Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "„Rzeczpospolita”" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Organizacja Pracy Obywatelskiej Młodzieży „Straż Przednia” (1932–1939) jako szkoła formacji propaństwowej
Association of Youth Civic Work “Front Guard” (1932–1939) as a School of State-oriented Formation
Autorzy:
Król, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/549655.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Druga Rzeczpospolita
ideologia
wychowanie państwowe
organizacja młodzieżowa
Opis:
Myśl polityczna obozu piłsudczykowskiego wspierała się na czterech głównych filarach: prymat państwa, idea solidaryzmu społecznego, idea elity społecznej i kult wodza oraz filozofia czynu. Jednym z ideologów obozu piłsudczykowskiego był Adam Skwarczyński. Szczególną wartość upatrywał w młodzieży, jako tej grupie, która ma uzdrowić życie publiczne w Rzeczypospolitej. Ta intencja posłużyła Skwarczyńskiemu w stworzeniu w 1932 roku Organizacji Pracy Obywatelskiej Młodzieży „Straż Przednia”. Organizacja ta, poprzez różnorodne formy aktywności, miała realizować główne idee ideologii sanacji. Działania młodzieży były przeprowadzane zarówno w szkole, jak i w środowisku pozaszkolnym. Przedwczesna śmierć Skwarczyńskiego, stosunkowo mała liczebność grupy i perturbacje wewnątrz niej nie pozwoliły jednak, aby Straż Przednia zrealizowała w pełni wszystkie swoje zadania. Niezależnie od tego stanowiła ona istotny element w dziejach organizacji młodzieżowych Drugiej Rzeczypospolitej, a wartości przez nią głoszone mogą być inspiracją dla współczesnej teorii i praktyki edukacyjnej.
Źródło:
Forum Pedagogiczne; 2019, 9, 1; 139-154
2083-6325
Pojawia się w:
Forum Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dezercje i unikanie służby w Wojsku Polskim w latach 1918–1939
Autorzy:
Kasprzycki, Remigiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608406.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
dezercja
Wojsko Polskie
Druga Rzeczpospolita
armia
wojna
Opis:
Desertion and Avoidance of Military Service in the Polish Army in 1918–1939Desertions were the most serious issues in Polish military service in 1918–1939. They resulted from multiple sources. Most frequent causes were either strained national relations, violence experienced from superiors or colleagues, military service labor or personal reasons. Polish, Jewish, Ukrainian or German deserters were escaping mainly to Germany and Soviet Union. Polish deserters were often valuable source of information for military intelligence of adjacent countries. Polish Army tried to fight against the desertions by taking several actions: military journalism described desertion legal consequences as well as misfortunes of fugitives abroad, library resources were carefully verified in all the military units, newspapers were cautiously checked and above all military regiments were monitored in order to avoid presence of any communist leaflets. Deserters escaping to Poland were coming mainly from Romania and Soviet Union. Military service avoidance was another problem. It referred not only to recruits but also reservists called for military maneuvers. In both cases deserters received help from gangs operating in Eastern Poland in twenties. People called for military service as well as deserters paid for being brought to Germany and then to Latin America. What’s interesting, a large number of reservists called for military service were officers, who frequently acted as doctors.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2016, 48, 3
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From economic nationalism to the open market. Polish trade policy in the 20th and 21st century
Od nacjonalizmu gospodarczego do otwartego rynku. Polska polityka
Autorzy:
Łazor, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630517.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
foreign trade
economic policy
the Second Polish Republic
the Polish People’s Republic
the Third Polish Republic
handel zagraniczny
polityka gospodarcza
Druga Rzeczpospolita
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Trzecia Rzeczpospolita
Opis:
W polskiej polityce handlowej na przestrzeni ostatnich stu lat można zaobserwować fluktuacje w stopniu wpływu państwa na wymianę. Zaczęto od niemal pełnej kontroli państwa nad handlem zagranicznym u progu niepodległości, następnie trend stopniowej liberalizacji został przerwany przez wojnę celną z Niemcami i wielki kryzys, zaś ostatnie lata przed wybuchem drugiej wojny światowej były świadkami ponownego przejęcia kontroli nad handlem zagranicznym przez rozbudowane instytucje państwowe. Wzrost zaangażowania państwa wystąpił w zupełnie innym kontekście po zakończeniu wojny wraz z wprowadzoną przez komunistów monopolizacją wymiany międzynarodowej. Po okresie stalinowskim doszło do odwrócenia kierunku zmian i stopniowej liberalizacji wymiany. Początkowo była ona bardzo ograniczona, przyspieszyła jednak w latach 80., zasadniczy przełom nastąpił zaś w trakcie transformacji gospodarczej po 1989 r. Charakterystyczną konsekwencją integracji gospodarczej następnych lat było scedowanie wielu instrumentów prowadzenia polityki handlowej na instytucje międzynarodowe – przede wszystkim zaś na Unię Europejską. Zarówno w czasie Drugiej, jak i Trzeciej Rzeczypospolitej, polityka handlowa prowadzona była zgodnie z trendami światowymi. Odstępstwem od nich była narzucona z zewnątrz polityka lat komunizmu.
For much of the 20th century Polish governments heavily regulated foreign trade, but the degree of this influence differed. When Poland became independent in 1918, the state took almost complete control over the sector. A tentative liberalization was stopped by the customs war with Germany in 1925, and later by the Great Depression. The final years before the Second World War saw an increase in the state’s influence through the exchange control. Regulations became stricter under different conditions in the post-war period, with the state monopolizing foreign trade entirely. After the end of Stalinism in 1956, Poland slowly opened up its economy, but until the 1980s changes were limited in scope. A true breakthrough came with the transition, which started in 1989. Not only did the country open up, but in the coming years, the government ceded some of its powers relating to foreign trade to the European Union. During the interwar period, as well as after 1989, Poland followed worldwide trends. The communist period was an aberration in the sense of producing an ineffective system. Both before the war and under the communist regime, foreign trade was expected to bring mostly static gains. This changed significantly only after 1989.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 81-100
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyczynek do sprawnego działania organów administracji państwowej Drugiej Rzeczypospolitej (odbudowa wsi podkrakowskich po wybuchu składu amunicji w 1927 r.) .
Autorzy:
Małecki, Jan M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436309.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Druga Rzeczpospolita
roboty publiczne
Kraków–Witkowice
Opis:
In  the middle of the middle 19th cemtury, Cracow belonged to the Wustian Empire and was transformed intoa stronghold. Th ecity was encircled by forts at the back of witch military warehouses were created. On 5 June 1927, a catastrophic explosion occccurred in the gunpowdder and ammunition warehouse that was localed on the northern outskirts of Cracow's outlying village Witkowice. The explosion killed two pepole, however, hundreds were injured and immense material losses were caused in a extensive area of some of Cracow's districts and numerous nearby villages. The most damaged were Górka Narodowa and Witkowice with the hospital for children suffering from trachoma located right next to the warehouse. Help was immediately brought to the injured. Reconstruction of the damaged buildings (1794 altogether) was delegated to the Regional Direction of Public Works in Cracow. The repairs of the damaged residential and utility buildings were financed by the government. The buildings that couldbe no longer used were rebuilt according to a single design preserving their area.  The whole action was carried out so efficiently that reconstruction of the village was finished at the beginning of September. Well-designed pavilions were built in the place of wooden barracs that constituted the hispital. the little patients could return in it already in December. Only finishing works had to be carried out. A new chapel was completed in 1929, and a new administrative building in 1932.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2013, 14; 135-142
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unemployment in Poland in 1918–2018
Bezrobocie w Polsce w latach 1918–2018
Autorzy:
Jarosz-Nojszewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630467.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
unemployment
work
employment
the Second Polish Republic
Polish People’s Republic
the Third Polish Republic
bezrobocie
praca
zatrudnienie
Druga Rzeczpospolita
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Trzecia Rzeczpospolita
Opis:
Artykuł stanowi syntetyczne omówienie i analizę zjawiska bezrobocia w trzech okresach – Drugiej Rzeczypospolitej, Polski Ludowej oraz Trzeciej Rzeczypospolitej. Bezrobocie w Polsce w całym badanym okresie było konsekwencją zarówno uwarunkowań historycznych, jak i zmian ekonomiczno-społecznych. W okresie międzywojennym bezrobocie było efektem powojennego wyżu demograficznego, zacofanej struktury gospodarczej państwa oraz wielkiego kryzysu gospodarczego. Po drugiej wojnie światowej Polska znalazła się w bloku państw komunistycznych, a ideologia komunistyczna zakładała likwidację bezrobocia i realizację polityki pełnego zatrudnienia. W PRL realizacja polityki pełnego zatrudnienia przyniosła w efekcie bezrobocie ukryte, będące dużym obciążeniem dla państwowej gospodarki. Sytuacja uległa zmianie po transformacji ustrojowej lat 90. Po 1989 r. ponownie pojawiło się prawnie usankcjonowane bezrobocie, które było wynikiem przemian gospodarczych i społecznych. We wszystkich badanych okresach bezrobocie najbardziej dotykało młodzież oraz kobiety. Problem bezrobocia (zmniejszającego się w ostatnich latach) nadal dotyczy polskiej gospodarki. Dzięki pomocy Unii Europejskiej oraz rządowym programom rynku pracy zjawisko to ma znacznie łagodniejszy charakter.
The article presents a synthetic analysis of unemployment in three periods of Polish history: the Second Polish Republic, the Polish People’s Republic (PRL) and the Third Polish Republic. In all these periods, unemployment was a consequence of historical conditions as well as economic and social changes. In the interwar period, the unemployment was a result of a traditional economic structure, the Great Depression and the post-war demographic boom. After the Second World War Poland became part of the Soviet bloc, and the official ideology declared full employment. In the Polish People’s Republic the consequence of this policy was hidden unemployment, which proved a heavy burden for the economy. Official unemployment returned after 1989, as a result of economic and social changes. In all the three abovesaid time spans, women and young people were most significantly affected by the unemployment. This issue is still regarded as crucial, though thanks to government programmes and aid provided by the European Union, its effects appear to be less severe.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 102-120
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A century of Polish economic policy
Sto lat polskiej polityki gospodarczej
Autorzy:
Morawski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/629967.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
economic policy
the Second Polish Republic
the Polish People’s Republic
economics
the Third Polish Republic
Druga Rzeczpospolita
Polska Rzeczpospolita Ludowa
polityka gospodarcza
ekonomia
Trzecia Rzeczpospolita
Opis:
Polityka gospodarcza rządu polskiego przechodziła różne fazy, które jednak generalnie można podzielić na dwie grupy. Do pierwszej należały te, kiedy polityka polska mieściła się w głównym nurcie przemian światowych. Do drugiej te, kiedy władze polskie stawiały na alternatywne wobec mainstreamu rozwiązania, ulegając pokusie „pójścia na skróty”. Generalnie można powiedzieć, że pierwsze przyczyniały się do rozwoju kraju, a drugie sprowadzały jego rozwój na manowce, izolując od gospodarki światowej. Do pierwszej grupy można zaliczyć cały okres międzywojenny, łącznie z latami 30., kiedy to tendencje autarkiczne były właśnie mainstreamowe, lata 1944–1947 i lata 1989–2015.
The economic policy of Polish governments changed but can be broadly divided into two groups. The first encompassed periods when Polish policy belonged to a widelydefined world mainstream. The second – those when Polish governments attempted alternatives to the mainstream, looking for various ways of “taking a shortcut”. In general, the first group helped economic development, the second hindered it, isolating the country from the world economy. The first group included the entire interwar period, when autarchic tendencies were mainstream, as well as the years 1944–1947 and 1989–2015.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 11-33
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Własność państwowa w gospodarce Drugiej Rzeczypospolitej
Autorzy:
Zagóra-Jonszta, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/582991.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
Druga Rzeczpospolita
własność państwowa
akademicka myśl ekonomiczna
Opis:
Artykuł dotyczy własności państwowej w Drugiej Rzeczypospolitej oraz stanowiska ekonomistów wobec tej kwestii. Sektor państwowy w okresie międzywojennym się rozrastał. Wynikało to nie tylko z celowej polityki rządu (np. z procesu polonizacji wielkich przedsiębiorstw działających na szkodę państwa polskiego), ale również z sytuacji gospodarczej kraju i ogólnoświatowych tendencji. Jednak zarówno przedstawiciele myśli akademickiej, jak i rzecznicy sfer przemysłowych krytycznie odnosili się do aktywnej działalności państwa w gospodarce.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2017, 475; 405-414
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interwencjonizm państwowy w przemyśle na łamach „Polski Gospodarczej” z lat 1930–1939.
Autorzy:
Majcher-Ociesa, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436313.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
interwencjonizm
etatyzm
„Polska Gospodarcza”
Druga Rzeczpospolita
kartele
Opis:
The state-financed "Polska Gospodarcza" (1930-1339) presented the official stand on the isssue of state intervention into the economy. During almost 10 tears during which the bi-weekly newspspers was published, only a few articles that included the word "interventionism" in their appeared, while the content of the term was spread across different issues of the newspaper. The phenomenon was  mentioned in the speechs of the Prime Ministers, Ministy of Industry and Trade as well as Ministers of Treasury. Economists, politicans, and enterpreneurs expressed their opinions on the ectxent of stste  intervention into the economy. The goverment intervened into the functioning of private enterprises through allowances credit and fiscal relaxations, mineral policy, etc. In 1938, the minister of Industry and Trade, Antoni Roman, created the Commisssion for the Examination of Interventionism. Its task was to consolidate all actions whitin the framework of this trend. Until 1938, interventionism was associated with tempory decissons that resulted from current problems. It appeared on a larger scale during the Great Depression and was a result of problems with the national economy. Downsides of interventionism included, among others, chaotic character of the undertaken activites, lack of consistency, blurred goals, and the luck of long-term plans with specification of intermediate goals. However, the authors emphasized the value of interventionism for the public good. During the entire interwar period, interventionism was discussed by the followers of liberalism and supporters of the increased interference of the government with economy.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2013, 14; 127-134
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katolicka Szkoła Społeczna w Poznaniu (1927–1939)
Autorzy:
Mikołaj, Brenk,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/893556.pdf
Data publikacji:
2019-11-15
Wydawca:
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
Tematy:
szkoła społeczna
opieka społeczna
służby społeczne
Druga Rzeczpospolita
Opis:
Katolicka Szkoła Społeczna w Poznaniu była jednym z czołowych polskich ośrodków dydaktycznych dla służb społecznych w okresie międzywojennym. Prowadziła w latach 1927–1939 kursy oraz studia dla kadr zakładów opiekuńczych i instytucji społecznych, przede wszystkim tych o proweniencji kościelnej. Priorytetem w działalności szkoły było organizowanie, od momentu erygowania placówki w 1927 r., dwuletniego kursu pracy społecznej, z czasem funkcjonującego pod nazwą Wyższego Katolickiego Studium Społecznego. Z kolei w czerwcu 1937 r. szkoła uzyskała prawa państwowe szkoły wyższej i nazwę Wyższego Katolickiego Studium Społecznego. Celem artykułu jest ukazanie wybranych aspektów funkcjonowania placówki, związanych z jej powstaniem oraz działalnością edukacyjno-wychowawczą do 1939 r. Do tego celu dokonano analizy zachowanych materiałów źródłowych w postaci archiwaliów, artykułów zamieszczanych w czasopismach II RP oraz sięgnięto do nielicznych opracowań powstałych po 1945 roku.
Źródło:
Praca Socjalna; 2019, 34(3); 137-152
0860-3480
Pojawia się w:
Praca Socjalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fideikomisy familijne w Drugiej Rzeczypospolitej – główne postulaty badawcze
Family fideicommissa in the Second Republic of Poland – main research postulates
Autorzy:
Naworski, Zbigniew
Kucharski, Tomasz
Moszyńska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/917057.pdf
Data publikacji:
2020-08-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
fideikomisy familijne
Druga Rzeczpospolita
prawo cywilne
historia prawa
jurysdykcja sądów cywilnych
Opis:
Artykuł przedstawia założenia i podsumowanie wstępnego etapu badań empirycznych nad fideikomisami familijnymi w Drugiej Rzeczpospolitej. Badania podjęto w ramach projektu: „Fideikomisy familijne w Drugiej Rzeczpospolitej w świetle właściwości sądów cywilnych. Historia instytucji prawnej z epoki feudalnej w obrocie prawnym współczesnego państwa”. Głównym celem projektu jest zdiagnozowanie i opisanie kluczowych problemów reliktów epoki feudalnej (którymi były fideikomisy) w realiach współczesnego państwa XX wieku. Fideikomisy powstały w Rzeczypospolitej podczas zaborów i przetrwały do odzyskania niepodległości Polski w 1918 r. Ich istnienie regulowały przepisy kilku systemów prawnych: staropolskiego, a także pruskiego, austro-węgierskiego i rosyjskiego (z wpływami francuskiego prawa cywilnego, obowiązującego jeszcze w poprzednim „Kongresowym” Królestwie Polskim). Autorzy przedstawiają dorobek nauki w zakresie badań nad fideikomisami, z uwzględnieniem prac prawniczych. Na podstawie tych ustaleń (głównie prawników z okresu międzywojennego) starają się rozwiązać dylematy dotyczące definicji, terminologii i konstrukcji prawnej fideikomisów, które wynikały ze zróżnicowania systemów prawnych w Drugiej Rzeczpospolitej. Artykuł jest okazją do przedstawienia obu teoretycznych planów archiwizacji badań, a także wyników badań prowadzonych w pierwszym roku pracy w kilkunastu placówkach archiwalnych.
An article presents assumptions and a summary of an introductory stage of empirical research on family fideicommissa in the Second Republic of Poland. The research was undertaken as a project entitled: “Family fideicommissa in the Second Republic of Poland in the light of civil courts jurisdiction. History of a legal institution from a feudal era in the conduct of legal transactions of a modern state.” The main task of the project is to diagnose and fully describe crucial problems of the feudal era relicts (that fideicommissa definitely were) in the reality of modern state in the 20th century. Family fideicommissa created in Polish-Lithuanian Commonwealth, and during so-called Partitions, survived after regainingindependence by Poland in 1918. Their existence was regulated by provisions under few legal systems: old-Polish, as well as Prussian, Austro-Hungarian, and Russian (with influences of French civil law, still in force in previous ‘Congress’ Kingdom of Poland). Authors present the hitherto achievements of science in the field of research on fideicommissa, especially legal papers. On the basis of those previous finding (mostly by lawyers from the interwar period), they try to resolve basic dilemmas on definitions, terminology, and legal construction of fideicommissa, that were a result of differentiation of legal systems in the Second Republic. The article is an opportunity to show both, theoretical plans for archiveresearch, as well as practical results of searching accomplished during the first year of work in more than ten archive institutions.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2020, 72, 1; 27-43
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ustrój samorządny (autonomiczny) województwa śląskiego w praktyce interpelacji poselskich w Sejmie Śląskim
The self-governing (autonomous) system of the Silesian Voivodship in the parliamentary questions practice in the Silesian Parliament
Autorzy:
Drogoń, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1394209.pdf
Data publikacji:
2021-07-09
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Druga Rzeczpospolita
statut organiczny województwa śląskiego
interpelacje poselskie
autonomia wojewódzka
samorząd
Opis:
Na bazie ustawy konstytucyjnej z 15 lipca 1920 roku, gwarantującej województwu śląskiemu szerokie prawa samorządne, nazywane w praktyce autonomią, powstało szereg ciekawych rozwiązań ustrojowych, które wcześniej w polskich systemach konstytucyjnych nie występowały. Ich praktyka była zaczynem wdrażania właściwych dla państwa konstytucyjnego instrumentów, decydujących o skali budowy ustrojów demokratycznych. Do takich instrumentów należały interpelacje poselskie.
On the basis of the Constitutional Act of 15th July 1920, which guaranteed the Sile- sian Voivodeship extensive self-governing rights, known in practice as the autonomy, a num- ber of interesting constitutional solutions arose that had been previously absent from the Polish constitutional systems. Their practice initiated implementation of instruments characteristic of a constitutional state, determining the scale of democratic systems. One of such instruments was a parliamentary question.
Źródło:
Z Dziejów Prawa; 2020, 13; 253-270
1898-6986
2353-9879
Pojawia się w:
Z Dziejów Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój przemysłu w Polsce w latach trzydziestych XX wieku
Industrial Development in Poland in the 1930s
Autorzy:
Zagóra-Jonszta, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28825331.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
przemysł
lata trzydzieste XX w.
Druga Rzeczpospolita
industry
1930s
Second Polish Republic
Opis:
Sytuacja gospodarcza Polski w latach 30. XX w. charakteryzowała się dużymi skrajnościami: od wielkiego kryzysu gospodarczego do przyspieszonego rozwoju w drugiej połowie dekady. Celem artykułu jest prześledzenie rozwoju przemysłu w drugiej dekadzie odrodzonej Polski. W artykule wykorzystano dane statystyczne dotyczące omawianej problematyki oraz zastosowano metodę analizy źródłowej i metodę opisową. Oparto się zarówno na literaturze przedwojennej, jak i współczesnej. Zmiany koniunktury odzwierciedliły się w kondycji przemysłu, którego znaczenie rosło. Zamiarem rządu było przekształcenie kraju o przewadze rolnictwa w przemysłowo-rolniczy. Ambitne cele, jakie przyświecały polityce gospodarczej, nie zostały w pełni zrealizowane, ale starano się zapewnić rozwój kraju i mimo trudności gospodarczych i politycznych udało się to w dużej mierze osiągnąć. Na pierwszy plan wysuwa się największa inwestycja okresu międzywojennego: Centralny Okręg Przemysłowy. Kryzys zintensyfikował również proces kartelizacji przemysłu, czego konsekwencją były rozwarte „nożyce cen”. Szkodliwa działalność zagranicznych kapitałów skutkowała pod koniec lat 30. polonizacją największych koncernów.
The economic situation of Poland in the 1930s was characterized by big extremes: from the great economic crisis to accelerated development in the second half of the decade. The aim of the article is to trace the development of industry over second decade of reborn Poland. The article uses statistical data on the discussed issues and uses the source analysis method and description method. It was based on both pre-war and post-war literature. Changes in the economic situation were reflected in the condition of the industry, the importance of which was growing. The intention of the government was to transform the country from an agricultural-industrial one into an industrial-agricultural one. The ambitious goals that guided the economic policy were not fully achieved, but efforts were made to ensure the country’s development and, despite economic and political difficulties, they were largely achieved. The largest investment in the interwar period comes to the fore: the Central Industrial District. The crisis also intensified the process of cartelization of the industry, which resulted in an open “price scissors”. In the late 1930s, the harmful activity of capital resulted in the polonization of global corporations.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2024, 68, 1; 151-160
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyskusje o podziale na województwa w Drugiej Rzeczypospolitej
Discussion on the division into voivodeships in the Second Polish Republic
Autorzy:
Leszczyńska, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2044482.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
Druga Rzeczpospolita
podziały terytorialne
polskie województwa
Second Polish Republic
territorial divisions
polish voivodeships
Opis:
Celem artykułu jest odtworzenie debaty dotyczącej podziału na województwa w Drugiej Rzeczypospolitej, który został wprowadzony w latach 1919–1922. Kształt województw stał się przedmiotem licznych dyskusji, jej uczestnicy zazwyczaj oceniali go krytycznie podkreślając jego nieadekwatność do potrzeb administracji państwowej i wyzwań gospodarczych. Najwięcej projektów przedstawiono w latach 20. XX w. w związku z działalnością trzech komisji rządowo-parlamentarnych pracujących nad koncepcją podziału terytorialnego. Proponowane zmiany miały na celu zatarcie granic byłych zaborów oraz uwzględnienie w nowym podziale na województwa kryteriów demograficznych, ekonomicznych i komunikacyjnych. Projekty te zostały zrealizowane częściowo dopiero w latach 1937–1939, kiedy dokonano przesunięć przede wszystkim granic województw centralnych i zachodnich.
The aim of this article is to reconstruct the debate on the division into voivodeships in the Second Polish Republic, which was implemented in the years 1919–1922. The shape of the voivodeships became the subject of numerous discussions, which participants usually evaluated it critically, stressing its inadequacy to the needs of state administration and economic challenges. The highest number of projects was presented in the 1920s in connection with the activities of three governmental and parliamentary commissions working on the concept of territorial division. The proposed changes were aimed at blurring the borders of the former partitions and taking into account demographic, economic and communication criteria in the new division into voivodeships. These projects were only partially implemented in the years 1937–1939, when mainly the borders of the central and western voivodeships were shifted.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2021, 38; 11-27
1689-4774
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczny, medyczny i prawny kontekst aborcji w Drugiej Rzeczypospolitej
Social, Medical and Legal Context of Abortion in the Second Polish Republic
Autorzy:
Sołga, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33763226.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
abortion
Second Polish Republic
medicine
law, discourse
aborcja
Druga Rzeczpospolita
medycyna
prawo
dyskurs
Opis:
Aborcja to temat obecny w polskim dyskursie społecznym, w tym politycznym, medycznym i prawnym, w dwudziestoleciu międzywojennym. Temat ten był po wielokroć przedmiotem zagorzałych dyskusji, nierzadko ukazując skrajnie przeciwstawne poglądy, także na łamach periodyków będących w obiegu naukowym w dziedzinie nauk medycznych i prawnych. Argumenty przedstawiane zarówno przez jedną, jak i drugą stronę były bardzo podobne do tych, które pojawiają się w polemikach na ten temat w dzisiejszych czasach. Podziemie aborcyjne także wykazywało się dużą aktywnością, pomimo regulacji prawnych penalizujących przerywanie ciąży bez wskazań normatywnych określonych w ustawie.
Abortion is a topic that was present in the Polish social discourse of the interwar period, touching upon politics, law and medicine. The topic was a subject of heated debate, and it has showcased radically opposing views in printed press, but it was also present in scientific periodicals focused on medicine and law. All the arguments presented then are very similar to those we can see today on all sides. The abortion underground back then was quite active, despite the legal regulations that penalized unlawful abortions.
Źródło:
Res Historica; 2022, 53; 429-454
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish Diaspora and Military Intelligence of the Second Polish Republic, 1918-1939. An Outline of the Problem
Autorzy:
Skóra, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1956422.pdf
Data publikacji:
2020-04-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Polonia
wywiad wojskowy
Druga Rzeczpospolita
Polish diaspora
military intelligence
Second Polish Republic
Opis:
Polonia a wywiad wojskowy Drugiej Rzeczypospolitej (1918-1939). Zarys problemu Wielomilionowa Polonia była uznawana przez władze Polski za rezerwuar wsparcia dla kraju. Ministerstwo Spraw Zagranicznych prowadziło działania mające uczynić z niej narzędzie rządu. Polonia, rozumiana jako Polacy na stałe przebywający za granicą, była w dwudziestoleciu międzywojennym podstawą działań wywiadu polskiego. Do takiego wniosku prowadzi analiza wybranych siatek wywiadowczych i narodowości agentów. Nie dotyczyło to wyłącznie „agenturalnej drobnicy”, owych tysięcy osób zbierających drobne wiadomości. Również najważniejsi agenci – choć rzadziej – byli z pochodzenia Polakami.
Millions of Poles living outside of their native lands, that is members of Polish diaspora, were recognized by the Polish authorities as a reservoir of strong support for the homeland. The Polish Ministry of Foreign Affairs conducted activities aimed at turning them into a useful tool in the hands of the government. Polish diaspora, mainly understood as Poles permanently living abroad, formed the basis for Polish intelligence activities in the interwar period. An analysis of selected intelligence networks and agents’ nationalities may lead to such a conclusion. This phenomenon applied not only to “small fries” in the intelligence cycle, that is thousands of people gathering meaningless information, but also to the most prominent agents, who – although less often – were of Polish origin.
Źródło:
Studia Polonijne; 2019, 40; 209-221
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies