Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Piastów" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-3 z 3
Tytuł:
Profesor dr hab. Andrzej Marek Wyrwa (1955–2022) – dyrektor Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Autorzy:
Linetty, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27712240.pdf
Data publikacji:
2023-04-14
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
Andrzej Marek Wyrwa
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
archeologia
historia
muzealnictwo
monastycyzm
Ostrów Lednicki
Łekno
zakon cysterski
Opis:
17 listopada 2022 r. zmarł prof. dr hab. Andrzej Marek Wyrwa, historyk i archeolog, wieloletni wykładowca Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i dyrektor Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. Urodził się 22 marca 1955 r. w Krzyżu Wielkopolskim. Ukończył historię (1978) i archeologię (1981) na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Naukowo związał się z macierzystą uczelnią, na której pracował nieprzerwanie od 1984 r. W 1985 r. obronił doktorat, habilitację uzyskał w 1996 r., a profesurę w 2004 r. Począwszy od 1982 r. aż do 2008 r. na czele Ekspedycji Archeologicznej „Łekno” prowadził badania wykopaliskowe na stanowisku Ł3 w Łeknie koło Wągrowca, które doprowadziły do spektakularnych odkryć reliktów przedromańskiej rotundy z czasów monarchii wczesnopiastowskiej, grodu, a także klasztoru cysterskiego fundowanego w 1153 r. Były to, pod wieloma względami pionierskie, szeroko zakrojone badania interdyscyplinarne nad całym kompleksem osadniczym wokół Łekna. W 2008 r. objął funkcję dyrektora Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. W ciągu 14 lat pracy w tej instytucji przeprowadził kluczowe dla jej funkcjonowania inwestycje. W 2013 r. zrealizował projekty rozbudowy rezerwatów archeologicznych na Ostrowie Lednickim, w Gieczu oraz Grzybowie. Przeprowadził także rozbudowę siedziby muzeum w Dziekanowicach, realizując marzenia pokoleń badaczy i muzealników o tym, aby godnie prezentować piastowskie dziedzictwo Ostrowa Lednickiego. Niedawno, bo 7 października 2022 r., wspólnie z Profesorem cieszyliśmy się z otwarcia nowego budynku muzealnego. Na dorobek Andrzeja Marka Wyrwy składa się ponad 625 prac naukowych, popularnonaukowych i publicystycznych.
Źródło:
Muzealnictwo; 2023, 64; 30-35
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ad futuram rei memoriam on the fiftieth anniversary of the Museum of the First Piast at Lednica foundation The Historic Monument of the Nations Culture
Ad futuram rei memoriam w 50-lecie powstania Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy Pomnika Historii Kultury Narodu
Autorzy:
Wyrwa, Andrzej Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532267.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
Museum of the First Piasts at Lednica
Museum of the Origins of the Polish State [in Dziekanowice; at Lednica]
Ostrów Lednicki
Giecz
Grzybowo
the 50th anniversary of the First Piasts at Lednica
Historic Monument
Historic Monument of the Nation's Culture
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Muzeum Początków Państwa Polskiego [w Dziekanowicach; na Lednicy]
50-lecie Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Pomnik Historii
Pomnik Historii Kultury Narodu
Opis:
W 2019 roku mija 50 lat — złoty jubileusz — Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, jednego z najważniejszych muzeów w Polsce. Misją tej instytucji jest „upowszechnianie wiedzy o dziedzictwie pierwszych Piastów z uwzględnieniem europejskiego kontekstu kulturowego i cywilizacyjnego oraz kulturze materialnej wczesnośredniowiecznej Polski […]. Promuje […] dziedzictwo kulturowe Wielkopolski jako miejsca kształtowania się polskiej państwowości, a także dziedzictwo historyczne i kulturowe wsi wielkopolskiej […]”. Początki starań o utworzenie nad Lednicą miejsca pamięci, ośrodka tożsamości historycznej i kulturowej dla Polaków, sięgają 2. połowy XIX wieku, czyli czasów, kiedy w wyniku zaborów państwa polskiego nie było na mapach ówczesnej Europy. W 1856 roku przestrzeń Ostrowa Lednickiego z zabytkowymi ruinami pałacu i kaplicy księcia Mieszka I została wykupiona z rąk pruskich przez Albina hrabiego Węsierskiego. W działania popularyzujące znaczenie historyczne i kulturowe Ostrowa na ziemiach polskich i za granicą hrabia angażował najznakomitszych ówczesnych przedstawicieli naukowej elity intelektualnej i artystycznej. Dzięki temu wyspa wraz z okolicą stała się swoistego rodzaju mekką, do której przybywali wszyscy poszukujący rzeczywistych korzeni tożsamości kulturowej i dawnej potęgi Polaków. Starania te kontynuowali następ-nie „spadkobiercy” tej idei. Szczególne zasługi na tym polu ma m.in. ks. Franciszek Wawrzyniak (1884–1941), członek Akademii Umiejętności, proboszcz parafii w Dziekanowicach. Ważnym etapem w dziejach Ostrowa Lednickiego, który dał merytoryczne podstawy przyszłego muzeum, było wpisanie 12 marca 1930 roku ruin palatium i kap a Ostrowie Lednickim do rejestru zabytków (nr rej.: 2404/A), a w 1957 roku — całej wyspy (nr rej.: 73/78/57 z 26.03.1957). W 1945 roku Ostrów Lednicki został przejęty przez Skarb Państwa, a jego pierwszym tymczasowym opiekunem został Józef Kubacki, kierownik szkoły w Lednogórze. Od tego momentu rozpoczął się nowy etap w dziejach tego miejsca. Formalnie początki muzeum wiążą się jednak dopiero z latami 60. XX wieku. Po wstępnych działaniach organizacyjno-prawnych prowadzonych od 1962 roku w związku z organizacją Rezerwatu Archeologicznego na Ostrowie Lednickim oficjalnie placówkę tę pod początkową nazwą Muzeum Początków Państwa Polskiego powołano do życia od 1 stycznia 1969 roku mocą uchwały Powiatowej Rady Narodowej w Gnieźnie z 19 grudnia 1968 roku. W uzasadnieniu tej decyzji stwierdzono, że „Rezerwat Archeologiczny na Ostrowiu [sic] Lednickim jest Pomnikiem Historii Narodu Polskiego dla turystów całego kraju i zwiedzających turystów zagranicznych i dla przeprowadzenia dalszych badań”. W uchwale Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Gnieźnie z 11 grudnia 1969 roku muzeum nazwane jest jak wspomniano „Muzeum Początków Państwa Polskiego na Lednicy”. Na mocy tej samej uchwały Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Gnieźnie „przekazało” muzeum lednickie pod zarząd Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu. Według uchwały nowa podległość miała obowiązywać od 31 grudnia 1969 roku. W uzasadnieniu tej decyzji napisano m.in., że „[w]artości historyczne Lednicy stwarzają konieczność zorganizowania placówki o szerokim charakterze oddziaływania i znacznym wyeksponowaniu dziejów kształtowania się państwowości polskiej X i XI w.”. Już bowiem w 1966 roku „w uznaniu wybitnej roli, jaką odegrał Ostrów Lednicki w procesie kształtowania się Państwa Polskiego i cywilizacji na naszych ziemiach, Ministerstwo Kultury i Sztuki uznało obiekty na Ostrowie Lednickim [za] Pomnik Historii Kultury Narodu i nadało mu rangę międzynarodową, weryfikując go w klasie «0» zabytków”. W 1970 roku Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu uchwałą z 30 stycznia wyraziło zgodę na przejęcie przez Wydział Kultury Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu od Wydziału Oświaty i Kultury Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Gnieźnie Muzeum Początków Państwa Polskiego na Lednicy. W 1975 roku zarządzeniem Wojewody Poznańskiego z 14 sierpnia, po powstaniu muzeum w Gnieźnie, pierwotną nazwę muzeum lednickiego zmieniono na Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, nadając placówce nowy statut. W 1988 roku cały zespół kulturowo-osadniczy i przyrodniczy wokół jeziora Lednica wraz z Ostrowem Lednickim oraz innymi wyspami na tym jeziorze został włączony w przestrzeń nowo powołanego Lednickiego Parku Krajobrazowego, którego celem jest „ochrona krajobrazu historycznego, związanego z zabytkami Ostrowa Lednickiego i licznych stanowisk archeologicznych u wybrzeży jeziora Lednica, stanowiących pozostałości dawnej [średniowiecznej] aglomeracji lednickiej”. W 1994 roku Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Lech Wałęsa nadał Ostrowowi Lednickiemu status Pomnika Historii, czyli wyspa uzyskała „szczególną formę ochrony jako [jeden z] najcenniejszy[ch] zabyt[ków] w Polsce mający duże znaczenie dla dziedzictwa kultury Polski” [Monitor Polski 1994]. W 1999 roku Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy zmieniło organizatora. Na mocy Ustawy o muzeach i Statutu Muzeum nowym organizatorem został Samorząd Województwa Wielkopolskiego, który jest nim do dziś. Również w 1999 roku mocą decyzji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 28 grudnia Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy wpisano do Państwowego Rejestru Muzeów. Dziś Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy jest muzeum wielooddziałowym. Pierwotnie opiekowało się tylko ruinami na wyspie jeziora Lednica („wyspa władców”, „święta wyspa”, „chrzcielnica Polski”), później dołączono do niego całą jego otulinę, a następnie gród z reliktami zabudowy architektonicznej w Gieczu (od 1985 roku), wielki gród w Grzybowie koło Wrześni (od 1997 roku), a ostatnio też grodzisko w Radzimiu koło Murowanej Gośliny (badania muzeum od 2002 roku; pracownia muzeum od 2006 roku). W 1973 roku w strukturach organizacyjnych muzeum stworzono dział etnograficzny, który dał początek powołanemu w 1975 roku Wielkopolskiemu Parkowi Etnograficznemu w Dziekanowicach. Obecnie oprócz tworzonej tam z oryginalnych i rekonstruowanych obiektów ekspozycji wsi wielkopolskiej podlega mu jeszcze kilka pojedynczych przykładów budownictwa ludowego przeniesionych lub chronionych in situ, tj. m.in. obiekty w Lednogórze (Moraczewie), Rybitwach i Rogierówku. Dzięki staraniom kolejnych dyrektorów — Jerzego Łomnickiego (1968–1981), Andrzeja Kaszubkiewicza (1981–2008) i Andrzeja M. Wyrwy (od listopada 2008) — oraz wielu muzealników miejsce to sukcesywnie przybiera coraz szersze ramy organizacyjne, stając się obecnie jednym z najważniejszych muzeów na wolnym powietrzu w Polsce. Jednocześnie jest jednym z najznaczniejszych muzeów historyczno-etnograficznych na ziemiach polskich, a jeśli uwzględnić jego przednormatywne dzieje — jest najstarszym muzeum na wolnym powietrzu w Polsce liczącym w 2019 roku aż 163 lata! To „Korona Piastowska”, która chroni dziedzictwo kulturowe z początków państwa i kultury polskiej. Tomem tym honorujemy też 30. rocznicę — perłowy jubileusz — wydania pierwszego tomu „Studiów Lednickich”, które powołano w 1989 roku. Od 2012 roku to podstawowe czasopismo naukowe Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy ukazuje się jako rocznik mający również oficjalną wersję elektroniczną i stronę internetową (http://studialednickie.pl/).
Źródło:
Studia Lednickie; 2019, 18; 13-78
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzecia łódź jednopienna z Ostrowa Lednickiego
The third dugout boat from Ostrów Lednicki
Autorzy:
Radke, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531776.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
dłubanka
łódź jednopienna
archeologia podwodna
Ostrów Lednicki
Zakład Archeologii Podwodnej UMK
Muzeum Historii Polski
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
metodyka badań podwodnych
dokumentacja podwodna
eksploracja podwodna
eżektor
dugout boat
boat made from a single tree trunk
underwater archaeology
Department of Underwater Archaeology
Nicolaus Copernicus University
Museum of Polish History
Museum of the First Piasts at Lednica
methodology of underwater research
underwater documentation
underwater exploration
ejector
Opis:
In the introduction, this paper refers to two previous actions aimed at extracting dugout boats from the bottom of Lake Lednica (in 1960 and 1982). The main part of the text presents the third action, carried out in 2016 by underwater archaeologists and students from the Department of Underwater Archaeology, Nicolaus Copernicus University. The paper explains the subsequent stages and procedures of investigations. All the difficulties and complications that arose from the circumstances of the deposition, the raw material from which the boat was made and the size of the object are emphasised. As shown by the 1997 study, the boat is made of wood from the lime tree. The boat is now 930 cm in length and 86 cm in width. The bow looks like a slightly oval pyramid; the stern was formed in the shape of a small overhang and could have been about 1 m longer. The dugout has three bulkheads: the first is the same height as the sides, the second one is shorter than the sides by about 6 cm and the third, formed stepwise (?), starts at the same height as the starboard and keeps this height to the crack, after which it is gradually lowered, going down about 5 cm below the port. The average thickness of the starboard is 5.5 cm, while the port is 4.5 cm thick. The thickness of the bottom at the stern break, ranges from 4 cm to 8.5 cm; in other breaks, it reaches as much as 19 cm. The dugout boat is poorly preserved. It has at least nine transverse cracks and one longitudinal crack ending at the first bulkhead. Part of the damage dated certainly back from the period of the destruction of the bridge; however, a thin layer of sediments covering the side or bulkhead wood did not protect the dugout from the anchors of modern fishing boats. The boat was dated using the C14 method (680 ± 120 BP); calibrated, this points to a very wide range of dates, between 980 and 1454. However, a stratigraphic analysis indicates that the boat fell to the bottom sometime between the period the bridge was completed (964) and the last major repair of the bridge captured by dendrochronological analyses (1023). The first stage of the action consisted in the underwater exploration of the bottom deposits with a water-type ejector. This was used for removing the sediments filling the inside of the boat and those within a belt of a small width on the outside of the sides of the dugout, so that they were clearly visible to a height of approx. 10 cm. The boat was filled with a layer consisting of a large number of strongly compacted chips, which produced a few artefacts: 11 potsherds, five bone fragments and a handle of a wooden cup that was preserved in two fragments. After the whole boat had been cleaned, underwater measurements were taken, which enabled the detailed drawing documentation of the dugout in situ. The second stage consisted in cleaning the area outside the boat with 25–30 cm wide and approx. 40 cm-deep trenches running along both sides of the boat and below them. The sides were cleaned gradually, in 2 m long-fragments, to prevent uncontrolled suction of the boat from the bottom and to reduce the possibility of accidental damage. After completing the exploration of each fragment, separated from the others with natural cracks, the released parts were slipped onto a properly prepared tin ‘trough’, surfaced using a buoyancy balloon and transported close to the shore.In the third stage of the campaign, special frames were prepared for each of the nine elements. After the individual parts had been put on the frames in water, they were brought to the surface with them, secured and transported to the Conservation Laboratory in Toruń. After completing all conservation and reconstruction procedures, the dugout boat will be made available to visitors at the Museum of Polish History in Warsaw.
Źródło:
Studia Lednickie; 2017, 16; 81-98
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-3 z 3

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies