnych środków nowoczesne fortyfikacje ziemne. Pozostałe miasta były osłaniane przez średniowieczne mury częściowo (w XVI wieku) przystosowane do broni palnej. Nie trzeba tu podkreślać, że nie stanowiły one większej przeszkody dla ówczesnej artylerii. Rosnące zagrożenie wojenne spowodowało jednak, że książęta pomorscy zwłaszcza Franciszek I i Bogusław XIV próbowali zmienić ten stan rzeczy. Podjęte działania miały doprowadzić do ufortyfikowania Szczecina (co zrobiono częściowo) oraz powołania stałych sił zbrojnych (ok. 3000 żołnierzy). Powyższe plany przedstawiane przez książąt na pomorskich sejmikach nie spotkały się z przychylnością stanów, które odmówiły pieniędzy na organizację stałej armii i budowę wokół Szczecina nowoczesnych umocnień. Jedynym krótkotrwałym sukcesem książąt, zwłaszcza Bogusława XIV było zaciąganie na okres największego zagrożenia niewielkich sił zaciężnych mających osłaniać pomorskie granice. W tej sytuacji pozbawieni większej siły zbrojnej ostatni pomorscy książęta Filip Juliusz, a zwłaszcza Bogusław XIV próbowali zachować neutralność w rozpalającym się w Rzeszy konflikcie, lawirując między walczącymi stronami. Politykę neutralności zakończyła tzw. kapitulacja franzburską w listopadzie 1627 roku, kiedy to książę Bogusław XIV zezwolił na wkroczenie na Pomorze wojsk cesarskich.
Western Pomerania was not prepared to defend its territory during the Thirty Years’ War. The first and principal reason for this was the financial weakness of the Pomeranian dukes, whose income from goods, duties and customary taxes did not allow them to fully maintain the court, let alone to take on major military units. In fact, the duke’s permanent army consisted of about 100 guards protecting the dukes of Szczecin and Wolgast. The basic armed force of the Duchies was therefore the common one – a levy in mass consisting of noble riders and the bourgeois infantry, variously armed and undisciplined. The basic points of resistance in case of foreign aggression were to become the Pomeranian cities, but only Stralsund had modern ground fortifications built within its own budget. The remaining cities were shielded by medieval walls partly (at the turn of the 15th and 16th century) adapted to firearms. However, they were not a major obstacle for the artillery of the time. The growing threat of war caused the Pomeranian dukes, especially Francis I and Bogislaw XIV, to try to change this state of affairs. The undertaken actions were to lead to fortification of Szczecin (which was done partially) and establishment of permanent armed forces (about 3,000 soldiers). The above plans presented by the princes in the Pomeranian Sejmiks did not meet with the favour of the states, which refused to provide money to organize a permanent army and build modern fortifications around Szczecin. The only short-term successes of the dukes, especially of Bogislaw XIV, were the incurring of small permanent forces to cover the Pomeranian borders for the period of the greatest threat. In this situation, the last Pomeranian dukes Philipp Julius, and especially Bogislaw XIV, who were deprived of a greater military force, tried to maintain neutrality in the conflict which was flaring up in the Empire by repeatedly switching sides between parts of the conflict. The policy of neutrality was ended by the so-called ‘Franzburg Surrender’ in November 1627, when Duke Bogislaw XIV allowed the imperial army to enter Pomerania.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 4; 153-172
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcja hotelarska w rewitalizacji obszarów wiejskich. Studium przypadków w województwie pomorskim
Autorzy:
Leśniewska-Napierała, Katarzyna
Napierała, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/627702.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
rewitalizacja
wieś
funkcja hotelarska
Pomorze
Opis:
Artykuł służy wskazaniu optymalnych lokalnych relacji społecznych, gospodarczych i geograficznych, sprzyjających efektywnej realizacji inwestycji hotelarskich w ramach rewitalizacji obszarów wiejskich. Wskazany cel zostanie osiągnięty poprzez studia przypadków czterech hoteli działających w zrewitalizowanych obiektach zabytkowych na terenach wiejskich województwa pomorskiego. Wielokrotne studium przypadku zostanie wykonane w oparciu o złożenie następujących metod: 1) analizy danych zastanych dotyczących działalności badanych hoteli, 2) inwentaryzacji kartograficznej obszarów w skali mikro i mezo, na których zlokalizowane są badane hotele, 3) strukturyzowanych indywidualnych wywiadów pogłębionych z właścicielami lub zarządzającymi badanymi hotelami oraz wójtami lub odpowiedzialnymi za promocję pracownikami urzędów gmin, na terenie których działają badane hotele.
Źródło:
Turyzm; 2017, 27, 2; 65-76
0867-5856
2080-6922
Pojawia się w:
Turyzm
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książka o kancelarii i aktach biskupów kujawskich i pomorskich
Autorzy:
Librowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048292.pdf
Data publikacji:
1968
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
recenzja
kancelaria
biskup
Pomorze
Kujawy
review
registrar's office
bishop
Pomerania
Opis:
Uwagi krytyczne do książki A. Tomczak, Kancelaria biskupów włocławskich w okresie księgi wpisów (XV-XVIII w.), Toruń 1964, Państw. Wyd. Nauk., ss. 289, nlb. 1, tabl. 3, ilustr. 22, bibliogr., Zsf. Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu. R. 69, z. 3
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1968, 17; 190-220
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
POCZĄTKI POMORSKICH KATEDR
THE ORIGINS OF THE POMERANIAN CATHEDRALS
Autorzy:
Wejman, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592147.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Kamień Pomorski
Wolin
Kolobrzeg
cathedral
bishopric
Pomerania
Kołobrzeg
katedra
biskupstwo
Pomorze
Opis:
ecclesia cathedralis), arcybiskupa (archikatedra) lub patriarchy (kościół patriarchalny). Jako kościół biskupa jest zazwyczaj miejscem pochówku biskupów diecezjalnych. Termin „katedra” odnosi się również do konkatedry oraz prokatedry. Niekiedy katedra jest zwyczajową nazwą głównego kościoła miasta.Miniona 1050. rocznica chrztu Polski znalazła swoje szczególne miejsce w przestrzeni Poznania, Gniezna czy Ostrowa Lednickiego, ale rozszerzyła się również nad Odrę i Bałtyk. Kiedy powstało biskupstwo w Poznaniu, jej rządca rozciągał swoją jurysdykcję na cały kraj, czyli aż po Wolin. Kiedy zaś powstała metropolia gnieźnieńska, w jej skład weszło biskupstwo w Kołobrzegu. To tutaj, jak również później w Wolinie, a przede wszystkim w Kamieniu Pomorskim należy szukać początku pomorskich katedr.Dzisiaj nad Szczecinem i Koszalinem górują katedry, które w założeniach nie były nimi. Po pierwszej katedrze w Kołobrzegu nie ma śladu, podobnie po drugiej, wolińskiej, pozostał tylko krzyż z obeliskiem. Do naszych czasów przetrwała tylko katedra kamieńska, od 28 czerwca 1972 roku – konkatedra. Ona to powinna stać się oczkiem w głowie dla wszystkich mieszkańców Pomorza Zachodniego i nie tylko, gdyż lud pomorski, kochający piękno i muzykę, na to zasługuje. A od strony naukowej cenną byłaby publikacja naukowa, a także albumowa traktująca szeroko o tej jedynej na Pomorzu Zachodnim, budowanej od podstaw, katedrze.
Cathedral (greek Kathedra – chair, seat) is the church of the diocesan bishop (lat. Cathedralis ecclesia), Archbishop (Metropolitan Cathedral) or Patriarch (patriarchal church). As a bishop’s church, it is usually the burial place of the diocesan bishops. Cathedral term also refers to the co-cathedral and procathedral. Sometimes the cathedral is the common name of the main church of the city.The past 1050 anniversary of the baptism of Poland found its special place in the space of Poznań, Gniezno, or Ostrów Lednicki, but also extended to the Oder and the Baltic Sea. After foundation of the bishopric in Poznan, her steward extended the jurisdiction over the whole country, up to Wolin. When the metropolis in Gniezno was founded, it was also consisted of a bishopric in Kołobrzeg. It is here, as well as later in Wolin, especially in Kamień Pomorski, one should look for the start of the Pomeranian cathedrals.At present, Szczecin and Koszalin are dominated by the cathedral churches, which were not built for the purpose of being cathedral. There is no sign after the first cathedral in Kolobrzeg, just like after the second cathedral in Wolin – there is only the cross and the obelisk. Until our times only Cathedral in Kamień survived – 28th June 1972 it became co-cathedral. Cathedral in Kamień should become the apple of the eye not only for all the inhabitants of Western Pomerania, because the people of Pomerania love beauty and the music and deserves it. There should be an scientific publication, as well as photo album treats extensively about this cathedral, only one in Western Pomerania built from scratch as the cathedral.
Źródło:
Colloquia Theologica Ottoniana; 2017, 1; 147-174
1731-0555
2353-2998
Pojawia się w:
Colloquia Theologica Ottoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okupacja hitlerowska Helu. Wybrane aspekty
Nazi occupation of Hel Peninsula. Selected aspects
Autorzy:
Kardas, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/223035.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich
Tematy:
Półwysep Helski
Pomorze
okupacja
Hel Peninsula
Pomerania
occupation
Opis:
Artykuł jest próbą scharakteryzowania okresu okupacji hitlerowskiej na Półwyspie Helskim w latach 1939–1945. Problematykę tę ukazano przez pryzmat aspektów wojskowych, funkcjonowania społeczności lokalnej oraz niemieckiej, tzw. wielkiej ewakuacji roku 1945. Rozważania oparto przede wszystkim na dostępnej literaturze krajowej i obcojęzycznej, a także nieznanych relacjach mieszkańców półwyspu. W swoich przemyśleniach autor, na podstawie dotychczasowej wiedzy i własnych badań, usiłował pokazać dzieje militarne półwyspu w okresie drugiej wojny światowej oraz życie codzienne mieszkańców po klęsce wrześniowej 1939 roku. Artykuł jest próbą rozpoczęcia szerszej dyskusji naukowej nad tym obszarem wiedzy historycznej, przyjmując, że stan badań w tym zakresie jest wysoce niezadowalający.
The article is an attempt to characterize a period of the Nazi occupation on Hel Peninsula in 1939–1945. It shows military aspects, functioning of the local community and the so-called German grand evacuation in 1945. Considerations are based primarily on available national and foreign language literature as well as unknown accounts of Peninsula inhabitants. The author, in his considerations, based on his up to date knowledge and his own research, tries to show the military history of the Peninsula during World War II and daily life of the Peninsula inhabitants after the September’s defeat in 1939. The article attempts to begin a wider scientific discussion related to this area of historical knowledge, assuming that the state of research in this realm in highly unsatisfactory.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej; 2011, R. 52 nr 2 (185), 2 (185); 165-186
0860-889X
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teologia strachu przed zarazą
Theology of the fear of Plague
Autorzy:
Sznajderski, Tadeusz Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1013457.pdf
Data publikacji:
2020-10-10
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Epidemia
strach
Pomorze
Gdańsk
Toruń
Epidemic
Fear
Pomerania
Gdansk
Torun
Opis:
CEL NAUKOWY: Autor artykułu przedstawia epidemię dżumy w miastach Pomorza w latach 1708 – 1711. PROBLEM  I  METODY BADAWCZE: Ukazane zostały i scharakteryzowane postawy społeczne mieszkańców Pomorza wobec epidemii dżumy. PROCES WYWODU: Przedstawione zostały główne organizacyjne decyzje i rozporządzenia władz miejskich i działalność duszpasterska duchownych związana z zabezpieczeniem przed chorobą. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Zasadniczym wnioskiem płynącym z przedstawionej analizy jest traktowanie przez mieszkańców epidemii jako kary za grzechy. Dlatego podjęte wysiłki zmierzają do działań kierujących do wyleczenia ducha (przez praktyki religijne) oraz wyleczenie ciała (przez medyczne zabiegi). Społeczeństwo Pomorza jednoznacznie wiąże epidemię z działalnością Boga. Podstawowym czynnikiem wobec epidemii jest strach. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Z uwagi na swe odniesienia historyczne artykuł może przysłużyć się do refleksji nad społeczeństwem postpandemicznym.
RESEARCH OBJECTIVE: The author of the article presents the plague epidemic in the cities of Pomerania in the years 1708 - 1711. RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The social attitudes of the Pomeranian inhabitants towards the plague epidemic have been shown and characterised. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The main organisational decisions and regulations of the municipal authorities as well as the pastoral activity of the clergy related to protection against the disease have been presented. RESEARCH RESULTS: The main conclusion from the presented analysis is that the inhabitants treated the epidemic as a punishment for their sins. Therefore, the efforts undertaken were aimed at the actions leading to the healing of the soul (through religious practices) and the healing of the body (through medical treatments). The Pomeranian society evidently linked the epidemic with the activity of God. The primary response to the epidemic was fear. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: Due to its historical references, the article may be used to reflect on a post-pandemic society.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2020, 11, 36; 125-135
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapiska obituarna księcia Eryka I Pomorskiego (1449-1459)
Autorzy:
Pawlik, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591752.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
obituaries
obituary notices
the Kalmar Union
Pomerania
nekrologi
zapiski obituarne
Unia Kalmarska
Pomorze
Opis:
Istniejące w historiografii polskiej oraz niemieckiej rozbieżności w kwestii wyznaczenia dziennej daty śmierci Eryka I Pomorskiego (1449–1459) stanowiły główną inspirację do opublikowania w poniższym przyczynku nieznanej dotąd zapiski nekrologicznej poświęconej jego osobie. Zapiska ta pochodzi z akt kapituły katedralnej w Kamieniu Pomorskim przechowywanych w zasobie Archiwum Państwowego w Szczecinie. Znajduje się ona na pierwszej karcie jednego z wykazów beneficjów kościoła katedralnego w Kamieniu. Zapiska pozwala na weryfikację opinii badaczy o dacie dziennej zgonu byłego władcy państw wchodzących w skład Unii Kalmarskiej, którzy w większości przyjmowali, że Eryk I zmarł pomiędzy 3 maja a 16 czerwca 1459 roku. Treść noty obituarnej poświęconej temu władcy wskazuje jednoznacznie, że zmarł on 23 maja 1459 roku w Darłowie i tam też został pochowany.
In the Polish historiography the death date of Eric I, Duke of Pomerania (1449–1459), differs from the one in the German historiography, and the difference has inspired the author to write this article, which includes an obituary notice – so far unknown – concerning the Duke. The notice has been found in the records of the Cathedral Chapter in Kamień Pomorski (German: Cammin), which are kept in the State Archives in Szczecin. More precisely, the notice is to be found on the first folio of one of the lists of the benefices pertaining to the Cathedral Church in Kamień. Thanks to the notice the death date of Eric I, one of the rulers of the states which were parts of the Kalmar Union, seems not to have fallen – as most researchers assumed – between May 3 and June 16, 1459. The obituary notice unmistakably indicates that the ruler must have died on May 23, 1459 in Darłowo, where he was also buried.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 4; 5-13
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kwerenda źródeł kultury pucharów lejkowatych przeprowadzona przez Konrada Jażdżewskiego w 1931 roku na obszarze ówczesnej prowincji Pomorze
Preliminary search for the Funnel Beaker culture sources conducted by Konrad Jażdżewski in 1931 in the area of the then Province of Pomerania
Autorzy:
Kowalski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440688.pdf
Data publikacji:
2017-12-21
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
kultura pucharów lejkowatych
Pomorze
archeologia archiwalna
Konrad Jażdżewski
Funnel Beaker culture
Pomerania
archive archaeology
Opis:
The article focuses on Konrad Jażdżewski’s trips abroad in the 1930s to conduct preliminary search for sources on the Funnel Beaker culture. A synthetic study required consideration of finds from the then German territories, including the Province of Pomerania.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2017, 13; 9-34
0076-5236
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lichens and lichenicolous fungi of the “Wrzosowisko Sowno” nature reserve (NW Poland)
Autorzy:
Wieczorek, Anetta
Hnat, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1386054.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
lichens
nature reserve
Polska
Pomerania
porosty
rezerwat
Polska
Pomorze
Opis:
Lichens of the “Wrzosowisko Sowno” nature reserve in the western part of Polish Pomerania were studied in 2006 and 2014. Within the examined area, 90 species of lichens were observed. Eighteen species are included in the red list of threatened lichens in Poland, eight as vulnerable (VU) (Bacidia rubella, Bryoria fuscescens, Buellia disciformis, Calicium viride, Ochrolechia androgyna, Pertusaria pertusa, Pseudoschismatomma rufescens, Ramalina farinacea, R. pollinaria and Tuckermannopsis chlorophylla), seven as near threatened (NT) (Chaenotheca furfuracea, Evernia prunastri, Graphis scripta, Hypogymnia tubulosa, Pertusaria coccodes, Vulpicida pinastri and Zwackhia viridis), two as endangered (EN)( Melanelixia glabra and Pleurostica acetabulum) and one as critically (CR) (Melanohalea exasperata).
Badania nad biotą porostów rezerwatu „Wrzosowisko Sowno” przeprowadzono w latach 2006–2014. Na badanym obszarze stwierdzono 85 gatunków porostów i 5 grzybów naporostowych. Ponad 52% bioty porostów stanowiły gatunki nadrzewne, wśród których występowały taksony rzadkie i zagrożone w skali całego kraju. Blisko połowę gatunków stanowiły porosty o plesze skorupiastej. Najmniej licznie reprezentowane są epility, co zwiazane jest z brakiem odpowiednich siedlisk dla tej grupy porostów.
Źródło:
Acta Biologica; 2017, 24; 149-158
2450-8330
2353-3013
Pojawia się w:
Acta Biologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lichens and lichenicolous fungi of the “Golczewskie Uroczysko” nature reserve (NW Poland)
Autorzy:
Wieczorek, Anetta
Tyczkowska, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1386155.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
lichens
nature reserve
Polska
Pomerania
porosty
rezerwat
Polska
Pomorze
Opis:
Lichens of the “Golczewskie Uroczysko” nature reserve were studied in 2007–2008 and 2015–2016. Within the examined area, 68 species of lichens and 5 lichenicolous fungi were observed. Eleven species are included in the red list of threatened lichens in Poland, six as vulnerable (VU) (Bryoria fuscescens, Buellia disciformis, Calicium viride, Ochrolechia androgyna, Pertusaria pertusa and Tuckermannopsis chlorophylla) and five as near threatened (NT) (Alyxoria varia, Chaenotheca furfuracea, Evernia prunastri, Graphis scripta and Hypogymnia tubulosa).
Badania prowadzono nad biotą porostów rezerwatu „Golczewskie Uroczysko”. Stwierdzono w sumie 68 gatunków porostów i 5 grzybów naporostowych. Ponad 56% bioty porostów stanowiły gatunki nadrzewne, wsród których występowały taksony rzadkie i zagrożone w skali całego kraju. Blisko połowę wszystkich gatunków stanowiły porosty o plesze skorupiastej. Charakterystyczna cechą lichenobioty badanego rezerwatu jest duży udzial gatunków występujących na pojedynczych stanowiskach.
Źródło:
Acta Biologica; 2017, 24; 141-148
2450-8330
2353-3013
Pojawia się w:
Acta Biologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kaszubskie pielgrzymowanie w XX wieku
Cassubian pilgrimages in the 20th century
Autorzy:
Perszon, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2077525.pdf
Data publikacji:
2022-01-14
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
pilgrimage
Cassubians
Church
Our Lady
Pomerania
pielgrzymowanie
Kaszubi
Kościół
Matka Boża
Pomorze
Opis:
Ruch pielgrzymkowy Kaszubów wpisuje się w kondycję człowieka, który znajduje się „w drodze”. Specyfika ruchu pielgrzymowania związana jest z istnieniem miejsc, gdzie znajdowały się cudowne wizerunki Matki Bożej. Zmiany społeczne, a także postęp technologiczny sprawił, iż zmienił się sposób pielgrzymowania, natomiast w zasięgu pielgrzymów zaistniały nowe miejsca. Postępująca współcześnie laicyzacja sprawia, iż zmniejsza się nasilenie ruchu pielgrzymkowego. Ogromną nadzieją jest jednak pobożność ludowa małych ojczyzn, sprawiająca, iż miejsca takie jak Sianowo, Swarzewo i Piaseczno są nadal licznie odwiedzane w czasie odpustów. Pielgrzymowanie jest kluczem do zrozumienia w ogóle polskiej religijności.
The Cassubian pilgrimage movement corresponds with the human characteristic of being „on the way”. Its focal points are the Marian shrines with miraculous images. Due to the recent social and technological changes the way people participate in pilgrimages has evolved. More remote locations have become much more accessible. On the other hand, the laicisation phenomena have also taken their toll and there are fewer participants than before. A new opportunity arose from popular piety of local communities such as Sianowo, Swarzewo and Piaseczno. There shrines are still popular among pilgrims during their patronal feasts. Undoubtedly, the pilgrimage movement is a key to understand the Polish religiousness as such.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2021, 55; 233-267
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz Bogusława X w tekstach historiograficznych do końca XIX wieku
The portrayal of Bogusław X in historiographical texts until the end of the 19th century
Autorzy:
Wójcik, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146448.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Bogislaw X
historiographical texts
19th century
Pomerania
Bogusław X
teksty historiograficzne
XIX wiek
Pomorze
Pomorze Zachodnie
Opis:
Z uwagi na to, że praktycznie niezbadaną sferą pozostaje wizerunek księcia pomorskiego Bogusława X w tekstach kultury, oraz że w 2023 i 2024 roku związane są z nim dwie ważne rocznice, artykuł Obraz Bogusława X w tekstach historiograficznych do końca XIX wieku związany jest z wizerunkiem Bogusława X w wybranych tekstach historiograficznych dotyczących Pomorza, publikowanych do końca XIX wieku. Przeanalizowano w nim obraz władcy, stawiając w centrum kwestie fikcjonalności tekstualnej zawartej w tym korpusie tekstów. Analiza jest wsparta instrumentarium analizy narratywnej w tradycji mitomotorycznej. Zwraca uwagę tekstowy potencjał życiorysu księcia. Konstatacją wywodu jest daleko idąca instrumentalizacja postaci, dokonywana w zależności od kontekstu społeczno-politycznego, w którym funkcjonowała dana publikacja, a także od światopoglądu autora czy intencji wydawcy, względnie mecenasa. Wszystkie analizowane teksty ukazują wnioskowanie symboliczne z wydarzeń przeszłych, reflektujące na teraźniejszość i przyszłość danego narratora. Z tego wynika interakcja między każdorazowym nadawcą a odbiorcą poszczególnych tekstów, zasadzająca się na wierze poszczególnych narratorów w polityczne sprawstwo ich opowieści. Zwraca przy tym uwagę mnogość wyjaśnień dla wielokrotnych reaktualizacji mitu.
Given the virtually unexplored realm of the image of the Pomeranian Duke Bogusław X in texts of culture and the importance of the anniversaries related to him in 2023 and 2024, the article “The portrayal of Bogusław X in historiographical texts until the end of the 19th century” delves into the depiction of Bogusław X in selected historiographical texts concerning Pomerania published until the end of the 19th century. The article analyzes the presented image of the ruler, focusing on the issue of textual fiction contained in this corpus of texts. The analysis is supported by the tools of narrative analysis in the myth-motif tradition. The article emphasizes the textual potential of the duke’s life story. The conclusion drawn from the discourse is the extensive instrumentalization of the character, which depends on the socio-political context in which a given publication operated, as well as the author’s worldview or the intentions of the publisher or patron. All the analyzed texts demonstrate symbolic reasoning from past events, reflecting on the present and future of each narrator. This results in an interaction between each sender and the recipient of individual texts, based on the belief of the respective narrators in the political agency of their stories. It also highlights the multitude of explanations for the repeated reactualization of the myth.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2023, 38; 219-243
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Plonowanie ozimej formy grochu siewnego w regionie Pomorza i Kujaw
Autorzy:
Skinder, Z
Sypniewski, J.
Wilczewski, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/804401.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
Kujawy
rosliny straczkowe
uprawa roslin
plonowanie
Pomorze
groch ozimy
groch zwyczajny
Opis:
W latach 1994 - 1995 przeprowadzono doświadczenia nad uprawą form ozimych grochu siewnego z przeznaczeniem na zieloną masę i na nasiona. Przedmiotem badań były dwa zagraniczne (L76 i L177) oraz dwa krajowe (R1 i R2) rody tej rośliny. Testowane rody cechowały się zbliżonym potencjałem plonowania w uprawie na zieloną masę i na czarnej ziemi dorównywały pod tym względem wyce ozimej ‘Minikowska’, natomiast ustępowały jej na glebie płowej. Stwierdzono niski (8 - 13 %) udział badanych rodów w plonie mieszanek z żytem. W uprawie na nasiona badane rody wyżej plonowały na glebie płowej, gdzie najlepszy okazał się ród R1. Na czarnej ziemi nie stwierdzono zróżnicowania w plonie nasion badanych rodów.
Studies on cultivation of winter forms of pea for green crop and seeds were carried out in 1994 - 1995. The objects of the experiments were two foreign (L76 and L177) and two domestic (R1 and R2) strains of pea. The strains tested had a similar yield potential if cultivated for green crop. Cultivation of these strains on a black earth revealed yields similar to those of winter vetch Minikowska cv., while that carried out on grey brown podsolic soil gave lower yields. A low percentage (8 - 13) green mass of the pea strains in crop mixtures with rye was found. The yields of tested pea strains were higher on sandy soil, where cultivated for seeds, the strain R1 was the best. No differences in seed yields were noted among the strains on black earth.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1997, 446; 165-169
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przepływy dyspozycyjne rzek Pomorza
Srednie raspolagaemye raskhody rek Pomorja
Average available discharge of the Pomerania rivers
Autorzy:
Duda, L.
Zygas, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/803418.pdf
Data publikacji:
1990
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
przeplywy
rzeki
Pomorze
river flow
river
Pomeranian region
Opis:
В труде определяли средние располагаемые расходы рек, являющиеся разницей между актуальным и нерушимым расходом для данного гидрометрического сечения реки.
Average available discharge of the Pomerania rivers is determined in the work. The available discharge constitutes the difference between actual and undisturbed discharge determined for the given hydrometrie section of a river.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1990, 387
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zachowania Wyborcze Pomorzan
Peculiarities of Electoral Behaviour of the Citizens of Pomeranian Voivodship
Autorzy:
Bartkowski, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134685.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
socjologia polityki
Pomorze
Kaszuby
region
zachowania wyborcze
political sociology
Pomerania
Kashubia
electoral behaviour
Opis:
Region pomorski wyróżnia się w kraju wyższym uczestnictwem wyborczym, poparciem dla ruchów postsolidarnościowych, liberalnych i proeuropejskich. Specyfikę zachowań politycznych można wyjaśniać działaniem: podłoża społeczno-kulturowego, odrębności subregionu kaszubskiego i współczesnych procesów związanych z odrodzeniem samorządu regionalnego i wpływem członkostwa Polski w Unii Europejskiej na rozwój regionalny. Specyfikę regionu uformowała historia. Są to czynniki „długiego trwania” (subregion kaszubski), jak i następstwa II wojny światowej, industrializacji w okresie PRL i ruchów robotniczego protestu, szczególnie zaś Solidarności. Dodatkowym jest pozycja regionu w układzie komunikacyjnym Polski i jego nadmorskie położenie. W połączeniu z warunkami społecznymi stało się to źródłem silnego poparcia dla liberalizmu społecznego i politycznego. Integracja regionu nie jest zakończona, niemniej uwidocznia się już pewna wspólnota zachowań w wyborach prezydenckich i europejskich.
The subject of the article is to explain the particularities of electoral behaviour in the Pomeranian region The source of the data are electoral returns from the period 1990- 2009 obtained from National Electoral Commission. One can explain the peculiarities of the political behaviours the citizens of the Pomeranian voivodship by three factors: socio-cultural basis of the region, distinction of the Kashubian subregion and current processes connected with the restitution of the voivodship and the infl uence of the membership of Poland in European Union. Nowadays a region is a very important tool of stimulation for the regional development. The region can be subdivided into the metropolitan area of Trójmiasto (Gdańk, Gdynia, Sopot), Kashubia and the area within and outside the state borders before 1945. The Pomeranian region is unique in Poland with higher electoral participation and stronger support for post-Solidarity, liberal and pro-European movements. The history formed the character of the region, mostly industrialization in the post-war period, memory of the working-class protests and “Solidarity” movement. The additional forming factors are the key position of the region in the communication system of Poland and its seashore location. This is the source of strong support for social and political liberalism. Although the integration of the region is not complete, a certain kind of common electoral behaviour could be observed during presidential and European elections.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2010, 3(198); 245-262
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granica lasu jako strefa ochronna ekosystemu lesnego. Analiza roslinnosci wybranych ekotonow na Pomorzu
Autorzy:
Slawski, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/821695.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
zbiorowiska roslinne
ekosystemy lesne
sklad gatunkowy
wiek drzewostanu
typy siedliskowe lasu
lesnictwo
Pomorze
ekotony
Źródło:
Sylwan; 2001, 145, 02; 77-87
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Założenie Biskupstwa Pomorskiego według Augustyna ze Stargardu
Autorzy:
Rusakiewicz, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591129.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Angelus de Stargardia
Christianisation
Pomerania
Pomeranian Diocese
the 16th century
Augustyn ze Stargardu
chrystianizacja
Pomorze
biskupstwo pomorskie
XIV wiek
Opis:
Tematem artykułu jest obraz początków biskupstwa pomorskiego przedstawiony w powstałym w XIV wieku tzw. Protocollum Augustyna ze Stargardu. Autor stworzył dzieło mające udowodnić, że zarówno pomorskie biskupstwo, jak i całe Pomorze nie były nigdy podporządkowane Polsce, a powstanie tegoż utworu związane było z kościelnym konfliktem gnieźnieńsko-pomorskim. W celu udowodnienia swojej tezy Augustyn przedstawił argumenty zaczerpnięte ze znanych ówcześnie przekazów o przeszłości Polski i Pomorza, opisując – pośród wielu innych wątków – przebieg misji chrystianizacyjnej na Pomorzu przeprowadzonej przez Ottona z Bambergu. Motyw założenia biskupstwa na Pomorzu jest kluczowy dla całości narracji, gdyż schematycznie przedstawia podstawowe założenia Augustyna dotyczące niezależności biskupstwa pomorskiego od Polski. Znajdujące się w przekazach źródłowych wzmianki o stolicach biskupstwa przełożył Augustyn na opowieść o potrójnym jego założeniu. Według tej koncepcji za ustanowienie biskupstwa odpowiedzialny był Otton z Bambergu, który wyznaczył Wolin na jego stolicę. Znana z Kroniki Helmolda wzmianka o biskupstwie uznamskim była według Augustyna dowodem na przeniesienie stolicy biskupstwa na wyspę Uznam, o czym zadecydowali pomorscy możni na zjeździe zwołanym przez księcia Warcisława I. Natomiast przeniesienie stolicy biskupstwa do Kamienia było według Augustyna trzecim i ostatecznym jego ustanowieniem, zatwierdzonym przez papieża. Zarysowane w ten sposób korzenie pomorskiego biskupstwa wskazują na trzy elementy je kształtujące: po pierwsze działalność Apostoła Pomorzan, czyli Ottona z Bambergu, po drugie dobrowolna decyzja Pomorzan o przyjęciu chrztu, a po trzecie zaś papieskie zatwierdzenie ustanowienia siedziby biskupa w Kamieniu. Opowieść o symbolicznym potrójnym założeniu biskupstwa miała zatem w narracji Augustyna podkreślić jego niezwykłe początki, a tym samym potwierdzić prawo do niezależności od Polski.
The article deals with the image of the beginning of the Pomeranian Diocese presented in the so-called Protocollum created in the 16th century by Angelus de Stargardia, whose intention was to prove that the Pomeranian Diocese and the whole of Pomerania itself had never been subdued to Poland; the creation of Protocollum was related to a ecclesiastical conflict between Gniezno (German: Gnesen) and Pomerania. In order to support his thesis Angelus put forward arguments taken from sources of the time concerning the past of Poland and Pomerania; among other things, Angelus described the Christianisation mission in Pomerania carried out by Otto of Bamberg. The motive for founding the Pomeranian Diocese is of key importance for the whole of the narrative, as it schematically presents the basic assumptions of Angelus concerning the independence of the Pomeranian Diocese from Poland. Various mentions about the capitals of the Diocese were interpreted by Angelus as a tale of its triple founding. In that tale Otto of Bamberg was responsible for creating the Diocese, and he located its capital in Wolin (German: Wollin). According to Angelus the mention of the Usedom (Polish: Uznam) Diocese in the Chronicle of the Slavs (Chronica Sclavorum) by Helmond is a proof that the capital of the Diocese was moved to Usedom, which had been decided by the mighty families at the meeting held by Duke Wartislaw I (Polish: Warcisław I). On the other hand, moving the capital to Kammin (Polish: Kamień) – according to Angelus – was its third and final founding, which was approved by the pope. The origins of the Pomeranian Diocese outlined in that way show three elements that shaped it: first, the activities of the Pomeranian Apostle, Otto of Bamberg; second, a voluntary decision of the Pomeranians to accept Christianity; and third, the papal approval of Kammin as the capital of the Diocese. The tale of the Diocese having been symbolically founded three times was supposed – in Angelus’ narrative – to underline its extraordinary origins, and therefore to confirm its right to be independent from Poland.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 1; 21-33
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tomasz Łaszkiewicz, Ziemiaństwo na Pomorzu w okresie dwudziestolecia międzywojennego – w perspektywie codzienności, Polskie Towarzystwo Historyczne, Inowrocław–Toruń 2013, ss. 486.
Autorzy:
Wołos, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436807.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
społeczństwo polskie w okresie międzywojennym
Pomorze
życie codzienne
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2015, 1; 364-373
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cyfrowa adaptacja analogowych map geomorfologicznych
Digital adaptation of analogue geomorphological maps
Autorzy:
Dmowska, A.
Gudowicz, J.
Zwoliński, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/295080.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:
mapy geomorfologiczne
systemy informacji geograficznej
Wielkopolska
Pomorze
geomorphological maps
geographical information systems (GIS)
Pomerania
Opis:
W artykule przedstawiono metodykę cyfrowego opracowania analogowych map geomorfologicznych przy wykorzystaniu systemów informacji geograficznej (GIS). Metoda zaprezentowana została w oparciu o wyniki prac nad opracowaniem dwóch map geomorfologicznych - Mapy Geomorfologicznej Niziny WielkopolskoKujawskiej (Krygowski 1953) oraz Geomorfologii Pojezierza Myśliborskiego i Niziny Szczecińskiej (Karczewski 1968, 1998). Scharakteryzowane zostały kolejne etapy prac przyjętego postępowania adaptacyjnego. Zwrócono uwagę na możliwe źródła błędów oraz sposoby ich uniknięcia.
This paper presents a methodology of preparation of digital geomorphological maps using geographical information systems (GIS). The presented method is based on the results of the study on the preparation of two geomorphological maps – Geomorphological map of the Wielkopolska-Kujawy Lowland (Krygowski 1953) and Geomorphology of the Myślibórz Lakeland and Szczecin Lowland (Karczewski 1968, 1998). Successive stages of the adaptive procedure were described. The attention was paid to the possible sources of errors and how to avoid them.
Źródło:
Landform Analysis; 2010, 12; 35-47
1429-799X
Pojawia się w:
Landform Analysis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Torfowiska śródpolne województwa zachodniopomorskiego
Midfield peat bogs in Western Pomeranian Province
Autorzy:
Sotek, Z.
Stasińska, M.
Prajs, B.
Gamrat, R.
Łysko, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337910.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
flora
Pomorze
torfowiska przejściowe
zbiorowiska roślinne
communities
Pomerania
transitional bogs
Opis:
Torfowiska śródpolne zwykle są położone w głębokich nieckach i ulegają eutrofizacji na skutek spływów powierzchniowych z pobliskich pól uprawnych. Zachodzące w siedliskach niekorzystne zmiany mogą prowadzić do ubożenia flory i zbiorowisk torfowiskowych. Celem podjętych badań było poznanie roślinności i flory niektórych torfowisk śródpolnych województwa zachodniopomorskiego. Badania prowadzono na ośmiu obiektach w latach 1999-2002. Flora omawianych torfowisk, pod względem socjologicznym, jest wyraźnie zróżnicowana. Najliczniej występują gatunki z klas Phragmitetea R. Tx. et Prsg 1942 i Scheuchzerio-Caricetea (Nordh. 1937) R. Tx. 1937, rzadziej natomiast gatunki łąkowe, zaliczane do klasy Molinio-Arrhenatheretea R. Tx. 1937. Na obrzeżach torfowisk wykształcają się zwarte zarośla łozowisk Salicetum pentandro-cinereae (Almq. 1929) Pass. 1961 oraz rzadziej płaty Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis Libbert 1933. Wśród stwierdzonych zbiorowisk roślinnych do najbardziej interesujących pod względem florystycznym należą m.in. Caricetum limosae Br.-Bl. 1921 i Ericetum tetralicis R.Tx. 1937. Fitocenozy te są coraz rzadziej spotykane na torfowiskach, a budujące je gatunki roślin naczyniowych, takie jak: Carex limosa L., Scheuchzeria palustris L., Erica tetralix L. i Andromeda polifolia L., w Polsce są zaliczane do osobliwości przyrodniczych. Wkraczanie gatunków szuwarowo-bagiennych i łąkowych na torfowiska, choć powoduje zwiększenie ich bioróżnorodności, świadczy o postępującym procesie eutrofizacji, co może skutkować ustępowaniem specyficznych gatunków roślin i degeneracją naturalnych zbiorowisk torfowiskowych.
Peat bogs in the agricultural landscape are usually situated in deep synclines and subjected to eutrophication due to the surface washout from adjacent ploughed lands. Unfavourable changes taking place there may lead to the impoverishment of flora and peat bog communities. The aim of this work was to study the vegetation and flora of some peatlands in Western Pomeranian Province . The study was carried out in 8 selected objects in 1999-2002. The flora of the peatlands under discussion was clearly differentiated in respect to their sociology. Most frequently represented were the classes Phragmitetea R. Tx. et Prsg 1942. and Scheuchzerio-Caricetea (Nordh. 1937) R. Tx. 1937. On the other hand, meadow species from the class Molinio-Arrhenatheretea R. Tx. 1937 occurred less frequently. Dense ozier thickets of Salicetum pentandro- cinereae (Almq. 1929) Pass. 1961 and seldom Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis Libbert 1933 patches developed in peatland margins. Among recorded plant communities the most interesting in the floristic sense were, i.a.: Caricetum limosae Br.-Bl. 1921 and Ericetum tetralicis R.Tx. 1937. These phytocoenoses are rarely found in peatlands, and the vascular plant species composing them, e.g. Carex limosa, Scheuchzeria palustris,Erica tetralix and Andromeda polifolia, are considered natural peculiarities in Poland . Substantial contribution of rush-swampy and meadow species on peatlands increase their biodiversity. This phenomenon, however, is not favourable for peat bog ecosystems as it proves the advancement of eutrophication processes. This may result in disappearance of particular plant species and in degeneration of natural peat bog communities.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, T. 4, z. 2b; 211-224
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katolicka mniejszość niemiecka w Wielkopolsce i na Pomorzu 1918-1930, Zygmunt Zieliński, t. 10 serii: "Historia - Społeczeństwo - Kultura", Poznań 2001
Autorzy:
Matelski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041029.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
monografia
katolicy
Wielkopolska
Pomorze
monograph
Catholics
Greater Poland
Pomerania
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2002, 77; 465-468
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drobna plastyka figuralna wczesnośredniowiecznych Pomorzan
The small figural art of early medieval Pomeranians
Autorzy:
Kajkowski, Kamil
Szczepanik, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440812.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
Pomorze
wczesne średniowiecze
wierzenia słowiańskie
sztuka figuralna
Pomerania
Early Middle Ages
Slavic beliefs
figural art
Opis:
The problem of the meaning of miniature zoo- and anthropomorphic artefacts regardless of the finds’ chronology is the subject of very lively discussion in literature. It is no different in the case of small figural sculptures from early medieval Pomerania. Characteristics of specific groups of such representations and individual artefacts appear in the literature sporadically and usually in the context of broader research problems. Usually they are associated with customs related generally to religious beliefs or everyday life, the practical sphere of everyday life, where they are treated primarily as toys. There still lacks a broader approach to the problem using the findings of religious and anthropological studies as well as the use of ethnographic analogies. The aim of this text is to undertake such a broader analysis. Three groups of artefacts underwent a detailed analysis: so-called miniature idols, representations of horses and representations of boats. These artefacts, because of their nature, could have fulfilled several functions at the same time. An important role was probably also played by raw material from which these items were made, which allowed a transformation or destruction of given representations. Although a utilitarian function for these objects cannot be completely negated, as in the case of boats, which, in some cases, could have been used as toys, in our opinion they should be associated with a wider sphere of symbolic and religious life, where each element is perceived in mythical terms.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2012, 9; 207-247
0076-5236
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierwiastki sladowe w glebach wybranych obszarow Pomorza i Kujaw
Autorzy:
Ciesla, W
Dabkowska-Naskret, H.
Borowska, K.
Malczyk, P.
Dlugosz, J.
Jaworska, H.
Kedzia, W.
Zalewski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/802043.pdf
Data publikacji:
1994
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
pierwiastki sladowe
Kujawy
gleby
gleboznawstwo
Pomorze
Opis:
Przedmiotem badań było określenie zawartości pierwiastków śladowych w glebach regionu Pomorza i Kujaw. Próby z poziomu próchnicznego gleb (0-10 cm) i profili glebowych zostały zebrane w latach 1991-1993. W próbkach glebowych oznaczono całkowite i ekstrahowane DTPA ilości Cr, Ni, Cu, Zn, Cd i Pb. Zawartość badanych pierwiastków śladowych nie przekroczyła wartości granicznych dla gleb niezanieczyszczonych.
The objective of the study was to determine the content of trace elements in soils of the area of the Pomorze-Kujawy Region. The samples from the humus horizon of soils (0-10 cm) and soil profiles were taken in the years 1991-1993. The total and DTPA extractable Cr, Ni, Cu, Zn, Cd and Pb were determined in soil samples. These values did not exceed border concentrations for uncontaminated soils.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1994, 414; 63-70
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Globalizacja a gospodarka turystyczna wiejska Pomorza Zachodniego 2014. Aspekty zarządzania
Globalization versus West Pomerania tourism economy 2014. Management aspects
Autorzy:
Feczko, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/415323.pdf
Data publikacji:
2015-01
Wydawca:
Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie
Tematy:
gospodarka turystyczna wiejska
zarządzanie
innowacje
Pomorze
rural tourist economy
management
Pomerania
tourism
Opis:
Pomorze to region o dużym potencjale rozwoju, ale ze stosunkowo zaniedbaną infrastrukturą i sporymi mankamentami w zakresie zarządzania. Celem badań było określenie postaw mieszkańców Pomorza Zachodniego (Polska 2014) pojmowanych jako zasoby ludzkie względem globalizacji i jej wpływu na gospodarkę turystyczną wiejską w tym regionie. Badaniami objęto reprezentatywną próbę 247 osób na Pomorzu Zachodnim; przeprowadzono również sporadyczne poszukiwawcze badania jakościowe. Ankieterzy, używając kwestionariuszy, wykonali wywiady. Wyniki badań określiły, że Pomorzanie, uznając ważność globalizacji, byli skupieni głównie na dostępności dla nich podstawowych zasobów i podejmowaniu pracy; nie określali wiedzy/kwalifikacji jako wiodących elementów ich życia. Mając zaspokojone podstawowe potrzeby, nie zawsze uznawali za konieczne powiększanie konkurencyjności mieszkańców, regionu lub przedsiębiorstw. Jako najważniejszy cel wskazano polepszenie pracy administracji państwowej i samorządowej oraz naprawę sądownictwa. Konieczne innowacje odtwórcze i bardziej potrzebne kreacyjne są związane z wykorzystaniem tezaurusa metod zarządzania w regionalnej polityce społeczno-gospodarczej w skali makro- i mikroekonomicznej, a także z efektywnością środków pomocowych UE na lata 2014–2020. Istotna jest ponadto praktyka teorii wartości i kultury akceptacji.
West Pomerania, part of the Baltic Coastland, is an important area for Poland’s summer national tourism; a growth potential region, relatively neglected infrastructure with management drawbacks. The research purpose was determining West Pomerania (Poland 2014) inhabitants’—understood as human resource—attitudes towards regarding globalization and its impact on the region’s rural tourism economy. The research was conducted on a 247 representative group of West Pomerania inhabitants; sporadic exploratory qualitative research. The interviewers used questionnaires for research. Ordinal scales marked verbally and numerically were used for describing data. Study results showed Pomerania inhabitants recognizing the significance of globalization mostly focused on access to basic resources and finding employment; they didn’t specify knowledge-qualifications as leading elements in life. Having satisfied basic needs they didn’t always recognize the need for increasing competitiveness of inhabitants, region, enterprises. Improving state and self-government administration service, repairing the judiciary were considered most important. Suitability for passive resting was emphasized when assessing location attractiveness of rural tourism facilities. Necessary reconstructive innovations, creative ones more needed, associated with using a thesaurus of management methods in regional socio-economic policy, 2014‒2020 EU aid funds efficiency. Practicing the value theory and culture acceptance is relevant.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie; 2015, 1(26); 57-69
1506-2635
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książę pomorski Ulryk I w świetle dziennika podróży Filipa Hainhofera z 1617 roku
Autorzy:
Gruszka, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591034.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Pomerania
Ulrich I
Filipp Hainhofer
travel journal
17th century
Pomorze
Ulryk I
Filip Hainhofer
dziennik podróży
XVII wieku
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie sporządzonej na kartach dziennika podróży przez Filipa Hainhofera charakterystyki księcia pomorskiego Ulryka I (1589-1622), najmłodszego z synów Bogusława XIII i Klary z Brunszwiku-Lüneburga. Przybyły na zaproszenie Filipa II augsburski znawca dzieł sztuki pozostawił szczegółowy opis swego pobytu na Pomorzu. Poczynione obserwacje odnośnie osób, miejsc, obyczajów i różnego rodzaju osobliwości, czynią z jego podróżniczej relacji niezwykle cenne źródło dla poznania wybranych aspektów życia codziennego siedemnastowiecznego dworu książąt pomorskich. Podczas pobytu na Pomorzu, Filip Hainhofer miał sposobność dobrze poznać księcia Ulryka. Nakreślona piórem charakterystyka umożliwia odtworzenie w miarę pełnego obrazu sylwetki. W świetle dziennika podróży uchodzi za osobę obdarzoną przymiotami, które czyniły z niego równie odpowiedniego towarzysza dla augsburskiego znawcy dzieł sztuki, co uczony Filip II.
The article is supposed to present the picture of Pomeranian Duke Ulrich I (1589–1622),the youngest son of Bogislaw XIII and Clara of Braunschweig-Lüneburg, which wasincluded in the travel journal written by Philipp Hainhofer. He was invited by Philip IIand left a detailed description of his stay in Pomerania. Thanks to his observations concerning people, places, customs and various peculiarities his travel relation is a valuablesource of information to study selected aspects of everyday life at the 17th-century courtof the Pomeranian dukes. While staying at Pomerania, Philipp had the chance to havea careful look at Duke Ulrich. Philipp’s description of the duke allows to reconstruct a full picture of Ulrich. In thelight of his travel journal the duke was an appropriate companion for the art connoisseurof Augsburg, at the same level as Philip II.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 2; 37-53
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomeranus non cantat. Uwe Johnson i Pomorze. Topos utraconej (pierwszej) ojczyzny lub: skąd pochodzę, tego już nie ma
Pomeranus non cantat? Uwe Johnson and Pomerania: A topos of the lost (first) homeland or where I come from doesn’t alredy exist
Autorzy:
Talarczyk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590971.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Uwe Johnson
literary fiction
German literature
Germany (GDR)
history of 1956
Pomerania
small homeland
concrete utopia
spiritual homelessness
spiritual affinity
beletrystyka
literatura niemiecka
Niemcy (NRD)
rok 1956
Pomorze
mała ojczyzna
konkretna utopia
bezdomność duchowa
powinowactwo duchowe
Opis:
Uwe Johnson was perceived before 1989 exclusively as a writer of the division of Germany. Born in Pomerania (Kamień Pomorski), he spent his childhood and early youth in Mecklenburg. After obtaining his university degree in German philology in the German Democratic Republic, he moved to West Berlin. In the same year he published his first novel Mutmaßungen über Jakob (the Polish edition Domniemania w sprawie Jakuba appeared in 2008), which besides the reflection on the division of Germany in the context of the Cold War, dividing Europe into two political camps, extensively describes his holidays he spent until 10 years of age in Darzewice near Wolin. It was, looking through the prism of the author’s whole biography, the most happy period in his life and therefore a point of reference for forming a worldview in a bipolar world of the ideological indoctrination. The characters of his novels written in prose, like Jakob Abs, the main character of the novel mentioned above, hail from Pomerania. The article provides an analysis of determinants of the author’s regional identity from the perspective of self-reflection in which a central position occupies the category of small homeland as understood in the theory of concrete utopia (Ernst Bloch), as well that of spiritual affinity (Johann Wolfgang Goethe), and spiritual homelessness (Siegfried Kracauer).
Uwe Johnson był przed 1989 rokiem postrzegany wyłącznie jako pisarz „podziału Niemiec”. Urodzony na Pomorzu (Kamień Pomorski), okres dzieciństwa i wczesnej młodości spędził w Mecklemburgii. Po studiach germanistycznych w NRD przeniósł się w 1959 roku do Berlina Zachodniego. W tym samym roku ukazała się jego pierwsza powieść Mutmaßungen über Jakob (pol. Domniemiania o Jakubie, 2008), która – oprócz refleksji nad podziałem Niemiec w kontekście klimatu zimnej wojny dzielącej Europę na dwa obozy polityczne – szeroko opisuje wakacyjny czas spędzany do dziesiątego roku życia w Darzewicach koło Wolina. Jest to, patrząc przez pryzmat całej biografii autora, najszczęśliwszy okres w jego życiu i z tego powodu – punkt odniesienia do ukształtowania się światopoglądu w dwubiegunowym świecie indoktrynacji ideologicznej. Bohaterowie jego utworów pisanych prozą wywodzą się, podobnie jak Jakob Abs, główny bohater z wyżej wymienionej powieści, również z Pomorza. Tekst ten poświęcony jest analizie determinantów tożsamości regionalnej pisarza z perspektywy samorefleksji, w której kategoria małej ojczyzny w rozumieniu teorii konkretnej utopii (Ernst Bloch), zajmuje miejsce centralne – pokrewieństwa duchowego (Johann Wolfgang Goethe) oraz duchowej bezdomności (Siegfried Kracauer).
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2020, 3; 27-48
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sztylet krzemienny z Bezrzecza koło Szczecina
Flint dagger from Bezrzecze near Szczecin
Autorzy:
Kozłowska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2207044.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
flint daggers
flint bifacial blades
Pomerania
Late Neolithic / proto-Bronze
Dolchzeit
sztylety krzemienne
płoszcza krzemienne
Pomorze
późny neolit / proto brąz
Opis:
The article examines a flint dagger found in 2015. It is supplemented by a list of flint bifacial blades from Pomerania which have not been included in the monograph by Janusz Czebreszuk and Dorota Kozłowska 2008.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2022, 18; 251-256
0076-5236
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pommern und das Ende der wikingerzeit. Bruch oder kontinuität?
POMERANIA AND THE END OF THE VIKING AGE. BREAK OR CONTINUITY?
Autorzy:
Adamczyk, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591154.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Pommern
Wikingerzeit
Numismatik
Archäologie
Pomerania
Viking Age
Numismatics
Archaeology
Pomorze
wikingowie
numizmatyka
archeologia
Opis:
Punktem wyjścia tekstu jest pytanie, na ile zmierzch epoki wikingów w drugiej połowie XI w. wpłynął na Pomorze. Na podstawie archeologicznych i numizmatycznych odkryć oraz źródeł pisanych zostają nakreślone główne linie rozwojowe Wolina, Szczecina i Kołobrzegu-Budzistowa. Sądząc na podstawie liczby skarbów należy stwierdzić, że znaczenia Wolina zmniejszyło się już na przełomie X i XI w. – czyli przed wyprawą rabunkową króla duńskiego Magnusa w 1043 r. i przed obowiązującą w archeologii chronologią warstw spalenizny wewnątrz kompleksu osadniczego. Znaleziska pojedyncze monet z kolei wskazują na jej obieg (aczkolwiek nieco słabszy) do końca XI w. Wyniki badań z Kołobrzegu-Budzistowa i Szczecina mają również ambiwalentny charakter. Z jednej strony liczba skarbów oraz pojedynczych monet jest niska, z drugiej strony pokazują wykopaliska, że osady te rozbudowano po 1050 r. Podsumowując, stwierdzamy brak załamania ekonomicznych i społecznych struktur na Pomorzu na wskutek politycznych zawirowań połowy XI stulecia.
Im Mittelpunkt des Beitrags steht die Frage, inwieweit das Ende der als Wikingerzeit bekannten Epoche in der zweiten Hälfte des 11. Jahrhunderts auf Pommern eingewirkt hat. Anhand archäologischer und numismatischer Befunde sowie schriftlicher Quellen werden die Entwicklungslinien der drei wichtigsten Siedlungskomplexe Wollin, Stettin und Kołobrzeg-Budzistowo skizziert. Dabei suggeriert die Anzahl der Schatzfunde, dass die Bedeutung Wollins bereits an der Wende vom 10. zum 11. Jahrhundert zurückging – also noch vor dem Raubzug des Dänenkönigs Magnus im Jahr 1043 und der geltenden Datierung der von Archäologen freigelegten Brandschichten innerhalb der Siedlung. Die Einzelfunde von Münzen deuten jedoch auf eine gewisse (freilich deutlich schwächere) Münzzirkulation bis zum Ende des 11. Jahrhunderts hin. Die Befunde aus Stettin und Kołobrzeg-Budzistowo weisen ebenfalls einen ambivalenten Charakter auf. Einerseits fällt die Zahl der Schatz- und Streufunde relativ gering aus. Andererseits legen die Grabungen einen Ausbau des jeweiligen Siedlungskomplexes in der zweiten Hälfte des 11. Jahrhunderts nahe. Folglich ist festzuhalten, dass politische Turbulenzen im westlichen Küstenbereich der Ostsee um 1050 keineswegs den Zusammenbruch ökonomischer und gesellschaftlicher Strukturen in Pommern verursacht haben.
The article focuses on the question, to what extent the end of the Viking age in the second half of the eleventh century influenced western Pomerania. Based on archaeological and numismatic evidence as well as on written sources the development of the most significant settlements, Wollin, Stettin und Kołobrzeg-Budzistowo, is sketched. Thus, the number of hoards from Wollin suggests that the importance of the settlement complex decreased already at the turn of the tenth and eleventh century – before the Danish attack in 1043 and perhaps before the dating of burned layers inside the settlement complex. Stray finds of coins, in contrast, indicate some circulation until the end of the eleventh century – however, the influx of silver after c. 1050 seems weaker than during the tenth century. The archaeological and numismatic evidence from Stettin und Kołobrzeg-Budzistowo allows two conclusions: on one hand the number of hoard and stray finds is low. On the other hand, excavations illustrate an enlargement of these settlements in the second half of the eleventh century. Logically, the political turmoil taking place in the western part of the Baltic Sea around 1050 did not cause a collapse of economic and social structures in Pomerania.
Źródło:
Studia Maritima; 2019, 32; 13-27
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ziemianie okolic Torunia wobec powrotu Pomorza do Polski
Autorzy:
Łaszkiewicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529370.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
ziemiaństwo
rady ludowe
Organizacja Wojskowa Pomorza
Pomorze
Prusy Zachodnie
Gutsbesitzer
Volksräte
Pommersche Militärorganisation
Pommern
Westpreußen
gentry
people's councils
Military Organization of Pomerania
Pomerania
Western Prussia
Opis:
Ziemiaństwo polskie odgrywało ważną rolę w ruchu narodowym zaboru pruskiego. W dużej mierze dzięki aktywności ziemian udało się zaszczepić społeczeństwu polskiemu idee pracy organicznej, które oparte o solidaryzm narodowy stały się jego paradygmatem politycznym. Utworzenie instytucji o charakterze gospodarczym, kulturalnym i naukowym przyczyniło się do partycypacji w życiu politycznym szerszych kręgów społecznych. Paradoksalnie, w dłuższej perspektywie, doprowadziło to do osłabienia roli politycznej i społecznej ziemiaństwa. Sprzyjały temu procesy modernizacyjne państwa pruskiego, a jeszcze bardziej zdynamizowała I wojna światowa. Dlatego autor artykułu przyjrzał się postawom ziemian w okresie walki i starań o przyłączenie Pomorza do odradzającego się państwa polskiego.Ziemianie okolic Torunia – głównego oprócz Gdańska ośrodka regionalnego na Pomorzu – aktywnie włączyli się we wszystkie formy działań na rzecz powrotu Pomorza do Macierzy. Współtworzyli powiatową radę ludową, konspirację wojskową, ochotniczo zasilali oddziały formowane na Kujawach, reprezentowali mieszkańców regionu na forum Sejmu Dzielnicowego oraz w strukturach politycznych Naczelnej Rady Ludowej, wreszcie – po traktacie wersalskim – zaangażowali się w tworzenie zrębów przyszłej, polskiej administracji. Potrafili wyczuć nastroje społeczne włączając się w działalność rad ludowych (w pewnym zakresie także robotniczo-żołnierskich i chłopskich). Skutecznie powstrzymali  je przed radykalizacją, ogniskując na postulatach narodowych. Dzięki temu współdecydowali o kształcie ruchu narodowego i odegrali istotną rolę w przebiegu procesu, który doprowadził do restytucji Pomorza. Posiadając zaplecze finansowe i przygotowanie intelektualne oddali nieocenione usługi w tzw. okresie przejściowym, gdy należało zadbać o żywotne interesy regionu, nadzorując i współpracując z administracją niemiecką.Modyfikacja własnego programu i celów politycznych, jakie wyrażali liderzy miejscowego środowiska ziemiańskiego z Janem Donimirskim i Adamem Czarlińskim na czele, było kontynuacją długiego procesu zbliżania się do siebie różnych warstw społecznych. W okresie międzywojennym umożliwiło to współpracę pomiędzy chłopami i ziemiaństwem zarówno na gruncie zawodowym, jak i politycznym, współpracę, o którą było trudno w innych regionach Polski.
Die polnischen Gutsbesitzer spielten eine wichtige Rolle in der Nationalbewegung des preußischen Teilungsgebiets. Es war zu einem großen Teil ihnen zu verdanken, dass es gelang, die Vorstellung von der organischen Arbeit in der polnischen Gesellschaft zu verankern. Die Gründung von Institutionen wirtschaftlichen, kulturellen und wissenschaftlichen Charakters führte zur Teilnahme von breiteren Kreisen der Gesellschaft am politischen Leben. Paradoxerweise führte das auf Dauer zur Schwächung der politischen und gesellschaftlichen Rolle der Gutsbesitzer. Dies wurde durch die Modernisierungsprozesse im preußischen Staat gefördert und erhielt eine noch größere Dynamik durch den 1. Weltkrieg. Deshalb behandelt der Autor die Haltung der Gutsbesitzer zur Zeit der Kämpfe um den Anschluss Pommerns an den wieder entstehenden polnischen Staat.            Die Gutsbesitzer in der Umgebung von Thorn, des wichtigsten regionalen Zentrums in Pommern neben Danzig, schalteten sich aktiv in alle Formen von Aktivitäten für die Rückkehr Pommerns zum Mutterland ein. Sie schufen einen Kreisvolksrat, eine militärische Konspiration, sie verstärkten freiwillig Einheiten, die in Kujawien gebildet worden waren, sie repräsentierten die Einwohner der Region im Forum des Bezirkslandtags und in den politischen Strukturen des obersten Volksrats, und schließlich engagierten sie sich nach dem Versailler Vertrag bei der Schaffung der Grundlagen der künftigen, polnischen Verwaltung. Sie waren in der Lage, die gesellschaftlichen Gefühle zu erspüren, indem sie sich in die Tätigkeit der Volksräte einschalteten (eine Zeitlang auch der Arbeiter- und Soldatenräte und der Bauernräte). Sie hielten diese erfolgreich von einer Radikalisierung ab, indem sie sich auf nationale Forderungen konzentrierten. Dadurch entschieden sie über die Gestalt der nationalen Bewegung mit und spielten eine wesentliche Rolle im Verlauf des Prozesses, der zur Rückgabe Pommerns führte. Durch ihren finanziellen Rückhalt und ihre intellektuelle Vorbereitung leisteten sie in der sog. Übergangsphase unschätzbare Dienste, als die vitalen Interessen der Region auf dem Spiel standen, indem sie die deutsche Verwaltung beaufsichtigten und mit ihr zusammenarbeiteten.            Die Modifizierung des eigenen Programms und der politischen Ziele, zu denen sich die Führer der örtlichen Gutsbesitzerszene mit Jan Donimirski und Adam Czarliński an der Spitze bekannten, war die Fortsetzung eines langen Prozesses der Annäherung von verschiedenen sozialen Gruppen. In der Zwischenkriegszeit ermöglichte dies die Zusammenarbeit zwischen den Bauern und den Gutsbesitzern, sowohl auf beruflicher wie auf politischer Ebene, eine Zusammenarbeit, die in anderen Regionen Polens schwer zu bewerkstelligen war.
The Polish landed gentry played an important role in the national movement of Poles from the Prussian partition. To a large extent, the landed gentry managed to instil the ideas of organic work among Poles, which, based on national solidarity, became their political paradigm. The establishment of institutions of an economic, cultural and scientific nature contributed to the wider social circles’ participation in the political life.  Paradoxically, in the long run, this weakened the political and social role of the landed gentry, which was reinforced by the modernization processes of the Prussian state. The World War I made the process  even more dynamic. Therefore, the author of the article looked at the attitudes of landowners during the struggle to incorporate Pomerania into the reviving Polish state.The landowners from the vicinities of  Toruń - the main regional center in Pomerania besides Gdańsk - actively contributed to all forms of activities the aim of which was to incorporate Pomerania  into the Polish Motherland. The landed gentry  were members of  the county’s people's council and military underground; they  voluntarily supplied military units formed in Kuyavia; they represented the inhabitants of the region at the District Sejm and in the political structures of the Supreme People's Council. Finally, after the Treaty of Versailles they became involved in the construction of  the framework of the future Polish administration. They were able to sense social moods  as members of  people's councils (to some extent also as members of workers 'and soldiers' councils and  peasants’ councils). They successfully stopped them from radicalizing, focusing their attention on national demands. As a result, they co-decided on the shape of the national movement and played an important role in the the process that led to the restitution of Pomerania. With financial resources and intellectual preparation, they gave invaluable services in the so-called transition period, when vital interests of the region had to be taken care of while supervising and cooperating with the German administration.The modification of their own program and political goals expressed by the leaders of the local community of landowners, headed by Jan Donimirski and Adam Czarliński , was a continuation of the long process of bringing together different social strata. In the interwar period, this enabled cooperation between peasants and landowners both professionally and politically. Such cooperation  was difficult to find in other regions of Poland.
Źródło:
Rocznik Toruński; 2019, 46
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Występowanie gęsi krótkodziobej Anser brachyrhynchus na Pomorzu
Occurrence of the Pink-footed Goose Anser brachyrhynchus in Pomerania
Autorzy:
Sikora, A.
Kajzer, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/79570.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Zoologiczne
Tematy:
ptaki
ges krotkodzioba
Anser brachyrhynchus
wystepowanie
liczebnosc populacji
rozmieszczenie
migracje zwierzat
zimowanie zwierzat
Pomorze
Źródło:
Ornis Polonica; 2018, 59, 3
2081-9706
Pojawia się w:
Ornis Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Żywy skansen Słowino" - ochrona pomorskiego krajobrazu kulturowego
"The Living Open-Air Museum Słowino" - Protection of the Pomeranian Cultural Landscape
Autorzy:
Witek, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1189746.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
skansen Słowino
ochrona
Pomorze
krajobraz kulturowy
open-air Museum Słowino
protection
Pomerania
cultural landscape
Opis:
Słowino - a village in the district Sławno - is a characteristic example of the traditional cultural landscape in Western Pomerania. The village preserved the oval shape spatial form together with the church (dominant) in the countryside, farm building structure and numerous examples of half-timbered building development, which are a specific kind of "saving" of history of the succeeding generations. Within the village we can see the harmony of centuries of tradition, highlighted by the interpenetration of the cultural and natural elements. Elements of the material heritage of the village are documented in the form of conservational and scientific-research studies and were presented at conferences, exhibitions and competitions. The educational activities contributed to promotion of Słowino in the coastal region, and to wake up the local patriotism and identification with the historical legacy - as evidenced by the adaptation of the historic homesteads in the year-round habitats and agri-tourism farms. On the basis of the existing human capital the project "The living open-air museum Słowino" was developed, which idea was to protect the cultural heritage, education and to popularize values of the halftimbered building development of the village, and ultimately to revitalize the historic buildings and harmonious development of the village. In the years 2006-2008, Office of the Documentation of Historical Monuments in Szczecin, in cooperation with the local community, local authorities and with support from MKiDN (Ministry of Culture and National Heritage) organized a conservational-construction workshop entitled "The old structures - new dreams." The purpose of these workshops was: the values demonstration of the traditional (half-timbered) rural construction, education of children and youth, the direct participation of the villagers, to obtain practical skills in the renovation of historic buildings and the use of the traditional designs as inspiration for new projects. The open and outdoor form of workshops was a village fete, was also an event of local cultural values. The result of these workshops was a common building of a stud wall that is now - along with an information board - a specific kind of tourist attraction of Słowino and is also a place for openair school activities of regionalism. These actions launched other projects within the village, such as the creation of lapidarium and the educational path ("The memory signs of the Darłowo land - in the footsteps of William Gross"), construction of an integration breezeway ("Act Locally "), editing of the international website of the village Słowino.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2012, 2; 124-133
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Określanie stopnia izolacji wysp krajobrazowychna przykładzie Pomorza
Detrmination of environmental islands isolation degree on the example of Pomerania
Autorzy:
Pieńkowski, P.
Podlasiński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87903.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
struktura krajobrazu
stopień izolacji wysp
Pomorze
landscape structure
degree of island isolation
Pomerania
Opis:
W rolniczo-leśnym krajobrazie Pomorza wyspy krajobrazowe to najczęściej małe płaty leśne położone w obrębie pól oraz płaty polne usytuowane wewnątrz większych kompleksów lasu. Pełnią one ważną bio- i fizjocenotyczną rolę, stąd określenie stopnia ich izolacji stanowi istotny element oceny struktury przestrzennej krajobrazu. W pracy zaprezentowano metodę oceny izolacji przestrzennej wysp krajobrazowych uwzględniającą zarówno kontekst krajobrazowy obiektu, jak również jego wielkość. Pierwszym etapem umożliwiającym wyznaczenie stopnia izolacji wyspy było wyodrębnienie obszarów o dominującym tle krajobrazowym, według metodyki przedstawionej w pracy Pieńkowskiego i Podlasińskiego (2017). Metoda oceny izolacji wysp pozwala na dobór odpowiedniego promienia poszukiwań, zgodnego z celem prowadzonych badań, jak również umożliwia prezentację zmian wskaźnika izolacji danej wyspy w zależności od przyjętego promienia poszukiwań. Zastosowany w pracy wskaźnik izolacji (I) pozwala ponadto na wybór optymalnych obiektów do badań nad wpływem izolacji i wielkości wysp na skład gatunkowy siedlisk, występujących w ich obrębie.
Environment islands in the agricultural and forest landscape of Pomerania, are most often a small patches of forest, located within the fields and a patches of the field located within the larger forest complexes. Small environmental islands play an important bio- and physiocenotic role, hence the level of their isolation is an important element of the spatial landscape structure assessment. The paper presents a method for evaluating the spatial isolation of environmental islands considering both the landscaped context of object, as well as its size. The first step to determine the isolation degree of the island was calculation of areas with a dominant landscape background (presented in the previous article). The method of isolation islands assessment allows to choose a suitable search radius, consistent with the objective of research, as well as the control the size of the island isolation, depending on the assumed search radius. Used in the work degree of isolation (I) also allows to select the optimal facilities for research on the isolation effects and the size of the islands in the species composition.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2017, 35; 19-28
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona wiejskości w krajobrazie wsi Pomorza. Studium przypadku Swołowa
Protection of rusticity in the rural countryside of Pomerania. The case study of Swołowo
Autorzy:
Czapiewska, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650822.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Wieś
wiejskość
dziedzictwo kulturowe
Swołowo
Pomorze
Village
rusticity
cultural heritage
Pomerania
Opis:
In this article, on the example of the village Swołowo, issues dedicated to protection of rusticity in the rural countryside of Pomerania were presented. Swołowo is one of the most interesting historical village in Pomerania, considered as the European Cultural Heritage Village. Buildings of Swołowo is a model example of Pomeranian oval shape villages, whose foundation took place in the early Middle Ages. Swołowo symbolically called the capital of the Checked House Region. The Checked House Region is the area of Pomerania where the dominant element of the rural landscape is preserved eighteenth and nineteenth century frame construction. The village is a specific model pattern. There were various actions taken that caused promoting the Checked House Region. A chance for the revival of the village Swołowo was cultural tourism in connection with the activities of the Middle Pomerania Museum in Słupsk. The aim of the study was to present specific measures for the protection of the material cultural heritage of the village Swołowo, which currently affects a significant impact on its development. Cultural values Swołowo allow him to function as a center of regional and national tourism and predispose the village for the function of international importance center.
W artykule, na przykładzie wsi Swołowo, podjęto problematykę poświęconą ochronie, szeroko rozumianej „wiejskości” w krajobrazie wsi Pomorza. Podjęcie tematyki badawczej uzasadniają zarówno względy poznawcze, jak i praktyczne. Swołowo to jedna z najciekawszych historycznie wsi na Pomorzu, uznana za Europejską Wieś Dziedzictwa Kulturowego. Zabudowa miejscowości to wzorcowy przykład pomorskich owalnic, których planowe zakładanie odbywało się we wczesnym średniowieczu. Celem opracowania jest zaprezentowanie konkretnych działań, służących ochronie materialnego dziedzictwa kulturowego wsi Swołowo, które w sposób znaczący wpływają obecnie na jej rozwój. Walory kulturowe Swołowa pozwalają mu pełnić funkcję ośrodka turystyki regionalnej i krajowej oraz predysponują wieś do pełnienia funkcji ośrodka o znaczeniu międzynarodowym.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2017, 28
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Układ z Schengen w realiach dezintegracji ładu przestrzennego Europy
Schengen treaty in confrontation with spatially dezintegrated Europe
Autorzy:
Piskozub, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/319987.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Europa Ojczyzn
regiony historyczne
Łużyce
Nowa Marchia
Pomorze
Europe of Homelands
historical regions
Lausatia
New March
Pomerania
Opis:
Przedmiotem artykułu są dwojakie konsekwencje przystąpienia Polski w 2009 roku do układu z Schengen. Jako pierwsze następstwo, otwartej przestrzeni znoszącej blokady graniczne, uznano w nim nieuchronność zmian infrastrukturalnych na pograniczach państw sąsiedzkich powiązanych tym układem. Szczegółowego ich przeglądu dokonano na przykładzie pogranicza polsko-niemieckiego. Drugim w kolejności logicznym następstwem tej integracji staje się scalanie regionów historycznych jakie na pograniczach tych istniały, zanim rywalizujące o nie państwa podzieliły je swymi granicami. Wymaga to zupełnie nowego podejścia do tworzenia euroregionów. Ex definitione powinny być nimi tylko regiony historyczne porozrywane granicami państwowymi. Podziały administracyjne, właściwe dla Europy Państw, zostaną wówczas docelowo zastąpione przez regiony historyczne Europy Ojczyzn.
The subject of the paper are twofold consequences of the Poland access to the Schengen Treaty in 2009. The first result of opening the borders are inevitable in the infrastructure of the areas adjacent to the borders in the treaty countries. They are discussed using the example of the Polish-German border. The second consequence is the consolidation of historical regions which exist before being divided by the state borders. This calls for a completely new approach to creating Euroregions. They should be, ex definition, historical regions, divided now by political state frontiers. The administrative units, typical in the Europe of National States should be replaced by the historical regions of the Europe of Homelands.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Problemy Transportu i Logistyki / Uniwersytet Szczeciński; 2015, 29; 95-128
1640-6818
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Problemy Transportu i Logistyki / Uniwersytet Szczeciński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Notariusze kamieńskiej kapituły katedralnej i ich funkcje w pierwszej połowie XVI wieku
Autorzy:
Pawlik, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591277.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
chapter
Pomerania, Kamień Pomorski (German: Cammin)
notaries
notary’s office
Middle Ages
clergy
cathedral
Pomorze
notariusze
notariat
średniowiecze
duchowieństwo
katedra
kapituła
Kamień Pomorski
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2015, 1; 51-76
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe znalezisko miniaturowego konika z okolic Cedyni
New find of a miniature horse discovered near Cedynia
Autorzy:
Szczepanik, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440436.pdf
Data publikacji:
2019-12-23
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
archeologia
wczesne średniowiecze
Pomorze
religia Słowian
figurki zoomorficzne
miniaturyzacja
archaeology
early Middle Ages
Pomerania
Slavic religion
zoomorphic figurines
miniaturization
Opis:
The article presents a new find of a miniature horse discovered probably near Cedynia against a background of parallel finds from the area of the north-western Slavdom and the Baltic Sea basin.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2019, 15; 283-304
0076-5236
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of maps and plans created in the 1620s in the Netherlands on the development of military concepts in the Polish-Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Łopatecki, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591020.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Thirty Years’ War
Pomerania
the Griffins
wojna trzydziestoletnia
Pomorze
Gryfici
Opis:
The article analyses the impact of maps and plans for military operations in the Netherlands in the 1620s on the modernisation and reform of the art of war in the Republic of Poland. The analysis showed that the source of tactical, operational and strategic knowledge were cartographic sources that reached the lands of the Republic. They were most often brought by people who left the Crown and the Grand Duchy of Lithuania to the West for education and work and then returned to their homeland. It was established that a typical magnate returning from the journey brought between a dozen and a few dozen or so engravings and his own drawings of the sieges and fortification plans. A common form was to provide maps for correspondence. Cartographic sources were supposed to help evaluate the military actions taken and allow the recipients to “keep an eye on” European conflicts. Thanks to the journey of Prince Wladyslaw Vasa around Europe in the years 1624–1625, a pattern of taking “military science” was formed not only in universities but also in military camps in the Netherlands.
Artykuł analizuje wpływ map i planów dotyczących działań wojskowych w Niderlandach w latach 20. XVII stulecia na modernizację i reformy sztuki wojennej w Rzeczypospolitej szlacheckiej. Przeprowadzono w niej analizę, która prowadzi do konstatacji, że źródłem wiedzy taktycznej, operacyjnej i strategicznej były źródła kartograficzne docierające do ziem Rzeczypospolitej. Najczęściej przywoziły je osoby, które wyjeżdżały z Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego na Zachód w celach edukacyjnych i zarobkowych, a następnie wracały do ojczyzny. Ustalono, że magnat powracający z podróży przywoził od kilkunastu do kilkudziesięciu rycin i własnoręcznych rysunków planów oblężeń i fortyfikacji. Rozpowszechnioną formą było dostarczanie map do korespondencji. Źródła kartograficzne miały pomóc w ocenie podejmowanych działań militarnych i pozwalały odbiorcom „na bieżąco” obserwować konflikty europejskie. Dzięki podróży królewicza Władysława Wazy po Europie w latach 1624–1625 ukształtował się wzorzec pobierania „nauk wojskowych” nie tylko na uniwersytetach ale i obozach wojskowych w Niderlandach. Ukazana została również rola Krzysztofa Arciszewskiego – klienta hetmana polnego litewskiego, który dostarczał Krzysztofowi Radziwiłłowi liczne, powstałe w Niderlandach mapy i plany. Zaakcentowano również analogiczny kontekst wyprawy edukacyjnej Janusza Radziwiłła oraz Krzysztofa Michała i Kazimierza Lwa Sapiehów.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 4; 253-283
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczności lokalne w działaniach na rzecz ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju
The local communities in the actions for environmental protection and sustainable development
Autorzy:
Tuszyńska, Ligia
Kowalak, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1817414.pdf
Data publikacji:
2008-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Pomorze
edukacja ekologiczna
edukacje nieformalna
Pomerania
ecological education
informal education
Opis:
The results of the surveys and interviews carried out in the communes of Pomeranian district indicate a great need for coordination of educational actions directed not only for schools, but also for the local communities, there is a necessity for the communes to formulate a programme of environmental education for society that include local circumstances, the level of both knowlegde and awareness of society in the field of environmental protection, biodiversity and sustainable development are still unsufficient and apart from the scholl, they also require the activities of the family and local institutions.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2008, 6, 1; 241-254
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dawne kopalnie i metody eksploatacji złóż bursztynu bałtyckiego
Old mines and exploitation methods of Baltic amber deposits
Autorzy:
Małka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063114.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
złoża bursztynu
eksploatacja bursztynu
historia górnictwa bursztynu
Pomorze
Sambia
amber deposits
amber exploitation
history of the amber mining
Pomerania
Opis:
W artykule przedstawiono zarys historii eksploatacji złóż bursztynu bałtyckiego na Pomorzu i Sambii. Pierwsza próba górniczego wydobycia bursztynu miała miejsce u wybrzeży Sambii w połowie XVII w. na zlecenie księcia elektora Fryderyka Wilhelma. Na wiek XVIII przypada pierwsza udana próba budowy kopalni podziemnej. W 1781 r. zezwolono na budowę kopalni we wsi Sinjavino. Wydobywany bursztyn pochodził z gniazdowych złóż w obrębie formacji brunatnowęglowej. Kopalnia utrzymała się przez 24 lata. Wiek XIX i początek XX charakteryzuje szybki rozwój górnictwa bursztynu. Badania geologiczne przeprowadzone w latach 1850–1869 przez Zaddacha zapoczątkowały proces jakościowych i ilościowych przemian w technice produkcji bursztynu. Powstały wówczas kopalnie, które lokalizowano na podstawie prowadzonego rozpoznania geologicznego. W 1870 r. eksploatację przejęły większe firmy. Ze względu na największe uzyskane zyski firma Stantien & Becker posiadała monopol na eksploatację bursztynu. Metodyczną eksploatację holoceńskich złóż bursztynu rozpoczęto w 1860 r. od bagrowania Zalewu Kurońskiego. W 1874 r. stale poszerzająca zakres swojej działalności firma Stantien & Becker rozpoczęła w Palmnikach wydobycie odkrywkowe złóż bursztynu leżących w utworach górnego eocenu. W 1883 r. na północ od Palmnik firma ta wybudowała kopalnię głębinową Anna, która zakończyła pracę w roku 1922. Po zamknięciu tej kopalni wydobycie bursztynu odbywało się wyłącznie metodą odkrywkową. W 1912 r. rozpoczęto pracę nad kopalnią odkrywkową w miejscowości Kraxtepellen, która w 1923 r. zastąpiła kopalnię Anna. Złoża występujące w Polsce nie nadawały się do systematycznej eksploatacji górniczej takiej, jaka była prowadzona na Półwyspie Sambijskim, ponieważ z reguły były to małe złoża gniazdowe.
The paper presents the historical overview of the mining of Baltic amber deposits in Pomerania (Poland) and Sambia (Russia). The first attempt to extract amber commissioned by the Duke of Prussia Frederick William took place on the coast of Sambia, in the middle of the 17th century. The first successful attempt to build an underground mine was in the 18th century. In 1781 permission for the construction of mine in the village of Sinjavino (Sambia) was granted. The amber came from pocket deposits of the brown-coal formation. The mine had been operated for 24 years. Amber mining developed rapidly in the 19th century and the beginning of the 20th century. Geological resarch carried out between 1850 and 1869 by Zaddach initiated a process of qualitative and quantitative changes in amber technology and production. Mines were set up based on geological identification provided by geologists. The operation was taken over by larger companies in 1870. Having the greatest profits, the Stantien & Becker company possessed a monopoly on amber. The methodical mining of Holocene amber deposits began with dredging the Curonian Lagoon in 1860. In 1874 the Stantien&Becker company, constantly expanding the scope of operation began the open-cast mining of amber deposits lying in Upper Eocene formations in Palmnicken. In 1883 north of Palmnicken Stantien & Becker built the Anna Mine. Since 1899, after the government had bought the mining infrastructure of the company, the mine has been under state management. In 1922 it was closed. When the mine closed, mining was carried out only using the open-cast method. In 1912 work began on strip mine in Kraxtepellen which replaced the Anna Mine in 1923. The deposits located in Poland were not suitable for systematic mining that took place in Sambia Peninsula, because usually there were small pocket deposits.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 439 (2); 491--505
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wieloletnia zmienność występowania osadów atmosferycznych na Pomorzu
Longterm variability of occurrence of atmospheric deposits in Pomerania
Autorzy:
Kalbarczyk, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/886960.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
meteorologia
warunki meteorologiczne
Pomorze
osady meteorologiczne
rosa
szron
sadz
gololedz
wystepowanie
liczba dni z osadami atmosferycznymi
zmiennosc czasowa
zmiennosc przestrzenna
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2005, 14, 1[31]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katolickie księgi metrykalne diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej
Catholic record books of the Koszalin-Kolobrzeg (Kolobrzeg) Diocese
Autorzy:
Ceynowa, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783786.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej
księgi metrykalne
Kościół katolicki
Pomorze
Archive of the Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese
record books
Catholic church
Pomerania
Opis:
In recent years, record books have been the subject of research not only for scientists but also for unprofessional genealogists. The Archive of the Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese was established in 2003. The task of the staff was to take over from the parish archives the documentation created before 1945. The collection of 215 items of Catholic record books was extracted from the archives. They come from 39 Catholic parishes. After proper protection and development, they are now available in digital form to interested researchers. The catalog presented in the article contains the state of preservation and the enormous cognitive value of Catholic record books collected in the Koszalin archive.
Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej powstało w 2003 roku. Zadaniem pracowników tej instytucji było przejęcie z archiwów parafialnych dokumentacji wytworzonej przed 1945 roku. Spośród archiwaliów wyodrębniono liczący 215 pozycji zbiór katolickich ksiąg metrykalnych. Pochodzą one z 39 katolickich parafii. Po odpowiednim zabezpieczeniu i opracowaniu są udostępniane w formie cyfrowej zainteresowanym badaczom. Przedstawiony w artykule katalog przedstawia stan zachowania i ogromny walor poznawczy katolickich ksiąg metrykalnych zgromadzonych w koszalińskim archiwum.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2020, 113; 49-78
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomerania litterata. Benjamin Potzerne (1665–1699) i historia jego projektu
Pomerania litterata. Benjamin Potzerne (1665–1699) and the history of his project
Autorzy:
Borysowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590962.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Benjamin Potzerne
Pomerania
17th century
bibliography
biographical lexicon
Pomorze
XVII wiek
bibliografia
leksykon biograficzny
Opis:
Pod koniec XVII wieku profesor (później także rektor) Akademii w Greifswaldzie, Benjamin Potzerne (1665−1699), ogłosił projekt słownika biobibliograficznego, w którym miały się znaleźć życiorysy i bibliografia podmiotowa rdzennych Pomorzan, a także innych mieszkańców Pomorza, którzy wydali tu drukiem swoje pisma. Słownik, inspirowany dziełem Johanna Mollera (1661–1725) i Daniela Georga Morhofa (1639–1691), a także, pośrednio, Szymona Starowolskiego (1588–1656), nie został ostatecznie opracowany ze względu na nagłą śmierć autora. W artykule omówiono założenia projektu i ukazano jego miejsce na tle innych dokonań tego typu w epoce.
In the late 17th century professor (later also the rector) of the Academy in Greifswald, Benjamin Potzerne (1665–1699), announced a project of a biobibliographical dictionary which was to contain biographies and the subjective bibliographies of the native Pomeranians, as well as of other inhabitants of Pomerania, who published here their works. The dictionary, inspired by the work of Johann Moller (1661–1725) and Daniel Georg Morhof (1639–1691), and – indirectly – Szymon Starowolski (1588–1656), was not eventually written because of the author’s sudden death. The article discusses the assumptions of the project and demonstrates its place among other achievements of this type at the time.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2020, 2; 77-94
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parish Registers in the Archival Fonds of the State Archives in Szczecin
Autorzy:
Gaziński, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367997.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Protestant parish registers
State Archives in Szczecin
Pomerania
the New March
historical demography
ewangelickie księgi metrykalne
Archiwum Państwowe w Szczecinie
Pomorze
Nowa Marchia
demografia historyczna
Opis:
The article aims to show the value that Protestant parish registers kept in the State Archives in Szczecin have for demographic research. The paper will also examine the internal structure of the Pomeranian and New Marchian parish registers, showing the changes that took place in the records over a period of more than 350 years (from the end of the 16th century to the mid-20th century). The material is also intended to encourage academics to use the sources in their research work.
W artykule wskazano na wartość, jaką dla badań demograficznych przedstawiają ewangelickie księgi metrykalne przechowywane w Archiwum Państwowym w Szczecinie. Zaprezentowano również strukturę wewnętrzną pomorskich i nowomarchijskich ksiąg metrykalnych z ukazaniem zmian zachodzących w zawartych w nich zapisach na przestrzeni ponad 350 lat (od końca XVI do połowy XX w.). Materiał ma również zachęcić potencjalnych naukowców do wykorzystywania opisanych źródeł w pracy badawczej.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2020, 42; 177-197
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pasozyty lipienia Thymallus thymallus zasiedlajacego rzeki Pomorza: Lebe, Rede i Radunie
Autorzy:
Kulikowski, M
Rokicki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/838189.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
Cestoda
rzeki
pasozyty zwierzat
Thymallus thymallus
Protozoa
Pomorze
nicienie
przywry digenetyczne
zywiciele
lipien
parazytologia
pierwotniaki
Radunia
Reda
Leba
kolcoglowy
Acanthocephala
Nematoda
ryby
Digenea
tasiemce
Opis:
In 127 specimens of grayling Thymallus thymallus (LINNAEUS, 1758) originating from three rivers: Łeba, Reda and Radunia and caught between 1992 and 1994, 8694 parasite individuals (apart from Protozoa) were found, belonging to 11 species (including one genus determined). Among them Trichodina sp., Ichtyophthirius multifiliis, Plagioporus stefanskii were first ever revealed in grayling. In Poland it has turn out to be a new host for the following parasites: Trichodina sp., Ichthyophthirius multifiliis, Diplostomum spathaceum, Crepidostomum metoecus, Plagioporus stefanskii, Cucullanus truttae, Pomphorhynchus laevis. Other species, previously noted in Polish graylings, were also found: Cyathocephalus truncatus, Cystidicoloides ephemeridarum, Echinorhynchus truttae, Echinorchynhus borealis. The differentiated parasitofauna of the grayling in Łeba, Reda and Radunia points to the fish isolation in particular biotopes. It also revealed an increased number of parasite species in fish from Radunia occurring due to the operation of Salmon-like Fishes Culture Centre in Rutki near Gdańsk.
Źródło:
Annals of Parasitology; 1998, 44, 1; 73-84
0043-5163
Pojawia się w:
Annals of Parasitology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne wyzwania i zagrożenia rozwoju obszarów wiejskich Pomorza
Contemporary Challenges and Threats to the Development of Rural Areas in Pomerania
Autorzy:
Czapiewska, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/549324.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
rozwój obszarów wiejskich
rolnictwo
Wspólna Polityka Rolna
Pomorze
development of rural areas
agriculture
Common Agricultural Policy
Pomerania
Opis:
Zmiany, jakie zachodzą na obszarach wiejskich były i są wypadkową wielu procesów, za-równo gospodarczych, społecznych, jak i politycznych oraz kulturowych. Celem niniejszego artykułu była identyfikacja współczesnych wyzwań, a także zagrożeń dla rozwoju obszarów wiej-skich województwa pomorskiego. Podstawowym warunkiem ich rozwoju jest wzrost różnorodno-ści, głównie poprzez wzbogacanie struktury funkcji społeczno-gospodarczych. Na badanym terenie rolnictwo i leśnictwo odgrywają istotną rolę w życiu społeczności wsi i sta-nowią podstawę zarządzania zasobami naturalnymi oraz zagospodarowania krajobrazu wiejskiego. Wyzwaniem stojącym przed rolnictwem Pomorza w perspektywie długookresowej będzie budowanie silnej pozycji konkurencyjnej, poprzez wysoką jakość produktów rolnych. Obszary wiejskie Pomorza zmieniają swój charakter. Z rolniczej przestrzeni produkcyjnej stają się wielofunkcyjną przestrzenią konsumpcji. Istotny wpływ na zmianę obrazu wsi i rolnictwa będą miały trzy czynniki: aspekt wykorzy-stania uwarunkowań przyrodniczych, jakimi dysponuje badany region dla rozwoju obszarów wiejskich, czynnik demograficzno-osadniczy oraz kwestia polityki gospodarczej, a przede wszystkim wpływu „nowej” Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej (2014–2020) na rozwój wsi. Głównym stymulato-rem rozwoju rolnictwa i przemian na pomorskiej wsi będzie w przyszłości produkcja surowców energe-tycznych, a na obszarach nadmorskich – turystyka wiejska i agroturystyka.
The changes that occur in rural areas have been the result of many processes both economic, social, political and cultural. The purpose of this article was to identify contemporary challenges and threats for the development of rural areas of Pomerania. The basic condition for the develop-ment of rural areas of Pomerania is to increase their diversity, in particular by enriching the socio-economic functions. Agriculture and forestry play an important role in the lives of rural communities and are the basis for natural resource management and development of the rural landscape. The challenge for agriculture Pomerania in the long term will be to build a strong competitive position through high quality agricultural products. The rural areas of Pomerania change their character. Along with agricultural production, multifunctional space consumption becomes more evident. Materially affect the image of agriculture and rural areas will have three factors: the aspect of the use of natural conditions, which has studied the region for rural development, demographic and settle-ment agent, and the issue of economic policy and, above all, the impact of the "new" Common Agricultural Policy of the European Union (2014–2020) for rural development. The main stimula-tor for the agricultural development and changes in the Pomeranian villages will be the production of raw energy material. Rural tourism and agro tourism will have a significant influence on the development of coastal areas.
Źródło:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2014, 38; 401-413
1898-5084
2658-0780
Pojawia się w:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naukowa uprawa morza. Instytut Bałtycki w latach 1925–1951
Scientific Cultivation of Pomerania. The Baltic Institute in 1925–51
Autorzy:
Poświata, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233257.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Instytut Bałtycki
Józef Borowik
historia nauki
historia Pomorza
Pomorze
Baltic Institute
history of science
history of Pomerania
Pomerania
Opis:
Instytut Bałtycki, założony w 1925 r., był pionierską inicjatywą mającą na celu prowadzenie i upowszechnianie badań naukowych o tematyce pomorskiej i bałtyckiej. Oprócz walki z roszczeniami niemieckimi jego działacze postulowali też Polskę szeroko otwartą na morze. W okresie powojennym Instytut zajął się zagospodarowaniem ziem nadbałtyckich, tak gospodarczo, jak i historycznie. Do likwidacji IB w 1951 r. przyczyniła się polityka władz, które nie akceptowały innych od swoich wizji rozwoju kraju.
The Baltic Institute established in 1925 was a pioneering initiative aimed at conducting and popularising scholarly research on Pomeranian and Baltic matters. Apart from defending against German claims, its activists also called for Poland to be wide open to the sea. After the war, the Institute engaged in the development of the Baltic lands, both economically and historically. To the liquidation of the Baltic Institute in 1951 contributed the policy of the authorities which did not accept the visions of Poland’s development that differed from their own.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2020, 52, 4; 5-24
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Is the Charlottenthal fan (marginal zone of the Pomeranian phase, NE Germany) an end moraine?
Autorzy:
Pisarska-Jamroży, Małgorzata
Börner, Andreas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/94327.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
transitional fan
glaciofluvial sediment
gravel petrography
Weichselian glaciation
Pomeranian Phase
NE Germany
osady fluwioglacjalne
żwiry petrograficzne
Pomorze
północne Niemcy
Opis:
The maximum ice-sheet extent of a glaciation or glacial phase is in most cases indicated by the position of end moraines. In some cases, however, the maximum extent of the ice sheet is indicated by a fan which represents the transitional zone between the end moraine and the proximal outwash plain (sandur). Such a fan from the Pomeranian phase near Charlottenthal in NE Germany has been investigated for its lithofacies, and the depositional mechanisms of the two sedimentary environments (end moraine and outwash plain) are reconstructed. The Charlottenthal profile is not characteristic in a sedimentological sense of a typical marginal end moraine or a sandur. The deposits represent subaerial debris flows, sheet floods and channelized currents, which are typically processes for transitional fan. Gravel samples from the till complex show typical Weichselian till compositions. These till compositions indicate a general transport direction from North to South, which is consistent with the known movement of the ice sheet during the Pomeranian phase of the Weichselian.
Źródło:
Geologos; 2011, 17, 1; 17-28
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:
Geologos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbiory sztuki Kościoła Mariackiego w Gdańsku. Uwarunkowania historyczne
The art collections of St. Marys Church in Gdańsk. Historical factors
Autorzy:
Noworyta-Kuklińska, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022010.pdf
Data publikacji:
2016-12-20
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Gdańsk
kościół Mariacki
dzieło sztuki
patrycjat
Pomorze
St. Mary's Church
a work of art
the patriciate
wealth
Opis:
St. Mary's Church boasts an impressive Gothic interior of a high class, which houses a unique collection of works of art. It is the result of the patronage of extremely rich bourgeoisie of Gdańsk over four centuries - from 1400 to 1800- and also creative activities of the second half of the 20th century. It presents an extremely high artistic level, which owes to a sublime aesthetic taste of people from Gdańsk (often highly educated in European universities), who visited- because of  their activities- important art centres in Europe, as well as their wealth thanks to which they could afford to hire the best artists.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 106; 115-125
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Mane nobiscum Domine”. Tradycja pielgrzymek do Świętej Hostii w pomorskich Osiekach
“Mane nobiscum domine”. The tradition of pilgrimages to the Holy Host in seaside Osieki
Autorzy:
Romanik, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972999.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej
Tematy:
gotyk
Eucharystia
reformacja
sanktuarium
Pomorze
pielgrzymowanie
Gothic
Eucharist
Reformation
sanctuary
Pomerania
pilgrimage
Opis:
Gotycki kościół stojący na wschodnim brzegu jeziora Jamno i na południe od Góry Chełmskiej pod Koszalinem z jej tradycjami średniowiecznego sanktuarium Maryjnego również cieszy się wiekową legendą pielgrzymowania. Rozległe prace konserwatorskie rozpoczęte obecnie wiążą się z poszukiwaniem śladów historycznych osieckiego kultu Cudownej Hostii od ok. 1400 r. do początków reformy luterańskiej na Pomorzu (1535). Osiecka tradycja (dawniej Wusseken) rozpatrywana jest w kontekście rozwoju ruchu eucharystycznego w XV w. wokół sanktuariów Pomorza (w historycznych granicach), Meklemburgii i Brandenburgii. Architektura i historia rozbudowy świątyni podpowiadają ślady dynamicznego rozwoju życia religijnego w tym nadmorskim zakątku Polski. Znajdujemy liczne informacje o osieckim cudzie eucharystycznym w kronikach i w dziedzictwie liturgiczno-literackim pomorskiego Kościoła epoki Reformy. Historiografia dawniejsza i współczesna wymaga krytycznej lektury opracowań powielających często negatywne stereotypy w opowieściach o „ciemnych wiekach” i ich zabobonach widzianych w różnych przejawach katolickiej pobożności. Zachowane wyposażenie osieckiej świątyni pochodzi przeważnie z XVII w. i nosi typowe cechy luterskiego baroku (ambona z 1672 r., ołtarz z 1616 r., chrzcielnica z ok. 1650 r., epitafium z 1710 r.). Wyraża ono ówczesną duchowość zakorzenioną w Biblii i skupioną na tradycji apostolskiej. Przygotowanie projektu konserwatorskiego obejmuje wczytanie się w najstarszą tradycję religijną świątyni wyrażoną w gotyckiej estetyce i symbolice. Prowokuje to nową twórczość poetycko-modlitewną, które pomogą w nowoczesnym ukształtowaniu duszpasterstwa eucharystycznego w Osiekach otwartego na regularne życie parafialne, na ruch turystyczny w sezonie wakacyjnym oraz na przyjmowanie pielgrzymów przemierzających Pomorską Drogę św. Jakuba, Szlak Cysterski i inne lokalne itineraria. Wieloaspektowe prace wokół osieckiej świątyni łączą się z nadzieją, że to święte miejsce może stać się ciekawym celem pątniczych wypraw przemierzających europejskie szlaki tworzące sieć chrześcijańskiej cywilizacji.
The Gothic church which stands on the eastern shore of Lake Jamno and to the south of Mountain Chełmska near Koszalin with its traditions of medieval shrine of the Virgin Mary also enjoys the legend of pilgrimages. The extensive restoration work is associated with the search for historical traces of worship of Osieki Miraculous Host from 1400 to the beginning of the Lutheran reform in Pomerania (1535). The Osieki tradition (formerly Wusseken) is considered particularly with the Eucharistic movement in XV century around the shrines of Pomerania (within the historical boundaries), Mecklenburg and Brandenburg. The architecture and history of the expansion of the temple suggest the dynamic development of religious life in this seaside part of Poland. We have found plenty of information about Osieki Eucharistic miracle in the annals and literary heritage of the Church of Pomerania during Reformation. The older and contemporary historiography requires critical reading of studies that often duplicates negative stereotypes in stories about the “dark ages” and their superstitions seen in various forms of Catholic piety. The preserved equipment of the temple comes mostly from XVII century and has the typical characteristics of Lutheran baroque (a pulpit from 1672, an altar from 1616, a baptismal font from about 1650, an epitaph from 1710). It expresses the spirituality of that time rooted in the Bible and focused on the apostolic tradition. The preparation of the conservation draft requires the knowledge about the oldest religious tradition of the temple expressed in the Gothic aesthetics and symbolism. It provokes a new poetic creativity in prayer that helps in shaping modern Eucharistic ministry in Osieki that is open to regular parish life, tourists during holiday and pilgrims to host on their Pomeranian Way of St. James or the Cistercian Way. The multifaceted work around the temple in Osieki combines with the hope that this holy place become an interesting place for pilgrimages paths forming a European Christian civilization.
Źródło:
Rocznik Skrzatuski; 2015, 3; 131-146
2300-8296
Pojawia się w:
Rocznik Skrzatuski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KASZUBSKIE OBRAZY NIE-KASZUBÓW. O KILKU KWESTIACH LITERACKICH Z FAKTOREM POSTZALEŻNOŚCIOWYM
KASHUBIAN IMAGES OF NON-KASHUBIANS. ON SOME LITERARY PROBLEMS WITH THE POSTDEPENDENCY FACTOR
Autorzy:
Kalinowski, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911514.pdf
Data publikacji:
2018-07-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Kashubia
Pomerania
literary images of otherness
national stereotypes
Kaszuby
Pomorze
literackie obrazy inności
stereotypy narodowe
Opis:
Artykuł dotyczy podstawowych tendencji w opisach literatury kaszubskojęzycznej, portretującej nie-Kaszubów (Florian Ceynowa, Hieronim Derdowski, Aleksander Majkowski, Jan Rompski). Zasadniczo daje się tutaj wyznaczyć tendencje sympatii i antypatii. Pierwsza pojawia się głównie w stosunku do Polaków, którzy postrzegani są z perspektywy wspólnej walki z germanizacją. Jednakże nie jest to spójna tendencja, ponieważ już u założyciela dyskursu tożsamości kaszubskiej Floriana Ceynowy daje się zauważyć krytykę polskiego modelu społecznego i narodowych cech charakterologicznych. Druga, odwrotna tendencja przedstawiania innych i obcych najsilniej objawia się w literaturze kaszubskiej wobec niemieckiego żywiołu narodowego. Niemal zawsze pełnił on funkcję przykładu przemocy i zła. Pojawiają się wszakże odstępstwa i bywa, że Niemcy opisywani są z szacunkiem i podziwem. Wobec Żydów literatura kaszubska nie zajmuje konsekwentnego stanowiska, co wynika z małej liczebności tej grupy społecznej na Pomorzu.Obcy/inni przedstawieni w literaturze kaszubskiej są dla Kaszubów zagrożeniem pod względem liczebności, cywilizacji czy kultury. Stąd literaci kaszubscy w swych kreacjach stale przeciwstawiają domowy raj zewnętrznym czynnikom kulturowym. Przybysze spoza Kaszub przynoszą ze sobą chciwość, rozpustę, bezideowość, rzadko kiedy inspirując pozytywnymi cechami. Stają się zatem kolonizatorami Kaszubów, którzy utrzymują władzę w wymiarze państwowym a czasami i religijnym.
The article focuses on the fundamental trends in the descriptions of Kashubian literature which portrays non-Kashubians (Florian Ceynowa, Henryk Derdowski, Aleksander Majkowski, Jan Rompski). Basically it gives here designate the tendency of sympathy and antipathy. The first takes place mainly in relation to the Poles who are seen from the perspective of a common struggle against Germanization. However, this is not a consistent trend because already in the discourse of the founder of the Kashubian identity, Florian Ceynowa, criticism of the Polish model of social and national characteristics characterological can be noticed. The second and opposite trend of presenting the other and the foreign is manifested most strongly in the literature Kashubian when including the German national element. It was almost always portrayed as evil and violent. There are, however, exceptions and sometimes the Germans are portrayed with respect and admiration. When it comes to the Jewish, the Kashubian literaturę does not take a consistent stand because of the small size of this social group in Pomerania.The foreigners / the others presented in the Kashubian literature are a threat in terms of numbers, civilization or culture for the Kashubians. Hence, Kashubian writers in their creations continuously juxtapose the domestic paradise with the external cultural factors. The newcomers from outside of Kashubia bring with them greed, immorality and a lack of ideological orientation, whereas they rarely inspire positive attributes. Thus, they become colonizers of the Kashubians and hold the state and sometimes even religious power.
Źródło:
Porównania; 2017, 20, 1; 63-75
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan badań nad dziejami kultury fizycznej na Pomorzu w latach 1945–1998
State of research on the history of physical culture in Pomerania in years 1945–1998
Autorzy:
Połaniecka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/464910.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Tematy:
kultura fizyczna
sport
stan badań
Pomorze
physical culture
state of research
Pomerania
Opis:
Cel badań. Celem pracy była analiza stanu badań nad dziejami kultury fizycznej na Pomorzu w latach 1945–1998. Materiał i metody. Zgodnie z zasadami metodologii badań historycznych autor dokonał analizy dostępnej literatury oraz przeprowadził kwerendę zasobów bibliotecznych. Następnie poddał je wnikliwej ocenie pod względem przydatności do dalszych badań. Wyniki. Dzieje kultury fizycznej, jak również sportu jako jej elementu, w Polsce w II połowie XX w. podejmowali w swych publikacjach m.in. Szymański, Gaj, Hądzelek, Woltmann, Ponczek, Pasko, Godlewski, Małolepszy, Szubert. W niniejszym artykule podjęto próbę ukazania badań i ich efektów w zakresie rozwoju kultury fizycznej na Pomorzu. W celu szczegółowego i przejrzystego zbadania istniejących opracowań podzielono je według obszarów, których dotyczą – czterech województw utworzonych w wyniku reformy administracyjnej z 1975 r.: szczecińskiego, koszalińskiego, słupskiego i gdańskiego. We wstępie przedstawiono prace obrazujące rozwój kultury fizycznej w Polsce, które podejmują temat w różnych aspektach. Część z nich skupiała się na czynniku ludzkim, inne na rozwoju ruchu sportowego, olimpijskiego, zasięgu społecznym kultury fizycznej, jeszcze inne obrazują rozwój poszczególnych dyscyplin sportowych. Wnioski. Przedstawiony stan badań nie wyczerpuje tematu, wskazuje natomiast na potrzebę podjęcia działań zmierzających do uzupełnienia wiadomości z zakresu dziejów kultury fizycznej na Pomorzu w latach 1945–1998.
Background. The aim of the paper was to illustrate the state of research on the history of physical culture in Pomerania in years 1945–1998. Material and methods. In accordance with the principles of historical research methodology, the author analysed the available literature and searched the library resources, then assessing them in detail for their suitability for further research. Results. The history of physical culture, as well as sport as its element, in Poland in the second half of the 20 century was described, among others, by Szymański, Gaj, Hądzelek, Woltmann, Ponczek, Pasko, Godlewski, Małolepszy, Szubert. This article illustrates research on the development of physical culture in Pomerania. In order to thoroughly and transparently examine the existing studies, the author presented them according to the areas of their concern, namely, four provinces created as a result of the administrative reform in 1975: Szczecin, Koszalin, Słupsk, and Gdansk. The introduction refers to works on the development of physical culture in Poland, which deal with the aforementioned topic in various aspects. Among the discussed publications are those that focus on the human factor, the development of the sports movement, the Olympics, the social dimension of physical culture, and the development of individual sports disciplines. Conclusions. The presented state of research does not fully explore the issue. However, it points at the need for further studies on the history of physical culture in Pomerania in years 1945–1998.
Źródło:
Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu; 2018, 62; 106-119
0239-4375
Pojawia się w:
Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kuratorium Gimnazjum Akademickiego i Mariackiego w 1667–1805
A schoolboard of the Academic Gymnasium in Szczecin 1667–1805.
Autorzy:
Gut, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590954.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Carolingian Gymnasium
Academic Gymnasium
Marian Gymnasium
schoolboard
Szczecin
Pomerania
education
Marian Foundation
Gimnazjum Karolińskie
Gimnazjum Akademickie
Gimnazjum Mariackie
kuratorium
Pomorze
szkolnictwo
Fundacja Mariacka
Opis:
Powołane w 1667 roku gimnazjum akademickie w Szczecinie kontynuowało tradycje Książęcego Pedagogium. Również wzorem czasów Gryfitów, nadzór nad szkołą oraz fundacją ją finansującą sprawowało czteroosobowe kuratorium, złożone z przedstawicieli administracji prowincjonalnej, a także reprezentantów stanów pomorskich. Zadania kuratorium określone były w statucie gimnazjum. Zajmowało się ono m.in. majątkiem fundacji i jej dochodami, kontrolowało szkolną administrację, a także zatrudniało profesorów, przyjmowało uczniów do zakładu i nadzorowało proces dydaktyczny W XVIII wieku, w ramach pruskiej monarchii absolutnej, działalność kuratorium ograniczały liczne ingerencje władz centralnych w Berlinie, które najczęściej wydawały ostateczną decyzję w sprawach gimnazjum i Fundacji Mariackiej.
Established in 1667, the Academic Gymnasium in Szczecin was a continuation of the tradition of the princely Pedagogium. Also, like in the Griffins times, the school and the foundation which financed it were supervised by a schoolboard of four persons, comprising the representatives of the province administration and the Pomeranian Estates. The role of the schoolboard was defined in the Gymnasium Statute. It included controlling the administration of the Foundation’s estate, its revenues, as well as the administration of the school, employing professors, admitting students to the establishment, supervising them, and supervising the didactic process. In the 18th century, in the framework of the Prussian absolute monarchy, the activity of the schoolboard was limited by the numerous interventions of the central authorities in Berlin, which most often took the final decisions concerning the Gymnasium and the Marian Foundation.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2020, 2; 35-46
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmienność stężenia ditlenku siarki i ditlenku azotu na Pomorzu w zależności od warunków meteorologicznych
Variability of sulfur dioxide and nitrogen dioxide concentrations in Pomerania in relation to meteorological conditions
Autorzy:
Czarnecka, M.
Kalbarczyk, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337789.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
elementy meteorologiczne
Pomorze
zanieczyszczenia gazowe
gaseous pollution
meteorological elements
Pomerania
Opis:
Celem pracy była ocena zmienności stężenia ditlenku siarki i ditlenku azotu na Pomorzu w zależności od głównych elementów meteorologicznych. Zależność tę opisano za pomocą analizy korelacji oraz regresji pojedynczej i wielokrotnej, stosując program STATISTICA 6. W pracy uwzględniono dobowe wyniki stężenia SO2 i NO2 z dziesięciu stacji pomiarowych oraz wartości elementów meteorologicznych z lat 1993-2002 ze stacji meteorologicznych IMGW, położonych najbliżej stacji imisyjnych. Stwierdzono, że na stężenie ditlenku siarki oddziałuje głównie temperatura powietrza oraz liczba dni z opadem dobowym ≥ 0,5 mm, natomiast na stężenie ditlenku azotu - prędkość wiatru, liczba dni z opadem ≥ 0,5 mm oraz usłonecznienie rzeczywiste. Wpływ warunków meteorologicznych na stężenie SO2 ujawnia się przede wszystkim zimą, podczas gdy na stężenie NO2 - głównie jesienią.
The aim of the study was to assess variability of concentrations of sulfur dioxide and nitrogen dioxide in relation to main meteorological factors. This relationship was described by correlation analysis and linear and multiple regressions using the STATISTICA 6 software. 24 hour concentrations of SO2 and NO2 from ten measurement stations and meteorological factors gathered at IMGW meteorological stations closest to the immission stations in the period 1993 to 2002 were taken for the analysis. Air temperature and the number of days with 24 hour precipitation of ≥ 0.5 mm were found to mainly affect the concentrations of sulfur dioxide, whereas the wind velocity, the number of days with 24 hour precipitation of ≥ 0.5 mm and real solar radiation influenced the concentrations of nitrogen dioxide. The effect of meteorological conditions on the concentrations of sulfur dioxide was particularly visible in winter, while the concentrations of nitrogen dioxide were affected by meteorological conditions mainly in autumn.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2005, T. 5, z. spec.; 93-106
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Domniemane grodzisko łużyckie w Prusinowie, gmina Gryfice, stanowisko 3 (AZP 19-11/52)
Supposed Lusatian stronghold at Prusinowo 3, Gryfice commune (AZP 19-11/52)
Autorzy:
Janowski, Andrzej
Ignaczewska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440503.pdf
Data publikacji:
2019-12-23
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
Pomorze
Prusinowo
epoka brązu
okres halsztacki
grodziska
Pomerania
Bronze Age
Hallstatt period
strongholds
Opis:
The article presents results of the research undertaken in 2016 at a site in Prusinowo near Gryfice. The site was previously thought to be an early medieval fortified settlement. The results of the latest research indicate that it could be dated to the turn of the Bronze Age and Hallstatt period. The site is surrounded with a destroyed rampart and a shallow ditch (moat?) from the south and east, which suggest that originally a fortified settlement existed in this place. The unusual course of the fortifications, however, does not preclude a possibility of their modern origin.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2019, 15; 381-394
0076-5236
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dominujące formy pokrycia terenu w odniesieniu do podziału fizycznogeograficznego Polski
Dominating forms of land coveras regards to physical geographical division regions of Poland
Autorzy:
Pieńkowski, P.
Podlasiński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87407.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
formy pokrycia terenu
tło krajobrazowe
podział fizycznogeograficzny
Pomorze
land use forms
landscape matrix
physiographic division
Pomeranian region
Opis:
W pracy przedstawiono kartograficzną prezentację dominujących form pokrycia terenu mezoregionów fizycznogeograficznych Polski, określając ją jako „mapy tła krajobrazowego” i prześledzono zgodność przebiegu wyodrębnionych obszarów dominacji tła z granicami mezoregionów. Wytypowanie obszarów odmiennych pod względem pokrycia terenu w odniesieniu do dominującego pokrycia w obrębie danego mezoregionu skłoniło do wysnucia wniosku iż współczesne tło krajobrazowe Polski może być elementem pomocnym przy wyznaczeniu jednostek krajobrazowych niższej rangi (krajobrazów lokalnych), a jednocześnie może wskazywać na skalę dostosowania (zharmonizowania) form pokrycia i użytkowania terenu do naturalnych uwarunkowań fizycznogeograficznych.
The paper presents a cartographic presentation of the dominant forms of land cover for physical and geographical mesoregions of Poland, describing it as "landscape background maps". The compatibility of the course of separate areas of background dominance with the boundaries of mesoregions was analyzed. The selection of areas different in terms of land cover with respect to the dominant coverage within a given mesoregion led to the conclusion that the contemporary landscape of Poland can be a helpful element in the designation of landscape units of lower rank (local landscapes). At the same time, it may indicate the scale of adjusting (harmonizing) the forms of coverage and land use to the natural physico-geographical conditions.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2017, 37; 105-116
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pokrycie terenu jako kryterium zróżnicowania struktury krajobrazu wybranych obszarów chronionych Pomorza
Land cover as the criterion of landscape structure diversity in selected protected areas of Pomerania
Autorzy:
Kunz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/129767.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Stowarzyszenie Geodetów Polskich
Tematy:
pokrycie terenu
miary krajobrazu
obszar chroniony
GIS
CLC
Pomorze
land cover
landscape indices
protected area
Pomerania
Opis:
Strukturę krajobrazu można analizować biorąc pod uwagę różne kryteria, metody badawcze czy dane źródłowe. Pokrycie terenu jest tym komponentem krajobrazu, który jest kartowany i określany od stuleci. Jego znajomość jest bardzo istotnym czynnikiem w zrozumieniu i poznaniu relacji zachodzących pomiędzy człowiekiem a środowiskiem. Wykorzystane w opracowaniu referencyjne zasoby danych przestrzennych (BDO 250k i CLC 2000) wzajemnie się uzupełniają lub pokrywają. Prace badawcze związane z analizą struktury krajobrazu prowadzono na wybranych obszarach chronionych Pomorza. Obszarami tymi były wszystkie parki narodowe (4) i parki krajobrazowe (15) tego obszaru. Analizowane powierzchnie chronione reprezentują różne typy krajobrazów naturalnych. Strukturę krajobrazu obszarów chronionych analizowano z wykorzystaniem miar krajobrazowych. Obliczono i porównano następujące wskaźniki opisujące strukturą krajobrazu: liczbę klas pokrycia, liczbę płatów, łączną długość krawędzi, indeks kształtu, wymiar fraktalny oraz wskaźnik różnorodności Shannon’a. Porównań wskaźników między parkami dokonano w odniesieniu do różnych materiałów źródłowych.
Knowledge of land cover is essential for understanding and exploration of relations between Man and the environment. The land cover is closely related to the remaining elements of the geographical environment. It also illustrates the structural diversity of the geographic environment. Until the end of the last century, there had been no data representing full and reliable information about the land cover for the whole country. Maps and research on land cover as an element of the landscape were based on different mapping methods, various scales, and spatial ranges. Because of that, it was impossible to analytically compare and conclude on processes that were taking place. The implementation of the National Geographic Information Systems and activities related to the development of the CORINE Land Cover is a big step forward. It was aided by developing spatial imagery, by the universality of application of spatial information systems, and by the use of army data in civilian, formal cases. Source spatial data used in the paper complement each other and overlap. The research involving the analysis of a landscape structure was conducted in some protected areas (national and landscape parks) in Pomerania. The landscape structure in landscape parks was analyzed with landscape indices. The following indices describing the structure of landscape were calculated and compared: number of land cover classes; number of patches; circumference; shape index; fractal dimension; and Shannon’s diversity index. The indices were compared between the parks in relation to various scales of source materials.
Źródło:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2008, 18a; 313-321
2083-2214
2391-9477
Pojawia się w:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizytacje diecezji włocławskiej : część I : wizytacje diecezji kujawskiej i pomorskiej : tom 1 : opracowanie archiwalno-źródłoznawcze
Autorzy:
Librowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038342.pdf
Data publikacji:
1964
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
wizytacja
diecezja włocławska
diecezja kujawska
diecezja pomorska
Kujawy
Pomorze
Włocławek
archiwum
canonical visitation
the diocese of Włocławek
the diocese of Kujawy
the diocese of Pomerania
Pomerania
archive
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1964, 8; 5-186
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bariery logistyczne rozwoju turystyki morskiej i nadmorskiej Pomorza
Logistic Barriers for Development of Pomeranian Maritime and Coastal Tourism
Логистические барьеры развития морского и приморского туризма Поморья
Autorzy:
Dyczkowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/562373.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polski Instytut Ekonomiczny
Tematy:
transport
infrastruktura
logistyka
turystyka
bariery
Pomorze
infrastructure
logistics
tourism
barriers
Pomerania
транспорт
инфраструктура
логистика
туризм
барьеры
Поморье
Opis:
Celem rozważań jest ocena funkcjonowania systemów transportowo-logistycznych w województwach zachodniopomorskim i pomorskim w stosunku do innych wskaźników potencjału turystycznego. Metody zastosowane w opracowaniu to analiza danych wtórnych i analiza porównawcza. W opracowaniu scharakteryzowano bazę komunikacyjną w badanych województwach oraz na podstawie danych wtórnych przeprowadzono analizę transportu lądowego oraz zakwaterowania i gastronomii na obszarze obu województw. Rola dostępności komunikacyjnej została porównana według rodzaju transportu: kołowego, kolejowego, morskiego i lotniczego oraz ich infrastruktury. Na podstawie wskaźników potencjału turystycznego porównano potencjał województw północnej Polski i określone bariery logistyczne w rozwoju turystyki Pomorza. O przewadze konkurencyjnej Pomorza decydują nie tylko walory i atrakcje turystyczne, ale też w dużym stopniu dostępność komunikacyjna opierająca się na dwóch rodzajach transportu – drogowym i kolejowym.
An aim of considerations is to assess functioning of the transport and logistic systems in the Zachodniopomorskie (West Pomeranian) and Pomorskie (Pomeranian) Provinces vis-à-vis other indicators of tourist potential. The methods applied in the study are an analysis of secondary data and a comparative analysis. In the study, there are characterised the transportation basis in the provinces surveyed and, based on the secondary data, carried out an analysis of the road transport as well as lodging and catering in the area of both provinces. The role of transportation accessibility was compared by the type of transport: road, railways, maritime and air as well as their infrastructure. Based on the indices of tourist potential, there was compared the potential of the provinces of northern Poland and determined the logistic barriers in Pomeranian tourism development. The Pomerania’s competitive advantage is decided not only by tourist values and attractions but also, to a great degree, the transportation accessibility based on the two types of transport – road and railway.
Цель рассуждений – оценить действие транспортно-логистических систем в Западнопоморском и Поморском воеводствах по отношению к другим показателям туристического потенциала. Методы, примененные в разработке– анализ вторичных данных и сопоставительный анализ. В разработке дана характеристика транспортной базы в обследуемых воеводствах, а также на основе вторичных данных проведен анализ сухопутного транспорта, гости- ничного хозяйства и общественного питания на территории обоих воеводств. Роль доступности транспорта сопоставили по видам транспорта: дорожного, железнодорожного, морского и воздушного, а также их инфраструктуры. На основе показателей туристического потенциала сопоставили потенциал воеводств северной Польши и определенные логистические барьеры в развитии туризма Поморья. Конкурентное преимущество Поморья решают не только туристические достоинства и атракционы, но и в большой степени транспортная доступность, основанная на двух видах транспорта: дорожном и железно- дорожном.
Źródło:
Handel Wewnętrzny; 2014, 6 (353); 187-197
0438-5403
Pojawia się w:
Handel Wewnętrzny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Propozycja metody wyznaczania tła krajobrazowego w oparciu o wskaźnik dominacji form pokrycia terenu
Proposal of a method for determination background landscape based on land cover domination index
Autorzy:
Pieńkowski, P.
Podlasiński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87782.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
struktura krajobrazu
model płat-korytarz-macierz
Pomorze
landscape structure
path-corridor-matrix model
Pomerania
Opis:
Zaprezentowana w pracy propozycja delimitacji tła krajobrazu Pomorza oparta została o numeryczną mapę form pokrycia terenu. Przedstawiono w niej autorską metodę umożliwiającą wyznaczenie obszarów o dominującym tle krajobrazowym i kartograficzną ich prezentację. Wykorzystano w niej jedną z modyfikacji metody przestrzennej średniej ruchomej. Stosując założenia przedstawione w pracy, dla każdej z komórek przypisano tzw. wskaźnik dominacji. W celu uzyskania mapy tła krajobrazowego, dla każdego sposobu użytkowania obliczenia wykonano oddzielnie, a następnie strefy dominującego krajobrazu nałożone na siebie. W zależności od przyjętego promienia poszukiwań wartości wskaźnika dominacji i utworzone na ich podstawie mapy tła krajobrazowego różnią się od siebie, stąd przyjęcie danego promienia poszukiwań powinno uwzględniać przydatność danej mapy np. do analiz przyrodniczych lub wynikać ze skali danego opracowania.
Presented at paper proposal of landscape structure in Pomerania Region delimitation was based on a numerical map land cover (CORINE). The original method allows to determine the areas of the dominant background of landscape and enables the cartographic presentation. It uses one of the modification of the method of spatial moving average. Using the assumptions presented in the work for each of the cells so called landscape dominance index has been assigned. To obtain a map of the background landscape, for each land use were made separately calculations, then zones of the dominant landscape were overlaid. Depending on the assumed radius search the value of the landscape domination index and created on its basis of landscape background maps differ from each other, thus adoption of the radius of the search should take into account the suitability of the map, e.g. for the analysis of natural environment or the result of the scale of the development.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2017, 35; 9-18
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próba oszacowania maksymalnych przepływów wód lodowcowych lądolodu Wisły na Pomorzu
Attempt of the calculation of the Pomeranian ice sheet maximum meltwater discharges
Autorzy:
Szafraniec, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/295102.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:
Pomorze
szarża lodowcowa
odpływ wód lodowcowych
przepływy ekstremalne
wskaźnik urzeźbienia
Pomerania
glacier surge
meltwater runoff
extreme discharges
relief intensity factor
Opis:
Zgodnie z zasadą aktualizmu geologicznego, postawiono hipotezę, że początek formowania się wielu powierzchni sandrowych Pomorza był związany z fazą aktywną szarży lodowcowej. Istotnym etapem tego procesu było nacinanie wału moren czołowych i powstawanie przełomów. Dla 168 takich miejsc na bazie cyfrowego modelu wysokościowego opracowano profile poprzeczne, dla których pomierzono i obliczono różne parametry hydrauliczne, m.in. prędkość płynięcia wody oraz wielkość przepływu. Obliczenia te wskazują, że ekstremalne przepływy wód lodowcowych na Pomorzu podczas buchnięcia spowodowanego przejściem niestabilnego drenażu subglacjalnego z powrotem w system tunelowy mogły być rzędu 5×103 do 1×105 m3 /s.
According to the concept of uniformity in geological processes it was assumed a hypothesis that the beginning of the Pomeranian outwash fans accumulation was controlled by the active phase of the glacier surge when processes of the end moraine ridges incision and the canyon formation started. There were prepared cross sections used for different hydraulic parameters measurements and calculations (e.g. flow velocity and discharges) for 168 canyons on the basis of the DEM. The transition of the instability subglacial drainage system into the tunnel drainage caused violent outburst floods. Estimations suggest the extreme character of the Pomeranian meltwater discharges with a scale of 5×103 to 1×105 m 3 /s.
Źródło:
Landform Analysis; 2010, 13; 107-115
1429-799X
Pojawia się w:
Landform Analysis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Robert Eduard Prutz und sein Diskurs über Gesellschaft, Politik und Literatur
Robert Eduard Prutz and His Discourse of Society, Politics and Literature
Autorzy:
Trejnowska-Supranowicz, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592441.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Robert Eduard Prutz
Diskurs
Gesellschaft
Politik
Literaturgeschichte
Pommern
discourse
society
politics
literary history
Pomerania
dyskurs
społeczeństwo
polityka
historia literatury
Pomorze
Opis:
Robert Eduard Prutz (1816–1872), geboren in Stettin, Schriftsteller, Politiker, Publizist und Professor der Literaturgeschichte gehört zu den bedeutendsten deutschen Literaten des 19. Jahrhunderts. Seine Werke, populär in den Jahren 1840–1872, sind heute in Deutschland vergessen und in Polen nicht bekannt. Der Beitrag setzt sich zum Ziel, anhand ausgewählter literarischer Werke und theoretisch-wissenschaftlicher Erwägungen des Autors darauf hinzudeuten, in welchem Ausmaß Prutz’ Schaffen als Bestandteil des zeitgenössischen Diskurses über Gesellschaft, Politik und Literatur zu betrachten ist. Der Artikel versucht zugleich die Frage zu beantworten, auf welche gesellschaftlichen Prozesse sich Prutz’ Schaffen auswirkte, mit welchen Mitteln er dies erreichte und inwieweit seine kritische Haltung ein konstruktives Leitmotiv für seine dichterische Arbeit war. Darüber hinaus wird ein Teil seines expansiven Schaffens angesprochen, dessen Thema sein geliebtes Pommern ist.
Robert Eduard Prutz (1816–1872) pochodzący ze Szczecina pisarz, polityk, publicysta i profesor historii literatury należy do grona znaczących niemieckich literatów XIX wieku. Jego utwory, popularne w latach 1840–1870, są obecnie w Niemczech zapomniane, natomiast w Polsce nieznane. Celem artykułu jest ukazanie na podstawie wybranych utworów literackich oraz teoretyczno-naukowych rozważań autora, w jakim stopniu jego twórczość może być postrzegana jako element ówczesnego dyskursu o społeczeństwie, polityce i literaturze. Artykuł jest też próbą odpowiedzi na pytanie, za pomocą jakich środków i na jakie społeczne procesy miała wpływ twórczość Prutza oraz w jaki sposób krytyczna postawa autora jest konstruktywnym motywem przewodnim w jego utworach. Ponadto artykuł omawia część ekspansywnej twórczości autora, której głównym tematem jest jego ukochane Pomorze.
Robert Eduard Prutz (1816–1872), a Szczecin-born writer, politician, essayist and history and literature professor, is considered to be an eminent 19th century German author. Although his works were popular in the years 1840-1870, they are nowadays forgotten in Germany, and completely unknown in Poland. The aim of this article is to show, on the basis of Prutz’s selected works and pieces of scholarship, the degree to which his work can be construed as a vital part of the then-discourse of society, politics and literature. The article also attempts to characterize the means Prutz uses in order to influence social processes and the ways in which the author’s critical stance becomes an effective structural motif in his works. Additionally, a specific part of the author’s expansive oeuvre will be touched upon, namely the few texts whose main theme is his beloved Pomerania.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2018, 27; 33-51
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skład oraz przekrój społeczny oddziałów Frontu Pomorskiego wkraczających na Pomorze w styczniu i lutym 1920 r.
Autorzy:
Smoliński, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529390.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
Rzeczpospolita Polska
Wojsko Polskie
Armia Polska we Francji
Front Pomorski
Józef Haller
Józef Dowbor-Muśnicki
traktat wersalski
Pomorze
Wolne Miasto Gdańsk
rewindykacja Pomorza przez Polskę
Republik Polen
Polnische Armee
Polnische Armee in Frankreich
Pommersche Front
Józef Dowbór-Muśnicki
Versailler Vertrag
Pommern
Freie Stadt Danzig
Rückgewinnung Pommerns durch Polen
the Republic of Poland, the Polish Army
the Polish Army in France
the Pomeranian Front
the Treaty of Versailles
Pomerania
the Free City of Gdańsk
the revendication of Pomerania by Poland
Opis:
Pomimo upływu wielu lat od opisywanych poniżej wydarzeń oraz dość już dzisiaj bogatej literatury dotyczącej tego problemu, nadal brak jest w polskiej historiografii dostatecznie pełnego i wyczerpującego zagadnienie omówienia udziału polskich sił zbrojnych w mającej miejsce w styczniu i lutym 1920 r. operacji przejmowania ziem scedowanych Polsce przez Niemcy na mocy postanowień traktatu wersalskiego. Podobnie jest też z opisem ich przekroju społecznego. Znacznie lepiej przedstawiają się natomiast badania dotyczące przebiegu akcji rewindykacyjnej ze stycznia i lutego 1920 r. Dzieje się tak, choć tematyka ta – od czasu do czasu – głównie przy okazji kolejnych rocznic, zdaje się budzić pewne zainteresowanie historyków. Nie inaczej jest również obecnie, gdy trwają obchody stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości państwowej.Stąd też autor postanowił pokazać możliwie pełny skład oraz przekrój społeczny wojsk Frontu Pomorskiego, które w styczniu i lutym 1920 r. wzięły udział w akcji przejmowania ziem pomorskich przyznanych Polsce na mocy traktatu w Wersalu. Poza tym omówił on też ich proweniencję, a także wpływ, jaki miała ona na ich stan oraz rzeczywistą wartość bojową w momencie rozpoczynania się akcji rewindykacyjnej. W efekcie tego widoczna jest skala tej wojskowej operacji, która wskazuje, że była to wówczas najważniejsza akcja militarna odrodzonej Rzeczpospolitej Polskiej.
Obwohl seit den unten beschriebenen Ereignissen viele Jahre vergangen sind und es heute eine recht reichhaltige Literatur zu diesem Problem gibt, fehlt es in der polnischen historischen Literatur bis heute an einer ausreichend vollständigen und das Phänomen erschöpfend behandelnden Abhandlung über die Beteiligung der polnischen Streitkräfte an der Operation, bei der im Januar und Februar 1920 die infolge des Versailler Vertrags von Deutschland an Polen abgetretenen Gebiete übernommen wurden. Ähnlich verhält es sich mit der Beschreibung ihres sozialen Querschnitts. Dagegen sieht es bei den Forschungen zum Verlauf der Wiedergewinnungsaktion vom Januar und Februar 1920 wesentlich besser aus. Dies ist so, obwohl diese Thematik von Zeit zu Zeit, hauptsächlich anlässlich von Jahrestagen, ein gewisses Interesse bei den Historikern zu erregen scheint. Nicht anders verhält es sich auch gegenwärtig, während der Feiern zum 100. Jubiläum der Wiedergewinnung der staatlichen Unabhängigkeit durch Polen.            Deshalb hat der Autor auch beschlossen, die möglichst vollständige Zusammensetzung und soziale Struktur der Armeen der Pommerschen Front zu präsentieren, die im Januar und Februar 1920 an der Aktion teilnahmen, bei der die Pommerschen Gebiete übernommen wurden, die Polen durch den Vertrag von Versailles zugesprochen worden waren. Außerdem bespricht er auch ihre Herkunft sowie den Zustand und den tatsächlichen Kampfwert zum Zeitpunkt des Beginns der Wiedergewinnungsaktion. Dadurch wird der Umfang der militärischen Operation sichtbar, der aufzeigt, dass es sich dabei um die damals wichtigste militärische Aktion der wiedergeborenen Polnischen Republik handelte.
Despite the fact that many years have passed  since the events described below occurred  and the literature  on this problem is quite rich, Polish historiography still lacks the complete and comprehensive discussion concerning the issue of  the participation of the Polish armed forces in the operations of taking over the territories  assigned to Poland by Germany under the provisions of the Versailles Treaty, which  took place in January and February 1920. A similar situation takes place with  the description of their profile.  On the other hand, the research on the process of the revendication actions of January and February 1920 looks much better. Yet,  this subject, from time to time - mainly on the occasion of subsequent anniversaries, seems to arouse some interest of  historians.  It also happens now  when the centenary celebrations of Poland regaining independence are taking place.Therefore, the author decided to show the possibly full composition and social profile of the Pomeranian Front troops, which in January and February 1920 took part in the takeover of Pomeranian lands granted to Poland under the provisions of the Treaty of Versailles. In addition, he also discussed their provenance and the impact they had on their condition and actual combat value at the time the revendication  action began. As a result, the magnitude of this military operation is visible, which indicates that it was then the most important military action of the reborn Polish Republic.
Źródło:
Rocznik Toruński; 2019, 46
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profesor Andrzej Jan Chodubski (1 I 1952 – 6 VII 2017) i jego wkład w rozwój badań pomorzoznawczych
Professor Andrzej Jan Chodubski (1 January 1952 – 6 July 2017) and his contribution to the development of Pomerania research
Autorzy:
Knopek, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1935794.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Chodubski
political scientist
Pomerania
politologia
metodologia badań
Gdańsk
Pomorze
Opis:
Andrzej Chodubski był cenionym naukowcem zajmującym się badaniami politologicznymi. W jego dorobku znalazły się monografie i opracowania, rozdziały w pracach zbiorowych, artykuły naukowe i popularnonaukowe oraz teksty prasowe. Całość dorobku Profesora przekroczyła 1 200 pozycji, co tylko podkreśla jego niebywałą aktywność zawodową. W artykule omówiono działalność naukową prof. Andrzeja Chodubskiego i wskazano główne jego prace.
Andrzej Chodubski was a respected scientist engaged in political science research. His achievements include monographs and studies, chapters in collective works, scientific and popular science articles and press articles. The whole of Professor’s output exceeded 1200 items, which only underlines his incredible writing activity. The article discusses the scientific activity of Andrzej Chodubski and indicates his main works.
Źródło:
Acta Politica Polonica; 2018, 45, 3; 43-47
2451-0432
2719-4388
Pojawia się w:
Acta Politica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A picture of the Duchy of Szczecin during the Thirty Years’ War in light of the chronicle by Peter Rudolphy between 1627 and 1637
Autorzy:
Ogiewa, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591026.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Thirty Years’ War
Pomerania
the Duchy of Szczecin
Gryfice
Kołobrzeg
Pyrzyce
Stargard
Szczecin
Peter Rudolphi
wojna trzydziestoletnia
Pomorze
Księstwo Szczecińskie
Opis:
W artykule omówiono przebieg wojny trzydziestoletniej w Księstwie Szczecińskim od momentu podpisania kapitulacji we Franzburgu przez księcia Bogusława XIV w 1627 r. do śmierci tego władcy dziesięć lat później. Opis ten oparto na informacjach pochodzących z drugiej części rękopiśmiennej kroniki pastora Petera Rudolphiego z 1696 r. Z jej tekstu wybrano te wydarzenia, które były przełomowymi w historii Pomorza, jak kwaterunek żołnierzy cesarskich czy przystąpienie do wojny króla szwedzkiego Gustawa II Adolfa. Zaprezentowano również mechanizmy, którymi posługiwali się żołnierze obu armii przy zajęciu ośrodków miejskich, np. Gryfic, Kołobrzegu, Pyrzyc, Stargardu i Szczecina. Artykuł nie wyczerpuje tematu w całości, lecz stanowi jedynie przyczynek do poznania nie tylko historii konfliktu na terenie Pomorza, lecz także samej kroniki.
The article discusses the course of the Thirty Years’ War in the Duchy of Szczecin from the moment of signing the capitulation in Franzburg by Duke Bogislaw XIV in 1627 until the death of this ruler ten years later. This description is based on information from the second part of the manuscript Chronicle of Pastor Peter Rudolphy from 1696. From its text, the events that were breakthrough in the history of Pomerania were selected, such as the accommodation of imperial soldiers or the entry into war of the Swedish King Gustav II Adolph. Mechanisms used by soldiers of both armies to occupy city centres, e.g. Gryfice, Kołobrzeg, Pyrzyce, Stargard and Szczecin, were also presented. The article does not exhaust the whole subject, but is only a contribution to the knowledge not only of the history of the conflict in Pomerania, but also the chronicle itself.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 4; 223-252
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartosc azotu azotanowego [V] w glebach uprawnych regionu Pomorza i Kujaw w zaleznosci od ich wlasciwosci fizykochemicznych
Autorzy:
Spychaj-Fabisiak, E
Murawska, B
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/805530.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
azotany
Kujawy
zawartosc azotanow
wlasciwosci fizykochemiczne
Pomorze
zawartosc azotu
gleby uprawne
nitrate
Kujawy region
nitrate content
physicochemical property
Pomeranian region
nitrogen content
arable soil
Opis:
Badania nad wpływem właściwości fizykochemicznych gleb na zawartość azotu azotanowego(V) przeprowadzono w oparciu o próbki 36 gleb, które pobrano z pól uprawnych Regionu Pomorza i Kujaw z warstwy ornej (0-25 cm). Stosowana średnia dawka NPK wynosiła 153 kg·ha⁻¹·rok⁻¹. W badanych próbkach oznaczono podstawowe parametry gleby. Ilość azotu azotanowego(V) była istotnie dodatnio zależna od wartości sumy azotu mineralnego i wartości stosunku N-NO₃ : N-NH₄ oraz od zawartości N-NH₄. Istotnie ujemną zależność stwierdzono natomiast pomiędzy zawartością N-NO₃ a wartością C org. : N-NO₃ + N-NH₄.
The studies on the influence of physical and chemical soils properties on the content of nitrate nitrogen(V) were carried out on the basis of 36 samples taken from cultivated fields of the Pomorze and Kujawy Region. The sample were taken from the topsoil (0-25 cm in depth). The average close of NPK was 153 kg·ha⁻¹·year⁻¹. In the studied soil samples the fundamental soil parameters were determined. The content of nitrate nitrogen(V) was essentially positively dependent on the sum of mineral nitrogen and N-NO₃ : N-NH₄ and also on the content of N- NH₄. The essentially negative dependence was observed in the studied soils between the contents of N-NO₃ and org. C : N-NO₃ + N-NH₄.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 513; 465-471
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kto spalił Słupsk w marcu 1945 roku? Przypadek pomorskiego miasta zajmowanego przez Armię Czerwoną
Who burnt Słupsk in March 1945? A case of a Pomeranian town captured by Red Army
Autorzy:
Skóra, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034558.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
The Soviets
Red Army
Pomerania
town fires
Słupsk
landsmannschaft
Sowieci
Armia Czerwona
Pomorze
pożary miast
ziomkostwo
Opis:
Niebroniony przez Niemców Słupsk poniósł podczas wojny bardzo poważne straty. Zmieniły one na zawsze zabudowę miasta. Mieszkańcy – dawni i nowi, Niemcy i Polacy – od kilkudziesięciu lat zadają pytanie: kto zawinił, skoro walk nie było? W historii Słupska pod redakcją Stanisława Gierszewskiego – do dzisiaj podstawowej syntezie dziejów miasta – napisano, że Słupsk został zniszczony w marcu 1945 r. w około 25-30% w wyniku walk czerwonoarmistów z Niemcami; boje te opisano. W okresie PRL w tle tych nieprawdziwych stwierdzeń istniała „historia szeptana”, przekazywana z ust do ust. W jej wykładni to Sowieci podpalili niebroniony Słupsk kilkanaście godzin po zajęciu miasta. Wniosek ten wyprowadzano ze wspomnień Niemców, polskich pionierów Słupska oraz historiografii zachodnioniemieckiej. Od upadku komunizmu wersja „szeptana”, coraz dokładniej opisana i uzasadniona, została powszechnie przyjęta. Przyjmowano ją z goryczą, bo Słupsk, uchodzący za jedno z ładniejszych miast pomorskich, „mógł ocaleć”, jego zniszczeń nie uzasadniały działania wojenne. Kładziono to na karb „zdziczenia Sowietów”. Do zmiany tego przekonania skłaniają wspomnienia Niemców publikowane w latach 50. XX wieku w czasopiśmie „wypędzonych” słupszczan, „Stolper Heimatblatt”. W numerze 6 ukazał się tam list Margarety Dähling. Widziała opisywane wydarzenia, była w centrum Słupska, gdy zaczęło płonąć. I opisała rzeczy zaskakujące, stojące w sprzeczności z powszechnie przyjętymi wyobrażeniami. Wydarzenia w Słupsku, tuż po wkroczeniu Sowietów mogły mieć bardziej złożony przebieg, a sprawcy – inne od zakładanych motywacje. Hipoteza postawiona w tym artykule, po uwzględnieniu wspomnianej relacji niemieckiej, jest następująca: Słupsk zaczął płonąć nocą 7/8 marca w wyniku niemieckiego wysadzenia mostów, jeszcze przed wkroczeniem Sowietów. Niemcy zastawili w Słupsku pułapkę na czerwonoarmistów, w kamienicach Starego Rynku (Markt Platz). Wieczorem 8 marca, gdy Sowieci byli w mieście już kilkanaście godzin, nastąpił wybuch niemieckich materiałów wojskowych na Starym Rynku. Nie wiadomo z jakiej przyczyny, ale prawdopodobna jest detonacja dokonana przez Niemców. W wyniku wybuchu nastąpiły dalsze pożary, a następnie Sowieci przystąpili do systematycznych podpaleń, z zemsty lub aby detonować kolejne możliwe pułapki i zdusić możliwy opór. Metodyczność podpaleń i zaangażowanie całych pododdziałów wskazuje jednak na drugi motyw. Zniszczeń dopełniły przemarsze przez miasto 1 Gwardyjskiej Armii Pancernej Armii Czerwonej, idącej z Koszalina do Gdańska. Jeśli hipoteza ta jest prawdziwa, za spalenie centrum miasta odpowiadaliby i Niemcy, i Sowieci, w trudnej do ustalenia proporcji. Destrukcję miasta rozpoczęli jednak Niemcy.
Undefended by the Germans, Słupsk suffered heavy losses during the World War II, which changed forever the town’s buildings. The inhabitants, both the former and the present, the Germans and the Poles, have for decades asked who is to blame as there was no fighting? According to the history of Słupsk edited by Stanisław Gierszewski – until this day the basic synthesis of the town’s history – 25–30 per cent of Słupsk was destroyed in March 1945 as a result of Red Army fights with the Germans. These fights were described. During the Polish People’s Republic period a whispered word of mouth history existed in the background of these false statements. According to this construction, it were the Red Army soldiers who set the undefended Słupsk on fire several hours after capturing the town. Such conclusion was drawn from the memories of the Germans, the Polish pioneer settlers in Słupsk, and from the West German historiography. After the collapse of communism, the word of mouth version, more and more precisely described and justified, was commonly accepted. It was accepted with bitterness, as Słupsk, regarded one of more beautiful Pomeranian towns, “could survive”, because its devastation was not a consequence of military action. It was ascribed to the „barbarism” of the Soviets. This belief can be revised under the influence of the memories of the Germans, published in the 1950s in a journal of the “expellees” from Słupsk, „Stolper Heimatblatt”. Issue 6 contains a letter from Margaret Dähling who eye-witnessed the described events. She was in the city centre when it went up in flames. Her report is surprising, it contradicts the commonly accepted beliefs. The course of events immediately after entrance of the Soviet troops could have been more complex, and the perpetrators could have different motivation than it is assumed. The hypothesis put forward in this article, after taking into account the aforementioned German report, is as follows: Słupsk went up in flames on the night from 7 to 8 March as a result of blowing up the bridges by the German forces, still before the Soviets entered the town. The Germans set a trap for the Red Army soldiers in the Old Market (Markt Platz) houses. On 8 March in the evening, when the Soviet troops had already been there for several hours, the German military materials exploded in the Old Market. The reason is unknown, but the detonation caused by the Germans is likely. As a result of the explosion, further fires ensued. Then the Soviets started systematic fire-raising, for revenge or to blow up further possible traps and to quell possible resistance. The methodicalness of fire-raising and the action of the whole squads point rather to the latter motive. Devastation was completed by the 1st Guards Tank Army of the Red Army marching through the city from Koszalin to Gdańsk. If this hypothesis is true, both the Germans and the Soviets should be responsible for burning the city centre in proportions difficult to estimate. However, the destruction of the town was commenced by the Germans.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2021, 36; 151-191
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Siege activities during the Thirty Years’ War and their impact on the construction of modern fortresses in Pommern, Neumark and Schlesien
Autorzy:
Podruczny, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591028.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Thirty Years’ War
siege war
fortifications
siege
bastion
military history
Schlesien
Neumark
Pommern
Wojna trzydziestoletnia
wojna oblężnicza
fortyfikacje
oblężenie
historia wojskowości
Śląsk
Nowa Marchia
Pomorze
Opis:
Fortyfikacja bastionowa narodziła się na przełomie XV i XVI wieku we Włoszech i bardzo szybko rozpowszechniła się w całej Europie. Na terenie Pomorza, obecnej Ziemi Lubuskiej i Śląska pojawiły się już w połowie XVI wieku, jednak, u zarania wojny trzydziestoletniej twierdze bastionowe nadal były rzadkością w tej części kontynentu. Po wojnie trzydziestoletniej sytuacja zmieniła się diametralnie. Bastionowo ufortyfikowano 45 kolejnych miejscowości. Stało się to na skutek bardzo intensywnych działań oblężniczych na tym terenie. W okresie między 1625 a 1648 rokiem, doszło do 121 oblężeń. Miasta zdobywano ostrzałem, atakiem zbliżeniowym, szturmem i minami lub też kombinacją tych technik. Spośród miejscowości bastionowo ufortyfikowanych w czasie tej wojny 21 straciło znaczenie tuż po tym konflikcie, 15 zanikło w ciągu stulecia po wojnie a 9 zachowało znaczenie aż po XIX wiek. Spośród tych ostatnich trzy było niewielkimi i mało istotnymi warowniami (Dąbie, Szczecin i Penemünde), pozostałe – Brzeg, Nysa, Głogów, Szczecin, Kołobrzeg i Stralsund zachowały znaczenie jako istotne warownie aż po XIX, a niekiedy aż po połowę XX wieku.
The bastion fortification was born between the fifteenth and sixteenth century in Italy and spread very quickly throughout Europe. In Pommern, today’s Lubusz Land and Schlesien, bastion strongholds appeared as early as in the mid-16th century, however, at the outbreak of the Thirty Years’ War, bastion strongholds were still a rarity in this part of the continent. After the Thirty Years’ War, the situation changed dramatically. The bastion was fortified with 45 more towns. This was due to very intensive siege operations in the area. In the period between 1625 and 1648, there were 121 occupations. Cities were captured by fire, proximity attack, assault and mines or a combination of these techniques. Of the bastion fortified towns during the war, 21 lost their importance just after the conflict, 15 disappeared within a century after the war and 9 remained important until the 19th century. Of the latter, three were small and insignificant strongholds (Damm, Stettin and Penemünde), while the others – Brieg, Neiße, Glogau, Stettin, Kolberg and Stralsund – retained their importance as important strongholds until the 19th and sometimes until the mid-20th century.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 4; 189-222
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Okno na świat” i „dwójka”. Działalność placówki polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego w Gdyni w latach 1933-1939
Autorzy:
Skóra, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591030.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
military intelligence
the port in Gdynia
Pomerania
sea policy
counter-intelligence
the Free City of Gdańsk/Danzig
wywiad wojskowy
port w Gdyni
Pomorze
polityka morska
kontrwywiad
Wolne Miasto Gdańsk
Opis:
W Gdyni w latach 1933-1939 działała placówka polskiego wywiadu wojskowego. Był to Posterunek Oficerski nr 2 (PO 2), podlegający większej agendzie, Ekspozyturze nr 3 Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego. Pod kierownictwem oficera pracowało w nim kilku wojskowych i cywilów. Podlegali im agenci, zbierający wiadomości w terenie. Ich liczba oscylowała między 6 a 13. Ogółem, w latach 1933-1938 dla PO 2 pracowało w Gdańsku i Niemczech co najmniej 37 agentów. PO 2 utworzono kilka miesięcy po objęciu władzy w Rzeszy przez nazistów i tuż po wystąpieniu Niemiec z Ligi Narodów. Lata 1931-1933 były okresem wyjątkowego napięcia w stosunkach polsko-gdańskich. Ich widownią było głównie forum Ligi Narodów. Prawdopodobnie powołanie posterunku kontrwywiadu ofensywnego (bo taki miał profil działalności przez pierwsze dwa lata) spowodowane było obawą przed rozwojem sytuacji w Wolnym Mieście. Naziści byli nieobliczalni i groźni. W zakresie kontrwywiadowczym PO 2 był tarczą osłaniającą port w Gdyni i najbliższy rejon przed penetracją niemiecką idącą. Sąsiedztwo Wolnego Miasta Gdańska było główną przyczyną powołania posterunku. Było to miasto cieplarniane dla działalności szpiegowskiej i nielegalnej. Przybywali tam dezerterzy, przemytnicy, fałszerze, pospolici przestępcy, działacze polityczni i uciekinierzy przed prześladowaniami. Do listopada 1935 roku gdyński PO 2 koncentrował się na pracach kontrwywiadowczych związanych z Gdańskiem. Do łatwych zadań należało namierzanie mieszkań, w których niemieckie służby spotykały się ze współpracownikami. Kilkadziesiąt zadań rocznie dotyczyło sprawdzenia doniesień posterunków oficerskich, ekspozytury lub innych służb polskich w odniesieniu do podejrzanych osób. Szukano szpiegów i zdrajców. Badano zachowania – zwłaszcza gdańszczan – nietypowe i występujące regularnie.Zbierano wiadomości o powiązaniach między przedsiębiorstwami polskimi, gdańskimi i niemieckimi na Wybrzeżu. Sprawdzano kontakty towarzyskie oficerów Wojska Polskiego i członków ich rodzin (zwłaszcza żon). Od 1935 roku, w związku z powstaniem niemieckiej armii z poboru powszechnego (Wehrmacht) PO 2 został przestawiony na działania ofensywne, głównie na terenie Pomorza Zachodniego (czyli wschodniego obszaru Provinz Pommern oraz Grenzmark Posen Westpreussen). Chodziło o poznanie stanu niemieckich zbrojeń, dyslokacji wojsk, budowy lotnisk i umocnień (na późniejszym tzw. Wale Pomorskim, (Pommern stellung – d 1).I przewidzenie szybkości mobilizacji.
In the years 1933-1939 in Gdynia there was a post of Polish military intelligence. It wasan officers’ Post no 2 (PO-2), subordinated to a bigger agency, the Branch Office no 3 ofthe Second Department of the Polish Army’s General Staff. An officer managed a teamof several people, military men and civilians. In turn, they managed agents, who collected information. Their number oscillated between 6 and 13. Altogether, in the years1933–1938 there were at least 37 agents working for PO-2 in Gdańsk and Germany. PO-2 was created a few months after the Nazis assumed power in the Reich andjust after Germany left the League of Nations. The years 1931–1933 were a period ofexceptional tension between Poland and Gdańsk/Danzig. It was especially visible in theforum of the League of Nations. The reason behind creating a post of offensive counter-intelligence (such was the profile of the post for the first two years) was a fear of howthe situation in the Free City of Danzig might develop. The Nazis were unpredictable anddangerous. From the counter-intelligence point of view PO-2 was a shield protecting the port in Gdynia and its surroundings from the German penetration. The vicinity of Gdańsk wasthe main reason to create the post. It was a propitious city for espionage. The Free Cityof Gdańsk/Danzig was full of deserters, smugglers, forgers, common criminals, politicalactivists, escapees and refugees. Until November 1935 the Gdynia PO-2 concentrated on counter-intelligence concerning Gdańsk. A relatively easy task was to identify flats where the Germans met withtheir collaborators. Several score of tasks were related with checking the reports concerning various people; the reports were coming from the officers’ posts, the branch office or other sources. Spies and traitors were looked for. The behaviours of selected inhabitantsof Gdańsk were investigated, especially the uncharacteristic and – at the same time –regular ones. The information was collected on the connections between Polish, Gdańskand German enterprises. Social contacts of officers of the Polish Army and the membersof their families (especially their wives) were looked at carefully. Since 1935 in connection with creating Wehrmacht out of compulsory conscriptionPO-2 changed its mode of action into offensive, mainly in West Pomerania, i.e. the eastern part of Provinz Pommern and Grenzmark Posen Westpreussen. The point was to define the state of the German armaments, the deployment of German troops, the locationof their airports and fortifications (of what was to become the Pomeranian Embankment,Pommernstellung) and the speed of mobilisation.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 2; 99-131
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizja ojczyzny i patriotyzmu w listach pasterskich biskupów chełmińskich okresu międzywojennego
The View on the Homeland and Patriotism in the Pomerania Region Present in the Pastoral Letters of the Bishops of Culm in the Interwar Period
Autorzy:
Wojtasiak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/551410.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
dobro wspólne
dwudziestolecie międzywojenne
miłość bliźniego
niepodległość
ojczyzna
patriotyzm
Pomorze
Opis:
Zasadniczy cel powyższego artykułu to ukazanie relacji międzyludzkich, wyznawanych wartości oraz wynikających z nich postaw łączących mieszkańców Pomorza z odrodzoną po czasach zaborów ojczyzną. Materiał źródłowy artykułu stanowią listy pasterskie biskupów chełmińskich okresu międzywojennego, którymi byli biskup Augusty Rosentreter (1898-1926) oraz biskup Stanisław Wojciech Okoniewski (1926-1944). W świetle przeanalizowanych listów pasterskich, kwestie odnoszące się do ojczyzny i patriotyzmu zostały ujęte w artykule wokół czterech zasadniczych wątków: definicji ojczyzny (jej wartości), miłości do ojczyzny i jej zewnętrznych przejawów (patriotyzm), współpracy państwa z Kościołem dla dobra obywateli oraz miłości bliźniego i wynikającej z niej troski o dobro wspólne. Charakterystycznym rysem obserwacji hierarchów Kościoła jest podkreślenie znaczenia ludzkiej pracy, odpowiedzialności za tworzenie ojczyzny (także tej politycznej) z dostrzeżeniem Bożej opatrzności w realizowanym dziele.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2014, 47; 325-338
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów drukarstwa i handlu książką w Kołobrzegu w drugiej połowie XVII wieku
Printing, Book trade, Pommern, Kołobrzeg (Kolberg), Second half of the 17th c
Autorzy:
Gaziński, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911636.pdf
Data publikacji:
2009-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Printing
Book trade
Pommern
Kolberg
Second half of the 17th c.
Drukarstwo
Handel książką
Pomorze
Kołobrzeg
Druga połowa XVII wieku
Opis:
W Archiwum Krajowym w Greifswaldzie w zespole archiwalnym Staatskanzelei zachowały się trzy jednostki archiwalne dotyczące drukarstwa i handlu książką w Kołobrzegu w drugiej połowie XVII wieku. Są to materiały o charakterze instytucjonalnym pokazujące problemy drukarstwa i handlu książką od strony brandenburskiej administracji prowincjonalnej. Drukarnię założono w Kołobrzegu za zgodą elektora Fryderyka Wilhelma w maju 1653 roku, a pierwszym drukarzem został Henryk Heissen. Po nim do końca XVII wieku drukarnię prowadzili: Jakub Kusen, Berger Campen i Johann Mikołaj Ernst. Drukarze w Kołobrzegu nie tylko drukowali książki, ale również sprzedawali je na terenie miasta. Obok nich w omawianym okresie działali tu także profesjonalni handlarze książkami: Jeremiasz Amphras, Jeremiasz Mamfass, Jakub Henning, Johan Danhardt i Jeremiasz Schrey. W drugiej połowie XVII wieku Kołobrzeg był, jak na warunki pomorskie, znaczącym centrum drukarstwa i handlu książką. Znaczenie to pomniejszyło przeniesienie stolicy prowincji do Stargardu (1668 rok).
The Registry Office (Archives) in Greifswald preserves, in the archival set Staatskanzelei, four archival units related to printing and the book trade in Kołobrzeg (German: Colberg) in the first half of the seventeenth century. They represent material of institutional character that refer to problems in printing and book trade viewed by the provincial administration of the Branderburg March. The first printing house in Colberg, with the elector Frederic Wilhelm consent, was set up in May 1653 and Henrich Heissen was appointed the first printer of the new establishment. He was followed, until the end of the seventeenth century, by: Jacob Kusen, Berger Campen and Johan Nikolaus Ernst. Printers in Colberg were not only involved in printing books but also in selling them in the town. Beside the already mentioned printers, in the timeframe in question, there were also other professional booksellers such as Jeremias Amphras, Jacob Henning, Johan Danhardt and Jeremias Schrey. In all, in the second half of the seventeenth century, Colberg was an important center of publishing and book trade. Its importance was diminished greatly when the capital of the province was moved to Stargard (German: Stargard in Pommern) in 1668.
Źródło:
Biblioteka; 2009, 13(22); 173-180
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:
Biblioteka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropogeniczne formy krajobrazowe powstałe w pradziejach i wczesnym średniowieczu w dorzeczu środkowej Wieprzy
Prehistoric and Early Middle Age anthropogenic forms within the landscape of the middle Wieprza river catchment
Autorzy:
Rączkowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/294783.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:
formy antropogeniczne
krajobraz kulturowy
wczesne średniowiecze
Pomorze
Wieprza
anthropogenic forms
cultural landscape
Early Middle Ages
Pomerania
Wieprza river
Opis:
W dolinie Wieprzy znajduje się stosunkowo niewiele form antropogenicznych o genezie pradziejowej lub wczesnośredniowiecznej widocznych obecnie w krajobrazie. Są to głównie kurhany oraz grodziska. Kurhany pochodzą z okresów od epoki brązu po wczesne średniowiecze, natomiast grodziska reprezentują wyłącznie okres wczesnego średniowiecza. Tradycyjnie funkcja kurhanów sprowadzana jest do miejsca pochówku zmarłego, a grodziska miały pełnić głównie rolę związaną z obronnością. Coraz częściej pojawiają się interpretacje wskazujące, że kurhany mogły również odgrywać rolę legitymizowania praw do danego terytorium, wyznaczać granice terytorialne poszczególnych grup społecznych. Unikatowy wczesnośredniowieczny zespół osadniczy z okolic Wrześnicy pozwala na jego interpretację (w tym krajobrazowych form antropogenicznych) jako złożoną strukturę społeczno-kulturową, w której wszystkie elementy były ze sobą powiązane znaczeniowo.
Anthropogenic forms within the landscape of the central catchment of the Wieprza river are only a small part of the traces of primeval and medieval cultural activity. Likewise, the range of these remains is very narrow. So far only two types of such remains have been identified. They are barrows (earth or stone-earth mounds connected with burials) and the ramparts of medieval strongholds. The burial mounds currently identified in the landscape date from different periods – from the Bronze Age (approx. 1000 BC.) to the early Middle Ages. They not only occur in clusters numbering from several to hundreds, but also in isolation. It is hard to define any clear cultural patterns connected with the location and construction of the mounds in any specific period. In the regions of Janiewice and Żukowo the burial mounds were built on elevated ground, on small morainic hills. It has not been ruled out that such locations were chosen consciously, so that the form of the mound would not only dominate the past landscape but also serve as a point of reference for the local community (as well as any travellers). The second category of archaeological sites whose form in the landscape has survived are strongholds. In the catchment of the central Wieprza river all the strongholds date from the early Middle Ages. Three are situated in the Wieprza valley: Wrześnica (site 7) and Sławsko (site 5) on the flood plain, and Stary Kraków (site 6) on the edge of the valley. Three remaining sites are located a few kilometres east of the Wieprza valley: in Gać (site 2), Kczewo (site 2) and Dobrzęcin (site 3). Each of the six strongholds is in a specific position and of particular size and shape, therefore we can rule out any repetition of construction design. All the strongholds (except for Sławsko) date from the 8th–9th/10th centuries. The largest concentration of anthropogenic earthworks in the central Wieprza catchment can be found around Wrześnica. There is an early medieval stronghold and a complex of six burial mounds. We can also include the remains of medieval villages (all on the left bank of the Wieprza) of which there are no traces visible as landscape forms. The whole settlement complex is unique in Pomerania and the archaeological and environmental research carried out so far leads to discussion as to how the medieval landscape was shaped. I assume that for the elite living in the stronghold the range of visibility related to power, control over the living and the relation between this world and the one of the dead. But there is also another visual relation which seems to be important – the range of visibility from the burial mounds, particularly where larger mounds are concerned. The ancestors buried on the top of the burial mounds had a huge range of visibility over the micro-region and in a symbolic way they controlled the whole range of activities of the living – their settlements, fields and other places of activity. The elite living in the stronghold were also under the control of their ancestors. The whole community could be safe from enemies, inner disturbances in social relations as well as spiritual influences. The community was controlled and protected by their ancestors. Thanks to mutually inclusive relations between the inhabitants of the settlement and those of the stronghold, as well as the ancestors’ graves, a complex structure was created and social structure was authorised and strengthened. From a social aspect both the stronghold and the burial mounds became the proof of power, symbolizing the prestige of the group as well as its elite. The elite who lived in the stronghold could, thanks to the range of visibility, in a both practical and symbolic way control the area and be, in a way, intermediaries for contact between the world of the living (on the left bank of the Wieprza river) and that of the dead (on the right bank of the river). And vice versa, the ancestors could control the world of living. How the positions of the strongholds and burial mounds to be constructed were chosen was not therefore due to environmental conditions but the juncture of the whole social and cultural structure which was essential for the community.
Źródło:
Landform Analysis; 2008, 7; 143-153
1429-799X
Pojawia się w:
Landform Analysis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim i północnym do 1945 roku. Zarys problemu
The history of the Catolic Church in Western and North Pomerania until 1945. Outline of the problem
Autorzy:
Wejman, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592167.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
church organization
pastoral care
the bishopric
Pomerania
the Catholic Church
organizacja kościelna
duszpasterstwo
biskupstwa
Pomorze
Kościół katolicki
Opis:
Dzieje Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim i północnym przechodziły zmienne koleje losu. Biskupstwo poznańskie, a potem metropolia gnieźnieńska zapewniały przestrzeń do coraz prężniejszego rozwoju Kościoła katolickiego. W tę przestrzeń należy wpisać także biskupstwa pruskie oraz diecezję chełmińską z metropolii ryskiej. Niestety, protestantyzm, który w XVI wieku zaistniał w Niemczech, dosięgnął wiele krajów europejskich, w tym również Księstwo Pomorskie, a z nim pomorski Kościół oraz Prusy i tamtejszy Kościół katolicki. Następne 400 lat charakteryzuje się ciągłym zmaganiem się o utrzymanie i odbudowę struktur organizacji Kościoła katolickiego i granic Polski, niestety, straconych w kolejnych rozbiorach. Rok 1945 przyniósł nową rzeczywistość polityczną, a zarazem kościelną. Odradzanie się Kościoła katolickiego w czasach reformacji umożliwiło jego pełny rozkwit po 1945 roku – ziemie te stały się polskie i katolickie.
The history of the Catholic Church in Western Pomerania and North undergone vicissitudes. Bishopric in Poznan, Gniezno metropolis and then provide space for more robuster development of the Catholic Church. In this space should be entered Prussian bishopric and diocese of Chelmno from the metropolis of Riga. Unfortunately, Protestantism, which in the sixteenth century arisen in Germany, reached many European countries, including the Duchy of Pomerania, and with it the Church of Pomerania and Prussia, and the local Catholic Church. The next 400 years is a constant struggle for the maintenance and restoration of the organizational structures of the Catholic Church and the Polish border, but lost in successive partitions. The year 1945 brought a new political reality, and yet the church. Revival of the Catholic Church during the Reformation resulted in full bloom after 1945. – These lands have become Polish and Catholic
Źródło:
Colloquia Theologica Ottoniana; 2016, 2; 217-238
1731-0555
2353-2998
Pojawia się w:
Colloquia Theologica Ottoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rejonizacja potrzeb nawadniania roślin uprawnych na Pomorzu
Rajjonirovanie potrebnosti v oroshenii kul'turnykh rastenijj na territorii Pomor'ja
Regionalization of irrigation needs of crops on the Pomerania territory
Autorzy:
Kozminski, C.
Karczmarczyk, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/805206.pdf
Data publikacji:
1990
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
rejonizacja
potrzeby
nawadnianie
rosliny uprawne
Pomorze
opady
regionalization
water need
irrigation
cultivated plant
Pomeranian region
precipitation
Opis:
На основании анализа погоды и увлажнения почвы на территории Поморья, а также недостатка атмосферных осадков в течение критического периода для пропашных и зерновых культур, были выделены 5 зон, дифференцированных по дефициту атмосферных осадков в критические периоды для пропашных растений, а также 3 зоны для зерновых. Для этих зон были определены потенциальные потребности в дополнительном орошении. Установлено, что самые большие недостатки атмосферных осадков наблюдаются в южной и юго-западной частях Поморья и именно здесь можно ожидать самой большой эффективности орошения. Во-первых, дождевание или другие системы орошения нужно проводить на лёгких и средних почвах в южном и югозападном районах Поморья. Во-вторых, дождевание нужно проводить в западной и центральной частях Поморья только на более лёгких почвах. В северо-восточной части Поморья и на Жулавах орошение является излишним.
Five zones for root crops and three zones for cereals differing with regard to atmospheric precipitation deficiency in critic periods have been distinguished on the Pomerania territory on the basis of the analysis of weather course and soil moisture conditions. Potential effects of supplementary irrigation have been determined for these zones. It has been found that the greatest atmospheric precipitation deficiencies occur in southern and south-western parts of Pomerania territory and just there the highest irrigation requirements can be expected. Sprinkler irrigation or other irrigation systems can be applied on light and medium heavy soils in southern and south-western parts of Pomerania. Sprinkler irrigation should be carried out on light soils in western and central parts of Pomerania. In north-eastern part of the Pomerania territory and in the Żuławy region the irrigation can be regarderd as superfluous.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1990, 387
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Factors determining the tendency of rural households in Central Pomerania to save - pilot study results
Czynniki determinujące skłonność wiejskich gospodarstw domowych Pomorza Środkowego do oszczędzania - wyniki badania pilotażowego
Autorzy:
Strzelecka, A.
Zawadzka, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082461.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
rural household
propensity to save
income
Central Pomerania
Polska
wiejskie gospodarstwo domowe
skłonność do oszczędzania
dochód
Pomorze
Środkowe
Polska
Opis:
The aim of this research is to identify factors affecting the propensity of rural households to save, on the example of 100 entities in Central Pomerania, based on pilot studies (direct questionnaire technique) using the logistic regression model. The study assumes that the dependent variable is the occurrence of savings in the household in 2018. The selection of independent variables for the logistic regression model was made on the basis of literature studies. The results of the analysis confirmed that statistically significant parameters for the variables were: average monthly net income per one person in the household, diversification of the income sources and the share of expenses on food and non-alcoholic beverages in total household consumption expenditure. The first two parameters increase the probability of saving by rural households of Central Pomerania. The last of these parameters reduces the chance of deferring consumption through savings.
Celem badań jest identyfikacja czynników wpływających na skłonność do oszczędzania wiejskich gospodarstw domowych na przykładzie 100 podmiotów na terenie Pomorza Środkowego, w oparciu o wykonane badania pilotażowe (technika ankiety bezpośredniej), przy zastosowaniu modelu regresji logistycznej. W badaniu przyjęto, iż zmienną zależną jest występowanie oszczędności w gospodarstwie domowym w 2018 roku. Doboru zmiennych niezależnych do budowy modelu regresji logistycznej dokonano na podstawie przeprowadzonych studiów literaturowych. Wyniki analiz potwierdziły, iż statystycznie istotnymi parametrami przy zmiennych okazały się: przeciętny miesięczny dochód netto na jedną osobę w gospodarstwie domowym, dywersyfikacja źródeł utrzymania oraz udział wydatków na żywność i napoje bezalkoholowe w wydatkach konsumpcyjnych ogółem gospodarstwa domowego. Dwa pierwsze parametry zwiększają prawdopodobieństwo oszczędzania przez wiejskie gospodarstw domowe Pomorza Środkowego. Ostatni z wymienionych parametrów zmniejsza szansę na odroczenie konsumpcji w czasie w drodze oszczędności.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Polityki Europejskie, Finanse i Marketing; 2020, 23[72]; 180-190
2081-3430
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Polityki Europejskie, Finanse i Marketing
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książę pomorski Bogusław X. Turcy i sława (dawniej i dziś)
Bogislaw X of Pomerania. Turks and glory (then and now)
Autorzy:
Poggendorf, Gabriele
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343194.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
Bogusław X
Pomorze
Szczecin
Imperium Osmańskie
pielgrzymka
Bogislaw X
Pomerania
Ottoman Empire
pilgrimage
Opis:
Polityka księcia pomorskiego Bogusława X oraz jego reformy w administracji, finansach i sądownictwie podczas jego długiego panowania cieszyły się dużym zainteresowaniem badaczy. Niezwykłym wydarzeniem była jego pielgrzymka do Ziemi Świętej w 1497 roku, zwłaszcza podróż morska, podczas której załoga statku pielgrzymiego wdała się w zaciętą bitwę z eskadrą turecką. Wydarzenie to już w czasach Bogusława zwróciło uwagę kronikarzy, zwłaszcza pomorskich, którzy wychwalali bohaterską walkę księcia z Turkami i uratowanie statku z wielkiego niebezpieczeństwa. Zwycięstwo Bogusława, który zgodnie z przekazami został przyjęty triumfalnie w Wenecji, a także na rodzimym Pomorzu, zostało uznane za jedno z ważniejszych osiągnięć księcia i rozsławione w wierszach, malarstwie i grafice. Niniejszy artykuł poświęcony jest pytaniu, czy i w jaki sposób sam Bogusław i jemu współcześni czy też późniejsze przekazy wpłynęły na taką wersję wydarzeń. Omówiony zostanie włoski raport, prawdopodobnie powstały w Wenecji w 1497 roku, który podkreśla zasługi weneckiego kapitana statku i jego odważne zachowanie w potyczce z Turkami.
The policies of Duke Bogislaw X of Pomerania and his reforms in administration, finance and jurisprudence during his long reign have received great attention in research. A more interesting material, however, was his pilgrimage to the Holy Land in 1497. Especially the outward journey on the sea, on which the pilgrim ship got into a fierce battle with a Turkish squadron. This event at that time attracted the attention of local and foreign chroniclers, of whom mainly the Pomeranian ones praised Bogislaw’s heroic fight against the Turks and the resulting rescue of the galley from the greatest danger. This highly acclaimed struggle of Bogislaw, which according to those reports gave him a triumphant reception on his return to Venice, was later considered in Pomerania and today again in Poland as one of the most important achievements and, glorified in poems, paintings and prints. The question of whether and how Bogislaw himself, his contemporaries or subsequent reports influenced the way in which the events were presented will be explored in the article. There is also an Italian report, probably printed in Venice in 1497, which praises the Venetian captain in his courageous behavior against the Turks.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2023, 19; 79-121
0076-5236
2956-9893
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bramy triumfalne na powitanie wojsk polskich w Toruniu w 1920 roku jako preludium zmian ikonosfery miasta w okresie międzywojennym
Autorzy:
Birecki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529384.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
Pomorze
Prusy
architektura okazjonalna
II Rzeczypospolita
wyzwolenie Torunia 1920
Pommern
Preußen
Gelegenheitsarchitektur
Zweite polnische Republik
Befreiung Thorns 1920
Pomerania
Prussia
occasional architecture
Second Polish Republic
liberation of Toruń 1920
Opis:
Artykuł prezentuje przygotowania do przywitania wojsk polskich w Toruniu wkraczających do miasta w styczniu 1920 roku. Autor koncentruje się na obrazie toruńskich malarzy Brunona i Feliksa Gęstwickich, którzy namalowali obraz przedstawiający powitanie wojsk tzw. Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera przez burmistrza Otto Steinborna. Przedstawiono na nim jedną z bram triumfalnych, która była elementem wystroju miasta przygotowanego na powitanie polskich żołnierzy. Kilka takich bram stanęło na trasie ich przemarszu z dworca miejskiego na Rynek Staromiejski. Artykuł omawia okoliczności i czas ich powstania oraz przypomina osoby zaangażowane w przygotowanie dekoracji okazjonalnej oraz wystroju kamienic na trasie przemarszu armii. W drugiej części artykułu omówione zostały zmiany, jakie poczyniono w międzywojennym Toruniu likwidując w przestrzeni publicznej pomniki związane z niemieckim zaborcą oraz z wprowadzeniem do ikonosfery miasta symboli polskiej państwowości. Autor przytacza przykłady likwidowanych w Toruniu i nowo wznoszonych pomników.
Der Artikel zeigt die Vorbereitungen auf die Begrüßung der polnischen Truppen, die im  Januar 1920 in die Stadt einrückten. Der Autor konzentriert sich auf ein Bild der Thorner Maler Brunon und Feliks Gęstwicki, die ein Bild malten, das die Begrüßung  der Truppen der sog. Blauen Armee von General Josef Haller durch den Bürgermeister Otto Steinborn darstellt. Darauf ist einer der Triumphbögen zu sehen, der ein Element des Schmucks der Stadt war, die sich auf die Begrüßung der polnischen Soldaten vorbereitet hatte. Mehrere solcher Bögen standen auf ihrem Durchzugsweg vom städtischen Bahnhof zum Altstadtmarkt. Der Artikel behandelt die Umstände und Zeit ihrer Entstehung und erinnert an die Personen, die bei der Vorbereitung der Gelegenheitsdekoration und bei der Ausschmückung der Häuser am Durchzugsweg der Armee beteiligt waren. Im zweiten Teil des Artikels geht es um die Veränderungen, die im Thorn der Zwischenkriegszeit vorgenommen wurden, als man Denkmäler, die mit der deutschen Teilungsmacht in Verbindung standen, aus dem öffentlichen Raum entfernte und Symbole der polnischen Staatlichkeit in die Ikonosphäre der Stadt einführte. Der Autor gibt Beispiele für Denkmäler, die in Thorn entfernt oder neu errichtet wurden.
The article presents preparations to welcome Polish troops  entering the city of Toruń in January 1920. The author focuses on the picture of Toruń’s  painters Bruno and Feliks Gęstwicki, who painted a picture showing the welcome of the so-called Blue Army of General Józef Haller by Mayor Otto Steinborn. It depicted one of the triumphal gates that was part of the decor of the city prepared to welcome Polish soldiers. Several such gates stood on the route of the soldiers’ march from the city station to the Old Town Square. The article discusses the circumstances and time of their creation and recollects people involved in the preparation of occasional decorations and interior design of burgher houses along the army's route. The second part of the article discusses the changes introduced  in the interwar Toruń, which consisted in   liquidating monuments related to the German partition and the introduction of symbols of the Polish state into the city's iconosphere. The author gives examples of both liquidated and newly erected monuments in Toruń.
Źródło:
Rocznik Toruński; 2019, 46
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktywnosc enzymatyczna roznych typow gleb mineralnych obszaru Kujaw i Pomorza na tle zawartosci wybranych pierwiastkow sladowych
Autorzy:
Koper, J
Piotrowska, A.
Dabkowska-Naskret, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/802037.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
pierwiastki sladowe
Kujawy
ureaza
aktywnosc enzymatyczna
metale ciezkie
fosfatazy
dehydrogenazy
Pomorze
gleby mineralne
trace element
Kujawy region
urease
enzyme activity
heavy metal
phosphatase
dehydrogenase
Pomeranian region
mineral soil
Opis:
Określono wpływ form całkowitych metali ciężkich, jak i form ekstrahowanych DTPA (Zn, Cu, Mn, Pb, Cd, Cr, Fe) na aktywność wybranych enzymów w różnych glebach mineralnych (gleby płowe, czarne ziemie, gleby brunatne, mady) obszaru Kujaw i Pomorza. Próbki glebowe do badań pobierane były z warstwy powierzchniowej i podpowierzchniowej. Wartości średnie badanych parametrów wskazują, że badane gleby różniły się znacznie zawartością, zarówno form całkowitych metali, jak i form DTPA a także aktywnością enzymatyczną. Nieliczne istotne współczynniki korelacji wskazują, że analizowane metale w większości badanych gleb nie oddziaływały jednoznacznie na ich aktywność enzymatyczną. Badane gleby Kujaw i Pomorza nie są zanieczyszczone pierwiastkami śladowymi i zawierają te metale na poziomie tła geochemicznego.
The objective of the study was to determine the influence of total and DTPA extractable haavy metals (Zn, Cu, Mn, Pb, Cd, Cr, Fe) content on the selected enzyme activity in different mineral soils (lessive soils, black earths typical brown soils and alluvial soils) of Kujawy and Pomorze region. Soil samples were collected from surface and subsurface layers. Soil investigated parameters were determined according to standard procedures. Mean values indicated that that investigated samples differed significantly in the content of both total and DTPA heavy metals as well as in soil enzymatic activity. In general investigated trace elements did not influenced soil enzymatic activity. Investigated soils of Kujawy and Pomorze region are uncontaminated with trace elements and contain these elements at the level of geochemical „background”.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 515; 189-196
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane problemy kadrowe oraz problemy pracowników Polskiego Czerwonego Krzyża w 1945 -1947r. na Pomorzu Zachodnim w świetle archiwaliów PCK
Problems of the Polish Red Cross in Western Pomerania in 1945–1947 (from the perspective of human resources)
Autorzy:
Gałaj-Dempniak, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034537.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Polish Red Cross
Pomerania
1945
structures
Polski Czerwony Krzyż
Pomorze
struktury
Opis:
Pracownicy Polskiego Czerwonego Krzyża w latach 1945-1947 byli wsparciem dla władz państwowych i administracji lokalnej w opiece nad ludnością i realizacji celów państwa w zakresie przejęcia, zagospodarowania, spolonizowania terenu. Brak kadry, finansów, trudna sytuacja polityczna i społeczna stawiała przed nimi szczególne wyzwania, wymagała opanowania i poświecenia. Nie wszyscy wytrzymywali warunki pracy, tempo życia i poczucie zagrożenia w tamtym czasie. Ci którzy podjęli trud pracy i nie przelękli się trudności odegrali pozytywną rolę w życiu mieszkańców Pomorza Zachodniego.
The Polish Red Cross workers in the years 1945–1947 provided support to state authorities and local government with regard to caring of people and achieving the state goals related to takeover, development, and Polonization of the territory. Lack of personnel and finance, difficult political and social situation posed particular challenge, required composure and devotion. Not all the workers were able to endure hard working conditions, fast pace of life, and the sense of threat at that time. Those who took up hard labour and weren’t scared of difficulties played a positive role in the life of the inhabitants of Western Pomerania.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2021, 36; 227-247
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ludność rodzima Pomorza Zachodniego w piśmiennictwie polskim i niemieckim od reformacji do współczesności. Omówienie bibliograficzne.
The Native Populace of West Pomerania in Polish and German Literature from Reformation to Contemporary Times. A Bibliographical Overview
Autorzy:
Wesołowska, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591136.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
territorial bibliography
special bibliography
historiographical bibliography
Pomerania
Kashubians
bibliografia terytorialna
bibliografia specjalna
bibliologia
historiografia
Pomorze
Kaszubi
Opis:
The article contains the information regarding the methodology of creating special and territorial bibliographies as well as an overview and a constructive specification of the literature recorded in the currently researched Polish and German bibliographies devoted to the native Pomeranian populace.
Artykuł zawiera informacje na temat metodyki opracowania bibliografii specjalnych i terytorialnych oraz omówienie i merytoryczną charakterystykę piśmiennictwa rejestrowanego w dotychczas opracowanych bibliografiach polskich i niemieckich poświęconych tematyce pomorskiej ludności rodzimej.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 3; 21-36
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizytacje diecezji włocławskiej : część I : wizytacje diecezji kujawskiej i pomorskiej : tom 1 : opracowanie archiwalno-źródłoznawcze : zeszyt 2 : wizytacje w latach 1123-1421
Autorzy:
Librowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048398.pdf
Data publikacji:
1965
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
wizytacja
diecezja kujawska
diecezja włocławska
diecezja pomorska
archiwum
Pomorze
Kujawy
Włocławek
1123-1421
canonical visitation
the diocese of Kujawy
the diocese of Włocławek
the diocese of Pomerania
archive
Pomerania
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1965, 10; 33-206
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Propaganda „antyklerykalna” na łamach prasy Pomorza Zachodniego do 1956 roku. Z dziejów walki władzy komunistycznej z Kościołem katolickim w Polsce
„Anticlerical” Propaganda in the Press of Western Pomerania up to 1956. History of the Fight of the Communist Authorities against the Catholic Church in Poland
Autorzy:
Urbanowicz, Adam Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497141.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
prasa
propaganda
Pomorze
press
Pomerania
Opis:
In years 1945-1956 in subsequent political and propaganda campaigns the communist press tried to undermine the authority of the Catholic clergy in the society. The article presents the involvement of the local West Pomeranian press in such campaigns. It points out that during the subsequent campaigns this press tried to prove that the criticism of the clergy was not the fight against the religion. It was constantly emphasised that the Catholic faith enjoyed full freedom in the People’s Republic of Poland. The charge of lack of patriotism and subordination to directives from Vatican was levelled against the Church hierarchy and the part of the ordinary clergy. The Holy See was presented as the enemy of the Polish state and nation and as the ally of German revisionists challenging the Polish western border. In 1953 the authorities considered the Primate Stefan Wyszyński as their main opponent in the country.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2016, 2(14); 145-159
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Troska o matkę i dziecko w pruskim dokumencie życia społecznego z końca XVIII w.
The concern for mother and child in a Prussian document pertaining to social life of the late 18th century
Autorzy:
Kropidłowski, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558583.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
dzieciobójstwo
kara
matka
oświecenie
Pomorze
społeczeństwo
życie
enlightenment
infanticide
life
mother
penalty
the Pomeranian District
society
Opis:
Dzieciobójstwo było zawsze potępiane. W końcu XVIII w. włączył się do tego król pruski, który wydał kilka zarządzeń chroniących samotne matki i ich dzieci. Na terenach zaboru pruskiego wydawał je w języku niemieckim i polskim. Zachowało się tylko kilka egzemplarzy druku. Król poucza w nim społeczeństwo i administrację, jak ma się zachować wobec samotnych matek, aby nie dochodziło do dzieciobójstwa i ustala kary za przekroczenie zarządzenia.
Instances of infanticide have always been condemned. The Prussian king got involved in the issue at the end of the 18th c. by editing several regulations protecting single mothers and their infants. They were published in both German and Polish on the annexed territory during the period of Partition. A few copies have been retained. The king instructs the society and the administrative powers how to deal with single mothers in order to avoid infanticide; he also defines penalty for disobeying the law. The above mentioned document has been kept in the State Archives in Gdansk.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2011, 28; 303-310
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja Wojskowa Pomorza (1918-1920). Polska konspiracja zbrojna w okresie poprzedzającym powrót Pomorza do Polski
Autorzy:
Olstowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529374.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
Pomorze
polski ruch narodowy
Organizacja Wojskowa Pomorza
powrót Pomorza do Polski
Pommern
polnische Nationalbewegung
Pommersche Militärorganisation
Rückkehr Pommerns zu Polen
Pomerania
the Polish national movement
the Pomeranian Military Organization
the return of Pomerania to Poland
Opis:
Organizacja Wojskowa Pomorza, istniejąca od końca 1918 do początków 1920 r., była jedną z kilku polskich regionalnych konspiracyjnych organizacji wojskowych powstałych po I wojnie światowej, stawiających sobie za cel przyłączenie ich dzielnic do odradzającego się państwa polskiego. Będąc częścią polskiego ruchu narodowego w prowincji Prusy Zachodnie, w tym także odbiciem jego struktury społecznej, stanowi po upływie stu lat interesujące zjawisko z punktu widzenia historii wojskowej, ale i historii społecznej, zarówno w skali regionalnej, jak i ogólnopolskiej. Nikły stan zachowanej bazy źródłowej skutkuje do dziś skromnym stanem badań nad tą organizacją. W prezentowanym tekście – na miarę źródłowych możliwości – przedstawiono kolejne etapy jej rozwoju organizacyjnego i główne obszary działalności, w powiązaniu z działaniami ruchu polskiego na Pomorzu i sytuacją polityczno-militarną tego obszaru w roku poprzedzającym powrót jego większej części do Polski w styczniu i lutym 1920 r., jak też zmieniającymi się w tym okresie oczekiwaniami wobec OWP ze strony Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej i Dowództwa Głównego Sił Zbrojnych w Zaborze Pruskim w Poznaniu i naczelnych polskich władz wojskowych w Warszawie. Sformułowano też postulat dalszych badań nad OWP, jej kadrą kierowniczą szczebla centralnego i terenowego oraz bazą członkowską, w powiązaniu z analogicznymi badaniami nad innymi polskimi konspiracjami wojskowymi tamtego czasu: Polską Organizacja Wojskową, Polską Organizacją Wojskową Zaboru Pruskiego oraz Polską Organizacją Wojskową Górnego Śląska.
Die Pommersche Militärorganisation bestand von Ende 1918 bis Anfang 1920 und war eine von mehreren polnischen regionalen konspirativen Militärorganisationen, die nach dem 1. Weltkrieg entstanden und sich den Anschluss ihrer Regionen an den wieder entstehenden polnischen Staat zum Ziel setzten. Als Teil der polnischen Nationalbewegung in der Provinz Westpreußen und dabei auch ein Abbild ihrer sozialen Struktur stellt sie nach dem Ablauf von hundert Jahren ein interessantes Phänomen aus der Perspektive der Militärgeschichte, aber auch der Sozialgeschichte dar, sowohl im regionalen wie im gesamtpolnischen Maßstab. Die schlechte Quellenlage hat bis heute dazu geführt, dass der Forschungsstand zu dieser Organisation bescheiden ist. Im vorliegenden Text werden im Rahmen der durch die Quellen gegebenen Möglichkeiten die verschiedenen Etappen ihrer organisatorischen Entwicklung und die Hauptgebiete ihrer Aktivität vorgestellt, in Verbindung mit den Aktivitäten der polnischen Bewegung in Pommern und der politisch-militärischen Lage dieses Gebiets im Jahr vor der Rückkehr seines größten Teils an Polen im Januar und Februar 1920, ebenso die sich in dieser Zeit wandelnden Erwartungen an die Organisation von Seiten des Kommissariats des Obersten Volksrats und der Obersten Führung der Streitkräfte im Preußischen Teilungsgebiet in Posen und der obersten polnischen Militärführung in Warschau. Formuliert wird auch die Notwendigkeit weiterer Forschungen zur Organisation, ihres Führungskaders auf zentraler und lokaler Ebene sowie ihrer Mitgliederbasis, in Verbindung mit analogen Forschungen zu anderen polnischen militärischen Konspirationen in dieser Zeit: der Polnischen Militärischen Organisation, der Polnischen Militärischen Organisation des Preußischen Teilungsgebiets sowie der Polnischen Militärischen Organisation von Oberschlesien.
The  Military Organization of Pomerania, operating from the end of 1918 to the beginning of 1920, was one of several Polish regional underground military organizations established after World War I, aiming to incorporate their districts into the reviving Polish state. As part of the Polish national movement in West Prussia, it reflected  the provinces’s inhabitants’  social structure. After a hundred years it constitutes an interesting phenomenon from the point of view of not only military history, but also social history- both on a regional and national level. The poor condition of the preserved source base still results in a modest state of research concerning this organization. The presented text presents subsequent stages of its organizational development and the main areas of activity, along  with the activities of the Polish movement in Pomerania and the political and military situation of this area in the year preceding the return of most of Pomerania to Poland in January and February 1920.  It also takes into consideration the expectations towards the Military Organization of Pomerania as expressed by  the Commissariat of the Supreme People's Council and the Main Command of the Armed Forces in the Prussian Partition in Poznań and the Polish Supreme Military Authorities in Warsaw. A postulate was also formulated to carry out  further research on the Military Organization of Pomerania, its management at the central and local levels, and a membership base, in conjunction with similar research on other Polish military underground movements of that time: the Polish Military Organization, the Polish Military Organization of the Prussian Partition and the Polish Military Organization of Upper Silesia.
Źródło:
Rocznik Toruński; 2019, 46
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacja architektoniczna w zakresie dziedzictwa kulturowego i jego ochrony na przykładzie wsi Swołowo
Swołowo village as an example of architectural education related to cultural heritage and its protection
Autorzy:
Wesołowski, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218342.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Kraina w Kratę
Muzeum w Swołowie
edukacja architektoniczna
architektura drewniana
Pomorze
Checked House Region
museum in Swołowo
architectural education
wooden architecture
Pomeranian region
Opis:
Na terenie Polski znajduje się wiele zachowanych obiektów architektonicznych i urbanistycznych będących świadectwem dziedzictwa kulturowego. W większości przypadków występują pojedynczo i stanowią indywidualną wartość. Niekiedy są grupowane w skanseny, gdzie część obiektów występuje w otoczeniu pierwotnym, a inne są relokowane na sąsiednie obszary przy pomocy translokacji. Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie stanowi nietypowy przykład, gdyż powstało w obrębie nieprzerwanie funkcjonującej i zamieszkałej wsi o niepowtarzalnych walorach. Istniejąca substancja posłużyła do zapoczątkowania procesu zespolenia funkcji mieszkalno-rolniczej z komercyjnie działającą placówką kulturową o wiodącej funkcji w regionie. Kompleksowe, nowoczesne i kreatywne podejście do prezentacji szerokiego wachlarza aspektów kulturowych i inżynieryjnych pozwoliło na uzyskanie potencjału edukacyjnego i społecznego wspomagającego przetrwanie dorobku dziedzictwa obecnego województwa pomorskiego. Zastosowane tam mechanizmy mogą posłużyć za wzór współczesnego podejścia do kultywowania zwyczajów, rzemiosła i folkloru w tradycyjnym, historycznym otoczeniu urbanistycznym.
In Poland, the many surviving architectural and urban forms provide a record of cultural heritage. In many cases, the buildings stand alone and constitute an individual value. Sometimes they are grouped together in an open-air museum, where some buildings are still in their original surroundings, whereas others have been translocated from neighbouring regions. The Museum of Pomeranian Folk Culture in Swołowo is not typical, as it was established in a continuously functioning and inhabited village characterised by a set of unique values. The existing buildings served as a basis for bringing together residential and agricultural functions with the commercial operations of a leading cultural institution in the region. The systemic, novel and creative approach used to present the wide range of cultural and engineering aspects helped generate educational and social capacity to assure sustainability of heritage resources of what today is the Pomeranian Voivodship. The approach applied can serve as a model for contemporary approaches to animating traditions, handicrafts and folklore within the traditional, historic spatial context.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 51; 104-113
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Preußen und die pommersche Kirche – nicht nur historische Reminiszenzen
Prussia and the Evangelical Church in Pomerania – Reminiscences … not Necessarily Historical
Prusy i Kościół ewangelicki na Pomorzu – reminis¬cencje nie tylko historyczne
Autorzy:
Ehricht, Christoph
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/425375.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
Tematy:
Prussia
Pomerania
Protestant Church in Prussia
Church of the Prussian Union
Prusy
Pomorze
Kościół ewangelicki w Prusach
Ewangelicki Kościół unijny
Opis:
The article describes a vast area of relations between the Prussian state and the Evangelist Church focusing on the theme from various perspectives: theological, historical as well as political. Problems are placed within the context of establishing a new ecclesiastic body, i.e. the Evangelical Church in Northern Germany. The author has presented insights into the church fusion also from his own professional development. He commenced his carrier as a lecturer in the Church history at the University of Greifswald, continued as a Pastor in the East Germany Evangelical Church of Pomerania and then held a position of the Senior Counsellor in the administration structures of the Consitorium Office in the Evangelical Church, Kiel. Particular object of his reflections is the influence of the Prussian tradition of tolerance and a quasi-episcopal function of a ruler of the Prussian state, i.e. the King over the church structure. Traces of this influence are still vital in the present pastoral and church service ministry.
Artykuł omawia szerokie pole relacji pomiędzy pruskim państwem a kościołem ewangelickim, ukazując zagadnienie z różnych perspektyw: teologicznej, historycznej i politycznej. Problem zostaje ukazany w kontekście powołanie do życia nowego organizmu eklezjalnego – Kościoła ewangelickiego północnych Niemiec. Autor ukazuje proces fuzji kościelnej również z perspektywy własnego rozwoju zawodowego: od wykładowcy historii Kościoła w uniwersytecie w Greifswaldzie poprzez sprawowanie urzędu pastorskiego w enerdowskim Kościele Ewangelickim Pomorza, aż po sprawowanie funkcji nadradcy kościelnego w strukturze administracyjnej w biurze Konsystorza w Kilonii. Szczególnym przedmiotem refleksji jest wpływ tradycji pruskiej tolerancji, jak też quasi-episkopalnej funkcji władcy państwa pruskiego – króla nad strukturą kościelną. Ślady owego oddziaływania żywe są we współczesnej służbie pastoralnej i nabożeństwowej.
Źródło:
Gdański Rocznik Ewangelicki; 2014, 8; 178-193
1898-1127
Pojawia się w:
Gdański Rocznik Ewangelicki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wojen polsko-pomorskich na status prawny Pomorza do XIII wieku
Influence of Polish-Pomeranian wars on legal status of Pomerania until 13th century
Autorzy:
Kruszewski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965360.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Polska
Pomerania
Roman Empire
Denmark
subordination
authority
Medieval times
10–12th century
wars
Polska
Pomorze
Cesarstwo Rzymskie
Dania
podległość
zwierzchnictwo
średniowiecze
X–XII wiek
wojny
Opis:
The purpose of this publication is a dynamic analysis of Polish-Pomeranian conflict’s power in legal-dogmatic and historical profile, to say nothing of geographical and military matters. Whereas it is particularly important to shape the problem, based on a settling of the way, in which Pomeranian dukes were relatives to Piast dynasty – agnate (paternal) or on mother’s side. Recently an old concept has started to spread – it says that Pomeranian dukes were of Piast descent, which leads to a ascertaining that there were no strong centres of power in Pomerania before conquest of Mieszko. Svatopluk Mieszkowic received the power over Pomerania, what led to exile of stepmother Oda and half-brothers and retrieval of power later subsequently caused conflicts between the two lines od dynasties in the next centuries. Considerations about the wars’ influence on legal status of medieval Pomerania have to be preceded by an analysis in the field of imperial power over this land. Historian of state and law must see – having looked at the sources – the fundamental thing, that the whole Pomerania, from Odra river to Gdańsk was a one entity, which came under the authority of Roman Empire. It stems unambiguously from medieval sources, Widukind from Korbea describes battles of Mieszko I with Wichmann and therefore clearly demarcate the legal status of Pomerania from other lands of Polish sovereign. It is similar by Merseburg bishop Thietmar. He wrote clearly, that Mieszko payed the Caesar a tribute „up to Warthe river“. It means, that the whole area of Pomerania was a belt of tributary lands of Empire. The conquest of Pomerania always began from the east area, and ended by the west. It was so at the time of Mieszko I. Then the full incarnation of Pomerania to Poland followed. At the period aft er the defeat of Mieszko II, and to the death of Władysław I Herman Pomerania were in a loose dependence on Poland. It changed by the rules of Bolesław III Wrymouth. The conquest of West Pomerania took place after 1113, maybe till 1124, but source records are a bit sparse. Tribute and duty to give help was a sign of dependence. Teodor Tyc outstandingly interpreted the law constructions of Merseburg treaty with Lotar III: „The authority of Polish duke is an indirect degree of something between Pomeranian duke and the highest sovereign, Caesar“. The Wrymouth King payed feudal homage, because Pomerania was under the authority of Empire. At the time of feudal regionalization the ultimate failure of Polish politics in Pomerania happened. Already in 1147 Germany, Denmark and Poland together stood against Pomeranians. The last attempt to maintain the balance between Polish and German influences in Pomerania was a ‘Kruszwica agreement’ in 1148, however Poland was being systematically tormented by feudal fragmentation and thus was losing control over Pomerania. It lasted till 1181, when Bogusław I admitted the victory of Caesar in Lübeck.
Celem artykułu jest dynamiczna analiza konfliktu polsko-pomorskiego w profilu prawnodogmatycznym i historycznoprawnym, z pominięciem kwestii geograficznych i militarnych. Szczególnie ważne jest sprofilowanie problemu, oparte na rozstrzygnięciu, czy książęta pomorscy byli krewnymi Piastów po mieczu, czy po kądzieli. Ostatnio zaczyna upowszechniać się powrót do koncepcji piastowskiego pochodzenia książąt pomorskich, co musi prowadzić do konstatacji, że przed podbojem Mieszkowym nie było na Pomorzu silnych ośrodków władzy. Teoretyczne nadanie Świętopełkowi Mieszkowicowi władzy nad Pomorzem, zakończone wygnaniem macochy Ody wraz z braćmi przyrodnimi, i późniejsze odzyskanie tam władzy całymi wiekami rodziło konflikty między obu liniami dynastii. Rozważania na temat wpływu wojen na status prawny średniowiecznego Pomorza muszą być poprzedzone analizą zakresu władzy cesarskiej nad tą krainą. Historyk państwa i prawa musi dostrzec w źródłach rzecz podstawową, że całe Pomorze od Odry po Gdańsk było jedną jednostką, podległą w średniowieczu władzy zwierzchniej cesarstwa rzymskiego. Jednoznacznie wynika to ze źródeł średniowiecznych. Widukind z Korbei, opisując walki Mieszka I z Wichmanem, wyraźnie rozgranicza status prawny Pomorza od innych ziem polskiego władcy. Podobnie jest u biskupa merseburskiego Thietmara. Ten ostatni pisze wyraźnie, że Mieszko płacił cesarzowi trybut „aż po rzekę Wartę”. Czyli cały obszar Pomorza stanowił pas ziem trybutarnych cesarstwa. Podbój Pomorza zawsze zaczynał się od części wschodniej, a kończył na zachodniej. Tak było już za Mieszka I. Nastąpiło wtedy pełne wcielenie Pomorza do Polski. W okresie po klęsce Mieszka II do śmierci Władysława I Hermana Pomorze pozostawało w luźnej zależności od Polski. Zmieniło się to za Bolesława III Krzywoustego. Podbój Pomorza Zachodniego miał miejsce po 1113 r., może do 1124 r., ale zapiski źródłowe są tu skąpe. Trybut i obowiązek udzielania pomocy był oznaką podległości. Konstrukcje prawne traktatu merseburskiego z Lotarem III znakomicie odczytał Teodor Tyc: „Zwierzchnictwo księcia polskiego stanowi stopień pośredni między księciem pomorskim a najwyższym suwerenem, cesarzem”. Krzywousty złożył hołd lenny, bo Pomorze było pod zwierzchnictwem cesarskim. W okresie rozbicia dzielnicowego doszło ostatecznej klęski polskiej polityki na Pomorzu (jeszcze w 1147 r. Niemcy, Dania i Polska wspólnie występowały przeciwko Pomorzanom). Ostatnią próbą zachowania równowagi między wpływami polskimi i niemieckimi na Pomorzu był układ kruszwicki z 1148 r., jednak Polska, trawiona rozbiciem dzielnicowym, systematycznie traciła kontrolę nad Pomorzem, aż do 1181 r., gdy w Lubece Bogusław I uznał zwierzchność cesarza.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2018, 21; 15-42
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archetypiczne wartości wsi pomorskiej. Tożsamość wsi pomorskiej we współczesnym krajobrazie kulturowym (szanse i zagrożenia)
Archetypical values of Pomeranian villages. Identity in the contemporary cultural landscape (opportunites and threats)
Autorzy:
Szymski, Adam M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87552.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
Pomorze
tradycyjna zabudowa
układ przestrzenny wsi
układ przestrzenny użytków rolnych
Pomerania
traditional buildings
spatial layouts of village
spatial layout of agricultural land
Opis:
W artykule podjęto próbę przedstawienia typologii układów przestrzennych wsi na terenie Pomorza Zachodniego ukształtowanych w wielowiekowym okresie ich rozwoju i funkcjonowania po rok 1945. Przedstawiono kolejno: (1) specyficzny typ budynku będącego jednocześnie budynkiem mieszkalnym , gospodarczym , stajnią i oborą – zwany ‘domem halowym’,(2) charakterystyczny typ zagrody wiejskiej oraz (3) specyficzny dla Pomorza kształt osady wiejskiej. Wskazano na występujące zagrożenia, zarówno w kontekście zachodzących zmian cywilizacyjnych jak i świadomości społecznej współczesnych mieszkańców oraz na potrzebę pilnej ochrony zachowanych reliktów spuścizny dziejowej.
The lecture involves an attempt to present typology of village space patterns on the territory of West Pomerania, shaped in the course of a number of centuries` development and functioning until 1945. there were subsequently presented : (1) specific type of a building play in the role of an apartment, farmhold, barn and stable at the same time. – called a long house, (2) characteristic type of a farm and (3) specific for Pomerania shape of a village settlement. Defining, in the terms of geography and politics, the area of cultural heritage characterizing typical (for Pomerania) settlement forms, the authors pointed to already existing dangers both in the context of advancing civilization changes and in social consciousness of its contemporary inhabitants, as well as to an urgent need to protect historical monuments which have survived, giving a testimony to unique and original features of Pomeranian culture.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2009, 12; 33-46
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pasożyty lipienia Thymallus thymallus zasiedlającego rzeki Pomorza: Łebę, Redę i Radunię
PARASITES OF GRAYLING THYMALLUS THYMALLUS DWELLING IN THE POMERANIAN RIVERS: ŁEBA, REDA AND RADUNIA
Autorzy:
Kulikowski, M.
Rokicki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148850.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
Cestoda
rzeki
pasozyty zwierzat
Thymallus thymallus
Protozoa
Pomorze
nicienie
przywry digenetyczne
zywiciele
lipien
parazytologia
pierwotniaki
Radunia
Reda
Leba
kolcoglowy
Acanthocephala
Nematoda
ryby
Digenea
tasiemce
Opis:
In 127 specimens of grayling Thymallus thymallus (LINNAEUS, 1758) originating from three rivers: Łeba, Reda and Radunia and caught between 1992 and 1994, 8694 parasite individuals (apart from Protozoa) were found, belonging to 11 species (including one genus determined). Among them Trichodina sp., Ichtyophthirius multifiliis, Plagioporus stefanskii were first ever revealed in grayling. In Poland it has turn out to be a new host for the following parasites: Trichodina sp., Ichthyophthirius multifiliis, Diplostomum spathaceum, Crepidostomum metoecus, Plagioporus stefanskii, Cucullanus truttae, Pomphorhynchus laevis. Other species, previously noted in Polish graylings, were also found: Cyathocephalus truncatus, Cystidicoloides ephemeridarum, Echinorhynchus truttae, Echinorchynhus borealis. The differentiated parasitofauna of the grayling in Łeba, Reda and Radunia points to the fish isolation in particular biotopes. It also revealed an increased number of parasite species in fish from Radunia occurring due to the operation of Salmon-like Fishes Culture Centre in Rutki near Gdańsk.
Źródło:
Wiadomości Parazytologiczne; 1998, 44, 1; 73-84
0043-5163
Pojawia się w:
Wiadomości Parazytologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bogusław X w Czechach. Nieznane wyobrażenie szczecińskiego księcia na zamku w Písku z 1479 roku
Bogislaw X in Bohemia: An unknown image of the Szczecin Prince in the castle of Písek, 1479
Autorzy:
Czechowicz, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590978.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Bogilslav X
castle in Písek
Bohemian Crown
Pomerania
gothic painting
Bogusław X
zamek w Písku
Korona Czeska
Pomorze
malarstwo gotyckie
Opis:
Celem artykułu jest identyfikacja nierozpoznanej dotąd postaci, którą umieszczono na ścianie reprezentacyjnej sali królewskiego zamku w Písku (południowe Czechy), w galerii piętnastowiecznych władców europejskich. Dekoracja ta powstała w 1479 roku, gruntownej konserwacji została poddana na początku XX wieku, jednak bez ingerencji w treść malowidła. Jego treścią jest bowiem ukazanie króla Czech Władysława II Jagiellończyka (wizerunek władcy na ścianie wschodniej zachował się szczątkowo) w kontekście sublokalnym (weduta Písku), społeczeństwa stanowego Królestwa Czeskiego (herby czeskiej szlachty, przeważnie magnaterii) oraz w przestrzeni politycznej Europy. Temu ostatniemu celowi służyły wizerunku władców czeskich – dwóch poprzedników Władysława na tronie św. Wacława (Władysław Posthumus z Habsburgów i Jerzy z Podiebradów), nadto jego ojca Kazimierza Jagiellończyka, władcy Polski i Litwy oraz króla Francji Karola VII – wszyscy oni są opisani na banderolach. Imię przedostatniej postaci znajdującej się na malowidle, jak i sam jego wizerunek, zachowane są częściowo – jest to władca w koronie, z gryfem na tarczy i fragmentem imienia „uslaw”. Niewątpliwie, chodzi o księcia szczecińskiego Bogusława X Gryfitę, choć nie był to koronowany dynasta. W artykule nie wyjaśniono przyczyn pojawienia się tego wizerunku. Naszkicowano jedynie kontekst polityczny, który może tłumaczyć tę sytuację. W 1479 roku Władysław II zawarł w Ołomuńcu układ z drugim królem czeskim, zarazem władcą węgierskim Maciejem Korwinem, w sprawie dwuwładzy w Koronie Czeskiej. Praski król czeski z dynastii jagiellońskiej powoli wychodził z międzynarodowej izolacji politycznej (choć w 1479 r. nadal nie był uznawany przez papiestwo) i budował swoje zaplecze polityczne w Europie. Elementem tej polityki, w tym silnego orientowania się na północ, był ślub króla per procura z Barbarą Hohenzollern, córką margrabiego Albrechta Achillesa, któremu Bogusław X odmawiał wówczas złożenia hołdu lennego. Szczeciński książę mógł szukać oparcia u Jagiellonów, na krakowskim dworze, gdzie się wychował. Kwestia stosunku lennego Pomorza wobec Brandenburgii musiała prawdopodobnie wynikać z dawnej zależności lennej, de facto obowiązującej do 1415 roku, de iure – wciąż chyba aktualnej, skoro w czeskim archiwum koronnym z pieczołowitością przechowywano w czasach Władysława II dokumenty świadczące o dawnych zobowiązaniach lennych Hohenzollernów wobec Pragi. Píseckie malowidła powstały na zamku królewskim, ale pozostającym wówczas w zastawie czeskiego magnata Lva z Rožmitala (Rosmital), brata królowej czeskiej Joanny (żony poprzednika Władysława II, Jerzego) i przedniego dyplomaty, m.in. uczestnika misji do Francji, pielgrzyma do Ziemi Świętej, człowieka doskonale zorientowanego w niuansach ówczesnej polityki. Dekoracja ta skłania do głębszego przeanalizowania brandenbursko-pomorskiego kierunku ówczesnej praskiej polityki, jak też czeskich asocjacji poczynań księcia Bogusława X, którego, jak się okazuje z czeskim środowiskiem wiązała nie tylko osoba biskupa kamieńskiego Benedykta z Valdštejna (Waldstein), który zresztą przybył na Pomorze już po powstaniu omawianego malowidła.
The purpose of this article is to identify an unrecognized so far figure in the gallery of the 15th-century European rulers painted on the wall of the representative hall of the royal castle in Písek, South Bohemia. This painting underwent a complete conservation treatment in early 19th century, but without intervention into its contents. It represents the King of Bohemia, Vladislaus II Jagiellon (his image on the eastern wall is preserved in rudiments) in a sub-local context (a cityscape of Písek), that of the estate society of the Bohemian Kingdom (coats of arms of Bohemian nobility, for the most part aristocracy), and in the Europe’s politic space. This latter purpose serve the images of the Bohemian rulers – two predecessors of Vladislaus II on St. Wenceslaus throne (Ladislaus the Posthumous von Habsburg and George of Poděbrady), his father Casimir Jagiellon, the ruler of Poland and Lithuania, and the King of France Charles VII – all of them are signed on the ribbon labels. The name of the last of them, as well as his image, are preserved partially – it is a ruler wearing a crown, with a griffin on the shield, and a fragment of the name “uslaw”. Undoubtedly, despite the crown on his head, it is the Szczecin Prince Bogislaw X Griffin. The article doesn’t explain the reasons why this image appeared there. It only outlines the political context which can account for this situation. In 1479 in Olomouc Vladislaus II concluded a treaty with Matthias Corvinus concerning a divided sovereignty in the Bohemian Crown. The Bohemian King from the Jagiellonian dynasty in Prague was gradually coming out of the international political isolation (although in 1479 he wasn’t still recognized by the Pope) and was building his political powerbase in Europe. One element of his politics, including the definite orientation towards the North, was his marriage per procura with Barbara Hohenzollern, daughter of margrave Albrecht Achilles, to whom Bogislaw X denied to pay feudal homage. The Szczecin Prince could search support from the Jagiellons, on whose court in Cracow he was raised. The question of the feudal relation of Pomerania to Brandenburg probably had to be confronted with the problem of the earlier feudal dependence of the feudal rule of the Hohenzollerns from the Bohemian Crown, de facto effective until 1415, de jure rather still in force as the Bohemian Crown Archive carefully kept documents which specified the obligations of the Hohenzollerns towards Prague. The Písek painting came into existence in the royal castle which, however, was at the time a collateral of the Bohemian aristocrat Lev of Rožmitál (Rosmital), brother of the Bohemian queen Joanna (wife of the Vladislaus II’s predecessor, George), who was an outstanding diplomat, member of a mission to France, pilgrim to the Holy Land, perfectly knowledgeable of the nuances of politics of that time. The painting demands deeper analysis in the light of the Prague politics oriented towards Brandenburg-Pomerania, as well as the Bohemian associations of the actions undertaken by prince Bogislav X, who was connected, as it turns out, to the Bohemian milieu not only by the bishop of Kamieniec Pomorski, Benedykt of Waldstein, who floruit after the painting was made.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2020, 1; 23-39
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-100 z 133

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies