Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Jan Duns Szkot" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-5 z 5
Tytuł:
Wolność osoby ludzkiej w średniowiecznych rozważaniach o małżeństwie niewolników. Na podstawie Summy teologicznej św. Tomasza z Akwinu oraz Ordinatio bł. Jana Dunsa Szkota
Freedom of Human Being in the Medieval Discussion on Slaves Marriage Based on the Summa Theologiae of St. Thomas Aquinas and Ordinatio of John Duns Scotus
Autorzy:
Niewiadomski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047553.pdf
Data publikacji:
2016-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
John Duns Scotus
Thomas Aquinas
marriage
slavery
person
freedom
Jan Duns Szkot
Tomasz z Akwinu
małżeństwo
niewolnictwo
osoba
wolność
Opis:
Artykuł podejmuje temat wolności człowieka na podstawie rozważań o małżeństwie niewolników św. Tomasza z Akwinu i bł. Jana Dunsa Szkota, zawartych w Summie teologicznej i Ordinatio. Obaj autorzy uważają, że niewolnik może zawrzeć małżeństwo nawet bez zgody swojego właściciela. Przy okazji wykazują, że człowiek nie ma prawa do wolności absolutnej rozumianej jako negacja zasad moralnych i sprawiedliwych umów społecznych. Z drugiej jednak strony żadnemu prawu ani osobie nie wolno ograniczać pewnej przestrzeni wolności w człowieku, dzięki której może on wykonywać akty cnót i w której także zapada decyzja o małżeństwie.
The article deals with the topic of human freedom based on discussions on marriage of slaves of St. Thomas Aquinas and Blessed John Duns Scotus, contained in the Summa Theologica and Ordinatio. Both authors think that a slave can get married even without the consent of its owner. Moreover they indicate that man has no right to absolute freedom, understood as a negation of moral principles and equitable social contracts. On the other hand, no law or person is allowed to restrict certain space of freedom in man thanks to which he can perform acts of virtue as well as decide to get married.
Źródło:
Teologia i moralność; 2016, 11, 1(19); 193-210
1898-2964
2450-4602
Pojawia się w:
Teologia i moralność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poznanie, jakim dysponuje dusza oddzielona od ciała po śmierci, według bł. Jana Dunsa Szkota na podstawie analizy Ordinatio IV D. 45 (XIV 135–197)
The Knowledge that Provides the Soul Separated from the Body after Death According to Blessed John Duns Scotus on the Basis of Analysis of the Ordinatio IV D. 45 (XIV 135–197)
Autorzy:
Salamon, Grzegorz Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488277.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jan Duns Szkot
dusza oddzielona od ciała
poznanie
intelekt
forma poznawcza
John Duns Scotus
soul separated from the body
cognition
intellect
intellectual species
Opis:
Artykuł podejmuje problematykę gnozeologiczną w odniesieniu do intelektu duszy oddzielonej od ciała w rozumieniu Jana Dunsa Szkota. Tej problematyce są poświęcone cztery kwestie w Ordinatio IV d. 45. W tej konkretnej sytuacji poznawczej jest możliwe, według Doktora Subtelnego, poznanie nowych istot rzeczy (quiditates), mimo braku poznania zmysłowego. Jest to odejście od poglądu empiryzmu genetycznego i przyznanie intelektowi większych zdolności poznawczych, niż było to w koncepcji Arystotelesa. W stanie po śmierci intelekt dysponuje również pamięcią o istotach rzeczy poznanych w stanie połączenia z ciałem oraz może przypominać sobie konkretne zdarzenia i rzeczy ujęte przez zmysły w ziemskim życiu. Takie ujęcie świadczy o ciągłości poznawczej intelektu ludzkiego po śmierci, o jego niezniszczalności i o zdolności poznawczej przynajmniej takiej, jaką dysponował w stanie życia ziemskiego. Widzimy tu połączenie kwestii filozoficznych i teologicznych, które wzajemnie się przenikają i warunkują. Dla Szkota możliwe jest nie tylko przypominanie sobie przeszłości oraz nabywanie nowego poznania przez intelekt duszy oddzielonej od ciała, ale również możliwe jest dla takiego intelektu poznanie modlitw zanoszonych przez nas do zbawionych w niebie. Takie intelektualistyczne podejście świadczy o silnym wpływie myśli augustyńskiej na epistemologię Jana Dunsa Szkota.
The essay presents some gnoseological themes with reference to the intellect of the separated soul according to John Duns Scotus. Four questions of the Ordinatio IV, d. 45 deal with these themes. In this concret cognitive situation is possible, according to Doctor Subtilis, to get to know the new quiddities of things, in spite of a lack of the empiric cognition. It means leaving behind the conception of generic empiricism and moving to the recognition of more cognitive abilities, as in Aristoteles’s conception. In a post death state (post mortem) intellect continues to have the memory of the quiddities of things known while still connected with the body and can remember concret things and events known by the senses during earthly life. Such a gnoseological notion evidences the cognitive continuity of the human intellect after death, its incorruptibility and cognitive ability at least as such as one had during earthly life. We can see here the connection of philosophic and theological questions, which mutually condition and penetrate each other. According to Scotus it is possible for the intellect of the separated soul to remember the past and to acquire new cognition. Moreover, it is also possible for such an intellect to know the prayers we refer to the blessed in heaven. Such an intellectual approach evidences a strong Augustinian influence on John Duns Scotus’ epistemic conception.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2019, 67, 2; 31-58
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Free Will and Moral Evil: John Duns Scotus’s Theory
Wolna wola a zło moralne. Stanowisko Jana Dunsa Szkota
Autorzy:
Koszkało, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075551.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
wolna wola
zło moralne
grzech
Jan Duns Szkot
Bóg
wolność ograniczona
wolność absolutna
Free will
Moral evil
Sin
John Duns Scotus
God
Limited Freedom
Absolute Freedom
Opis:
W artykule przedstawiam analizy Jana Dunsa Szkota dotyczące związku woli, wolności i zła moralnego. Koncentruję się zwłaszcza na zagadnieniu, czy stworzona wola może grzeszyć ze względu na zło i w jaki sposób można rozumieć akty woli, które mają charakter aktów „ex malitia”. Najpierw prezentuję koncepcję grzesznego aktu moralnego według Akwinaty. Taki akt musi spełniać następujące warunki: sprawca czyni moralnie złe rzeczy celowo, zdecydowanie i bez żalu, ma świadomość popełnianego zła, a akt ten nie jest wynikiem nieuporządkowania emocjonalnego. Na tym tle analizuję koncepcję Dunsa Szkota, pytając z jednej strony o to, czy wola może wydać akt chcenia zła, z drugiej strony, czy ma możliwość chcenia zła w aspekcie zła. Przedstawiam również analizy Szkota dotyczące rodzaju wolności (wolność w ogóle) i gatunków wolności (wolność bezwzględna i wolność ograniczona) oraz poruszam zagadnienie współdziałania woli Boga i woli stworzonej w akcie woli stworzonej, który jest zły moralnie. Ukazuję, że Szkot nie udziela jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy wola może pragnąc zła jako zła. Z jednej strony bowiem twierdzi on, że wola może chcieć tylko dobra, a zła jedynie ujmując je w aspekcie dobra, z drugiej strony uznaje, że jest możliwe chcenie zła jako zła w jednej sytuacji: w akcie nienawiści, który jest skierowany do Boga (absolutnego dobra). W swojej argumentacji Szkot odnosi się do przykładu z dziedziny teologii, powołując się na przykład upadłego anioła, którego akt woli trzeba zinterpretować jako akt „sub ratione mali”, ponieważ nie można ująć nienawiści do Boga jako czegoś dobrego, zwłaszcza dysponując poznaniem, które posiada duch czysty. W artykule ukazuję również związki między etyką Szkota a jego teologią moralną w odniesieniu do aktu woli popełnianego „ex malitia”. Z punktu widzenia teologicznego odróżnienie grzechu z wyboru (pragnienia zła) od grzechu z niewiedzy i grzechu ze słabości pozwala według Szkota sprecyzować i zrozumieć rodzaje grzechów popełniane w odniesieniu do poszczególnych Osób w Trójcy Świętej.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2020, 2, 9; 89-106
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wcielenie w świetle teologów scholastycznych. Próba współczesnej relektury
The Truth of Incarnation Based on Scholastic Theologians. The Attempt of a Nowadays Relecture
Autorzy:
Koper, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1600887.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Wcielenie
motyw
Inkarnacja
grzech
miłość Boża
Tomasz z Akwinu
Jan Duns Szkot
tomizm
franciszkanizm
zbawienie
Incarnation
cause
sin
God's love
Thomas of Aquin
John Duns Scotus
thomism
Franciscans
salvation
Opis:
Wola Boża jest niezmienna. Nie może na nią wpłynąć tak arbitralne wydarzenie historyczne, jakim jest grzech. Nie może jej zmienić także modlitwa ani ofiary składane Trójjedynemu Bogu. Dlatego Wcielenie, jako odwieczne zamierzenie Stwórcy, nie mogło być umotywowane grzechem. Twierdzenie to jednak nie było w teologii oczywiste od zawsze. W ciągu niespełna dwóch tysięcy lat formowania się chrystologii pojawiły się różne stanowiska na ten temat, ścierały się wielkie szkoły teologiczne − tomistyczna i franciszkańska. Słowa Pisma Świętego nie dają bowiem jasnej odpowiedzi na temat motywu Inkarnacji.
The God’s will is unchangeable. It cannot be changed by sin, neither by people’s prayers nor gifts giving for God. The Jesus’ Incarnation is wanted by God even before the sin. But this thesis was not so sure, because there is no full answer to this theese in the Bible. We can try to find out the answer in the two major theological schools: tomistic’s and fraciscan’s. But unfortunatelly, there is a huge problem, because both of them state two very different answers. Today it is also very important question what caused the Incarnation, especially for theology. It is more proper to teach theology in a positive key, instead of thinking that all God’s actions are motivated by human’s sin.
Źródło:
Teologia w Polsce; 2014, 8, 1; 133-151
1732-4572
Pojawia się w:
Teologia w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Scholastic Sources of Gottfried Wilhelm Leibniz’s Treatise Disputatio metaphysica de principio individui
Scholastyczne źródła traktatu Gottfryda Wilhelma Leibniza Disputatio metaphysica de principio individui
Autorzy:
Koszkało, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488323.pdf
Data publikacji:
2017-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
principle of individuation
individual
double negation
existence
haecceitas
total (whole) entity
metaphysical pluralism
Leibniz
John Duns Scotus
Henry of Ghent
Suárez
Wilhelm Ockham
zasada indywiduacji
indywidualny
podwójna negacja
istnienie
cała jednostka
pluralizm metafizyczny
metafizyczny indywidualizm
Jan Duns Szkot
Henryk z Gandawy
Opis:
The object of this article is the scholastic inspirations found in the metaphysical disputation De principio individui by Gottfried Wilhelm Leibniz. The purpose of this study was, on one hand, a reconstruction of Leibniz’s theory concerning the principle of individuation, and on the other hand, a presentation of some texts by medieval scholastic authors (Henry of Ghent, Peter of Falco, Thomas Aquinas, Aegidius of Rome, Robert Kilwardby, William of Ockham) to whose ideas Leibniz refers in the named work, even though he had, for the most part, only second-hand information concerning them. In his juvenile treatise, Leibniz states that the individuating principle has to be universal, which means relevant to all kinds of being; it has to be metaphysical in character and not merely epistemological. He regards individuality as synonymous with unity combined with difference. He resolutely takes sides with nominalism and rejects the reality of all kinds of universal beings and beings whose unity is weaker than numerical unity. As a consequence of this assumption, he rejects the conceptions in which the principle of individuation is formed by: double negation, existence or the haecceity. By contrast, he embraces the solution (close to the tradition originated by Ockham and also related to Suárez), according to which the whole entity (tota entitas) of an individual thing is the principle of individuation. In effect, for Leibniz, any real thing is simply singular, which comes down to the thesis that a thing is singular owing to its own metaphysical subcomponents, which are singular by themselves.
Przedmiotem artykułu są scholastyczne inspiracje zawarte w dyspucie metafizycznej De principio individui Godfryda Wilhelma Leibniza. Celem artykułu jest, z jednej strony, rekonstrukcja stanowiska Leibniza dotyczącego zasady jednostkowienia, z drugiej zaś strony przedstawienie tekstów średniowiecznych autorów (Henryka z Gandawy, Piotra z Falco, Tomasza z Akwinu, Idziego Rzymianina, Henryka z Gandawy, Roberta Kilwardby’ego, Wilhelma Ockhama), do których poglądów Leibniz się odnosi, a które najczęściej znał z drugiej ręki. W swym młodzieńczym dziele Leibniz deklaruje, że zasada jednostkowienia ma być uniwersalna, to znaczy dotyczyć wszystkich rodzajów bytów oraz musi mieć charakter metafizyczny, a nie epistemologiczny. Indywidualność z kolei traktuje jako synonim jedności i różnicy. Opowiada się po stronie nominalizmu, odrzucając istnienie jakichkolwiek form bytów ogólnych, czy bytów o jedności słabszej niż numeryczna. W związku z tym odrzuca koncepcje, w których zasadę jednostkowienia stanowi: podwójna negacja, istnienie czy haecceitas, przyjmując rozwiązanie (bliskie tradycji Ockhama i odnosząc się do Suáreza), według którego cała bytowość (tota entitas) indywiduum jest zasadą jednostkowienia. W efekcie według niego rzecz jest jednostkowa po prostu, co sprowadza się do tezy, że jest jednostkowa dzięki swym subkomponentom bytowym, które same są jednostkowe.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 2; 23-55
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-5 z 5

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies