Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "philosophie" wg kryterium: Temat


Tytuł:
O filozofii polityki i filozofii politycznej
Autorzy:
Maciejowski, Eryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643882.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Philosophie der Politik
politische Philosophie
Philosophie
Politik
philosophy of politics
political philosophy
philosophy
politics
filozofia polityki
filozofia polityczna
filozofia
polityka
Opis:
Der Beitrag greift das Problem der im polnischen Schrifttum vorhandenen Auseinandersetzung auf, die die Bedeutung der Begriffe "Philosophie der Politik" und "politische Philosophie" betrifft. Manche Autoren verwenden sie als Synonyme, andere grenzen sie jedoch strikt ab, mit der Behauptung, dass sie miteinander nicht identisch seien. Im Artikel wird gezeigt, dass es zwei Arten der Unterscheidung der Philosophie der Politik von der politischen Philosophie gibt. Die erste, die sprachliche Unterscheidung, geht auf die Bedeutung ein - einer der Begriffe gilt aus irgendwelchen Gründen als falsch, weil er sich auf die unterschiedlich definierten nichtphilosophischen Bereiche bezieht. In der zweiten Unterscheidung werden zwei separate Reflexionsbereiche mit einem philosophischen Charakter differenziert. Beide Arten werden abgelehnt: Es wird nachgewiesen, dass es nur einen philosophischen Bereich in Bezug auf Politik geben kann, der sowohl als Philosophie der Politik als auch als politische Philosophie richtig bezeichnet werden kann.
The paper deals with the problem of distinguishing “political philosophy” from “political philosophy” in Polish philosophical literature. They are used by some authors as synonyms, while others are claiming that these terms are not identical. The paper points out, that there are two ways to distinguish between political philosophy and political philosophy. The first, linguistic, refers to meanings – one of the concepts is considered for some reason incorrect, as it refers to various non-philosophical disciplines. The second one distinguishes two distinct areas of philosophical reflection. Both ways are discarded and it is shown, that there can be only one kind of philosophical reflexion on the politics, that can be properly called both political philosophy and political philosophy.
Artykuł podejmuje problem obecnego w polskim piśmiennictwie sporu dotyczącego znaczeń pojęć „filozofia polityki” i „filozofia polityczna”. Są one przez niektórych autorów używane w charakterze synonimów, inni natomiast stanowczo oddzielają je od siebie, twierdząc, iż nie są one ze sobą tożsame. W artykule wskazuje się, że istnieją dwa sposoby odróżniania filozofii polityki od filozofii politycznej. Pierwszy, językowy, odwołuje się do znaczeń – jedno z pojęć jest uznane z jakichś powodów za niepoprawne, gdyż odnosi się do rozmaicie definiowanych dziedzin niefilozoficznych. W drugim wyróżnia się dwie osobne dziedziny refleksji o charakterze filozoficznym. Oba sposoby zostają odrzucone; wykazane zostaje, że może istnieć tylko jedna dziedzina filozoficzna dotycząca polityki, która może być poprawnie nazywana zarówno filozofią polityki jak też filozofią polityczną.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2016, 20
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Human Characters and Morality in Ibn Ḥazm’s Philosophical Aphorisms
Ludzkie charaktery i moralność w filozoficznej aforystyce Ibn Ḥazma
Autorzy:
Stefaniuk, Tomasz Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1376015.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Philosophie
arabische Philosophie
muslimische Philosophie
Ethik
Moralistik
Aphoristik
Islam
Ibn Hazm
philosophy
Arab philosophy
Islamic philosophy
ethics
moralistic literature
aphorism
Ibn Ḥazm
filozofia
filozofia arabska
filozofia muzułmańska
etyka
moralistyka
aforystyka
islam
Opis:
The author analyzes the philosophical thoughts outlined by Ibn Ḥazm in his Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar treatise. Apart from friendship, love, social relationships, the complexity of human characters and the diversity of life attitudes, the one issue discussed in the treatise first and foremost is the meaning and significance of human life. The Arab philosopher refers to all these issues as a rationalist despite ultimately presenting a clearly religious-oriented position. His ethical views are rooted not only in a religious (Muslim) tradition, but also in that of classical philosophy, reflecting a particularly strong convergence with the ethics of the Stoics and Aristotle.
Der Artikel setzt sich zum Ziel, die im Traktat Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar von Ibn Hazm dargestellte Philosophie zu untersuchen. Der Autor äußert sich in dieser Schrift über die Fragen der Freundschaft, Liebe, der zwischenmenschlichen Beziehungen in der Gesellschaft, über die Komplexität der menschlichen Charaktere und die Vielfalt der Lebenshaltungen. Jedoch die wichtigste der behandelten Fragen ist der Sinn und die Bedeutung des menschlichen Lebens. Der arabische Philosoph nimmt Stellung zu allen diesen Fragen als Rationalist, obwohl er letztendlich einen klar religiös orientierten Standpunkt repräsentiert. Seine ethischen Anschauungen und seine Moralistik sind nicht nur in der religiösen (muslimischen) Tradition verwurzelt, sondern auch in der Tradition der klassischen Philosophie, wobei sie besonders stark mit der Ethik der Stoiker und von Aristoteles übereinstimmen.
Celem artykułu jest analiza filozofii zaprezentowanej w traktacie Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar Ibn Ḥazma. W pracy tej jej autor omawia między innymi takie kwestie jak przyjaźń, miłość, relacje między ludźmi w społeczeństwie, złożoność ludzkich charakterów czy różnorodność postaw życiowych; najważniejszą z podjętych tam kwestii jest jednak sens i znaczenie życia człowieka. Do wszystkich tych zagadnień, mimo prezentowania ostatecznie stanowiska wyraźnie religijnie zorientowanego, arabski filozof odnosi się jako racjonalista. Jego poglądy etyczne i moralistyka zakorzenione są nie tylko w tradycji religijnej (muzułmańskiej), lecz również w tradycji filozofii klasycznej, wykazując szczególnie silną zbieżność z etyką stoików i Arystotelesa.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2020, 30; 85-109
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stoicyzm popularny. Nowa szansa dla filozofii praktycznej czy raczej iluzja?
Autorzy:
Stefaniuk, Tomasz Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644022.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
praktische Philosophie
Stoizismus
Philosophie
Pop-Stoizismus
populärer Stoizismus
polnische Philosophie
Ethik
philosophy
practical philosophy
Stoicism
pop-Stoicism
popular Stoicism
Polish philosophy
ethics
filozofia
filozofia praktyczna
stoicyzm
pop-stoicyzm
stoicyzm popularny
filozofia polska
etyka
Opis:
Kann Philosophie in unserer übermäßig kommerzialisierten Kultur funktionieren? Ist sie immer noch nötig? Vielleicht ist die Konzentration auf der Lebenskunst (der Kunst, schöner und weiser zu leben) für das "Überleben der Philosophie" lebensnotwendig, falls sie mehr als eine lebensferne wissenschaftliche Tätigkeit werden soll? Der Artikel verfolgt das Ziel, gewisse Phänomene zu erforschen, die mit dem gesellschaftlichen und kulturellen Funktionieren der Philosophie in der Gegenwart, insbesondere in Bezug auf die Massenkultur, verbunden sind. Der Text konzentriert sich auch auf aktuellen Versuchen, die die "Renaissance" des Stoizismus in seinem Verständnis als praktische Philosophie anstreben. Der Autor fokussiert auf den "philosophischen Markt" in Polen, die aktuellen Verbreiter des "vereinfachten Stoizismus" (des sog. Pop-Stoizismus), Marcin Fabjanski und Tomasz Mazur, und deren Bücher und Tätigkeit außerhalb des akademischen Milieus. Sind ihre Veröffentlichungen und andere Formen des Wirkens imstande, den Menschen die Philosophie und insbesondere den Stoizismus näherzubringen?
Can philosophy  be of use  in our over-commercialized culture? Is it still needed at all ? Perhaps one of the ways to "keep  philosophy going " (if it is not to remain  merely an academic activity  detached to a great extent  from life)  is to   focus  on teaching  to live comfortably  and wisely. Analyzed are  some phenomena related  to the social and cultural  role of philosophy in modern times, especially so  with reference to  mass culture.  Also reviewed are on-going  attempts  at bringing about the  "rebirth" of Stoicism, understood primarily as practical philosophy. The author focuses  on the "Polish philosophical market" and  in particular on  books written  by   present-day propagators of  "pop-Stoicism"  Marcin Fabjański and Tomasz Mazur, and their activities pursued  outside the academic milieu.  Could  their  publications and activities  bring people closer to philosophy in general, and to Stoicism especially?
Czy filozofia może funkcjonować w naszej nadmiernie skomercjalizowanej kulturze? Czy nadal jest potrzebna? Być może jedną z możliwości „przetrwania filozofii” – o ile nie chcemy, aby była to w dużej mierze oderwana od życia działalność akademicka – jest skoncentrowanie się na tym, jak pięknie i mądrze żyć? Celem tego artykułu jest analiza pewnych zjawisk związanych ze społecznym i kulturowym funkcjonowaniem filozofii we współczesnych czasach, szczególnie w odniesieniu do kultury masowej. Tekst ten koncentruje się także na aktualnych próbach zmierzających do „odrodzenia” stoicyzmu, pojmowanego przede wszystkim jako filozofia praktyczna. Autor skupia się na „polskim rynku filozoficznym” i współczesnych propagatorach „uproszczonego stoicyzmu” – bądź też lub „pop-stoicyzmu” – Marcinie Fabjańskim i Tomasz Mazurze, na ich książkach i działalności prowadzonej poza środowiskiem akademickim. Czy ich publikacje i inne formy działalności mogą przybliżyć ludzi do filozofii w ogóle, a zwłaszcza do stoicyzmu?
Źródło:
Kultura i Wartości; 2017, 24
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropologiczne uwarunkowania mistycyzmu i filozofii Karola Wojtyły
Autorzy:
Rynkiewicz, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644410.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Mystik
Philosophie
Erfahrung
Integration
mysticism
philosophy
experience
integration
mistycyzm
filozofia
doświadczenie
integracja
Opis:
Als einzelne Forschungsgebiete durchdringen Philosophie und Mystik tief einander und wirken sich aufeinander aus. Ganz besonders ist dies zu sehen beim Denken von Karol Wojtyla, dem späteren Papst Johannes Paul II. Darum stellt sich die Frage: Haben wir es bei Wojtyla mit einer mystischen Philosophie oder eher einer philosophischen Mystik zu tun? Ziel des vorliegenden Aufsatzes ist es nicht, eine erschöpfende Analyse der Relation zwischen der Mystik und Philosophie Wojtylas zu liefern, sondern einige prinzipielle Elemente zu benennen, welche sowohl einen mystischen als auch einen philosophischen Charakter aufweisen und für das richtige Verständnis der Anthropologie Wojtylas erforderlich sind. Es handelt sich also um die Erfahrung, Metaphysik und den Menschen. In diesem Kontext erscheint die Frage nach der Effizienz von dem Integraftionsfaktor, der die Gebiete der Mystik und Philosophie durchdringt.
As individual fields of research, philosophy and mysticism penetrate deep each other and affect each other throughout. This is especially seen in the thought of Karol Wojtyła, the future Pope John Paul II. Therefore, the question arises: are we dealing here with mystical philosophy or philosophical mysticism? The aim of this paper is not to provide an extensive analysis of the relation between mysticism and philosophy, but to name a few basic elements which have a mystical and a philosophical character and are required for the proper understanding of philosophy of Wojtyła. What the present paper is concerned with is the following: the experience, metaphysics and a person. In this context, there arises a question about the efficiency of the integration factor that permeates the areas of mysticism and philosophy.
Filozofia i mistyka, jako odrębne obszary badań, głęboko się przenikają i wzajemnie na siebie oddziałują. Widać to szczególnie w twórczości Karola Wojtyły, późniejszego papieża Jana Pawła II. Dlatego pojawia się pytanie: czy mamy do czynienia u Wojtyły z filozofią mistyczną, czy też raczej z mistyką filozoficzną. Celem artykułu nie jest wyczerpująca analiza relacji zachodzącej między mistyką a filozofią Wojtyły, lecz ukazanie niektórych kluczowych elementów, które mają charakter zarówno mistyczny, jak też filozoficzny, a przy tym są istotne dla właściwego zrozumienia antropologii Wojtyły. Chodzi więc o doświadczenie, metafizykę i człowieka. W tym kontekście pojawia się pytanie o skuteczność czynnika integracyjnego, który przenika obszar mistyki i filozofii.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2014, 11
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia religii. Współczesne horyzonty
Autorzy:
Dobieszewski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643884.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Philosophie
Religion
Metaphysik
Postsäkularität
philosophy
religion
metaphysics
post-secularism
filozofia
religia
metafizyka
postsekularyzm
Opis:
Der Artikel unternimmt den Versuch, die Beziehungen zwischen der Religion und der Philosophie zu bestimmen, mit besonderer Berücksichtigung der gegenseitigen Beeinflussung: wo die Religion die Metaphysik der Philosophie motiviert, und die Philosophie die Religion vor dem Fanatismus schützt. Diese Überlegungen werden von der Reflexion über die einseitige Bindung der Religion an den politischen Konservatismus und von einer knappen Bestandsaufnahme über postsäkuläre Strömungen in der Religionsbetrachtung im 20. Jahrhundert begleitet.
The paper attempts to delineate the relationships between religion and philosophy, in parti-cular their mutually conducive influence – religion is a catalyst of philosophy’s metaphysical dimension while philosophy is a shield that protects religion from funda-mentalism. Furthermore, the article focuses also on the one-sided analysis of religion as a marker of political conservatism and offers brief insights into the post-secular tendency evi-dent in the twentieth-century scholarly take on religion.
Artykuł jest próbą określenia relacji między religią a filozofią, ze szczególnym uwzględnieniem ich wzajemnie inspirującego związku – gdy religia motywuje metafizyczność filozofii, a filozofia chroni religię przed fanatyzmem. Towarzyszy temu refleksja nad jednostronnym wiązaniem religii z konserwatyzmem politycznym oraz krótkie zdanie sprawy z tendencji postsekularnej w dwudziestowiecznym spojrzeniu na religię.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2013, 7
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śmierć czy ukrycie się Boga? Filozoficzno-teologiczny kontekst problematyki
Death or hiddeness of God? Philosophical-theological context of this problem
Autorzy:
Jasiński, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460465.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Warszawska Prowincja Redemptorystów
Tematy:
Bóg
śmierć
ukrycie
filozofia
teologia
God
death
hiddeness
philosophy
theology
Gott
Tod
Verbergen
Philosophie
Theologie
Opis:
The paper presents the different ways of the interpretation of the thesis of “death of God” (F. Nietzsche). It shows that we should understand this phrase not as killing of God but rather as his “hiddeness”. The paper has two parts: philosophical and theological. The philosophical “hiddeness of God” has three dimensions: ontological (Heidegger – subjective supernatural zone; Tillich – mystery of God), ethical (Hegel – God as moral ideal; Sartre and Buber – objectifying of man; Nietzsche, Heidegger, Sartre – secularization and nihilism) and epistemological (Heidegger – lack of adequacy of concepts in description of God; Tillich – symbolism of expressions). The theological “hiddeness” has four dimensions: mystical (Luter, Barth – God hides his nature and will; Hamilton – concern for the right image of God; Vahanian, Tracy – apophatism), ontological (Altizer – immanence of God), ethical (Hamilton, Tracy, Guttierez, Johnson – presence in poor people; Van Buren – ideal of humanity) and epistemological (Cox, Van Buren – concepts without empirical sense).
Źródło:
Studia Redemptorystowskie; 2013, 11
1731-710X
Pojawia się w:
Studia Redemptorystowskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura z zakresu filozofii w katalogach rzeczowych Biblioteki Jagiellońskiej
Fragen aus dem Bereich der Philosophie in den Sachkatalogen der Jagiellonischen Bibliothek
Autorzy:
Baś, Marzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040969.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Bibliothek
Konferenz
Philosophie
wissenschaftliche Literatur
biblioteka
konferencja
filozofia
literatura naukowa
library
conference
philosophy
scientific literature
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2003, 79; 215-228
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdzie kończy się filozofia? Metafora w literaturze i filozofii
Autorzy:
Gałkowski, Stanisław Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643954.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Metaphor
Philosophie
Literatur
Debatte
Rationalität
metaphor
philosophy
literature
debate
rationality
metafora
filozofia
literatura
debata
racjonalność
Opis:
Der Text ist eine Antwort auf die Polemik von Marcin Kochanowski (Über die Beziehungen zwischen Literatur und Philosophie am Beispiel der Gestalt von Iwan Karamazow) mit meinem Text (Die Grenze der Philosophie. Metapher in der Philosophie am Beispiel der Sprache von Józef Tischner), der der Rolle der Metapher in der Formulierung philosophischer Thesen und in der Bestimmung des Unterschieds zwischen Philosophie und Literatur gewidmet war.
This is a response to Marcin Kochanowski's polemics (On links between literature and philosophy on the example of Ivan Karamazov) with my paper (The boundary of philosophy. The metaphor in philosophy as exemplified by Józef Tischner’s language) elaborating on the role of the metaphor in formulating philosophical theses and in defining the difference between philosophy and literature.
Tekst jest odpowiedzią na polemikę Marcina Kochanowskiego (O związkach literatury i filozofii na przykładzie postaci Iwana Karamazowa z moim tekstem (Granica filozofii. Metafora w filozofii na przykładzie języka Józefa Tischnera,) poświęconym roli metafory w formułowaniu tez filozoficznych oraz w określaniu różnicy między filozofią i literaturą.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2019, 28
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bibliotekarz wobec tekstów filozoficznych : (opracowanie rzeczowe)
Das Verhältnis des Bibliothekars zu philosophischen Texten (Sachbearbeitung)
Autorzy:
Wilczyńska, Grażyna Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040711.pdf
Data publikacji:
2004-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Bibliothek
Philosophie
Bibliotheksammlungen
sachliche Beschreibung
biblioteka
filozofia
zbiory biblioteczne
opis rzeczowy
library
philosophy
library collection
substantive description
Opis:
Am Beispiel des philosophischen Schrifttums bemüht sich die Autorin, ausgewählte Faktoren aufzuzeigen, die die Arbeit des dieses Schrifttum sachlich bearbeitenden Bibliothekars bedingen. An erster Stelle wurde die Art der verwendeten Informations- und Suchsprache genannt. Veranschaulicht wurde auch der Unterschied zwischen den in der Sprache von Sachstichwörtern formulierten Sachcharakteristika und der Klassifizierung nach den Schemata des systematischen Kataloges. Als zweiter Faktor wurde die Art des philosophischen Textes genannt. Angenommen wurde eine Einteilung in primäre und sekundäre, gegenständliche und metawissenschaftliche (metaphilosophische) Texte. Auf den ersten Faktor hat der Bibliothekar (die Bibliothek) Einfluß, während der zweite unabhängig ist und aus der Art der katalogisierten Titel resultiert.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2004, 81; 387-395
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja „boga ułomnego” i jej warianty w wybranych utworach Stanisława Lema
Autorzy:
Kochanowski, Marcin Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/961527.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Stanisław Lem
Philosophie
Literatur
Roman
Gott
Stanislaw Lem
philosophy
literature
novel
god
Filozofia
Literatura
powieść
bóg
Opis:
Im Artikel beschreibe ich das im Schaffen von Stanislaw Lem auftretende Konzept des „unvollkommenen Gottes“ und seine unterschiedlichen Varianten in ausgewählten Romanen und Erzählungen des Autors. Zufolge des Konzepts ist Gott ein Wesen ohne Attribute der Allmacht und des Allwissens, das keine separate transzendentale Sphäre des Daseins beansprucht, sondern in die Welt und in Materie verwickelt ist. Es bleibt durch jene Welt und durch die von ihm geschaffenen Wesen beschränkt und entdeckt allmählich diese Beschränkungen. Darüber hinaus unterziehe ich die Anschauungen der Interpreten des Schaffens von Lem hinsichtlich des einschlägigen Konzeptes einer kritischen Analyse.
Discussed is the notion of a "defective god" and its variants featured in novels and short stories written by Stanisław Lem.  Accordingly,  god is a  being devoid of such  attributes as omnipotence and omniscience,  one that does not exist in a separate, transcendent sphere of being, but is entangled in the world and matter, is limited by that world and also by  beings which he created , and is gradually discovering all these limitations. The paper also contains a critical analysis of commentators’ views on the writer's idea.
W artykule opisuję występującą w twórczości Stanisława Lema koncepcję „boga ułomnego” oraz różne jej warianty występujące w wybranych jego powieściach i opowiadaniach. Zgodnie z nią, bóg ten jest istotą pozbawioną atrybutów wszechmocy i wszechwiedzy, która nie zajmuje odrębnej, transcendentnej sfery bytu, lecz uwikłany jest w świat i materię, pozostając ograniczony przez ów świat, a także przez stworzone przez siebie byty, odkrywając stopniowo owe ograniczenia. Nadto poddaję krytycznej analizie poglądy komentatorów twórczości pisarza na temat omawianej koncepcji.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2020, 29
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ojciec i jego księgozbiór
Autorzy:
Nowicka-Lohmann, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644026.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Vater
Büchersammlung
Philosophie
Kultur
Werk
Wissenschaft
father
bibliotheca
philosophy
culture
creativity
science
ojciec, księgozbiór
filozofia
kultura
twórczość
nauka
Opis:
Der Artikel handelt aus der Perspektive der Tochter von der Büchersammlung von Andrzej Nowicki, die über vier Tausend Bücher enthielt. Ihre Darstellung bietet Anlass, die Bedeutung der Bücherwelt und generell des gedruckten Wortes in seinem Leben zu zeigen, was in der täglichen Lektüre von mehreren Hundert Seiten und in dem immer größeren Bücherbestand zum Ausdruck kam. Die Bibliothek sagt viel über seine philosophischen Leidenschaften, wissenschaftliche Interessen, intellektuelle und kulturelle Bedürfnisse sowie Erkenntnisinteressen. Sie ist auch die Wiederspiegelung seines wissenschaftlichen und philosophischen Lebenslaufs, indem sie auf wichtige Teilbereiche seines Schaffens verweist, wie Atheismus, Religionswissenschaft, Religionskritik, Geschichte der Philosophie, Geschichte der Philosophie der Renaissance, italienische Philosophie, Philosophie der Kultur, Philosophie der Freimaurerei oder chinesische Kultur. Sie spiegelt ebenfalls seinen dichterischen Lebenslauf wieder. Die Büchersammlung des Vaters deutet auch auf die gründlichen Fachkenntnisse des Historikers der Philosophie hin: er sammelte umfassende Literatur und Quellen, die manchmal von dem Forschungsgegenstand weit entfernt zu sein schienen, und er sorgte für die Dokumentation (auch die ikonographische) des Forschungsgegenstands, darunter auch die Dokumentation seines schöpferischen Lebens. Die Büchersammlung bleibt mit Sicherheit einzigartig aufgrund der oben erwähnten thematischen Bereiche sowie dem reichen Bestand an den Werken der Meister und der Schüler des Vaters. Ihre Einzigartigkeit beruht schließlich auf der Zugehörigkeit zu einer anderen Epoche, die mit dem Anbruch des Internet-Zeitalters zu Ende ging.
Andrzej Nowicki’s book collection with more than four thousand books, seen through the eyes of his daughter, is a peculiar “pretext” to demonstrate how important the “world” of books, and even broader, the world of “written words” was to him. And how it was manifested in his hundreds of pages read every day and his growing library. His bibliotheca tells a great deal about his philosophical passion, research interests, as well as intellectual, cultural and educational needs. It reflects also his scholarly and philosophical biography and indicates the important areas of his creativity: the history of philosophy including Renaissance, Italian philosophy and the philosophy of culture, Freemasonry, Chinese culture as well as atheism and the study of religion. Moreover, it also reflects his poetic biography. My father’s book collection demonstrates his solid historical approach to the research through collecting a broad range of literature and sources which sometimes seem to be very far from the subject of his research, as well as through his carefulness in documenting (including a rich  iconographic collection), comprising the documentation of his creativity and biography. This collection of books is exceptional not only because of the thematic areas mentioned above, but also due to a rich collection of his Masters and his students’ books. Its uniqueness is also due to the fact that it belongs to another era which ends with the advent of the Internet.
Artykuł o przeszło czterotysięcznym księgozbiorze Andrzeja Nowickiego, widzianym oczami córki, jest „pretekstem” do pokazania, jak ważną rolę świat książki, czy szerzej mówiąc świat „słowa pisanego”, pełnił w jego życiu i jak przejawiało się to w jego codziennej kilkusetstronicowej lekturze i rozrastającym się księgozbiorze. Biblioteka wiele mówi o jego pasjach filozoficznych, zainteresowaniach naukowych, potrzebach intelektualnych, kulturalnych i poznawczych. Jest również odzwierciedleniem jego życiorysu naukowego i filozoficznego, wskazując na ważne działy jego twórczości, takie jak: ateizm, religioznawstwo, krytyka religii, historia filozofii, historia filozofii Renesansu, filozofia włoska, filozofia kultury, filozofia masonerii czy kultura chińska; a także odzwierciedleniem jego życiorysu poetyckiego. Księgozbiór ojca wskazuje na jego rzetelny warsztat historyka filozofii: gromadzenie wszechstronnej literatury i źródeł, czasami zdawać by się mogło, że dosyć odległych od przedmiotu badań oraz dużą dbałość o dokumentację (w tym dokumentację ikonograficzną) przedmiotu badań, w tym również dokumentację swojego twórczego życia. Zbiór ten jest z pewnością unikalny ze względu na wspomniane wyżej działy tematyczne jak i na bogate zbiory twórczości „mistrzów” i uczniów ojca. I w końcu jego unikalność polega na przynależności do innej epoki, która kończy się wraz z nastaniem Internetu.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2013, 5
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O związkach literatury i filozofii na przykładzie postaci Iwana Karamazowa
Autorzy:
Kochanowski, Marcin Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644038.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
literatur
Philosophie
Unterscheidung
Ambivalenz
Dostojewskij
Schestow
Berdiajew
literature
philosophy
delimitation
ambiguity
Dostoyevsky
Shestov
Berdyaev
literatura
filozofia
rozgraniczenie
niejednoznaczność
Dostojewski
Szestow
Bierdiajew
Opis:
Stanislaw Gałkowski weist im Artikel Die Grenze der Philosophie. Die Metapher in der Philosophie am Beispiel der Sprache von Józef Tischner auf die Notwendigkeit hin, zwischen Literatur und Philosophie zu unterscheiden. Die Philosophie sei demnach ein Gebiet, dessen Anforderungen die intersubjektive Kommunizierbarkeit und Überprüfbarkeit von verfochtenen Thesen sind. Indem ich mich auf das Beispiel der Figur von Iwan Karamazow und auf seine existentiellen Dilemmas stütze, die den Nährboden für philosophische Überlegungen von Leo Schestow und Nikolai Berdiajew bildeten, weise ich nach, dass die Philosophie sowohl solche Forschungsbereiche, die keine Nahtstellen mit der Literatur haben (wie Logik) als auch solche, die das literarische Schaffen benutzten und immer noch benutzen (wie Existenzphilosophie oder Metaphysik). Für jene Bereiche sind literarische Werke sowohl mittelbar eine Inspirationsquelle als auch unmittelbar philosophische Texte sensu stricte, indem sie die Grundlage für Polemik und weitere Forschungen bilden, was keinen Abbruch der Autonomie der Philosophie gegenüber der Literatur tut.
The author argues in favour of defining a clear distinction between literature and philosophy in view of their outright different nature. Intersubjectivity in communication and verifiability of theses are typical in philosophy. He quotes as example the case of Ivan Karamazov and his existential dilemmas which inspired Lev Shestov’s and Nicolai Berdyaev’s philosophical thoughts in order to observe that philosophy covers versatile domains of study such as logic, which is not tied up with literature directly, as well as fields such as philosophy of existence or metaphysics which have been drawing all along from literary output indirectly as a source of inspiration and directly providing strictly philosophical substance for polemics and studies. None of that jeopardizes the independence of philosophy from literature.
Stanisław Gałkowski w artykule Granica filozofii. Metafora w filozofii na przykładzie języka Józefa Tischnera wskazuje na konieczność rozgraniczenia pomiędzy literaturą a filozofią, jako dziedziną, której wymogiem jest intersubiektywna komunikowalność i sprawdzalność tez w jej ramach głoszonych. Opierając się na przykładzie postaci Iwana Karamazowa i jego egzystencjalnych dylematach, które stanowiły podłoże filozoficznej refleksji Lwa Szestowa i Mikołaja Bierdiajewa wskazuję, że filozofia mieści w sobie zarówno obszary badawcze, takie jak logika, które nie mają punktów stycznych z literaturą, jak i takie dziedziny, jak filozofia egzystencji bądź metafizyka, które korzystały i nadal korzystają z dorobku literackiego, zarówno pośrednio jako źródła inspiracji jak i bezpośrednio – jako tekstów stricte filozoficznych, będących podstawą polemik i dalszych badań, przy czym nie stanowi to zagrożenia dla autonomii filozofii wobec literatury
Źródło:
Kultura i Wartości; 2019, 27
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problems with the concept of “human nature” in the current philosophical, theological and scientific discourse against a backdrop of a Jonathan Haidt’s research on foundations of morality
Problem koncepcji “natury ludzkiej” w obecnym filozoficznym, teologicznym i naukowym dyskursie w kontekście badań nad moralnością Jonathana Haidta
Autorzy:
Šoltés, Radovan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040963.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
menschliche Natur
Philosophie
Theologie
Sozialpsychologie
Ethik
Human nature
Philosophy
Theology
Social psycholgy
Ethics
natura ludzka
filozofia
teologia
psychologia społeczna
etyka
Opis:
In Christian ethical and anthropological discourse, the concept of “human nature” represented one of the main criteria from which norms for social and individual ethics derived. The age of Enlightenment brought about a serious criticism of this concept refusing its metaphysical justification. New opinions prevailed in philosophical and scientific discourse of that time. They rejected existence of common anthropological determinants and supported a thesis claiming that people are primarily formed in society and that theconcept of “human nature” entails a risk of abuse of power by promoting only one view of the human being. The presented paper studies the relevance of this concept today and examines it from the perspective of Jonathan Haidt’s social psychology, which, as the author claims, contributes to better understanding of human nature. Standard metaphysical and theological definitions of human nature that prevailed mostly in Christian discourse needs to be extended by including findings from social and exact sciences and use them as a suitable medium for a dialogue in a pluralistic environment, and push the limits of our knowledge about humans.
W chrześcijańskim dyskursie etycznym i antropologicznym koncepcja „natury ludzkiej” stanowi jedno z głównych kryteriów, z którym pochodzą normy etyki społecznej i indywidualnej. Epoka Oświecenia była związana z poważną krytyką tego konceptu, odrzucając jego metafizyczne uzasadnienie. Nowe koncepcje przeważały w filozoficznym i naukowym dyskursie tamtej epoki. Odrzucono istnienie wspólnych antropologicznych determinant i zaczęto opowiadać się za tezą, iż istoty ludzkie są przede wszystkim formowane przez społeczeństwo oraz że koncepcja „ludzkiej natury” zawiera w sobie ryzyko nadużycia władzy, promując tylko jedną wizję człowieka. Niniejszy artykuł zawiera analizę tego konceptu we współczesnej dyskusji, sięgając po perspektywę psychologii społecznej Jonathana Haidta, która, jak twierdzi jej twórca, pozwala lepiej zrozumieć ludzką naturę. Standardowa metafizyczna i teologiczna definicja ludzkiej natury, która dominuje w dyskursie chrześcijańskim, musi być poszerzona poprzez dokonania nauk społecznych i ścisłych. Mogą one stać się odpowiednim środkiem do podjęcia dialogu z pluralistycznym otoczeniem i poszerzyć granice poznania ludzkiej natury.
Im christlichen, ethischen und anthropologischen Diskurs stellt das Konzept der „menschlichen Natur“ eines der wichtigsten Kriterien da, nach dem sozial- und individualethische Normen formuliert werden. Die Zeit der Aufklärung übte eine ernsthafte Kritik dieses Konzeptes, indem sie seine metaphysischen Grundlagen verwarf. In dieser Zeit wurden im philosophischen und wissenschaftlichen Diskurs andere Konzepte vorgelegt. Gemeinsame anthropologische Determinanten wurden in ihnen verneint und der Menschwurde vor allem als durch die Gesellschaft geformt angesehen. Dazu wird ein dem Konzeptder „menschlichen Natur“ innewohnendes Risiko des Machtmissbrauchs diagnostiziert, wenn nur eine Sicht des menschlichen Wesens bevorzugt wird. Der vorliegende Artikel untersucht die heutige Relevanz dieses Konzeptes aus der Perspektive der Jonathan Haidtʼ Sozialpsychologie, die – wie der Autor behauptet – zum besseren Verständnis menschlichen Natur beiträgt. Die meisten metaphysischen und theologischen Definitionen der menschlichen Natur, welche vor allem im christlichen Diskurs dominieren, müssen durch Ergebnisse der Sozial- und Naturwissenschaften erweitert werden. Diese sollen zu einem geeignetenMedium für einen Dialog in der pluralistischen Umgebung werden und die Grenzen des Wissens über das menschlichen Wesens durchbrechen.
Źródło:
Studia Nauk Teologicznych PAN; 2019, 14; 174-186
1896-3226
2719-3101
Pojawia się w:
Studia Nauk Teologicznych PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozof Niko Chavchavadze: życie i dzieło
Autorzy:
Luarsabishvili, Vladimer
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644323.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Niko Chavchavadze
Kultur und Werte
Georgische Sozialistische Sowjetrepublik
Philosophie
culture and values
Georgian SSR
philosophy
kultura i wartości
Gruzińska Socjalistyczna Rebublika Radziecka
filozofia
Opis:
Der Artikel behandelt den Philosophen Niko Chavchavadze. Er war eine der bedeutendsten Persönlichkeiten seiner Generation. Das Hauptziel von Chavchavadze war es, neue Forschungsrichtungen in der Philosophie aufzudecken. Der Artikel bietet eine Übersicht über sein philosophisches Erbe. Untersucht wird der Entwurf der Kultur und der Werte sowie ihre Struktur und Hierarchie. Darüber hinaus wird die Ästhetik als Gegenstand der Wissenschaft dargestellt.
Niko Chavchavadze (1923 -1997) was one of the most prominent figures of his generation. His major goal was to find new  research directions in philosophy. Reviewed is Niko Chavchavadze’s  philosophical output,  his concepts of culture and values, as well as their  structure and hierarchy. Also defined is  aesthetics as science.
Tematem artykułu jest Niko Chavchavadze jako filozof. Był jedną z najbardziej znaczących postaci swego pokolenia. Głównym celem Chavchavadze było znalezienie nowych kierunków badań w filozofii. Artykuł stanowi przegląd jego spuścizny filozoficznej. Analizowana jest koncepcja kultury i wartości, jak również ich struktura i hierarchia. Ponadto, naszkicowana zostaje jest estetyka jako przedmiot nauki.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2017, 22
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
William Faulkner jako pisarz filozoficzny
Autorzy:
Szydłowska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644129.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Literatur
Philosophie
Faulkner
Metaphysik
Sprachwissenschaft
Ethik
Religion
Existentialismus
literature
philosophy
metaphysics
linguistics
ethics
religion
existentialism
literatura
filozofia
metafizyka
lingwistyka
etyka
religia
egzystencjalizm
Opis:
Der Artikel greift das Thema der philosophischen Aspekte im Schaffen von William Faulkner auf. Der erste Teil ist ein Versuch, über den Ort der Philosophie in der Literatur nachzudenken. Es werden unterschiedliche Meinungen solcher Autoren wie Iris Murdoch, Martha Nussbaum, Philip Kitcher dargestellt. Der zweite Teil des Artikels konzentriert sich auf ausgewählten Werken von Faulkner und bildet den Versuch, sein Schaffen unter dem Gesichtspunkt von seinen Beziehungen zur Philosophie zu betrachten. Die Hauptthese des Artikels lautet, dass Faulkners Romane nicht nur wesentliche philosophische Fragen aufgreifen, sondern auch selbst den Stoff zur gegenwärtigen philosophischen Reflexion anbieten. Obwohl die Beziehung Faulkners zur Ethik, Philosophie der Sprache, Metaphysik oder schließlich Religion unbestritten ist, bleibt dieser Faden in der Forschungsliteratur zu seinem Schaffen immer noch marginal. Ebenso selten wird der unbestreitbare Beitrag Faulkners zum Existentialismus sowie die Achtung betont, die ihm Sartre oder Camus entgegenbrachten. Der Artikel will Faulkner den ihm gebührenden Platz unter den Schriftstellern, die in ihrem Schaffen philosophische Fragen aufwerfen, wiederherstellen, wenn nicht neu bestimmen.
This article raises the problem of philosophical aspects of William Faulkner’s works. It is intended first of all to review in brief the place of philosophy in literature and to prove that William Faulkner deserves a special place among philosophical writers such as Kierkegaard, Marcel and Sartre. Although not sufficiently recognized as a philosophical writer, William Faulkner is among those who have successfully introduced philosophical ideas into their novels. This article intends to bear out that Faulkner’s novels do not only consider some fundamental philosophical concepts but also open the door to further philosophical debates. The first, shortest part of this work is a presentation of the philosophical discussion concerning the fusion of philosophy and literature. There, the focus is on the negative and positive approaches to the issue of combining philosophy and literature as represented by such prominent philosophers as Iris Murdoch, Jacquelyne Kegley, Martha Nussbaum and Philip Kitcher. In its second part, the article presents William Faulkner’s philosophical affiliations of interest, which are: metaphysics, linguistics, ethics, religion and existentialism. The conclusion stresses Faulkner’s input into philosophy but also indicates different fields his novels open for further philosophical investigation.
Artykuł podejmuje temat filozoficznych aspektów twórczości Williama Faulknera. Pierwsza, krótsza jego część, jest próbą zastanowienia się nad miejscem filozofii w literaturze. Tutaj właśnie przedstawione są różne stanowiska, tak znanych filozofów jak Iris Murdoch, Martha Nussbaum, czy Philip Kitcher. Druga część artykułu koncentruje się na wybranych utworach Faulknera i jest próbą analizy twórczości tego wielkiego powieściopisarza pod kątem jego afiliacji z filozofią. Główną myślą artykułu jest teza, iż powieści Faulknera nie tylko podejmują fundamentalne kwestie filozoficzne, ale wciąż stanowią materiał dla współczesnego namysłu filozoficznego .Choć związek Faulknera z etyką, filozofią języka, metafizyką, czy wreszcie religią jest niezaprzeczalny, ten wątek opracować filozoficzno-krytycznych jego twórczości pozostaje wciąż marginalny. Rzadko kiedy akcentuje się również niezaprzeczalny wkład Faulknera do egzystencjalizmu i estymę, jaką darzyli go chociażby Sartre, czy Camus. Można więc śmiało powiedzieć, że artykuł ten jest próbą przywrócenia (jak nie ustanowienia) należnego Faulknerowi miejsca wśród innych pisarzy podejmujących w swojej twórczości kwestie filozoficzne.   
Źródło:
Kultura i Wartości; 2018, 26
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies