Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kielan-Jaworowska, Z" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    A new generic name for the multituberculate mammal Djadochtatherium catopsaloides
    Autorzy:
    Kielan-Jaworowska, Z
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20831.pdf
    Data publikacji:
    1994
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    premolar
    molar
    incisor
    Djadochtatherium matthewi
    Mongolia
    Djadochtatherium catopsaloides
    multituberculate mammal
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1994, 39, 1
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Humeral torsion in multituberculate mammals
    Autorzy:
    Kielan-Jaworowska, Z
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22733.pdf
    Data publikacji:
    1998
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    Early Cretaceous
    mammal skull
    Eocene
    mammal
    Mongolia
    humerus
    Late Jurassic
    small mammal
    paleontology
    multituberculate mammal
    fossil state
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1998, 43, 1
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Early Cretaceous amphilestid [triconodont] mammals from Mongolia
    Wczesnokredowe trykonodonty z rodziny Amphilestidae z Mongolii
    Autorzy:
    Kielan-Jaworowska, Z
    Dashzeveg, D
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20872.pdf
    Data publikacji:
    1998
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    fauna kopalna
    zeby trzonowe
    ssaki
    trykonodonty
    Gobiconodon borissiaki
    szczeki
    Kuehneotheriidae
    staw zuchwowy
    Mongolia
    kreda
    zuchwa
    paleontologia
    Hobur
    Amphilestidae
    Gobiconodon ostromi
    Opis:
    A small collection of ?Aptianor ?Albian amphilestid ('triconodont') mammals consisting of incomplete dentaries and maxillae with teeth, from the Khoboor locality Guchin Us county in Mongolia, is described. Guchinodon Trofimov, 1978 is regarded a junior subjective synonym of Gobiconodon Trofimov, 1978. Heavier wear of the molariforms M3 and M4 than of the more anterior one-M2 in Gobiconodon borissiaki gives indirect evidence for molariform replacement in this taxon. The interlocking mechanism between lower molariforms in Gobiconodon is of the pattern seen in Kuehneotherium and Tinodon. The interlocking mechanism and the type of occlusion ally Amphilestidae with Kuehneotheriidae, from which they differ in having lower molariforms with main cusps aligned and the dentary-squamosal jaw joint (double jaw joint in Kuehneotheriidae). The main cusps in upper molariforms M3-M5 of Gobiconodon, however, show incipient triangular arrangement. The paper gives some support to Mills' idea on the therian affinities of the Amphilestidae, although it cannot be excluded that the characters that unite the two groups developed in parallel. Because of scanty material and ambiguity, we assign the Amphilestidae to order incertae sedis.
    Wpracy opisano niewielką kolekcję niekompletnych żuchw i szczęk z zębami ssaków z rodziny Amphilestidae (zaliczanej do parafiletycznej grupy "trykonodontów"). Kolekcja ta pochodzi ze stanowiska Hobur w regionie Guczin Us w południowej Mongolii. Wiek osadów z Hoburu został określony jako apt lub alb. Z osadów tych Trofimov (1978) opisał dwa rodzaje: Gobiconodon (z gatunkiem typowym G. borissiaki) i Guchinodon (z gatunkiem typowym G. hoburensis). Porównanie nowych okazów obu tych gatunków wykazało, że różnice między nimi dotyczą wymiarów oraz proporcji między wielkością guzków na zębach i mają charakter różnic gatunkowych, a nie rodzajowych. Na tej podstawie zaproponowano uznanie nazwy Guchinodon Trofimov, 1978 za młodszy synonim rodzaju Gobiconodon Trofimov, 1978. Wykazano, że u Gobiconodon borissiaki górne trzonowce M3 i M4 wykazują większe starcie niż trzonowiec M2, co uznano za pośredni dowód przemawiający za wymianą zębów trzonowych u tego gatunku. Wymiana trzonowców była wcześniej stwierdzona u amerykańskiego gatunku Gobiconodon ostromi. Zbadano też nie opisywany wcześniej mechanizm blokujący (interlocking mechanism) występujący miedzy dolnymi trzonowcami obu badanych gatunków i stwierdzono, że mechanizm ten jest tego samego typu co u symetrodontów Kuehneotherium i Tinodon, a odmienny od typu występującego u "trykonodontów'' z rodziny Triconodontidae. Również i typ okluzji występujący u badanych "trykonodontów'' jest zbliżony do typu charakterystycznego dla symetrodontów, co zgadza się z wcześniejszą sugestią Millsa (1971) dotyczącą okluzji u innych amfilestydów. Tak więc mechanizm blokujący i typ okluzji sugerują pokrewieństwo Amphilestidae z Kuehneotheriidae. Amphilestidae różnią się jednak od Kuehneotheriidae obecnością pojedynczego stawu żuchwowego (u Kuehneotheriidae staw żuchwowy jest złożony, przejściowy między stawem typu gadziego i ssaczego) oraz układem guzków na zębach. U Amphilestidae guzki na dolnych trzonowcach ułożone są w prostej linii, gdy u Kuehnoetheriidae tworzą one zaczątkowy trojkąt. Jednakże na tylnych górnych trzonowcach u obu badanych gatunków gobikonodonta występuje zaczątkowe trójkątne ułożenie guzków. Praca dostarcza pewnego poparcia dla poglądu Millsa (1971) o pokrewieństwach amfilestydów ze ssakami właściwymi (Theria sensu lato), do których należą między innymi wymarłe Kuehneotheriidae, oraz współczesne torbacze i łożyskowce. Nie jest jednak wykluczone, że cechy zbliżające Amphilestidae i Kuehneotheriidae mogły powstać w obu grupach niezależnie. W związku z niekompletnym poznaniem Amphilestidae, rodzinę tę zaliczono do rzędu incertae sedis.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1998, 43, 3; 413-438
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawling versus parasagittal stance in multituberculate mammals
    Odwiedzione czy przystrzalkowe ustawienie konczyn multituberkulatow
    Autorzy:
    Gambaryan, P.P.
    Kielan-Jaworowska, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/945779.pdf
    Data publikacji:
    1997
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    ustawienie konczyn
    fauna kopalna
    wymieranie gatunkow
    skamienialosci
    ssaki
    Theria
    konczyny
    osady poznokredowe
    Mongolia
    kreda
    kosci
    paleontologia
    szkielet
    multituberkulaty
    Opis:
    Celem pracy było przetestowanie dwóch hipotez dotyczących położenia kończyn i sposobu poruszania się wymarłej grupy ssaków- multituberkulatów (wieloguzkowców). Kielan-Jaworowska & Gambaryan (1994) opisali dobrze zachowane szkielety multituberkulatów z osadów późnokredowych Mongolii, zrekonstruowali ich umięśnienie i wyciągneli wniosek, że kończyny multituberkulatów były skierowane na boki (odwiedzione), tak jak u współczesnych gadów i stekowców. Wniosek ten opierał się głównie na analizie budowy kończyn tylnych, w których poprzeczna oś kości piszczelowej jest dłuższa niż podłużna, tak jak u czworonogów o kończynach odwiedzionych, gdy w przypadku kończyn parasagitalnych, dłuższa jest oś podłużna. Drugim argumentem było skierowanie osi stopy nie równolegle do płaszczyzny podłużnej ciała i osi kości piętowej, lecz odwiedzenie jej o 30º od osi kości piętowej, gdy u ssaków o kończynach parasagitalnych oś stopy leży w przedłużeniu osi kości piętowej. Długie wyrostki ościste i poprzeczne kręgów lędźwiowych wskazywały na przystosowanie multituberkulatów do poruszania się asymetrycznymi skokami. Kompletne kości ramienne zachowane u paleoceńskiego multituberkulata z Chin wykazywały skręcenie proksymalnych i dystalnych odcinków w stosunku do siebie, jak u wiekszości czworonogów o odwiedzionych kończynach. Sereno & McKenna (1995) opisali kość ramienną i część szkieletu barkowego multituberkulata z późnej kredy Mongolii. Kość ta nie wykazuje skręcenia, charakterystycznego dla stekowców i współczesnych gadów, w związku z czym autorzy wyciągnęli wniosek, że multituberkulaty miały kończyny parasagitalne (ustawione przystrzałkowo), tak jak współczesne ssaki właściwe, poruszały się podobnie jak oposy, oraz że parasagitalność powstała w ewolucji ssaków tylko raz u wspólnych przodków multituberkulatów i ssaków właściwych. W pracy niniejszej przetestowano obie hipotezyw oparciu o porównania anatomiczne oraz rekonstrukcję ruchów kończyn przednich multituberkulatów. Wykazano że brak skręcenia kości ramiennej nie świadczy o parasagitalności, ponieważ nie skręcona kość ramienna występuje również u form z odwiedzionymi kończynami, np. u żab, oraz u licznych grzebiących ssaków łożyskowych, u których nastąpiło wtórne odwiedzenie kończyn. Porównując budowę stawu barkowego, kości ramiennej i stawu łokciowego czworonogów lądowych, ustalono listę cech kości ramiennej, które występują u czworonogów o pierwotnie odwiedzionych kończynach i wykazano że wszystkie te cechy wystgpują u multituberkulatów, Są to: brak bloczka na kości ramiennej i obecność wypukłych kłykci promieniowego i łokciowego, szeroka bruzda międzyguzkowa, oraz guzek mniejszy kości ramiennej szerszy niż guzek większy. Przeprowadzono też rekonstrukcję ruchów kończyn przednich multituberkulatów i wykazano, że zakres ruchów zginania i prostowania w stawie barkowym był mniejszy niż u oposa, natomiast kość ramienna mogła bardziej niż u oposa wyciągać się ku przodowi i w dół, tak jak to występuje u ssaków podczas skoków. Odrzucono więc przypuszczenie Sereno i McKenny, że multituberkulaty poruszały się podobnie jak współczene oposy. Wyciągnięto wniosek że budowa kończyn przednich (tak jak i tylnych) multituberkulatów wskazuje na odwiedzione położenie kończyn i udział skoków w ich lokomocji. Brak nawet zaczątkowego bloczka na kości ramiennej u wszystkich znanych multituberkulatów wskazuje, że nie powstała u nich parasagitalność. Parasagitalność w ewolucji ssaków powstała tylko u ssaków właściwych (Theria). Chociaż multituberkulaty i ssaki właściwe wykazują wiele cech wskazujących na ich pokrewieństwo (np. przebieg naczyń krwionośnych głowy, budowa kostek słuchowych itd.), położenie ich kończyn nie potwierdza hipotezy, że są to grupy siostrzane.
    Celem pracy było przetestowanie dwóch hipotez dotyczących położenia kończyn i sposobu poruszania się wymarłej grupy ssaków- multituberkulatów (wieloguzkowców). Kielan-Jaworowska & Gambaryan (1994) opisali dobrze zachowane szkielety multituberkulatów z osadów późnokredowych Mongolii, zrekonstruowali ich umięśnienie i wyciągnęli wniosek, że kończyny multituberkulatów były skierowane na boki (odwiedzione), tak jak u współczesnych gadów i stekowców. Wniosek ten opierał się głównie na analizie budowy kończyn tylnych, w których poprzeczna oś kości piszczelowej jest dłuższa niż podłużna, tak jak u czworonogów o kończynach odwiedzionych, gdy w przypadku kończyn parasagitalnych, dłuższa jest oś podłużna. Drugim argumentem było skierowanie osi stopy nie równolegle do płaszczyzny podłużnej ciała i osi kości piętowej, lecz odwiedzenie jej o 30º od osi kości piętowej, gdy u ssaków o kończynach parasagitalnych oś stopy leży w przedłużeniu osi kości piętowej. Długie wyrostki ościste i poprzeczne kręgów lędźwiowych wskazywały na przystosowanie multituberkulatów do poruszania się asymetrycznymi skokami. Kompletne kości ramienne zachowane u paleoceńskiego multituberkulata z Chin wykazywały skręcenie proksymalnych i dystalnych odcinków w stosunku do siebie, jak u większości czworonogów o odwiedzionych kończynach. Sereno & McKenna (1995) opisali kość ramienną i część szkieletu barkowego multituberkulata z późnej kredy Mongolii. Kość ta nie wykazuje skręcenia, charakterystycznego dla stekowców i współczesnych gadów, w związku z czym autorzy wyciągnęli wniosek, że multituberkulaty miały kończyny parasagitalne (ustawione przystrzałkowo), tak jak współczesne ssaki właściwe, poruszały się podobnie jak oposy, oraz że parasagitalność powstała w ewolucji ssaków tylko raz u wspólnych przodków multituberkulatów i ssaków właściwych. W pracy niniejszej przetestowano obie hipotezy w oparciu o porównania anatomiczne oraz rekonstrukcję ruchów kończyn przednich multituberkulatów. Wykazano że brak skręcenia kości ramiennej nie świadczy o parasagitalności, ponieważ nie skręcona kość ramienna występuje również u form z odwiedzionymi kończynami, np. u żab, oraz u licznych grzebiących ssaków łożyskowych, u których nastąpiło wtórne odwiedzenie kończyn. Porównując budowę stawu barkowego, kości ramiennej i stawu łokciowego czworonogów lądowych, ustalono listę cech kości ramiennej, które występują u czworonogów o pierwotnie odwiedzionych kończynach i wykazano że wszystkie te cechy występują u multituberkulatów, Są to: brak bloczka na kości ramiennej i obecność wypukłych kłykci promieniowego i łokciowego, szeroka bruzda międzyguzkowa, oraz guzek mniejszy kości ramiennej szerszy niż guzek większy. Przeprowadzono też rekonstrukcję ruchów kończyn przednich multituberkulatów i wykazano, że zakres ruchów zginania i prostowania w stawie barkowym był mniejszy niż u oposa, natomiast kość ramienna mogła bardziej niż u oposa wyciągać się ku przodowi i w dół, tak jak to występuje u ssaków podczas skoków. Odrzucono więc przypuszczenie Sereno i McKenny, że multituberkulaty poruszały się podobnie jak współczesne oposy. Wyciągnięto wniosek że budowa kończyn przednich (tak jak i tylnych) multituberkulatów wskazuje na odwiedzione położenie kończyn i udział skoków w ich lokomocji. Brak nawet zaczątkowego bloczka na kości ramiennej u wszystkich znanych multituberkulatów wskazuje, że nie powstała u nich parasagitalność. Parasagitalność w ewolucji ssaków powstała tylko u ssaków właściwych (Theria). Chociaż multituberkulaty i ssaki właściwe wykazują wiele cech wskazujących na ich pokrewieństwo (np. przebieg naczyń krwionośnych głowy, budowa kostek słuchowych itd.), położenie ich kończyn nie potwierdza hipotezy, że są to grupy siostrzane.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1997, 42, 1; 13-44
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A new reconstruction of multituberculate endocranial casts and encephalization quotient of Kryptobaatar
    Autorzy:
    Kielan-Jaworowska, Z
    Lancaster, T.E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21906.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    brain structure
    multituberculata
    Late Cretaceous
    Mongolia
    body mass
    Kryptobaatar
    new reconstruction
    endocast
    encephalization quotient
    Multituberculata
    paleontology
    Opis:
    Multituberculate and eutriconodontan endocasts differ from those of primitive therian mammals in their lack of visible midbrain exposure on the dorsal side and in having a vermis−like triangular bulge (recognized herein as the cast of a large sinus—the superior cistern) inserted between the cerebral hemispheres. As the shape and proportions of multituberculate, eutriconodontan, and Cretaceous eutherian endocasts are otherwise similar, one might speculate that the multituberculate and eutriconodontan brains did not differ essentially from those of primitive eutherian and marsupial mammals, in which the midbrain is exposed dorsally. This conclusion might have important phylogenetic implications, as multituberculates and eutriconodontans may lay closer to the therians sensu strico, than hitherto believed. We describe an endocast of the Late Cretaceous multituberculate Kryptobaatar, which differs from those of other multituberculates (Ptilodus, Chulsanbaatar, and Nemegtbaatar) in having unusually long olfactory bulbs and the paraflocculi elongated transversely, rather than ball−shaped. We estimate the encephalization quotient (EQ) of Kryptobaatar, using: 1) Jerison’s classical equation (1) based on estimation of endocranial volume and body mass; 2) McDermott et al.’s derived body mass estimation equation (2) using upper molar lengths; and 3) estimation of body mass based on new equations (3a, 3b, 3c, and 3d₁₋₉), which we propose, using measurements of the humerus, radius, ulna, femur and tibia. In both Jerison’s method and a mean of our series of derived formulae, the EQ varies around 0.71, which is higher than estimated for other multituberculate mammals. It remains an open question whether the evolutionary success of Kryptobaatar(which was a dominant mammal during the ?early Campanian on the Gobi Desert and survived until the ?late Campanian) might have been related to its relatively high EQ and well developed sensorimotor adaptations, in particular olfaction and coordinated movements.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 2004, 49, 2
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The first multituberculate from the Uppermost Cretaceous of the Gobi Desert (Mongolia)
    Pierwszy multituberkulat z najwyższej kredy pustyni Gobi (Mongolia)
    Pervye nakhodki multituberkuljata w krowle mela pustyni Gobi (Mongolija)
    Autorzy:
    Kielan-Jaworowska, Z.
    Sochava, A.V.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22892.pdf
    Data publikacji:
    1969
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    first record
    multituberculate
    mammal
    Buginbaatar transaltaiensis
    new genus
    new species
    Upper Cretaceous
    Cretaceous
    Gobi Desert
    Mongolia
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1969, 14, 3
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Djatochtatheria - a new suborder of multituberculate mammals
    Djatochtatheria - nowy podrzad multituberkulatow
    Autorzy:
    Kielan-Jaworowska, Z
    Hurum, J H
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23058.pdf
    Data publikacji:
    1997
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    fauna kopalna
    Djadochtatheriidae
    Djadochtatherium
    ssaki
    czaszki
    Tombaatar
    Mongolia
    kreda
    Catopsbaatar
    cechy morfologiczne
    paleontologia
    Kryptobaatar
    multituberkulaty
    morfologia zwierzat
    Opis:
    Mongolian Late Cretaceous multituberculates (except Buginbaatar) form a monophyletic group for which the suborder Djadochtatheria is proposed. Synapomorphies of Djadochtatheria are: large frontals pointed anteriorly and deeply inserted between the nasals. U-shaped fronto-parietal suture, no frontal-maxilla contact, and edge between palatal and lateral walls of premaxilla. Large, rectangular facial surface of the lacrimal exposed on the dorsal side of the cranial roof is present in all djadochtatherians, but may be a plesiomorphic feature. It is also possible that in djadochtatherians the postglenoid part of the braincase is relatively longer than in other multituberculates. Djadochtatherians have an arcuate p4 (secondarily subtrapezoidal in Catopsbaatar) that does not protrude dorsally over the level of the molars (shared with Eucosmodontidae), I3 placed on the palatal part of the premaxilla (shared with the eucosmodontid Stygimys and the cimolomyid Meniscoessus). The small number of cusps on the upper and lower molars and no more than nine ridges on p4 are possibly plesiomorphies for Djadochtatheria. The djadochtatherian Nessovbaatar multicostatus gen. et sp. n., family incertae sedis from the Barun Goyot Formation is proposed. New specimens of the djadochtatherian genera Kryptobaatar, ?Djadochtatherium, and Kamptobaatar are described and revised diagnoses of these taxa and Sloanbaatar are given. A cladistic analysis of Mongolian Late Cretaceous multituberculates (MLCM), using Pee-Wee and NONA programs and employing 43 dental and cranial characters, 11 MLCM taxa, five selected Late Cretaceous or Paleocene multituberculate genera from other regions, and a hypothetical ancestor based on the structure of Plagiaulacoidea, is performed. The Pee-Wee program yielded two equally fit trees that confirm the monophyly of MLCM excluding Buginbaatar. Kryptobaatar, Djadochtatherium, Catopsbaatar, and Tombaatar form a clade, for which the family Djadochtatheriidae is proposed. Chulsanbaataris the sister taxon of this clade. Bulganbaatar and Nemegtbaatar are the sister group of all other djadochtatherians. Kamptobaatar, Sloanbaatar, and Nessovbaatar form a separate clade in the Pee-Wee tree. The NONAprogram yielded thirty equally parsimonious trees and a strict consensus tree with a poor resolution.
    Na podstawie porównań anatomicznych popartych analizą filogenetyczną wykazano, że późnokredowe multituberkulaty (wieloguzkowce) Mongolii, z wyjątkiem rodzaju Buginbaatar, tworzą monofiletyczną grupę, dla której zaproponowano nowy podrząd Djadochtatheria. Podrząd Djadochtatheria charakteryzuje się nastepującymi synapomorfiami: kości czołowe są proporcjonalnie duże i wcinają się głęboko w formie zaostrzonego szpica między kości nosowe; szew czołowo-ciemieniowy jest U-kształtny; kość czołowa nie kontaktuje się ze szczęką; wzłuż kontaktu między podniebienną i boczną powierzchnią kości przedszczękowej występuje ostra krawędź. U wszystkich Djadochtatheria część twarzowa koki łzowej jest duża, w przybliżeniu prostokątna, umieszczona na dachu czaszki, co być może jest cechą symplezjomorficzną. Jest również możliwe, że tylna część czaszki, położona za dołemu żuchwowym jest u Djadochtatheria dłuższa w stosunku do całej czaszki niż u innych multituberkulatów. Djadochtatheria mają łukowaty p4 (wtórnie trapezoidalny u Catopsbaatar), który nie wystaje ponad poziom powierzchni żującej trzonowców (cecha wspólna z Eucosmodontidae), oraz I3 umieszczony na podniebiennej części kości przedszczekowej (cecha wystepująca również u eukosmodontida Stygimys i u cimolomyida Moeniscoessus). Mała liczba guzków na dolnych i górnych trzonowych, oraz nie więcej niż dziewięć grzebieni na p4 są przypuszczalnie cechami symplezjomorficznymi. Z formacji Barun Gojot opisano przedstawiciela Djadochtatheria Nessovbaatar multicostatus gen. et sp. nov., zaliczonego do rodziny incertae sedis. Zaproponowano nową rodzinę Djadochtatheriidae dla rodzajów Kryptobaatar, Djadochtatherium, Catopsbaatar i Tombaatar, a w oparciu o nowe materiały przedstawiono zrewidowane diagnozy czterech rodzajów Djadochtatheria: Sloanbaatar, Kryptobaatar, Djadochtatherium i Kamptobaatar. W celu przeprowadzenia analizy filogenetycznej późnokredowych multituberkulatów Mongolii zaproponowano listę 43 cech (różniącą się, z wyjątkiem dziesięciu cech, od list używanych dotychczas przy analizach filogenetycznych multituberkulatów) oraz matrycę taksonów i cech, obejmująca 17 taksonów. Taksony uwzględnione w analizie obejmują 11 późnokredowych rodzajów z Mongolii, pięć najkompletniej poznanych późnokredowych i paleoceńskich rodzajów z Ameryki Północnej i Azji, oraz hipotetycznego przodka, skonstruowanego na podstawie cech wystepujacych u jurajskich multituberkulatów z rzędu Plagiaulacoidea. W analizie kladystycznej zastosowano dwa różne programy komputerowe: Pee-Wee (Goloboff 1993a, 1996) oraz NONA (Goloboff 1993b), oparty na tej samej zasadzie co powszechnie używany PAUP (Swofford 1993). Program Pee-Wee przedstawił dwa drzewa. Fig. 13 przedstawia krótsze z tych drzew, które potwierdza odrębność Buginbaatar i monofiletyzm Djadochtatheria. Analiza przeprowadzona za pomocą tego programu wykazuje również monofiletyzm rodziny Djadochtatheriidae ustanowionej w pracy (Fig. 13, węzeł 18). Program NONA zaproponował 30 jednakowo oszczędnych drzew. Dwa drzewa ścisłej zgodności (Fig. 14A and 14B) wykazują znacznie gorszą rozdzielczość niż drzewo zaproponowane przez program Pee-Wee, na którym oparto wnioski filogenetyczne.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1997, 42, 2; 201-242
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The middle ear in multituberculate mammals
    Ucho Srodkowe multituberkulatow
    Autorzy:
    Hurum, J H
    Presley, R
    Kielan-Jaworowska, Z
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22047.pdf
    Data publikacji:
    1996
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    fauna kopalna
    Lambdopsalis
    ssaki
    stekowce
    czaszki
    ucho srodkowe
    kowadelko
    mloteczek
    paleocen
    Mongolia
    strzemiaczko
    Nemegtbaatar gobiensis
    kreda
    paleontologia
    Chulsanbaatar vulgaris
    paleozoologia
    Kryptobaatar
    kosteczki sluchowe
    morfologia zwierzat
    multituberkulaty
    Opis:
    The ear ossicles, preserved in skulls of a tiny Late Cretaceous multituberculate Chulsanbaatar vulgaris from Mongolia are arranged as in modern mammals. This makes the idea of an independent origin of the multituberculates from other mammals unlikely. We report the finding of ear ossicles in Mesozoic multituberculates. Three almost complete incudes and two fragments of malleus are described and compared with those reported in the Paleocene Lambdopsalis and in non-multituberculate mammals. In these Late Cretaceous multituberculates lateral expansion of the braincase is associated with the presence of sinuses and development of extensive masticatory musculature, but not by the expansion of the vestibule, which is moderately developed. It is argued that because of the lateral expansion of the multituberculate braincase, the promontorium is arranged slightly more obliquely with respect to the sagittal plane than in other mammals and the fenestra vestibuli faces anterolaterally, rather than laterally. This results in a corresponding alteration in orientation of the stapes. The epitympanic recess is situated more anteriorly with respect to the fenestra vestibuli than in other mammals. The recess is deep, and the incus must therefore be oriented somewhat vertically. The incus is roughly A-shaped, with crus breve subparallel to the axis of vibration of the malleus. This axis, approximately connecting the anterior process of the malleus and the crus breve of the incus, lies at 45-55º to the sagittal plane in Chulsanbaatar. Probably most multituberculates were similar in this respect. The fragments of the malleus show a very long anterior process, which agrees with the reconstruction of the malleus in Lambdopsalis by Meng & Wyss (1995), and with the partial malleus of Kyptobaatar, described by Rougier et al. (in press)
    Kostki słuchowe ssaków (strzemiączko, kowadełko i młoteczek), mieszczące się w uchu środkowym i przekazujące drgania błony bębenkowej do ucha wewnętrznego, bardzo rzadko zachowują się w stanie kopalnym. Niekompletne kostki słuchowe multituberkulatów zostały po raz pierwszy opisane u paleoceńskiego rodzaju Lambdopsalis z Chin przez Miao & Lillegravena (1986). Autorzy ci, oraz Miao (1988) zrekonstruowali młoteczek z rękojeścią skierowaną ku tyłowi, a nie skośnie ku przodowi i dośrodkowo jak u wszystkich innych ssaków. Niekompletne kostki słuchowe zostały nastepnie odkryte w czterech okazach maleńkiego multituberkulata Chulsanbaatar vulgaris z późnej kredy Mongolii, w materiałach zebranych przez Polsko-Mongolskie Wyprawy Paleontologicme do Mongolii, znajdujących się w zbiorach Instytutu Paleobiologii Polskiej Akademii Nauk. Jeden z tych okazów zostal krótko opisany w poprzedniej naszej pracy (Hurum et al. 1995), a trzy w niniejszej pracy. Opisane kostki słuchowe Chulsanbaatar vulgaris obejmują trzy prawie kompletne kowadełka (po raz pierwszy znalezione u multituberkulatów) i dwa fragmenty młoteczka. W poprzedniej pracy opisano również kowadełko oraz strzemiączko, jednakże identyfikacja tego ostatniego elementu nie jest calkowicie pewna. Kowadełko ma w przybliżeniu kształt litery A. W zwiąku z bocznym rozszerzeniem puszki mózgowej multituberkulatów, promontorium ustawione jest u nich nieco bardziej skośnie w stosunku do osi czaszki niż u innych ssaków, co powoduje, że okienko przedsionka jest zwrócone w bok i ku przodowi, a nie tylko w bok, jak u innych ssaków. Położenie okienka przedsionka wpływa na zmianę ustawienia strzemiączka. Zachyłek nadbębenkowy jest położony bardziej ku przodowi w stosunku do okienka przedsionka niż u innych ssaków i jest głęboki, dlatego kowadełko musiało być ustawione prawie pionowo, z odnogą krótką skierowaną równolegle do osi drgań młoteczka. Zachowane fragmenty młoteczka wykazują obecność długiego wyrostka donosowego, co zgadza się z rekonstrukcją młoteczka u paleoceńskiego Lambdopsalis (Meng & Wyss 1995), z odkrytymi ostatnio fragmentami kostek słuchowych multituberkulata Kryptobaatar z późnej kredy Mongoliii (Rougier et al. w druku), a także z budową młoteczka u stekowców oraz u zarodków prymitywnych ssaków (Fleischer 1973, 1978; Maier 1989, 1990). Dane te (mimo że rękojeść młoteczka nie została dotychczas znaleziona u multituberkulatów) wskazują, że kostki słuchowe multituberkulatów miały taką samą orientację jak u ssaków współczesnych (Fig. 6). Rekonstrukcja kostek słuchowych multituberkulatów przedstawiona w niniejszej pracy nie zgadza sie z rekonstrukcją Miao & Lillegravena (1986) i przemawia przeciw wyodrębnieniu się multituberkulatów z gadów ssakokształtnych oddzielnie od pozostałych ssaków, a więc stanowi argument na korzyść monofiletyzmu ssaków. Ponadto, na podstawie szlifów seryjnych czaszek multituberkulatów Chulsanbaatar vulgaris i Nemegtbaatar gobiensis, wykazano (Fig. 8), że średnica przedsionka u tych multituberkulatów jest około dwukrotnie większa niż średnica ślimaka, tak samo jak to ma miejsce u osesków współczesnych ssaków. Luo & Ketten (1991), na podstawie niejasnych przekrojów tomograficznych kości skalistej multituberkulatów Catopsalis i Moeniscoessus, stwierdzili, że średnica przedsionka jest u nich odpowiednio 5 i 7 razy większa niż średnica ślimaka i zasugerowali, że silnie powiększony przedsionek stanowi synapomorfię multituberkulatów. Na podstawie danych opublikowanych w niniejszej pracy, wniosek ten odrzuciliśmy.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1996, 41, 3; 253-275
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies