Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Trybunał Konstytucyjny" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Trybunał Konstytucyjny – trzecia odsłona
    The Constitutional Tribunal – third installment
    Autorzy:
    Miłkowski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/443230.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Humanitas
    Tematy:
    Trybunał Konstytucyjny
    Konstytucja
    sądy
    Constitutional Tribunal
    Constitution
    courts
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest ogólne spojrzenie na trzy kolejne ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, z: 1985, 1997 i 2015 roku. Każda z nich osadzona jest w nieco odmiennych realiach ustrojowych. Pierwsza pochodzi jeszcze sprzed zmian ustrojowych w 1989 r., i po nich podlegała dostosowaniu do tworzonych dopiero zrębów ustroju demokratycznego. Druga jest efektem Konstytucji z 1997 r. i obszerniejszych regulacji w niej zawartych, odnoszących się do Trybunału Konstytucyjnego. Ostatnia, z roku 2015, to wynik analizy dorobku sądu konstytucyjnego, a w jego ramach zauważonej konieczności zmian lub korekt. Czas pokaże, czy zamiar ustawodawcy został osiągnięty.
    The article shows a  general overview on three acts dedicated to the Constitutional Tribunal, dating of 1985, 1997 and 2015 year. Each of them is embedded in different reality of legal regime. The first comes from before the political changes in 1989. Later, it was only adapted to a democratic system. But this system was just created that time. The Constitution of 1997 r. is a reason of enact the second act. There are much broader regulations concerning the Constitution Tribunal what was the reason of necessity to passing the bill in the Parliament. The last, from 2015, is the result of analysis of the achievements of the constitutional court, and within it noticed needs for changes or corrections. Time will answer if the intention of the following legislature proceeding has been reached.
    Źródło:
    Roczniki Administracji i Prawa; 2015, 15/2; 19-32
    1644-9126
    Pojawia się w:
    Roczniki Administracji i Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Istota i status konstytucyjnej zasady zrównoważonego rozwoju (według orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego)
    The essence and status of the constitutional principle of sustainable development (according to the judgments of the Constitutional Tribunal)
    Autorzy:
    Wyrembak, Jarosław Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1929067.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    zrównoważony rozwój
    Trybunał Konstytucyjny
    Konstytucja
    sustainable development
    Constitutional Tribunal
    Constitution
    Opis:
    Określenie „zrównoważony rozwój” jest w Polsce pojęciem „konstytucyjnym” – w tym znaczeniu, że Konstytucja go używa, jednak go nie definiuje. Na gruncie polskiego języka prawnego, jest to pojęcie stosunkowo nowe, ukształtowane na początku lat dziewięćdziesiątych XX w. Rezygnując z wprowadzenia do Konstytucji RP definicji „zrównoważonego rozwoju”, ustrojodawca pozostawił praktyce stosowania prawa dość szeroką przestrzeń interpretacyjną dla zabiegów dookreślających istotę tego pojęcia. Przedmiotem prezentowanej publikacji jest analiza orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w zakresie, w jakim wywody w nim zawarte były ukierunkowane na dookreślenie istoty pojęcia „zrównoważony rozwój” – i na rozstrzygnięcie o tym, czy zasada zrównoważonego rozwoju na gruncie konstytucyjnoprawnym ma walor zasady autonomicznej.
    The term „sustainable development” is a”constitutional” term in Poland – in the sense that the Constitution uses, but does not define it. In the Polish legal language, it is a relatively new concept, formed in the early 1990s. By not introducing a definition of „sustainable development” into the Constitution of the Republic of Poland, the lawmakers of the constitutional system left it, in practice, relatively open to interpretation. The current study aims to analyze the decisions of the Constitutional Tribunal in Poland, especially concerning the scope of art. 5 of the Constitution, on the basis of which, among others, the principle of sustainable development was put forward.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 259-270
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 czerwca 2013 r. sygn. akt K 33/12
    Autorzy:
    Nowakowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1393690.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-30
    Wydawca:
    Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    Trybunał Konstytucyjny
    konstytucja
    Traktat o funkcjonowaniu Unii
    Europejskiej
    Constitutional Tribunal
    Constitution
    Treaty on the Functioning of
    the European Union
    Opis:
    In June 2013, the Constitutional Tribunal issued a judgment concerning constitutionality of the Act of 11 May 2012 on ratification of the European Council Decision no. 2011/199/UE of 25 March 2011 amending Article 136 of the Treaty on the Functioning of the European Union with regard to a stability mechanism for Member States whose currency is the euro. On 26 June 2012, a group of Members of the Polish Parliament filed a motion to the Constitutional Tribunal to assess the constitutionality of the procedure of – in the applicants’ opinion – granting an international organization the power of the state’s authority. The MPs requested the examination of the compliance of the Act on ratification with Article 90 of the Constitution in connection with Article 120, sentence 1, Article 88, Article 146 and Article 219 of the Constitution as well as with Article 48 item 6 of the Treaty on Establishing the European Union. The Constitutional Tribunal, making use of the arguments of the European Court of Justice as well as other courts and tribunals in other EU Member States, finally adjudicated that such an amendment of Article 136 of the Treaty on the Functioning of the European Union does not transfer any competences belonging to the state to any international organization or institution. The Tribunal concluded that the above-mentioned ratification is constitutional and in line with Article 89, item 1, point 3 of the Constitution. The judgment has not been widely commented in the doctrine so far
    W czerwcu 2013 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok dotyczący konstytucyjności ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o ratyfikacji decyzji Rady Europejskiej 2011/199/UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilności dla państw członkowskich, których walutą jest euro. Dnia 26 lipca 2012 r. grupa posłów na Sejm złożyła do Trybunału Konstytucyjnego wniosek dotyczący oceny zgodności – w ocenie wnioskodawców – przekazującej organizacji międzynarodowej przez Rzeczpospolitą Polską kompetencji organów władzy państwowej. Posłowie wnosili o zbadanie zgodności ustawy wyrażającej zgodę na ratyfikację z art. 90 Konstytucji w związku z art. 120 zdanie pierwsze, art. 88, art. 146 i art. 219 Konstytucji oraz art. 48 ust. 6 Traktatu o Unii Europejskiej. Trybunał Konstytucyjny, wspierając się argumentacją Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, jak i sądów oraz trybunałów w pozostałych państwach członkowskich, orzekł, że wprowadzenie do prawa pierwotnego Unii Europejskiej, tj. art. 136 ust. 3 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej nie jest źródłem (zobowiązaniem) przekazania jakichkolwiek kompetencji przysługujących państwu na inny organ lub organizację, tym samym wskazując na konstytucyjność trybu uchwalenia ustawy na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 Konstytucji. Orzeczenie to jak dotychczas nie było szerzej komentowane w doktrynie.
    Źródło:
    Ius Novum; 2015, 9, 4; 154-168
    1897-5577
    Pojawia się w:
    Ius Novum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Europejska karta samorządu lokalnego w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
    European Charter of Local Self-Government in judicial decisions of the Constitutional Tribunal
    Autorzy:
    Kieres, Leon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/693358.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    European Charter of Local Self-Government
    self-government
    Constitutional Tribunal
    Constitution
    Europejska karta samorządu lokalnego
    samorząd terytorialny
    Trybunał Konstytucyjny
    Konstytucja
    Opis:
    When it comes to deciding upon a review model of normative acts regulating the situation of self-government, the Constitutional Tribunal regards the Constitution as the main source of such a model. However, the Constitutional Tribunal also invokes provisions of the European Charter of Local Self-Government as the source of a review model of normative acts that regulate the situation of self-government. The latter, however, is done only to support the rationale of judgments based on the Constitution, thus in the process of a Constitutional Tribunal review of normative acts, the European Charter is an ancillary document. At the same time, it is permissible to exclude the provisions of the European Charter when it is impossible to determine a review model due to the fact that an issue regulated in the European Charter has not been addressed in the Constitution. The significance of this, however, may only become apparent in the future, if certain amendments to the Constitution have been made, resulting in a constitutional omission.
    Trybunał Konstytucyjny uznaje Konstytucję za podstawowe źródło wzorców kontroli (konstytucyjne wzorce kontroli) aktów normatywnych (ustaw, przepisów prawa wydawanych przez centralne organy państwowe), stanowiących o sytuacji samorządu terytorialnego. Trybunał przywołuje również postanowienia Europejskiej karty samorządu lokalnego jako źródło wzorców kontroli aktów normatywnych, które regulują sytuację samorządu terytorialnego. Przywoływanie to ma jednak przede wszystkim charakter wspierający argumentację i jej wyniki, które Trybunał wywodzi z Konstytucji. Karta w trybunalskiej kontroli zgodności aktów normatywnych, stanowiących o sytuacji samorządu terytorialnego, pełni tym samym rolę aktu pomocniczego. Trybunał dopuszcza zarazem wyłączność Karty w tej kontroli, jeżeli Konstytucja nie pozwala na ustalenie wzorca kontroli w sytuacji zaniechania przez ustrojodawcę ujęcia w Konstytucji problemu, który został uregulowany w Karcie. Pogląd ten ma jednak znaczenie prospektywne i odnosi się do ewentualnych zmian w Konstytucji, które prowadziłyby do takiego konstytucyjnego zaniechania.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2015, 77, 3; 79-99
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Shaping the Relationship Between the Polish Constitution and European Union Law in the Adjudication of the Constitutional Tribunal
    Kształtowanie relacji między polską Konstytucją a prawem Unii Europejskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
    Autorzy:
    Kos, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2162224.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    constitution
    European Union law
    Constitutional Tribunal
    Constitution
    EU-friendly interpretation of the Constitution
    konstytucja
    prawo Unii Europejskiej
    Trybunał Konstytucyjny
    prounijna wykładnia Konstytucji
    Opis:
    In the article, the issue of the relationship between the Polish Constitution and European Union law is analysed from the perspective of its shaping in the adjudication of the Constitutional Tribunal. Firstly, the constitutional regulations that define the relationship between the Constitution and EU law will be analysed. This part of the article also includes the issues relating to the legal basis of the most commonly used instrument that shapes this relationship – the EU-friendly interpretation of the Constitution. Secondly, the contexts in which the Constitutional Tribunal refers to EU law are examined. The case study that is undertaken focuses on the instruments that prevent conflicts between EU law and the Constitution, inter alia legislative and interpretative instruments. The application of these methods in recent controversial judgments Ref. no. P 20/07 and Ref. no. K 3/21 concerning the relationship between the Polish Constitution and the EU law will be analysed.
    W niniejszym artykule kwestia relacji między polską Konstytucją a prawem Unii Europejskiej jest analizowana z perspektywy ewolucji jej kształtowania w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. W pierwszej kolejności przedmiotem analizy są przepisy konstytucyjne definiujące relację między Konstytucją i prawem UE. Ta część artykułu zawiera również rozważania na temat podstaw prawnych najpowszechniej wykorzystywanego instrumentu kształtującego tę relację – prounijnej wykładni Konstytucji. W kolejnych częściach artykułu badane są przypadki, w których Trybunał Konstytucyjny w swoim orzecznictwie odwołuje się do systemu prawa unijnego. Przeprowadzona analiza koncentruje się na instrumentach, które zapobiegają konfliktom między prawem UE i Konstytucją, w tym instrumentom wymuszającym aktywność legislacyjną oraz instrumentom interpretacyjnym. Przedmiotem analizy w artykule jest również ustosunkowanie się do ww. metod w ostatnich kontrowersyjnych orzeczeniach TK o sygn. akt P 20/07 oraz sygn. akt K 3/21 dotyczących relacji między polską Konstytucją i prawem Unii Europejskiej, które zasadniczo zrywają z dotychczasową tendencją orzeczniczą w tym zakresie.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 427-437
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niezależność sądu i niezawisłość sędziego powołanego z udziałem KRS w kształcie ustalonym nowelizacją z 8 grudnia 2017 r. – przegląd orzecznictwa
    Autorzy:
    Rakowska-Trela, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1033355.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Konstytucja
    władza sądownicza
    sędzia
    Trybunał Konstytucyjny
    sąd
    Europejski Trybunał Praw Człowieka
    Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
    Constitution
    judicial power
    judge
    Constitutional Tribunal
    court
    Euroropean Tribunal of Human Rights
    Court of Justice of the European Union
    Opis:
    Odrębność i niezależność władzy sądowniczej oraz niezawisłość sędziowska są koniecznymi cechami wyróżniającymi władzę sądzenia. Niestety, w ostatnich latach w Polsce władze ustawodawcza i wykonawcza próbują uniemożliwić władzy sądowniczej kontrolowanie decyzji innych organów pod względem ich zgodności z konstytucją, a przez to prawidłowe, niezawisłe sprawowanie wymiaru sprawiedliwości. Dzieje się to poprzez uchwalanie niekonstytucyjnych ustaw, „szachujących” sądy oraz poprzez orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, co do którego składu i funkcjonowania zgłasza się wiele zasadniczych zastrzeżeń, potwierdzających niekonstytucyjną linię ustawodawcy. Jedną z najważniejszych kwestii, na których koncentruje się spór władzy politycznej z władzą sądowniczą, są nominacje sędziowskie. Konstytucyjność powołania i sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez sędziów wyłonionych w procedurze z udziałem Krajowej Rady Sądownictwa, ukształtowanej w myśl niekonstytucyjnej nowelizacji ustawy o KRS z 8 grudnia 2017 r., zaczęły być kwestionowane. Zagadnienie to stało się przedmiotem licznych wypowiedzi organów władzy sądowniczej: sądów powszechnych, Sądu Najwyższego czy Trybunału Konstytucyjnego. W niniejszym opracowaniu autorka stara się przedstawić wnioski płynące z orzeczeń wymienionych organów i ocenić je z punktu widzenia standardów formułowanych w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
    The separateness and independence of the judiciary as well as the independence of judges are necessary features that distinguish the power of judgment. Unfortunately, in recent years in Poland, the legislative and executive authorities have been trying to prevent the judiciary from controlling decisions of other organs in terms of their compliance with the constitution, and thus the proper, independent administration of justice. This is done through the adoption of unconstitutional laws that inhibit the courts and through the judgments of the Constitutional Tribunal, to the composition and functioning of which are raised many fundamental objections, confirming the unconstitutional line of the legislator. One of the most important issues on which the dispute between the political authority and the judiciary focuses are appointments of judges. The constitutionality of the appointment and performing the function by judges selected in the procedure with the participation of the National Council of the Judiciary, selected in accordance with the unconstitutional amendment to the Act on the National Council of the Judiciary of 8 December 2017, began to be questioned. This issue was the subject of numerous judgements: of common courts, of the Supreme Court, and the Constitutional Tribunal. In this study, the author tries to present the conclusions drawn from the decisions of the above-mentioned bodies and assess them from the point of view of the standards formulated in the case law of the Court of Justice of the EU and the European Court of Human Rights.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2020, 93; 75-87
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konstytucyjne publiczne prawo gospodarcze
    Constitutional public economic law
    Autorzy:
    Kieres, Leon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/692962.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    economic freedom
    entrepreneurship
    Constitution
    public economic law
    Constitutional Tribunal
    European Union law
    wolność gospodarcza
    przedsiębiorczość
    Konstytucja
    publiczne prawo gospodarcze
    Trybunał Konstytucyjny
    pojęcia niedookreślone
    zasada nieretroaktywności
    prawo europejskie
    Opis:
    Economic freedom is a fundamental constitutional value. It is subject to interpretation by the judgments of the Constitutional Court as a constitutional principle and constitutional right. The purpose of this interpretation is to establish the location of economic freedom in constitutional terms of the social market economy and to determine its characteristic features (identity). Economic freedom also defines the position of the legislator who recognises entrepreneurship issues in statutory regulations, and takes into account the position of the Constitutional Court on the principles of law-making. The European Union law also plays an important role in shaping the characteristics of economic freedom. The study of public economic law should combine the constitutional recognition of economic freedom with its understanding in ordinary legislation and case law by taking into account the European perspective.
    Wolność gospodarcza należy do podstawowych wartości konstytucyjnych. Podlega ona interpretacji w orzeczeniach Trybunału Konstytucyjnego jako zasada konstytucyjna i konstytucyjne prawo podmiotowe. Celem tej interpretacji jest wyznaczenie miejsca wolności gospodarczej w konstytucyjnym ujęciu społecznej gospodarki rynkowej oraz ustalenie jej cech znamiennych (tożsamości). Rozumienie wolności gospodarczej wyznacza też stanowisko ustawodawcy, który w regulacjach ustawowych ujmuje zagadnienia przedsiębiorczości. Uwzględnia stanowisko Trybunału Konstytucyjnego na temat zasad stanowienia prawa. Istotne znaczenie dla charakterystyki wolności gospodarczej ma również prawo europejskie. Nauka publicznego prawa gospodarczego winna zestawić konstytucyjne ujęcie wolności gospodarczej z jego rozumieniem w ustawodawstwie zwykłym oraz orzecznictwie przez uwzględnienie także perspektywy europejskiej.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2014, 76, 2; 191-213
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teisminės valdžios konstitucinė samprata Lietuvoje ir Lenkijoje
    Konstytucyjna koncepcja władzy sądowniczej na Litwie i w Polsce
    Autorzy:
    Vaičaitis, Vaidotas A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1033361.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Lietuvos Konstitucija
    teisminė valdžia
    teismų nepriklausomumas
    Lietuvos Konstitucinis Teismas
    Lenkijos Konstitucinis Tribunolas
    Konstytucja Litwy
    władza sądownicza
    niezawisłość sądów
    Sąd Konstytucyjny na Litwie
    Trybunał Konstytucyjny w Polsce
    Constitution
    judiciary
    independence of courts
    Lithuanian Constitutional Court
    Polish Constitutional Tribunal
    Opis:
    Straipsnis skirtas išanalizuoti 1992 m. Lietuvos Respublikos ir 1997 m. Lenkijos Respublikos Konstitucijų nuostatų panašumus ir skirtumus, susijusius su teisminės valdžios konstituciniu statusu. Straipsnį sudaro trys dalys: I. Teisminės valdžios vieta Lenkijos ir Lietuvos konstitucijose, II. Lietuvos Konstitucinis Teismas ir Lenkijos Konstitucinis Tribunolas ir III. Speciali teisėjų institucija pagal Lietuvos Konstituciją ir Nacionalinė Teismų Tarybą pagal Lenkijos Konstituciją. Tyrimo pabaigoje teigiama, jog didele dalimi teisminės valdžios konstitucinis statusas abiejose konstitucijose yra labai panašus, bet galima išskirti šiuos skirtumus ir padaryti šiuos apibendrinimus: 1. Lenkijos Konstitucija numato karinius teismus, kurie nagrinėja krašto apsaugos ministerijos pareigūnų baudžiamąsias bylas, tuo tarpu Lietuvos Konstitucija tokių teismų nenumato. Be to, Lenkijos Konstitucija numato teisminės valdžios institucijų dvi rūšis: teismai ir tribunolai, įskaitant ir Konstitucinį Tribunolą. Tuo tarpu Lietuvos Konstitucija tribunolu nenumato, o konstitucinės priežiūros institucijos pavadinimas yra Konstitucinis Teismas. 2. Lietuvos Konstitucija numato dvejopą aukštesnių instancijų teismų teisėjų atleidimo būdą, kai pripažįstama, kad jie savo poelgiu pažemino teisėjo vardą: 1) paprastesniu būdu – Aukščiausiojo Teismo teisėją galima atleisti Seimo nutarimu, o Apeliacinio teismo teisėją – Prezidento dekretu arba 2) sudėtingesniu būdu – šiems teisėjams galima taikyti apkaltos procesą Seime. Tuo tarpu Lenkijos Konstitucija apkaltos proceso atleisti teisėjams nenumato. 3. Lietuvos Konstitucinis Teismas ir Lenkijos Konstitucinis Tribunolas plačiąja prasme priklauso teisminei valdžiai, o šių konstitucinės priežiūros institucijų funkcijos iš esmės yra labai panašios, visgi, pagrindinis skirtumas galėtų būti tas, kad į Lenkijos Konstitucinį Tribunolą dėl teisės aktų abstrakčios konstitucinės kontrolės turi teisę kreiptis daug platesnis subjektų ratas nei į Lietuvos Konstitucinį Teismą. Iš kitos pusės, Lenkijos Konstitucinis Tribunolas neturi kompetencijos teikti išvadų dėl pareigūnų veiksmų, kuriems pradėtas apkaltos procesas bei dėl rinkimų įstatymų pažeidimų. Pagaliau, pagal ordinarinę teisę bent vienas Lenkijos Konstitucinio Tribunolo narys ex officio eina ir Lenkijos Vyriausiosios rinkimų komisijos nario pareigas. 4. Nors Lenkijos Konstitucijoje Nacionalinei Teismų Tarybai yra skirtas gana didelis dėmesys, tačiau šiuo metu Lietuvos Teisėjų Tarybos sprendimai turi didesnį konstitucinį svorį (nei Lenkijos Nacionalinės Teismų Tarybos), nes jos neigiamas patarimas dėl teisėjų skyrimo ar atleidimo įpareigoja Lietuvos Respublikos Prezidentą neskirti ar neatleisti teisėjo. Be to, pagal Lietuvos Respublikos Teismų įstatymą, Lietuvos Teisėjų Tarybos nariais gali būti tik teisėjai, kurių didžioji dalis yra renkama Visuotiniame teisėjų susirinkime, tuo tarpu Lenkijos Teismų Tarybos nariais gali būti ne tik teisėjai, be to, teisėjai į šias pareigas Lenkijoje nėra renkami pačios teisminės valdžios, o skiriami politikų.
    Artykuł ma na celu analizę podobieństw i różnic Konstytucji Republiki Litewskiej z 1992 r. i Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r., związanych ze statusem konstytucyjnym władzy sądowniczej. Artykuł składa się z trzech części: I. miejsce władzy sądowniczej w konstytucjach Polski i Litwy, II. litewski Sąd Konstytucyjny i polski Trybunał Konstytucyjny oraz III. specjalna instytucja sędziowska zgodnie z Konstytucją Litwy oraz Krajowa Rada Sądownictwa zgodnie z Konstytucją Polski. Z przeprowadzonego badania wynika, że status konstytucyjny władzy sądowniczej w obu konstytucjach jest w dużej mierze podobny, można jednak wyodrębnić wskazane poniżej różnice i dokonać następujących uogólnień: 1. Konstytucja Polski przewiduje sądy wojskowe, które rozpoznają sprawy karne przeciwko funkcjonariuszom Ministerstwa Obrony Narodowej, podczas gdy Konstytucja Litwy nie przewiduje takich sądów. Ponadto, Konstytucja Polski określa dwa rodzaje organów sądowych: sądy i trybunały, w tym Trybunał Konstytucyjny. Tymczasem Konstytucja Litwy nie przewiduje trybunału, a instytucją nadzoru konstytucyjnego jest Sąd Konstytucyjny. 2. Konstytucja Litwy zakłada podwójny sposób odwoływania sędziów sądów wyższych instancji po uznaniu, że swoimi działaniami sprzeniewierzyli się godności sędziego: 1) sędzia Sądu Najwyższego może zostać odwołany uchwałą Sejmu, a sędzia sądu apelacyjnego – dekretem Prezydenta lub 2) sędziowie tych sądów mogą podlegać procedurze impeachmentu przed Sejmem. Tymczasem Konstytucja Polski nie przewiduje odwołania sędziów w drodze impeachmentu. 3. Sąd Konstytucyjny na Litwie i Trybunał Konstytucyjny w Polsce w szerokim sensie stanowią część władzy sądowniczej. Funkcje tych organów nadzoru konstytucyjnego są w zasadzie bardzo podobne, główna zaś różnica polega na tym, że znacznie szerszy krąg podmiotów ma prawo zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego w Polsce niż do Sądu Konstytucyjnego na Litwie o abstrakcyjną kontrolę konstytucyjną aktów prawnych. Z drugiej strony, Trybunał Konstytucyjny w Polsce nie ma kompetencji do składania opinii dotyczących działań funkcjonariuszy, wobec których wszczęto procedurę impeachmentu oraz w sprawie naruszeń ustaw o ordynacji wyborczej. Wreszcie, zgodnie z prawem powszechnym co najmniej jeden członek Trybunału Konstytucyjnego w Polsce ex officio jest jednocześnie członkiem Państwowej Komisji Wyborczej. 4. Chociaż w Konstytucji Polski Krajowej Radzie Sądownictwa poświęcono dość dużo uwagi, to jednak w chwili obecnej uchwały Litewskiej Rady Sądownictwa mają większą wagę konstytucyjną (w porównaniu z Krajową Radą Sądownictwa), ponieważ jej negatywna opinia w sprawie powołania lub odwołania sędziów jest wiążąca dla Prezydenta Republiki Litewskiej. Ponadto, zgodnie z Ustawą Republiki Litewskiej o Sądach, tylko sędziowie, z których większość jest wybierana przez Walne Zgromadzenie Sędziów, mogą być członkami Litewskiej Rady Sądownictwa, podczas gdy nie tylko sędziowie mogą być członkami Krajowej Rady Sądownictwa w Polsce, ponadto sędziowie na to stanowisko w Polsce nie są wybierani przez przedstawicieli władzy sądowniczej, ale są powoływani przez polityków.
    The article is intended to analyze similarities and differences of the 1992 Lithuanian Constitution and the 1997 Polish Constitution regarding the constitutional status of the judiciary. The article consists of three parts: I. The place of judicial power in the Polish and Lithuanian constitutions, II. Lithuanian Constitutional Court and Polish Constitutional Tribunal and III. A special institution of judges under the Constitution of Lithuania and the National Judicial Council under the Constitution of Poland. At the end of the article following differences are to be distinguished: 1. The Polish Constitution mentions military courts, while in Lithuania they do not exist. In addition, the Polish Constitution provides for two types of judicial authorities: courts and tribunals, including the Constitutional Tribunal, meanwhile, the Lithuanian Constitution include only courts. 2. The Constitution of Lithuania provides for two methods of dismissal of judges of the Supreme Court, when they discredit the name of a judge: 1) by the resolution of the Seimas and 2) under impeachment proceedings. Meanwhile, the Polish Constitution does not mention the impeachment proceedings for dismissal of judges. 3. The Constitutional Court of Lithuania and the Constitutional Tribunal of Poland in broader sense belong to the judiciary, and the functions of these institutions are very similar, however, the main difference could be that there are more subjects to address the Polish Constitutional Tribunal than to the Lithuanian Constitutional Court. On the other hand, the Polish Constitutional Tribunal has no jurisdiction to rule on the actions of officials under impeachment and on violations of electoral laws. Finally, under ordinary law, at least one member of the Polish Constitutional Tribunal ex officio is also a member of the Polish Central Electoral Commission. 4. Although the Polish Constitution pays considerably more attention to the National Judicial Council, currently the decisions of the Lithuanian Judicial Council have a greater constitutional weight (than the Polish National Judicial Council), as its negative advice on the appointment or dismissal obliges the President of the Republic. In addition, according to the Law on Courts of the Republic of Lithuania, only judges, the majority of whom are elected by the General Assembly of Judges, may be members of the Lithuanian Judicial Council, while some members of the Polish Judicial Council are not members of judiciary, including those, appointed by politicians.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2020, 93; 5-24
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Collective agreement as a permanent element of labor law
    Układ zbiorowy pracy jako trwały element prawa pracy
    Autorzy:
    Świętnicki, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/443783.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Humanitas
    Tematy:
    labor law
    Constitutional Court
    Supreme Court
    collective agreements
    multiemployer
    collective agreement
    judgments
    resolutions
    political system
    Constitution
    civil service
    prawo pracy
    Trybunał Konstytucyjny
    Sąd Najwyższy
    układy zbiorowe pracy
    ponadzakładowe układy zbiorowe
    wyroki
    uchwały
    system polityczny
    Konstytucja
    służba cywilna
    Opis:
    In my work I wanted to present collective labor agreements as a permanent element of labor law, and their impact on labor law and other branches of the Polish law. I took into account in my work, judgments, resolutions of the Constitutional Court and the Supreme Court and their importance for collective bargaining and their significance for the Constitution as well as the Polish legislation. I have tried to outline collective agreements other legal and political systems, starting with the countries having the characteristics of a democratic state through socialist system. I presented at the same time what groups are excluded from the regulation of systemic and what are the consequences. In the final part of my work I have presented possible scenarios (optimistic and pessimistic outlook) for collective labor agreements and graph of how much was singht multi-establishment agreements, together with additional protocols, agreements for these protocols, etc.
    Opracowanie przedstawia układy zbiorowe pracy jako trwały element prawa pracy oraz ich wpływ na prawo pracy i inne gałęzie prawa polskiego. Uwzględnia wyroki, uchwały Trybunału Konstytucyjnego oraz Sądu Najwyższego i ich doniosłość dla układów zbiorowych pracy, dla Konstytucji RP, a także dla polskiego ustawodawstwa. Przedstawiono zarys układów zbiorowych w innych systemach prawno-politycznych, zaczynając od państw o charakterystyce demokratycznej, poprzez państwa o ustroju socjalistycznym. Zaprezentowano jednocześnie, jakie grupy są wyłączone z regulacji układowej oraz jakie są tego skutki. W części końcowej zaprezentowano możliwe scenariusze (perspektywa optymistyczna oraz pesymistyczna) dla układów zbiorowych pracy oraz rysunek przedstawiający, ile zostało zawartych układów ponadzakładowych wraz z protokołami dodatkowymi, porozumieniami do tych protokołów etc.
    Źródło:
    Roczniki Administracji i Prawa; 2017, 17/zeszyt specjalny; 353-364
    1644-9126
    Pojawia się w:
    Roczniki Administracji i Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Constitution, Judicial Review, and the Rule of Law in the Jurisprudence of Administrative Courts in Poland
    Autorzy:
    Marcin, Wiącek,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/902997.pdf
    Data publikacji:
    2019-05-04
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    rule of law
    Constitution
    administrative courts
    Supreme Administrative Court
    Constitutional Tribunal
    application of the Constitution
    judicial review of law
    zasada państwa prawnego
    Konstytucja
    sądy administracyjne
    Naczelny Sąd Administracyjny
    Trybunał Konstytucyjny
    stosowanie Konstytucji
    sądowa kontrola konstytucyjności prawa
    Opis:
    In the light of Article 184 of the 1997 Constitution administrative courts verify the lawfulness of administrative decisions and some other acts of public administration. Furthermore, administrative courts may review the lawfulness, including the compliance with the Constitution, of the so called “enactments of local law” (referred to in Articles 87(2) and 94 of the Constitution). Pursuant to Article 8(2) of the Constitution “The provisions of the Constitution shall apply directly, unless the Constitution provides otherwise”. This constitutional competence is addressed, inter alia, to courts. In practice, administrative courts apply Constitution in three ways: 1) pro-constitutional interpretation of laws, 2) referring the so called questions of law to the Constitutional Tribunal, 3) ruling in a case directly on the basis of a constitutional provision. The provision applied by administrative courts in most cases is Article 2 of the Constitution, which stipulates that “The Republic of Poland shall be a democratic state governed by the rule of law (…)”. The Article is focused on most important cases in which the rule of law principle was applied. Administrative courts, as well as other courts and the Constitutional Tribunal, consider the rule of law principle to be the source of several detailed principles, e.g. the certainty of law, the lex retro non agit principle, the loyalty of the State towards citizens, the citizens’ trust in the State and the law, the principle of proportionality. Each of these principles was referred to in the large number of administrative courts’ judgments as the basis of a ruling. This proves that the Constitution, in particular the rule of law principle, is one of the instruments utilized by administrative courts’ judges in their everyday work.
    Źródło:
    Studia Iuridica; 2019, 79; 92-106
    0137-4346
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Review of the constitutionality of law in the direct application of the constitution
    Kontrola konstytucyjności prawa w ramach bezpośredniego stosowania konstytucji
    Autorzy:
    Gołębiewski, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/443436.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Humanitas
    Tematy:
    Constitution
    direct application of the Constitution Constitutional Tribunal
    control of constitutional law
    nonconformity of norms spontaneous application
    coexistence
    judicial review
    konstytucja
    bezpośrednie stosowanie konstytucji Trybunał Konstytucyjny
    kontrola konstytucyjności prawa
    niezgodność norm
    samoistne stosowanie
    współstosowanie
    judical review
    Opis:
    Polish Constitution has introduced the principle of direct application of the Constitution, which imposes on all the state organs, especially the courts, not only the right, but the obligation to refer to the norms set forth in the Constitution as a direct basis for a resolution. In this context, there is a problem of the right of every judge to refuse to apply a provision of the law which, in his opinion, is contrary to constitutional standards without directing a legal inquiry into the Constitutional Tribunal.
    Konstytucja RP wprowadziła zasadę bezpośredniego jej stosowania, która nakłada na wszystkie organy państwa, zwłaszcza sądy, nie tylko prawa, ale i obowiązek odwoływania się do norm wyrażonych w konstytucji jako bezpośredniej podstawy rozstrzygnięcia. W tym kontekście pojawia się problem uprawnienia każdego sędziego do odmowy zastosowania przepisu ustawy, który w jego ocenie jest sprzeczny z normami konstytucyjnymi bez kierowania zapytania prawnego w tej sprawie do Trybunału Konstytucyjnego.
    Źródło:
    Roczniki Administracji i Prawa; 2017, 17/1; 33-54
    1644-9126
    Pojawia się w:
    Roczniki Administracji i Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gwarancje zasady nadrzędności Konstytucji
    Guarantees of the principle of the supremacy of the Constitution
    Autorzy:
    Płowiec, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/692918.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Constitution
    principle of supremacy of the Constitution
    Constitutional Tribunal
    State Tribunal
    amendment of the Constitution
    direct application of the Constitution
    swearing an oath by members of parliament
    President and members of the Council of Mi
    konstytucja
    zasada nadrzędności konstytucji
    Trybunał Konstytucyjny
    Trybunał Stanu
    zmiana konstytucji
    bezpośrednie stosowanie konstytucji
    ślubowania składane przez parlamentarzystów
    Prezydenta RP i członków Rady Ministrów
    Opis:
    The principle of the supremacy of the Constitution requires implementation of constitutional norms (positive aspect) and prohibits behaviours that are inconsistent with constitutional norms (the negative aspect). The legislator is therefore obliged to create sub-constitutional norms in such a way that they comply with constitutional norms and ensure that they are implemented as fully as possible. Similarly, with regard to the application of the law, decisions taken on the basis of the Constitution must comply with its norms and implement these norms as effectively as possible. The actual assurance of the principle of the supremacy of the Constitution is important for the protection of the citizen from the state, because the Constitution as a social contract sets out absolute limits for the authorities that must not be trespassed. The Constitution contains numerous guarantees of its supremacy. They include in particular: the procedure for amending the Constitution, liability to the Tribunal of State, control of the constitutionality of the law by the Constitutional Tribunal, direct application of the Constitution by courts and swearing an oath by members of parliament, the President and members of the Council of Ministers. However, there are no legal guarantees which would effectively and permanently guarantee the supremacy of the Constitution. In an effort to ensure that the Constitution takes precedence, an appropriate level of legal culture must be ensured.
    Zasada nadrzędności Konstytucji nakazuje realizowanie norm konstytucyjnych (aspekt pozytywny) i zakazuje zachowań niezgodnych z normami konstytucyjnymi (aspekt negatywny). Prawodawca ma zatem obowiązek tworzyć normy podkonstytucyjne, w taki sposób by były one zgodne z normami konstytucyjnymi i urzeczywistniały je w możliwie najpełniejszy sposób. Podobnie w odniesieniu do stosowania prawa: rozstrzygnięcia podjęte na podstawie Konstytucji muszą być zgodne z jej normami i w możliwe najwyższym stopniu urzeczywistniać je. Faktyczne zapewnienie zasady nadrzędności Konstytucji jest istotne dla ochrony obywatela przed państwem, ponieważ Konstytucja jako umowa społeczna wyznacza nieprzekraczalne granice dla władzy. Konstytucja zawiera liczne gwarancje swojej nadrzędności. Zaliczyć do nich można w szczególności: procedurę zmiany Konstytucji, odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu, kontrolę konstytucyjności prawa przez Trybunał Konstytucyjny, bezpośrednie stosowanie Konstytucji przez sądy oraz ślubowania składane przez parlamentarzystów, Prezydenta RP i członków Rady Ministrów. Nie istnieją jednak prawne gwarancje, które skutecznie i trwale zapewnią nadrzędność Konstytucji. W staraniach o zapewnienie Konstytucji nadrzędności należy zadbać o odpowiedni poziom kultury prawnej.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 81-91
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies