Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Duchy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 113
Tytuł:
Some remarks on the history of the Karaites in Grand Duchy of Lithuania in the 15th century
Autorzy:
Witkowski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/916379.pdf
Data publikacji:
2013-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Medieval Karaims
Grand Duchy of Lithuania
settlement
Opis:
The articles deals with the medieval sources on the history of the Karaites who appeared in the Grand Duchy of Lithuania during the reign of duke Vitold (Vytautas). Many of them were already analyzed by researchers, whoever some questions still remained unanswered or presented not always in fully critical way. The research questions deal with the original privilege issued by Lithuanian monarchs to the Karaites, allegedly participation of the Karaites at the battle of Tannenberg or travel description left by Burgundian knight Gilbert de Lannoy. It seems that the first written document, shaping he legal position of the Karaites in the Grand Duchy of Lithuania was issued by duke Casimir Jagellonides in 1441. The charter of grand duke Vitold, drawn in 1388, was certainly forged sometime in the 15th century. The Bavarian Latin chronicle informing that a Jewish (in fact, Karaite?) military unit supported Polish-Lithuanian army at the battle of Tannenberg in 1410, transmitted only political propaganda, and did not reflect a real fact. Famous Burgundian traveler, who visited Grand Duchy of Lithuania in the beginning of the15th century, met Karaites in Troki.
Źródło:
Karaite Archives; 2013, 1; 211-242
2353-2327
Pojawia się w:
Karaite Archives
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowa, symbole, znaczenia – badania dziejów Wielkiego Księstwa Litewskiego w aspekcie nauk pomocniczych historii, red. Rūta Čapaitė, Gitana Zujienė, Wilno 2019
Ženklai, simboliai, prasmės. Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės tyrimai pagalbinių istorijos mokslų aspektu. Mokslinių straipsnių rinkinys. Sudarytojos Rūta Čapaitė, Gitana Zujienė, Vilnius 2019
Words, symbols, meanings – studies of the history of the Grand Duchy of Lithuania in the aspect of auxiliary historical sciences, ed. R. Čapaitė, Vilnius 2019
Autorzy:
Zawadzki, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364349.pdf
Data publikacji:
2020-10-30
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Wielkie Księstwo Litewskie
Grand Duchy of Lithuania
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2020, 27; 382-386
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obrazy unii między Wielkim Księstwem Litewskim a Królestwem Polskim w litewskiej pamięci zbiorowej (koniec XIX w. – 1940 r.)
Autorzy:
Mačiulis, Dangiras
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676424.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania
Polish-Lithuanian union
collective memory
Opis:
The images of the Grand Duchy of Lithuania and the Union of the Kingdom of Poland in Lithuanian collective memory (end of the 19th c. – 1940)Since the end of the 19th century the Lithuanian national movement created several narrations about national history, which presented a negative evaluation of the Grand Duchy of Lithuania and the Union of the Kingdom of Poland. Polonization of Lithuania was highlighted as the most negative consequence of these Unions.All unions formed under the Grand Duchy of Lithuania and the Union of the Kingdom of Poland got negative evaluation in the discourse of Lithuanian nationalism. However, the Union of Lublin was considered to be the greatest harm – it was evaluated as a fatal moment in the Lithuanian history giving rise to the processes of dangerous Lithuanian national ethnic identity loss. The Lithuanian national movement proclaimed cultural and political independence, and declared that the revival of historical ideal of the Unions’ national identity was unacceptable for the Lithuanian nation.When discussing the Lithuanians’ rights to political independence with the Polish public figures and reacting to ambitions of the Polish political figures to restore Poland with the Polish-Lithuanian Commonwealth national borders of 1772, in the Lithuanian press the image of two Unions (usually, the Union of Lublin) was presented as the symbol underlying the Lithuanian national political and cultural dependence. The image of the Union of Lublin was like an obligatory illustration of the Lithuanian nationalism discourse underlining the negative consequences of the union for the Lithuanian nation. It was the Union of Lublin that became the generalized image of all unions and the symbol of Lithuanian political, ethnic, cultural dependence, the memory location underlying the traumatic memory.The initiatives of the Polish public figures to actualize the memories about the unions caused the Lithuanians’ negative response and numerous discussions. A similar situation happened in 1913 when the Polish society mentioned the 500th anniversary of the Herald Union. The celebration of this anniversary was evaluated by Lithuanians as a Polish attempt to revive the political union ideal – as an attempt to make Lithuania a part of Poland. The debates of those times were used by the public figures of the Lithuanian national movement in order to emphasize the orientation of the Lithuanian national movement towards the cultural and political emancipation and underline that the Lithuanians do not accept any idea of state revival reasoned by historical unions.The image of unions in the interwar Lithuania of the 20th century was the most vivid in propagandist discourse during the fights for Lithuanian independence and when trying to restore the historical capital, Vilnius. This image was used as a rhetoric figure of propagandist discourse symbolizing the Lithuanian slavery and a threat of its dependence on Poland.  Obrazy unii między Wielkim Księstwem Litewskim a Królestwem Polskim w litewskiej pamięci zbiorowej (koniec XIX w. – 1940 r.)Od końca XIX w. litewski ruch narodowy tworzył narracje historyczne, w których unie między Wielkim Księstwem Litewskim (dalej WKL) a Królestwem Polskim oceniano negatywnie. Za największy negatywny skutek unii uznano polonizację Litwy.W litewskim dyskursie nacjonalistycznym negatywnie oceniono wszystkie unie zawarte między WKL a Królestwem Polskim, jednak jako największe zło traktowano unię lubelską – decydujący punkt w historii Litwy, od którego rozpoczął się groźny proces utraty tożsamości przez naród litewski. Litewski ruch narodowy głosił dążenie do wolności kulturowej i politycznej. Towarzyszyła temu deklaracja, że dla narodu litewskiego nie do przyjęcia jest odrodzenie historycznej unijnej idei państwowości.W toczącej się w prasie litewskiej dyskusji z polskimi działaczami społecznymi o prawach Litwinów do samodzielności politycznej oraz w reakcji na ambicje polskich działaczy społecznych przywrócenia państwowości Polski w granicach Rzeczpospolitej Obojga Narodów z 1772 r., obraz unii (najczęściej lubelskiej) pojawiał się jako symbol zależności politycznej i kulturowej narodu litewskiego. Wizja unii lubelskiej była obowiązkową ilustracją litewskiego dyskursu nacjonalistycznego, świadczącą o negatywnych skutkach unii dla Litwinów. To właśnie unia lubelska stała się uogólnionym obrazem wszystkich unii oraz symbolem niewoli politycznej, narodowej i kulturowej Litwinów, traumatycznym miejscem pamięci.Inicjatywy polskich działaczy, by przywrócić pamięć o uniach, wywoływały negatywną reakcję ze strony Litwinów i rodziły dyskusje. Tak się stało, na przykład, w 1913 r., gdy polskie społeczeństwo obchodziło jubileusz 500. rocznicy unii horodelskiej. Obchody te oceniono jako próbę Polaków ożywienia idei unii politycznej – dążenie do uczynienia z Litwy części Polski. Ówczesne dyskusje działacze litewskiego ruchu narodowego wykorzystali do tego, by podkreślić swoje dążenie do emancypacji kulturowej i politycznej oraz zaznaczenia, że Litwini nie akceptują żadnej idei odrodzenia państwowości, opartej na uniach historycznych.W okresie międzywojennym na Litwie obraz unii najbardziej był dostrzegalny w dyskursie propagandowym w okresie walk o niepodległość Litwy oraz w dążeniu do odzyskania historycznej stolicy Wilna. Obraz ten wykorzystano jako figurę retoryczną dyskursu propagandowego, symbolizującą niewolę Litwy i jej uzależnienie od Polski.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2017, 41
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kitabistyka: źródła, metodologia i perspektywy badawcze
Kitab Studies: Sources, Methodology and Research Prospects
Autorzy:
Łapicz, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044766.pdf
Data publikacji:
2018-01-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
kitab
Kitab Studies
Tatars
Muslims
Grand Duchy of Lithuania
Opis:
The paper contains a synthetic discussion of original and little known philological manuscripts which had been created since the 16th century by Tatars – Muslims of the Grand Duchy of Lithuania – as characteristic Slavic aljamiado. The preserved manuscripts in which Slavic languages – Polish and Belarusian – were recorded in the Arabic alphabet are enormously important for the history of both languages and the Slavic-Oriental language relations. Various types of these historical texts (kitabs, chamails, tajweeds, etc.) contain the first, that is the oldest (16th century), translation of the Quran into a Slavic language (Polish) recorded in the Arabic alphabet (so-called tafsir). These sources are studied within the framework of an original philological sub-discipline of Kitab Studies whose origin and development should be credited to Professor Anton Antonovich from Vilnius University. The author of the paper discusses the research methodology pertaining to these sources, particularly the transliteration of Slavic texts recorded in the Arabic alphabet into the Latin alphabet, and introduces prospective major research tasks for Kitab Studies.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2017, 24, 2; 111-124
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Within One’s Inner Circle”: The Identity of Ruthenian Szlachta (Noblemen) of the Grand Duchy of Lithuania at the Time of the Union of Lublin (the Case of Filon Kmita Czarnobylski)
Autorzy:
Koluzaeva, Irina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/508714.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania
nobility
identity
Rus’
Ruthenia
sixteenth century
Opis:
“Within One’s Inner Circle”: The Identity of Ruthenian Szlachta (Noblemen) of the Grand Duchy of Lithuania at the Time of the Union of Lublin (the Case of Filon Kmita Czarnobylski)The main aim of this article is to reconstruct the Ruthenian nobleman’s (szlachcic) perception of “us” and “the sphere of familiarity” in the second half of the sixteenth century and to place him within his respective communities and social groups by analyzing successive levels of his identity. It seems to be particularly important to study ideas and awareness of the common representative of the Ruthenian political nation of the Grand Duchy of Lithuania, as scholars have so far been paying attention only to the notions of identity held by particular representatives of the elite, or else by intellectuals. Clientelist relationships of particular Ruthenian families, which are of crucial importance for reconstructing the complete image of the period, have not commonly been the subject of scientific research.The main thesis posited by this work is that the perception of one’s inner, familiar circle, of “us” as opposed to “them,” in the case of Ruthenian nobility was as multilevel as their national identity. To elucidate the posed questions, I am going to analyze Filon Kmita’s personal correspondence, his public, family and matrimonial relationships, the social practices he engaged in, and military and official environments to which he belonged.Such approach can help us not only to reconstruct the circle of relationships of this remarkable person but also to show how one of three primary nations of the Polish-Lithuanian Commonwealth – the Ruthenians – was experienced from the perspective of one of its representatives. „W kręgu swoich”: O świadomości ruskiej szlachty Wielkiego Księstwa Litewskiego w dobie Unii Lubelskiej (na przykładzie Filona Kmity Czarnobylskiego)Głównym zadaniem mojego artykułu jest rekonstrukcja postrzegania „swojskości” przez ruskiego szlachcica z drugiej połowy XVI wieku oraz analiza jego wielopoziomowej świadomości, która umożliwi usytuowanie tego pojęcia w systemie odniesień poszczególnych grup i zbiorowości społecznych. Szczególnie istotne wydaje się zbadanie horyzontów i wyobrażeń przeciętnego przedstawiciela ruskiego narodu politycznego Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI wieku, dotychczas uczeni skupiali się bowiem najczęściej na wyobrażeniach elit (zwłaszcza ich pojedynczych przedstawicieli) lub intelektualistów, a związki klientalne poszczególnych rodzin ruskich, niezwykle istotne dla skonstruowania całościowego obrazu, praktycznie nie były przez nich jeszcze badane. Jedna z najważniejszych tez mojego artykułu zakłada, że świadomość przynależności do takiego „kręgu swoich” była jednym z nieodłącznych elementów ówczesnej ruskiej tożsamości. Jednocześnie zarówno postrzeganie „swoich”, jak i świadomość narodowa ruskiej szlachty charakteryzowały się wielopoziomową strukturą. Aby uzyskać rzucić światło na tak postawione kwestie, analizie poddam korespondencję osobistą Filona Kmity, jego powiązania społeczno-rodzinne, związki małżeńskie, zależności klientalne, praktyki społeczne, otoczenie wojskowe i służbowe. Takiego rodzaju podejście może pomóc nie tylko w przedstawieniu konkretnej jednostki (wprawdzie wybitnej, ale pozostającej poza środowiskiem elity Wielkiego Księstwa Litewskiego), lecz również w prezentacji trzeciego największego narodu Rzeczypospolitej w XVI wieku z punktu widzenia jednego z jego przedstawicieli.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2016, 5
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józefa Mackiewicza idea restytucji Wielkiego Księstwa Litewskiego w kontekście geostrategii państw Europy Wschodniej w dobie dwudziestolecia międzywojennego
Autorzy:
Marcin, Hylewski,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902322.pdf
Data publikacji:
2018-11-07
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania
geopolitics
nationalism
interwar era
Eastern Europe
Opis:
The paper is an attempt at summarising Józef Mackiewicz’s views concerning the idea of resurrection of the statehood of the Grand Duchy of Lithuania in the interwar period. Its objective is to present the cultural and political foundations for the project in question that were present in deliberations of the so-called ‘Vilnius natives’ but also sources that are basically absent in the domestic thought in the form of a geopolitical profit and loss account that Mackiewicz brings to the fore. The paper also discusses the reasons (the ‘carnival of nationalisms’) due to which the accomplishment of Mackiewicz’s vision, as well as of similar projects implying enhanced integration and cooperation between the states of Eastern Europe, was impossible in the existing political conditions.
Źródło:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 11; 65-89
1898-4215
Pojawia się w:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pomoc nie tylko dla zgromadzenia mego…” Działalność edytorska benedyktynek wileńskich za rządów ksieni Franciszki Anny Wołłowiczówny
“Help not only for my congregation...” Editorial Activity of Vilnius Benedictine Nuns under the Reign of the Prioress Franciszka Anna Wołłowiczówna
Autorzy:
Gwioździk, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/535046.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania
Benedictine nuns
Wołłowiczówna
editorship
18th century
Opis:
At the end of Saxon times and in the king Stanisław period, the Benedictine monastery in Vilnius was a community of people who used various types of prints; in accordance with the patterns of behavior and communication habits characteristic of the feminine contemplative community. The merits of Wołłowiczówna were twofold: she initialized the creation of the texts and she resumed and subsidized prints, which were published for the use of the monastery and to meet the religious needs of the society. The created texts were mainly works in the field of theology of spirituality, which certified the role of the written word in the monastery, and normative as well as formative works, which were used in the internal circulation of the monastery (and in other monasteries of various rules). The translated and native ascetical literature and brackish texts, however, were made available not only to the Benedictines, but also to the public. Also,occasional prints were published: those created and maintained the monastery’s bonds with the clergy and the local society and, at the same time,  documented important events in the life of the community.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2017, 10, 2; 68-91
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Communities and Their Temples: Orthodox, Jewish, Protestant, and Catholic: Religious Delimitations in the Historical Topography of Słuck
Autorzy:
Cieśla, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601393.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
urban space
religious and confessional diversity
Jews
Grand Duchy of Lithuania
Opis:
The article analyses the religious topography of Słuck (today, Sluck in Belarus). Słuck was an important hub of Orthodoxy and Protestantism in the Grand Duchy of Lithuania; moreover, 38 percent of its population was Jewish. Detailed analysis of legal documents and urban inventories showed that there were areas within the town bounds which were reserved for the Christian communities active there. The spatial balance was upset in the former half of the eighteenth century, with Catholic orders brought into the town. The Jews were the only group that was legally barred from choosing a place to reside. The municipal authorities endeavoured to restrict the Jewish settlement to one street. Members of Jewish financial elite were the only ones to succeed in crossing the legal boundaries and settle down at the ‘Christian’ streets ofSłuck.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2017, 116
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niezwykłe losy pierwszego drukowanego przekładu Koranu na język polski
The Curious History of the First Polish Printed Translation of the Quran into Polish
Autorzy:
Łapicz, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045613.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the Quram
tefsir
Grand Duchy of Lithuania
Tatars
Muslims
Wilno Philomates
translation
Opis:
The first translation of the Quran, printed and published in 1858, was signed by Jan Musza Tarak Buczacki, a Tatar and Muslim from Podlasie in Poland. Today, however, is is known that the actual translators were two Philomats from Wilno, the priest Dionizy Chlewiński and Ignacy Domeyko. They performed the task in the 1820s for the Muslim Tatars of the Grand Duchy of Lithuania, who over generations had lost their knowledge not only of liturgic language (Arab), but also of their ethnic languages and dialects (Turkic). In this way, Lithuanian-Polish Muslims cut themselves off from the roots and sources of Islam. However, the attempts made by the translators to gain acceptance of Russian censors to publish the Polish rendition of the holy book of Islam were not successful. Only in the 1850s the acceptance was granted, after efforts made by Jan Murza Tarak Buczacki, whose name was put on the title page posthumously by the publisher. At the end of the 19th century an anonymous author, probably a Tatar and Muslim, converted the printed translation, authored by Buczacki, into a traditionalhand-written Tatar tefsir: the Polish version was overwritten by hand in the interlines, and synchronized with the Arab lines of the original Quran in Arabic. For dogmatic and religious reason, he transliterated the text form Latin alphabet into Arabic one, without changing the content of the translation. The manuscript is now kept in Museum of History of Religion in Grodno. This is the conclusion of the complicated history of the first Polish translation of the Holy Book of Islam.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2013, 20, 2; 129-143
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kult świętych serbskich w monasterach Wielkiego Księstwa Litewskiego do końca XVI wieku
The cult of the Serbian saints in monasteries of the Grand Duchy of Lithuania until the end of the sixteenth century
Autorzy:
Chomik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420412.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Wielkie Księstwo Litewskie
święci
monastery
Prawosławie
Grand Duchy of Lithuania
saints
Orthodoxy
Opis:
The cult of the saints, especially in the sixteenth century, was an important part of religious literature in the Polish-Lithuanian state, due to the Reformation and Counter-Reformation, but also because of the religious Catholic-Orthodox polemics on the eve of the Union of Brest. Among Serbian and South-Slavonic saints the most famous were: St. Paraskeva-Petka of Tyrnovo, St. Sava Serbian, St. Simon and St. John of Suchava.The presence of South-Slavonic element in the liturgical tradition of the Orthodox Church in the Polish-Lithuanian state is the local specificity that distinguishes Orthodoxy in the Republic and the Grand Duchy of Lithuania from the Orthodox Church in the great Russian state.
Źródło:
ELPIS; 2013, 15; 165-172
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A missing chain? On the sociolinguistics of the Grand Duchy of Lithuania
Autorzy:
Danylenko, Andrii
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676451.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania
multilingualism
language contact
speech community
Ruthenian
Belarusian
Ukrainian
Opis:
A missing chain? On the sociolinguistics of the Grand Duchy of LithuaniaThe article critically assesses the theory of communicative networks and its applicability in the study of multilingualism as found in the Grand Duchy of Lithuania (GDL). The author analyzes foundations for postulating the existence of a speech community in the GDL and adduces counterarguments against viewing this community as a linguistic alliance of the Balkan type. The article offers new sociolinguistic and areal-typological methods of the study of language contacts. The author substantiates a systematic approach toward the problem of the ethnic attribution of Ruthenian. Based on the literary, linguistic, and cultural parameters, the author offers to drop the term ‘Old (Middle) Belarusian’ or ‘Old (Middle) Ukrainian’ in reference to this language. Brakujące ogniwo? Wielkie Księstwo Litewskie w świetle socjolingwistykiW artykule poddano krytycznej analizie teorię sieci komunikacyjnych i jej zastosowanie w badaniach nad wielojęzycznością na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego (dalej WKL). Autor rozpatruje podstawy zarówno postulowania istnienia wspólnoty językowej w WKL, jak i kontrargumenty przemawiające przeciwko postrzeganiu tej wspólnoty jako sojuszu językowego na wzór bałkański. Artykuł podaje nowe metody socjolingwistyczne i przestrzenno-typologiczne w badaniach kontaktu języków. Autor uzasadnia systemiczne podejście do zagadnienia etnicznej atrybucji języka rusińskiego. Na podstawie wskazań literaturoznawczych, językoznawczych i kulturowych postuluje zaniechanie posługiwania się w odniesieniu do tego języka terminami ‘staro-(średnio-) białoruski’ lub ‘staro-(średnio-)ukraiński’.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2017, 41
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słownictwo regionalne polskojęzycznej części "Leksykonu supraskiego" (1722) na tle słowiańskim
Regional Vocabulary in the Polish-language Part of 'Suprasl Lexicon' (1722) within a Slavonic Context
Autorzy:
Citko, Lilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031185.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania
lexicography
Polish language
West Ruthenian languages
regional vocabulary
Źródło:
Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 3; 595-605
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przeszłość Litwy w księgach silva rerum XVIII wieku
Representation of Lithuania’s History in the Eighteenth-Century Silvae Rerum
Autorzy:
Orzeł, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32388134.pdf
Data publikacji:
2023-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
silva rerum
Grand Duchy of Lithuania
eighteenth century
historiography
nobility
historical awareness
Opis:
Existing studies on the historical knowledge of the nobility within the Polish-Lithuanian Commonwealth primarily rely on printed sources. However, these studies often overlook the history of the Grand Duchy of Lithuania, focusing on the Kingdom of Poland instead. This article aims to present Lithuania’s history as depicted in the silvae rerum of eighteenth-century noblemen. Through scientific investigations, it is evident that descriptions of Lithuanian history were less frequent compared to Polish history. The period covered in these descriptions typically ranges from the origin narrative (ethnogenetic legend) to the reign of Władysław Jagiełło. Notably, the history of the Jagiellonian dynasty is incorporated into the history of Poland. By comparing the noblemen’s silvae rerum with historiographical works, both from the 18th century and earlier periods, the article examines the sources of the nobility’s historical knowledge. The analysis reveals the continued influence of works by Maciej Stryjkowski and Wojciech Wijuk Kojałowicz, while also acknowledging the impact of eighteenth-century writers such as Kasper Niesiecki, Władysław Łubieński, and Franciszek Paprocki on the historical content of the silvae rerum.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2023, 88, 3; 87-113
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The evolution of the laws regulating access to forests and aquatic resources of the Grand Duchy of Lithuania until the mid-16th century
Autorzy:
Pytasz-Kołodziejczyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374343.pdf
Data publikacji:
2020-10-25
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
aquatic resources
forest resources
legal regulations
Grand Duchy of Lithuania
protection
use
Jagiellonians
Opis:
In the 13th and the 14th century, grand dukes had exclusive rights to the forests and aquatic resources of the Grand Duchy of Lithuania. They maintained these rights in the 15th century despite the fact that the rights to royal forests and aquatic had been widely distributed since the reign of Vytautas. Beginning in the second decade of the 16th century, grand dukes became increasingly interested in the productivity of land belonging to the Grand Duchy of Lithuania, in particular forests and aquatic resources. Their concern was largely motivated by the financial burden placed on the Lithuanian treasury in connection with the Muscovite- Lithuanian wars and the economic reforms implemented by Queen Bona and Sigismundus II Augustus. The monarchs passed laws regulating access to royal land in the Grand Duchy of Lithuania. These regulations improved the management of royal land, protected forests against illegal logging and prevented excessive exploitation of water fauna (especially fish)
Źródło:
Przegląd Wschodnioeuropejski; 2020, XI, 1; 13-22
2081-1128
Pojawia się w:
Przegląd Wschodnioeuropejski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Białoruska historiografia Wielkiego Księstwa Litewskiego po 1991 roku
Autorzy:
Kozik, Lubou
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690103.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Wielkie Księstwo Litewskie
historiografia białoruska
źródła
Grand Duchy of Lithuania
Belarusian historiography
sources
Opis:
W czasach sowieckich istnienie Wielkiego Księstwa Litewskiego uznawano za okupację Białorusi, co wraz z ówczesną teorią narodzin narodu staroruskiego dawało wsparcie dla przyłączenia ziem białoruskich do Rosji. Na początku lat 90. w niepodległej Białorusi powstała z kolei „narodowo-państwowa” koncepcja historii, której przedstawiciele uznawali Wielkie Księstwo Litewskie za państwo białorusko-litewskie i preferowali historię polityczną. Kolejne przemiany nastąpiły w połowie lat 90., kiedy to jedni powracali do koncepcji sowieckich, inni pozostawali na pozycjach narodowych. Różnicę tę dobrze widać w ocenach powstania Wielkiego Księstwa Litewskiego, zawierania unii oraz polityki zewnętrznej (zwłaszcza wobec Moskwy). W artykule wskazano najważniejsze kierunki badań i główne edycje źródłowe do dziejów Wielkiego Księstwa Litewskiego. During Soviet times the existence of the Grand Duchy of Lithuania was considered an occupation of Belarus. Together with the theory about the origins of the old Russian [sic!] nation it supported the unification of the Belarusian territories with Russia. At the beginning of the 1990s in independent Belarus the so-called “national state” conception of history was developed; its adherents considered the Grand Duchy of Lithuania a Belarusian-Lithuanian state and preferred political history. The next changes occurred in the mid-1990s, when some returned to historical views from Soviet times, others remained on the national historical positions. It is apparent in the evaluations of the founding of the Grand Duchy of Lithuania, the unions, and the foreign policy (especially towards Moscow). The article points out to the main directions in research and to major editions of sources to the history of the Grand Duchy of Lithuania.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2016, 2
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 113

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies