- Tytuł:
-
Pozycja tektoniczna Roztocza w świetle historii rozwoju zapadliska przedkarpackiego
Tectonic position of the Roztocze region in the light of the evolution history of the Carpathian Foredeep - Autorzy:
-
Jankowski, L.
Margielewski, W. - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2061934.pdf
- Data publikacji:
- 2015
- Wydawca:
- Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
- Tematy:
-
rekonstrukcja tektoniczna
uskok przesuwczy
struktura kwiatowa
wypiętrzenie przedgórskie
Roztocze Środkowe i Południowe
południowo-wschodnia Polska
tectonic reconstruction
strike-slip fault
flower structure
forebulge structure
Middle and Southern Roztocze region
south-east Poland - Opis:
-
Analizy tektoniczne wykonane na podstawie pomiarów powierzchni nieciągłości tektonicznych w obrębie masywów skalnych polskiej części Roztocza, pozwoliły na odtworzenie historii tektonicznej jego struktury, związanej z tworzeniem się zapadliska przedkarpackiego i etapami nasuwczymi Karpat. Analizy wykazały, że struktura Roztocza powstała w efekcie nakładania się asocjacji struktur tektonicznych związanych z formowaniem uskoku prawoprzesuwczego (tzw. struktury kwiatowe ‒ flower structures i struktury typu koński ogon – horse tail structure) i struktury forebulge związanej z wypiętrzeniem przedgórskim spowodowanym nasuwaniem się Karpat na przedpole (tu: zapadlisko przedkarpackie). Wielokrotne reaktywowanie stref dyslokacyjnych, obramowujących Roztocze i dzielących je na bloki, było efektem formowania się uskoków inwersyjnych (związanych ze strukturą forebulge), reaktywowanych później wskutek kolapsu jako uskoki normalne. Zmiana zwrotu uskoku przesuwczego ograniczającego Roztocze na sinistralny, była efektem reorientacji pola naprężeń spowodowanej zmianą kierunku nasuwczego Karpat ku SSE. Spowodowało to inwersję stref naprzemiennie obniżanych i wynoszonych wzdłuż krawędzi Roztocza: obecnie wynoszone są obszary z niezerodowanymi, miąższami pokrywami utworów neogeńskich, obniżane zaś fragmenty strefy krawędziowej erozyjnie pozbawione tych utworów. Współcześnie obserwowane dźwiganie neotektoniczne Roztocza jest efektem footwall elevation, związanej z zespołami aktywnych uskoków zrzutowych (normalnych), ograniczających strukturę zrębową Roztocza, jak też dzielących wał na bloki.
The paper presents new concept of the tectonic development of the Roztocze region, uplifted as a tectonic horst structure. Measurements of tectonic discontinuities (joints, faults) in the rocks building the Roztocze region, as well as the analysis of Neogene deposits distribution on the Roztocze horst, have allowed authors to establish several tectonic stages of the Roztocze development. Thrusting of the Carpathians to the north caused the formation of a strike-slip (dextral) fault along the eastern part of their foredeep (and associated flower structures and horse tail structures). As a result of forebulge structure formation, caused by progressive thrusting of the Carpathian orogen and isostatic uplift of their foreland, strike-slip faults were reactivated as reverse-slip faults. Subsequently, due to collapse of the Carpathian massifs, discontinuities were again reactivated as dip-slip faults. The footwall elevation associated with normal faults formed into the Roztocze Horst and divided region to blocks, causing a neotectonic uplift of the Roztocze region. - Źródło:
-
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2015, 462; 7--27
0867-6143 - Pojawia się w:
- Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł