Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Nicolaus Copernicus" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    Czy Mikołaj Kopernik był filozofem średniowiecznym?
    Was Nicolaus Copernicus a Medieval Philosopher?
    Autorzy:
    Karas, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075546.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
    Tematy:
    Mikołaj Kopernik
    filozofia
    astronomia
    heliocentryzm
    Nicolaus Copernicus
    philosophy
    astronomy
    heliocentrism
    Opis:
    The article discusses various inspirations in the philosophy of Copernicus. According to the author of the text, scholastic views were of key importance in the reflections of the Polish astronomer. In addition, there are influences of the open Christian Aristotelism and also refrences to Platonism. Basically, the scholar belongs to the philosophy of the late Middle Ages as he referred to the thought of John Buridan, Wojciech Brudzewski and other Polish and Western scholastic authors. To sum up, the conducted research shows that in a general sense Nicolaus Copernicus may be classified as a well- educated scholastic master and medieval philosopher, an open thinker of the Late Middle Ages. More detailed study on various influences and inspirations adopted in his reflection results in the following approximate summary: Copernicus’ philosophy is medieval in its three quarters and Renaissanse in one quarter. Hence, three quarters are scholastic and traditional while one quarter is innovative. Innovation-novelty- was decisive for meaning and gradual success of the work of the Polish astronomer, however, it was tradition that enabled this novelty and paved the way to the new vision of the world. Physics of Copernicus is a modified Aristotelism and rules of the order and hierarchy are classified as Christian Platonism and Pythagoreism.
    Źródło:
    Rocznik Tomistyczny; 2020, 2, 9; 107-113
    2300-1976
    Pojawia się w:
    Rocznik Tomistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pobyt Mikołaja Kopernika w Rzymie w 1500 roku
    Nicolaus Copernicus’ stay in Rome in 1500
    Autorzy:
    Żak, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407844.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Mikołaj Kopernik
    historia Rzymu
    Jubileusz 1500 roku
    renesans
    Kuria Rzymska
    Nicolaus Copernicus
    history of Rome
    Jubilee of 1500
    Roman Curia
    Renaissance
    Opis:
    Celem artykułu jest omówienie powodów, dla jakich Mikołaj Kopernik odbywający studia prawnicze w Bolonii udał się do Rzymu w 1500 roku wraz ze swoim bratem Andrzejem. W pierwszej części zostały przedstawione i poddane krytyce źródła mówiące bezpośrednio o pobycie braci Koperników w Wiecznym Mieście; w drugiej zaś autor omawia różne motywacje, które mogły skłonić toruńskich scholarów do podróży nad Tyber (chęć zobaczenia zabytków i zapoznania się z intelektualną atmosferą miasta; pragnienie zarobienia pieniędzy i zdobycia doświadczenia w zawodzie prawniczym; chęć uzyskania odpustu jubileuszowego i odwiedzenia miejsc świętych).
    The aim of the article is to discuss the reasons why Nicolaus Copernicus, who was studying law in Bologna, in 1500 went to Rome with his brother Andrzej. In the first part, sources relating directly to the stay of the Copernicus brothers in the Eternal City were presented and analysed. In the second part, the author discusses various motivations that could have prompted the scholars of Toruń to visit Rome (the desire to see monuments and become acquainted with the intellectual atmosphere of the city; to earn money and gain experience in the legal profession; to obtain jubilee indulgences and visit holy sites).
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 30, 2; 116-130
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nicolaus Copernicus — Scholar, Citizen of Toruń and Man of the Renaissance
    Mikołaj Kopernik — naukowiec, obywatel Torunia i człowiek renesansu
    Autorzy:
    Małłek, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/530571.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
    Tematy:
    Nicolaus Copernicus
    astronomy
    De revolutionibus
    Toruń
    Renaissance
    Mikołaj Kopernik
    astronomia
    Renesans
    Opis:
    The article consists of two parts, the first of which is devoted to the life of the Great Astronomer in the light of the most recent research, while the second part is devoted to his creative work. The bibliography of works about Copernicus for the period 1509-2001 contains 8246 bibliographical items, with the last ten years bringing further articles and books about the scholar from Toruń. Thus, it is not easy to write something new. In dealing with the life of Copernicus, the author concentrates on matters that have been controversial or barely documented in the literature hitherto. He is inclined to accept—on the basis of the new book by Jeremi Wasiutyński The Solar Mystery (Oslo 2003)—Ludwik Birkenmajer s thesis that after finishing the parish school in Toruń, Copernicus attended the cathedral school in Włocławek (Vladislavia/ Leslau). In agreement with Karol Górski, he explains the fact that Copernicus did not take holy orders because he did not have a vocation for pastoral work and treated the dignity of the clerical office with honesty. The author explains that the lack of letters from Copernicus written in Polish stems from the fact that Latin was the language of scholars at that time and was also used by the Astronomer. Copernicus died in 1543, the year in which Mikołaj Rej in his Krótka rozprawa [“A Short Treatise”] marked the beginning of the use of Polish in literature and in chanceleries. The argument over Copernicus’ nationality is, according to the author, gradually becoming anachronistic and today Copernicus unites rather than divides Poles and Germans. In analysing the scholar s works, the author highlights his wide-ranging interests. Similarly to Leonardo da Vinci, he made a long-lasting contribution not only to astronomy, but also to mathematics and physics. In economics, he was the author of a monetary reform. The law whereby bad money drives out good is called Copernicus-Gresham’s law. He was a lawyer by training, obtaining a doctorate in canon law in Ferrara in 1503. He was involved in cartography and was a respected medical doctor. Copernicus was fascinated by the work of the ancients, so characteristic for the humanists of the time. He even translated from Greek into Latin Simocattas Epistles (1509), published in Cracow. That was the only book which we know with certainty was published in his lifetime. His Opus Vitae or Opus Magnum was De revolutionibus (Nuremberg 1543), in which he refuted the geocentric theory of the planetary system, replacing it with the heliocentric theory. This discovery initiated a new era in the history of science, which is called the “Copernican Revolution”. He wrote that the profession of a scientist, in this case an astronomer, is “worthy of a free man”. He was truly a Renaissance Man.
    Artykuł składa się z dwóch części. Część pierwsza to życiorys Wielkiego Astronoma w świetle najnowszych badań, natomiast część druga poświęcona jest jego działalności twórczej. Bibliografia prac o Koperniku za lata 1509-2001 obejmuje liczbę 8246 pozycji. Ostatnie 10 lat przyniosło kolejne artykuły i książki o toruńskim uczonym. Napisanie czegoś nowego jest więc sprawą niełatwą. Autor przy redagowaniu życiorysu Kopernika zwraca uwagę na kwestie w dotychczasowej literaturze kontrowersyjne lub mało udokumentowane. I tak skłonny jest przyjąć, na podstawie nowej książki Jeremiego Wasiutyńskiego The Solar Mystery (Oslo 2003), tezę Ludwika Birkenmajera, że Kopernik po ukończeniu szkoły parafialnej w Toruniu uczęszczał do szkoły katedralnej we Włocławku. Fakt nieprzyjęcia święceń wyższych przez Kopernika tłumaczy za Karolem Górskim brakiem powołania do pracy duszpasterskiej i jego uczciwym stosunkiem do godności duchownej. Wreszcie fakt braku listów Kopernika w języku polskim wyjaśnia, iż językiem uczonych była wówczas łacina, którą głównie posługiwał się Astronom. Kopernik zmarł w 1543 r., to jest w tym samym roku, kiedy Mikołaj Rej utworem Krótka rozprawa zapoczątkował używanie języka polskiego w literaturze i kancelariach. Spór o narodowość Kopernika — jak twierdzi autor — staje się anachroniczny; Kopernik dzisiaj bardziej łączy niż dzieli Polaków i Niemców. Charakteryzując twórczość Uczonego, autor wskazuje na wszechstronność jego zainteresowań. Podobnie jak Leonardo da Vinci Kopernik wniósł trwały wkład nie tylko do astronomii, ale także do matematyki i fizyki. W zakresie ekonomii był projektodawcą reformy monetarnej. Prawo o wypieraniu dobrego pieniądza przez zły pieniądz nosi nazwę prawa Kopernika-Greshama. Był wyuczonym prawnikiem, doktorat z prawa kanonicznego uzyskał w Ferrarze w r. 1503. Parał się kartografią, był uznanym lekarzem. Zafascynowany dorobkiem starożytnych, co charakterystyczne dla humanistów tamtych czasów, dokonał nawet tłumaczenia Listów Symokatty (1509) z języka greckiego na łacinę opublikowanego w Krakowie. Była to jedyna książka, która na pewno ukazała się za jego życia. Opus Vitae czy Opus Magnum Kopernika było De revolutionibus (Norymberga 1543), w którym obalił teorię geocentryczną układu planetarnego, zastępując ją teorią heliocentryczną. To odkrycie zapoczątkowało nową epokę w dziejach nauki zwaną „Rewolucją kopernikańską”. Kopernik pisał, że uprawianie nauki, w tym wypadku astronomii, jest „godne człowieka wolnego”. Był w pełni człowiekiem epoki Renesansu.
    Źródło:
    Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2011, 74; 73-78
    0860-1844
    Pojawia się w:
    Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kopernik jako administrator kapitulny komornictwa olsztyńskiego
    Autorzy:
    Bogdan, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1365899.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    Nicolaus Copernicus
    administration
    Warmia
    Olsztyn district
    Mikołaj Kopernik
    administracja
    komornictwo olsztyńskie
    Opis:
    Do 1530 r. administrator dóbr wspólnych kapituły (Administrator bonorum communium Venerabilis Capituli Warmiensis) musiał łączyć nadzór nad dwoma komornictwami: olsztyńskim i melzackim. Funkcję tę Kopernik pełnił dwukrotnie, najpierw przez trzy lata: od 8 listopada 1516 do 8 listopada 1519 r., a następnie przez rok: od listopada 1520 do czerwca 1521 r. Administrator zarządzał kapitulnymi folwarkami, ściągał czynsze ze wsi, osadzał chłopów na opuszczonych gospodarstwach, a także dbał o funkcjonowanie zamku i jego obronność. Był też najwyższym sędzią i dowódcą obrony swojego okręgu. Administrator współdziałał ze starostą olsztyńskim, a w sprawach dotyczących wsi dobierał sobie kilku sołtysów pełniących jednocześnie w komornictwach funkcję ławników ziemskich (Landschöppen). W 1517 r. Kopernik opracował pierwszą wersję rozprawy na tematy ekonomiczne; są to spisane po łacinie Meditata, na bazie której powstał w 1519 r. w języku niemieckim memoriał skierowany do stanów Prus Królewskich – tzw. Traktat o monetach (Tractatus e monetis), wygłoszony w marcu 1522 r. Gdy w połowie października 1520 r. wojska Albrechta wtargnęły na obszar środkowej Warmii do dymisji podał się administrator kapitulny Jan Krapitz, a funkcję zarządcy komornictwa powierzono Mikołajowi Kopernikowi, który rozpoczął przygotowania do obrony miasta i olsztyńskiego zamku, organizując zakup broni i żywności. Po złożeniu urzędu administratora kapitulnego w początkach czerwca 1521 r. Kopernik występował z tytułem Komisarza Warmii „Warmiae commissarius” (20 VIII 1521), pełniąc tę ważną funkcję reprezentanta części kapitulnej w okresie rozejmu polsko-krzyżackiego.
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2016, 294, 4; 769-789
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A collection of Latin poems titled Septem sidera – several remarks on its authorship, Christian symbolism and iconography
    Zbiór łacińskich wierszy zatytułowany Septem sidera – kilka uwag na temat autorstwa, symboliki chrześcijańskiej i ikonografii
    Autorzy:
    Milewska-Waźbińska, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012647.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Nicolaus Copernicus
    Ioannes Broscius
    Jan Brożek
    parodia chrześcijańska
    Mikołaj Kopernik
    Christian parody
    Opis:
    A collection of Latin poems titled Septem sidera was first published in Krakow in 1629 in the printing house of Franciscus Cezary. Jan Brożek (Ioannes Broscius), a celebrated scholar and professor at the Academy of Cracow, edited this book. Brożek was also the author of the preface and of the dedication to Pope Urban VIII. He claimed to have found the poems amidst the documents left by Nicolaus Copernicus. Jerzy Krókowski analysed these poems in his book De septem sideribus quae Nicolao Copernico vulgo tribuuntur (Cracow 1926). Krókowski argued that the poems contained distinctive features of parodia sacra that were practised in the seventeenth century. The scholar concluded that the cycle of Septem sidera was probably written within Jesuit circles. The author of this article completes Krókowski’s argumentation by paying attention to the presence of Christian symbolism and juxtaposing the Latin text with Jesuit iconography.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2016, 6(9); 297-308
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obchody pięćset pięćdziesiątej rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika w województwie warmińsko-mazurskim w 2023 roku
    Celebration of the five hundred and fiftieth anniversary of the birth of Nicolaus Copernicus in the Warmian-Masurian province in 2023
    Autorzy:
    Bakalarczyk, Wioleta M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28765166.pdf
    Data publikacji:
    2024-03-15
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    Mikołaj Kopernik
    rocznica urodzin
    astonom
    Olsztyn
    wydarzenia
    Nicolaus Copernicus
    birthday anniversary
    astronomer
    events
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2023, 323, 4; 682-688
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stan badań nad odręcznymi zapiskami Mikołaja Kopernika w starych drukach biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej „Hosianum” w Olsztynie
    Autorzy:
    Garwoliński, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29521055.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    Mikołaj Kopernik
    zapiski marginalne Mikołaja Kopernika
    księgozbiór biskupów warmińskich
    Biblioteka WSDMW „Hosianum”
    Nicolaus Copernicus
    Nicolaus Copernicus marginal notes
    books bishops of Warmia
    Library WSDMW „Hosianum” of the Seminary Metropolis Warmia „Hosianum” in Olsztyn
    Opis:
    The collection of the Library of the Seminary Metropolitan Warmia “Hosianum” in Olsztyn is ten prints from the fifteenth and early sixteenth century, which include handwritten notes of Nicolaus Copernicus. They are printed in the field of canon law, philosophy and theology. Having these records is so valuable because the library of the great astronomer was in 1626 plundered by the Swedes and is in the library of the University of Uppsala. This study presents the first bibliophile passion of Copernicus, and so far the results of the thirty-four notes in the oldest volume from 1472 year, which includes two works of law. It includes numerous highlight, strikethrough, signs reminding finger, bug fixes and minor printing the notes consisting of one or several words. These records relate to students’ religious rights, the competence of the pope, the bishop and the abbot and other legal issues.
    In den Beständen der Bibliothek des Höheren Priesterseminars in der Kirchenprovinz Ermland „Hosianum“ in Olsztyn (Allenstein) befinden sich zehn Drucke aus dem 15. und vom Anfang des 16. Jahrhunderts, die handschriftliche Notizen von Nikolaus Kopernikus enthalten. Es handelt sich dabei um Drucke aus den Bereichen kanonisches Recht, Philosophie und Theologie. Der Besitz dieser Notizen ist umso kostbarer, als die Büchersammlung des großen Astronomen 1626 von den Schweden geraubt wurde und sich in der Bibliothek der Universität in Uppsala befindet. Die vorliegende Abhandlung beschreibt zunächst die bibliophilen Vorlieben von Kopernikus und anschließend die Forschungsergebnisse zu den 34 Notizen im ältesten Band aus dem Jahr 1472, der zwei juristische Werke enthält. Darin befinden sich zahlreiche Unterstreichungen, Durchstreichungen, an einen Zeigefinger erinnernde Zeichen, Verbesserungen von Druckfehlern sowie kleine Notizen, die aus einem oder mehreren Wörtern bestehen. Diese Notizen betreffen das kanonische Recht, die Kompetenzen des Papstes, des Bischofs und des Abtes sowie andere juristische Fragestellungen.
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2015, 289, 3; 409-431
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kopernik w Europie - zapiski z peregrynacji z dziełem Kopernika po Europie z okazji Międzynarodowego Roku Astronomii
    Copernicus in Europa: Krakau-Budapest-Wien-Linz-Padua-Mailand-Lyon- Paris-Brüssel-Amsterdam-Göttingen (Notizen von der Peregrination mit dem Werk von Copernicus rund um Europa anlässlich des Internationalen Jahres der Astronomie)
    Copernicus in Europe: Kraków-Budapest-Vienna-Linz-Padva-Mediolan-Lyon-Paris-Brussels-Amsterdam-Gettingen (notes from a peregrination around Europe with Copernicus work to celebrate the International Year of Astronomy)
    Autorzy:
    Szmak, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52493417.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Towarzystwo Miłośników Torunia
    Tematy:
    Mikołaj Kopernik
    Europa
    Wszechświat
    Podróż
    Inkwizycja
    Nicolaus Copernicus
    Europe
    Universe
    Journey
    Inquisition
    Nikolaus Copernikus
    Universum
    Reise
    Opis:
    Zapis peregrynacji z reprintem dzieła Kopernika „De revolutionibus”  po Europie z okazji Międzynarodowego Roku Astronomii. Kraków- Budapeszt- Wiedeń- Linz- Padva- Mediolan –Lyon- Paryż- Bruksela-Amsterdam- Getynga. Jedenaście sławnych europejskich miast, 5000 kilometrów w dziesięć dni i jedno pytanie: Jaki obraz Kopernika dotrwał do dzisiejszych czasów ?  Europa Kopernika kojarzy raczej słabo. W tym o co chodziło w jego teorii i jakie miało znaczenie dla rozwoju ludzkości orientują się nieliczni. To jednak Kopernik przewrócił cały wszechświat do góry nogami. Napisał dzieło dla elity uczonych ,  ale wszyscy jesteśmy nim naznaczeni. I wszędzie, na Piazza Dumo w Mediolanie, nad kanałami Amsterdamu i przed paryską Sorboną spotykaliśmy ludzi, młodych i starszych, którzy mieli tego świadomość. Było ich zaskakująco wielu.  
    Record of a peregrination with a reprint of Copernicus' work "De revolutionibus" across Europe to celebrate the International Year of Astronomy. Kraków- Budapest- Vienna- Linz- Padua- Milan -Lyon- Paris- Brussels-Amsterdam- Göttingen. Eleven famous European cities, 5,000 kilometres in ten days and one question: What image of Copernicus has survived to the present day?  Europe does not know Copernicus very well. Few people know what his theory was about and what it meant for the development of mankind. However, it was Copernicus who turned the entire universe upside down. He wrote a work for an elite of scientists, but we are all marked by it. And everywhere, in the Piazza Dumo in Milan, by the Amsterdam canals and in front of the Sorbonne in Paris, we met people, young and old, who were aware of it. They were surprisingly numerous.
    Aufzeichnung einer Peregrination mit dem Nachdruck des Werks Kopernikus "De revolutionibus" rund um Europa anlässlich des Internationalen Jahres der Astronomie. Krakau - Budapest - Wien - Linz - Padua - Mailand - Lyon - Paris - Brüssel - Amsterdam - Göttingen. Elf berühmte europäische Städte, 5000 zurückgelegte Kilometer in zehn Tagen und eine Frage: Welches Bild von Copernicus hat bis heute überdauert? Europa erinnert sich an Copernicus eher schwach. Nur wenige wissen, worum es in seiner Theorie ging und was sie für die Entwicklung der Menschheit bedeutete. Allerdings war es Copernicus, der das ganze Universum auf den Kopf stellte. Er hat ein Werk für Gelehrtenelite geschrieben, aber wir alle sind davon gezeichnet. Doch überall, auf der Piazza Dumo in Mailand, an den Kanälen von Amsterdam und vor der Sorbonne in Paris, begegneten wir Menschen, jung und alt, die sich dessen bewusst waren. Es waren überraschend viele.   
    Źródło:
    Rocznik Toruński; 2022, 49; 157-174
    0557-2177
    Pojawia się w:
    Rocznik Toruński
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Portrety Mikołaja Kopernika z katedry w Strasburgu i z Muzeum Okręgowego w Toruniu
    THE PORTRAITS OF NICOLAUS COPERNICUS PRESERVED IN THE STRASSBOURG CATHEDRAL AND IN THE REGIONAL MUSEUM, TORUŃ, POLAND
    Autorzy:
    Flik, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/535468.pdf
    Data publikacji:
    1974
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    portrety Mikołaja Kopernika
    Mikołaj Kopernik
    sztuka epoki Kopernika
    Portret Kopernika sztrasburski
    Tobiasz Stimmer
    portret Kopernika z Muzeum w Toruniu
    Teodor de Bry
    Opis:
    To the number of the most ancient images of Nicolaus Coipernieuis are to be counted a portrait painted oil on a pine wood pained by Tobias Stimmer in 1571—74, forming a part of the astronomical clock of the Strassbourg Cathedral and that at present preserved in the Museum in Toruń, coming from the end of the 16th century which, according to the author’s investigations, was executed by a Dutch artist named Marcus Geeraets on the basis of a portrait drawing once preserved in Frombork. Marcus Geeraets was for many years supplying his drawings to Theodore de Bry, an engraver, who at the end of the 16th century have executed the well-known copper plate representing the portrait of that great astronomer. Both the above-named artists can therefore be listed as the first inspirers and publishers of Copernicus images in the Netherlands, Germany and England. By means of X-raying it became possible to reveal in the Toruń portrait an underpainting which was e x ecuted much more artistically than the final version itself. As to its details this underpainting is identical with the copper plate engraving by de Bry which means that the engraver must have seen the portrait during the first stage of its execution and made use of the accurate drawing prepared by the Dutch painter. In the further course of investigations of that portrait it proved that in the 17th century it was shortened in height and that the sitter wais originally shown with his both fists visible, holding in one hand a istem of lily of the valley. As a consequence of the same X-ray investigations it was possible to etablish that the Strassbourg portrait was overpainted in 1835 basing on a copy from 1735 that was made for the Paris Astronomical Observatory from a sixteenth-century drawing then preserved in Toruń. From the attached rentgenograms it may easily be seen that in the authentic version the astronomer is portrayed with a quite different hair-do; his long hairs are straightly and freely hanging over the shoulders. Also the garment, having quite different shape of its folds, is bordered with a big, seemingly fur collar. So then, the most ancient image from Strassbourg that was, according to every probability, executed by Tobias Stimmer and the portrait from Toruń are two entirely different images differing one from another not only artistically but also technically and it must be said that that kept in the Regional Museum, Toruń As to be considered as one of considerably better quality.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 1974, 1; 66-72
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Próba zrozumienia idei konstrukcji tablicy astronomicznej M. Kopernika na olsztyńskim zamku z pomocą pomiarów fotogrametrycznych
    An attempt at understanding the concept of Nicholas Copernicus’ astronomical table, housed in the Olsztyn castle, using photogrammetric measurements
    Autorzy:
    Miałdun, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/131286.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Geodetów Polskich
    Tematy:
    Mikołaj Kopernik
    tablica astronomiczna
    fotogrametria
    równonoc
    zegar słoneczny refleksyjny
    Nicolaus Copernicus
    astronomical table
    photogrammetry
    equinox
    reflective sundial
    Opis:
    Na wewnętrznej ścianie krużganka olsztyńskiego zamku znajduje się niezwykła pamiątka po Mikołaju Koperniku. Jest to tablica o szerokości 7.2 m i wysokości 1.45 m uznawana za jedyny zachowany instrument badawczy, wykonany przez samego astronoma. W ciągu wieków znaczne fragmenty tablicy zostały zniszczone podczas robót budowlanych. W XIX w. podjęto nieprofesjonalną próbę odtworzenia brakujących fragmentów. Pod koniec lat 50 ub. wieku zespół konserwatorów z warszawskich Pracowni Konserwacji Zabytków usunął wszystkie przemalowania i uzupełnienia, które nie miały szesnastowiecznej metryki. Po przeszło 50 latach od tamtej pory nagromadziło się wiele pytań o funkcję jaką miała pełnić ta tablica na zamku. Czy na pewno był to instrument astronomiczny? Powołany jesienią 2006 r. zespół badawczy miał za zadanie wykonanie dokładnej inwentaryzacji fotogrametrycznej i konserwatorskiej oraz wstępnej interpretacji uzyskanych danych. W pierwszej kolejności wykonano barwny fotoplan tablicy. Pomiary oparto o punkty GPS zastabilizowane na dziedzińcu zamku. Zadanie to wykonali pracownicy Katedry Geodezji Satelitarnej i Nawigacji UWM. Współrzędne tych punktów oraz punktów na tablicy przeliczono do sferycznego układu współrzędnych geograficznych. Następnie wyznaczono azymut płaszczyzny tablicy względem południka miejscowego (przechodzącego przez środek tablicy). Wg badaczy zajmujących się w przeszłości tą tablicą, rysunek na jej powierzchni jest swoistym słonecznym zegarem refleksyjnym. Snując swe przypuszczenia nie określali precyzyjnie położenia zwierciadła względem tablicy. Rozwiązanie tego problemu znajduje się w tej pracy. Mimo nikłych i niepewnych danych wyznaczono położenie zwierciadła z dość dobrą dokładnością. Potwierdzeniem słuszności przyjętego toku badań, jest trwający ciągle eksperyment pomiarowy prowadzony na replice tablicy. Badania konserwatorskie wsparte były wykonaniem i interpretacją zdjęć w podczerwieni oraz luminescencji w ultrafiolecie. Potwierdziły one istnienie wielu przemalowań i zniszczeń na powierzchni tablicy. Analizy barwników, podłoża i tynku potwierdziły, że najstarsze warstwy pochodzą z XVI wieku. Wynikiem precyzyjnych pomiarów fotogrametrycznych rysunku na tablicy jest zbudowanie jej matematycznego modelu. Model ten niestety dość poważnie odstaje w niektórych partiach od rzeczywistości. Oparty jest on na obliczeniach astronomicznych. Żadne XVI-wieczne źródła pisane nie wspominają o tablicy i sam Kopernik nie pisze o niej ani słowem. Stąd wykreowany model jest tylko prawdopodobnym obrazem pierwotnego stanu przyrządu. Czy rzeczywiście był to instrument pomiarowy astronoma? W świetle dotychczasowych badań był to raczej kalendarz astronomiczny i jednocześnie zegar słoneczny i mógł być wykonany przez Kopernika.
    On the inner wall of the gallery in the Olsztyn Castle, there is an unusual memento, left there by Nicholas Copernicus. It is a table, 7.2 m wide and 1.45 m high, regarded as the only research instrument built by the astronomer himself. Over the centuries, fragments of the table have been damaged during construction works. In the 19th century, amateur restorers made an attempt to reconstruct the missing fragments. In the 1960s, a team of restorers from the Warsaw Monument Conservation Workshop removed all the paint coats and fillings added on past the 16th century. Now, forty years later, numerous questions persist as to the function the table was to fulfill in the castle. Was it really an astronomical instrument? In autumn 2006, a research team was charged with the task of preparing a complete photogrammetric and conservation stocktaking and preliminary interpretation of the data. First, a precise colour orthophotomap of the table was made. The measurements were based on GPS points, stabilised on the castle courtyard. The task was performed by the personnel of the Department of Satellite Geodesy and Navigation of the University of Warmia and Mazury. The coordinates of those points and of the points on the table were recalculated into a spherical system of geographical coordinates. The azimuth of the table plane was then determined in relation to the local meridian (running through the table centre). According to the scholars who studied the table in the past, the drawing on its surface is a kind of reflective sundial. Those researchers did not determine the mirror’s position against the table with any precision. The problem has been solved in this study. Despite scarce and uncertain data, the mirror’s position has been determined with considerable precision. The working hypothesis has been confirmed by an ongoing experiment involving a replica of the table. The restoration study has been aided by infrared photographs and UV luminescence. Analysis and interpretation of the results have confirmed the table to have been covered by numerous coats of paint and to have damaged fragments. Analyses of dyes, base, and plaster showed the oldest layers to derive from the 16th century. The precise photogrammetric measurements of the table's drawing allowed to develop its mathematical model. However, in some parts, the model significantly deviates from the original and is based on astronomical calculations. None of the 16th century sources mentioned the table and Copernicus himself did not write a word about it. Hence, the model developed is only a putative image of the original condition of the instrument. Was it really the astronomer’s measurement instrument? In the light of the research conducted so far, it appears that it was an astronomical calendar, and that it may have indeed been made by Copernicus.
    Źródło:
    Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2008, 18b; 387-395
    2083-2214
    2391-9477
    Pojawia się w:
    Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The meaning of birth date - the astrological and astronomical dimensions of medieval and early modern natal charts
    Znaczenie daty urodzin – wymiar astrologiczny i astronomiczny średniowiecznych i wczesnonowożytnych horoskopów natalnych
    Autorzy:
    Konarska-Zimnicka, Sylwia K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28762538.pdf
    Data publikacji:
    2024-03-15
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    astrology
    horoscopes
    Nicolaus Copernicus
    history of science
    Cracow University
    astrologia
    horoskopy
    Mikołaj Kopernik
    historia nauki
    Uniwersytet Krakowski
    Opis:
    The date of man's birth is the symbolic beginning of his marriage with earthly existence, and this was shrouded in a fog of mystery. This mystery was attempted to be known by astrologers, who had knowledge and forecasting tools at their disposal. Such tools included birth horoscopes in their various forms (natal, rectified, anniversary). A skilful astrologer was supposedly able to "read" the fate of the horoscope's addressee from the arrangement of planets, zodiac signs, lunar nodes or fixed stars. And as the belief in the reliability of these predictions was great, so was the demand for horoscopes and the services of astrologers. It is thanks to the fortunately preserved sources that we are able to investigate how great a role knowledge of the date of birth played in the Middle Ages and early modern era in both astrological and astronomical terms.
    Data przyjścia człowieka na świat to symboliczny początek jego mariażu z ziemską egzystencją, a ta owiana była mgłą tajemnicy. Tajemnicę tę próbowali poznać astrologowie, którzy dysponowali wiedzą i narzędziami prognostycznymi. Do takich narzędzi należały horoskopy urodzinowe w różnych odmianach (natalne, rektyfikowane, rocznicowe). Wprawny astrolog z układu planet, znaków zodiaku, węzłów księżycowych czy gwiazd stałych ponoć był w stanie „wyczytać” losy adresata horoskopu. A że przekonanie o rzetelności tych prognoz było wielkie, zapotrzebowanie na horoskopu i usługi astrologów również. To właśnie dzięki szczęśliwie zachowanym źródłom jesteśmy w stanie zbadać, jak dużą rolę w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej odgrywała znajomość daty urodzin w wymiarze tak astrologicznym, jak i astronomicznym.
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2023, 323, 4; 578-590
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aparat matematyczny "De revolutionibus orbium coelestrium" Mikołaja Kopernika oraz jego recepcja w nauczaniu szkolnym realizowanym na ziemiach polskich od XVI do XXI wieku
    The mathematical apparatus of Nicolaus Copernicus‘s De revolutionibus orbium coelestium and its reception in secondary school education on the Polish territories from the 16th to the 21st century
    Autorzy:
    Karpińska, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28825310.pdf
    Data publikacji:
    2023-03-15
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    Mikołaj Kopernik
    trygonometria
    historia matematyki
    De revolutionibus
    historia nauczania matematyki
    Nicolaus Copernicus
    trigonometry
    history of mathematics
    history of mathematics education
    Opis:
    W artykule dokonano analizy treści zawartych w rozdziałach XII, XIII i XIV pierwszej księgi „De revolutionibus orbium coelestium” Mikołaja Kopernika. Rozdziały te zawierają materiał trygonometryczny, na którym astronom oparł wszelkie rozważania dotyczące heliocentryzmu. W rozdziale XII zbudował tablice „cięciw w kole”, które dzisiaj nazwalibyśmy tablicami sinusów. W rozdziałach XIII i XIV zajął się rozwiązywaniem trójkątów płaskich i sferycznych. W niniejszym artykule ten aparat matematyczny został przeanalizowany ze współczesnego punktu widzenia, przy użyciu współczesnych oznaczeń i terminologii. Analizie została poddana recepcja matematyki Kopernika w nauczaniu szkolnym realizowanym na ziemiach polskich od XVI do XXI w.
    The article analyses the contents of chapters XII, XIII and XIV of Nicolaus Copernicus’ first book De revolutionibus orbium coelestium. These chapters contain the trigonometric material on which the astronomer based all considerations about heliocentrism. In chapter XII, he built “chords of a circle” tables, which today we would call sinus tables. Chapters XIII and XIV dealt with the solution of flat and spherical triangles. In this paper, this mathematical apparatus has been analysed from a contemporary point of view, using modern symbols and terminology. The analysis was carried out on the reception of Copernicus mathematics in school teaching on the Polish territories from the 16th to the 21st century.
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2023, 323, 4; 633-664
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Międzynarodowe aspekty toruńskich obchodów jubileuszu 500-lecia urodzin Mikołaja Kopernika w roku 1973. Wybrane wydarzenia
    Internationale Aspekte der Toruner Feierlichkeiten zum 500. Geburtstag von Nikolaus Kopernikus im Jahr 1973. Ausgewählte Veranstaltungen
    International aspects of the celebrations of the 500th anniversary of Nicolaus Copernicus’ birth in 1973. Selected events
    Autorzy:
    Bohr, Iwo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52494350.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Towarzystwo Miłośników Torunia
    Tematy:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (UMK)
    Mikołaj Kopernik
    jubileusz kopernikański
    Wilhelmina Iwanowska
    Międzynarodowa Unia Astronomiczna
    Międzynarodowa Unia Historii i Filozofii Nauki
    Nicolaus Copernicus University in Toruń (UMK)
    Nicolaus Copernicus
    Copernican jubilee
    International Astronomical Union
    International Union of the History and Philosophy of Science
    Nikolaus-Kopernikus-Universität Toruń (UMK)
    Nikolaus Kopernikus
    Kopernikanisches Jubiläum
    Internationale Astronomische Union
    Internationale Union für Geschichte und Philosophie der Wissenschaften
    Opis:
    W niniejszym artykule zostaną omówione najważniejsze wydarzenia międzynarodowe zorganizowane w Toruniu w roku 1973 w ramach obchodów jubileuszu 500-lecia urodzin Mikołaja Kopernika. Szczególna uwaga zostanie poświęcona dwóm kluczowym zjazdom naukowym: sympozjum pod nazwą „Badanie Układu Planetarnego” oraz Colloquia Copernicana, czyli obradom poświęconym historii astronomii i recepcji dzieła Kopernika. Wydarzenia jubileuszowe zostaną omówione w kontekście zjawisk zachodzących w polityce międzynarodowej, takich jak odprężenie czy Ostpolitik realizowanej przez RFN, a także z uwzględnieniem polityki krajowej. Szczególna uwaga zostanie poświęcona stopniowemu otwieraniu się Polski na świat w okresie późnych rządów Władysława Gomułki i wczesnych Edwarda Gierka. Uroczystości jubileuszowe miały wpisywać się w propagowanie w świecie obrazu Polski jako kraju szybko modernizującego się. W artykule przedstawiono krótko starania profesor Wilhelminy Iwanowskiej mające na celu obronę planów rozbudowy zaplecza lokalowego i instrumentalnego toruńskiej radioastronomii, którym zagrażało wycofanie finansowania.   
    This article will discuss the most important international events organised in Toruń in 1973 as part of the celebrations of the 500th anniversary of the birth of Nicolaus Copernicus. Particular attention will be given to two key scientific congresses: the symposium on ‘The Exploration of the Planetary System’ and the Colloquia Copernicana, i.e. proceedings devoted to the history of astronomy and the reception of Copernicus’ work. The events of the jubilee will be discussed in the context of phenomena in international politics such as de-escalation or the Ostpolitik pursued by West Germany, as well as with regard to domestic politics. Particular attention will be paid to the gradual opening of Poland to the world during the late rule of Władysław Gomułka and the early rule of Edward Gierek. The jubilee celebrations were intended as international promotion of the image of Poland as a rapidly modernising country. The article briefly outlines Professor Wilhelmina Iwanowska’s efforts to defend the plans to expand the premises and instrumental facilities of Toruń’s radio astronomy department, which were threatened by the withdrawal of funding.  
    Im vorliegenden Beitrag werden die wichtigsten internationalen Veranstaltungen besprochen, die 1973 in Toruń im Rahmen der Feierlichkeiten zum 500. Geburtstag von Nikolaus Kopernikus stattfanden. Besonderes Augenmerk wird zwei wissenschaftlichen Tagungen gewidmet, die von Schlüsselbedeutung waren: Symposium mit dem Titel „Erforschung des Planetensystems“ und Colloquia Copernicana, d.h. eine Tagung zur Geschichte der Astronomie und zur Rezeption des Werkes Kopernikus. Die Jubiläumsveranstaltungen werden hier im Kontext der sich in der internationalen Politik vollziehenden Phänomene, wie Entspannung oder der von der Regierung der BRD realisierten Ostpolitik, unter der Berücksichtigung der polnischen Politik diskutiert. Besonderes Augenmerk wird auf die allmähliche Öffnung Polens gegenüber der Welt in der späten Regierungszeit von Władysław Gomułka und der frühen Periode von Edward Gierek gelegt. Die Jubiläumsfeierlichkeiten sollten ein Teil der weltweiten Förderung des Images Polens als sich rasch modernisierenden Landes werden. Im Beitrag wurden auch kurz die Bemühungen der Professorin Wilhelmina Iwanowska beschrieben, die Pläne zur Erweiterung der Räumlichkeiten und des Instrumentariums der Toruner Radioastronomie zu verteidigen, die durch den Entzug der Finanzierung bedroht waren  
    Źródło:
    Rocznik Toruński; 2023, 50; 159-189
    0557-2177
    Pojawia się w:
    Rocznik Toruński
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies