- Tytuł:
- Pierwszy tom Ludu - Manifest Programowy antropologii/ etnologii/ etnografii - ludoznawstwa polskiego
- Autorzy:
-
Koźmińska, Joanna
Sokolewicz, Zofia - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/597319.pdf
- Data publikacji:
- 2018
- Wydawca:
- Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
- Tematy:
-
historia etnologii
etnologia
krytyka naukowa
kultura ludowa
Lud - czasopismo
społeczeństwo pierwotne
ethnology
cultural anthropology
ethnography
ancient society
Polish Ethnological Society - Opis:
-
Wydanie we Lwowie przez Polskie Towarzystwo Ludoznawcze w 1895 roku pierwszego tomu Ludu faktycznie pełniącego funkcję czasopisma ogólnokrajowego, było wielkim wydarzeniem. To ZWAK, Wisła i właśnie Lud, dzięki ruchliwości swoich twórców i ich rozległych krajowych oraz światowych kontaktach, mogły w podzielonym przez zaborców kraju stanowić forum wymiany myśli, przedstawiania w całości dorobku etnologów, dzielenia się doświadczeniami. Na grunt Polski przenosiły myśl Herdera, myśl nurtu romantycznego budując jeden z tak istotnych dla kultury narodowej mitów założycielskich - mit kultury ludowej. Przyswajały anglosaskie teorie ewolucjonizmu i tak ważną dla nas koncepcję społeczeństwa pierwotnego i jego reprezentację w postaci kultury ludowej. Pierwszy tom Ludu był swoistym Manifestem Programowym, którego następstwa można było obserwować w badaniach etnologicznych aż do końca lat 60.XX wieku. W artykule zwracamy uwagę na początki krytyki naukowej w etnologii polskiej na przykładzie pierwszego tomu Ludu oraz innych czasopism etnograficznych XIX i pierwszej połowy XX wieku. Jest to wyraz niezgody z naszej strony na głoszony w latach 70. XX wieku pogląd, że tak zwana „etnografia tradycyjna” reprezentowała (zgodnie z argumentami filozoficznej szkoły poznańskiej J.Kmity) przednaukowy etap rozwoju nauki, co spychało rezultaty jej badań do lamusa historii. Temu wnioskowaniu sprzyjała sytuacja zmiany paradygmatu co wydawało się stawiać nieprzekraczalne granice między „tradycyjna” i „nową” etnografią. Czy jednak dość starannie odczytujemy stare teksty? Jak je obecnie interpretujemy ? powstają liczne pytania o rozumienie zasad krytyki naukowej kiedyś i dziś. Jaką naukę możemy wyciągnąć ze starych tekstów?
The importance of the first issue of Lud (1895) consisted in its character of a manifesto. It presented a proposal of ethnological research in Poland to be carried out in practice until the end of 1960s. At the same time it marked the beginning of more critical approach in the discipline, as well as the programme of social engagement of Polish intelligentsia in collecting information about the folk culture. In a country divided by the partitions of Poland between Russia, Prussia, Austria it was Lud that together with ZWAK and Wisła provided the intelligentsia educated in different foreign universities with a forum for exchange of thoughts and experiences, discussion of research, theory, new philosophy currents (evolutionism, the concept of primitive society), etc., preparing Polish scholars and intellectuals for taking part in debates within the international academic world. On the other hand, the form provided by Lud resulted instrumental for construction of one of the fundamental Polish national myths: the one of folk culture. - Źródło:
-
Lud; 2018, 102
0076-1435 - Pojawia się w:
- Lud
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł