Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "I Polish Republic" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Urząd i jego funkcjonowanie: Biuro Listów w Polskim Radiu i Telewizji (1951–1989)
Office and its functioning: Office of Letters in Polish Radio and Television (1951–1989)
Autorzy:
Jarosz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1288224.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Polskie Radio i Telewizja
Polska Rzeczpospolita Ludowa
skargi
komunizm
społeczeństwo polskie
historia społeczna
Polish Radio and Television
Polish People’s Republic
letters of complaints
communism
Polish society
social history
Opis:
Tematem artykułu jest analiza funkcjonowania Biura Listów w strukturach Polskiego Radia i Telewizji w latach 1951–1989. Biuro należało do kilku najważniejszych centralnych instytucji w ówczesnej Polsce, do których obywatele PRL pisali najczęściej. Jego funkcjonowanie napotykało na wiele trudności o charakterze organizacyjnym. Listy były podstawą wielu audycji radiowych o charakterze interwencyjnym i biuletynów przeznaczonych dla osób piastujących najważniejsze stanowiska w strukturach władzy
The article aims at analysing the Office of Letters in the structures of the Polish Radio and Television in the period of 1951–1989. The office belonged to several central institutions in Poland, to which the citizens wrote most often. The functioning of the Office faced many difficulties of an organizational nature. Letters were seen to have an impact on radio programs of intervention nature and bulletins for persons holding the most important offices in the country.
Źródło:
Studia Medioznawcze; 2018, 4 (75); 105-116
2451-1617
Pojawia się w:
Studia Medioznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współpraca kulturalna Polski z Węgrami w dziedzinie kinematografii w latach siedemdziesiątych XX wieku
Autorzy:
Szczutkowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653752.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Węgierska Republika Ludowa
polityka kulturalna Polski i Węgier
polsko-węgierska współpraca kulturalna
kinematografia polska
kinematografia węgierska
Polish People’s Republic
Hungarian People’s Republic
Opis:
Artykuł poświęcony jest dobrze udokumentowanym, ale rzadko analizowanym przez badaczy kontaktom kulturalnym Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Węgierskiej Republiki Ludowej w dziedzinie kinematografii w latach 1971–1980. W tzw. dekadzie gierkowskiej kino madziarskie cieszyło się w Polsce dużym zainteresowaniem (zwłaszcza w środowisku krytyków i dyskusyjnych klubów filmowych), z kolei na Węgrzech wciąż panowała „moda na Polskę” i polski film. W opracowaniu uwagę skupiono na przebiegu polsko-węgierskiej współpracy filmowej w sferze koprodukcji, wymiany usług, imprez i festiwali. Ważną rolę w popularyzacji wzajemnych osiągnięć filmowych odegrały Ośrodek Informacji i Kultury Polskiej w Budapeszcie oraz Węgierski Instytut Kultury w Warszawie, a także kontakty niezależne.The article is devoted to well-documented, but seldom analysed by researchers cultural contacts of the Polish People’s Republic and Hungarian People’s Republic in the field of filmmaking in 1971–1980. In the so-called Gierek’s era, Hungarian films enjoyed great popularity and interest (especially among film critics and film societies), while in Hungary Poland and Polish movies were still “in vogue”. The study focuses on the course of Polish-Hungarian film cooperation in the area of coproduction, exchange of services, events, and festivals. An important part in the popularising of film achievements was played by the Centre of Polish Information and Culture in Budapest and the Hungarian Institute of Culture in Warsaw, but also by independent contacts.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 1
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Main political and legal problems of religious building construction in the Polish People’s Republic between 1945 and 1989
Zasadnicze problemy polityczne i prawne budownictwa sakralnego w okresie Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w latach 1945-1989
Autorzy:
Dyda, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1026612.pdf
Data publikacji:
2020-10-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
budownictwo sakralne
Polska Rzeczpospolita Ludowa
prawo i polityka wyznaniowa
religious building construction
Polish People’s Republic
law on religion
religion policy
Opis:
The article deals with the most important issues of law and religious policy of the People’s Republic of Poland in the field of religious building construction. Licensing of permits for the implementation of construction projects by religious associations, especially the Catholic Church and the repression of people and communities undertaking illegal construction of religious and ecclesiastical buildings was one of the main forms of conducting religious policy by the authorities of the People’s Republic of Poland. At the same time, uniform provisions of the law in force in this matter were applied in an extremely diverse way (both within individual units of the Catholic Church and non-Roman Catholic religious associations), depending on extra-legal political and religious factors. Therefore, the issue of sacred buildings is one of the clearest examples of instrumentalisation of the law – both at the level of its establishment and application – in the activities of the authorities of the People’s Republic of Poland.
Artykuł traktuje o najważniejszych zagadnieniach prawa i polityki wyznaniowej PRL w zakresie budownictwa sakralnego. Koncesjonowanie zezwoleń na realizację inwestycji budowalnych przez związki wyznaniowe, zwłaszcza Kościół Katolicki, oraz represjonowanie osób i wspólnot podejmujących nielegalne budowy obiektów sakralnych i kościelnych było jedną z głównych form prowadzenia polityki wyznaniowej przez władze Polski Ludowej. Jednocześnie jednolite przepisy obowiązującego w tej materii prawa aplikowano w niezwykle zróżnicowany sposób (zarówno w ramach poszczególnych jednostek Kościoła Katolickiego, jak i nierzymskokatolickich związków wyznaniowych) w zależności od pozaprawnych czynników natury polityczno-wyznaniowej. Stąd też kwestia budownictwa sakralnego jest jednym z najczytelniejszych przykładów instrumentalizacji prawa – zarówno na poziomie jego stanowienia, jak i stosowania – w działalności władz PRL.
Źródło:
Przegląd Prawno-Ekonomiczny; 2020, 2; 7-21
1898-2166
Pojawia się w:
Przegląd Prawno-Ekonomiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ku ustawie z 17 maja 1989 r. Ewolucja postaw władzy wobec Kościoła i idei wolności sumienia i wyznania w Polsce
To the Act of the 17 of May 1989. Evolution of the Authority’s Attitude Towards the Church and the Idea of Conscience and Belief Freedom in Poland
Autorzy:
Bugajska-Więcławska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33916163.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
conscience and belief freedom
human rights
the Polish People’s Republic
act
socialism
wolność sumienia i wyznania
prawa człowieka
Polska Rzeczpospolita Ludowa
ustawa
socjalizm
Opis:
Wolności sumienia i wyznania należą do osobistych praw podstawowych człowieka. Pozostają przy tym pod wpływem poszczególnych generacji praw człowieka, prawa europejskiego i międzynarodowego, oraz wyroków sądów i trybunałów konstytucyjnych. Wolność sumienia jest tożsama z wolnością myśli i przekonań. Prawa te są gwarantowane przez państwa i są wyznacznikiem ich praworządności. 17 maja 1989 r. sejm Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej uchwalił ustawę o gwarancjach wolności sumienia i wyznania. Celem pracy było przedstawienie procesu ewolucji stosunku władzy państwa socjalistycznego wobec Kościoła i idei wolności sumienia. Wytypowano również przesłanki, które przyczyniły się do opracowania owej ustawy: dokumenty prawa międzynarodowego i procesy polityczne, które wpływały na postawę władz. Zwrócono uwagę na trudne relacje państwo–Kościół w latach czterdziestych i pięćdziesiątych oraz wpływ rozwoju praw człowieka (podjętego przez organizacje międzynarodowe, zwłaszcza ONZ, UNESCO i format KBWE) na politykę gwarancji dla wolności sumienia i wyznania w Polsce. Ukazano relacje państwo–Kościół w schyłkowym okresie PRL. Zbadano proces prac nad ustawą z 17 maja 1989 r.
Freedom of conscience and belief belongs to basic human rights. Furthermore, they stay under the influence of individual generations of human rights, European and international law, judgments of courts and constitutional tribunals. Freedom of conscience is identical to liberty of thoughts and beliefs. These rights are guaranteed by countries and are determinant of their rule of law. On the 17th of May 1989, the Sejm of the Polish People’s Republic adopted a law on guaranteeing conscience and belief freedom. The purpose of this elaboration was to present the evolution of the attitude of the socialist country authority towards the Church and the idea of the freedom of conscience. There were also selected premises that contributed to the elaboration of this act: documents of international law and political trials that had an impact on the authority’s attitude. Attention was paid to the difficult relationship between the Church and the country in the 40s and 50s and the effect of human rights development, that was implemented by international organizations, particularly by ONZ, UNESCO, and CSCE on warranty policy for conscience and belief freedom in Poland. The country-Church relationship was shown in the declining period of PPR. The process of preparing the law from 17 May 1989 was examined.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 1073-1100
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sama, ale czy samotna? – obraz niezamężnych kobiet u schyłku Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w świetle „Kobiety i Życia”
Alone, does it mean lonely? – the image of unmarried women at the end of the Polish People’s Republic in the light of “Kobieta i Życie”
Autorzy:
Dajnowicz, Małgorzata
Sokołowska, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834614.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
prasa kobieca
„Kobieta i Życie”
Polska Rzeczpospolita Ludowa
kobieta niezamężna
kobieta rozwiedziona
życie w pojedynkę
women’s press
Kobieta i Życie
Polish People’s Republic
unmarried woman
divorced woman
single life
Opis:
Na łamach prasy kobiecej wydawanej u schyłku Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej coraz częściej pojawiały się wizerunki kobiet niezamężnych. Pomimo że materiały prasowe nadal w znacznym stopniu przedstawiały stereotypowe postrzeganie kobiet żyjących w pojedynkę, zauważalne były istotne zmiany w kwestii prezentowania wizerunku oraz pozycji kobiet niezamężnych. Szczególnie dostrzegalne było to na łamach „Kobiety i Życia”, gdzie coraz więcej tekstów ukazywało samotność jako świadomy wybór Polek, które decydowały się na samodzielność nie z przymusu czy konieczności. W artykule zaprezentowano opinie kobiet na temat życia w pojedynkę, przyczyny, dla których podjęły decyzję o wyborze właśnie takiej drogi życiowej, oraz sposób postrzegania kobiet niezamężnych przez społeczeństwo polskie u schyłku Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Analiza została oparta na publikacjach ukazujących się w „Kobiecie i Życiu”2 . Autorki artykułu wyniki swoich badań odniosły także do materiałów prasowych publikowanych w innych czasopismach kobiecych okresu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej – „Przyjaciółki” oraz „Zwierciadła”.
In the women’s press, published at the end of the Polish People’s Republic, images of unmarried women were increasingly appearing. Despite the fact that press releases still largely portrayed the stereotypical perception of single women, significant changes were seen in the presentation of the image and position of unmarried women. It was particularly noticeable in the pages of Kobieta i Życie where more and more texts showed loneliness as a conscious choice of Polish women who decided to become independent, not from coercion or necessity. The article presents women’s opinions on the subject of single life, the reasons for which the decision was made to choose such a way of life and the way Polish society perceive unmarried women at the end of the Polish People’s Republic. The analysis was based on publications appearing in Kobieta i Życie. The authors of the article, results of their research also referred to press materials published in other women’s magazines of the Polish People’s Republic – Przyjaciółka and Zwierciadło.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2021, 1(10); 195-212
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Episkopat wobec integralności ziem polskich po II wojnie światowej. Wybrane problemy z najnowszej literatury i źródeł
The Episcopate in the face of Polish land integration after World War II. Selected issues from the latest literature and sources
Autorzy:
Gryz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340508.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Polish Episcopate
Western and Northern Lands
church administration
state-Church relations
Polish People's Republic
Holy See
Episkopat Polski
Ziemie Zachodnie i Północne
Kresy Wschodnie
administracja kościelna
relacje państwo–Kościół
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Stolica Apostolska
Opis:
W artykule przedstawiono wyselekcjonowane kwestie dotyczące zaangażowania prymasów Polski kardynała Augusta Hlonda i kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz innych biskupów w sprawę powstania i stabilizacji polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych po II wojnie światowej. Uwzględniono najważniejsze etapy w chronologii wydarzeń związanych z tą problematyką (1945 – 1951 – 1956 – 1972). Najistotniejsze okazały się decyzje podjęte w sierpniu 1945 r., kiedy utworzono pięć administratur apostolskich dla diecezji warmińskiej z siedzibą w Olsztynie, gdańskiej oraz w Gorzowie Wielkopolskim, Opolu dla Śląska Opolskiego i Wrocławiu dla Dolnego Śląska. W czerwcu 1972 r., po ratyfikacji przez Bundestag układu granicznego zawartego między Polską Rzeczpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec, zakończył się okres tymczasowości polskich struktur kościelnych na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Papież Paweł VI w bulli Episcoporum Poloniae coetus zlikwidował administratury apostolskie i utworzył cztery nowe diecezje (gorzowską, koszalińsko-kołobrzeską, szczecińsko-kamieńską i opolską). W procesie stabilizacji polskich struktur kościelnych, który trwał dwadzieścia siedem lat, decydujące było stanowisko kolejnych papieży i Stolicy Apostolskiej. Uwzględniali oni poglądy niemieckiego i polskiego episkopatu oraz stan relacji polsko-niemieckich w kwestii aprobaty linii granicznej. Wśród polskich hierarchów najaktywniejszy okazał się biskup Bolesław Kominek (administrator apostolski w Opolu, arcybiskup wrocławski i kardynał). W artykule podstawę syntetycznej narracji stanowi wybór polskojęzycznych, najnowszych publikacji na temat relacji państwowokościelnych w Polsce po II wojnie światowej oraz edycje źródłowe. Wykorzystano między innymi osobiste notatki prymasa Wyszyńskiego Pro memoria, listy pasterskie Episkopatu Polski, komunikaty Konferencji Episkopatu Polski oraz oficjalne wypowiedzi biskupów.
The article presents selected issues concerning Polish Primates cardinal August Hlond and cardinal Stefan Wyszyński and other bishops’ engagement in the case of emergence and stabilisation of the Polish church administration on the Western and Northern Lands after World War II. It covers the most important stages in the chronology of events related to this topic (1945 – 1951 – 1956 – 1972). The most significant decisions were made in August 1945, when five apostolic administrations were created for the dioceses of Warmia and Gdańsk, Gorzów, Opole Silesia and Lower Silesia. In June 1972, after the Bundestag’s ratification of the border agreement between the Polish People's Republic and the Federal Republic of Germany, the temporary nature of the Polish ecclesiastical structures on the so-called Recovered Territories came to an end. In his bull Episcoporum Poloniae coetus, Pope Paul VI liquidated apostolic administrations and created four new dioceses (Gorzów, Koszalin-Kołobrzeg, Szczecin-Kamieńsk and Opole). In the twenty-seven-year long process of stabilisation of the Polish ecclesiastical structures, the position of successive Popes and the Holy See was decisive. They were taking into account the views of the German and Polish episcopates and the state of Polish-German relations in the matter of the boundary line approval. The most active among the Polish hierarchy was Bishop Bolesław Kominek (apostolic administrator in Opole, archbishop of Wrocław, and cardinal). The basis of the article’s synthetic narrative is the selection of the latest Polish publications on state-church relations in Poland after the Second World War, and source editions. The personal notes of Primate Wyszyński – Pro memoria, pastoral letters of the Polish Episcopate, announcements of the Episcopal Conference of Poland, and official statements of bishops, among others, were used.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 16, 3; 100-122
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem finansowania budownictwa sakralnego i kościelnego w okresie Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej na przykładzie diecezji łódzkiej
The problem of financing sacral and ecclesiastical building industry in the period of Polish People’s Republic on an example of the Lodz Diocese
Autorzy:
Opaliński, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028264.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Fundusz Kościelny
Kościół rzymskokatolicki
budownictwo sakralne i kościelne
diecezja łódzka
Polish People’s Republic
Church Fund
Roman Catholic Church
sacral and ecclesiastical building industry
Lodz Diocese
Opis:
Artykuł opisuje nieznany dotąd aspekt finansowania budownictwa sakralnego w okresie PRL. Prezentowane zagadnienie ma na celu wypełnienie luki w dotychczasowej historiografii. Żadna z powstałych dotąd publikacji nie odnosi się do badanego problemu widzianego z perspektywy stosunków państwo–Kościół po 1945 r. Niniejsza praca ukazuje zatem trudności związane z pozyskiwaniem funduszy na budowę nowych świątyń w okresie hamowania lub zwalczania przez władze tzw. Polski Ludowej wszelkich inwestycji sakralnych. Represyjne i dyskryminujące stronę kościelną przepisy prawne miały na celu utrudnianie wznoszenia miejsc kultu religijnego, co pośrednio miało także przyczynić się do zniechęcenia duchownych do podejmowania tego rodzaju działalności. Z kolei „usłużnych” księży nagradzano za ich lojalną postawę wobec rządzących przydzielaniem na drobne prace budowlane subwencji z powołanego m.in. na ten cel Funduszu Kościelnego, będącego pod kontrolą Rady Ministrów. Wszystkie te czynniki powodowały, że największy koszt budowy kościołów ponosili świeccy katolicy, organizujący na własną rękę zbiórki publiczne, narażając się tym samym na karę grzywny. Trud ponieśli także księża parafialni, którzy wykorzystując zagraniczne znajomości zdobywali pieniądze na kontynuowanie prac budowlanych.
The article describes unknown aspect of financing sacral building industry in the period of PRL (Polish People’s Republic). Presented issue is aimed at filling the gap in the existing historiography. None of the publications that have been published does not addresses the problem, seen from the perspective of the relations state–Church after the year 1945. This work therefore shows the difficulties associated with raising funds for the construction of new temples in the period of inhibition or fighting with any sacred investments by the authorities of Polish People’s Republic. The repressive and discriminatory for the Church legal provisions aimed at obstructing the construction of places of worship, which was also supposed to discourage clergymen from undertaking this type of activity. In turn, the „service-minded” priests were rewarded for their loyal attitude towards those in charge of allocating subsidies for minor construction works from the Church Fund, which was under the control of the Council of Ministers. All these factors meant that the greatest cost of building churches was borne by lay Catholics who organized public collections on their own, thus risking a fine. Also the parish priests also faced difficulties, while gaining money to continue construction works by using foreign contacts.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2020, 23; 151-168
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzynarodowy Rok Kobiet 1975 na łamach „Kobiety i Życia”
The 1975 International Year of Women in the light of “Kobieta i Życie”
Autorzy:
SOKOŁOWSKA, URSZULA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/561618.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
prasa kobieca
„Kobieta i Życie”
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Międzynarodowy Rok Kobiet
kobiety w przestrzeni publicznej
kobiety w polityce
women’s press
Kobieta i Życie
Polish People’s Republic
International Year of Women
women in public sphere
women in politics
Opis:
Do lat 70. XX w. większość publikacji w „Kobiecie i Życiu” oscylowała wokół problematyki typowej dla prasy kobiecej, m.in. macierzyństwa, gospodarstwa domowego oraz poradnictwa. Wraz z początkiem lat 70. na łamach periodyku coraz częściej pisano o pozycji społecznej kobiet. Nastąpiła intensyfikacja tematyki dotyczącej działalności kobiet w sferze publicznej, w tym aktywności politycznej. Uzależnione było to od ówczesnych przemian na scenie politycznej kraju oraz zmian personalnych w redakcji „Kobiety i Życia”. Problematykę niskiego udziału kobiet w polityce podejmowano szczególnie często w wydaniach z 1975 r. Przy okazji obchodów Międzynarodowego Roku Kobiet redakcja zachęcała czytelniczki do zaangażowania w sferę polityczną. Wielokrotnie przedstawiano sylwetki polskich działaczek politycznych, jak również kobiet aktywnych publicznie poza granicami Polski.
Until the 1970s, most publications in Kobieta i Życie [Women and Life] revolved around issues typical of women’s press, including maternity, household and counseling. At the beginning of the 1970s, the journal published more and more often about the social position of women. The subject of women’s activities in the public sphere, including political activity, intensified. It depended on the changes in the country’s political scene and personnel changes at the Kobieta i Życie editorial office. The issue of women’s low participation in politics was particularly often addressed in the 1975 editions. On the occasion of the International Year of Women, the Kobieta i Życie editors encouraged readers to become involved in the political sphere. The silhouettes of Polish political activists as well as women publicly active outside Poland were presented many times.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2019, 2(7); 94-108
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadzór państwa nad punktami katechetycznymi na przykładzie działań administracji w Zielonej Górze wobec Kościoła gorzowskiego
State supervision over religious instruction centres - an example of state administration in Zielona Gora and its activities toward the church organization in Gorzow Wielkopolski
Autorzy:
Mazurkiewicz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912692.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
freedom of religion
law on religion
religious freedom
Catholic Church - communist authorities conflicts (Poland)
church-state relations (People' Republic of Poland)
clergy
freedom of conscience and religion
Peoples Republic of Poland
relations between the state and churches
religion education in Polish school
kościoły i inne związki wyznaniowe
nauka religii
prawo wyznaniowe
relacje państwo - kościół
wolność sumienia i wyznania
PRL
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Opis:
Bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej władze komunistyczne przystąpiły do ograniczania wpływu Kościoła na środowisko szkolne. Pomimo zobowiązania do nieutrudniania nauczania religii w szkołach, podjętego w „Porozumieniu” z 1950 r., przystąpiły do zmniejszania godzin lekcji religii i usuwania katechetów. W związku z tym, już w roku szkolnym 1952/1953, Kościół przystąpił do organizowania punktów katechetycznych. Chwilowa zmiana nastąpiła na fali „odwilży” w roku 1956, kiedy to szkoły stały się na nowo miejscem nauczania religii. Stan ten trwał jednak tylko do roku 1961, bowiem wtedy wraz z ustawą z dnia 15 lipca ostatecznie usunięto katechezę ze szkoły, a wszelką działalność oświatowo – wychowawczą poddano nadzorowi Ministerstwa Oświaty. Na jej podstawie wydane zostało zarządzenie w sprawie prowadzenia punktów katechetycznych i instrukcja w sprawie ich rejestracji. Stały się one podstawą do uzurpowania sobie przez władze komunistyczne prawa do wizytowania i kontrolowania zajęć prowadzonych w punktach katechetycznych. W parafiach Kościoła gorzowskiego znajdujących się na terenie województwa zielonogórskiego władze wyznaniowe i oświatowe próbowały zmusić księży do podporządkowania się wydanym przepisom, jednak zdecydowana postawa Kurii gorzowskiej powodowała, że jedynie nieliczni księża rejestrowali punkty katechetyczny i pobierali wynagrodzenie za nauczanie religii. Również niewielu księży godziło się na wizytowanie lekcji religii odbywających się w pomieszczeniach kościelnych i składanie sprawozdań z nauczania. Widząc nieskuteczność zarówno działań administracyjnych, jak i bezprawnych nacisków polegających na zastraszaniu, szantażowaniu i karaniu księży nauczających w punktach katechetycznych, w połowie lat 70-tych władze państwowe praktycznie zrezygnowały z nadzoru nad punktami katechetycznymi, a w październiku 1981 r. uchyliły krzywdzące Kościół przepisy uznając przy tym, że katecheza parafialna jest wewnętrzną sprawą kościołów i związków wyznaniowych.
Immediately after World War 2, the communist authorities began to curb the Church's influence on the educational environment. Despite the commitment not to obstruct religious education in schools, undertaken in the Church-State Agreement of 1950, the authorities decided to reduce the number of religion classes and expel the instructors. In response, already in the school year 1952/1953, the Church initiated the establishment of religious instruction centres. A temporary change occurred during the political 'thaw' in 1956, when religion was re-established as a school subject. This condition, however, lasted no longer than until 1961; according to the newly enacted law of 15 July 1961, religious instruction was ultimately removed from educational establishments, and the supervision over the entire educational activity was to be exercised by the Ministry of Education. The provisions of the new law provided for the management of religious instruction centres and instructed on their official registration. Consequently, the communist authorities were vested with special powers to visit and monitor the activities of such centres. In the parishes of the Gorzow Church located in the Zielona Gora region, the authorities responsible for handling denominational and educational affairs tried to make priests comply with the regulations, but the unyielding stance of the Gorzow Curia resulted in merely few priests registering their religious instruction classes and accepted remuneration for the teaching. Also, few priests consented to the authorities visiting religion classes held in the church premises and reporting on the instruction. Confronted with the ineffectiveness of both administrative action and unlawful pressure involving intimidation, blackmailing and punishing the priests conducting religion classes in the centres, in the mid-1970s, the authorities practically abandoned the control of such establishments, and in October 1981 repealed the unfair regulations recognizing that any religious instruction in parishes is an internal matter of churches and religious associations.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2011, 14; 111-139
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjna zasada oddzielenia państwa od kościoła w działalności Wydziału do Spraw Wyznań Urzędu Wojewódzkiego w Krośnie wobec Kościoła Katolickiego
The constitutional principle of separation of church and state in the operation of the Department of Religious Affairs in the Voivodeship office in Krosno against the Catholic Church
Autorzy:
Dyda, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043972.pdf
Data publikacji:
2017-12-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Polish People’s Republic
Department for Religious Affairs
Catholic Church
separation of Church and State
sacred architecture
Church-State relations
religious organization
religious freedom
freedom of conscience and religion
religious communities
communist regime
Polska
budownictwo sakralne
oddzielenie państwa od kościoła
Wydział do Spraw Wyznań
związek wyznaniowy
wolność sumienia i religii
wolność sumienia i wyznania
relacje państwo-kościół
PRL
Polska Rzeczpospolita Ludowa
rozdział kościoła i państwa
Kościół w PRL
kościoły i związki wyznaniowe
Krosno
reżim komunistyczny
Polska Ludowa
Opis:
Przedmiotem artykułu jest analiza działań Wydziału do Spraw Wyznań w Krośnie wobec Kościoła Katolickiego w perspektywie realizacji konstytucyjnej zasady oddzielenia państwa od kościoła. Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z 22 lipca 1952 roku stanowiła, że kościół jest oddzielony od państwa (art. 70 ust. 2) i jednocześnie może swobodnie wypełniać swoje funkcje religijne (art. 70 ust. 1). Regulacja ta dotyczyła także innych związków wyznaniowych. Ówczesna nauka prawa konstytucyjnego pojmowała tę swobodę jako wolność głoszenia doktryny, organizowania zgromadzeń religijnych, udzielania posług, nauczania, tworzenia zakonów, utrzymywania kontaktów z zagranicznymi współwyznawcami. Swoistym standardem wobec Kościoła Katolickiego stało się dyskryminujące stosowanie prawa. Za przykład takiej sytuacji można uznać blokowanie i ograniczanie budownictwa sakralnego za pomocą środków prawnych – zwłaszcza karnych i administracyjnych. Wydział do Spraw Wyznań w Krośnie zasadę oddzielenia państwa od kościoła pojmował jako pełną laicyzację życia społecznego prowadząc m.in. akcję przeciwdziałania rozwojowi budownictwa sakralnego oraz podejmowania inicjatyw duszpasterskich przez kler katolicki (zwłaszcza w zakresie duszpasterstwa młodzieży).
The subject matter of this article is the analysis of the action of the Department for Religious Affairs in Krosno against the Catholic Church in the light of the constitutional principle about Church and State separation. The Constitution of the Polish People’s Republic of 22 July 1952 set forth the separation of Church and State (Art. 70, para. 2) and stipulated that the Church can freely carry out its religious functions (Art. 70, para. 1). This provision applied also to other religious associations. Under the constitutional law at that time, this freedom was understood as the freedom to proclaim doctrine, organize religious assemblies, provide ministry and teaching, establish religious orders, and maintain contacts with the believers abroad. The law was used to discriminate against the Church, which became a kind of standard. For example, legal measures, especially penal and administrative sanctions, were employed to block and restrict the construction of buildings used for religious purposes. The constitutional principle concerning Church and State separation was understood by the Department of Religious Affairs in Krosno as a total secularization of social life. For example, it was used to justify taking actions against the development of buildings used for religious purposes or against any pastoral activities undertaken by the Catholic clergy, especially concerning the youth ministry.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2017, 20; 335-372
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies