- Tytuł:
-
Sadyzm w Nagim sadzie. Perwersja jako struktura polskości
Sadism in The Nude Orchard. Perversion as the structure of Polishness - Autorzy:
-
Jazienicki, Zbigniew
Potkański, Jan - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1012860.pdf
- Data publikacji:
- 2016-12-15
- Wydawca:
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Tematy:
-
Wiesław Myśliwski
Jarosław Marek Rymkiewicz
Jacques Lacan
Gilles Deleuze
psychoanalysis
perversion
sadism
law
psychoanaliza
perwersja
sadyzm
prawo - Opis:
-
Pierwsza część artykułu poświęcona jest perspektywie zastosowania psychoanalitycznej kategorii perwersji – zrekonstruowanej głównie na podstawie pism Jacques’a Lacana i Gillesa Deleuze’a – do analizy patologii polskiej zbiorowej psychiki, jakie wytykają w swoich książkach Jan Sowa, Andrzej Leder i Jarosław Marek Rymkiewicz. Naszym zdaniem kulturowy model Polaka to właśnie perwert, zależnie od pozycji klasowej – sadysta albo masochista, nie zaś psychotyk albo edypalny neurotyk. Kategoria perwersji pozwala wyjaśnić dwuznaczną relację polskości do państwa i prawa, która nie jest ani ich prostym odrzuceniem (jak psychoza), ani jednoznaczną afirmacją (jak nerwica). Struktura perwersji – rozpiętej zewnętrznie między nerwicą a psychozą, a wewnętrznie między masochizmem a sadyzmem – pozwala modelować dynamikę współczesnych polskich konfliktów ideologicznych i politycznych, w tym napięcie między akcentowaniem narodowej suwerenności a postkolonialnym odwoływaniem się do wzorów obcych. Części druga i trzecia to studia przypadków: zbiorowej psychiki bohaterów prozy eseistycznej Rymkiewicza oraz indywidualnej – Nagiego sadu Wiesława Myśliwskiego. Zestawienie to pozwala ukazać odmienność postrzegania tego samego fenomenu – sadyzmu – z wnętrza psychiki, która z pozycją perwersyjną afirmatywnie się identyfikuje (Rymkiewicz), oraz ze zdystansowanej perspektywy neurotyka (Myśliwski), zarazem jednak uchwycić izomorfizm struktur, które kryją się za tymi tak odmiennymi przedstawieniami.
The first part of the article investigates perspective of perversion employed in the analysis of the Polish collective psychology in its pathologies identified in books of Jan Sowa, Andrzej Leder and Jarosław Marek Rymkiewicz. The category of perversion itself is reconstructed chiefly after works of Jacques Lacan and Gilles Deleuze. In our opinion, the cultural model of Pole is the pervert. Depending on the social class, he is a sadist or a masochist, as opposed to a psychotic or a classical Oedipal neurotic. The category of perversion allows for the explanation of an ambivalent relationship between the Polishness and the State; the relationship which is neither a simple rejection (such as a psychosis) nor an unequivocal affirmation (such as a neurosis).The second and the third part are case-studies: in a collective psychology of the heroes of Rymkiewicz’s essays and in an individual psychology of the heroes of The Nude Orchard (pol. Nagi sad) by Wiesław Myśliwski. This juxtaposition shows the difference in perception of the same phenomenon, i.e. sadism – the difference between the point of view from within the mind affirmatively indentifying with the perverse attitude (Rymkiewicz) and the distanced point of view of a neurotic (Myśliwski). It also allows for grasping the isomorphism of structures behind these twoperceptions. - Źródło:
-
Praktyka Teoretyczna; 2016, 22, 4; 152-170
2081-8130 - Pojawia się w:
- Praktyka Teoretyczna
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł