- Tytuł:
-
„Talenta przyjemne” Izabeli Marii z Lubomirskich Sanguszkowej (1808–1890)
The ‘Pleasing Talents’ of Izabela Maria Sanguszko, née Lubomirska (1808–1890) - Autorzy:
- Bieńkowska, Irena
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/25806099.pdf
- Data publikacji:
- 2022
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
- Tematy:
-
Izabela Maria z Lubomirskich Sanguszkowa
Gumniska
Kraków
patronat muzyczny kobiet
muzykowanie amatorów
opera
muzyka fortepianowa
Izabela Maria Sanguszko, née Lubomirska
women’s musical patronage
amateur music-making
piano music - Opis:
-
Izabela Maria z Lubomirskich Sanguszkowa była córką Henryka Lubomirskiego (1777–1850) i Teresy z Czartoryskich (1785–1868). Jej ojciec – wychowany przez daleką zamożną krewną Elżbietę z Czartoryskich Lubomirską (1736–1816), jedną z największych patronek sztuki na przełomie XVIII i XIX wieku – znany był za swojego szczególnego zamiłowania do muzyki. Zainteresowanie sprawami muzycznymi, a szczególnie operą, Henryk przekazał córce. Izabela świetnie śpiewała (w Wiedniu pobierała nauk u włoskich mistrzów – słynnego barytona Antonio Tamburiniego (1800–76), a następnie u kompozytora Stefano Pavesi (1779–1850)) i grała na fortepianie. W listach do ojca często komentowała bieżące wydarzenia muzyczne, a w oficynach wydawniczych Wiednia, Paryża, Mediolanu kupowała fragmenty wysłuchanych dzieł (głównie) operowych w opracowaniu na głos i fortepian czy też na cztery ręce. Ślady tych nabytków widać w zachowanych do dziś muzykaliach należących ongiś do Izabeli – w zbiorach Narodowego Zakładu im. Ossolińskich (zbiory sprzed zamążpójścia) i, nieznane do tej pory badaczom, Miejskiej Bibliotece Publicznej w Tarnowie (zbiory Izabeli, jej męża i dzieci). W Przeworsku, w którym Izabela dorastała, miała do dyspozycji przebogatą bibliotekę muzyczną, liczącą blisko 1400 pozycji, inwentarzem której obecnie dysponujemy. Po zamążpójściu nie zaprzestała muzykowania, prowadząc, zachowany do dziś, dzienniczek, zawierający w znacznej części nieznane 32 kompozycje, gromadząc muzykalia, dbając o wykształcenie muzyczne dzieci, wspierając twórczość kompozytorów. Kreowana przez Izabelę aktywność muzyczno-artystyczna w Krakowie i Gumniskach jest istotnym uzupełnieniem obrazu kultury muzycznej XIX-wiecznej Rzeczpospolitej.
Izabela Maria Sanguszko, née Lubomirska, was a daughter of Henryk Lubomirski (1777–1850) and his wife Teresa, née Czartoryska (1785–1868). Izabela’s father had been brought up by a rich distant relative, Elżbieta Lubomirska, née Czartoryska (1736–1816), one of the leading patronesses of art around the turn of the nineteenth century. He was known for his particular fondness of music, and he passed on his interest in this field, particularly in opera, to his daughter. Izabela was an excellent singer, who studied in Vienna with Italian masters: the famous baritone Antonio Tamburini (1800–76), and subsequently the composer Stefano Pavesi (1779–1850). She also played the piano. In letters sent to her father, she frequently commented on musical life. From publishers in Vienna, Paris and Milan, she would also purchase selections (transcriptions for voice and piano or for piano four hands) from works she had heard (mainly operas). Some of those purchases have been preserved in the National Ossoliński Institute in Wrocław (from Izabela’s maiden years) and the Municipal Public Library in Tarnów (items belonging to Izabela, her husband and their children, hitherto unknown to scholars). In Przeworsk, where Izabela grew up, she had at her disposal a vast music library comprising nearly 1400 items, which are fully inventoried. Izabela did not give up music-making after getting married. She kept a diary, preserved to this day, containing 32 compositions, many of them not known from other sources. She collected sheet music and ensured her children received a musical education. She also supported the work of composers. The musical-artistic activity created by Izabela in Kraków and Gumniska represents an important aspect of nineteenth-century musical culture in the territories of partitioned Poland. - Źródło:
-
Muzyka; 2022, 67, 1; 3-19
0027-5344
2720-7021 - Pojawia się w:
- Muzyka
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł