Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Wadowice" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
Zarys dziejów kolei w Wadowicach (1888 - 1945)
Autorzy:
Nowakowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458150.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
historia kolei
Wadowice
Galicja
Opis:
Doprowadzenie "drogi żelaznej", czyli kolei do Wadowic w latach 1888-1899 było w ówczesnych czasach dla Wadowic, miasta będącego siedzibą powiatu, miarą awansu cywilizacyjnego. Kolej była czynnikiem umacniającym więzi międzyludzkie oraz gospodarcze. Wybudowanie kolei umożliwiło wielu młodym ludziom z okolicznych miejscowości pobieranie nauki w wadowickim gimnazjum a z czasem również w innych zakładach oświatowych. Dzięki kolei wadowiczanie, w tym również młodzież szkolna, mogli zaspokoić swe aspiracje w zwiedzaniu otaczającego ich świata. Natomiast wadowiccy kolejarze przez dziesięciolecia dawali przykłady ofiarności, poświęcenia i zdyscyplinowania w służbie dla kraju, będąc nośnikiem wartościowych i pożądanych cech pracownika i obywatela.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 1998, 2; 31-37
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazewnictwo ulic i placów w Wadowicach
Naming of streets in Wadowice
Autorzy:
Nowakowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458132.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
onomastyka
Galicja
Wadowice
onomastics
Galicia
Opis:
W artykule autor podjął zagadnienie onomastyki Wadowic - nazewnictwa obiektów fizjograficznych w obrębie granic administracyjnych miasta. Przedstawił jak zmieniały się nazwy ulic i placów, począwszy od nazw niw funkcjonujących już na przełomie XV i XVI wieku (Gotowizna, Łazówka, Niwy), poprzez wiek XIX, kiedy ukształtował się układ urbanistyczny miasta z nazewnictwem ulic i placów po lata współczesne, kiedy po przemianach ustrojowych zmieniano nazwy ulic po ich patronach z okresu PRL.
In the article, the author took up the issue of onomastics of Wadowice - the naming of physiographic objects within the administrative borders of the city. He presented how the names of streets and squares changed, starting from the names of the fields already functioning at the turn of the 15th and 16th centuries (Gotowizna, Łazówka, Niwy), through the 19th century, when the urban layout of the city with the names of streets and squares was formed, to the modern years, when after the political transformation, street names were changed after their patrons from the period of the People's Republic of Poland.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 1998, 1; 40-48
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Ojcowie założyciele" nowoczesnych Wadowic (cz. 2): Stanisław Łazarski (1849-1938)
The Founding fathers of the modern Wadowice (Part 2): Stanisław Łazarski (1849-1938)
Autorzy:
Meus, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458339.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Stanisław Łazarski
biografie
Wadowice
Galicja
elektryfikacja
Opis:
Stanisław Łazarski was born on 29 November 1849, in Jeleśnia near Żywiec. After graduating from his school, he attended St Anna Middle School in Cracow. However, he didn`t finish the school. After the year 1863 he continued his education in Middle School in Tarnów where on 11 July 1868 he passed his matura exam. Then He studied in Lviv, Cracow, Vienna and Graz. In 1980 he got his PhD in history by Jagiellonian University. He most likely defended his dissertation in Law in Graz. When Stanisław graduated from university He ran the Law offices in Biała and Wadowice. He became famous owing to to his successful defence of Wanda Krahelska- Dobrodzicka in a criminal trial in Wadowice in 1908. The process made him famous in Galicja and beyond. Łazarski was also a politician at the district level in Biała, at the national level in Lviv and at the central level in Vienna. As the representative of the Polish parliamentarians He was remembered as the first member of Parliament who spoke in the Parliament in Vienna. In June 1917 He presented publicly the program of rebuilding of Poland. What is more He almost took up the post of the Minister of the District of Galicja in 1911. Stanisław Łazarski was also involved in the development of Wadowice in the nineteenth century. He proved it when He contributed in the process of establishment of the telephone network and installation of telephone equipment in Wadowice. It was one of the most important stages in the process of Europeanization of the town. In the next few years He supported the process of electrification in Wadowice. He also unsuccessfully tried to found a Trade school for the teenagers from the region. Łazarski spent the last days of his life in his property in Witkowice near Kęty. He died on 18 November 1938. He was buried in Biała which was for him as important as Wadowice.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2013, 16; 73-94
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konrad Meus, Wadowice 1772-1914. Studium przypadku miasta galicyjskiego, Kraków 2013, 572 s., il., tabl. – ISBN 978-83-7638-345-3
Autorzy:
Ratajczak, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458106.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
monografie
studium przypadku
Galicja
Wadowice
społeczeństwo
gospodarka
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2014, 17; 224-226
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Święty Rafał Kalinowski - patriota
Autorzy:
Gil, Honorat Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458162.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Rafał Kalinowski
Galicja
powstanie styczniowe
Wadowice
Syberia
zesłanie
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 1998, 2; 64-72
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Ojcowie założyciele” nowoczesnych Wadowic cz.1: Józef baron Baum Ritter von Appelshofen (1821-1883)
„Founding Fathers” of Modern Wadowice, pt. 1: Baron Józef Baum Ritter von Appelshofen (1821-1883)
Autorzy:
Meus, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458382.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
polityka
gopodarka
Galicja
Wadowice
biogram
Józef Baum Ritter von Appelshofen
Opis:
Józef Baum came from a Saxon family. His forebears came to Poland along with the elected King Augustus II at the turn of the seventeenth and eighteenth centuries. Both Józef ’s father and grandfather were high officials in the Austrian Civil Service in Galicia. Józef was born in 1821 as the fifth child of Antoni and Helena (nee Walczak) Baum. The parents planned a military career for him. He quickly cast aside those plans, however, and after completing the Military Academy in Wiedeń, he settled in the family estate in Kopytówka (in the Wadowice district). There, he became known as an exceptional organiser and administrator of his lands. He quickly earned respect among the local peasants. It is likely that it was this widely held esteem among the people that gave Baum his entrée to the National Seym, or Assembly, in Lwów. In 1861 he was selected as a delegate to the Seym for his first term from the Wadowice – Andrychów district. In Lwów he represented the Fourth Curia, which meant that Baron Baum was elected by the peasants, who must have entrusted him to advocate for their interests. Baum’s meteoric political career was interrupted by the outbreak of the January Uprising in Congress Poland. Despite the fact that that drive for independence included only the Polish lands in the Russian partition, the organisation of aide – mainly military aide – was undertaken on behalf of the insurrectionists. A significant role in this fell to Józef Baum, who had been a member of the independence organisation, the National Committee for Western Galicia (later transformed in the National Provisional Council for Western Galicia). In August 1863 he was arrested by the Austrian authorities on accusations of treason. In the absence of compelling proof, he was cleared of the charges and in June of the following year he was released from prison in Lwów. At the beginning of the era of autonomy in Galicia, Józef Baum again became involved in political affairs on both the regional and national levels. He was particularly noted for his activities in the parliament in Wiedeń, and as the President of the Department of the Poviat in Wadowice. Baum’s role in the creation of "modern" Wadowice is not adequately appreciated today, as it should be remembered that it was through his aid in the City on the Skawa that, among other achievements, the seat of the large Circuit Court was located there, and that city was the site of the first Poviat Savings Bank in Galicia. Without a doubt, Baum also took part in the opening of the Polish gymnasium in Wadowice, which in the nineteenth century became one of the most important cultural institutions in the region. Just before his death, of Józef Baum was involved in supporting the city government in efforts to enlist Wadowice in the circle of the “greater cities of Galicia”, which came into effect a few years after he passed away. Józef Baum von Appelshofen died suddenly in Wiedeń in March 1883. His passage sent a shudder through the community of Wadowice and people involved in the city’s and the region’s affairs. In October of 1884, the city councillors of Wadowice decided to erect a monument with his bust. This initiative was met with support from the majority of the people of the city. The choice of location for the new monument was obvious to its founders. A socle with a bust of the Baron was to stand in the centre of the square between the building of the Circuit Court and the gimnazjum. It was completed in 1887. Since that time, through the decades, it has become a part of the landscape of the city, and a reminder to successive generations of the citizens of Wadowice of a great Polish patriot and a person who did great service for Wadowice and the Wadowice Poviat.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2012, 15; 29-55
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Topografia wolności. Patriotyczne urbanonimy w przestrzeni Wadowic (do 1939 r.)
Topography of freedom. Patriotic urbanonyms in space Wadowice (until 1939)
Autorzy:
Witkowski, Karol
Witkowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458384.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
toponomastics
urbanonyms
urban space
Wadowice
Galicia
topografia
urbanonimy
przestrzeń miejska
Galicja
Opis:
Pierwsze urbanonimy nawiązujące do postaci i wydarzeń z okresu I Rzeczypospolitej pojawiły się w przestrzeni miejskiej Wadowic w latach 80. XIX w. Honorowano postacie polskich królów (Jan III Sobieski, Stefan Batory), bohaterów narodowych (Tadeusz Kościuszko) i osobistości związane z miastem (Marcin Wadowita, Jan Iwański). Nazwy nie miały niewłaściwych konotacji historycznych, stąd były akceptowane przez austriacką administrację. Na przełomie wieków, tak jak w innych galicyjskich miastach, uczczono w Wadowicach wieszczów – Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego, nie tylko nadając im nazwy ulic, ale także włączając się w uroczyste obchody rocznic urodzin i śmierci poetów. Po 1918 r. patriotyczne nazewnictwo stało się elementem polityki państwa, zwłaszcza związanej z kultem ojca czynu niepodległościowego, marszałka Józefa Piłsudskiego, którego imieniem nazwano wadowicki rynek. W drugiej połowie lat 30. urbanonimy pamiątkowe stanowiły aż 40 % wszystkich toponimów w mieście.
Urbanonyms, as one of the elements characterizing the city are the subject of research, among linguists, historians and geographers. The naming policy can be the subject of ideologizing of urban space. Referring to important events or commemoration of people in the names of streets for important events or commemoration of people strengthened the sense of patriotism, both national and local. In the article, the authors draw attention to commemorative urbanonyms, which appeared in Wadowice in the 1880s, and in the time of the Second Polish Republic the patriotic name convention became an element of the state’s policy. A clear manifestation of these changes is a 15% increase in the number of commemorative urbanonyms in Wadowice in the period 1918-1939.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2018, 21; 146-165
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dom przy ul. Lwowskiej – pierwsze wadowickie mieszkanie rodziny Emilii i Karola Wojtyłów w latach 1913-1914
The house at Lwowska Street in Wadowice – the first apartment of the Emilia and Karol Wojtyła’s family in 1913-1914
Autorzy:
Chrząszcz, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37501170.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Galicia
Wadowice
Cracow
Skawa river
Karol Wojtyła
Emilia Wojtyła
Jan Stroński
Joanna Strońska
Emilia Polony
Antoni Polony
Jan Kołek
Maria Kołek
Zofia Gregoracz
Galicja
Kraków
rzeka Skawa
Opis:
The aim of the article was to establish the first place of residence of the Karol and Emilia Wojtyła family in Wadowice. The primary sources for this study were materials held in the state archives, the Wadowice local government units, church archives and state institutions. A comparison of the contents of the cadastral map and the protocols of building and land parcels – documents found in the resources of the State Archive in Bielsko-Biała and the National Archive in Cracow-was of a decisive importance. Source analysis has led to the conclusion that the house in which the Wojtyla rented a flat was built between 1901 and 1911 by Emilia Polony, the grandmother of Professor Anna Polony. It exists to this day and is located next to the General Leopold Okulicki roundabout in Wadowice (ul. Lwowska 103). The building was located on the outskirts of the city, in a floodplain, in the immediate vicinity of two railway lines. It was one of the typical buildings of the old low-rise buildings of Wadowice. Certainly, the rent, for renting a flat there, was not high and was not beyond the financial capacity of Karol Wojtyla, an accounting sub-official. The Wojtyła lived there until November 1914, when they had to leave Wadowice due to the evacuation of military officials employed by the District Complementary Command (Ergänzungsbezirkskommando) to Moravia.
Celem artykułu jest ustalenie pierwszego miejsca zamieszkania rodziny Karola i Emilii Wojtyłów w Wadowicach. Podstawowym źródłem opracowania były materiały znajdujące się w archiwach państwowych, jednostkach samorządu terytorialnego Wadowic, archiwach kościelnych i instytucjach państwowych. Decydujące znaczenie miało porównanie zawartości mapy katastralnej oraz protokołów zabudowy i działek – dokumentów znajdujących się w zasobach Archiwum Państwowego w Bielsku-Białej i Archiwum Państwowego w Krakowie. Analiza źródeł doprowadziła do wniosku, że dom, w którym Wojtyła wynajmował mieszkanie, wybudowany został w latach 1901-1911 przez Emilię Polony, babcię prof. Anny Polony. Istnieje on do dziś i znajduje się przy rondzie gen. Leopolda Okulickiego w Wadowicach (ul. Lwowska 103). Na początku XX w. budynek zlokalizowany był na obrzeżach miasta, na terenach zalewowych, w bezpośrednim sąsiedztwie dwóch linii kolejowych. Był to jeden z typowych budynków dawnej niskiej zabudowy miasta. Z całą pewnością czynsz za wynajęcie tam mieszkania nie był wysoki i nie przekraczał możliwości finansowych podoficera księgowego Karola Wojtyły. Rodzice przyszłego papieża mieszkali tam do listopada 1914 r., kiedy to musieli opuścić Wadowice w związku z ewakuacją na Morawy urzędników wojskowych zatrudnionych w Okręgowym Dowództwie Uzupełniającym (Ergänzungsbezirkskommando).
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2023, 26; 31-52
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies