Wszystkie pola: II rzeczpospolitą - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Kresy Wschodnie w białoruskiej szkolnej narracji
Eastern Borderlands in narration of the Belarusian school
Autorzy:: Boridczenko, Stanisław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1941713.pdf
Data publikacji:: 2018-03-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: Białoruś
historia
II Rzeczpospolita Polska
Belarus
history
Second Polish Republic
Opis:: Problemem podjętym w artykule jest sposób przekazu przez system edukacji szkolnej Republiki Białoruś wiedzy dotyczącej znajdowania się części ziem Białorusi w granicach II Rzeczypospolitej Polskiej. Głównym uzasadnieniem wyboru tematu jest to, iż odpowiednio sformułowany program nauczania może wpływać na kształtowanie świadomości narodowej. Praca oparta jest na oryginalnych wynikach badań materiałów szkolnych używanych w systemie szkolnictwa Republiki Białoruś. W ramach rozprawy został opracowany model teoretyczny przedstawienia kresów w okresie międzywojennym w literaturze szkolnej Białorusi. Znaczącym elementem w badaniu jest uwzględnienie autorskich intencji zawartych w tekście oraz celowo stworzonego przez białoruskich historyków wizerunku Polaków oraz Rzeczpospolitej Polskiej. W wyniku przeprowadzonego opracowania został wyszczególniony charakterystyczny sposób postrzegania przez system białoruskiej edukacji II Rzeczypospolitej Polskiej, a także procesów odbywających się w tym okresie na ziemiach Zachodniej Białorusi. W rozprawie przyjęto tezę, zgodnie z którą Republika Białoruś w podręcznikach dla uczniów stwarza obraz wroga zewnętrznego, którego rolę w jej przypadku pełni Polska oraz Polacy.
The article considers the issues of teaching history in the school of Belarus thematically related to the Western Belarus in 1921-1939, when that territory was a part of the Second Polish Republic. The main relevance of this article is connected with the importance of the knowledge obtained by the people in school education, which becomes the fundaments of knowledge of the population masses. This work is based on the original results of the study of the school textbooks. All analysed books have a certificate of the Ministry of Education of the Republic of Belarus, which means that they are used in the teaching process in schools. The article presents information about the text of the Belarusian school textbooks and creates theoretical basis related to that theme. The main focus of the article is focused on the study of school texts’ intentions and understanding of the terms in which they create an image of the Polish nation and an image of the Polish Republic. The result of the work is presented as detailed characteristic of ways in which Belarusian school precipitates time period between 1921-1939. Also, it has characteristics of the description of the processes accompanying the Western Belarus lands under the Second Polish Republic rule.
Źródło:: Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2018, 57; 141-157
1505-2192
Pojawia się w:: Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Profesor Wacław Komarnicki, poseł na sejm RP, jeniec obozu w Kozielsku, ocalony
Professor Wacław Komarnicki, MP of the Second Polish Republic, Prisoner of Kozelsk POW Camp, Survivor
Autorzy:: Góras, Michał Tadeusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/951027.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: Wacław Komarnicki
działalność polityczna
II Rzeczpospolita Polska
political activity
Polish Second Republic
Opis:: Artykuł ukazuje sylwetkę prof. Wacława Komarnickiego, posła na sejm II RP, jednego z najwybitniejszych polskich prawników. Przedstawiono jego młodość, pracę naukową i dydaktyczną w Wilnie i Warszawie oraz zaangażowanie polityczne przed wybuchem II wojny światowej. Okres niewoli sowieckiej został scharakteryzowany i wzbogacony relacją z pobytu w obozach jenieckich w Kozielsku i Griazowcu. Przedstawiono działalność publiczną w Wielkiej Brytanii, gdzie był ministrem sprawiedliwości w dwóch rządach RP na uchodźstwie w latach 1942–1944.
The article presents the biography of Wacław Komarnicki, MP of the Second Polish Republic, one of the most outstanding Polish lawyers. The article discusses his youth, the period of scientific and didactic work in Vilnius and Warsaw and his political engagement before the outbreak of World War II. Particular emphasis is put on the period of captivity in the Soviet POW camps from September 1939 to August 1941; this period is characterised and enriched by Wacław Komarnicki’s report of the time he spent in POW camps at Kozelsk and Gryazovets. His public activity in Great Britain is presented as Minister of Justice in two Polish governments-in-exile in 1942–1944.
Źródło:: Dzieje Najnowsze; 2019, 51, 2; 265-286
0419-8824
Pojawia się w:: Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Wybrane mniejszości narodowe a poziom bezpieczeństwa II Rzeczpospolitej Polskiej
Selected national minority and safety level II of The Republic of Poland
Autorzy:: Waszak, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2068613.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:: okres międzywojenny
mniejszości narodowe
II Rzeczpospolita Polska
interwar period
national minorities
II Republic of Poland
Opis:: Artykuł stanowi próbę analizy wpływu wybranych mniejszości narodowych na poziom bezpieczeństwa II Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule główną tezą było, że w okresie międzywojennym mniejszości narodowe stanowiły największe zagrożenie dla bezpieczeństwa wewnętrznego Polski. W wielonarodowym państwie dominowali przede wszystkim Ukraińcy, Białorusini, Żydzi, Niemcy i Litwini. Działania mniejszości w różnym stopniu wpływały na nowo powstałe państwo polskie. Jednakże, najczęściej przybierały one charakter działań antypolskich, destabilizujących sytuację Polski w latach 1918-1939.
This article attempts to analyze the impact of selected national minorities on the level of security of the Second Polish Republic. In the article the main thesis was that in the period between the wars national minorities constituted the greatest threat to Poland's internal security. The Ukrainians, Belarussians, Jews, Germans and Lithuanians dominated the multinational state. The activities of minorities influenced the newly created Polish state to a varying degree. However, most often they took on the nature of anti-Polish activities destabilizing the situation of Poland in 1918-1939.
Źródło:: Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych; 2017, 1; 69--78
2544-7262
Pojawia się w:: Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Działalność Eugeniusza Kwiatkowskiego na stanowisku ministra przemysłu i handlu w latach 1926–1930
Activity of Eugeniusz Kwiatkowski as minister of industry and trade in the years 1926–1939
Autorzy:: Machaliński, Zbigniew
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/902036.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna
Tematy:: II Rzeczpospolita Polska
Eugeniusz Kwiatkowski
przemysł i handel
Gdynia
II Republic of Poland
industry and trade
Opis:: Eugeniusz Kwiatkowski held the position of minister of industry and trade from 8 June 1926 to 2 August 1930. The greatest success of Kwiatkowski as the minister of trade was the unusually efficient and courageous implementation of the maritime economy development program with particular emphasis on the construction of the Gdynia port.
Źródło:: Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość; 2017, Tom 14; 31-48
1731-8440
Pojawia się w:: Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Organizacja i działalność policji kryminalnej w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Wybrane aspekty
Organisation and activities of the criminal police in the interwar period. Selected aspects
Autorzy:: Żurek, Konrad
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2195873.pdf
Data publikacji:: 2023-05-05
Wydawca:: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Tematy:: Policja Państwowa
policja kryminalna
przestępczość
II Rzeczpospolita Polska
State Police
criminal police
crime
Second Polish Republic
Opis:: Okres dwudziestolecia międzywojennego był trudny dla polskich władz państwowych. Równolegle z odbudową państwa polskiego i tożsamości narodowej tworzono fundamenty polskiego prawa. W krótkich odstępach czasu dokonywano wielu istotnych zmian organizacyjnych, które objęły również Policję Państwową. W tym okresie znacznie usprawniono aparat administracyjny w Polsce, dążono także do budowy własnego modelu organizacji wewnętrznej państwa. W latach 1919-1939 kilkakrotnie przeprowadzano reorganizację struktur Policji Państwowej. Problemy społeczne, wyznaniowe, narodowościowe czy różnice kulturowe w nowo powstałej państwowości stały się pośrednimi przyczynami przestępczości. Do walki z nią powołano między innymi policję kryminalną. Celem niniejszego artykułu jest omówienie jej organizacji i działalności w okresie dwudziestolecia międzywojennego i podanie najważniejszych zmian prawnych, których dokonano dla tej formacji. Autor sformułował następującą hipotezę badawczą: reorganizacja struktur Policji Państwowej miała zasadnicze znaczenie w zakresie organizacji i działalności policji kryminalnej. W analizie posłużono się metodą dogmatyczno-prawną, a ze względu na zakres czasowy również metodą historyczno-prawną. Policja Państwowa, policja kryminalna, przestępczość, II Rzeczpospolita Polska.
The interwar period was a difficult one for the Polish state authorities. In parallel with the reconstruction of the Polish state and national identity, the foundations of Polish law were being laid. In a short interval, many significant organisational changes were taking place, which also included the State Police. During this period, the administrative apparatus in Poland was considerably streamlined, and efforts were also made to build its own model of internal organisation of the state. Between 1919 and 1939, the structures of the State Police were reorganised several times. Social, religious and nationality problems or cultural differences in the newly established statehood were among the indirect causes of crime. Accordingly, among other things, a criminal police force was established to combat it. The purpose of this article is to discuss its organisation and activities in the interwar period and to give the most important legal changes that took place for this formation. The author formulated the following research hypothesis: the reorganisation of the structures of the State Police was fundamental in terms of the organisation and activities of the criminal police. In the analysis, the dogmatic-legal method was used and, due to the time scope, also the historical-legal method.
Źródło:: Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego; 2023, 15, 28; 145-160
2080-1335
2720-0841
Pojawia się w:: Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Żydzi o Cyganach w II Rzeczypospolitej. Tematyka romska na łamach „Nowego Dziennika” (1918-1939)
Jews about Gypsies in interwar Poland. The Roma issues in „Nowy Dziennik” (1918-1939)
Autorzy:: Gontarek, Alicja
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2116613.pdf
Data publikacji:: 2021-12-31
Wydawca:: Akademia Zamojska
Tematy:: Gypsies
Jews
Zionists
conflict
the Second Polish Republic
Cyganie
Żydzi
syjoniści
konflikt
II Rzeczpospolita Polska
Opis:: Artykuł przedstawia problem stosunków cygańsko-żydowskich w II RP. Ma charakter przyczynkowy – skupia się na jednym tytule prasowym („Nowy Dziennik”), który jest najstarszym w Polsce pismem syjonistycznym, ukazującym się w języku polskim od 1918 roku. Analiza jego treści pozwoliła na wyciągnięcie kilku wniosków. Bezpośrednie relacje między dwiema mniejszościami – Cyganami i Żydami – prawie nie istniały, a strona żydowska, jeśli sporadycznie pisała o społeczności cygańskiej, dostrzegała jedynie negatywne konsekwencje takich kontaktów. Jeśli chodzi o postrzeganie Cyganów przez elity syjonistyczne, podtrzymywała ona wszystkie negatywne stereotypy i mity na ich temat, charakterystyczne dla społeczeństwa większościowego. Milczały też o państwotwórczych dążeniach Cyganów.
The article presents the problem of Gypsy-Jewish relations in the Second Polish Republic. It is of a contributory nature – it focuses on one press title ("Nowy Dziennik"), which is the oldest Zionist periodical in Poland, published in Polish language since 1918. The analysis of its content allowed several conclusions to be drawn. Direct relations between the two minorities – Gypsies and Jews – were almost non-existent, and the Jewish side, if it occasionally wrote about Gypsy community, saw only the negative consequences of such contacts. As far as the perception of the Gypsies by the Zionist elite was concerned, the Zionist elite upheld all the negative stereotypes and myths about them that were characteristic of the majority society. It was also silent about the stateforming aspirations of the Gypsies.
Źródło:: Studia Żydowskie. Almanach; 2021, 11, 11; 57-79
2083-5574
Pojawia się w:: Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Organisation and activities of the criminal police in the interwar period. Selected aspects
Organizacja i działalność policji kryminalnej w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Wybrane aspekty
Autorzy:: Żurek, Konrad
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2195880.pdf
Data publikacji:: 2023-05-24
Wydawca:: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Tematy:: State Police
criminal police
crime
Second Polish Republic
Policja Państwowa
policja kryminalna
przestępczość
II Rzeczpospolita Polska
Opis:: The interwar period was a difficult one for the Polish state authorities. In parallel with the reconstruction of the Polish state and national identity, the foundations of Polish law were being laid. In a short interval, many significant organisational changes were taking place, which also included the State Police. During this period, the administrative apparatus in Poland was considerably streamlined, and efforts were also made to build its own model of internal organisation of the state. Between 1919 and 1939, the structures of the State Police were reorganised several times. Social, religious and nationality problems or cultural differences in the newly established statehood were among the indirect causes of crime. Accordingly, among other things, a criminal police force was established to combat it. The purpose of this article is to discuss its organisation and activities in the interwar period and to give the most important legal changes that took place for this formation. The author formulated the following research hypothesis: the reorganisation of the structures of the State Police was fundamental in terms of the organisation and activities of the criminal police. In the analysis, the dogmatic-legal method was used and, due to the time scope, also the historical-legal method.
Okres dwudziestolecia międzywojennego był trudny dla polskich władz państwowych. Równolegle z odbudową państwa polskiego i tożsamości narodowej tworzono fundamenty polskiego prawa. W krótkich odstępach czasu dokonywano wielu istotnych zmian organizacyjnych, które objęły również Policję Państwową. W tym okresie znacznie usprawniono aparat administracyjny w Polsce, dążono także do budowy własnego modelu organizacji wewnętrznej państwa. W latach 1919–1939 kilkakrotnie przeprowadzano reorganizację struktur Policji Państwowej. Problemy społeczne, wyznaniowe, narodowościowe czy różnice kulturowe w nowo powstałej państwowości stały się pośrednimi przyczynami przestępczości. Do walki z nią powołano między innymi policję kryminalną. Celem niniejszego artykułu jest omówienie jej organizacji i działalności w okresie dwudziestolecia międzywojennego i podanie najważniejszych zmian prawnych, których dokonano dla tej formacji. Autor sformułował następującą hipotezę badawczą: reorganizacja struktur Policji Państwowej miała zasadnicze znaczenie w zakresie organizacji i działalności policji kryminalnej. W analizie posłużono się metodą dogmatyczno-prawną, a ze względu na zakres czasowy – również metodą historyczno-prawną.
Źródło:: Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego; 2023, 15, 28; 369-385
2080-1335
2720-0841
Pojawia się w:: Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: [Janusz Korczak] Prawa dziecka jako jednostki, opracowała Marta Ciesielska
[Janusz Korczak] Children’s rights as individuals, developed by Marta Ciesielska
Autorzy:: CIESIELSKA, MARTA
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/910446.pdf
Data publikacji:: 2020-05-23
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Janusz Korczak
children’s rights
II Republic of Poland
social care
prawa dziecka
II Rzeczpospolita Polska
opieka społeczna
Opis:: Henryk Goldszmit/Janusz Korczaka czynnie uczestniczył w ruchu na rzecz praw dziecka, jednym z ruchów emancypacyjnych w pierwszych dekadach XX wieku. Wywodząc się z formacyjnych dlań środowisk: lekarskiego i edukacyjnego/obywatelskiego – których przedstawiciele zgłaszali ważne inicjatywy na rzecz dzieci – podejmował w międzywojniu różne działania, by upowszechniać postulaty uznania praw dzieci oraz społecznej odpowiedzialności za ich respektowanie. Jego autorską interpretację „naturalnych” praw dziecka dokumentuje m.in. opublikowany w 1928 roku konspekt (wprowadzenie oraz siedem grup tematycznych) wykładów, jakie Korczak wygłaszał w 2. połowie lat 20. w ramach państwowych kursów dla wychowawców placówek opiekuńczych.
Henryk Goldszmit/Janusz Korczaka actively participated in the movement for children’s rights, one of the emancipatory movements in the first decades of the 20th century. Deriving from the medical and educational/citizen formation circles for him - whose representatives reported important initiatives for children - he took various actions in the interwar period in order to promote the postulates of recognition of children’s rights and social responsibility for respecting them. His author’s interpretation of the „natural” rights of the child is documented, among others, by a summary (introduction and seven thematic groups) of lectures published in 1928, which Korczak gave in the second half of the 1920s as part of state courses for educators of care facilities.
Źródło:: Przegląd Krytyczny; 2020, 2, 1; 121-130
2657-8964
Pojawia się w:: Przegląd Krytyczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Kodeks Makarewicza w ocenie środowiska tzw. młodych prawników w II Rzeczypospolitej Polskiej
The assessment of the Makarewicz Criminal Code by the movement of the so-called young lawyers in the Second Polish Republic
Autorzy:: Łysko, Marcin
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31348398.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Criminal Code
young lawyers
judiciary of Second Polish Republic
kodeks karny
młodzi prawnicy
II Rzeczpospolita Polska
Opis:: W okresie II Rzeczypospolitej Polskiej (1918–1939) środowisko tzw. młodych prawników dążyło do stworzenia systemu prawa opartego na tradycji i polskim duchu narodowym. Według tych kryteriów poddali oni ocenie kodeks karny z 1932 r., który był oryginalnym tworem polskiej myśli prawniczej. Ich zdaniem kodeks jako „w zasadzie surowy” mógł po wprowadzeniu sugerowanych przez nich zmian służyć prowadzeniu represyjnej polityki karnej. Jako przeszkodę w wymierzaniu surowych kar mających celu odstraszanie od popełniania przestępstw młodzi prawnicy postrzegali art. 54 kodeksu karnego, nakazujący uwzględniać sędziemu cechy indywidualne sprawcy. Młodzi prawnicy opowiadali się za wymierzaniem kar służących nie tyle poprawie sprawcy, ile ochronie społeczeństwa przed przestępczością. Koncepcja stosowania kodeksu karnego w duchu ochrony społecznej spotkała się jednak z ostrą ripostą jego twórcy Juliusza Makarewicza. Pod jej wpływem młodzi prawnicy odstąpili od krytyki rozwiązań kodeksu na rzecz podjęcia prac nad zmianą świadomości polskich sędziów.
During the period of the Second Polish Republic (1918-1939), the movement of the so-called young lawyers sought to create a system of law based on tradition and the Polish national spirit. In accordance with these criteria, they evaluated the Criminal Code of 1932, which was an original creation of Polish legal thought. In their opinion, the code as “basically raw” could, after the introduction of the changes they were suggesting, serve to pursue a repressive criminal policy. Particularly Article 54 of the Criminal Code, which stipulated that judges had to take individual qualities of perpetrators into consideration, was perceived by the young lawyers as an obstacle to meting out severe punishments which would act as a deterrent to committing crimes. The young lawyers advocated the imposition of punishments that serve not to improve the offender but to protect society from crime. However, the concept of applying the criminal code in the spirit of social protection met with a sharp retort from its creator, Juliusz Makarewicz. Influenced by it, the young lawyers abandoned their criticism of the code's solutions in favour of undertaking work to change the consciousness of Polish judges.
Źródło:: Czasopismo Prawno-Historyczne; 2023, 75, 2; 37-53
0070-2471
Pojawia się w:: Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Opodatkowanie wiernych na rzecz prac remontowo-budowlanych w diecezji lubelskiej, na podstawie uchwał zgromadzeń parafialnych z lat 1919-1923
Taxation of the faithful for renovation and construction works in the diocese of Lublin on the basis of resolutions of parish assemblies from 1919-1923
Autorzy:: Kumor-Mielnik, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/23050729.pdf
Data publikacji:: 2023-12-20
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: Kościół Katolicki
II Rzeczpospolita Polska
diecezja lubelska
budownictwo sakralne
budownictwo kościelne
Catholic Church
Second Polish Republic
Lublin diocese
church buildings
Opis:: Celem artykułu jest przedstawienie na konkretnych przykładach podstaw prawnych opodatkowania wiernych na cele remontowo-budowlane w parafiach diecezji lubelskiej w pierwszych latach II Rzeczypospolitej, rodzaju ponoszonych przez nich obciążeń oraz trybu egzekwowania obowiązkowych powinności ustanowionych przez zgromadzenia parafialne. Analiza problemu badawczego przeprowadzona została w oparciu o materiał archiwalny znajdujący się w zasobie Archiwum Akt Nowych w Warszawie (w zespole Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego) oraz w Archiwum Archidiecezjalnym Lubelskim. Inwestycje podejmowane w parafiach wymagały zaangażowania wszystkich wiernych do odbudowy zniszczonych działaniami wojennymi kościołów, plebanii, budynków dla służby kościelnej i obiektów gospodarczych. W oparciu o obowiązujące przepisy prawne, decyzję o przystąpieniu do prac remontowo-budowlanych podejmowało zgromadzenie parafialne zwoływane pod przewodnictwem wójta lub sołtysa oraz dozoru kościelnego, które uchwalało na powyższe cele określony podatek. Był on rozkładany na wszystkich mieszkańców i uiszczany w walucie lub w zbożu, w wysokości proporcjonalnej do liczby posiadanych morgów ziemi. Podstawą wejścia w życie podjętej uchwały było jej zatwierdzenie przez władze wojewódzkie i ministerialne. Postanowienia zgromadzeń parafialnych obligowały mieszkańców do świadczenia pomocy materialnej i fizycznej na rzecz podejmowanych inwestycji, a podatki płacone na ten cel stanowiły podstawowy fundusz budowlany parafii.
The present paper presents and exemplifies the legal basis of taxation of the faithful for renovation and construction purposes in the parishes of the Lublin diocese in the first years of the Second Polish Republic, and discusses the types of burdens incurred by the faithful as well as the ways of enforcing obligations established by parish assemblies. The analysis is based on the materials from the Archives of Modern Records in Warsaw (the collection of the Ministry of Religious Denominations and Public Education) and Lublin Archdiocesan Archives. Investments undertaken in the parishes required the involvement of all the faithful in the reconstruction of churches, rectories, church servants’ quarters and farm buildings destroyed during the war. In accordance with the applicable legal provisions, decisions to start renovation and construction works were made by parish assemblies held under the chairmanship of the mayor or village administrator and the church supervision. Parish assemblies also passed a tax for these purposes. It was imposed on all inhabitants and paid in currency or in grain in proportion to the acreage of land owned. Tax resolutions in question came into force after approval from regional and ministerial authorities. Under the decisions of parish assemblies, inhabitants were obliged to contribute financially or in person to undertaken works, and the taxes they paid were the main component of parishes’ construction budgets.
Źródło:: Studia z Prawa Wyznaniowego; 2023, 26; 245-280
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:: Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Józef Żurowski’s (1892-1936) activity as the conservator of archeological artefacts in the Lesser Poland Region
Autorzy:: Ryszewska, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27316035.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:: history of archaeology
protection of archaeological heritage
Second Polish Republic
Lesser Poland Region
historia archeologii
ochrona zabytków archeologicznych
II Rzeczpospolita Polska
Małopolska
Opis:: The article aims to present the multifaceted activity of Józef Żurowski (1892-1936), an archaeologist and conservator of prehistoric artefacts in Małopolska. The study relies on extensive archival material and Żurowski’s numerous publications. In the years 1920-1936, he was the conservator of the Krakow region and later the West Małopolska region, acting successively on behalf of the State Group of Prehistoric Monuments Conservators and the State Archaeological Museum in Warsaw. Żurowski’s most outstanding achievements include carrying out the first excavations in the banded fl int mine in Krzemionki, conducting research on multicultural sites in Złota, supervising the digging of the monumental Krakus Mound, discovering and interpreting the first burials of the Bell Beaker culture in Poland, as well as examining many early medieval cemeteries. As a conservator, he not only inventoried and excavated many archaeological sites - such as numerous strongholds, barrows, and the caves of the Ojców Jura - but also ensured their protection and preservation. Józef Żurowski died prematurely at 45, yet he is one of the most distinguished Polish archaeologists of the Second Polish Republic.
Źródło:: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2022, 67, 3; 91--118
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Działalność Państwowego Grona Konserwatorów Zabytków Prehistorycznych (1920-1928) na terenie województwa kieleckiego
Activities of the State Group of Prehistoric Monuments Conservators (1920-1928) in the Kielce Voivodeship
Autorzy:: Ryszewska, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2089513.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:: history of archaeology
protection of archaeological heritage
Second Republic of Poland
Kielce Voivodeship
historia archeologii
ochrona zabytków archeologicznych
II Rzeczpospolita Polska
województwo kieleckie
Opis:: The times of the Second Polish Republic were a particularly important period in the development of Polish archeology, because after Poland regained independence, the first state institution was established to organize the protection of archaeological monuments throughout the country. It was the State Group of Prehistoric Monuments Conservators functioning in the years 1920-1928. Their activities in the Kielce voivodeship brought particularly interesting results. Conservators and delegates of the State Group of Prehistoric Monuments Conservators did a lot in the field of inventory and protection of archaeological monuments in the Kielce region, undertaking surface and excavation rescue research, as well as popularizing archeology among the inhabitants of the region. The result of their activities was the registration, discovery, and exploration of many archaeological sites, including such valuable ones as a complex of multicultural sites in Złota near Sandomierz and in Książnice Wielkie, and a unique complex of striped flint mines in Krzemionki near Ostrowiec. The sites discovered at that time in the Kielce voivodeship are still the subject of interest and research to Polish archaeologists.
Źródło:: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2020, 65, 1; 47--68
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Stefan Starzyński. Polityka gospodarcza w świetle etosu niepodległościowego: niezależna gospodarka, silne państwo i rządy pracy
Stefan Starzyński. Economic policy in the light of the patriotic ethos: an independent economy, a strong state and labor government
Autorzy:: Szulczewski, Grzegorz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/548960.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: etatyzm
polityka gospodarcza
II Rzeczpospolita Polska
Ministerstwo Skarbu
przedsiębiorstwa państwowe
etatism
economic policy
II Republic of Poland
Ministry of Treasury
state-owned enterprises
Opis:: W artykule przedstawiono losy życiowe Stefana Starzyńskiego w kontekście wypracowanej przezeń koncepcji polityki gospodarczej. Starzyński był wielkim patriotą, w czasie zaborów zaangażowanym w działalność konspiracyjną, najpierw samokształceniową, a potem – wojskową. W trakcie obrony niepodległości i kształtowania granic państwa pracował w administracji wojskowej, a od 1920 roku jako oficer uczestniczył również w walkach z Armią Czerwoną. Następnie zajmował wysokie stanowiska w rządzie II RP, w tym w Ministerstwie Skarbu. Ten okres życia Stefana Starzyńskiego wpłynął na skrystalizowanie się jego poglądów na politykę gospodarczą, które określa się mianem etatyzmu. W artykule przedstawiony został program tej koncepcji, opracowany pod kierownictwem Starzyńskiego przez liczną grupę polityków, ekonomistów i działaczy społecznych, zwaną Pierwszą Brygadą Gospodarczą. Istota etatyzmu odnosiła się do silnej roli państwa w gospodarce w wymiarze regulacyjnym, inwestycyjnym, walutowym, podatkowym, celnym i kredytowym. W artykule wskazano również, że same poglądy Starzyńskiego na gospodarkę i rolę państwa kształtowały się nie tylko pod wpływem pracy w Ministerstwie Skarbu, lecz także w ramach polemik z liberałami i reprezentantami przemysłu i handlu. W podsumowaniu zwrócono uwagę na aktualność wielu elementów programu polityki gospodarczej Starzyńskiego w czasie dekompozycji światowego porządku gospodarczego. Wskazano też, że powierzone zadania wykonywał zawsze w sposób sumienny i nie brak mu było inwencji. W ostatecznej konkluzji przedstawionej w artykule autor dochodzi do wniosku, że była to postać wielkiego formatu, potrafiąca szlachetnie, sprawnie i efektywnie działać dla dobra RP. Dowodzi tego oryginalna koncepcja polityki gospodarczej, jaką po sobie pozostawił.
The article presents the life story of Stefan Starzyński. He was a great patriot during the partitions engaged in underground activity, first self-education and then military. During the defense of Independence and shaping the borders, he worked in the military administration and in 1920 he also participated in battles with the Red Army as an officer. Then he held high positions in the government of the Second Polish Republic, including the Ministry of Treasury. This period of Stefan Starzyński’s life influenced the crystallization of his concept of economic policy, which was classified as the etatism. The article presents the program of etatism, developed under the direction of Starzyński by a large group of politicians, economists and social activists called the First Economic Brigade. The essence of the etatism included the strong role of the state in the economy in the form of regulation, investment, tax, customs and credit. The article also indicates that Starzyński’s views on the economy and the role of the state were shaped not only on the basis of the work at the Ministry of Treasury, but also a polemic with liberals and representatives of industry and trade. The summary highlights the relevance of many elements of Starzyński’s economic policy program during the decomposition of the global economic order. It is also pointed out that Stefan Starzyński always performed the entrusted tasks in a reliable manner and there was no lack of involutions. In the final conclusion presented in the article, the author concludes that it was a great format figure capable of nobly, efficiently and effectively acting for the good of the Republic of Poland. He left behind the original concept of economic policy.
Źródło:: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2019, 57; 243-258
1898-5084
2658-0780
Pojawia się w:: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Tworzenie systemu władzy terytorialnej w Drugiej i w Trzeciej Rzeczypospolitej. Analiza porównawcza
Creating a System of Territorial Authority in the Second and the Third Republic of Poland. A Comparative Analysis
Autorzy:: Jakubiak, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2235034.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: II Rzeczpospolita Polska
III Rzeczpospolita Polska
administracja publiczna
samorząd terytorialny
akty prawne
Second Republic of Poland
Third Republic of Poland
public administration
local government
legal acts
Opis:: Artykuł dotyczy problematyki budowy systemu samorządu terytorialnego w II i III RP. Przedstawiono zarys rozwoju władzy lokalnej jako formy administracji publicznej w Europie końca XIX w. i początku XX w. Na tym tle omówiono pokrótce sytuację w tym zakresie na ziemiach polskich pod zaborami przed odzyskaniem niepodległości. Następnie opisano proces legislacyjny prowadzący do ukonstytuowania administracji samorządowej II i III RP, z uwzględnieniem uwarunkowań politycznych i społecznych obydwu okresów. Na koniec podsumowano przebieg tworzenia systemu władzy terytorialnej w obu przypadkach w ujęciu komparatywnym.
The article raises the issues of building a local government system in the Second and the Third Republic of Poland. In the introduction, the author presents the development of local government as a form of public administration in Europe at the end of the nineteenth and in the early twentieth centuries. Against this background, he briefly discusses the situation in this respect in the Polish territories before Poland regained independence. In the following parts, the legislative process leading to the constitution of the local government administration of the Second and Third Republic of Poland is described, taking into account the political and social conditions of both periods. Finally, the course of creating the system of territorial authority is summarised in both cases from a comparative perspective.
Źródło:: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2022, 57, 2; 145-162
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Ochrona praw mniejszości w II Rzeczypospolitej Polskiej w świetle postanowień tzw. małego traktatu wersalskiego z 1919 r.
Protection of minority rights in the Second Republic of Poland in the light of the provisions of so the called ‘small treaty of Versailles’ of 1919
Autorzy:: Łysko, Marcin
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/621471.pdf
Data publikacji:: 2020-04-22
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: mały traktat wersalski
mniejszości narodowe
Rada Ligi Narodów
II Rzeczpospolita Polska
small treaty of Versailles
national minorities
Leage of Nations Council
Second Republic of Poland
Opis:: The Versailles system of the protection of national minorities’ rights was based on international agreements which had been imposed by the victorious powers of Entanta onto the former central states (except Germany), and on to the states formed after World War I. Compliance with the provisions of the minority treaties was covered by political and judicial guarantees from the League of Nations. The first of the series of minority treaties was the treaty signed by Poland on June 28, 1919, simultaneously with the peace treaty with Germany. The so-called ‘small treaty of Versailles’ obliged the Polish state to introduce the principle of equality before the law of all citizens regardless of nationality, to ensure freedom of religious practice, and to grant minorities specific language rights in education and the judiciary. The Jewish population obtained the right to celebrate the Sabbath on Saturday, and to run state-funded schools in Yiddish as a language of instruction. Treaty obligations for all minorities had been given the status of fundamental rights by including them in the March Constitution of 1921. Because the Polish state pursued an ethnic policy unfavourable to minorities, numerous violations of the treaty by its organs were the subject of petitions addressed o the League of Nations Council. The practice-oriented petition procedure allowed representatives of minorities to submit complaints, although the treaty granted the right to intervene to protect minority rights only to member states of the Council. On the initiative of Germany, cases concerning the violation of the rights of the German minority by the Polish state were examined by the International Court of Justice in Hague, which usually issued rulings unfavourable for Poland. Other minorities living in Poland did not gain such support from the Council member states, hence their petitions were dealt with as intended by the Polish government and did not end up in court. The fact that Germany was abusing the treaty guarantees to create an image of Poland as a country persecuting minorities served as an excuse for the Polish state to declare its cessation of applying the treaty obligations. The Declaration on September 1934 was one of the reasons why the Versailles system of the protection of minority rights, which in practice was an instrument of political interference of European powers in the internal affairs of other states, collapsed.
Wersalski system ochrony praw mniejszości narodowych opierał się na umowach międzynarodowych narzuconych przez zwycięskie mocarstwa Entanty byłym państwom centralnym /oprócz Niemiec/ oraz państwom powstałym po I wojnie światowej. Przestrzeganie postanowień traktatów mniejszościowych zostało objęte gwarancjami o charakterze politycznym i sądowym ze strony Ligi Narodów. Pierwszym z serii traktatów mniejszościowych był traktat podpisany przez Polskę 28 czerwca 1919 r. jednocześnie z traktatem pokojowym z Niemcami. Tak zwany mały traktat wersalki zobowiązywał państwo polskie do wprowadzenia zasady równości wobec prawa wszystkich obywateli niezależnie od narodowości, zapewnienia swobody wykonywania praktyk religijnych oraz przyznania mniejszościom określonych uprawnień językowych w szkolnictwie i sądownictwie. Ludność żydowska uzyskała prawo świętowania przypadającego w sobotę szabasu oraz prowadzenia finansowanych przez państwo szkół z jidysz jako językiem nauczania. Zobowiązaniom traktatowym dotyczącym wszystkich mniejszości nadano rangę praw zasadniczych przez zamieszczenie ich w konstytucji marcowej z 1921 r. Państwo polskie prowadziło nieprzychylną mniejszościom politykę narodowościową, więc występowały liczne przypadki łamania postanowień traktatu przez jego organy, które były przedmiotem petycji kierowanych do Rady Ligi Narodów. Wykształcona w drodze praktyki procedura petycyjna umożliwiała wnoszenie skarg przedstawicielom mniejszości, chociaż traktat przyznawał prawo interwencji w celu ochrony praw mniejszości wyłącznie państwom członkowskim Rady. Z inicjatywy Niemiec sprawy o naruszanie przez państwo polskie praw mniejszości niemieckiej były rozpatrywane przez Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej w Hadze, który z reguły wydawał niekorzystne dla Polski orzeczenia. Pozostałe mniejszości zamieszkujące Polskę nie zyskały poparcia ze strony państw członkowskim Rady, stąd wnoszone przez nie petycje były załatwiane po myśli rządu polskiego i nie trafiały na drogę sadową. Fakt nadużywania gwarancji traktatowych przez Niemcy w celu stworzenia obrazu Polski jako kraju prześladującego mniejszości, posłużył za pretekst do złożenia przez państwo polskie deklaracji o zaprzestaniu wykonywania zobowiązań traktatowych. Deklaracja z września 1934 r. była jedną z przyczyn załamania się wersalskiego systemu ochrony praw mniejszości, który w praktyce stanowił instrument ingerencji politycznej mocarstw europejskich w sprawy wewnętrzne pozostałych państw.
Źródło:: Miscellanea Historico-Iuridica; 2019, 18, 1; 109-132
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "II rzeczpospolitą" wg kryterium: Wszystkie pola

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język