Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "The Enlightenment" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Rosyjscy oświeceni wobec (nie tylko) kultury agrarnej (Andriej Bołotow i czasopismo „Sielskij Żytel”)
Autorzy:
Dąbrowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022743.pdf
Data publikacji:
2019-08-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Andrey Bolotov
Enlightenment
agriculture
Selsky zhitel
The Villager
Opis:
The article presents the periodical “Selsky zhitel” (“The Villager”), which was published by Andrey Bolotov in Moscow in 1778–1779. It was the first Russian private agricultural journal with its purpose, programme, structure and contents. Bolotov’s activity and the history of the Russian agricultural journals in the 18th and early 19th century constitute an interpretive background.
Źródło:
Studia Rossica Posnaniensia; 2019, 44, 1; 143-154
0081-6884
Pojawia się w:
Studia Rossica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cytaty biblijne w oświeceniowym czasopiśmie „Monitor”
Biblical quotes in “Monitor”, the Enlightenment magazine
Autorzy:
Gorzelana, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401041.pdf
Data publikacji:
2017-12-19
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Enlightenment
the Bible
quote
the “Monitor” magazine
oświecenie
Biblia
cytat
czasopismo „Monitor”
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie tego, jak funkcjonowały cytaty biblijne w czasopiśmie „Monitor” w pierwszym dziesięcioleciu jego ukazywania się (1765-1774). Zjawisko jest interesujące, gdyż epoka oświecenia powszechnie kojarzona jest z odchodzeniem od Kościoła i walką z religią. Najdłużej ukazujący się periodyk z tych czasów zawiera cytaty z Pisma Świętego (zarówno w wersji łacińskiej, jak i polskiej). Przytaczane są one najczęściej w funkcji ostatecznego argumentu. Świadczy to o tym, że w oświeceniu dla redaktorów i czytelników „Monitora” Biblia była niepodważalnym autorytetem.
The purpose of this article is to present the functioning of the quotes from the Bible in the “Monitor” magazine in the first decade of its publishing (1765-1774). The phenomenon is interesting because the era of the Enlightenment is commonly associated with the move away from the Church and the fight against religion. However, the longest appearing periodical contains quotations from the Bible (both in Latin and Polish). They are most often cited as the final argument. This shows that the Bible was the indisputable authority for the editors and readers of “Monitor” in the Enlightenment.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2017, 3; 171-184
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metropolitan Platon on natural theology
Autorzy:
Drozdek, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607118.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Platon
natural theology
theodicy
proofs of the existence of God
Enlightenment
Opis:
Platon pozostawił po sobie 20 tomów Pouczających wypowiedzi, z których 17 to kazania i okolicznościowe przemówienia. Kazania są raczej proste i nawołują do przestrzegania podstawowych obowiązków chrześcijańskich, które winny być spełnione przez każdego, bez względu na pozycję społeczną. W naukach katechetycznych proponował pewne racjonalne argumenty teologii naturalnej przy wprowadzaniu podstawowych prawd religii chrześcijańskiej. Aby udowodnić istnienie Boga, odwoływał się do samowiedzy, do konieczności istnienia pierwszej przyczyny, do harmonii świata, do powszechnej zgody, do głosu sumienia, a także do wrodzonego pragnienia doskonałego szczęścia. Próbował również racjonalnie wyprowadzić monoteizm, określić atrybuty Boga i wyjaśnić istnienie zła. Ponadto Platon próbował uzasadnić boskie pochodzenie Biblii jako słowa Bożego. Platon był jednym z niewielu duchownych prawosławnych, którzy używali teologii naturalnej jako dopuszczalnego narzędzia do prezentacji i obrony chrześcijaństwa. Jednak jego teologiczna prezentacja jest często niepełna i nie zawsze przekonująca.
Platon pozostawi? po sobie 20 tomów Pouczaj?cych wypowiedzi, z których 17 to kazania i okoliczno?ciowe przemówienia. Kazania s? raczej proste i nawo?uj? do przestrzegania podstawowych obowi?zków chrze?cija?skich, które winny by? spe?nione przez ka?dego, bez wzgl?du na pozycj? spo?eczn?. W naukach katechetycznych proponowa? pewne racjonalne argumenty teologii naturalnej przy wprowadzaniu podstawowych prawd religii chrze?cija?skiej. Aby udowodni? istnienie Boga, odwo?ywa? si? do samowiedzy, do konieczno?ci istnienia pierwszej przyczyny, do harmonii ?wiata, do powszechnej zgody, do g?osu sumienia, a tak?e do wrodzonego pragnienia doskona?ego szcz??cia. Próbowa? równie? racjonalnie wyprowadzi? monoteizm, okre?li? atrybuty Boga i wyja?ni? istnienie z?a. Ponadto Platon próbowa? uzasadni? boskie pochodzenie Biblii jako s?owa Bo?ego. Platon by? jednym z niewielu duchownych prawos?awnych, którzy u?ywali teologii naturalnej jako dopuszczalnego narz?dzia do prezentacji i obrony chrze?cija?stwa. Jednak jego teologiczna prezentacja jest cz?sto niepe?na i nie zawsze przekonuj?ca.
Źródło:
Poznańskie Studia Teologiczne; 2014, 28; 33-46
0209-3472
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Civic education in the writings and activities of Stanisław Konarski
Autorzy:
Kossowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148205.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
Stanislaw Konarski
Enlightenment
schools of the Piarist Order
journalism
polish language
Opis:
Piarist education in the lands of the Polish-Lithuanian Commonwealth played a huge role both in terms of culture and education. The reform of Piarist education carried out in the 18th century by Stanisław Konarski provided the basis for the creation of a modern education system. The main goal of schools was to educate young people morally. very important was religious education. Stanisław Konarski was the author of many treatises. He disseminated new ideas. This ideas with time entered the heritage of Enlightenment thought, which was extremely important for modeling civil society in the age of Enlightenment.
Źródło:
Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne; 2018, 4(25); 35-41
1730-0266
Pojawia się w:
Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The history of South Slavs in West European literature from the second half of the 17th century to the early 19th century
Autorzy:
Sajkowski, Wojciech J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16647563.pdf
Data publikacji:
2023-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
South Slavs
historiography
the image of the Balkans
Enlightenment
Słowianie południowi
historiografia
obraz Bałkanów
oświecenie
Opis:
The aim of this article is to present the most important issues related to West European perceptions of the history of South Slavs in the second half of the 18th and the early 19th century, a time of an increased interest in Slavic history, a process that ran parallel to the development of the Enlightenment perception of history. The analysis shows that in the second half of the 18th c. and the early19th c., in the face of the increasing weakness of Ottoman Turkey, the local Slavic communities were rediscovered in the Balkans. Although West European historiographies were familiar with them, the invention of new historical tools and contexts in the Age of Enlightenment resulted in a selective treatment thereof. It made it easy to consider South Slavs as uncivilised communities which, contrary to historical facts, remained at a primitive, tribal stage of development.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2023, 3(38); 122-140
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dubrowniczanka i Dzieciątko Jezus. O pobożności i kulcie małego Jezusa w twórczości Anicy Bošković
Devotion and Infant Jesus cult in literary creativity of Anica Bošković
Autorzy:
Borowiec, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635432.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the Infant Jesus cult
Anica Bošković
literary tradition
Croatian literature
Enlightenment
devotion
Opis:
The article is concerned with the Infant Jesus cult in the life and work of Anica Bošković (1714––1804), one of a few Croat women authoresses of Dubrovnik in the century of Enlightenment. The Infant Jesus cult was linked in the past in Croatia with Franciscan communities, in older Polish culture, too. The family Bošković had a little figure of Infant Jesus named Bambin, beloved by all the people and famous by miracles. Anica Bošković wrote about Him many time: her deeply implanted devotion reflects in letters to her brother Ruđer, in her last will and in her poetic works, especially in Razgovor pastirski vrhu porođenja Gospodinova. Anica Bošković has conceived a preface to this work – letter dedicated to her brothers Ruđer and Baro, in which speaks about her inspirations and dreams. This work is a concept of construction of inner world of every woman who wants to love God more then other people. Poetic world of Anica Bošković reflects her faith, fantasy and it is built on hard religions and moral foundation.
The article is concerned with the Infant Jesus cult in the life and work of Anica Bošković (1714–1804), one of a few Croat women authoresses of Dubrovnik in the century of Enlightenment. The Infant Jesus cult was linked in the past in Croatia with Franciscan communities, in older Polish culture, too. The family Bošković had a little figure of Infant Jesus named Bambin, beloved by all the people and famous by miracles. Anica Bošković wrote about Him many time: her deeply implanted devotion reflects in letters to her brother Ruđer, in her last will and in her poetic works, especially in Razgovor pastirski vrhu porođenja Gospodinova. Anica Bošković has conceived a preface to this work – letter dedicated to her brothers Ruđer and Baro, in which speaks about her inspirations and dreams. This work is a concept of construction of inner world of every woman who wants to love God more then other people. Poetic world of Anica Bošković reflects her faith, fantasy and it is built on hard religions and moral foundation.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2018, 15
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między dramatami polityki a idyllą ogrodową (wakacyjne refleksje o zainteresowaniach badaczy piśmiennictwa polskiego oświecenia w początku XXI wieku)
Between dramas of politics and garden idyll (holiday reflections on interests of polish enlightenment literature researchers at the beginning of the 21st century)
Autorzy:
Kostkiewiczowa, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690201.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
badacze literatury
oświecenie
stań badań
literary scholars
Enlightenment
the state of research
Opis:
The paper is free refl ection on the present state of research on the literature and culture of the Enlightenment, as well as a review of publications concerning the Enlightenment literature and culture. The paper shows a gradual change in the areas of interest of researchers from different generations, the most important scientifi c achievements and the problems that their successors have to face.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2013, 68; 9-25
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Amerykańska walka o niepodległość i nowo powstałe państwo na łamach polskiego piśmiennictwa okresu oświecenia
The american struggle for independence and the newly created country in polish literature of the englightenment
Autorzy:
Rółkowska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167481.pdf
Data publikacji:
2018-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
the American Revolution
the United States of America
Enlightenment
rewolucja amerykańska
Stany Zjednoczone Ameryki Północnej
oświecenie
Opis:
The aim of the article is to present the American struggle for independence and the newly formed country in Polish periodicals and literature of the Enlightenment. These themes many times were used by Polish writers and representatives of political parties. The most famous Americans were Benjamin Franklin and George Washington. The United States of America was presented as a young, independent, democratic state and a source of political experience, which was used on Polish area during Parliament’s discussions.
Celem artykułu jest przedstawienie amerykańskiej walki o niepodległość i nowo powstałego państwa w polskich periodykach i publicystyce okresu oświecenia. Tematy te były wielokrotnie poruszane przez polskich pisarzy i przedstawicieli stronnictw politycznych. Najbardziej znanymi Amerykanami byli Beniamin Franklin i George Washington. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej przedstawiane były jako młode, niepodległe, demokratyczne państwo oraz źródło doświadczeń politycznych, z którego czerpano na gruncie polskim podczas dyskusji sejmowych.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2018, Zeszyt, XXXII; 109-120
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inside the crystal ball of tradition
Autorzy:
Woźniewska-Działak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/17909918.pdf
Data publikacji:
2021-06-11
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
baroque
mannerism
Enlightenment
Romanticism
Romantic irony
the nineteenth century
literary tradition
grotesque
infinity
Opis:
The article reviews Agata Seweryn’s book titled Between the Worlds. Studies in the Literature of the Enlightenment and Romanticism, accounting for the composition of the book, examining research problems raised in it in greater detail, and discussing essays included in the publication as supplementing existing interpretations of selected Romantic works. Seweryn is argued to draw attention to those aspects that reveal the richness inherent in the discussed works, which are demonstrated as not having been exhausted yet. These works are analysed in the reviewed book by pursing references to the baroque tradition, or by reflecting on their relationship with normative poetics and rhetoric.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2020, 38 English Version; 240-251
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kraj przemyślny i kraj zaodłożony. Nośność polskiego języka społeczno-gospodarczego czasów późnego oświecenia: wstęp do pomiaru
Autorzy:
Janowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408679.pdf
Data publikacji:
2023-09-28
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
history of concepts
history of the Polish language
Enlightenment
social thought
economic thought
Opis:
I am trying to determine to what extent the level of development of the Polish language during the Enlightenment allowed for the expression of certain complex socio-economic concepts. More precisely, the question is whether the degree of language development limits the possibility of expression on certain topics. Attempting to answer this question, I conducted an experiment of sorts. I wrote a short text in the Polish language of the late Enlightenment, trying to express some of those economic views that were not present in the Polish Enlightenment discourse. If expressing these concepts turned out to be possible, it would mean that their absence is due not to linguistic but to other reasons. Of course, the experiment did not produce conclusive results. However, it allowed me to formulate several assumptions. The most important one is that the lack of technical language can be, to a large extent, compensated by the use of paraphrases. Therefore, more can be expressed in Polish than would seem possible. On the other hand, paraphrasing, i.e., describing phenomena instead of calling them by commonly used terms, hinders scientific discussions. It also contributes to the marginalization in the public debate of those problems for which precise terms are still lacking.
Źródło:
Wiek Oświecenia; 2023, 39; 9-45
0137-6942
Pojawia się w:
Wiek Oświecenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moses Mendelssohn a judaizm i kultura żydowska
Moses Mendelssohn to Judaism and Jewish Culture
Autorzy:
Pilarczyk, Krzysztof
Dublański, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558513.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Moses Mendelssohn
oświecenie
judaizm
Żydzi
Biblia
filozofia niemiecka
Enlightenment
Judaism
Jews
the Bible
German philosophy
Opis:
Druga połowa XVIII wieku przyniosła istotną zmianę w dziejach Żydów i ich religii – judaizmu. Nowe elity żydowskie, pod wpływem europejskich prądów oświeceniowych, zaczęły kwestionować paradygmaty żydowskiego życia religijnego i społecznego, eksponując takie wartości jak: tolerancja, równouprawnienie i wolność religijna. Dążono do obywatelskiego zrównania praw Żydów oraz odrzucenia tradycji ukształtowanej przez judaizm rabiniczny. Do głosu doszły także nurty racjonalistyczne. Tendencje te dały początek nowej kulturze żydowskiej zwanej haskalą, która w początkowej fazie znalazła swe centrum w Berlinie, a za jej prekursora i lidera uznano Mosesa Mendelssohna, wybitnego ilozofa żydowskiego doby oświecenia okresu „pre-Kantowskiego”, zwanego „żydowskim Sokratesem”. Na jego stosunek do judaizmu i kultury żydowskiej miała wpływ (1) zdobyta w młodości formacja religijna i intelektualna, (2) presja otoczenia domagającego się zmiany modelu kształcenia językowego Żydów i wewnętrzna tego potrzeba, (3) chęć dążenia do zachowania żydowskiej tożsamości religijnej przez reinterpretację tradycji za pomocą narzędzi ilozoii oświeceniowej. Autorzy artykułu opisują te trzy czynniki, charakteryzując w ten sposób początkową fazę haskali żydowskiej.
The second half of the eighteenth century brought a significant change in the history of the Jews and their religion – Judaism. The new Jewish elite, influenced by European currents of the Enlightenment, began to question the paradigms of Jewish religious and social life, exposing values such as tolerance, equality and religious freedom. They sought to equate civil rights of Jews and rejection of tradition shaped by rabbinic Judaism. They came to the fore as the rationalist currents. These trends have given rise to a new culture called the Jewish Haskalah, which in the initial phase found its center in Berlin, and for its forerunner and leader was Moses Mendelssohn, the famous Jewish philosopher of the Enlightenment period “pre-Kantian” called “Jewish Socrates.” On his relationship to Judaism and Jewish culture have an impact: (1) acquired in his youth, religious formation and intellectual, (2) peer pressure, demanding a paradigm shift in education language of the Jews and the inner of this need, (3) the desire to strive to maintain a Jewish religious identity through reinterpretation tradition of using tools Enlightenment philosophy. The authors of article describe these three factors, characterizing thus the initial phase of the Jewish Haskalah.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2016, 38; 75-87
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komisja edukacji narodowej a encyklopedia, albo słownik rozumowany nauk, sztuk i rzemiosł (cz. 2. Wymiar dydaktyczny)
The commission of national education versus the encyclopaedia, or a systematic dictionary of the sciences, arts, and crafts (part two. The didactic dimension)
Autorzy:
Janeczek, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1181279.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Enlightenment
history of science
history of philosophy
the Commission of National Education
the Polish-Lithuanian Commonwealth
encyclopédie ou dictionnaire universel raisonné des sciences
des arts et des métiers
Opis:
This paper combines on the one hand the educational ideals and didactics in the schools of the Polish–Lithuanian Commonwealth reformed by the Commission of National Education (1773), and on the other hand one of the most representative testimonies of the then intellectual culture, i.e. Encyclopédie ou dictionnaire universel raisonné des sciences, des arts et des métiers, published in the years 1751–1780. It shows continuity with regard to learned culture and the place of philosophy in modern school. In accord with the standards of the Encyclopédie the European school preserved the course of philosophy in the spirit of philosophia recentiorum, at least at the university level. This philosophy took a critical approach in its assimilation of the elements of modern epistemology, especially the accomplishments of modern natural sciences. Such attitude was also typical of the school reformed in the mid-eighteenth century in the Commonwealth, especially by the orders of Piarists and Jesuits. The Commission had introduced independent mathematical and natural subjects, a fact that limited philosophy. In secondary schools philosophy was reduced to logic and practical ethics, and at universities to natural law with social, political, and economic elements. For this reason they even departed from a traditional structure of university, with a propedeuctic faculty of philosophy, when in the spirit of the physiocratic physical and moral orders a two-element structure of universities was established. Despite these changes, philosophical elements can be found even in the didactics of natural sciences in the schools of the Commission. The same tendencies are apparent in the then European school, therefore in the form of interpretations drawing on the category of substance and its properties, or even the conception of the animal soul.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2016, 59, 2; 3-22
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komisja Edukacji Narodowej a encyklopedia, albo słownik rozumowany nauk, sztuk i rzemiosł (cz. 1. Wymiar wychowawczy)
The Commission of National Education versus encyclopédie ou dictionnaire universel raisonné des sciences, des arts et des métiers (part one. The educational dimension)
Autorzy:
Janeczek, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1181882.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Enlightenment
education
Commission of National Education
the Polish–Lithuanian Commonwealth
encyclopédie ou dictionnaire universel raisonné des sciences
des arts et des métiers
Opis:
This paper combines on the one hand the educational ideals and didactics in the schools of the Polish–Lithuanian Commonwealth reformed by the Commission of National Education (1773), and on the other hand one of the most representative testimonies of the then intellectual culture, i.e. Encyclopédie ou dictionnaire universel raisonné des sciences, des arts et des métiers, published in the years 1751–1780. The activity of the Commission, likewise its preceding reforms carried out in the Commonwealth in church schooling in the mid-eighteenth century, correspond with analogous changes in Europe, their specific example manifestation Encyclopédie. Their spirit was similar, it sought to reconcile modern utilitarianism – appropriate to the needs of absolutist states, which had taken the concern for education from religious groups – with an integral vision of school. In this vision, the fundamental elements was moral formation combined with religious formation. Despite some manifestations of certain rationalism and naturalism, in line with the spirit of the epoch, rather more typical of Encyclopédie than the Commission’s schooling, religion remained the foundation of morality, and the latter was the ground of the social order.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2016, 59, 1; 17-39
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cross-border transfer of ideas and information: The Thornische Nachrichten von Gelehrten Sachen (1762–1766) and the Polish Enlightenment
Transfer idei i informacji na granicy kultur. Czasopismo „Thornische Nachrichten von gelehrten Sachen” (1762–1766) w kontekście polskiego oświecenia
Autorzy:
Chlewicka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060646.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
history of the press in the 18th century
learned journals
Enlightenment
Polish-German cultural relations
Royal Prussia
Toruń
czasopismo naukowe
historia prasy XVIII wieku
prasa Prus Królewskich
oświecenie
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:
The Thornische Nachrichten von gelehrten Sachen, published in Toruń in 1762–1766, was a learned review journal, the first periodical of this kind in Poland. As one of its editors' priorities was to keep track of current Polish writing, the magazine regularly published reviews of the most notable books of Polish Enlightenment (among its reviewers were Stanisław Konarski, Wacław Rzewuski, Franciszek Bohomolec, Józef Minasowicz).
„Thornische Nachrichten von gelehrten Sachen” wydawane w Toruniu w latach 1762–1766 stanowią pierwsze na terenie Rzeczypospolitej czasopismo stricte ‘recenzyjne’. Jednym z głównych postulatów programowych pisma był przekaz aktualnych informacji o piśmiennictwie polskim. Realizując ten postulat redakcja zrecenzowała szereg kluczowych wydawnictw polskiego oświecenia (m.in. teksty autorstwa S. Konarskiego, W. Rzewuskiego, F. Bohomolca, J.E. Minasowicza).
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2020, 23, 2; 39-52
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vrijheid, burgerlijk activisme en kritiek op het absolutisme: enkele casussen van het Nederlandse republicanisme in de verlichting
Freedom, Civil Activism and Critics of the Absolutism: Some Cases of the Dutch Republicanism in Enlightenment
Autorzy:
Urbaniak, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791170.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
republikanizm
wolność
Oświecenie
Wilhelm V
starożytność
mit batawski
satyra polityczna
krytyka
patrioci
republicanism
freedom
Enlightenment
William V
antiquity
the Batavian myth
political satire
criticism
patriots
Opis:
Wolność, zaangażowanie obywatelskie i krytyka absolutyzmu. Kilka przykładów niderlandzkiego republikanizmu w Oświeceniu W niniejszym artykule przedstawiam rozwój myśli republikańskiej w Niderlandach w ostatnich dziesięcioleciach osiemnastego wieku. W tym celu prezentuję trzy przykłady postaw republikańskich, które moim zdaniem wywarły największe piętno na tworzenie się niderlandzkiej tożsamości narodowej w czasach przedwspółczesnych. Analiza przykładów ma za zadanie oddać sposób, w jaki powstawało republikańskie myślenie w umysłach Niderlandczyków. W tym celu badam zarówno ideologię republikańskich ideałów, jak i ich warstwę retoryczną – to, w jaki sposób przekazywane były w formie tekstów i obrazów ówczesnemu odbiorcy.   De bedoeling van deze bijdrage is te laten zien hoe de ontwikkeling van de republikeinse gedachten in Nederland in de laatste decennia van de achttiende eeuw verliep. Daarvoor presenteer ik drie casussen van het Nederlands republicanisme die volgens mij het meest cruciaal waren voor de vorming van de Nederlandse identiteit in de vroegmoderne tijd. Bij de analyse van de casussen probeer ik weer te geven hoe de republikeinse boodschap tot stand kwam: ik kijk zowel naar de ideologie die in de republikeinse concepten opgesloten lag, als naar de retorische weergave van de republikeinse ideeën – hoe ze, in de vorm van teksten en prenten, aan de lezer werden gepresenteerd. 
De bedoeling van deze bijdrage is te laten zien hoe de ontwikkeling van de republikeinse gedachten in Nederland in de laatste decennia van de achttiende eeuw verliep. Daarvoor presenteer ik drie casussen van het Nederlands republicanisme die volgens mij het meest cruciaal waren voor de vorming van de Nederlandse identiteit in de vroegmoderne tijd. Bij de analyse van de casussen probeer ik weer te geven hoe de republikeinse boodschap tot stand kwam: ik kijk zowel naar de ideologie die in de republikeinse concepten opgesloten lag, als naar de retorische weergave van de republikeinse ideeën – hoe ze, in de vorm van teksten en prenten, aan de lezer werden gepresenteerd. 
The purpose of this contribution is to show how republican thought in the Netherlands developed during the last decades of the eighteenth century. To this end, I present three cases of Dutch republicanism, which, I believe, were the most crucial in the formation of Dutch identity in the early modern period. When analysing these cases, I try to show how the republican message came about: I look both at the ideology that was embedded in republican concepts, and at the rhetorical representation of republican ideas – how, in the form of texts and prints, they were presented to the reader.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 5 Zeszyt Specjalny / Speciale Uitgave; 19-35
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies