Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "XX wiek" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Warszawa – Kijów – Budapeszt Stosunki polsko-ukraińskie w XX wieku z węgierskiego punktu widzenia
Autorzy:
Lagzi, Gábor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/519788.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
Polska
Ukraina
Węgry
XX wiek
stosunki międzynarodowe
mniejszości narodowe
Opis:
The Poles and the Ukrainians in the 20th century history had several political and ethnical conflicts, confrontations (Polish-Ukrainian war in Galicia in 1918–1919, massacres of Poles in Volhynia and Eastern Galicia carried out by the Ukrainian Insurgent Army during WWII, forced displacement of the Ukrainian minority in Poland in 1947), but reconciliation processes determined the events of the last quarter century. After gaining independence, the bloody conflicts of the last century could not be tools in politics in both Poland and Ukraine. Moreover, many common projects have been started since 1991. The Poles in the post-independence period showed appropriate empathy to their eastern neighbours’ problems (development of national identity and state-building) and were proactive during this period in improving Polish-Ukrainian relations. The article intends to show that in the Central European region it is possible to conduct dialogue, achieve reconciliation between two neighbouring countries, show openness to this dialogue (with ourselves and with our neighbours), and manage the potential conflicts during these process. What is more, consistent behaviour of decision-makers (in political and civil sphere) was present in the past quarter century in the Polish-Ukrainian relations and was largely absent from Hungarian-Slovak, Hungarian-Romanian, Hungarian-Serbian, or Hungarian-Ukrainian relations.
Źródło:
Historia i Polityka; 2015, 13(20); 65-77
1899-5160
2391-7652
Pojawia się w:
Historia i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podsumowanie ogólnopolskiej konferencji „Ochrona dziedzictwa architektury polskiej II połowy XX wieku” Warszawa 16–17 XI 2016
Resume of a national conference “Protecting the heritage of polish architecture of the 2nd half of the 20th century” Warsaw 16–17.11.2016
Autorzy:
Węcławowicz-Gyurkovich, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217843.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
XX wiek
ochrona obiektów
Polska
20th century
protecting monuments
Polska
Opis:
Artykuł dotyczy problemu ochrony obiektów architektury oraz założeń urbanistycznych, zrealizowanych w Polsce w drugiej połowie XX wieku. Podstawową zasadą typowania obiektów lub zespołów urbanistycznych, które mogłyby zostać wpisane na listę obiektów chronionych jako dobra kultury współczesnej stało się ustalenie kryteriów, którym winny podlegać wybrane obiekty. Takie działania zostały podjęte przed kilkunastu laty przez większość oddziałów regionalnych SARP, zwłaszcza w Warszawie i w większych miastach naszego kraju, ale stale nie ma całościowego obrazu zasad ustalenia kryteriów i całościowej listy obiektów. Przy zdarzających się przykładach wyburzania wartościowych budowli sprawa wydaje się niezwykle ważną i pilną.
The article addresses the issue of protecting architectural objects and urban layouts realised in Poland in the seconf half of the 20th century. The fundamental principle for selecting objects or urban complexes which might be entered into the list of protected objects as contemporary culture heritage is establishing criteria that selected objects should meet. Such activities were undertaken several years ago in the majority of regional units of SARP, particularly in Warsaw and other large cities in our country, but there is no overall image of the principles for establishing the criteria or a complete list of the objects. With cases of demolition of valuable buildings occurring daily, this matter appears extremely important and urgent.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 7-14
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Amnesty acts in Poland in the 20th century
Akty amnestyjne w Polsce w XX w.
Autorzy:
Zaleśny, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940773.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Polska
20th century
parliament
amnesty
Polska
XX wiek
parlament
amnestia
Opis:
The subject of the analysis refers to amnesty acts in Poland in the 20th century. A thesis is posed in the paper that in principle they take place at the moments which are politically important for the Republic of Poland, the aim of which is to establish them in the social consciousness. Typically, they are the acts of the parliament. The Polish doctrine of law clearly presents a separate character of amnesty acts in reference to the court verdicts. They are an expression of the will of the parliament, independent of the court’s judgment, according to which amnesty should be carried out.
Przedmiotem analizy uczyniono problematykę aktów amnestyjnych podejmowanych w XX w. w Polsce. W pracy stawia się tezę, że co do zasady zapadają one w momentach istotnych politycznie dla Rzeczypospolitej Polskiej, w celu ich utrwalenia w świadomości społecznej i typowo są aktami parlamentu. W polskiej doktrynie prawa wyraźnie zaznacza się odrębność aktów amnestyjnych wobec wyroków sądów. W żadnym zakresie nie mogą one podważać wyroków sądów, ingerować w niezależność władzy sądzenia. Są wyrazem woli parlamentu, niezależnej od wyroku sądu, że w danych okolicznościach politycznych amnestia powinna być przeprowadzona.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 6 (34); 267-282
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pismo "Formiści" i początki międzynarodowych kontaktów polskiej awangardy (1919-1921)
The Periodical "Formiści" and the beginnings of the Polish avant-gardes international relations (1919-1921)
Autorzy:
Strożek, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/707087.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Formisci
avant-garde
Polska
20th century
Formiści
awangarda
Polska
XX wiek
Opis:
This paper emphasises the importance of the periodical Formisci, published in 1919-1921, within the context of the early Polish avant-garde. The journal was the publishing body of a group of Kraków artists who in 1919 declared themselves Formists; its profile was established mainly by its editor, Tytus Czyewski. Over two years, only six issues were published, featuring theoretical statements by group members, Formist and futuristic poetry, and reproductions of Formist works. This is where the future publishers of futuristic fl yers, Czyewski, Bruno Jasienski, Stanisław Młodoeniec, and also the publishers of subsequent avant-garde periodicals Nowa Sztuka and Zwrotnica, Anatol Stern and Tadeusz Peiper, met. Formisci was also one of the fi rst cues for promoting new Polish art abroad and for establishing contacts with other avant-garde circles. Its pages also featured articles on the latest happenings in foreign art and literature, as well as the translations and works of artists belonging to the foreign avant-garde. One of the periodical’s priorities was accessing the international network of progressive ideas represented by European avant-garde magazines. As a result, the Formists were discussed by the Munich magazine Der Ararat, Madrid’s Ultra, and Belgrade’s Misao. Formisci became a platform for the exchange of progressive ideas developed in parallel across Europe, a vehicle facilitating the fl ow of information on the latest developments in the arts on an international scale, arguing the need for a revolution in Polish culture, and adapting it to the chan ges taking place after the First World War.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2013, 38; 71-86
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gest etyczny Katarzyny Kobro
Katarzyna Kobros ethical gesture
Autorzy:
Skalska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706985.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Kobro
avant-garde
sculpture
20th century
Polska
awangarda
rzeźba
XX wiek
Polska
Opis:
A conversation that took place in 1945 between Katarzyna Kobro (1898–1951) and the Director of the Museum of Art in Łódz, Marian Mi-nich, provides the inspiration for this text and also the axis of its narrative. At that time, the artist had donated several of her pre-war sculptures to the Museum’s collection. The concise remarks made during the meeting referred to the functionalist theory of sculpture and to refl ections on its exposition and reception. Each of these themes will be developed in the text. The purpose of the discussion is to arrive at an understanding of what the term „ethical moment”, which Kobro used at the end of her meeting with Minich, actually means. The question of ethics relates to the shape of human relationships, the latter infl uencing not just the artist’s biography, but also the fate of her sculptures, their display in the Neoplastic Room organized by Władysław Strzeminski. The issue of the maker’s intention, following Mieke Bal, abandoned in studies of artistic output, exists however in pronouncements regarding artistic theory and its ethics, related in Kobro’s case to the idea of functionalism, social utility and the human form of sculpture. Our analysis of Kobro’s nudes and abstract sculptures is thus an attempt to discover the essence of this art’s ethical dimension. The instruments of description are terms taken from Kobro’s theoretical writings and philosophical concepts. An important reference is Martin Heidegger’s lecture “Art and Space”, in which he introduces the concept of sculpture as a body occupying a place in space, spreading itself out in the world. The theory of the relationship between truth and art, sculpture and space, that is fundamental to the Heideggerian triad of building, dwelling, thinking, becomes an important reference in the analysis of Kobro’s concept, the opening of her sculptures to space, the creating of functionalist projects. It also allows us to come closer to understanding the essence of her work’s “ethical moment”, which she called for in her conversation with Minich.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2013, 38; 89-102
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja i funkcjonowanie przedszkoli podległych Zrzeszeniu Katolików Caritas – Oddział Wojewódzki w Kielcach w latach 1950-1960
Autorzy:
Stawiak-Ososińska, Małgorzata
Gołuch, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/606633.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
kindergartens
Polska
XX century
the Caritas Catholic Association
Kielce
przedszkola
Polska
XX wiek
Zrzeszenie Katolików Caritas
Opis:
After the end of World War II, in 1950, the Caritas division, established as a Catholic organization, was converted into a lay institution governed by the Caritas Catholic Association, a communist body. The activity of this new formation was focused on helping those in need and on providing aid to the poorest. The division took over Caritas’ entire property. Among the facilities now governed by the institution were kindergartens. In Kielce itself, there were 21 kindergartens managed by the Association. The article presents the resources of particular facilities governed by the Caritas Catholic Association, the principles of their functioning, the methods of work with the wards, and the scale of care provided to pre-schoolers in the then Kieleckie Voivodeship.
Po zakończeniu II wojny światowej w 1950 roku doszło do przekształcenia dotychczasowego katolickiego Caritasu w świeckie, całkowicie podległe władzy komunistycznej Zrzeszenie Katolików Caritas. Zakres działalności nowego tworu miał sprowadzać się do pomagania najbardziej potrzebującym oraz udzielania wsparcia najbiedniejszym. ZKC przejął cały zastany majątek Caritasu. Wśród placówek, które były pod jego zarządem, znalazły się też przedszkola. W Kielcach w omawianym okresie pod zarządem ZKC pozostawało 21 placówek wychowania przedszkolnego. W artykule opisano, jakim zapleczem dysponowały placówki podległe ZKC , zasady ich funkcjonowania, metody pracy z wychowankami, przedstawiono ponadto specyfikę ówczesnego personelu pedagogicznego oraz skalę świadczonej opieki wobec dzieci w wieku przedszkolnym w ówczesnym województwie kieleckim.
Źródło:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2020, 39, 1
0137-6136
Pojawia się w:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie zmian powierzchni lesnej Kielecczyzny w XIX i XX wieku na podstawie materialow kartograficznych [II]
The Study of Changes of the Forest Area in the Region of Kielce in the 19th and 20th Century Based on Cartographical Sources
Autorzy:
Szymanski, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/821708.pdf
Data publikacji:
1993
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
Kielecczyzna
Polska
lasy
wiek XIX
lesistosc
wiek XX
Źródło:
Sylwan; 1993, 137, 05; 57-66
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie zmian powierzchni lesnej Kielecczyzny w XIX i XX wieku na podstawie materialow kartograficznych [I]
The Study of Changes of the Forest Area in the Region of Kielce in the 19th and 20th Century, based on Cartographical Sources [I]
Autorzy:
Szymanski, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/822307.pdf
Data publikacji:
1993
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
Kielecczyzna
Polska
lasy
wiek XIX
lesistosc
wiek XX
Źródło:
Sylwan; 1993, 137, 04; 73-82
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klauzule o ochronie mniejszości narodowych w Polsce w traktatach dobrosąsiedzkich po 1989 roku
The Clause on the Protection of National Minorities in Poland in Good Neighborliness Treaties after 1989
Autorzy:
Browarek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943584.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
mniejszości narodowe
Polska
traktaty bilateralne
XX wiek
national minorities
Polska
bilateral system
20th century
Opis:
W podpisanych przez Polskę w pierwszej połowie lat 90. XX w. umowach o przyjaznej współpracy ze wszystkim jej sąsiadami zamieszczono klauzule dotyczące praw mniejszości. Zapisy tych układów gwarantują prawa Pola ków w tych krajach i przedstawicieli tych narodowości (odpowiednich mniejszości narodowych) w Polsce oraz dają prawo do swobodnego kontaktu z rodakami w kraju zamieszkania i za granicą. Zasadą podstawową w analizowanych traktatach jest uznanie, że przynależność do mniejszości jest sprawą indywidualnego wyboru osoby i nie mogą z dokonania takiego wyboru wynikać żadne niekorzystne dla niej następstwa. Klauzule te zawierają przede wszystkim prawa takich osób do uczenia się języka ojczystego i w języku ojczystym oraz posługiwania się tym językiem w życiu prywatnym i publicznie. Zawierają także gwarancje swobody tworzenia własnych organizacji oraz wolność wyznawania i praktykowania swojej religii. Mając na uwadze zapewnienie bezpieczeństwa, w traktatach szczególnie akce ntowano sprawę lojalności osób należących do mniejszości narodowych wobec państwa zamieszkania oraz gwarancje ze strony t ego państwa zapewnienia takim osobom ochrony ich praw na równi z pozostałymi obywatelami. Podstawą dla wszys tkich analizowanych klauzul była ich zgodność ze standardami międzynarodowymi dotyczącymi mniejszości. Polska, przyjmując nowy status prawny mniejszości zawarty w analizowanych umowach, podkreślała zerwanie z polityką dyskryminacji i przyjęcie polityki otwartości i akceptacji mniejszości. Prawa mniejszości zawarte w analizowanych w niniejszym artykule traktatach wyznaczały również kierunek zmian w polskim prawie wewnętrznym dostosowujących je do standardów międzynarodowych w tym zakresie.
Agreements on friendly cooperation with all neighbors signed by Poland in the first half of the 1990s contain a clause on the rights of minorities. The regulations of these agreements guarantee the rights of Poles residing in these countries and the rights of the representatives of these nationalities (proper national minorities) in Poland and give right to free contact with their compatriots in their country of residence and abroad. The basic principle in these treaties is the recognition that the membership of a minority is an question of the individual choice of a person and from this choice no adverse results may occur. These clauses contain, first of all, the rights of those people to learn their native language and to use their language in private and public life. They also contain the guarantees of the freedom of formation their own organizations and freedom in practicing their religions. Taking into consideration providing security a great attention in the treaties is also put on the issue of the loyalty of people belonging to national minorities in relation to their country of residence and on guarantees from the part of this country for providing such people the protection of their rights in the same way as for other citizens. The basis for all analyzed here clauses was their conformity to the international standards concerning minorities. Poland, in adopting a new legal status of a minority included in the analyzed agreements, emphasized the breaking with the policy of discrimination and adoption of the open access policy and the acceptance of minorities. The rights of minorities included in the analyzed treaties marked also a direction in Polish internal law, adapting it to international standards in this scope.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 15, 2; 129-144
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy wielkopolska była prawicowa? Przestrzenne zróżnicowanie zachowań wyborczych w Polsce w latach dwudziestych XX wieku
Was Greater Poland oriented to the right-of-center? Spatial differentiation of voting behavior in Poland in the 1920s.
Autorzy:
Kowalski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2078796.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
Wielkopolska
Polska
wybory
wiek XX
zroznicowanie przestrzenne
polityka
Źródło:
Prace i Studia Geograficzne; 2014, 54; 89-105
0208-4589
Pojawia się w:
Prace i Studia Geograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wzrost zagrożenia suszą hydrologiczną w różnych regionach geograficznych Polski w XX wieku
Increase in the hydrological drought risk in different geographical regions of Poland in the 20th century
Autorzy:
Somorowska, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084739.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
regiony geograficzne
Polska
wiek XX
susza hydrologiczna
zagrozenia
pogoda
Opis:
The purpose of this study was to evaluate the growing threat of hydrological droughts for the territory of Poland. Using the values of the Palmer Drought Severity Index (PDSI) tendencies in the appearance of drought months were analyzed in summer months in the 20th century. An increase in the frequency of appearance of drought months was detected in last two decades. Monthly minimum values of the PDSI show statistically significant downward tendency which indicates tendency towards over drying. Mean values of the PDSI for the period 1991-2000 was significantly lower then values in the reference period 1961-1990 for the most of the territory of Poland.
Źródło:
Prace i Studia Geograficzne; 2009, 43; 97-114
0208-4589
Pojawia się w:
Prace i Studia Geograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Roman Pollak (1886-1972) i jego rola w rozwoju stosunków naukowych i kulturalnych polsko-włoskich
Roman Pollak (1886-1972) and his role in the development of Polish-Italian scientific and cultural relations
Autorzy:
Piskurewicz, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316309.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
biography
scientific relations
cultural relations
Polska
Italy
20th century
biografia
stosunki naukowe
stosunki kulturalne
Polska
Włochy
XX wiek
Opis:
This article characterizes the biography and endeavors of Roman Pollak (1886-1972) - an outstanding Polish literary scholar who also contributed greatly to the development of Polish-Italian scientific and cultural relations in the 20th century. His interest in Italian culture manifested itself at an early age, and he later expressed it in his scientific work. During the interwar period, he was a professor of Polish Language and Literature at the University of Rome and a delegate of the Ministry of Religious Affairs and Public Education to Italy. During his service, he contributed to the revival of the existing polonophile circles and institutions in Italy, as well as the creation of many new ones, which also operated after World War II. The year 2022 marks the 50th death anniversary of Pollak.
Źródło:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2022, 67, 3; 43--90
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z historii Kościoła katolickiego w ZSRR (1819-1939)
Zur Geschichte der katholischen Kirche in der UdSSR (1918-1939)
Autorzy:
Dzwonkowski, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041929.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
20. Jahrhundert
Kirche
Diözese
Bischof
Polen
XX wiek
kościół
diecezja
biskup
Polska
20th century
church
diocese
bishop
Polska
Opis:
In der ersten Zeit nach der bolschewistischen Revolution war die Hierarchie der katholischen Kirche bemüht, für sie einen modus vivendi in Sowjetrußland zu finden. Dies sollte sich jedoch bald als unmöglich erweisen, denn die Regierung der UdSSR war bestrebt, die Kirche allmählich und schließlich völlig zu liquidieren. Diesem Ziel diente die bereits 1918 eingeführte und danach weiter ergänzte, gut durchdachte religionsfeindliche Gesetzgebung. Der gesamte kirchliche Besitz wurde verstaatlicht und vom Staat übernommen. Die Mietung der Kirchen vom Staat war nur nach vorheriger Registrierung der religiösen Gemeinden möglich, die die Gläubigen zu bilden gezwungen waren. Die Geistlichen aller Konfessionen wurden ihrer Rechte beraubt, die religiösen Gemeinden zu leiten. Sie konnten von ihnen lediglich zum Abhalten von Gottesdiensten angestellt werden. In den Jahren 1922-1923 konfiszierten die Behörden alle wertvollen kirchlichen Gerätschaften, angeblich zu dem Zweck, sie zur Unterstützung der hungernden Bevölkerung in Rußland zu bestimmen, in Wirklichkeit jedoch, um die Gotteshäuser aller Konfessionen zu plündern. Der Vorschlag von Papst Pius XI. vom 18. Mai 1922, die Kostbarkeiten aus den katholischen Kirchen zu einem beliebigen Preis zurückzukaufen, wurde ignoriert. Auf dem Hintergrund des bei den Beschlagnahmeaktionen geleisteten Widerstandes und der Nichtrespektierung des Verbots des Religionsunterrichts für Kinder und Jugendliche fand im März 1923 in Moskau ein Prozeß gegen 14 der konterrevolutionären Tätigkeit beschuldigte Priester mit Erzbischof J. Cieplak an der Spitze statt. Es wurden zwei Todesurteile gefällt (J. Cieplak und K. Budkiewicz), von denen eines sofort vollstreckt wurde (K. Budkiewicz). Dieser Prozeß führte zur Liquidierung der Hierarchie der katholischen Kirche in Polen. Da die Kirche infolge der bolschewistischen Revolution die Mehrheit ihrer Geistlichen verloren hatte, wurde dreimal versucht, konspirative Priesterseminare zu gründen. Diese Versuche endeten mit der Verhaftung und der Verurteilung der Seminaristen und Lehrkäfte zu einigen Jahren Arbeitslager. Nur ganz wenige Alumnen aus dem Gebiet der Ukraine (Polen und Deutsche) konnten die konspirative Priesterweihe erhalten. Bald wurden sie alle verhaftet. Trotz aller immer drastischer werdenden Einschränkungen des religiösen Lebens (Verhaftung Geistlicher und religiös aktiver Laien, Schließung der Kirchen, Repressionen wegen religiöser Praktiken) waren sowohl die noch auf ihrem Posten verbliebenen Geistlichen als auch die Gläubigen aufopferungsvoll bemüht, das religiöse Leben unter den bestehenden Bedingungen aufrechtzuerhalten. Schnell entstand eine Doppelströmung: ein offenes und ein geheimes religiöses Leben. Letzteres wurde unter den Bedingungen wachsenden religionsfeindlichen Druckes und zunehmender Einschüchterung immer wichtiger. Die politische Polizei war natürlich sehr daran interessiert, auch dort ihre Spitzel einzuschleusen, um diese Strömung besser liquidieren zu können. Eine außerordnentlich wichtige Rolle spielten die auf dem Territorium der gesamten UdSSR im Untergrund wirkenden Gruppen des sog. Lebendigen Rosenkranzes, die unter konspirativen Bedingungen regel-mäßig zum gemeinsamen Gebet zusammenkamen. Dies war gleichzeitig die einzige Form sozialer Verbundenheit in der von den Behörden durch Terror rücksichtslos atomisierten Gesellschaft. Gegen Ende der dreißiger Jahre standen die Familien der mit allen Mitteln durchgeführten Atheisierung der Kinder und Jugendlieben in und außerhalb der Schule machtlos gegenüber. Selbst der religiöse Unterricht zu Hause wurde 1938 streng verboten. Um ihn aufzudecken, benutzen die Schulen raffinierte Untersuchungsmethoden zur Befragung der Kinder. Im Falle der Aufdeckung von Übertretungen dieses Verbots wurde die gesamte Familie mit Gefängnis bzw. Verbannung nach Sibirien bestraft. Von den Anfang der zwanziger Jahre in der ganzen UdSSR existierenden über 1200 Kirchen und Kapellen waren 1938 nur noch zwei übriggeblieben: in Moskau und in Leningrad. Das religiöse Leben der Katholiken war völlig in den Untergrund gegangen. In hohem Maße betraf dies auch die orthodoxe Kirche (die orthodoxe Kirche im Untergrund) und die anderen Konfessionen.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1997, 67; 351-381
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Widzieć i rozumieć malarstwo - o poglądach Mieczysława Porębskiego
To see and to understand painting - on Mieczysław Porębskis ideas
Autorzy:
Sosnowska, Joanna M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/707106.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Porębski
art history
art theory
art criticism
20th century
Polska
historia sztuki
teoria sztuki
krytyka sztuki
XX wiek
Polska
Opis:
This article argues that the academic works of Professor Mieczysław Porebski and therefore his views on art and artistic choices constitute a closed set, the framework of which was outlined at the beginning of his work as a critic and art historian. Texts written in his youth were reprinted many years later, the scholar constantly returned to research problems undertaken earlier, and he wrote about artists whom ideologically he had been associated with as early as during the war and immediately after. As he got older new problems and new artists appeared, but they always fi tted into an order established at the beginning of his career. As a scholar, Mieczysław Porebski had indeed a predilection for organizing – for setting boundaries (The Boundary of the Contemporary), defining the rhythms of history (Interregnum), and referring to scientifi c theories (Art and Information). Another characteristic feature of Porebski’s achievements was his very personal approach to the subject of research and to criticism of works of art. He repeatedly stressed that he only studied paintings that he had direct access to and therefore the possibility of contemplation and refl ection. This produced visible and outstanding results during his work at the National Museum in Kraków. Porebski was not so much an excellent curator – in the sense that we now think of this function – but rather the author of carefully planned content-based programmes; he also had an impact on the way exhibitions were displayed. Some went down in the history of Polish twentieth century art, in particular the exhibition Seeing and Understanding (1975). The third element that dominates Professor Porebski’s scholarly and critical legacy was his attitude to Polishness and his thesis on the indelible, Sarmatian quality of our culture and an undeniable weak spot for the work of Jan Matejko. All this meant that the scholar’s attitude towards painting, both that of the old masters and modern, was constant.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2013, 38; 27-40
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powrót do innej przyszłości. Zmiana koncepcji obrazu w myśli Mieczysława Porębskiego (1948, 1957)
Return to another future. The change in conception of picture in Mieczysław Porębskis thougth (1948, 1957)
Autorzy:
Juszkiewicz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/707114.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Porębski
art history
art theory
art criticism
20th century
Polska
historia sztuki
teoria sztuki
krytyka artystyczna
XX wiek
Polska
Opis:
In Przeglad Artystyczny which in 1957 distanced itself openly from socialist realism, Mieczysław Porebski (until then the editor in- chief of the magazine) published an article entitled Iluzja, przypadek, struktura (Illusion, accident, structure), a kind of manifesto of the new, abstract painting. In announcing it, Porebski used a lot of ideas and fragments drawn almost directly from his text of nine years’ earlier, written for the catalogue of the First Modern Art Exhibition in the Palace of Fine Arts in Kraków. It might seem that years later the author simply returned to his refl ection on modern art that had been interrupted by socialist realism, and continued it without further hindrance, according to its natural dynamics. But such a way of thinking would not refl ect the truth apparent upon comparing the two texts by Porebski, and would simultaneously be a metaphor for the most common view of socialist realism in Polish art history, as a kind of break in the natural development of artistic creativity, leaving at best an aversion for socially engaged art. An analysis of the changes made by Porebski in the newly adapted parts of the earlier text shows how the socialist realist pressure changed the concept of modern painting formulated in 1957, its spatial structure, and the status of meaning of the work of art.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2013, 38; 51-58
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies