Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "BORDERLANDS" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Cele oraz skutki „repatriacji” i wywózek z Galicji Wschodniej
The goals and effects of „repatriation” and deportations from Eastern Galicia
Autorzy:
Derdziak, Lubow
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/516550.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:
Repatriacja
Kresy Wschodnie
Serhijczuk
Repatriation
Eastern Borderlands
Opis:
„Repatriacja” przymusowa zawsze pozostawia w sercu osoby wywiezionej ślad zaznanej krzywdy. Historia, zwłaszcza wojenna oraz powojenna, niejednokrotnie ukazuje los ludzi dotkniętych koniecznością pozostawienia domu rodzinnego, dorobku całego życia, przyjaciół, środowiska. Polacy mieszkający na Kresach Wschodnich bardzo dotkliwie odczuli decyzje państwa sowieckiego ingerującego w życie wielu narodów, a także trójki jałtańskiej troszczącej się o lepszy los mocarstw nie zważając na potrzeby i odczucia narodów mniejszych. Ten artykuł ma na celu ukazać cele jakimi kierowali się rządzący decydując o masowej wędrówce ludów, także sposoby „repatriacyjne” władz radzieckich wobec narodu polskiego zamieszkującego Galicję Wschodnią oraz skutki tych działań. W zasadzie praca będzie oparta na „nieznanych” dokumentach archiwalnych, które zostały zgromadzone i wydane przez ukraińskiego historyka Włodzimierza Serhijczuka. Ukazują one nie tylko sposoby działania rządzących, ale także opisują nastroje, jakie panowały wśród zdezorientowanej ludności oraz reakcje Polaków zamieszkujących Kresy.
Forcible repatriation always caused sense of wrong. The history, especially of war and post-war periods, shows lives of people who were deprived of their family home, property, friends and environment. The Poles, who used to live in Eastern Borderlands (Kresy Wschodnie), experienced the decision of Soviet and Crimea Conference very painfully, as the allied powers cared for their own business and did consider the needs and feelings of smaller nations. The aim of this statement is to show what the aim of the Soviet government was, when it decided about the repatriation, what the ways of repatriation were and what the results of the repatriation were. This article is based on unknown archive documents, collected and published by the Ukrainian historian Volodymyr Serhyichuk. The documents show not only the ways of action of Soviet but also people reaction and feeling.
Źródło:
Studia Paradyskie; 2018, 28; 159-194
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
FESTIWALE I KONKURSY KULINARNE KUCHNI KRESOWEJ W BASZNI DOLNEJ JAKO FORMA PROMOCJI TURYSTYCZNEJ WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO
FESTIVALS AND COMPETITIONS OF BORDERLANDS CUISINE IN BASZNIA DOLNA AS A FORM OF TOURISM PROMOTION OF PODKARPACKIE VOIVODESHIP
Autorzy:
ZAGDAŃSKA, JOANNA
PIEKARSKI, STANISŁAW
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/476160.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych. Wydawnictwo WSTiJO
Tematy:
Kresy Wschodnie
kuchnia kresowa
turystyka
promocja turystyczna
festiwale
konkursy
Eastern Borderlands
Borderlands cuisine
tourism
tourism promotion
festivals
competitions
Opis:
Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat dostrzega się w polskiej turystyce sentymentalne zjawisko etosu dawnych Kresów Wschodnich. Każdego roku organizuje się kilka festiwali kultury kresowej, podczas których eksponowane jest dziedzictwo kulinarne Kresów Wschodnich. Najpełniej kuchnia kresowa prezentowana jest w programie Festiwalu Kultur i Kresowego Jadła w Baszni Dolnej, miejscowości położonej w województwie podkarpackim, w ramach którego od roku 2009 przeprowadzane są konkursy na dania i potrawy tradycyjnie związane z szeroko rozumianą kresowością. Coraz większe powodzenie tego przedsięwzięcia powoduje, że zaczyna ono odgrywać znaczącą rolę w promocji turystycznej ziem położonych przy wschodniej granicy polsko-ukraińskiej.
Over the last several years, in Polish tourism, we see the phenomenon of sentimental ethos of the former Eastern Borderlands. Every year, several festivals of the borderland culture are organized, during which culinary subjects are also exposed. Most fully, the borderland cuisine is presented in the program of the Festival of Cultures and Borderlands Cuisine in located in Podkarpackie Voivodeship Basznia Dolna, under which (since 2009) competitions are held for dishes and courses traditionally linked into broadly understood Borderland culture. The increasing success of this means that it is starting to play a significant role in the tourism promotion of the lands located on the Polish-Ukrainian border.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja; 2018, 2(22); 197-211
1899-7228
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inwentarz kościoła parafialnego w Łunińcu z 1938 roku
The inventory of the parish church in Łuniniec in 1938
Autorzy:
Żurek, Waldemar Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023689.pdf
Data publikacji:
2013-12-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Kresy Wschodnie
parafia
duszpasterstwo
Eastern Borderlands
parish
ministry
Opis:
Each inventory which refers to the actual list of quantity and value of all the assets of the entity, in this case the St. Joseph parish church in Łuniniec in 1938, is the basis for evaluation of the financial status of this parish. It contains all the data on the parish church, its furniture, paraments and liturgical vessels. It describes the parish office, produced documents of this office and all financial inflows for the parish and clergy working in it. The inventory, like the documentation confirming the parish visitation, is very authoritative and rich in information not only on the very parish, but also on the people and the prevailing relations in the parish.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2013, 100; 403-417
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Mackiewicz i sekty
Józef Mackiewicz and Sects
Autorzy:
Pełczyński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179266.pdf
Data publikacji:
2012-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Eastern Borderlands
religious minoirities
protestantism
Kresy Wschodnie
mniejszości religijne
protestantyzm
Opis:
Artykuł jest poświęcony pewnej części, wczesnej, reporterskiej twórczości Józefa Mackiewicza. W reportażach napisanych pod koniec lat trzydziestych, przedstawił on protestanckie mniejszości religijne, bujnie rozwijące się wówczas na wschodzie Polski, lecz nie cieszące się pozytywną opinia władz i ludności otaczającej. Mackiewicz stwierdził, że wszystkie zarzuty stawiane owym sektom, są niesłuszne. Uważa on ponadto, że mogą one pozytywnie wpłynąć na stosunki społeczne. Reportaże Mackiewicza o sektach to odosobniony przykład zainteresowania tym tematem w ówczesnej Polsce.
The article is dedicated to a part of early reportage work of Józef Mackiewicz. In the reportages written at the end of 1930s, he presented Protestant religious minorities which back then flourished in eastern part of Poland, but which did not have a positive opinion among the authorities and other peoples. Mackiewicz stated that all the accusations towards those sects were groundless. He also claimed that they can positively influence social relations. Mackiewicz’s reportages on sects was an isolated case of interest in this topic in Poland of those times. 
Źródło:
Porównania; 2012, 11; 327-332
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie gromadzenia dokumentacji źródłowej do badań nad dziejami Kościoła łacińskiego na wschodnich ziemiach kresowych dawnej Polski
Autorzy:
Zahajkiewicz, Marek T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042253.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Kresy
Polska
dokumenty
źródła
historia
Eastern Borderlands
Polska
documents
sources
history
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1992, 61; 145-166
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Engineer Leonard Szutkowski – Manager of the State Quarries in Janowa Dolina in Volhynia
Autorzy:
Durka, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1363520.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Janowa Dolina
Wołyń
Szutkowski
kamieniołom
kresy wschodnie
Volhynia
quarry
Eastern Borderlands
Opis:
An in-depth analysis of Leonard Szutkowski’s biographical documents shows that he was an outstanding patriot who devoted most of his professional life to the economic development of Poland. He was born into a landowning family, did his military service in the tsarist army, and escaped from Bolshevik captivity. In independent Poland, he did not continue his military career but worked in the state administration as an engineer responsible for road works. He continued his engineer’s work during the Polish-Bolshevik war. Later, he managed the quarries in Janowa Dolina in Volhynia and made them a model enterprise on a European scale. He paid the highest price for his attitude to life. Until now many aspects of his activity have been unknown. Only the archive search in Ukraine made it possible to gain knowledge about views and details of his socio-political activity. The research employed a biographical method based on the analysis of personal documents. Scientific studies on particular topics related to Leonard Szutkowski were also taken into account. The research was supplemented by an analysis of press materials from the period in question.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2020, 8; 5-31
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
M.A. Koprowski, Po obu stronach Uralu, Warszawa 2006, Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum, ss. 364
Autorzy:
Szymański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040108.pdf
Data publikacji:
2007-06-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
ZSRR
Kresy Wschodnie
werbiści
USRR
Eastern Borderlands
Society of the Divine Word
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2007, 87; 409-411
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trudna historia. Dzieje kresowej rodziny w latach 1898–1957
Tough history. The history of an Eastern Borderland family in the years 1898–1957
Autorzy:
Józków, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687615.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia rodzinna
represje radzieckie
Kresy Wschodnie
family history
Soviet repression
Eastern Borderlands
Opis:
The publication presents the history of the Jodel and Pietkowski families from Odelsk (today in Belarus), whose story begins with the birth of Antoni in 1898. This article constitutes the pleasure of discovering the fortunes of the family based on interviews, reminiscences of the members of the family living in the 30s of the previous century, during the period of occupation and in the post-war times. The invaluable knowledge possessed by Adela Pietkowska, Alfreda Wojdyło, Maria Mularczyk, Anna Kopiec helped to write down the stories of these families and to perpetuate the memory of Kresy Wschodnie (East Borderlands). It was a must – to discover, listen to and tell the impermanent history. Paolo Coelho said that “The story of one person is the story of all of humanity”. This article presents the knowledge of the roots and identity of the family, describes biographies, activities and achievements of the Odelsk inhabitants against the background of the history of Poland, so that the memory of them would not disappear.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2017, 18; 95-110
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między realizmem a nostalgią. Myśl polityczna emigracyjnych środowisk kresowych (1939–1991)
Between realism and nostalgia. Political thought of polish emigrant circles from Eastern Borderlands (1939–1991)
Autorzy:
Gotowiecki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477102.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Kresy Wschodnie
emigracja niepodległościowa
myśl polityczna
Eastern Borderlands
pro-independence emigration
political thought
Opis:
The subject of the article is the political thought of the circles from the Eastern Borderland that functioned among the Polish wartime exiles and then the post-War pro-independence emigrants. In the introduction, the author defines such notions as Kresy (Polish Borderlands) or kresowianie, characterises those circles, and then discusses their opinions on such issues as the eastern border, attitude towards the Lithuanians, Belarussians and Ukrainians, or federalism. The author points to the diversity of the circles and the evolution of their political thought indicating the mid-1950s as an important point in their development. The final part of the article includes a reflection of its realism.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 30; 131-153
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ethno-Religious Heritage of Former Eastern Territories of the Polish-Lithuanian Commonwealth in Contemporary Poland
Autorzy:
Rykała, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/623867.pdf
Data publikacji:
2013-07-03
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
ethno-religious heritage
ethnic minorities
religious minorities
Tartars-Muslims
Karaites
Armenians
Eastern Borderlands
Opis:
The main objective of this paper is to present the national and religious heritage of the Eastern Borderlands in contemporary Poland. The paper deals with the genesis and selected aspects of the spatial development of the ethnic and religious minorities (mainly Tartars-Muslims, Karaites and Armenians) that date back to the eastern areas of the former Republic (including the territories of Belarus, Lithuania and Ukraine) but, due to the post-war border changes and migrations, formed clusters in contemporary Poland and organized various forms of group life.
Źródło:
European Spatial Research and Policy; 2013, 20, 1
1231-1952
1896-1525
Pojawia się w:
European Spatial Research and Policy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wesele kresowe na Śląsku Opolskim
Autorzy:
Retecka, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687261.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
tradycyjne wesele
muzyka ludowa
Kresy Wschodnie
inscenizacja
podtrzymywanie tradycji kresowych na Śląsku Opolskim
folklor
traditional wedding
folk music
Eastern Borderlands
staging
maintaining the tradition of borderlands in Opole Silesia
folklore
Opis:
W podopolskiej miejscowości Grodziec, niemalże w całości zasiedlonej przez ludność pochodzącą z Kresów Wschodnich, prężnie prowadzone jest Stowarzyszenie „Nasz Grodziec”, którego działania mają na celu ocalenie tradycji kresowych od zapomnienia. Jego członkowie, w tym zespoły folklorystyczne „Grodziec” i „Jutrzenka”, przygotowali inscenizację Wesele kresowe. Fabuła przedstawienia jest fikcyjna, ale obrazuje zwyczaje i obrzędy będące nieodłącznymi elementami wesel w podlwowskiej Biłce Szlacheckiej, z której wywodzą się aktualni mieszkańcy Grodźca. Głównym celem artykułu jest przybliżenie tradycyjnego repertuaru weselnego śpiewanego dawniej na Kresach i podtrzymywanego nadal na Śląsku Opolskim dzięki członkom zespołów folklorystycznych.
In the town of Grodziec, situated near Opole, almost entirely settled by the population coming from the Eastern Borderlands, works the very vigorous “Nasz Grodziec” Association, the purpose of which is saving the Eastern Borderlands’ tradition from oblivion. Their members, including the folk music ensembles “Grodziec” and “Jutrzenka”, prepared a stage production titled Wesele kresowe (The borderlands wedding). The story presented in the show is fictional, but it illustrates the customs and ceremonies which used to be the inseparable elements of the weddings in Biłka Szlachecka, situated near Lwów, where the current habitants of Grodziec come from. The main purpose of the article is the approximation of the traditional wedding repertoire sung in the past in the Eastern Borderlands and still maintained in Opole Silesia thanks to the members of the folk groups.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2016, 55
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czasopiśmiennictwo katolickie Wschodnich Kresów II Rzeczypospolitej (cz. I – ogólna)
Catholic Periodicals in Eastern Borderlands of the Second Polish Republic (Part PART 1 – General)
Autorzy:
Zając, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944176.pdf
Data publikacji:
2017-11-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
Kresy Wschodnie
II Rzeczypospolita
czasopisma katolickie
Eastern Borderlands
the Second Polish Republic
Catholic periodicals
Opis:
Odrodzona w 1918 r. II Rzeczpospolita powróciła na część terytorium utraconego na Wschodzie, podejmując trudy zagospodarowania wyniszczonej wojnami ziemi. Jej obraz znalazł odbicie w lokalnej prasie i wspomnieniach żyjących na tych terenach Polonusów. Zapisały go dziesiątki tytułów czasopiśmienniczych wydawanych przede wszystkim przez ówczesny świat katolicki. Wymienione w opracowaniu tytuły wydawnictw wskazują na życiowe przestrzenie mieszkańców tamtych regionów penetrowane przez tę prasę, są niejako odpowiednikami zaledwie nazw starych polskich rezydencji na Wschodzie. Aby poznać ich treści, trzeba podjąć wnikliwą lekturę, by odkryć i przybliżyć opisane tam i wciąż mało nam znane światy, które – antypolskie i antykatolickie siły niszczyły świadomie i systematycznie. To niełatwe zadanie odcyfrowania Kresów z wciąż, po dziś dzień odkrywanej ich czasopiśmiennictwu katolickiemu Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej.
Reborn in 1918, the Second Polish Republic returned to the part of the territory lost in the East to undertake the hardships of developing the war-ravaged land. Its history was reflected in the local press and the memories of the “Polonuses” living in these areas. It was recorded in dozens of magazine titles issued mainly by the contemporary Catholic world. The titles mentioned in the present work indicate the life areas of people inhabiting those regions, which were penetrated by the press and which are, in a sense, equivalent only to the names of Polish old mansions in the East. Getting acquainted with their content requires meticulous study which would allow to discover and bring closer the worlds described there and still little known to us and which were deliberately and systematically destroyed by anti-Polish and anti-Catholic forces. The uneasy task of deciphering the Borderlands from its publishing legacy which is still, to this day, being rediscovered, will constitute the content of the second part of the study devoted to Catholic periodicals in Eastern Borderlands of the Second Polish Republic.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2017, 38, 4; 129-146
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolność czy może ciąg dalszy „zniewolenia”, czyli o nowych polskich zjawiskach kulturalnych na Litwie
Autorzy:
Dalecka, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042077.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polacy na Litwie
literatura polska
Kresy Wschodnie
Litwa
Poles in Lithuania
Polish literature
Eastern Borderlands
Lithuania
Opis:
Artykuł jest opisem kondycji kultury polskiej na Litwie i środowiska ją tworzącego. Zostały zdiagnozowane przyczyny słabości tej kultury, takie jak m.in. pogarszająca się sytuacja demograficzna litewskich Polaków czy zła sytuacja gospodarcza regionu, który w przeważającej większości zamieszkują. Zły stan wynika też z braku inteligencji polskiej na Litwie po II wojnie światowej oraz powolność procesu jej odradzania się. Przyczyn słabości upatruje się ponadto w etnocentryzmie tej kultury, skoncentrowaniu się na sobie i braku zainteresowania innymi grupami etnicznymi. Mimo wszystko w ostatnich latach na Wileńszczyźnie podejmowane są próby wyrwania się z ograniczeń, związanych z kulturą kresową. Została założona grupa poetycka „Nowa Awangarda Wileńska”, ukazała się powieść Cień słońca czy zbiór opowiadań Thriller po wileńsku. Jest to inne niż dotychczas zaprezentowanie polskości na Litwie.
The article is a description of the situation of Polish culture in Lithuania and the environment in which this culture has been created. The diagnosis has highlighted several reasons for its weakness, such as the deteriorating demographics of Poles in Lithuania, and the poor economic situation in the region which they mostly inhabit. The bad situation has also been a result of the lack of Polish intelligentsia in Lithuania after the Second World War and the slow pace of its restoration. Other reasons include the ethnocentrism of this culture, its inward focus, and the lack of interest in other ethnic groups. In spite of everything, in recent years in the Vilnius region attempts have been made to break free from the limitations related to the culture of Eastern Borderlands. A poetic group “New Vilnius Avant-Garde” was founded, and a novel entitled Cień słońca (Shadow of the Sun) and a collection of short stories entitled Thriller po wileńsku (Thriller à la Vilnius) were published.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 55, 4; 469-480
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inwestycje hetmanów w XVII wieku. Między interesem własnym a państwowym
Hetman’s investments in the 17th century. Between self and state interest
Autorzy:
Bania, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26469662.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Kresy Wschodnie
hetmani
Podhorce
Żółkiew
XVII wiek
fortyfikacje
Eastern Borderlands
hetmans
Pidhirtsi
Zhovkva
17th century
fortifications
Opis:
W końcu XVI wieku ustaliła się zasada dożywotniego funkcjonowania urzędu hetmańskiego. Być może nieprzypadkowo sprawowanie tej funkcji przez hetmanów owocowało zakrojonymi na wielką skalę inwestycjami, niekiedy wyjątkowo nowocześnie pomyślanymi; były to: Zamość, Żółkiew, Brody, Stanisławów, Kudak i Okopy Św. Trójcy. Obrona południowo-wschodnich terytoriów kresowych, na których bądź w pobliżu których, hetmani posiadali swe największe latyfundia inicjowała powstawanie twierdz, centrów tych latyfundiów a jednocześnie tworzyły te dzieła skuteczny system obrony całego państwa przed zagrożeniami tatarskimi, tureckimi, powstaniami kozackimi. Wyróżniał się Stanisław Koniecpolski, inicjując powstanie szeregu mniejszych twierdz – najsłynniejsza z nich to Kudak – czy Nowy Koniecpol, umacniając bardziej nowoczesnymi fortyfikacjami Bar, myśląc o stworzeniu Szkoły Rycerskiej we Lwowie. Godna podkreślenia jest ewolucja urządzeń obronnych od nieskomplikowanych bastei-puntone jak w Żółkwi, poprzez bastiony Brodów do nowoczesnych, z rozmachem zaprojektowanych fortyfikacji otaczających Lwow w końcu XVII wieku z inicjatywy hetmana Stanisława Jabłonowskiego. Interesujący jest problem wzajemnych relacji twierdza – rezydencja, jak Brody i Podhorce, Lwow i Podkamień, Czy istniały namiastki takich powiązań twierdzy i rezydencji w przypadku Zamościa i Żółkwi, Stanisławowa? Hetmani-latyfundyści jednocześnie nie dążyli do modernizacji pozyskanych starszych zamków, jak na przykład Stanisław Koniecpolski, który nie unowocześnił szesnastowiecznego systemu bastejowego zamków w Mikulińcach i Jazłowcu. Urząd hetmański stosunkowo późno zaczął funkcjonować jako stały element systemu politycznego Rzeczypospolitej, zatem hetmanom obecność w senacie zapewniały takie dodatkowe godności jak kanclerska – Zamoyski, Żołkiewski, oraz kasztelana krakowskiego – Koniecpolski, Jabłonowski. Tylko Stanisław Koniecpolski poczuwał się do podkreślenia swej dodatkowej godności fundując w stolicy starostwa myślenickiego, stanowiącego uposażenie godności kasztelańskiej, w Myślenicach kaplicę dla cudownego wizerunku Najświętszej Marii Panny. Podsumowując inicjatywy fundatorskie hetmanów jako ministrów państwa i latyfundystów w XVII wieku są wyjątkowo ściśle ze sobą splecione, co wynikało zaangażowania ich w organizację ochrony własnych posiadłości najczęściej usytuowanych na Kresach wschodnich państwa, w XVII wieku szczególnie narażonych na działania militarne.
At the end of the 16th century, the principle of the lifelong functioning of the hetman’s office was established. Perhaps it is no coincidence that the performing of hetmans function resulted in large-scale, sometimes exceptionally modern investments, they were: Zamość, Żołkiew, Brody, Stanisławow, Kudak and Okopy Św. Trojcy. The defense of the south-eastern borderland territories, where the hetmans had their greatest latifundia, initiated the creation of fortresses, centers of these latifundia, and at the same time created an effective system of defense of the entire state against Tatar and Turkish threats and Cossack uprisings. Stanisław Koniecpolski stood out, initiating the creation of a number of smaller fortresses – the most famous of them is Kudak - or Nowy Koniecpol, strengthening Bar with more modern fortifications, thinking about creating a Knight School in Lviv. What is worth emphasizing is the evolution of defense devices from simple bastions like in Żołkiew, through Brody bastions to modern, with panache designed fortifications surrounding Lviv at the end of the 17th century built on the initiative of Hetman Stanisław Jabłonowski. Another interesting problem are the mutual relations between the fortress and the residence, such as Brody and Podhorce, Lviv and Podkamień. The hetman-latifundists did not try to modernize the acquired older castles, such as Stanisław Koniecpolski, who did not modernize the sixteenth-century bastion system of castles in Mikuliniec and Jazłowiec. The Hetman’s office began to function as a permanent element of the political system of the Republic of Poland relatively late, so the hetman’s presence in the Senate was ensured by such additional dignities as the chancellor’s office – Zamoyski, Żołkiewski, and the castellan of Krakow – Koniecpolski, Jabłonowski. Only Stanisław Koniecpolski felt the need to emphasize his additional dignity by founding in the capital of Myślenice eldership, which was an endowment of the castellan dignity, in Myślenice a chapel for the miraculous image of the Blessed Virgin Mary. Summing up, the founding initiatives of the hetmans as state ministers and latifundists in the 17th century are extremely closely intertwined, which resulted from their involvement in the organization of the protection of their own estates most often located in the eastern borderlands of the country, particularly exposed to military actions in the 17th century.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2022, 9; 25-40
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka narodowościowa gen. bryg. Mieczysława Makarego Smorawińskiego – dowódcy Okręgu Korpusu nr II – wobec województwa wołyńskiego
Ethnic policy adopted by Brigadier General Mieczysław Makary Smorawiński – commander of the Second Corps Area – towards the Volhynia province
Autorzy:
Czerwiński, Marek
Hadlich, Roland
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152480.pdf
Data publikacji:
2022-09-06
Wydawca:
Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
kresy wschodnie
osadnictwo wojskowe
gen. bryg. Mieczysław Smorawiński
niepodległość
Wołyń
Eastern Borderlands
military settlement
general Mieczysław Smorawiński
independence
Volhynia
Opis:
Autorzy artykułu omawiają politykę wschodnią (tzw. program wzmacniania polskiej racji stanu) realizowaną w latach 1935-1939 przez gen. bryg. Mieczysława Makarego Smorawińskiego, ówczesnego dowódcę Okręgu Korpusu II oraz zmianę taktyki i strategii działań władzy w odniesieniu do mniejszości na Wołyniu. Na przestrzeni dziejów wolność i niepodległość Polski zależała od zaangażowania i poświęcenia narodu, jak również od mądrej polityki rządzących. Gdy te warunki nie zostały spełnione, należało się liczyć z niepowodzeniem. Przykład tego stanowi fiasko programu wzmacniania polskości na części międzywojennej Polski, na kresach wschodnich, głównie na Wołyniu – poniesione wskutek błędnej polityki opartej na administracyjno-policyjnych metodach rządzenia, radykalizacji polityki mniejszościowej oraz dodatkowych czynników takich jak: wzajemne stosunki osadników i rdzennej ludności, trudności z przekwalifikowaniem się żołnierzy w osadników, brak infrastruktury (sieci dróg, komunikacji kolejowej, kościołów, szkół), wreszcie wpływ nacjonalistycznej i sowieckiej propagandy.
The article discusses the Polish eastern policy implemented in the years 1935-1939 and the change in tactics and strategy of the authorities with regard to minorities in Volhynia. Throughout history, Poland’s freedom and independence depended on the commitment and sacrifice of the nation, as well as on the wise policies of those in power. When these conditions were not met, failure was to be expected. A clear example of this was the fiasco of the programme to strengthen Polishness among the population of the so-called Eastern Borderlands, mainly in Volhynia (Wołyń). Among the reasons for the failure were faulty administrative-police methods of governance, the radicalisation of minority politics and such factors as: the mutual relations of settlers and the local population, the difficulty of converting former soldiers into settlers, the lack of proper infrastructural facilities (road networks, rail transport, churches, schools), and finally the influence of nationalist and Soviet propaganda.
Źródło:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2022, 1, 17; 62-74
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies