Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Czerczak, K." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Chlorek tionylu
    Thionyl chloride
    Autorzy:
    Konieczko, K.
    Czerczak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/137367.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    chlorek tionylu
    tlenochlorek siarki
    narażenie zawodowe
    NDS
    thionyl chloride
    sulfur oxychloride
    occupational exposure
    OEL
    Opis:
    Chlorek tionylu jest niepalną, lotną, dymiącą w wilgotnym powietrzu cieczą o ostrym, duszącym zapachu. Reaguje gwałtownie z wodą lub z parą wodną, wydzielając ditlenek siarki i chlorowodór. Chlorek tionylu znalazł wszechstronne zastosowanie w syntezie chemicznej jako czynnik chlorujący i dehydratujący (synteza leków, barwników, pestycydów, środków powierzchniowo czynnych, katalizatorów i gazów bojowych). Jest stosowany także w ogniwach i w bateriach litowotionylowych oraz jako rozpuszczalnik w powlekaniu galwanicznym. Chlorek tionylu jest zaklasyfikowany jako substancja żrąca i szkodliwa na drogi oddechowe i po połknięciu. Ostre narażenie inhalacyjne na dymy chlorku tionylu powoduje uszkodzenia płuc, które w zależności od wielkości narażenia mogą wahać się od względnie słabych i odwracalnych zmian śród-miąższowych do ciężkich postaci zarostowego zapalenia oskrzelików prowadzących do ostrej lub przewlekłej niewydolności oddechowej i do zgonu. Zmiany w płucach są opóźnione – występują nawet po kilkunastodniowym okresie latencji. Mogą także wystąpić oparzenia chemiczne skóry, błon śluzowych i rogówki oka. W piśmiennictwie i w bazach danych nie znaleziono informacji o skutkach przewlekłego narażenia ludzi na chlorek tionylu. Dane dotyczące działania chlorku tionylu na zwierzęta są bardzo ograniczone – dostępne są wyłącznie wyznaczone wartości medialnych dawek i stężeń śmiertelnych. Nie przeprowadzono badań działania rakotwórczego chlorku tionylu ani jego szkodliwego działania na rozrodczość. Skutkiem krytycznym działania chlorku tionylu jest silne działanie drażniące związku na błony śluzowe oczu i górnych dróg oddechowych. Należy podkreślić, że w kontakcie z wilgocią chlorek 44 ionylu gwałtownie hydrolizuje, tworząc silnie drażniące gazy – chlorowodór i ditlenek siarki. Istniejące dane nie pozwalają na wyznaczenie wartości NOAEL lub LOAEL chlorku tionylu, dlatego zaproponowano ustalenie wartości normatywu związku, tak aby zapewnić spójność z obowiązującymi w Polsce normatywami higienicznymi produktów jego hydrolizy. Proponuje się przyjęcie dla chlorku tionylu wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) wynoszącej 1,8 mg/m3. Narażenie na związek o tym stężeniu zapewni, nawet w przypadku całkowitej hydrolizy chlorku tionylu i przy założeniu addytywnego działania produktów jego hydrolizy, uznanie warunków pracy za dopuszczalne. Ze względu na silne działanie drażniące chlorku tionylu proponuje się przyjęcie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) równej 3,6 mg/m3. Ze względu na działanie żrące chlorku tionylu na skórę i oczy proponuje się oznaczenie go literą „C”. Brak jest podstaw merytorycznych do ustalenia wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) chlorku tionylu.
    Thionyl chloride is a non-combustible, volatile and fuming in damp air liquid with a pungent, suffocat-ing odour. It reacts with water and water vapour giving off sulfur dioxide and hydrochloride. Thionyl chloride is used mainly as a chlorinating and dehydrating agent and in lithium thionyl chloride batteries. Critical effect ofthionyl chloride is strong eye and upper respiratory tract irritation. Inhalation exposure may also cause lung edema. Experimental data on animals are very limited. Taking into consideration the rapid hydrolysis of thionyl chloride in ambient air to sulfur dioxide and hydrochloride the OEL value for thionyl chloride was proposed at the level of 1.8 mg/m3 (as an 8-h time weighted average) and 3.6 mg/m3 (as STEL) based on the Polish OEL values for products of hydrol.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2011, 2 (68); 43-45
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    1,4-Dichlorobenzen : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
    1,4-Dichlorobenzene : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
    Autorzy:
    Konieczko, K.
    Czerczak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138301.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    1,4-dichlorobenzen
    narażenie zawodowe
    NDS
    środowisko pracy
    1,4-dichlorobenzene
    occupational exposure
    OEL
    working environment
    Opis:
    1,4-Dichlorobenzen jest ciałem stałym o budowie krystalicznej, bezbarwnym lub białym, o zapachu kamfory, ulegającym sublimacji. Jest stosowany jako insektycyd (głównie w środkach przeciwmolowych), fumigant, a także jako składnik środków dezodoryzujących stosowanych do pomieszczeń oraz odświeżaczy stosowanych w kontenerach na śmieci. W syntezie chemicznej jest stosowany do produkcji siarczku polifenylenu, 1,2,4 trichlorobenzenu, 2,5-dichloroaniliny oraz wielu barwników. Ma również zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym. W warunkach narażenia zawodowego 1,4-di-chlorobenzenwchłania się do organizmu głównie przez drogi oddechowe. Ma niewielką toksyczność ostrą. Skutki działania przewlekłego na ludzi obejmują: działanie drażniące na oczy i błony śluzowe górnych dróg oddechowych, pogorszenie parametrów funkcji płuc, zaburzenia funkcji nerek i wątroby. W badaniach na zwierzętach w warunkach narażenia przedłużonego i przewlekłego na 1,4-dichlorobenzen per os zmiany obserwowano głównie w wątrobie oraz u szczurów samców w nerkach. Skutkiem krytycznym przewlekłego narażenia na 1,4-dichlorobenzen drogą inhalacyjną było działanie drażniące objawiające się zmianami w nabłonku jamy nosowej. Nie wykazano istotnego potencjału genotoksycznego 1,4-dichlorobenzenu. W badaniach mutagenności zarówno w warunkach in vitro, jak i in vivo, w większości eksperymentów uzyskano wyniki ujemne. Stwierdzono działanie rakotwórcze 1,4-di-chlorobenzenu na zwierzęta. Po podaniu dożołądkowym u myszy obu płci obserwowano głównie nowotwory wątroby, a u szczurów samców – gruczolakoraki kanalików nerkowych. Za powstawanie nowotworów nerek u szczurów samców narażonych na 1,4-dichlorobenzen jest odpowiedzialny specyficzny niegenotoksyczny mechanizm, nieistotny w przypadku ludzi. Najbardziej istotnymi zmianami nowotworowymi u myszy obu płci stwierdzonymi w wyniku eksperymentu inhalacyjnego były nowotwory wątroby (raki i gruczolaki wątrobowo komórkowe, mięsaki histiocytarne wątroby). Mechanizm powstawania u myszy nowotworów wątroby po podaniu 1,4 dichlorobenzenu drogą pokarmową lub inhalacyjną nie jest dokładnie wyjaśniony, ale na podstawie wyników badań wykazano progowy charakter tego skutku.W badaniach dwupokoleniowych na szczurach narażanych na 1,4-dichlorobenzen per os lub drogą inhalacyjną nie stwierdzono jego wpływu na funkcje rozrodcze zwierząt. 1,4-Dichlorobenzen nie działałem briotoksycznie, fetotoksycznie ani teratogennie. Dla 1,4-dichlorobenzenu zaproponowano wartość NDS wyprowadzoną z wartości NOAEL 10 mg/kg mc./dzień uzyskaną w badaniach na psach, którym związek podawano per os(w kapsułkach) przez 52 tygodnie. Skutkiem krytycznym było działanie hepatotoksyczne substancji. Po uwzględnieniu współczynników niepewności zaproponowano wartość NDS na poziomie 12 mg/m3. Z uwagi na występowanie stężeń pikowych 1,4-dichlorobenzenu w środowisku pracy oraz działanie drażniące zaproponowano ustalenie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) na poziomie 3 razy NDS, czyli 36 mg/m3 Brak jest ilościowych danych dotyczących wchłaniana 1,4-dichlorobenzenu przez skórę, ale na podstawie wyników modelowania oceniono, że wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową, dlatego zaproponowano notację„skóra”. Ze względu na działanie drażniące zaproponowano również notację„I”. Dostępne dane nie są wystarczające do ustalenia wartości dopuszczalnej w materiale biologicznym (DSB).
    1,4-Dichlorobenzene is a solid crystalline substance, colorless or white, with camphor-like odour. It sublimes at room temperature. It is used as insecticide (mainly in the mothballs), as a fumigant and as a component of indoor deodorants and air-fresheners used in dumpsters. 1,4-Dichlorobenzene is used in the synthesis of polyphenylene sul fide,1,2,4trichlorobenzene, 2,5-dichloroaniline and dyes. It is also used in pharmaceutical industry.1,4-Dichlorobenzene is absorbed into the body mainly by inhalation. It has low acute toxicity. Chronic effects in humans include irritation to eyes and mucous membranes of the upper respiratory tract, impaired lung function parameters, impaired kidney and liver function.In prolonged and chronic animal studies changes were observed mainly in a liver. In male rats changes were also observed in kidneys. After chronic exposure to 1,4-dichlorobenzene, changes due to irritation were observed in epithelium of the nasal cavity.1,4-Dichlorobenzene has no significant genotoxic potential. Most in vitro and in vivo mutagenicity studies were negative.1,4-Dichlorobenzene was carcinogenic to animals. Liver tumors were observed in the male and female mice after oral administration of 1,4-dichlorobenzene and after inhalation. The mechanism of liver tumor in mice after administration of 1,4-dichlorobenzene by ingestion or inhalation is not exactly clear but studies indicate the threshold nature of this effect. Adenocarcinomas of the renal tubule were observed in male rats after oral administration of 1,4-dichlorobenzene. Specific genotoxic mechanism, irrelevant for humans, is responsible for kidney tumors in male rats exposed to 1,4-dichlorobenzene.1,4-Dichlorobenzene is not embryotoxic, teratogenic or fetotoxic. There was no impact on reproductive functions of animals in the two-generation study in rats exposed to 1,4-dichlorobenzene by ingestion or by inhalation.A critical effect for exposure to 1,4-dichlorobenzene is hepatotoxic activity. Oral administration of 1,4-dichlorobenzene (in capsules) in dogs for 52 weeks caused changes in liver and NOAEL value obtained from this study was 10 mg/kg/day. On the basis of this NOAEL value, after taking into account uncertainty factors, the MAC (TWA) value of 12 mg/m3and STEL of 36 mg/m3(3 times NDS) were recommended.There is no quantitative experimental data on skin absorption of 1,4-dichlorobenzene, but on the basis of modeling data the “Skin” notation was added because absorption of substances through the skin can be as important as inhalation. It is recommended to label the substance with symbol “I” (irritant).
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2015, 4 (86); 13-60
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    4,4’-Tiobis(6-tert-butylo- -3-metylofenol)–frakcja wdychalna
    Autorzy:
    Konieczko, K.
    Czerczak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/137740.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    4,4'-tiobis(6-tert-butylo-3-metylofenol)
    TBBC
    narażenie zawodowe
    NDS
    4,4’-thiobis(6-tert-butyl-3-methylphenol)
    6,6’-di-tert-butyl-4,4’-thiodi-m-cresol
    occupational exposure
    OEL
    Opis:
    4,4’-Tiobis(6-tert-butylo-3-metylofenol), (TBBC) jest białym (czasami jasnoszarym lub jasnobrązowym) krystalicznym proszkiem o lekkim zapachu, charakterystycznym dla związków aromatycznych. Związek ma bardzo małą lotność (6 • 10-7 mm Hg w temp. 70 °C), praktycznie nie rozpuszcza się w wodzie (0,08%). Ze względu na strukturę chemiczną jest zaliczany do sulfidów (tioeterów) oraz do podstawionych fenoli. 4,4’-Tiobis(6-tert-butylo-3-metylofenol) otrzymuje się w reakcji 2-tert-butylo-5-metylofenolu z dichlorkiem siarki. Jest stosowany jako przeciwutleniacz, najczęściej stosuje się go jako dodatek do: poliolefin (polietylenu, polipropylenu), polimerów winylowych oraz do gumy. W Unii Europejskiej substancja ta nie została zaklasyfikowana urzędowo jako substancja stwarzająca zagrożenie, w związku z tym obowiązek klasyfikacji spoczywa na dostawcach. 4,4’-Tiobis(6-tert-butylo-3-metylofenol) jest uważany za substancję drażniącą i uczulającą, chociaż wyniki przeprowadzonych badań na ludziach nie są jednoznaczne, a wyniki badań na zwierzętach wskazują na stosunkowo niewielki potencjał drażniący i uczulający tej substancji. Wyniki 2-letniego badania 4,4’-tiobis(6-tert-butylo-3- -metylofenolu) na gryzoniach przeprowadzonego w ramach programu National Toxicology Program (NTP) wskazują, że u szczurów krytycznym skutkiem działania tej substancji było działanie hepatotoksyczne. U zwierząt obserwowano również cechy anemii hemolitycznej. Na podstawie wyników badań na zwierzętach stwierdzono, że 4,4’-tiobis(6-tert-butylo-3-metylo-fenol) po podaniu dożołądkowym i na skórę wchłania się stosunkowo słabo, gromadzi się w wątrobie i w tkance tłuszczowej – przewlekłe narażenie na 4,4’-tiobis(6- -tert-butylo-3-metylofenol) może powodować kumulację substancji w tych tkankach. W dostępnym piśmiennictwie i bazach danych nie znaleziono informacji na temat badań epidemiologicznych oceniających działanie rakotwórcze 4,4’-tiobis(6-tert-butylo- -3-metylofenolu na ludzi. Na podstawie wyników badań National Toxicology Program (NTP) wykazano brak działania rakotwórczego tej substancji. 4,4’- -Tiobis(6-tert-butylo-3-metylofenol) wykazuje także słabe działanie toksyczne na rozrodczość u samców gryzoni, prawdopodobnie przez skutek estrogenny. Wyniki badań mutagenności i genotoksyczności 4,4’- -tiobis(6-tert-butylo-3-metylofenolu) w większości dały wyniki ujemne. Dostępne dane dotyczące działania drażniącego 4,4’-tiobis(6-tert-butylo-3-metylofenolu) nie pozwalają na ustalenie zależności dawka – skutek, dlatego zaproponowano przyjęcie za skutek krytyczny działanie hepatotoksyczne tej substancji. Za wartośćNOAEL przyjęto dawkę 20 mg/kg m.c. wyznaczoną w 2-letnim eksperymencie na szczurach. Obliczona na tej podstawie wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) wynosi 35 mg/m3. Ponieważ w środowisku pracy występuje narażenie na pył 4,4’-tiobis(6-tert-butylo-3-metylofenolu), dlatego proponuje się przyjęcie stężenia 10 mg/m3 za wartości NDS dla frakcji wdychalnej, jak w przypadku innych nietrujących pyłów przemysłowych. Na podstawie dostępnych danych nie ma możliwości ustalenia wartości NDS dla frakcji respirabilnej. Zaproponowana wartość jest zgodna z wartościami stężeń dopuszczalnych w większości państw, w których ustalono normatywy higieniczne 4,4’-tiobis(6-tert- -butylo-3-metylofenolu). Nie ma podstaw merytorycznych do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) i dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) 4,4’-tiobis(6-tert-butylo-3-metylofenolu).
    4,4’-Thiobis(6-tert-butyl-3-methylphenol) is a white to light gray or tan powder with a slightly aromatic odor. It is insoluble in water (0.08%). Its volatility is low: 6 • 10-7 mm Hg (70 °C). TBBC is used as antioxidant in polyethylenes, polypropylenes, vinyl polymers and synthetic rubbers. There is no harmonized classification and labeling of TBBC legally established in the EU. Some manufactures classify TBBC as irritant and skin sensitizer, although human data are ambiguous and animal data indicate a weak irritation or sensitization potential of this compound. The critical effect of a long-term exposure to TBBC is hepatotoxicity and this effect was considered in setting exposure limits. A NOAEL value is 20 mg/kg bw based on a 2-year diet experiment on rats. After using uncertainty factors, a MAC (TWA) value of 35 mg/m3 was calculated. Because there is an exposure to TBBC dust in the working environment, a MAC (TWA) value of 10 mg/m3 for inhalable fraction of TBBC as for other non-toxic industrial dusts was suggested. There are no grounds for establishing STEL or BEI values.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2012, 4 (74); 99-116
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trichlorek fosforylu
    Phosphoryl trichloride
    Autorzy:
    Konieczko, K.
    Czerczak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138398.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    trichlorek fosforylu
    narażenie zawodowe
    NDS
    phosphoryl trichloride
    occupational exposure
    OEL
    Opis:
    Trichlorek fosforylu jest przezroczystą, bezbarwną lub żółtawą cieczą o nieprzyjemnym, ostry zapachu. W kontakcie z wodą lub z parą wodną gwałtownie hydrolizuje, wydzielając chlorowodór i kwas fosforowy(V). Jest stosowany w przemyśle, przede wszystkim do produkcji alkilowych i arylowych triestrów kwasu fosforowego( V). Znalazł zastosowanie także w produkcji: plastyfikatorów, środków opóźniających palenie, cieczy hydraulicznych, insektycydów, farmaceutyków, dodatków do produktów naftowych oraz półproduktów do produkcji barwników. Jest stosowany także jako: czynnik chlorujący, katalizator, rozpuszczalnik w krioskopii oraz domieszka donorowa w półprzewodnikach krzemowych. Trichlorek fosforylu jest we Wspólnocie Europejskiej uznany za produkt wysokotonażowy, tzw. HPV(> 1000 t/rok/producent lub importer). Związek jest produkowany m.in. przez takie koncerny chemiczne, jak: Bayer, BASF, Givaudan, Hoechst. W SCOEL rozpoczęto prace nad dokumentacją i propozycją wartości OEL dla trichlorku fosforylu. Trichlorek fosforylu jest zaklasyfikowany jako substancja żrąca, bardzo toksyczna (przez drogi oddechowe w warunkach narażenia ostrego), toksyczna (przez drogi oddechowe w warunkach narażenia przewlekłego) i szkodliwa (po połknięciu). Zarówno w przypadkach ostrych, jak i przewlekłych zatruć inhalacyjnych trichlorkiem fosforylu podstawowym skutkiem było działanie drażniące na drogi oddechowe i oczy: pieczenie oczu i gardła, uczucie duszności, łzawienie, kaszel, skurcz oskrzeli, ból za mostkiem, zapalenie opłucnej. U narażonych obserwowano pogorszenie parametrów spirometrycznych płuc, a późnymi skutkami narażenia były problemy astmatyczne i obturacyjna choroba układu oddechowego. Dostępne wyniki badań na zwierzętach są słabo udokumentowane. Trichlorek fosforylu nie wykazuje działania mutagennego. W piśmiennictwie nie znaleziono informacji ani o rakotwórczym działaniu tej substancji, ani o jej działaniu na rozrodczość. Skutkiem krytycznym działania trichlorku fosforylu jest silne działanie drażniące na błony śluzowe oczu i górnych dróg oddechowych. Należy podkreślić, że w kontakcie z wilgocią substancja hydrolizuje, tworząc silnie drażniące kwasy: chlorowodorowy i fosforowy(V). Istniejące dane nie pozwalają na wyznaczenie wartości NOAEL lub LOAEL, dlatego zaproponowano ustalenie wartości normatywu trichlorku fosforylu na podstawie obowiązujących normatywów higienicznych dla produktów jego hydrolizy oraz metody oznaczania ich stężeń w powietrzu na stanowiskach pracy. Ze względu na metodę oznaczania stężenia trichlorku fosforylu proponuje się przyjęcie stężenia 1 mg/m3 za wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) oraz stężenia 2 mg/m3 za wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) przez analogię do kwasu fosforowego(V). Ze względu na działanie żrące trichlorku fosforylu na skórę i oczy proponuje się także oznaczenie normatywu literą „C” – substancja żrąca. Nie ma podstaw merytorycznych do ustalenia wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) tri chlorku fosforylu.
    Phosphoryl trichloride is a clear, colourless to yellow, fuming liquid with a pungent and musty odor. It hydrolyses in water or moist air to hydrogen chloride and orthophosphoric acid. Phosphoryl trichloride is widely used to manufacture alkil and aryl orthophosphate triesters. It is used for plasticizers, flame retardants, hydraulic fluids, insecticides, pharmaceuticals, gasoline additives and dye intermediates. Phosphoryl trichloride is also used as a chlorinating agent, catalyst, cryoscopy solvent and dopant for semiconductor grade silicon. A critical effect of exposure to phosphoryl trichloride is a strong irritation of eyes and the upper respiratory tract. Based on available data no NOAEL nor LOAEL values could be calculated. With regard to rapid hydrolysis of phosphoryl trichloride to hydrochloric acid and orthophosphoric acid, establishing occupational exposure limits based on existing MAC (TWA) values for these hydrolysis products was proposed. Taking into account the method of determining phosphoryl trichloride in workplace air, relating to orthophosphoric acid, a MAC (TWA) value of 1 mg/m3 and a STEL value of 2 mg/m3 were proposed by analogy to orthophosphoric acid. C notation, indicating corrosive action of phosphoryl trichloride, was assigned. There are no grounds for establishing a BEI value.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2013, 1 (75); 57-68
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    2-Etyloheksan-1-ol : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
    2-Ethylhexan-1-ol : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
    Autorzy:
    Konieczko, K.
    Czerczak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138402.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    2-etyloheksan-1-ol
    narażenie zawodowe
    NDS
    środowisko pracy
    2-ethylhexan-1-ol
    occupational exposure
    OEL
    working environment
    Opis:
    2-Etyloheksan-1-ol jest bezbarwną cieczą o słodkim smaku i lekkim, kwiatowym zapachu, przypominającym zapach róży. Związek jest alkoholem alifatycznym, ważnym półproduktem do produkcji małolotnych estrów organicznych, np. ftalanu di(2-etyloheksylu), (DEHP), stosowanych jako plastyfikatory, głównie do zmiękczania PCW Jest także stosowany jako: rozcieńczalnik, dodatek do mieszanki paliwowej silników diesla oraz do olejów smarowych, w pralniach do czyszczenia „na sucho”, przy produkcji nitro-celulozy, papieru i gumy, w przemyśle tekstylnym i spożywczym. Do środowiska przedostaje się z tworzyw sztucznych, w których ftalan di(2-etyloheksylu) został zastosowany jako plastyfikator, w tym głównie z: materiałów budowlanych i wykładzin podłogowych, ale także z innego sprzętu, np. z obudowy komputerów. 2-Etyloheksan-1-ol jest uznawany za jeden z czynników przyczynowych tzw. zespołu chorego budynku (SBS,sick building syndrome). W warunkach narażenia zawodowego 2-etylo-heksan-1-ol wchłania siędo organizmu głównie przez drogi oddechowe. Na podstawie wyników badań na zwierzętach wykazano możliwość wchłaniania związku także przez skórę, choć w znacznie mniejszym stopniu. W dostępnym piśmiennictwie i w bazach danych nie ma doniesień o ostrych zatruciach ludzi 2-etyloheksan-1-olem, co wynika z niewielkiej toksyczności ostrej tej substancji. Na podstawie wyników przeprowadzonych w ostatnim dziesięcioleciu badań na ochotnikach dotyczących skutków chemosensorycznych na-rażenia na 2-etyloheksan-1-ol w warunkach narażenia drogą oddechową wykazano, że działanie drażniące 2-etyloheksan-1-olu na ludzi występuje już przy znacznie mniejszych stężeniach niż wynikało to z wyników badań na zwierzętach. U ochotników w warunkach narażenia na 2-etyloheksan-1-ol o stałym stężeniu podczas 4 h, przy stężeniu wynoszącym57,6 mg/m3wskaźniki podrażnienia błon śluzowych jamy nosowej i oczu w skali LMS określono jako „umiarkowane”. Należy jednocześnie podkreślić, że w przypadku narażenia na substancję o sinusoidalnie zmiennym stężeniu (przy średnim stężeniu na tym samym poziomie) obserwowano dodatkowo wzrost stężenia substancji P– neuropeptydu, uznanego za wskaźnik zapalenia neurogennego spowodowanego podrażnieniem nerwu trójdzielnego w popłuczynach nosowych, a także zmniejszenie przepływu powietrza przez istotny wzrost częstości mrugania powiekami. Wszystkie te wymienione parametry wskazują na działanie drażniące badanej substancji. Objawy kliniczne ostrego narażenia zwierząt na 2-etyloheksan-1-ol obejmują: apatię, brak koordynacji ruchów, chwiejny chód, depresję ośrodkowego układu nerwowego i trudności z oddychaniem. Stężenie 2-etyloheksan-1-olu powodujące u myszy zmniejszenie częstości oddechów o 50% (RD50) wynosi 238 mg/m3. W warunkach narażenia przedłużonego i podprzewlekłego zwierząt na 2-etyloheksan-1-ol narządami krytycznymi były wątroba i nerki. 2-Etyloheksan-1-ol jest szybko wydalany z organizmu w postaci metabolitów przede wszystkim z moczem. 2-Etyloheksan-1-ol w badaniach na zwierzętach doświadczalnych nie wykazywał działania: mutagennego, rakotwórczego ani działania szkodliwego na rozrodczość. Na podstawie wyników badania na ochotnikach wykazano, że krytycznym skutkiem narażenia na 2-etyloheksan-1-ol jest działanie drażniące. Eksperci SCOEL zaproponowali wartość OEL dla 2-etyloheksan-1-olu znacznie mniejszą od wartości dopuszczalnych stężeń ustalonych w poszczególnych państwach. Podstawą były badania przeprowadzone na ochotnikach. W SCOEL stężenie 8,1 mg/m3(1,5 ppm) przyjęto za wartość NOAEL dla działania drażniącego 2-etyloheksan-1-olu, a wartość OEL ustalono na poziomie 5,42 mg/m3(1 ppm).Przyjęto stężenie 57,6 mg/m3za wartość LOAEC dla działania drażniącego związku, biorąc pod uwagę wyniki badań4-godzinnego narażenia inhalacyjnego ochotników na 2-etyloheksan-1-ol. Po uwzględnieniu współczynników niepewności uzyskano wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla 2-etyloheksan-1-olu wynoszą-cą4,8 mg/m3. Zaproponowano przyjęcie wartości NDS 2-etyloheksan-1-olu na poziomie zapro-ponowanym w SCOEL w 2011 r., tj. 5,4 mg/m3. W celu zabezpieczenia pracowników przed narażeniem na pikowe stężenia 2-etyloheksan-1-olu, zaproponowano ustalenie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) na poziomie 2 razy wartość NDS, czyli 10,8 mg/m3. Nie ma podstaw merytorycznych do ustalenia dla 2-etyloheksan-1-olu dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB). Ze względu na działanie drażniące oznakowano substancję symbolem „I”.
    2-Ethylhexan-1-ol is a colorless liquid with sweet taste and light, floral, rose-like odour. This aliphatic alcohol is an important intermediate for synthesis of low-volatile esters, e.g., di(2-ethylhexyl) phthalate (DEHP), used as plasticizers mainly as PVC softeners. 2-Ethylhexan-1-ol is also used as a solvent, an additive to diesel fuels and lubricating oils, in laundries for dry cleaning, in the production of nitrocellulose, paper and rubber, in the textile and food industry. 2-Ethylhexan-1-ol is emitted to the environment from plastics, mainly from building materials and floor coverings, but also from other equipment, e.g., computer cases. This substance is considered as one of so-called sick building syndrome (SBS) causes.In the working environment, 2-ethylhexan-1-ol is absorbed into the body mainly by inhalation. Animal studies indicate also the possibility of dermal absorption but to a much less extent than by inhalation. There are no reports on acute human poisoning due to low acute toxicity of this substance. According to results of human acute studies on chemosensory effects after inhalation exposure, sensory irritation occurs at much lower concentrations than it was considered on the basis of animal studies. “Moderate” (LMS scale) irritation of eyes and nose was detected in human volunteers after 4-h inhalation of 2-ethylhexanol at the constant concentration of 57.6 mg/m3. Exposure to sinusoidally variable concentrations over 4 h (mean concentration was also 57.6 mg/m3)caused theincrease of concentration of the substance P, which is a neuropeptide indicating nasal chemosensory irritation, in nasal lavage, decrease of nasal flow and increase of eye blinks. All of the mentioned parameters indicate the irritation properties of 2-ethylhexan-1-ol.Clinical effects of acute exposure of animals are apathy, incoordination, ataxia, depression of central nervous system and breathing difficulties. In mice, decrease of respiratory rate of 50% was observed at concentration 238 mg/m3of 2-ethylhexanol(RD50). Critical organs in subacute or long-term exposure are liver and kidney. 2-Ethylhexan-1-ol is rapidly eliminated from the body as metabolites, mainly in the urine. There were no carcinogenicity, mutagenicity and reprotoxicity observed in animals.The result of inhalation experiment with human volunteers showed that the critical effect of 2ethylhexanol is irritation. The Scientific Committee on Occupational Exposure Limits (SCOEL) proposed much smaller occupational exposure limit (OEL) than occupational exposure limits in particular countries. SCOEL established concentration of 8.1 mg/m3(1.5ppm) for NOAEC and 5.42 mg/m3(1 ppm) for OEL.On the based of 4-h inhalation experiment on human volunteers the 2-ethylhexanol concentration of 57.6 mg/m3was established as LOAEC. On the basis of this LOAEC value, after taking into account uncertainty factors, the MAC (TWA) value of 4.8 mg/m3was established. The value of 5.4 mg/m3proposed by SCOEL was recommended as MAC (TWA). To protect workers from peak exposure to 2-ethylhexane-1-ol, STEL value of 10.8 mg/m3(2 x MAC) was recommended. Due to irritation properties of 2-ethyhexan-1-ol it was recommended to label the substance with symbol “I”.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2015, 4 (86); 61-88
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies