- Tytuł:
-
Polichlorowane bifenyle we frakcjach ziaren pszenicy różnych odmian oraz w wybranym pieczywie
Polychlorinated biphenyls in fractions of wheat grains and in selected bakery products - Autorzy:
-
Brandt, E.
Pietrzak-Fiecko, R.
Smoczynski, S.S - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/873075.pdf
- Data publikacji:
- 2012
- Wydawca:
- Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
- Tematy:
-
zboza chlebowe
odmiany roslin
pszenica Opatka
frakcje ziarniakow
polichlorowane bifenyle
zwiazki chemiczne
pieczywo
pszenica Zyta
pszenica Elena
pszenica Almari
ziarno
cereal
plant cultivar
Opatka cultivar
wheat
grain fraction
polychlorinated biphenyl
chemical compound
bread
Zyta cultivar
Elena cultivar
Almari cultivar
grain - Opis:
-
Wprowadzenie. Polichlorowane bifenyle (PCBs) to grupa syntetycznych, aromatycznych związków chemicznych rozpowszechnionych
w środowisku w wyniku uprzemysłowienia. Szerokie stosowanie tych związków w przeszłości spowodowało
ich rozprzestrzenienie się we wszystkich elementach środowiska. Lipofilny charakter PCBs powoduje ich kumulację
w organizmach żywych, co w organizmach ludzi może wywoływać szkodliwe działanie.
Cel badań. Celem badań było określenie zawartości PCBs w wybranych odmianach pszenicy i w wybranym pieczywie,
a także ocena zależności pomiędzy wielkością ziaren badanych odmian pszenicy a zawartością polichlorowanych bifenyli.
Porównano także stężenia PCBs w ziarnach zbóż i w badanym pieczywie.
Materiał i metoda. Zawartość PCBs określono w różnych wielkościach ziaren odmian pszenicy: Opatka, Zyta, Elena
i Almari. Badaniem objęto również dwa rodzaje chleba pszennego. PCBs z frakcji tłuszczowej oznaczono po ekstrakcji
chlorowanych węglowodorów n-heksanem po uprzedniej hydrolizie tłuszczu kwasem siarkowym. Oznaczanie wykonywano
metodą chromatografii gazowej przy użyciu chromatografu PU 4600 Unicam z detektorem wychwytu elektronów.
Wyniki. Stwierdzono duże wahania poziomów PCBs między wielkościami ziaren pszenicy. W odmianie Opatka wraz ze
wzrostem wielkości ziarna stwierdzano zwiększenie zawartości wszystkich badanych kongenerów PCBs. Najniższą zawartość
PCBs stwierdzono w ziarnach najmniejszych (0,0090 mg/kg tł.), a najwyższą w ziarnach największych (0,0264 mg/
kg tł.). W odmianie pszenicy Zyta zawartość PCBs była także najniższa w ziarnach najmniejszych, jednak różnice te nie
były istotne statystycznie. W odmianie Elena stwierdzono wzrost zawartości PCBs wraz z wzrostem wielkości ziarniaków. Na
podstawie współczynnika determinacji określono, iż stężenie PCBs w 24% zależy od wielkości ziarniaków. Najwyższe stężenie
PCBs - 0,0366 mg/kg tłuszczu stwierdzono we frakcji największych ziaren zbóż, jednak różnice te nie były istotne statystycznie
między badanymi frakcjami. Podobne tendencje zaobserwowano w odmianie pszenicy Almari. W chlebie pszennym zawartości
PCBs były niższe niż we wszystkich badanych odmianach pszenicy.
Wnioski. Najwyższą zawartość PCBs stwierdzono we frakcji 2,8×25 mm ziarna wszystkich odmian pszenicy. Istniała
tendencja do obniżenia poziomu tych związków wraz ze zmniejszaniem wielkości ziarna. Nie wykazano wpływu klasy
jakościowej odmian na zawartość PCBs. Stwierdzono statystycznie istotne różnice (a = 0,05) w zawartości PCBs między
odmianami pszenicy w obrębie jednej wielkości frakcji. Zawartości PCBs w chlebie pszennym były na poziomie niższym
niż we wszystkich badanych odmianach pszenicy, co mogło wynikać ze stosowania pszenicy z terenów o niskim zanieczyszczeniu
PCBs. Niewiele wyższe stężenia PCBs stwierdzono w pieczywie pszennym razowym, co mogło być spowodowane
ich kumulacją w dodawanych otrębach, które z uwagi na wyższą zawartość tłuszczu, przyczyniają się do wyższych stężeń
PCBs w pieczywie.
Background. Polychlorinated biphenyls (PCBs) form a group of synthetic aromatic chemical compounds, commonly occurring in the environment as a result of industrialisation. Despite the ban on PCBs production, their wide application in the past resulted in their common occurrence in all elements of the environment. The lipophilic nature of the compounds resulting in their accumulation in live organisms and in the human body may trigger many harmful effects. Objective. The aim of this study was to determine the PCBs content in the selected species of wheat and in bakery products. The studies aiming at confirming possible correlation between the size of the grain of the selected species of wheat and the content of polychlorinated biphenyls were presented in this paper. Moreover, PCBs concentration in cereals’ grains and in bread was compared. Material and method. The PCBs content was defined in different sizes of grains species of wheat i.e. Opatka, Zyta, Elena and Almari. The study included also two kinds of wheat bread. PCBs were determined after the extraction with n-hexane followed by sulphuric acid hydrolysis. Gas chromatography analysis was conducted on a PU 4600 Unicam apparatus with an electron capture detector. Results. The large variations in PCBs content depending on the grain size were confirmed. In the Opatka species the increase in the content of all determined congeners and the size of grain was confirmed. The lowest PCBs concentrations were in smallest grains (0,0090 mg/kg of fat), and the highest in the largest grains (0,0264 mg/kg of fat). In Zyta species PCBs content was also lowest in the smallest grains, however these results were not statistically significant. In the Elena species the increase in the PCBs content together with the increase in the grain size was confirmed. Basing on the determination coefficient it was found that the concentration of PCBs depends on the size of grains in 24%. The highest concentration of PCBs (0,0366 mg/kg of fat) was found in the largest grains, however differences between the examined fractions were not statistically significant. Similar tendencies were observed in Almari species. PCBs content in wheat bread was on lower level than in all of the examined species. Conclusions. It was confirmed that fraction 2,8×25 mm of all species of wheat grain had the highest PCBs content. The tendency to decrease of PCBs content with the decrease of the grain in size was observed. The relation between qualitative class of species and PCBs content was not confirmed. There were statistically significant differences in the PCBs concentrations between the wheat species within one size fraction. The results of PCBs content in wheat bread were lower than in all examined species of wheat. One can assume that for the production of bread collected for the study, the wheat originating from areas with low PCBs contamination was used. Somewhat higher PCBs content was observed in the wheat bread with bran added, probably due to higher PCBs accumulation in the bran, which contain higher fat and contribute therefore to the overall PCBs in the bran containing bread. - Źródło:
-
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 1
0035-7715 - Pojawia się w:
- Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł