Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "history of Kraków" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-15 z 15
Tytuł:
O starym Podgórzu słów kilka. Krajobraz kulturowy dzielnicy Krakowa
Remarks on the Podgórze district. The cultural landscape of one of the Krakow’s district
Autorzy:
Łyczak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/107109.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Biologiczno-Rolniczy
Tematy:
Kraków
Podgórze
krajobraz kulturowy
historia Krakowa
cultural landscape
history of Kraków
Opis:
Podgórze to jedna z najpiękniejszych i najbardziej malowniczych dzielnic Krakowa. Położona na prawym brzegu Wisły była świadkiem wielu ważnych wydarzeń historycznych i przemian jakie stały się udziałem całego miast przez stulecia. Dziś staje się obiektem uwagi i zainteresowania zarówno turystów, przyciąganych tutaj przez nowe muzea i placówki kulturalne, ale także badaczy, którzy próbują rozwiązać niejedną z zagadek przeszłości tego rejonu miasta. Obserwujemy tu także szereg działań nie zawsze właściwie wspomagających ochronę krajobrazu kulturowego tej dzielnicy a niejednokrotnie wręcz mu szkodzących.
Podgórze is one of the most beautiful and picturesque districts of Krakow. Situated on the right bank of the Vistula has witnessed of many important historical events and changes that have become to all the city districts for centuries. Today, Podgórze becomes the object of attention and interest to both, tourists attracted here by new museums and cultural institutions, but also researchers who are trying to solve many of the past mysteries of this area. We may also notice here a number of operations that are not properly supporting the protection of the cultural landscape of this district and sometimes even harming its image.
Źródło:
Topiarius. Studia krajobrazowe; 2015, 1; 85-104
2449-9595
2543-926X
Pojawia się w:
Topiarius. Studia krajobrazowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niektóre aspekty rozwoju elektroniki w krakowie
Some aspects of electronics development in Cracow
Autorzy:
Zaraska, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1197545.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych Komel
Tematy:
elektronika
historia rozwoju
Kraków
electronics
history of development
Krakow
Opis:
Electronics in Krakow has been developing since Poland regained independence in 1918. Originally it was scientific research done at the Faculty of Physics of the Academy of Mining and Metallurgy (AGH). In mid-1930s there were attempts to start production of transducers for measurement of non-electrical quantities, however mass production of electronic components happened only after WW2, starting with transducers and continuing with passive elements. In 1970s and 80s it was expanded to include passive and active thick-film microdevices, data acquisition systems and cassettes for acquisition systems 70, CAMAC and EUROCARD. Economic transition of the 1990s caused a breakdown in electronic market in Poland and forced a deep restructuring of manufacturing. At the same time new initiatives appeared in the area of design and manufacturing of lighting systems, industrial automation and robotics and electronic assembly.
Elektronika w Krakowie rozwijała się od momentu odzyskania niepodległości. Początkowo były to badania naukowe prowadzone w Katedrze Fizyki Akademii Górniczej. W drugiej połowie lat trzydziestych XX w. pojawiły się próby uruchomienia produkcji pomiarowych przetworników wielkości nieelektrycznych na elektryczne. Rozwój produkcji na dużą skalę nastąpił po II wojnie światowej. Początkowo były to przetworniki pomiarowe oraz elektroniczne podzespoły bierne. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX w. asortyment ten rozszerzono o elektroniczne mikroukłady grubowarstwowe czynne i bierne, systemy akwizycji danych oraz kasety do systemów pomiarowych kolejno: Standard 70, CAMAC i EUROCARTA. Przemiany ustrojowe lat dziewięćdziesiątych XX w. spowodowały załamanie rynku elektronicznego w Polsce i wywołały głęboką restrukturyzację produkcji. Jednocześnie pojawiły się nowe inicjatywy w zakresie projektowania i produkcji nowych systemów oświetleniowych oraz automatyki i robotyki przemysłowej, a także montażu elektronicznego.
Źródło:
Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe; 2018, 4, 120; 233-242
0239-3646
2084-5618
Pojawia się w:
Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ks. Wacław Sierakowski – propagator wiedzy o muzyce i organizator szkolnictwa muzycznego w okresie działalności Komisji Edukacji Narodowej
Father Wacław Sierakowski: Propagator of Musical Knowledge and Organiser of Musical Education in the Times of the Commission of National Education
Autorzy:
Piekarski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/957085.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of education
music
Krakow
historia edukacji
muzyka
Kraków
Opis:
In the second half of the 18th century, musical education in Poland was poor. The Commission of National Education (1773–1793) did not take music into account in its projects. The individual willing to change the situation was Father Wacław Sierakowski (1741–1806), provost of the Wawel Cathedral in Krakow. He played a significant role in the musical life of the city as an organiser of public concerts and founder of a private music school. In 1795–1796, he published a three-volume musical textbook, The Art of Music for Young Polish People (Sztuka muzyki dla młodzieży krajowej), one of the first musical textbooks in the Polish language. In Sierakowski’s publication the stress was put on the social and national value of music. The first volume also featured Sierakowski’s petition from 1792, intended for submission before the Sejm (Polish Parliament), in which the author propounded the idea of the state taking over musical education and establishing a major statesponsored music school in Krakow (Alumnatus Vocalistarum). These plans were never carried out as the third partition of Poland ensued in 1795.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2016, 34; 85-99
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wydatki na utrzymanie ratusza w Krakowie XVI–XVIII wieku
Autorzy:
Szlęzak, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603394.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Kraków
town hall
ledgers
expenses
salaries
history of towns
Opis:
The excellently preserved town archives in Kraków, and above all, the sources of finance, enable extensive research to be conducted on the expenditure incurred to maintain Kraków’s town hall. The most important sources are the well preserved records regarding the city’s income and expenditure, which contain a lot of information about the expenses incurred for this purpose. In the 16th and 17th century, expenses to meet the needs of the town’s chancellery, to provide materials for the town hall building and to carry out maintenance works inside the building were noted in the section titled praetorii necessaria. Other expenses “regarding the town hall”, relating in particular to repair and construction works, are significantly dispersed in the accounts. The accounts show that throughout the period under discussion the town authorities employed permanent workers to perform some tasks within the town hall building and paid them weekly wages, while other tasks were performed by artisans and workers employed to complete specific tasks. The expenses that can be identified show that with the gradual impoverishment of the town, maintaining the town hall was an increasing burden on its budget. It could be said that the Kraków town hall building is a specific reflection of the state of the town’s finances. During the 16th century, the building prospered and was enlarged and enhanced, but fell into disrepair during Kraków’s political and economic slump.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2014, 74
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Akademicka Pracownia Architektury SSP "Żaczek": krakowski inkubator przedsiębiorczości architektonicznej
Akademicka Pracownia Architektury SSP "Żaczek": business incubator of architectural practices in Cracow
Autorzy:
Jasiński, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370630.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
Akademicka Pracownia Architektury
historia praktyki architektonicznej
Kraków
history of architectural practice
Opis:
W latach 1980-1990 działała w Krakowie Akademicka Pracownia Architektury - APA. Ta niewielka placówka, kierowana przez Stanisława Deńko, która powstała w ramach Studenckiej Spółdzielni Pracy „Żaczek”, stała się swoistym inkubatorem przedsiębiorczości architektonicznej. Wywodzą się z niej właściciele szeregu krakowskich firm architektonicznych, m.in. APA Czech-Duliński-Wróbel, Wizja Stanisława Deńki, DDJM Marka Dunikowskiego, Biuro Architektoniczne Artura Jasińskiego oraz Q-Arch Roberta Kuzianika i Wiesława Sochy.
Between 1980-1990 in Kraków Akademicka Pracownia Architektury – APA1 was active. This small studio, supervised by Stanisław Deńko, which was a part of Student’s Cooperative “Żaczek”, had became a business incubator of many architectural practices, including APA Czech-Duliński Wróbel, Stanisław Deńko’s Wizja, Marek Dunikowski’s DDJM, Biuro Architektoniczne Artur Jasiński I Wspólnicy and Q-Arch lead by Robert Kuzianik and Wiesław Socha
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2012, 17; 227-246
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początki laparoskopii w Krakowie. Nowości w chirurgii – wybrane zagadnienia
The origins of laparoscopy in Cracow. News in surgery - selected issues
Autorzy:
Cienciała, Antoni
Zelek, Michał
Puka, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/527886.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
laparoskopia
historia medycyny
Kraków
robot chirurgiczny
Laparoscopy
history of medicine
Cracow
robot surgery
Opis:
Wziernikowanie jamy otrzewnowej chorego – czyli laparoskopia jest jedną z technik chirurgicznych, która w ostatnich dwóch dekadach XX wieku odmieniła codzienną praktykę chirurgiczną na świecie. Historia laparoskopii sięga początków XIX wieku, jednak najbardziej dynamiczny jej rozwój przypada na drugą połowę XX wieku. Zawdzięczamy to zarówno pracy pionierów technik małoinwazyjnych jak i rozwojowi techniki. Początki laparoskopii w Krakowie przypadają na początek lat 90. XX wieku. Pierwsze dwa tego typu zabiegi wykonano przez polskich chirurgów przy okazji pobytu w Krakowie jednego z polskich pionierów tego typu zabiegów – E. Stanowskiego, 11.06.1992 przez A. Bobrzyńskiego w II Klinice Chirurgii Akademii Medycznej w Krakowie oraz dzień później - 12.06.1992 przez A. Cienciałę w Klinicznym Oddziale Chirurgii Ogólnej Wojskowego Szpitala Klinicznego w Krakowie. Technika ta stopniowo zyskiwała na popularności i dzisiaj jest standardowo wykorzystywana w małopolskich oddziałach chirurgicznych. Chirurdzy jednak nie przestali poszukiwać coraz to nowych technik operacyjnych, które mają zminimalizować jeszcze bardziej uraz operacyjny oraz zapewnić pacjentowi maksymalnie skuteczną i efektywną operację. Techniki te wywodzą się w dużym stopniu bądź stanowią swego rodzaju rozwinięcie klasycznej laparoskopii. Wśród nich należy wymienić SILS (Single Incision Laparoscopic Surgery), NOTES (Natural Orifi ce Translumenal Endoscopic Surgery), operacje hybrydowe oraz roboty chirurgiczne.
One surgical technique that has changed every-day surgical practice in the last two decades of the 20th century is laparoscopy. This technique dates from the beginning of the 19th century, but the most dynamic development was in the second half of the 20th century. We are indebted to the work of pioneers of minimally invasive surgical techniques and the development of technology. Laparoscopy has developed especially since the early 1990s. The fi rst laparoscopic procedure was performed in Cracow by A. Bobrzyński at the Second Surgery Department of Cracow Medical University (11.06.1992), while the second was performed the next day by A. Cienciała at the Surgery Department of the Fifth Military Clinical Hospital (12.06.1992) with the assistance of E. Stanowski, a Polish pioneer of this technique. This technique became more popular and now is very common in Cracow surgery wards. Surgeons have not stopped searching for new operational techniques which could minimize surgical trauma and maximize the efficacy of operations. These techniques are derived from classic laparoscopy and the following should be mentioned: SILS (Single Incision Laparoscopic Surgery), NOTES (Natural Orifice Translumenal Endoscopic Surgery), hybrid operations and robotic surgery.
Źródło:
Państwo i Społeczeństwo; 2016, 4; 127-132
1643-8299
2451-0858
Pojawia się w:
Państwo i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początki kształcenia akuszerek w Krakowie (1780–1805)
The Beginnings of Midwives Education in Cracow (1780–1805)
Autorzy:
Stawiak-Ososińska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/448641.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
położnictwo
historia
kształcenie akuszerek
Kraków
XVIII wiek
midwifery
history
training of midwives
Cracow
18th century
Opis:
Powołanie do życia krakowskiej szkoły akuszerek nierozerwalnie związane jest z reformą Akademii Krakowskiej przeprowadzonej w drugiej połowie lat siedemdziesiątych XVIII wieku przez Hugona Kołłątaja. W ówczesnej Polsce wyniszczonej wewnętrznie i słabej politycznie nikt nie zajmował się kwestią zapewnienia społeczeństwu szkoły kształcącej przyszłych medyków – lekarzy, cyrulików czy też położnych. Korzystne warunki do stworzenia takiej placówki pojawiły się dopiero po utworzeniu Komisji Edukacji Narodowej, której głównym zadaniem stała się reforma szkolnictwa na wszystkich szczeblach. W zakresie szkolnictwa wyższego zreformowane zostały dwie uczelnie: w Krakowie i w Wilnie. W Krakowie utworzono nowoczesny Wydział Lekarski, w ramach którego funkcjonowała Katedra Chirurgii i Położnictwa. To przy niej, zgodnie z założeniami projektodawcy uniwersyteckiego modelu kształcenia medycznego na Akademii Krakowskiej – Andrzeja Badurskiego, zdecydowano otworzyć dwu- lub trzymiesięczne praktyczne kursy dla niewiast pragnących w przyszłości zajmować się pomocą położniczą. Szkoła od początku swego istnienia borykała się z przeróżnymi problemami; ówczesna klinika położnicza dysponowała zaledwie jednym łóżkiem dla położnic, brakowało tzw. materiału klinicznego (czyli kobiet, które zdecydowałyby się „rodzić publicznie”), na którym uczennice mogłyby ćwiczyć umiejętności praktyczne, problem był też z przekazem wiedzy (którą dla mężczyzn wykładano po łacinie, a dla kobiet trzeba było podawać po polsku, bowiem pierwsze uczennice były analfabetkami), gdyż do tej pory nie istniała terminologia położnicza w języku polskim. Ogromne zasługi dla rozwoju kształcenia położniczego w Krakowie położył pierwszy nauczyciel profesor Rafał Czerwiakowski – dzięki niemu szkoła powoli, ale systematycznie rozwijała się. Te pierwsze lata istnienia szkoły akuszerek, mimo że bardzo trudne, pozwoliły na stworzenie instytucji, która przez cały XIX wiek nieprzerwanie kształciła położne niemal dla całej Galicji.
Establishing midwives school of Kraków was inseparably related to the Kraków Academy reform conducted in the late 70s of the 18th century by Hugo Kołłątaj. In contemporary Poland, destroyed from inside and politically weak, nobody took care of providing the society with the school which would educate the future medical practitioners – doctors or midwives. Favourable conditions to establish such an institution occurred after appointing the Commission of National Education, the main responsibility of which was the education reform on all levels. With respect to the higher education, two universities were subject to the reform: the one in Kraków and the one in Vilnius. In Kraków, the modern, at that time, Faculty of Medicine was formed, as a part of which the Surgery and Midwifery Division was established. According to the assumptions of the initiator of the university model of medical education at the University of Kraków – Mr Andrzej Badurski, it was decided to initiate two or three-month practical courses for the female students willing to engage in midwifery assistance in the future. The school, from its early days, encountered various problems; the contemporary maternity clinic was equipped with only one bad for the newly delivered mothers, there was deficiency of so called clinic material i.e. women who would decide to give birth in public, the students could practice their skills, acquiring the knowledge was also a problem (male students had lectures in Latin, female students in Polish, since the first students were illiterate), because so far the Polish maternity terminology was unavailable. The first teacher, professor Rafał Czerwiakowski had considerable achievements with reference to the development of maternity education in Kraków. Thanks to him, the school developed gradually. The first years of midwives school, although very difficult, allowed to establish the institution which continuously provided education to midwives in almost entire area of Galicia for the whole 19th century.
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2016, 19, 3; 35-54
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Janina Jasicka i jej „archiwum zapośredniczone” Zarządu Wojewódzkiego Ligi Kobiet w Krakowie
Janina Jasicka and her “mediated archive” of the provincial board of the Women’s League in Krakow
Autorzy:
Klich-Kluczewska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835507.pdf
Data publikacji:
2021-09-20
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
historia kobiet
Zarząd Wojewódzki Ligi Kobiet w Krakowie
Janina Jasicka
Kraków
archiwum kobiet
women’s history
Provincial Board of the Women’s League in Krakow
Krakow
women’s archive
Opis:
Artykuł jest poświęcony wyjątkowemu pod względem formy i zawartości archiwum powojennego krakowskiego Wojewódzkiego Zarządu Ligi Kobiet, jakim jest zbiór dokumentów różnego charakteru i pochodzenia, zachowany w spuściźnie Janiny Jasickiej w Archiwum Narodowym w Krakowie. Ta niejednorodna kolekcja określona została mianem „archiwum zapośredniczonego”, ponieważ jest ono zaprzeczeniem tradycyjnego, uporządkowanego archiwum instytucjonalnego, a jego kształt jest wynikiem świadomych wyborów pośrednika, czyli kronikarki Zarządu. Przypadkowość zachowanych materiałów powoduje, że w zbiorach znajdujemy np. nieobecne w innych archiwach unikatowe fotografie czy też czynione prawdopodobnie tylko na prywatny użytek notatki o poszczególnych działaczkach.
The article is devoted to the unique in terms of form and content archive of the post-war Krakow Provincial Board of the League of Women, which is a collection of documents of various nature and origin, preserved in the legacy of Janina Jasicka in the National Archives in Krakow. This heterogeneous collection has been called the “mediated archive” because it is a contradiction to the traditional, structured institutional archive, and its shape is the result of the deliberate choices of the intermediary, i.e. the chronicler of the Management. The randomness of the preserved materials means that the collections include, for example, unique photographs that are absent from other archives, or, for example, notes about individual activists, probably made only for private use.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2021, 2(11); 117-127
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział Instytutu Historii Architektury i Konserwacji Zabytków w procesie odnowy Krakowa
Autorzy:
Kadłuczka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217506.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Teatr Stary w Krakowie
konserwacja
Rynek Główny w Krakowie
Kraków
zespół pałacowo-ogrodowy
Instytutu Historii Architektury i Konserwacji Zabytków
Old Theatre in Krakow
conservation
Main Market
palace
garden
Institute of History of Architecture and Monument Preservation
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2003, 13; 78-81
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kartka z dziejów nauczania bibliologii. Wokół notatek do wykładów Józefa Muczkowskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim w latach 1837-1858
Notes to the lectures of Józef Muczkowski at the Jagiellonian University in the years 1837-1858
Autorzy:
Biernacka, Maria Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472196.pdf
Data publikacji:
2020-03-24
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Józef Muczkowski (1795-1858)
bibliography
book science
history of education
Jagiellonian University
Cracow
1837-1858.
bibliografia, bibliologia
historia nauczania
Uniwersytet Jagielloński
Kraków
1837-1858
Opis:
The manuscript legacy of Józef Muczkowski, preserved in the Jagiellonian Library, includes extensive notes and materials to the lectures on bibliography, defined as the book science in the broadest sense. Muczkowski had been giving these lectures for 21 years, in the period 1837-1858. The article characterizes generally physical form, formal and content aspects of these manuscripts. The author notices a variety of their form and inconsistency of elaboration, successive completion and updating, or even the existence of several versions of particular subjects. The article presents also in extenso three lists of examine questions prepared by the lecturer to verify students’ knowledge of book science. As such, they have not been known to the book scientists so far, and therefore they are unique and still valid. Analysis of sources to these lectures revealed that, besides works of Joachim Lelewel, Muczkowski referred also to the texts of outstanding foreign human¬ists, experts in library science – both theoreticians and practitioners: F.A. Ebert, Ch. Molbech, M. Schrettinger, P.A. Budik, J.P. Namur, J. Ch. Friedrich, A.H.L. Heeren, and F. Wilken.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2020, 14, 1; 13-39
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biography of Józef Siemiradzki
Autorzy:
Głowniak, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061326.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
paleontologia
Siemiradzki Józef
Komisja Fizjograficzna
Kraków
Polska Akademia Umiejętności
Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie
history of natural sciences
palaeontology
Physiographic Commission
Polish Academy of Arts and Sciences
Jan Kazimierz University in Lvov
Opis:
In this work, the biography of Józef Siemiradzki (1858-1933) has been documented by various archival materials, and accompanied by the list of his most important publications. Józef Siemiradzki was a Professor of Palaeontology at Jan Kazimierz University in Lvov, Member of the Polish Academy of Arts and Sciences, Honorary Member of the Polish Geological Institute, Commander of the Order of Polonia Restituta, Defender of Lvov, awarded the Cross of Valour. He co-operated with the Museum of the Physiographic Commission in Kraków and the Dzieduszycki Museum in Lvov. He was a representative of the National Department of the Galician Sejm in the expedition to Brazil in aim to support Polish emigrants. He wrote over 60 treatises, e.g. "Explanations to the Geological Map" - the first synthetic presentation of the geological structure of Polish lands, "Geology of Polish Lands" - the first monograph on the geological structure of Poland written in 20th century, and "Palaeozoology" - the first Polish textbook on palaeontology for academic use. In the field of palaeontology and stratigraphy he has been known as an author of the monograph on the Upper Jurassic ammonites from the Kraków Upland and the monograph on the genus Perisphinctes of Western Europe.
Źródło:
Volumina Jurassica; 2007, 5, 1; 3-26
1896-7876
1731-3708
Pojawia się w:
Volumina Jurassica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prasa krakowska w setną rocznicę powstania listopadowego (1930)
The Cracow press and the Centenary of the November 1830 Rising
Autorzy:
Wrona, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421711.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
prasa
1918–1939
Kraków
powstanie listopadowe
prasa jako źródło
Polish press in the interwar period the 1930
commemoration of the 1830 November Rising
history and politics
the press as a tool of historical source
Opis:
Celem artykułu jest nie tylko informacja o odnotowaniu lub nie przez krakowskie periodyki przebiegu uroczystości rocznicowych w 1930 roku lub opublikowaniu artykułu okolicznościowego, ale szukanie odpowiedzi na zasadnicze pytania: czy tematyka powstania listopadowego i obchodów rocznicowych z nim związanych służyła aktualnej polityce i sprowadzona została do tych właśnie wymiarów, czy też tekstowi dziennikarskiemu nadano jeszcze inną funkcję? Czy i w jakim stopniu prasa krakowska spełniała w tym względzie rolę popularyzatora w zakresie społecznej edukacji historycznej?
The article seeks to establish whether the November Rising was — or was not — duly acknowledged in the Centenary Year 1930 in the Cracow press. But the point is not merely to take note of the coverage of the anniversary celebrations and the commemorative articles, but rather to fi nd out if these texts were infused with current political concerns. We ask further to what extent the latter came to dominate the ostensible historical theme and what other functions may have been served by the Centenary journalism of 1930. Of course, the article also considers the manner in which the Cracow press took up the role of a popular historical educator.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2013, 16, 2(32)
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Philosophy in science – a case study of the reception of the Special and the General Theory of Relativity in Kraków and Lwów before 1925
Filozofia w nauce – studium przypadku recepcji szczególnej i ogólnej teorii względności w Krakowie oraz we Lwowie przed rokiem 1925
Autorzy:
Polak, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783498.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
history of physics
philosophy of science
philosophy in science, philosophy of physics
Special Theory of Relativity
General Theory of Relativity
Albert Einstein
Ernst Mach
Bronislaw Biegeleisen
Maksymilian T. Huber
Stanislaw Loria
Zygmunt Zawirski
Stanislaw Zaremba
Tadeusz Banachiewicz
Lwów
Kraków
historia fizyki
filozofia przyrody
filozofia w nauce
filozofia fizyki
szczególna teoria względności
ogólna teoria względności
Bronisław Biegeleisen
Stanisław Loria
Stanisław Zaremba
Opis:
A centenary of Einstein’s General Theory of Relativity brings forward some questions with regard to the impact of Einstein’s theory on philosophy. This theory, and the chronologically earlier Special Theory of Relativity, have had many important philosophical implications. In Poland they provoked interesting philosophical discussions before WWII. The history of those discussions reveals numerous noteworthy facts concerning the relationships between mathematics, physics and philosophy. A case study of the reception of the Special and General Theory of Relativity in Kraków and Lwów before 1925 focuses on the peculiar specificity of exact sciences and philosophy in Polish Galicia. The concept of “philosophy in science” coined by Michael Heller is particularly suitable for describing this specificity. The article begins with a short overview of the early reception of the Special Theory of Relativity in Kraków. Next, it shows how the discussions during the 10th and 11th Congresses of Polish Physicians and Natural Scientists (Lwów 1907, Kraków 1911) influenced the reception of the STR. What is also discussed are the roots of the specificity of the reception in Lwów, i.e. the influence of the considerations about the foundations of mechanics and a public philosophical debate around Einstein’s theories. In order to demonstrate how different the reception of these theories was in Kraków, a description is provided of a methodological debate between S. Zaremba and T. Banachiewicz. Some notes are also added about the concurrent styles of philosophy of science (philosophy of nature). The article ends with conclusions about the specificity of Kraków’s and Lwów’s styles of philosophy in science. This study reveals that in this period Einstein’s theories significantly stimulated philosophical considerations in Poland. These considerations have become an important supplement to the scientific activity in Kraków and Lwów.
Setna rocznica sformułowania przez Alberta Einsteina ogólnej teorii względności jest doskonałą okazją do ponownego postawienia pytań o wpływ wspomnianej teorii na filozofię. Interesującą perspektywę oferują badania z zakresu historii nauki i historii filozofii, które pozwalają dokładniej przyjrzeć się procesowi recepcji wspomnianej teorii. Proces ten jest ważnym źródłem wiedzy o kształtowaniu się relacji nauk przyrodniczych i filozofii, gdyż poprzez analizę wskazywanych trudności i kontrowersji pozwala zidentyfikować wiele ukrytych założeń o charakterze filozoficznym, które trudno dostrzec na innych etapach rozwoju nauki. Dzięki temu analiza procesu recepcji nowych teorii naukowych staje się wyróżnionym przedmiotem analiz relacji matematyki, nauk przyrodniczych i filozofii. Z tych względów warto przyjrzeć się interesującym dyskusjom i polemikom, które miały miejsce w obrębie nauki polskiej. Szczególnie interesujące polemiki i dyskusje wokół teorii względności rozegrały się w Krakowie i we Lwowie przed rokiem 1925. Wspomniane ośrodki zostały wybrane również z tego względu, że w początkach XX wieku, wykorzystując możliwości polityczno-kulturalne powstałe w związku z istnieniem stosunkowo szerokiego zakresu autonomii Galicji, stały się one najważniejszymi centrami rozwoju nauki polskiej. Sytuacja ta zadecydowała również o połączeniu wymienionych ośrodków stosunkowo silną siecią powiązań, widocznych szczególnie na gruncie fizyki. W obu miastach powstała również specyficzna (choć z zachowaniem pewnych lokalnych odrębności) odmiana refleksji nad nauką, którą dogodnie jest określić przy pomocy pojęcia „filozofii w nauce” stworzonego przez M. Hellera. Opracowanie rozpoczyna się od krótkiego przybliżenia historii recepcji szczególnej teorii względności w Krakowie. W procesie tym najistotniejszą rolę odegrał August Witkowski, który już w 1905 roku docenił znaczenie pierwszych prac Einsteina. Kolejne punkty zwrotne w procesie recepcji teorii Einsteina wyznaczyły dwa kolejne Zjazdy Lekarzy i Przyrodników Polskich, które odbyły się kolejno we Lwowie w 1907 r. i w Krakowie w 1911 r. Pierwszy z nich zadecydował o popularyzacji idei relatywistycznych pośród przyrodników polskich, a kolejny – o popularyzacji ich wśród filozofów. Dla zrozumienia lokalnej specyfiki filozoficznych rozważań prowadzonych w ośrodku lwowskim odwołamy się do rozwoju recepcji wokół podstaw mechaniki. Zagadnienie to szczególnie mocno interesowało lwowskich uczonych z tej racji, że Lwów był do 1915 roku jedynym polskim ośrodkiem akademickim rozwijającym nauki techniczne i koncentrował w naturalny sposób większość polskich uczonych zajmujących się nauką mechaniki. To właśnie środowiska związane z lwowską Szkołą Politechniczną odegrały ważną rolę w późniejszych dyskusjach wokół szczególnej i ogólnej teorii względności. W dalszej kolejności szkicowo zaprezentowana zostanie lwowska polemika wokół teorii względności i dla kontrastu ukazana zostanie o wiele krótsza polemika rozgrywająca się w Krakowie. Szczególna uwaga zostanie poświęcona dorobkowi Zygmunta Zawirskiego, który w swej działalności podjął problematykę poruszoną w obu ośrodkach i przedstawił najbardziej interesujące rozważania ukazujące nowoczesną wizję filozofii uprawianej w ścisłym kontakcie z naukami przyrodniczymi. Prezentowany styl filozofii w nauce rozwijany w Krakowie i Lwowie został również skrótowo skonfrontowany z konkurencyjnymi filozoficznymi reakcjami na teorie Einsteina: z refleksją rozwijaną w obrębie Szkoły Lwowsko-Warszawskiej (Kazimierz Ajdukiewicz) i z wybraną refleksją neoscholastyczną (Feliks Hortyński SJ, Ludwik Wrzoł SJ, Jan Stepa). Na tym tle lepiej można dostrzec specyfikę filozofii analizowanej w tym studium przypadku – najważniejsze uwagi na ten temat zostały zawarte w zakończeniu niniejszej pracy. Niniejszy artykuł ukazuje fakt, że szczególna i ogólna teoria względności Einsteina znacząco wpłynęły na rozwój refleksji filozoficznej w Polsce. Warto również zaznaczyć, że refleksja filozoficzna stała się w opisywanym okresie ważnym uzupełnieniem pracy naukowej przyrodników, co decyduje również o specyfice rozwoju ówczesnej nauki.
Źródło:
Studia Historiae Scientiarum; 2016, 15; 245-273
2451-3202
Pojawia się w:
Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
‘Not just gaps’: The press as a source in studies of the history of censorship.The case of Cracow press in 1918–1939
Nie tylko białe plamy. Prasa jako źródło do badań historycznych cenzury (na przykładzie czasopism krakowskichz lat 1918–1939)
Autorzy:
Wrona, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074794.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
History of Polish press in the 20th century (the interwar period)
censorship
gagging and confiscation orders
press research methodology
the press in Cracow (1918–1939)
nadzór nad prasą
cenzura
konfiskaty
1918-1939
Kraków
badanie
metodologia
Opis:
The ‘incriminated (suppressed) text’ and its removal remains the key object on the conceptual map of censorship studies. In this approach to censor ship the analysis focuses on demonstrable facts of official intervention in the media, the documentation of the process as well as the reconstruction of the effects of individual gagging orders for the author, the publisher and the editor in charge. An alternative, historical approach to censorship takes a much broader view of the subject. It looks at the institutions involved, their competences, procedures and aims (ranging from prevention to repression) as well as the tools at their disposal. The latter approach, systemic and comparative in scope, requires ‘digging up’ considerably more information than establishing the fact of a censor’s intervention.
Na mapie pojęciowej problematyki badawczej cenzury oraz będących jej konsekwencją konfiskat jako zasadniczy obiekt analiz lokowany jest „inkryminowany tekst”. Takie postrzeganie cenzury pozwala analizować ją z perspektywy konkretnego faktu ingerencji władzy w prasowy przekaz, jego odnotowanie, a także zrekonstruowanie skutków owego zajęcia, tak dla autora, jak i wydawcy oraz redaktora. Próba natomiast rekonstrukcji historycznego obrazu cenzury w znacznie rozszerzonym zakresie, na który składają się: instytucje, ich kompetencje, metody i skutki działania, stosowane środki prewencji oraz represji wymaga jednak „odkrywania” nowych informacji, pozwalających na systemowe oraz porównawcze ujęcie problemu.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2019, 22, 4; 79-90
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Ilustracja Polska" (1901–1904) - pierwszy polski nowoczesny tygodnik ilustrowany
Ilustracja Polska (1901–1904): Poland’s first modern illustrated weekly
Autorzy:
Wulczyńska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421472.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
„Ilustracja Polska”
Ludwik Szczepański
nowoczesny tygodnik ilustrowany
typografia
fotografia
pierwsza polska wystawa fotograficzna
Młoda Polska
życie narodowe
polskość
Kraków
Galicja
Polish press in the early 20th century
modern illustrated weekly magazines
photography
history of the Cracow press
Ludwik Szczepański (1872–1954)
Ilustracja Polska (1901–1904)
Opis:
Artykuł stanowi pionierską próbę przedstawienia sylwetki czasopisma „Ilustracja Polska” — pierwszego nowoczesnego polskiego tygodnika ilustrowanego, poświęconego chwili bieżącej (jednocześnie pierwszego tego typu magazynu w Galicji). Nieopracowane dotąd pismo wydawane było przez Ludwika Szczepańskiego w Krakowie w latach 1901–1904. W tekście omówiono genezę, typografię i szatę graficzną tygodnika, zawartość treści oraz wydawnictwa dodatkowe (kalendarze, ilustrowany album o Wawelu). Zwrócono także uwagę na nieznane do tej pory zagadnienie pierwszej polskiej wystawy fotograficznej, zorganizowanej staraniem redakcji „Ilustracji Polskiej” w Krakowie w roku 1902.
The article is a pioneering attempt to present Ilustracja Polska, a little known magazine published by Ludwik Szczepański in Cracow between 1901 and 1904. It was the first Polish modern illustrated weekly to focus on the coverage of current events (it was also the first magazine of this type in Galicia). In addition to a discussion of the origin, layout, and contents of both the weekly and its various extras (almanacs, an illustrated album on Wawel Castle), the article brings to light some unknown details of Poland’s first photographic exhibition, organized by the editors of Ilustracja Polska in Cracow in 1902.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2017, 20, 4; 67-98
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-15 z 15

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies