Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "historia teatru 1800-1900" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Listy Anieli Aszpergerowej do rodziny Młodnickich
    Letters of Aniela Aszperger to the Młodnicki Family
    Autorzy:
    Kubik, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/47238645.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Aniela Aszpergerowa
    teatr polski 1800-1900
    historia teatru
    Polish theater 1800-1900
    theater history
    Opis:
    Edycja niepublikowanych listów aktorki Anieli Aszperger (1816–1902) do Wandy i Karola Młodnickich oraz ich córki Maryli Wolskiej. Listy te, obejmujące lata 1874–1901, pochodzą z Archiwum Domowego Pawlikowskich, znajdującego się obecnie w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej. Prezentowana korespondencja przynosi sporo informacji dotyczących realiów życia aktorki i odsłania cechy jej charakteru i osobowości, które mogą stanowić trop interpretacyjny jej sztuki aktorskiej. Są też cennym dokumentem artystycznej przyjaźni. W tekście wprowadzającym została przypomniana biografia Aszpergerowej, która debiutowała w 1835 w Warszawie, ale prawie całe swoje życie artystyczne związała ze Lwowem i przez szereg lat zajmowała pierwszą pozycję w zespole Teatru Skarbka. Aktywna również w życiu społecznym i politycznym miasta jeszcze za swojego życia stała się legendą. Biografia została uzupełniona o szereg nowych ustaleń i uściśleń.
    This is an edition of previously unpublished letters written by actress Aniela Aszperger (1816–1904) to Wanda and Karol Młodnicki and to their daughter, Maryla Wolska. The letters, covering the years 1874–1901, come from the Home Archive of the Pawlikowskis, now in the collection of the Jagiellonian Library. The correspondence contains much information relating to the realities of Aniela Aszperger’s life, reveals her character traits and personality, which may come in handy in interpreting her acting. The letters are also a valuable document of an artistic friendship. The correspondence is prefaced with a biographical note on Aszperger, who debuted in 1835 in Warsaw, but for most of her professional life was associated with Lemberg (Lwów), for a number of years being the toast of the stage at the Skarbkowski Theatre. Being active in the social and political life of the city, she became a living legend. The biographical note brings a number of new findings and clarifies some details of fact.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2017, 66, 1/2; 209-225
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teatr na Wileńskiej 1824–1832
    The Theatre on Wileńska Street, 1824–1832
    Autorzy:
    Jędrychowski, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29520650.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-15
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Polish theater 1800-1900
    theater history
    Vilnus
    Juliusz Słowacki
    teatr polski 1800-1900
    historia teatru
    Opis:
    Artykuł przedstawia historie teatru w Wilnie w latach 1824–1832, kiedy na widowni zasiadał Juliusz Słowacki. Opisano budynek, jego lokalizację i próby zarządzania teatrem. Rywalizacja i kłótnie między aktorami przez wiele lat uniemożliwiały sprawne zarządzanie teatrem, mimo że od 1823 roku istniał dokument Projekt urządzenia Wileńskiego Teatru. Problemy związane z organizacją sezonów miały swoje źródło także w niespłaconym długu byłego przedsiębiorcy teatralnego Macieja Każyńskiego. Ze względu na stan pierwotnego budynku postanowiono przenieść scenę do ratusza.
    This article presents episodes from the history of the theater building, its location and attempts at organising theater management in Vilnius in 1824–1832, a time when the poet Juliusz Słowacki was known to sit in the audience. Rivalry and feuds between the actors prohibited instituting an effective theater management for many years, even though Projekt urządzenia Wileńskiego Teatru [“A Project of Organising the Vilnius Theater”] had been in place since 1823. Some complications relating to the organisation of theater seasons in Vilnius had their origins in the unpaid debt of a former theater entrepreneur, Maciej Każyński. Due to the state of disrepair of the original building, it was decided to move the stage to the city hall.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2017, 66, 4; 29-42
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mińkowce: Podolski «Hamlet» i święto dożynek
    Mińkowce: A Podolian «Hamlet» and Harvest Feasts
    Autorzy:
    Komorowski, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29520649.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-15
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    historia teatru
    teatr polski 1800-1900
    obrzędy dworskie
    theater history
    Polish theater 1800-1900
    court festivals
    Opis:
    Mińkowice, miasteczko na dalekim Podolu, zapisało się w historii polskiego teatru jako miejsce, w którym w 1805 roku ukazało się pierwsze polskie wydanie Hamleta Shakespeare’a w przekładzie Jana Nepomucena Kamieńskiego na podstawie adaptacji Friedricha Ludwiga Schrödera. Od 1790 Mińkowice wraz z rozległym majątkiem ziemskim liczącym 20 wsi były własnością Ignacego Ścibora Marchockiego. Właściciel majątku nie uznał rozbiorów Polski i po 1795 utworzył własne „państwo mińkowickie”, silnie podkreślając jego niezależność od Rosji; wyznaczył nawet własne granice. Zniósł pańszczyznę i ustanowił prawa w duchu oświecenia; założył szkołę, drukarnię i „Akademię Muzykalną”. Jednocześnie Marchocki eksponował swoją władzę i rolę „obrońcy ludu”, ustanawiając ekstrawaganckie ceremonie, przez co zyskał opinię oryginała, a nawet szaleńca. W rzeczywistości, podobnie jak w przypadku Hamleta, był to prawdopodobnie sposób Marchockiego na ukrycie swoich prawdziwych intencji przed rosyjskimi urzędnikami cywilnymi i sąsiadami niechętnymi reformom społecznym. Marchocki ustanowił w swoich dobrach ziemskich dwie uroczystości „państwowe” – Nowy Rok i dożynki, które odbywały się 15 sierpnia, w święto Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. To ostatnie było świętem religijnym połączonym z wielkim, całodziennym widowiskiem, które Marchocki przez trzydzieści kolejnych lat organizował według coraz bardziej skomplikowanego scenariusza. Z biegiem lat podstawowy schemat (procesja po mszy, uczta przed plenerowym ołtarzem, symboliczna orka, apoteoza bogini żniw) stawał się coraz bardziej rozbudowany. Wykorzystywane były elementy okolicznościowej architektury i scenografii, tworzono specjalne kostiumy i rekwizyty. Hołd złożony spersonifikowanej bogini żniw był ostatnią częścią święta. Naoczni świadkowie zaczęli nazywać spersonifikowaną boginię rzymskim imieniem Cerery, co ściągnęło na Marchockiego absurdalne oskarżenia o pogaństwo i bałwochwalstwo, które jednak nie skłoniły go do ustąpienia i do końca życia organizował te niezwykłe uroczystości.
    Mińkowce, a town in the far-away Podolia, became a part of history of the Polish theater as the place where the first Polish edition of Shakespeare’s Hamlet, as translated by Jan Nepomucen Kamieński based on Friedrich Ludwig Schröder’s adaptation, was published in 1805. Since 1790, Mińkowice, along with an expansive landed estate of 20 villages, had been owned by Ignacy Ścibor Marchocki. The estate owner chose not to acknowledge the partitions of Poland and established his own “Mińkowice state” sometime after 1795, strongly emphasising its independence from the Russian Empire; he even set up his own boundary markers. He released his peasants from the bond of personal serfdom and laid down laws in the spirit of the Enlightenment; he founded a school, printer, and “music academy.” At the same time, Marchocki flaunted his power and role of “the protector of the people” with extravagant ceremonies, which earned him the reputation of an eccentric or even madman. In reality, just like in Hamlet’s case, it was probably Marchocki’s way of concealing his real intentions from Russian civil officers and neighbours disapproving of social reform. Marchocki established two “state” holidays in his landed estate, the New Year and harvest festival, which was held on 15 August, on the Feast of St Mary the Virgin. The latter was a religious feast combined with a grand, all-day-long spectacle put on by Marchocki for 30 consecutive years according to an increasingly complex and theatrical scenario. As years went by, the basic scheme (a procession after the Mass, a feast in front of an outdoor altar, symbolic ploughing, an apotheosis of the goddess of harvest) became more and more elaborate. Pieces of occasional architecture and stage set, special costumes, and props appeared. A tribute to a personified goddess of harvest was the final and part of the feast. Eyewitnesses started calling the personified goddess by the Roman name of Ceres, which brought onto Marchocki absurd accusations of paganism and idolatry, which, however, did not make him budge, as he kept organising the unusual celebrations until the end of his life.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2017, 66, 4; 5-28
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dorota Jarząbek-Wasyl, Za kulisami. Narodziny przedstawienia w teatrze polskim XIX wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2016.1
    Autorzy:
    Raszewska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32083674.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    historia teatru
    teatr polski 1800-1900
    próba teatralna
    Theater history
    Polish theater 1800-1900
    theater rehearsal
    Opis:
    Recenzja książki Za kulisami: Narodziny przedstawienia w teatrze polskim XIX wieku Doroty Jarząbek Wasyl, stanowiącej jej rozprawę habilitacyjną (Kraków, 2016).  Autorka monografii, na podstawie imponującej kwerendy, przedstawia wszystkie aspekty pracy teatru, wszystko to, co dzieje się za kurtyną. Bada zarówno dokumenty urzędowe (ogłoszenia, księgi zarządzeń, dzienniki pracy), jak i pamiętniki, listy, relacje prasowe (początek "reportaży zza kulis" czy "z pracowni artysty"). Ze znanych historykom teatru materiałów korzysta w inny sposób: nie służą one do analizy przedstawienia, lecz do opisu procesu jego powstawania. Przedstawia świat postaci dziś już nieistniejących (jak teatralni kopiści, woźni) i pojęcia dzisiejszym ludziom teatru nieznane ("rola" rozumiana jako wypis z egzemplarza tylko swojego tekstu). Poznajemy topografię, architekturę zascenia (jakże mniej efektowną od tej dla publiczności), obyczaje, wreszcie – problemy z kostiumami, szminkami, koleżankami i przesądami. Obserwujemy proces powstawania ról, ich zmianę w przebiegu lat. To książka o prawdziwym labiryncie zwanym teatrem, labiryncie dla zwykłych widzów niedostępnym.
    A review of Za kulisami: Narodziny przedstawienia w teatrze polskim w XIX wieku [Backstage: The Birth of Performance in the Polish Theatre of the 19th Century] by Dorota Jarząbek-Wasyl, based on her habilitation thesis (Kraków, 2016). The author of the book, on the basis of the impressive library research, presents all aspects of the theatre’s workings, all that happens behind the curtain. She studies official documents (announcements, books of ordinances and orders, work logs) as well as memoirs, letters, and press reports (from an era when “behind-the-scenes” and “inside-the-artist’s-studio” reportages just started becoming popular). Jarząbek-Wasyl uses materials known to theatre historians in a new way: they are not employed for analysing a performance but for describing the process of its production. The author presents a world of personages that no longer exist (such as the theatre copyist, or woźny [assistant house manager]) and notions unknown for today’s theatre-goers (rola [role, part] understood as the actor’s part of the script). The readers get to know the backstage area, its topography and architecture (so much less interesting for the audience than the stage), theatre customs, and finally, problems with costumes, grease paints, fellow actresses, and prejudices. We get a chance to see the process of creating a role and how it changes over the years. This is a book about a veritable maze of the theatre, a maze inaccessible to most viewers.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2017, 66, 1/2; 308-316
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    «Wiersz o sztuce aktorskiej» Ludwika Osińskiego w świetle teorii pedagogicznych
    «Wiersz o Sztuce Aktorskiej» (A Poem on the Art of Acting) by Ludwik Osiński in the Light of Pedagogical Theories
    Autorzy:
    Buczek, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29519836.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    teatr polski 1800-1900
    historia teatru
    historia pedagogiki
    historia edukacji
    Polish theater 1800-1900
    theater history
    pedagogy history
    education history
    Opis:
    Wiosną 1803 roku periodyk Nowy Pamiętnik Warszawski opublikował "Wiersz o sztuce aktorskiej ofiarowany aktorce zaczynającej" napisany przez Ludwika Osińskiego. Poemat ten był dedykowany Rozalii Bogusławskiej, córce dyrektora Teatru Narodowego Wojciecha Bogusławskiego. Rozalia zadebiutowała na scenie rok wcześniej, a później wyszła za mąż za autora wiersza. Omawiany utwór nie jest, jak sugeruje tytuł, adresowany tylko do początkujących aktorów. Widać w nim gruntowną wiedzę z zakresu pedagogiki ogólnej, edukacji i dydaktyki, którą Ludwik Osiński dysponował dzięki swojemu wykształceniu i zawodowi. Uczył się w kolegium pijarskim, pracował jako guwerner i nauczyciel; wraz z Konstantym Wolskim prowadził też szkołę z internatem dla chłopców, znał więc dobrze teorie pedagogiczne Jana Amosa Komeńskiego, François Fénelona, Johna Locke'a i Jean-Jacques'a Rousseau. Znalazły one odbicie w omawianym wierszu, który odnosi się do kwestii szerszych niż tylko pedagogika zawodu aktora.
    In the spring of 1803, the periodical Nowy Pamiętnik Warszawski published “Wiersz o sztuce aktorskiej ofiarowany aktorce zaczynającej” (‘A Poem on the Art of Acting Offered to A Debuting Actress’) composed by Ludwik Osiński. It was dedicated to Rozalia Bogusławska, a daughter of the managing director of the National Theatre, Wojciech Bogusławski. Rozalia debuted on stage a year earlier, and later on, married the author of the poem. The poem is not, as the title might suggest, addressed just to beginners. It shows thorough knowledge of general pedagogy, education and didactics, which Ludwik Osiński possessed by virtue of his education and profession. He had been educated at a Piarist divinity school, worked as a tutor and teacher; he also ran, in co-operation with Konstanty Wolski, a boarding school for boys, so he was well-versed in the pedagogical theories by John Amos Comenius, François Fénelon, John Locke and Jean-Jacques Rousseau. He deployed them in the poem he composed, which referred to matters broader than just pedagogy of the acting profession. 
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2016, 65, 1/2; 97-113
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies