Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polish etymology" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Етимологічні метаморфози фразеологізму Вискочити як Пилип з конопель: антропонім vs. aпелятив
    Etymological Metamorphosis of the Idiom Vyskochyty yak Pylyp z konopel’: Anthroponym vs. Appellative
    Autorzy:
    Даниленко, Людмила
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16511866.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Tematy:
    phraseology
    etymology
    Ukrainian
    Belarusian
    Polish
    Lithuanian
    language affinity
    Opis:
    The reconstruction of the semantics of Slavic phraseology is one of the priority tasks of comparative‑historical Slavic studies. Etymological dictionaries should be compiled as the result of such research. This article is dedicated to the origins of the phraseological entity “Jump out as Pylyp from cannabis”. It is known in Ukrainian, Belarusian, Polish, Czech and Lithuanian. The expression has a long chronological fixation that goes back to the second half of the sixteenth century. Many linguists, folklorists, and historians have studied the sources of this expression. According to an analysis of the subject literature, the etymological versions depended on the interpretation of such components as “Pylyp” and “cannabis”. There is no such complicated story in Slavic phraseology that includes two key components at the same time. This expression is considered to have a Polish origin. The result of our study is the hypothesis that the etymology is related to the Baltic area, namely the Lithuanian language and traditional folk culture. The prototype was a mythical character of a “hare”. Due to the obscuration of the original image, modern semantics is based on the anthroponym “Pylyp” – the performer of the mental action of the person. As the original image became obscure, the modern semantics of this notion is based on the anthroponym “Pylyp” – the one performing the mental action of a person.
    Źródło:
    Slavia Orientalis; 2022, LXXI, 2; 343-357
    0037-6744
    Pojawia się w:
    Slavia Orientalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Indoeuropejski słownik etymologiczny dla użytkowników języka polskiego (wyrazy na literę *O)
    Indo-European Etymological Dictionary for Poles (Words beginning with *O)
    Autorzy:
    Kaczyńska, Elwira
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32304171.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Fundacja PSC
    Tematy:
    etymology
    Indo-European languages
    lexical loanwords
    vocabulary
    Polish
    Opis:
    The paper presents numerous Indo-European roots and words beginning with *o-, whose continuantsare attested in the Polish language as both native reflexes from Proto-Slavic or loanwords from other Indo-European languages, especially from Greek, Latin or German. The study demonstrates a fragment of lexical work carried out in the Indo-European Lexicon Project at the Faculty of Philology in the University of Lodz.
    Źródło:
    Alcumena. Pismo Interdyscyplinarne; 2023, 3(15); 19-53
    2719-9851
    Pojawia się w:
    Alcumena. Pismo Interdyscyplinarne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polska BIEDA w perspektywie etymologicznej, historycznojęzykowej i dialektologicznej
    The Polish bieda (poverty) from the perspective of etymology and historical linguistics
    Autorzy:
    Gumowska-Grochot, Ilona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34605579.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    bieda
    misery
    etymology
    poverty
    ethnolinguistics
    Polish
    etymologia
    etnolingwistyka
    język polski
    Opis:
    The article deals with the Polish concept of bieda (poverty) from the perspective of etymology and historical linguistics. A diachronic analysis provides access to the evolution of the concept. The article references the major findings relating to the role of etymology in semantic research, especially in reconstructing the linguistic view of concepts within the framework of cognitive ethnolinguistics. The analytical part deals with data from etymological dictionaries, earlier stages in the history of Polish, and rural dialects. The analysis itself is concerned with two forms of the lexeme on hand: bieda ‘poverty, misery, misfortune’ and biada ‘woe’, which have undergone sibstitution. The semantic development of the concept progressed in three stages and involved the following senses: (1) ‘compulsion, necessity’; (2) ‘misfortune, misery, suffering’; and (3) ‘poverty’. The material-cum-immaterial nature of bieda reflects its etymological meaning and historical development, in which the subsequent senses did not give way to still others but incorporated them. The semantic development of bieda shows that the structure of the concept embraces two aspects: material and psycho-social. The semantic components that one can identify in the complex structure of that concept include above all: a material want and the need that accompanies that want; misfortune, hardship, and trouble; strife; danger of punishment; low value, quality, or number of something; low value of someone; that which is ominous or dangerous. Bieda can easily extend its meaning metaphorically, which is most clearly visible in dialects. As a euphemism, it helps avoid words subjected to linguistic taboo.
    Autorka prezentuje ustalenia etymologiczne i historycznojęzykowe odnoszące się do pojęcia bieda w języku polskim. Analiza diachroniczna pozwala obserwować ewolucję pojęcia. W artykule przywołano najważniejsze spostrzeżenia dotyczące roli etymologii w badaniach semantycznych, zwłaszcza w rekonstrukcji językowego obrazu pojęć na gruncie etnolingwistyki kognitywnej. W części analitycznej autorka omawia kolejno dane zaczerpnięte ze słowników etymologicznych, polszczyzny historycznej oraz gwarowej. Analiza dotyczy dwóch form leksemu: bieda i biada, które w języku polskim podlegały substytucji. Ogólnie rozwój znaczeniowy pojęcia przebiegał w trzech etapach i obejmował znaczenia takie, jak: 1. ‘przymus, konieczność’; 2. ‘nieszczęście, niedola, cierpienie’; 3. ‘ubóstwo, nędza’. „Materialno-niematerialny” charakter biedy jest właściwie odbiciem etymologicznego znaczenia wyrazu i jego historycznego rozwoju, w którym kolejne ogniwa nie ustępowały miejsca nowym, ale przyłączały je. Uwzględnienie rozwoju znaczeniowego w rekonstrukcji językowego obrazu biedy pozwala na stwierdzenie, że w strukturze pojęcia łączą się dwa aspekty: materialno-bytowy oraz psychospołeczny. Komponenty semantyczne, jakie możemy wskazać w złożonej strukturze pojęcia bieda, to przede wszystkim: materialny brak i wiążąca się z nim potrzeba / konieczność jego zaspokojenia; nieszczęście, trud, kłopoty; walka, zmaganie się z trudnościami; groźba kary; niska wartość kogoś lub czegoś, niewystarczająca ilość lub słaba jakość czegoś; to, co groźne, niebezpieczne, wrogie człowiekowi. Bieda jest pojęciem, które z łatwością może rozszerzać swoje znaczenie o sensy metaforyczne, co najłatwiej obserwować w dialektach. Jako eufemizm pozwala unikać wyrazów obłożonych tabu językowym.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2020, 32; 51-65
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    New perspectives in Karaim etymology? The origin of Lutsk Karaim ḱemec ‘1. soldier; 2. Russian (person)’
    Autorzy:
    Németh, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/699946.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    etymology
    Lutsk Karaim
    Eastern Yiddish
    Polish
    Russian
    soldier
    gaiters
    borrowing
    Opis:
    According to KRPS, ḱemec ‘1. soldier; 2. Russian (person)’ is native Lutsk Karaim. Since the word lacks any cognates on Turkic ground, in the present paper an attempt is made to link the word to Germ. Kamasche ‘gaiters’ and to explain its phonetic shape as being a consequence of the influence of the language of Polish Jews.
    Źródło:
    Studia Etymologica Cracoviensia; 2013, 18, 2; 91-103
    1427-8219
    Pojawia się w:
    Studia Etymologica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Блатная Музыка. („Жаргон Тюрьмы”) Ф. В. Трахтенберга и Żargon Mowy Przestępców. „Blatna Muzyka”. Ogólny Zbiór Słów Gwary Złodziejskiej В. Людвиковского, Г. Вальчака (сопоставительный анализ)
    Blessed music (“Jargon of the prison”) by F. V. Trakhtenberg and criminal jargon. “Blessed Music”. The general collection of thief’s speech words by W. Ludwikowski, H. Walczak (comparative analysis)
    Blatna muzyka (“Żargon mowy przestępców”) F. V. Trachtenberga i Żargon mowy przestępców. „Blatna muzyka”. Ogólny zbiór słów gwary złodziejskiej W. Ludwikowskiego i H. Walczaka (analiza porównawcza)
    Autorzy:
    Невзорова-Кмеч, Елена
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/665516.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    -
    leksykografia
    żargon mowy przestępców
    etymologia
    język polski
    język rosyjski
    lexicography
    criminal jargon
    etymology
    Polish
    Russian
    Opis:
    Artykuł przedstawia analizę porównawczą dwóch ważnych prac leksykograficznych z zakresu żargonologii, tj. „Blatnaya muzyka” F. V. Trachtenberga oraz “Żargon mowy przestępców. “Blatna muzyka”...” W. Ludwikowskiego i H. Walczaka. Podjęta analiza ma na celu określenie podobieństw i różnic w zakresie leksyki i frazeologii w polskim i rosyjskim żargonie mowy przestępców od początku XX wieku. Żargon mowy przestępców został opisany w pracach wybitnych językoznawców (patrz: H. Walter, Literature-Dictionaries on the Russian Sub-Standard, Bibliographic Index, Greifswald, 2002). Stał się również przedmiotem badań etymologicznych (patrz: Larin, Bondaletov, Horbatsch, Mokienko, Grachev, Shapoval itd.). W niniejszym artykule materiał językowy, pochodzący z dwóch podanych wyżej słowników, został zaprezentowany w tabelach, co umożliwiło porównanie polskiego i rosyjskiego żargonu mowy przestępców oraz dało początek realizacji projektu dwujęzykowego słownika substandardu.
    This paper is devoted to a comparative analysis of two important lexicographic works in the jargonology, i.e. “Blatnaya muzyka” by F.V. Trakhtenberg and “Żargon mowy przestępców. “Blatna muzyka”...” by W. Ludwikowski, H. Walczak. The aim of the study is to identify similarities and differences in the lexic and phraseology of the criminal Polish and Russian jargon from the beggining of 20th century. Criminal jargon has been described in the works of well-known linguists (see H. Walter, Literature-Dictionaries on the Russian Sub-Standard, Bibliographic Index, Greifswald, 2002). It passed an etymological analysis (see Larin, Bondaletov, Horbatsch, Mokienko, Grachev, Shapoval etc.). In this article, the linguistic material extracted from the two dictionaries is presented in the tables, thanks to them it is possible to compare Polish and Russian criminal jargon and began the project of bilingual dictionary of the Sub-Standard.
    -
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2018, 15; 63-79
    1731-8025
    2353-9623
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies