- Tytuł:
- Primitive boreosphenidan mammal [?Deltatheroida] from the Early Cretaceous of Oklahoma
- Autorzy:
-
Kielan-Jaworowska, Z
Cifelli, R L - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/21171.pdf
- Data publikacji:
- 2001
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
- Tematy:
-
Oklahoma
Early Cretaceous
Boreosphenida
Cretaceous
Atokatheridium boreni
primitive mammal
Deltatheroida
boreosphenidan mammal
Aegialodontidae - Opis:
-
We describe a new boreosphenidan mammal, Atokatheridium boreni gen. et sp. n., from the Early Cretaceous of Oklahoma, based on an upper molar and a tentatively referred lower molar. The upper molar is characterized by a small protocone and unwinged conules, broad stylar shelf, paracone taller than metacone, and lack of pre- and postcingula. Comparisons with relevant Early and Late Cretaceous boreosphenidans suggest closest similarity to Deltatheroida, including one character (extreme development of the distal stylar shelf, which projects labially and lacks cusps) interpreted as derived. The tentatively attributed lower molar shows similarity to Deltatheridium and the ?aegialodontid genus Kielantherium in having the paraconid higher than the metaconid, but differs from Kielantherium in having a differently shaped talonid. From Aegialodon it differs in having a vertically oriented (rather than semi-procumbent) paraconid and a larger talonid. We figure also two isolated trigonids, differing in size, which show some resemblance to that of ?Atokatheridium. Deltatheroidans, despite their generally primitive dental morphology, are otherwise surely known only from the Late Cretaceous, and are largely restricted to the Old World. If a deltatheroidan, the new taxon implies a significant temporal range extension for the group, and provides another biogeographic link between Cretaceous mammals of Asia and North America.
W pracy opisano nowy gatunek i rodzaj prymitywnego ssaka o zębach trybosfenicznych - Atokatheridium boreni, z wczesnej kredy stanu Oklahoma w Stanach Zjednoczonych. Nowy takson oparty jest na dobrze zachowanym górnym zębie trzonowym i na dolnym trzonowcu, zaliczonym z zastrzeżeniem. Atokatheridium zostal zaliczony do podgromady Boreosphenida, obejmującej ssaki o zębach trybosfenicznych, które powstały na Półkuli Północnej zapewne we wczesnej kredzie. Do Boreosphenida należą wszystkie współcześnie żyjące ssaki właściwe - torbacze i łożyskowce, ich kopalni przedstawiciele, oraz formy wymarłe o zębach trybosfenicznych, których stanowisko systematyczne jest nieustalone. Atokatheridium jest jednym z najstarszych znanych przedstawicieli boreosfenidów. Górny trzonowiec nowego taksonu charakteryzuje się małym protokonem, konulami pozbawionymi skrzydełek, bardzo szeroką półką stylarną, oraz brakiem przednich i tylnych wałeczków (cingulum). Porównanie z zębami wczesno- i późnokredowych boresosfenidów wskazuje, że Atokatheridium najbardziej jest zbliżony do przedstawicieli późnokredowego rzędu Deltatheroida, który należy do Metatheria i stanowi grupę siostrzaną torbaczy. Cechą wspólną jest obecność bardzo rozszerzonej części dystalnej półki stylarnej, kt6ra wystaje w kierunku dowargowym i jest pozbawiona guzków stylarnych. Z drugiej strony, dolny trzonowiec zaliczony z zastrzeżeniem do Atokatheridium wykazuje podobieństwo zarówno do trzonowców deltateroidów, jak i do słabo poznanej grupy wczesnokredowych boreosfenidów - egialodontów, szczególnie do rodzaju Kielantherium. W pracy zilustrowano takze dwa niekompletne dolne trzonowce (trygonidy) pochodzące z tej samej formacji co Atokatheridium, które wykazują pewne podobieństwo do trzonowca zaliczonego z zastrzeżeniem do Atokatheridium. Rząd Deltatheroida, który charakteryzuje się ogólnie prymitywną budową zębów i ma wzór zębowy taki jak torbacze, znany był dotąd tylko z późnej kredy i tylko z Pólkuli Północnej. Jeżeli Atokatheridium należy rzeczywiście do Deltatheroida, to wskazywałoby to że deltateroidy pojawiły się we wczesnej kredzie. - Źródło:
-
Acta Palaeontologica Polonica; 2001, 46, 3
0567-7920 - Pojawia się w:
- Acta Palaeontologica Polonica
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł