Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "silesian cultural heritage" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-4 z 4
    Tytuł:
    Wkład współczesnej mniejszości niemieckiej w pielęgnowanie i rozwój górnośląskiego dziedzictwa kulturowego – wybrane zagadnienia
    The contribution of the contemporary German minority in care and development of the Upper Silesian cultural heritage – selected issues
    Autorzy:
    Popieliński, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/497073.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    Górnośląskie dziedzictwo kulturowe
    niemieckie dziedzictwo kulturowe
    mniejszość niemiecka w Polsce
    Górny Śląsk
    Ślązacy
    śląskość
    gwara śląska
    szkolnictwo dla mniejszości niemieckiej
    polsko‑niemieckie dwujęzyczne nazwy miejscowości
    Upper Silesian cultural heritage
    German cultural heritage
    German minority in Poland
    Upper Silesia
    Silesians
    Silesianess
    Silesian language
    education for the German minority
    (polish‑german) bilingual names of built‑up areas
    Opis:
    W artykule autor przedstawia wkład współczesnej mniejszości niemieckiej w pielęgnowanie i rozwój górnośląskiego dziedzictwa kulturowego na wybranych przykładach. Wpierw przedstawia on czytelnikowi specyfikę Górnego Śląska oraz ich rodzimych mieszkańców, a następnie wyjaśnia, w jaki sposób mniejszość niemiecka przyczynia się do pielęgnowania i rozwoju górnośląskiego dziedzictwa kulturowego. Autor skupia się przede wszystkim na kwestiach niematerialnego dziedzictwa kulturowego mniejszości niemieckiej z Górnego Śląska. Szczególnie na kwestiach szeroko pojętej działalności (społeczno‑kulturalnej i politycznej), tożsamości czy języka (komunikacja interpersonalna, edukacja). Wymienione zagadnienia należą do jednych z najważniejszych elementów omawianego dziedzictwa kulturowego.
    In the article, the author presents contribution of the German minority in care and development of the Upper Silesian cultural heritage on the selected examples. First he shows reader the specific of Upper Silesia and its indigenous peoples, and then he explains, how the German minority contributes to care and development of the Upper Silesian cultural heritage. First of all the author concentrates on the intangible cultural heritage issues of the German minority from Upper Silesia. Particularly on the issues in the broadly understood activity (social, cultural and political), identity or language (verbal communication, education). These issues are one of the most important elements of this Upper Silesia cultural heritage.
    Źródło:
    Język. Religia. Tożsamość; 2019, 1(19); 137-152
    2083-8964
    2544-1701
    Pojawia się w:
    Język. Religia. Tożsamość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od darmopyszek do chopionek, czyli o tożsamościowym znaczeniu odzieży na Górnym Śląsku w czasach uprzemysłowienia
    From Darmopyszka to Chopionka, or the Identity Significance of Clothing in Upper Silesia in the Era of Industrialization
    Autorzy:
    Kaczmarzyk, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37230135.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    Górny Śląsk
    strój ludowy
    górnośląskie stroje regionalne
    industrializacja
    dziedzictwo kulturowe
    Upper Silesia
    folk costume
    Upper Silesian regional costumes
    industrialization
    cultural heritage
    Opis:
    Pod koniec XVIII wieku na Górnym Śląsku zaczął się proces dynamicznych zmian kulturowych związanych z rozwojem przemysłu. Charakterystyczną cechą kultury dnia codziennego, której elementem była również odzież zarówno codzienna, jak i świąteczna, stał się wówczas styk agrarności i industrialności. Znaczącą cezurą czasową w ewolucji form i funkcji ubrań noszonych w górnośląskich środowiskach wiejskich i robotniczych była II połowa XIX w., kiedy coraz bardziej ekspansywny stał się wpływ mody miejskiej (określanej też jako „pańska”). Wtedy też różne rodzaje odzienia, a zwłaszcza ludowe stroje paradne, przestały stanowić wyłącznie regionalny artefakt, różnicujący mieszkańców poszczególnych wspólnot lokalnych, ale stały się istotnym komunikatem tożsamościowym, wykorzystywanym jako ważki argument w dyskursie narodowościowym. Mimo działań mających na celu ochronę i utrwalenie tradycji noszenia strojów ludowych na przełomie XIX i XX w. rozpoczął się jednak proces ich wyraźnego marginalizowania oraz zmiany funkcji: z powszechnego ubioru paradnego w rodzaj kostiumu zakładanego wyłącznie w określonych okolicznościach, zwłaszcza obrzędowych. Poza reliktowymi środowiskami wiejskimi proces ten miał różną dynamikę w odniesieniu do strojów męskich, które zaniknęły szybciej, i kobiecych, które przetrwały dłużej. Najbardziej wyrazistym przykładem (żywotnym co najmniej do lat 70. XX w., a endemicznie nawet później), który nie miał nic wspólnego z zakładaniem ludowego kostiumu ani jakimikolwiek próbami rekonstrukcyjnymi, była odzież noszona na co dzień i od święta przez tzw. chopionki, czyli kobiety, które nigdy nie zakładały ubrań zgodnych z aktualną modą, ale nosiły różne odmiany (w zależności od okoliczności) kiecek, fortuchów, zopasek, chust i jakli. Chopionkom nie towarzyszyło poczucie modowego anachronizmu, wręcz przeciwnie ich strój był świadectwem przywiązania do swojskości i rodzimości. Współcześnie stroje ludowe (zróżnicowane w formie i proweniencji) w kulturowej rzeczywistości dawnego górnośląskiego okręgu przemysłowego są obecne w kilku wariantach, wśród których niejako na dwóch biegunach znajduje się używanie zachowanych, odziedziczonych po przodkach oryginalnych strojów ludowych lub ich wiernych replik, rekonstruowanych z ogromną pieczołowitością, oraz znacznie popularniejsze zakładanie okolicznościowych kostiumów ludowych inspirowanych zwłaszcza strojem rozbarskim. Nie stanowi to symbolu narodowościowych czy społecznych wyborów jak w czasach industrializacji, ale znak przywiązania do regionalnego dziedzictwa, a nawet rodzaj etnicznego markera wskazującego na żywotność lokalnych tradycji kulturowych i potrzebę kultywowania materialnego i niematerialnego dziedzictwa Górnego Śląska.
    At the end of the 18th century, Upper Silesia began a process of dynamic cultural changes associated with the development of industry. Everyday culture, including every day and festive clothing, began to be impacted by the contact between agrarianism and industrialism. A significant time caesura in the evolution of the forms and functions of clothing worn in Upper Silesian rural and working-class communities was the second half of the 19th century, when the influence of urban fashion (also known as “lordly” fashion) became increasingly expansive. At that time, various types of clothing, especially festive folk costumes, ceased to be purely regional artifacts, differentiating the inhabitants of individual local communities, but became an important identity message, used as a weighty argument in the nationality discourse. However, despite efforts to preserve and perpetuate the tradition of wearing folk costumes at the turn of the 20th century, the process of their apparent marginalization and change of function began: from a common festive garment to a type of costume worn only in certain circumstances, especially ceremonial ones. Outside of relic rural communities, this process had different dynamics for male costumes, which disappeared faster, and female costumes, which survived longer. The most vivid example (vital at least until the 1970s, and endemically even later), which had nothing to do with the establishment of folk costume or any attempts at reconstruction, was the clothing worn on a daily basis and on holidays by the so-called chopionki, i.e. women who never donned clothes that conformed to current fashion, but wore different variations (depending on the circumstances) of skirts (kiecka), aprons (fortuch), apron skirts (zopaska), headscarves and jaklas (jackets). The chopionski did not have a sense of fashion anachronism; on the contrary, their attire was a testament to their attachment to what was familiar and indigenous. Nowadays, folk costumes (diverse in form and provenance) in the cultural reality of the former Upper Silesian industrial district are present in several variants, among which, as it were, at two poles is the use of surviving ancestral folk costumes or their faithful replicas, reconstructed with great care, and the much more popular donning of festive folk costumes inspired especially by the Rozbark costume. This is not a symbol of national or social choices as in the times of industrialization, but a sign of attachment to regional heritage, and even a kind of ethnic marker indicating the vitality of local cultural traditions and the need to cultivate the tangible and intangible heritage of Upper Silesia.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2023, 43, 4/2; 217-248
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ludwik Starostzick jako zbieracz i badacz pieśni rybnickich
    Ludwik Starostzick as a Collector and a Researcher of Folk Songs from Rybnik
    Autorzy:
    Okun, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28888238.pdf
    Data publikacji:
    2022-12
    Wydawca:
    Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Tematy:
    folklore
    intangible cultural heritage
    Ludwik Starostzick
    region of Rybnik
    Silesian dialect
    Silesian folk songs
    the land of Rybnik
    Upper Silesia
    folklor
    niematerialne dziedzictwo kulturowe
    region rybnicki
    dialekt śląski
    śląskie pieśni ludowe
    ziemia rybnicka
    Górny Śląsk
    Opis:
    The region of Rybnik as a historical part of Upper Silesia, in its current administrative structure comprises of two independent districts, an urban district with its main town of Rybnik and a rural district which includes five other communities. This region has not yet been fully described in any research works regarding Silesian folklore, although negligence in this field was already commented on in the 1930s. No one has yet attempted to publish a musical folklore monograph for this part of Upper Silesia. Intangible cultural heritage of the land of Rybnik is characterized by its distinct richness of folklore songs. According to the field research, the functioning of such folklore genre in contemporary world is, not only due to the musicality of the local depositories, but especially because of the sentimental attachment of local inhabitants to the heritage of their ancestors, which comprises, not only of folk songs, but also of traditional habits, rituals and the language the native population speak – Silesian dialect. The year of 1863 has resulted in an anthology of songs "Pieśni ludu polskiego w Górnym Szląsku z muzyką" (Eng. Folk Songs of the Polish People in the Upper Silesia with Music) collected by Juliusz Roger as the most comprehensive and familiar source of texts and folk melodies from region of Rybnik. One of the forgotten researchers of Upper Silesian heritage was the dialectologist, linguist and the collector of folk songs – Ludwik Starostzick (1853–1923), born in Sośnicowice (Kieferstädtel) near Gliwice, who has not received relevant attention so far. Starostzick’s collection of 24 folk songs from region of Rybnik remained unknown earlier, and therefore, was omitted in many Silesian folklore and linguistic studies. His folk songs, collected in Czuchów and next published in 1885 as "Oberschlesische Volkslieder (Śpjévki) aus dem Kreise Rybnik", may become the basis of interdisciplinary comparative research. In the author’s opinion, Starostzick deserves the recognition as both a folk songs collector and a researcher of cultural heritage in this part of Upper Silesia.
    Region rybnicki, jako historyczna część Górnego Śląska, w swojej obecnej strukturze administracyjnej obejmuje dwa samodzielne powiaty – grodzki z gminą Rybnik oraz ziemski, w obrębie którego funkcjonuje pięć pozostałych gmin. Obszar ten nie został dotąd wyczerpująco uwzględniony w pracach zbierackich i interpretacyjnych dotyczących folkloru śląskiego, chociaż zaniedbania w tym zakresie dostrzeżono już w latach 30. XX wieku. Nie podjęto również żadnej próby opracowania monografii folkloru muzycznego tej części Górnego Śląska. Niematerialne dziedzictwo kulturowe ziemi rybnickiej cechuje szczególne bogactwo pieśni ludowych. Funkcjonowaniu tego gatunku folkloru w żywym obiegu, jak wynika z badań terenowych, sprzyja nie tylko muzykalność lokalnych depozytariuszy, ale – co równie istotne – przywiązanie tutejszych mieszkańców do dziedzictwa przodków, na które składają się – oprócz pieśni – tradycyjne zwyczaje i obrzędy, a także dialekt śląski, jakim posługuje się ludność rodzima. W 1863 roku ukazała się obszerna antologia „Pieśni ludu polskiego w Górnym Szląsku z muzyką” zawierająca pieśni zebrane przez Juliusza Rogera, będąca najobszerniejszym i dobrze znanym źródłem przekazów tekstów i melodii ludowych z regionu rybnickiego. Jednym z zapomnianych badaczy tego dziedzictwa, któremu nie poświęcono dotąd należytej uwagi był Ludwik Starostzick (1853–1923), dialektolog, językoznawca i zbieracz pieśni ludowych, wywodzący się z Sośnicowic (Kieferstädtel) koło Gliwic. Nieznany szerzej i przez to pominięty w badaniach śląskoznawczych, zarówno folklorystycznych, jak i językoznawczych, zbiór pieśni rybnickich zapisanych przez niego w Czuchowie i opublikowanych w 1885 roku pt. „Oberschlesische Volkslieder (Śpjévki) aus dem Kreise Rybnik” może stanowić podstawę interdyscyplinarnych badań komparatystycznych. Starostzick natomiast – w ocenie autora artykułu – zasługuje na uznanie zarówno jako zbieracz, jak i badacz górnośląskiego dziedzictwa kulturowego.
    Źródło:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2022, 10, 10; 24-52
    2353-2734
    Pojawia się w:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ działań rewitalizacyjnych na zmianę wizerunku oraz jakość życia w miastach rdzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii
    Impact of revitalisation activities on changing the image and the quality of life in the cities of Metropolis GZM core
    Autorzy:
    Pancewicz, Alina
    Janikowska, Wiktoria
    Tadla, Natalia
    Wawrzonowska, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1848909.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    PWB MEDIA Zdziebłowski
    Tematy:
    rewitalizacja
    obszar zdegradowany
    obszar poprzemysłowy
    potencjał
    dziedzictwo kulturowe
    wizerunek
    jakość życia
    Metropolia Śląska
    GZM
    Górny Śląsk
    Zagłębie Dąbrowskie
    revitalization
    degraded area
    post-industrial area
    potential
    cultural heritage
    image
    life quality
    Silesian Metropolitan Area
    Silesia Metropolis
    Upper Silesia
    Dąbrowa Basin
    Opis:
    Przedmiotem artykułu są działania rewitalizacyjne podejmowane na zdegradowanych obszarach miast należących do rdzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Wybrane przykłady obejmują działania prowadzone w kierunku rozwoju: przedsiębiorczości, usług, kultury, zabudowy mieszkaniowej, sportu, rekreacji. Celem badań jest identyfikacja, a także rozmieszczenie zrealizowanych i planowanych projektów rewitalizacji obiektów, obszarów zdegradowanych, a ponadto ocena ich wpływu na zmianę wizerunku miast poprzemysłowej metropolii oraz poprawę warunków życia społeczności miejskich.
    The subject of the paper are revitalization activities undertaken in degraded areas of cities belonging to the core of the Metropolis GZM. The selected examples include activities undertaken for the development of entrepreneurship, services, cultures, housing, sports and recreation. The aim of the study is to identify and locate completed and planned projects for the revitalisation of buildings and degraded areas, and to assess their impact on changing the image of the cities of the post-industrial metropolis, and improving the living conditions of urban communities.
    Źródło:
    Builder; 2021, 25, 4; 39-41
    1896-0642
    Pojawia się w:
    Builder
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-4 z 4

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies