- Tytuł:
-
Lead concentration and the content of selected macroelements in lake sediments in Poland
Zależność między zawartością ołowiu a zawartością wybranych pierwiastków głównych w osadach jezior Polski - Autorzy:
-
Bojakowska, I.
Krasuska, J.
Retka, J.
Wilkomirski, B. - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/13742.pdf
- Data publikacji:
- 2014
- Wydawca:
- Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
- Tematy:
-
lake
lead concentration
macroelement content
lake sediment
heavy metal
Polska - Opis:
-
Lead has been used extensively for thousands of years. Once introduced into the environment,
like any other heavy metal, lead accumulates in soil and sediments. High lead concentrations
in river and lake sediments can be harmful to aquatic organisms. At present, uncontaminated
water sediments in the northern and central parts of Poland contain below 9 mg of lead
per kg. The lakes located within the following lake districts: Greater Poland, Pomeranian and
Masurian, provided 409 samples of surface sediments from deep spots (the profundal zone). All
the samples were tested for the content of Pb and other selected macroelements. The content of
Ca, Mg, Fe, K, Mn, Na, P, Pb and S was determined by ICP-OES and the total organic carbon
(TOC) was evaluated by the coulometric titration method. The observed range of lead concentration
was from below 3 to 222 mg kg-1. The average content was 37 mg kg-1, the geometric mean
30 mg kg-1, and the median 33 mg kg-1. In the majority of samples, the lead concentration was
higher than the geochemical background. Only in 5.77% of the samples, the lead content was
lower than 10 mg kg-1. The lead concentration in the sediments was relatively well correlated
with the total organic carbon (r = 0.59), aluminium (r = 0.45) and sulphur (r = 0.47), moderately
correlated with iron (r = 0.26) and potassium (r = 0.28), very weakly correlated with phosphorus
(r = 0.12) and negatively correlated with the calcium concentration (r = -0.28). No correlation
was observed for manganese (r = -0.05), magnesium (r = 0.07) and sodium (r = -0.07). Factor
analysis revealed the presence of two factors that together accounted for nearly 45% of variation.
The first factor included aluminium, potassium and magnesium, and the second one - sulphur and organic carbon. The lead share was low in the first factor (0.343), but very high in the
second factor (0.757). Based on the results of the factor analysis, it can be assumed that lead in
the organic matter-rich sediments of the profundal zone is deposited mainly in the form of sulphides.
Lead concentration varied among the sediments obtained from various lake districts; it
was lower in the lakes located within the Pomeranian Lake District than in those from Greater
Poland and Masurian Lakes.
Ołów jest wykorzystywany powszechnie od tysięcy lat. Uruchomiony do środowiska, podobnie jak inne metale ciężkie, podlega akumulacji w glebach i osadach wodnych. W osadach rzecznych i jeziornych duża zawartość Pb może szkodliwie oddziaływać na organizmy wodne. We współczesnych niezanieczyszczonych osadach wodnych na obszarze północnej i środkowej części Polski zawartość ołowiu wynosi poniżej 9 mg kg-1. Z jezior Pojezierzy: Wielkopolskiego, Pomorskiego i Mazurskiego pobrano 409 próbek powierzchniowych osadów z głęboczków jezior (strefa profundalna). We wszystkich próbkach określono zawartość Pb oraz wybranych pierwiastków głównych. Zawartość Ca, Mg, Fe, K, Mn, Na, P, Pb i S określono metodą ICP-OES, a zawartość węgla organicznego (TOC) – metodą kulometrycznego miareczkowania. Stężenie ołowiu wynosiło od <3 do 222 mg kg-1, średnia zawartość – 37 mg kg-1, średnia geometryczna – 30 mg kg-1, a mediana – 33 mg kg-1. W większości zbadanych próbek zawartość ołowiu była podwyższona w stosunku do wartości tła geochemicznego. Jedynie w 5,77% próbek zawartość ołowiu była niższa niż 10 mg kg-1. Stężenie ołowiu w osadach wykazuje stosunkowo wysoką korelację z zawartością węgla organicznego (r = 0,59), glinu (r = 0,45) i siarki (r = 0,47), słabą – ze stężeniem żelaza (r = 0,26) i potasu (r = 0,28), bardzo słabą – ze stężeniem fosforu (r = 0,12), ujemną – z zawartością wapnia (r = -0,28) oraz brak korelacji ze stężeniem manganu (r = -0,05), magnezu (r = 0,07) i sodu (r = -0,07). Analiza czynnikowa wykazała obecność 2 czynników, które łącznie wyjaśniają blisko 45% zmienności. Pierwszy czynnik grupuje glin, potas i magnez, drugi – siarkę i węgiel organiczny. Udział ołowiu w czynniku pierwszym jest niski (0,343), a w drugim – bardzo wysoki – 0,757. Na podstawie wyników analizy czynnikowej można przyjąć, że w bogatych w materię organiczną osadach strefy profundalnej jezior ołów występuje przede wszystkim w formie siarczków. Zaobserwowano zróżnicowanie w zawartości ołowiu w osadach różnych pojezierzy; osady jezior Pojezierza Pomorskiego zawierają mniej Pb niż osady jezior Pojezierzy Wielkopolskiego i Mazurskiego. - Źródło:
-
Journal of Elementology; 2014, 19, 3
1644-2296 - Pojawia się w:
- Journal of Elementology
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł