Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ppr" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Uniwersytet i nie-inteligencka opowieść o PRL
The University and a Non-Intelligentsia Narrative of the PPR
Autorzy:
Szumski, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1372987.pdf
Data publikacji:
2018-03-26
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
PPR
modernization
democratization
egalitarianism
social advance
university
communism
Lodz
intelligentsia
PRL
modernizacja
demokratyzacja
egalitaryzm
awans społeczny
uniwersytet
komunizm
Łódź
inteligencja
Opis:
This review of Agata Zysiak’s 2016 book Punkty za pochodzenie. Powojenna modernizacja i uniwersytet w robotniczym mieście [Points for Class Origin: Post-War Modernization and the University in a Working-Class City] offers a broad summary of the work and examines it as a general critique of Polish historiography on state socialism. Zysiak’s book opens a discussion on alternatives to national or intelligentsia-based narratives of the past by looking at the story of an unsuccessful experiment to construct a socialist university. However, the author of the review contends that this highly valuable book suffers from a lack of primary-source analysis and omits many post-war experiences.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2018, 62, 1; 251-263
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola PRL w Międzynarodowej Komisji Nadzoru i Kontroli w Wietnamie
The role of PPR in International Control Commisson in Vietnam
Роль ПНР в Международной Комиссии Надзора и Контроля во Вьетнаме
Autorzy:
Knieć, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568778.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
PPR
International Control Commission
in Vietnam
South-East Asia
Cold War
ПНР
Международная Комиссия
Надзора и Контроля во Вьетнаме
Юго-Восточная Азия
холодная война
Opis:
In July 1954 by virtue of Geneva Accords International Control Commission was established. This control body functioned in three countries: Vietnam, Cambodia and Laos. Delegations from Poland, Canada and India participated in the works of ICC in Vietnam. Its main task was supervising compliance with the bequest about Vietnam, which were enunciated in Geneva Accords. PPR delegation in ICC in Vietnam functioned according to guidelines created in Moscow. The process started in May 1955. On 25th of May that year Ministry of Foreign Affairs PPR Stanisław Skrzeszewski held a conversation with ambassador of the USSR in Warsaw Pantelejmon Ponomarenka. Diplomatic representative of the USSR passed on „request” from Wiaczesław Mołotow for the PPR’s delegation in ICC in Vietnam to hand over information about development communist’s guerrillas acted in South Vietnam. PPR also tried supporting North Vietnam on the ICC forum through accusing South Vietnam for non-compliance with resolutions of Geneva Agreements. PPR’s delegates based their accusations on 14c article of Geneva Agreements. Additionally they tried to prove that Republic of Vietnam belonged to SEATO and actions of US military mission MAAG, TREM was contrary to Geneva Agreements. Moreover, PPR defended NVN against allegations formulated by South Vietnam. Those were mainly cases related with leading espionage and subversive activity in South. An important activity of the PPR delegation in ICC was slowing down the works of commission when it was about to make some decisions that were unfavorable for the North Vietnam. PPR played a role designated by the USSR in ICC, its activity was quite monotonous and the subsequent ministers of foreign affairs of PPR fulfilled it in unchanged form.
В июле 1954 года на основании соглашений Женевской Конференции была создана Международная Комиссия Надзора и Контроля в Индокитае. Вышеупомянутый орган контроля функционировал в трех государствах: Вьетнаме, Камбодже и Лаосе. В работе МКНИК принимали участие делегации Польши, Канады и Индии. Его главным заданием был надзор над соблюдением записей, касающихся Вьетнама, которые были включены в Женевские Cоглашения. Делегация ПНР действовала в соответствии с руководящими принципами, созданными в Москве. Процесс начался в мае 1955 года. 25 мая министр иностранных дел ПНР Станислав Скшешевский провел беседу с послом СССР в Варшаве Пантелеймоном Пономаренко. Дипломатический представитель СССР передал „просьбу” Вячеслава Молотова о том, чтобы делегация во Вьетнаме передавала информацию о развитии коммунистического партизанского движения, работающего в Южном Вьетнаме. Польша также пыталась поддержать ДРВ на форуме МКНИК, обвиняя Республику Вьетнам в несоблюдении решений Женевской Конференции. Делегаты ПНР основывали обвинения на статье 14с Женевских Соглашений. Кроме того, они пытались доказать, что Южный Вьетнам тайно принадлежал к SEATO и что действия военных миссий MAAG и TREM противоречат Женевским соглашениям. Также нужно добавить, что ПНР защищала ДРВ от обвинений, сформулированных Республикой Вьетнам. Это были прежде всего вопросы, связанные с диверсионной и шпионской деятельностью на Юге. Важной деятельностью делегации ПНР в МКНИК во Вьетнаме было затягивание работы Комиссии в то время, когда должны были быть приняты неблагоприятные для ДРВ решения. ПНР сыграла в МКНИК во Вьетнаме роль, установленную СССР, её деятельность была довольно однообразной, а очередные министры иностранных дел ПНР реализовали ее в неизменной форме.
Źródło:
Nowa Polityka Wschodnia; 2019, 1(20); 86-106
2084-3291
Pojawia się w:
Nowa Polityka Wschodnia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierwszy po triumwirach, pierwszy po „Wiesławie” – Roman Zambrowski
Autorzy:
Spałek, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602403.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polish Workers’ Party
Polish United Workers’ Party
People’s Poland
Roman Zambrowski
Mirosław Szumiło
PPR
PZPR
PRL
Opis:
In 1948–1963 Roman Zambrowski was one of the most important communist politicians and cabinet activists of the Polish United Workers’ Party. As a member of the Party authorities he survived two personal-ideological crises (in 1948 and 1956). Mirosław Szumiło has outlined Zambrowski’s life against the backdrop of the changing history of Poland and the communist movement (from its very onset to the 1970s).M. Szumiło has based the biography on an extremely meticulous, well devised, and successfully conducted survey of Polish and Russian archives, private collections, and accounts. The book’s chronological order is frequently interrupted by extensive descriptions of the history of the communist milieu, just as essential as the biographical motif. The publication is divided into seven chapters preceded by a methodological introduction and completed with a conclusion. From the factual point of view (facts, dates, statistical and percentage calculations, names, organisation structures) it reaches a very high level. In places, however, the narration falters due to the absence of a specialist who would explain and comment on the contents, compare new findings with existing ones, decipher the Party newspeak, and, consequently, draw the reader into the depicted world and, first and foremost, facilitate the absorption of the effects of the scientific research. The arrangement of the publication is also not entirely convincing: the book contains numerous interpretations in which Zambrowski vanishes in a crowd of other protagonists, facts, and data. We are thus dealing with a combination of two books written by applying different methods and dealing with unlike motifs: a life story and the development of an organisation. All these features do not reduce the cognitive value of the publication, which has already become one of the most relevant and indispensable studies for learning about the structures and mechanisms of the authorities of People’s Poland as well as the biographies of the communists who ruled the country.
Roman Zambrowski był w latach 1948–1963 jednym z najważniejszych polityków komunistycznych i działaczy gabinetowych PPR/PZPR, a więc zarazem postacią wartą opisu. Biografia pióra Mirosława Szumiły jest oparta na bardzo sumiennej, przemyślanej i z sukcesem przeprowadzonej kwerendzie archiwów polskich, rosyjskich, zbiorów prywatnych i relacji. Książka została napisana w układzie chronologicznym, który jest wielokrotnie przerywany obszernymi opisami historii środowisk komunistycznych. Opisy te są równie istotne, co wątek biograficzny. Od strony formalnej biografia jest podzielona na siedem rozdziałów, które poprzedzone są metodologicznym wstępem, a zwieńczone zakończeniem. Od strony rzeczowej (fakty, daty, obliczenia statystyczne i procentowe, nazwiska, struktury organizacji) praca prezentuje bardzo wysoki poziom. Miejscami jednak niedomaga narracja. Brakuje wykładu specjalisty, który tłumaczy i komentuje, co napisał, porównuje nowe ustalenia z dotychczasowymi i odkodowuje nowomowę partyjną, a dzięki temu wciąga czytelnika w świat przedstawiony i – przede wszystkim – pozwala w maksymalnym stopniu przyswoić efekty swojej pracy naukowej. Nie do końca przekonująca jest też konstrukcja pracy. Znajdziemy dużo ujęć, w których Zambrowski niknie w tłumie innych bohaterów, faktów, danych. Mamy do czynienia z połączeniem dwóch książek pisanych inną metodą i co innego mających za meritum: życie człowieka – rozwój organizacji. Wszystko to nie umniejsza wartości poznawczej książki, która stanowi już teraz jedną z najważniejszych prac niezbędnych do poznania struktur i mechanizmów władzy Polski Ludowej, a także do poznania biografii rządzących nią komunistów.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2016, 123, 2
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne reprezentacje rewolucyjnych wydarzeń historii najnowszej Europy Środkowo-Wschodniej w grach planszowych
Autorzy:
Katarzyna, Kurowska,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902302.pdf
Data publikacji:
2019-11-13
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
board games
PPR
Czechoslovakia
recent history
education games
socialism
revolutions
strike
gry planszowe
PRL
Czechosłowacja
historia najnowsza
gry edukacyjne
socjalizm
rewolucje
strajk
Opis:
The aim of the article is to look at what and how important for the contemporary history of Central Europe events were presented in popular culture, which is represented here by board games. They are subjected to analysis six historical games created primarily in Poland, although one title comes from Czechoslovakia, which in various ways tell about selected events from the communist period, including about the papal pilgrimage, strikes and martial law.
Źródło:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2019, 12; 79-97
1898-4215
Pojawia się w:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosunek milicjantów powiatu radzyńskiego do komunizmu i Związku Sowieckiego na początku 1946 roku
Autorzy:
Magier, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564067.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Citizens’ Militia
MO
communism
PPR
Polish Workers’ Party
Radzyń Podlaski
USSR
Soviet Union
Milicja Obywatelska
komunizm
Polska Partia Robotnicza
ZSRR
Związek Sowiecki
Opis:
The attitude of militia force from Radzyń Podlaski poviat towards communism and the Soviet Union in early 1946
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2020, 18; 55-72
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Układ między Polską Rzeczpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec o podstawach normalizacji ich wzajemnych stosunków z 1970 r. – refleksje na tle bońskiej polityki europejskiej i wschodniej
Agreement between the People’s Republic of Poland and the Federal Republic of Germany on the basis of normalization of their mutual relations from 1970 – remarks in the context of Bonn’s European and eastern policy
Autorzy:
Dubowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945346.pdf
Data publikacji:
2021-04-01
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
RFN
PRL
polityka europejska
polityka wschodnia
Układ PRL-RFN
FRG
PPR
European policy
FRG-PPR Agreement
Opis:
Pięćdziesiąta rocznica podpisania Układu PRL-RFN o podstawach normalizacji ich wzajemnych stosunków stwarza okazję do prezentacji szeregu refleksji, w tym także dotyczących znaczenia tego porozumienia dla polityki zagranicznej Bonn. Celem artykułu pozostaje rekonstrukcja związków i podstawowych zależności między prowadzoną przez Bonn polityką europejską (czy szerzej – tzw. Westbindung) a polityką wschodnią RFN (Ostpolitik) oraz wskazanym Układem, jako jej elementem. Porozumienie z 1970 roku stało się bezsprzecznie jednym z centralnych punktów w procesie zmiany, rewizji zachodnioniemieckiej polityki zagranicznej na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku w jej kluczowych wymiarach. Wpisało się nie tylko w sferę relacji RFN z państwami Europy Środkowej i Wschodniej. Odegrało także pewną rolę i zyskało pewien wpływ na sferę relacji Republiki Bońskiej z państwami Europy Zachodniej a także w kontekście euroatlantyckim. Stąd wydaje się, iż prezentacja zbioru refleksji poświęconych wskazanemu problemowi, zwłaszcza w świetle zbliżającej się rocznicy podpisania Układu PRL-RFN, staje się zasadna. Rozważania, wobec przedstawionych założeń, obejmują wskazanie centralnych kierunków zachodnioniemieckiej polityki zagranicznej ukształtowanych po zakończeniu II wojny światowej, rekonstrukcję relacji między bońską polityką europejską a jej polityką wschodnią oraz ocenę samego Układu i jego znaczenia z perspektywy pozycji RFN w relacjach europejskich. Analizy oparto głównie na (polskim i zagranicznym) dorobku nauk politycznych, historycznych i prawnych oraz stosownych źródłach prawa. Zastrzec jednocześnie należy, iż przedstawione rozważania nie aspirują do całościowej analizy sygnalizowanego zagadnienia stanowiąc raczej zespół refleksji poświęconych kluczowym jego mechanizmom.
The 50th anniversary of the Treaty between the People's Republic of Poland and the Federal Republic of Germany on the basis of the normalization of their mutual relations provides an opportunity to present a number of reflections, including remarks on the significance of this agreement for Bonn's foreign policy. The aim of the article is to reconstruct the relations and basic dependencies between Bonn's European policy (or, more broadly, the so-called Westbindung) and German eastern policy (Ostpolitik) and the Agreement as its element. The 1970 agreement has undoubtedly become one of the focal points in the process of changing, revising West German foreign policy at the turn of the 1960s and 1970s in its key dimensions. It has not only become a part of Germany's relations with the countries of Central and Eastern Europe. It has also played a certain role and gained certain influence in the sphere of relations between the Bonn Republic and the countries of Western Europe and in the Euro-Atlantic context. Therefore, it seems that the presentation of a set of reflections devoted to this problem, especially in the light of the forthcoming anniversary of the PPR-FRG Agreement, is justified. The considerations below, in the light of the presented assumptions, include an indication of the central directions of West German foreign policy shaped after the end of the Second World War, a reconstruction of relations between Bonn's European policy and its Eastern policy, and an assessment of the Agreement itself and its significance from the perspective of Germany's position in European relations. The analyses were based mainly on (Polish and foreign) achievements of political, historical and legal sciences and relevant sources of law. At the same time, it should be noted that the presented considerations do not aspire to a comprehensive analysis of the signalized problem, but rather constitute a set of reflections devoted to its key mechanisms.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2020, 19, 2; 27-45
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
State and Law in the Thinking of Sylwester Zawadzki (1921–1999). A Few Reflections in Connection with the Establishment of the Supreme Administrative Court in 1980
Autorzy:
Sadłowski, Michał Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27308734.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Sylwester Zawadzki
Supreme Administrative Court
Polish People’s Republic
PPR
Opis:
This paper presents a discussion of selected issues related to the state and law in the thinking of Sylwester Zawadzki (1921–1999) a lawyer and state activist of the People’s Republic of Poland. The text includes reflections on the sources of his worldview and the course of his academic and professional career, and, most importantly, on the content of selected research and observations, of which this co-founder of the Supreme Administrative Court was the main contributor. The purposes of this paper include showing the sources of S. Zawadzki’s intellectual, scientific, and political inspirations that may have influenced and determined his commitment to the establishment of the administrative court system in the People’s Republic of Poland at the end of 1979 and beginning of 1980. There is no doubt that S. Zawadzki then played one of the key roles in the process of establishing this judicial institution in the political system of the People’s Republic of Poland. By virtue of his position and connections in the Polish United Workers’ Party (PUWP), he played perhaps the decisive role that helped break the resistance of some groups in the government, led by Prime Minister Piotr Jaroszewicz. In this regard, the paper also aims to recall the achievements of this lawyer and provide materials for further research on the biography of S. Zawadzki, as well as his teachers and colleagues. The paper is based on S. Zawadzki’s memoirs, his scholarly and journalistic publications, the publications of his teachers and colleagues, as well as selected archival materials (including those from the Archives of New Records and the Archives of the University of Warsaw).
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 1; 361-388
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska Partia Robotnicza w Szadku w latach 1945–1948
Polish Workers Party in Szadek in 1945–1948
Autorzy:
Stulczewski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028739.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
komunizm
PPR
Komitet Miejski Polskiej Partii Robotniczej w Szadku
communism
Town Committee of the Polish Workers Party in Szadek
Opis:
Komitet Miejski Polskiej Partii Robotniczej na terenie Szadku został utworzony w lutym 1945 r. Jego I sekretarzem przez cały okres istnienia był Józef Płusa, pełniący w latach 1946–1948 funkcję burmistrza Szadku. Tym samym PPR wspomagana przez PPS dzierżyła całkowitą władzę w mieście. W pierwszych miesiącach 1945 r. działacze PPR byli zaangażowani w realizację reformy rolnej, a następnie odegrali istotną rolę przy sfałszowaniu referendum w 1946 r. i wyborów do Sejmu Ustawodawczego w 1947 r. W maju 1948 r. zorganizowano Komitet Gminny PPR na czele z i sekretarzem Józefem Kolendą vel Kolędą, wybranym następnie na wójta gminy Szadek. Na podstawie zgromadzonych materiałów źródłowych można wysunąć wniosek, że szadkowska PPR przez cały okres swojego funkcjonowania wykazywała słabą aktywność polityczną. W szczytowym momencie działalności jej struktury w mieście liczyły nieco ponad 50 członków. W obliczu wielu problemów, z którymi borykano się w pierwszych latach po wojnie, a także w związku z wewnątrzpartyjnymi nieporozumieniami organizacja PPR na terenie miasta i gminy Szadek nie odegrała istotnej roli.
The Town Committee of the Polish Workers Party (PPR) in Szadek was formed in February 1945. During all the time of its existence its I secretary was Józef Płusa, also being in the years 1946–1948 the mayor of Szadek. As a result, PPR, supported by PPS, held full power in the town. In the first months of 1945 PPR activists were engaged in the execution of the land reform. They played a vital role in falsifying the 1946 referendum and the 1947 elections to the Legislative Seym. The analysed source materials indicate that PPR in Szadek during all the time of is existence was not very active politically. Its structures in the town comprised about 50 members, and it did not play a significant role in the town and municipality of Szadek.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2021, 21; 127-147
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizerunek Niemców w polskich obrazach filmowych okresu transformacji ustrojowej
The Portrayal of Germans in Polish Films during the Transformation Period
Autorzy:
Okoński, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1916348.pdf
Data publikacji:
2021-06-28
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
PPR
GDR
Polish-German relations
1989
the breakthrough period in film
PRL
NRD
stosunki polsko-niemieckie
rok 1989
czas przełomu w filmie
Opis:
In Poland, the changes started with the Round Table talks and June elections, and in the GDR with the fall of the Berlin Wall. They gained momentum with the transformation of the Polish People’s Republic into the Republic of Poland and the accession of the German Democratic Republic to the Federal Republic of Germany. These processes were reflected in literature, film, music, and even computer games. Artistic attempts to face the new reality acquired a special dimension in Germany, where the term “breakthrough literature” appeared. The international success of such productions as The Lives of Others or Goodbye, Lenin! indicates the great interest of German film directors in the subject as well. Similar attempts were made in Poland. Films appeared in which German characters – refugees from the GDR, businessmen, tourists, regime officials, or criminals – were presented in connection with the native heroes (usually in the background). An analysis of these characters allows us to look at the Polish experience of the last thirty years from a different perspective and to make a certain relativization of the changes that have occurred in Poland. In accord with Marcin Kula’s concept, the author treats selected films as “historical memory carriers” and analyzes the image of Germans in films created during the political transformation in Poland or in films that concern this period: Psy (Dogs, directed by Władysław Pasikowski), Dwadzieścia lat później (Twenty Years Later, directed by Michał Dudziewicz), Sauna (directed by Filip Bajon), Obcy musi fruwać (The Foreigner Must Go, dir. Wiesław Saniewski), Yuma (dir. Piotr Mularuk) and Wróżby kumaka (Call of the Toad, dir. Robert Gliński).
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2021, 65, 2; 23-41
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odnowa posoborowa w Kościele katolickim w Polsce w latach 1972-1978. Zarys wybranych problemów
Post-council renewal in Catholic Church in Poland in the years 1972-1978. A draft of selected problems
Autorzy:
Białkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/545125.pdf
Data publikacji:
2018-06-30
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
Kościół katolicki
PRL
Sobór Watykański II
recepcja Vaticanum II
Komisje Episkopatu Polski
nauczanie soborowe
reforma liturgii
idea synodalności
ruch ekumeniczny
odnowa życia zakonnego
katolickie szkolnictwo wyższe
aktywność wiernych
teologia polska
studia biblijne
formacja seminaryjna
ruchy
movements
stowarzyszenia
Catholic Church
PPR
Second Vatican Council
Vatican II reception in Poland
commissions of Polish Bishops’ Conference
implementation of council’s ideas
liturgical reform
implementation of the idea of synodality
ecumenical movement’s achievements
renewal of oders’ and congregations’ life
renewal of catholic university education
laity’s activity
Polish theology
biblical studies
formation of seminarians
societes
Opis:
Lata 1972-1978 zamykają fazę wczesną recepcji Soboru Watykańskiego II w Kościele katolickim w Polsce. Teoretyczne i praktyczne wcielanie idei soborowych odbywało się w specyficznych warunkach społeczno-politycznych państwa totalitarnego. Do najważniejszych zjawisk charakteryzujących drugą fazę należały: przemiany polskiej religijności; atomizacja środowisk laikatu; wzrost znaczenia kanałów komunikacji społecznej Kościoła instytucjonalnego z wiernymi; relacje hierarchów Kościoła katolickiego z opozycją demokratyczną; próby uregulowania stosunków dyplomatycznych PRL-Stolica Apostolska. Ważną rolę odgrywała działalność specjalistycznych Komisji Episkopatu Polski, które nadawały całemu procesowi właściwe tempo i wyznaczały główne kierunki zmian. Do najbardziej zaangażowanych gremiów należały: Komisja Liturgiczna, Komisja do Spraw Ekumenizmu, Komisja Apostolstwa Świeckich, Komisji do Spraw Nauki Katolickiej, Komisja Duszpasterstwa Ogólnego. Skromne, ale zasadnicze cele zostały osiągnięte w zakresie aplikacji nauczania soborowego w teologii polskiej. Wśród wielu tytułów na szczególną uwagę zasługuje – opublikowana w 1972 r. – książka „U podstaw odnowy. Studium o realizacji Vaticanum II” pióra kardynała Karola Wojtyły. Ważne dla odnowy posoborowej prace wydali również: ks. Stanisław Olejnik (teologia moralna), ks. Wincenty Granat (teologia dogmatyczna), ks. Franciszek Blachnicki (teologia pastoralna i liturgika), o. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv. (historia ekumenizmu), ks. Feliks Zapłata SVD (misjologia), ks. Eugeniusz Weron SAC (teologia laikatu). Reforma liturgii objęła kilka wymiarów, przy czym wskazać można co najmniej trzy zasadnicze: przygotowania i redakcji nowych ksiąg liturgicznych; praktycznego przystosowania świątyń do nowego rytu mszy św. poprzez zmianę umiejscowienia ołtarza, tabernakulum oraz inne adaptacje architektoniczne; nowej formacji służby liturgicznej. Natomiast pogłębienie studiów biblijnych najpełniej uwidoczniło się poprzez tłumaczenie Pisma św. – tzw. Biblię Poznańską, która ukazała się w 1975 r. Z kolei praktyczna realizacja idei synodalności wyrażała się w kolejnych synodach: III Synodzie Warszawskim; Duszpasterskim Synodzie Archidiecezji Krakowskiej; I Synodzie Katowickim; II Synodzie Gdańskim; II Synodzie Częstochowskim; II Synodzie Lubelskim; II Synodzie Gnieźnieńskim. Sporym osiągnięciem ruchu ekumenicznego było podjęcie działalności przez Komisję Mieszaną Polskiej Rady Ekumenicznej i Komisji do spraw Ekumenizmu Episkopatu Polski. Dla wielu zgromadzeń zakonnych przystosowana odnowa życia wiązała się z powrotem do źródeł i pierwotnego ducha wspólnot. Odnowa katolickiego szkolnictwa wyższego wymagała szczególnego uporządkowania, uregulowania i ujednolicenia kwestii prawno-kanonicznej wydziałów teologicznych oraz ATK, co było przedmiotem szczególnej troski kardynała Karola Wojtyły. Wśród ruchów katolickich przykładem posoborowych przemian był dynamiczny rozwój Ruchu Żywego Kościoła/ Ruchu Światło-Życie. W omawianym okresie wyraźny nacisk położono na kształtowanie się struktur oraz dopracowanie założeń koncepcyjnych.
The years 1972-1978 close the early phase of Vatican II reception in the Catholic Church in Poland. Theoretical and practical implementation of council’s ideas took place in particular socio-political conditions of a totalitarian state. The most important phenomena characteristic for the second phase were: changes in Polish piety, atomization of laity groups, growing importance of social communication channels running joining the institutional Church and laity; relationship between catholic hierarchy and democratic opposition; attempts at regulating diplomatic relations between Polish People’s Republic and the Holy See. An important role was played by commissions of Polish bishops entrusted with special tasks. They made sure that everything happened at a proper speed and controlled the tendencies of transformation. The most engaged groups were: Liturgical Commission, Ecumenical Commission, Commission for the Apostolate of Laity, Commission for Catholic Teaching and Commission of General Pastoral Care. Modest, but most important aims were achieved as far as implementing council’s teaching in Polish theology are concerned. A book by cardinal Karol Wojtyła entitled “At the roots of renewal. A study of Vaticanum II implementation” merits special attention. Works which proved crucial to the post-council renewal were published by fr. Stanisław Olejnik (moral theology), fr. Wincenty Granat (dogmatic theology), fr. Franciszek Blachnicki (pastoral theology and liturgical studies), fr. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv (history of ecumenism), fr. Feliks Zapłata SVD (mission studies), fr. Eugeniusz Weron SAC (theology of laity). The liturgical reform had several dimensions. Three major ones need to be underscored: preparation and editing of new liturgical books; practical adaptation of churches to the new rite of the Mass by relocation of the altar, tabernacle and other architectonical adaptations; new formation of altar boys. Deeper interest in biblical studies was manifest in publishing the translation of the Bible, the so called Poznań Bible in 1975. Practical implementation of the idea of synodality was expressed in following synods: III Warsaw Synod, Pastoral Synod of the Archdiocese of Cracow, I Synod in Katowice; II Synod in Gdańsk; II Synod in Częstochowa; II Synod in Lublin; II Synod in Gniezno. A major success of the ecumenical movement was the activity of Mixed Commission of Polish Ecumenical Council and Commission for Ecumenism of Polish Bishops’ Conference. For many congregations and orders this renewal had to do with returning to the sources and reawakening the founders’ spirit. The renewal of catholic university education called for exceptional ordering, regulating and unifying canon-law-related matters of theological departments and Academies of Catholic Theology. Cardinal Wojtyła paid special attention this necessity. Among catholic movements an example of the changes in question was dynamic development of the Movement of Living Church/Light-Life Movement. Emphasis was also put on creating institutional structures and perfecting concepts and assumptions.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2018, 129; 387-446
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies