Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Silesia Cieszyn" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Dzieje chłopskiego rodu Zająców z Ogrodzonej koło Cieszyna od XVII do początku XX wieku
The History of the Zając Peasant Family from Ogrodzona near Cieszyn from the 17th to the Early 20th Century
Autorzy:
Morys-Twarowski, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057002.pdf
Data publikacji:
2016-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
Ogrodzona
Cieszyn
genealogy
Cieszyn Silesia
the Zając family
peasant families
genealogia
Śląsk Cieszyński
rody chłopskie
rodzina Zająców
Opis:
The Zając family was one of the most important peasant families settled in the village of Ogrodzona near Cieszyn. The article presents the fate of the family from Ogrodzona from Jerzy, the progenitor of the family and a blacksmith, who in 1614 acquired land in the village, until the late nineteenth and the early twentieth century. Members of this family include among others Andrzej (1818–1885), a physician in Cieszyn and social activist, Jerzy (1826–1896), a local councilor and social activist, and Jan (1865–1943), a mayor of the village of Ogrodzona and Polish national and social activist, who in 1928 was a candidate in election to the Senate. The collected materials can form the basis for the analysis of the naming tradition of peasant families from Cieszyn Silesia, their religious choices in the era of the Counter-Reformation, marital policy of peasant elites and political choices in second half of the nineteenth and the early twentieth century.
Zającowie byli jedną z najważniejszych rodzin chłopskich osiadłych w Ogrodzonej koło Cieszyna. W artykule przedstawiono losy Zająców z Ogrodzonej od protoplasty rodu Jerzego, kowala, który w 1614 roku nabył grunt w tej miejscowości, aż do przełomu XIX i XX wieku. Z tej rodziny wywodzili się między innymi Andrzej (1818–1885), lekarz w Cieszynie i działacz społeczny, Jerzy (1826–1896), radny Ogrodzonej, działacz społeczny, i Jan (1865–1943), wójt Ogrodzonej, polski działacz narodowy i społeczny, w 1928 roku kandydat w wyborach do Senatu. Zebrany materiał może stanowić podstawę do analizy imiennictwa chłopów na Śląsku Cieszyńskim, ich wyborów religijnych w dobie kontrreformacji i polityki małżeńskiej elit chłopskich oraz wyborów politycznych w 2. połowie XIX i na początku XX wieku.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2016, 4, 4; 99-137
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Psyches iatreion, czyli cieszyńska biblioteka księdza Leopolda Jana Szersznika
Autorzy:
Bogus-Spyra, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33331191.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
library
Cieszyn
Jesuits
Rev. Leopold Jan Szersznik
Cieszyn Silesia
biblioteka
jezuici
ks. Leopold Jan Szersznik
Śląsk Cieszyński
Opis:
Na postawę życiową i zainteresowania naukowe Leopolda Jana Szersznika (1747-1814) wpłynęły zarówno czynniki związane z wychowaniem domowym, jak i edukacja instytucjonalna, na którą składały się: studia filozoficzne w jezuickiej akademii w Ołomuńcu, nowicjat w konwikcie jezuickim w Brnie, studia w Březnicy, a także nauka w akademickim kolegium św. Klemensa w Pradze, następnie w kolegium w Chebie i studia teologiczne w Pradze. W listopadzie 1775 roku L.J. Szersznik zdecydował o powrocie do Cieszyna. Z Czech przywiózł szereg książek, które były podstawą późniejszych zbiorów. Bazę jego wczesnej kolekcji stanowiły dzieła z dziejów Słowiańszczyzny, historii Towarzystwa Jezusowego oraz życia Bohuslava Balbína. Szersznik, który objął posadę profesora w gimnazjum w Cieszynie, postawił sobie za cel powołanie przy szkole biblioteki godnej nowych czasów. Gdy starania o pozyskanie odpowiednich woluminów okazały się nieskuteczne, postanowił oddać do użytku publicznego własne zbiory. Pozwolenie na urządzenie biblioteki nadeszło w 1801 roku i tę datę eksjezuita uznał za początek swej fundacyjnej biblioteki, która została otwarta w 1802 roku i stała się pierwszą publiczną placówką tego typu na terenie ówczesnego Śląska Austriackiego, a także jedną z pierwszych na obszarze obecnych ziem polskich. Do dziś zaliczana jest do najbardziej wartościowych śląskich zbiorów historycznych. Staraniem Szersznika i dzięki jego środkom finansowym zbiory liczące kilkanaście tysięcy woluminów, w tym manuskryptów, zostały odpowiednio zabezpieczone i uporządkowane według dawnego schematu działowego umożliwiającego orientację w księgozbiorze, który ostatecznie podzielono na 27 grup tematycznych i formalnych. Najobszerniejszy był dział poświęcony pracom historyków świeckich. Drugi pod względem wielkości to zbiór dzieł poetów, następnie matematyków i teologów, filozofów, prawników, ekonomistów, przyrodników, gramatyków, geografów. Szersznik zadbał, by zgromadzone woluminy służyły nie tylko jego uczniom, ale i kolejnym pokoleniom oraz by pożytek z nich mieli także przyszli mieszkańcy Cieszyna i goście, którzy zechcą odwiedzić to miejsce. Dzięki założonej fundacji zbiory eksjezuity do dziś stanowią chlubę miasta. Zgromadzone przez Szersznika dzieła to często białe kruki, których na próżno szukać w innych instytucjach. Kolekcja stanowi przykład biblioteki barokowo-oświeceniowej posiadającej oryginalny wystrój wewnętrzny, który do dziś można oglądać w Książnicy Cieszyńskiej. Zgodnie z życzeniem fundatora może służyć nie tylko rozwojowi nauki, ale także leczeniu duszy.
The life attitude and scholarly interests of Leopold Jan Szersznik (1747–1814) were influenced both by factors related to his home upbringing and his institutional education, which consisted of philosophical studies at the Jesuit academy in Olomouc, novitiate at the Jesuit convent in Brno, studies in Březnica, study at the academic college of St Clement in Prague, then at the college in Cheb and theological studies in Prague. In November 1775, L.J. Szersznik decided to return to Cieszyn. From Bohemia he brought back a number of books that were the basis for later collections. The basis of his early collection were works on Slavic history, the history of the Society of Jesus and the life of Bohuslav Balbín. Szersznik, who took a position as a professor at a grammar school in Cieszyn, set himself the goal of establishing a library at the school worthy of the new era. When efforts to acquire suitable volumes proved unsuccessful, he decided to put his own collection into the public domain. Permission to set up a library came in 1801, and the ex-Jesuit considered this date the beginning of his foundation library, which opened in 1802 and became the first public institution of its kind in what was then Austrian Silesia, as well as one of the first in what is now Poland. To this day, it ranks among the most valuable Silesian historical collections. Thanks to Szersznik’s efforts and financial support, the collection of several thousand volumes, including manuscripts, was properly secured and organized according to the old section-based scheme that facilitates orientation in the book collection, which was eventually divided into 27 thematic and formal groups. The most extensive section was devoted to the works of lay historians. The second largest section is the collection of works by poets, followed by mathematicians and theologians, philosophers, lawyers, economists, naturalists, grammarians, geographers. Szersznik made sure that the collected volumes would serve not only his students, but also future generations, and that future residents of Cieszyn and visitors who wish to visit the place would also benefit from them. Thanks to the established foundation, the ex-Jesuit’s collection remains the pride of the town to this day. The works collected by Szersznik are often rarities, which cannot be found in other institutions. The collection is an example of a Baroque-Enlightenment library with original interior design, and can still be revered at the Cieszyn library. According to the founder's will, it can serve not only for the development of science, but also for the healing of the soul.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 120; 63-88
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śmierć kapitana Cezarego Hallera
The death of capt. Cezary Halller
Autorzy:
Korbel, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052563.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Poland-Czechosovakia War
Cieszyn Silesia or Teschen Silesia
Cezary Haller
Józef Haller
wojna polsko-czechosłowacka
Śląsk Cieszyński
Cieszyn
kpt. Cezary Haller
gen. Józef Haller
Opis:
The Czechoslovak-Polish War, which lasted 8 days (January 23-30, 1919), is still unknown to the majority of the public. Capt. Cezary Haller, younger brother of General Jozef Haller, remains one of the few figures more widely known or even "associated" with this battle. The circumstances of his death, despite available archival documents and publications discussing them, still remain a field for speculation and manipulation of historical facts. The false myth repeated for 100 years about the killing of this Polish officer by Czechoslovak soldiers is part of the lack of knowledge about this war. This article will be another attempt to deflate this issue and at the same time to familiarize readers with the most probable course of the battle of Zebrzydowice and Kończyce Małe on January 26, 1919. It will also be an opportunity to once again draw attention to the fact that Captain Cezary Halller was not killed or killed but died on the battlefield. The death of Capt. Cezary Halller also became an important symbol of the fight for Polishness of Cieszyn Silesia, and popularization of the history of his heroic deed will allow to recall many other often nameless heroes of the fight for independence of the Republic of Poland.
Wojna czechosłowacko-polska, która trwała 8 dni (23-30 stycznia 1919 r.), jest nadal nieznana dla większości społeczeństwa. Kpt. Cezary Haller, młodszy brat gen. Józefa Hallera, pozostaje jedną z nielicznych postaci bardziej znanych, a nawet „związanych” z tą bitwą. Okoliczności jego śmierci, mimo dostępnych dokumentów archiwalnych i omawiających je publikacji, nadal pozostają polem do spekulacji i manipulacji faktami historycznymi. Fałszywy mit powtarzany przez 100 lat o zabiciu tego polskiego oficera przez żołnierzy czechosłowackich jest częścią braku wiedzy o tej wojnie. Artykuł ten jest kolejną próbą przybliżenia czytelnikom najbardziej prawdopodobnego przebiegu bitwy pod Zebrzydowicami i Kończycami Małymi w dniu 26 stycznia 1919 r. Jest to także okazja do ponownego zwrócenia uwagi na fakt, że kpt. Cezary Halller nie został zabity, ale zginął na polu bitwy. Śmierć kpt. Cezarego Halllera stała się także ważnym symbolem walki o polskość Śląska Cieszyńskiego, a popularyzacja historii jego bohaterskiego czynu pozwoli przypomnieć sobie wielu innych, często bezimiennych bohaterów walki o niepodległość Rzeczypospolitej.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2021, 24; 19-55
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
12 Pułk Piechoty Ziemi Wadowickiej w obronie Śląska Cieszyńskiego
12th Infantry Regiment garrisoned in Wadowice in the defense of Cieszyn Silesia
Autorzy:
Korbel, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458070.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Wojna polsko - czeska
Śląsk Cieszyński
Cieszyn
Henryk Karol Taub
Order Odrodzenia Polski
the Knight’s Cross of the Order of Polonia Restituta
Poland–Czechoslovakia War
Cieszyn Silesia
Teschen Silesia
Opis:
Artykuł poświęcony jest udziałowi 12. Pułku Piechoty Ziemi Wadowickiej w obronie Śląska Cieszyńskiego podczas inwazji czeskiej w dniach 23-30 stycznia 1919 r. Ten konflikt był częścią procesu odzyskiwania niepodległości przez Polskę i walki o kształt jej granice. Autor przedstawił przyczyny sporu, jego historię i argumenty antagonistów. Podkreślił działania podstępne i dezinformacyjne ze strony Czech oraz scharakteryzował siły obu walczących stron. Szczegółowo opisany został przebieg wydarzeń - bitwa pod Stonawą, Kończycami Małymi i Zebrzydowicami z udziałem żołnierzy z 12 pułku piechoty. Jednym z oficerów, który zginął 26 stycznia niedaleko Stonawy był por. Henryk Karol Taub. Decyzją prezydenta RP z 22 października 2018 r. został odznaczony pośmiertnie Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
The article remains participation of the 12th Infantry Regiment in the defense of Cieszyn Silesia during the Czech invasion of Poland from 23rd to 30th January 1919 r. This conflict was a part of the regaining independence process by Poland and the struggle of the shape of Polish borders. The introduction includes the subject of the dispute, its history and antagonists’ arguments. There are also some political and economic reasons of the outbreak of Czech-Polish war. The author underlines insidious and disinformation actions by Czech. Their army pretends to be Ententa army and tries to use the international mandate for their aggression. The next part shows the military aspect of the conflict and the Polish and Czech strength. The presentation of war events connected to the 12th Infantry Regiment participation in the war is also presented and the diplomatic circumstances of the end of the conflict between both countries are wildly described. The gory battle near Stonawa, Kończyce Małe and Zebrzydowice on 26th January is emphasized because of the participation of soldiers from 12th Infantry Regiment. One of the soldiers, who died on 26th January near Stonawa, was Henryk Karol Taub. He was given the Knight’s Cross of the Order of Polonia Restituta by the president of Poland on 22nd October 2018.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2018, 21; 60-83
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cieszyńskie bibliografie terytorialne od końca wieku XIX do początku wieku XXI
Cieszyn Territorial Bibliographies from the Turn of 19th Century to the Beginning of 21th Century
Autorzy:
Gębołyś, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472443.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
current bibliography
retrospective bibliography
database
catalogue online
Cieszyn
Cieszyn Silesia
Polska
Czech Republic
Germany
Austria
bibliografia bieżąca
bibliografia retrospektywna
baza danych
katalog online
Śląsk Cieszyński
Polska
Czechy
Niemcy
Opis:
The paper will present the most important accomplishments on the field of documentation and registering of literature from Cieszyn Silesia, firstly bibliographical lists, which were prepared in 19th century to 20th century. Next I would like to describe collective (teamwork) bibliographies, Polish, Czech and German, which register literature from Cieszyn Silesia. Registration of publishing production from Cieszyn Silesia will be showed within the context of complicated and various political, economical an cultural conditions. Critical review of literature revevals the need of registering prints from Cieszyn Silesia. Polish and Czech activities in this field are will be discussed, as well as planned ones concerning a complete database of Cieszyn Silesia publishing production.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2017, 11; 333-357
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Multiculturalism of the Cieszyn Silesia Borderland and the Identity of an Individual
Wielokulturowość pogranicza a tożsamość jednostki
Autorzy:
Muryc, Jiří
Raclavská, Jana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520244.pdf
Data publikacji:
2022-12-21
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
Silesia
Cieszyn
Těšín
Zaolzie
identity
multiculturalism
Polish
Czech
Śląsk
Czeski Cieszyn
tożsamość
wielokulturowość
Polska
Czechy
Opis:
One of the important factors binding an ethnic group is a language. From this point of view, it has to be stressed that in the territory of the historic Duchy of Teschen we have recorded the presence of members of Polish, Czech and German, and – to a lesser extent – Jewish, Slovak, Ruthenian and Wallachian nationalities. The political history of this region was unusually disruptive – change of citizenship was typical and, as a result, spoken and official language changed as well. Over the centuries, Latin, German, Czech and Polish have been used as official languages. Regarding the current usage of standard language varieties, the formal Czech, Polish and – to a lesser extend – Slovak are used. As far as dialects are concerned this group belongs of the southern subgroup of Silesian dialects, the majority of which are located in the polish territory. The dialect is used by the local inhabitants of both Polish and Czech nationalities. Apart from dialect, other language forms used are standard Czech (it is a compulsory class in Polish-language schools), standard Polish as a code of pedagogical communication in local Polish schools, the language of Polish minority magazines; Polish plays on the Polish stage of the Těšín Theater are also shown in Polish language. Polish is used at the events organized by Polish organizations and Polish church services. The Těšín Silesian dialect is probably the most widespread communication code and performs the function of natural, commonly spoken language. Its usage is not determined by age or ethnicity. Generally speaking, the inhabitants of the area are bilingual and, depending on the communication situation, choose the appropriate language code. However, the ethnic identity cannot be derived only from language usage, although language identity is one of its important elements. In the past the inhabitants of Czech Těšín region felt the need similar to that of other inhabitants of other border regions with multi-ethnic, multicultural and multilingual character – the necessity for self-identification. Nowadays, the situation is different – the Czech majority does not feel the need to emphasize its ethnicity, and Polish minority, thanks to Polish schools, organizations, democratization processes and participation in Polish cultural life, declares Polish nationality, but stresses its specific region origin.
Źródło:
Świat i Słowo; 2022, 38, 1; 465-474
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Towarzystwo Ewangelickie Oświaty Ludowej” w Cieszynie (1881-1905) – stan badań
Evangelical Society of Popular Education in Cieszyn (1881-1905)
Evangelische Gesellschaft für Volksbildung in Teschen (1881 – 1905)
Евангелическое общество народного просвещения в Цешине (1881-1905)
Autorzy:
Mrowiec, Ewa Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494565.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
Social movements in Poland in the 19-20th centuries
Educational activity
Religious organizations
Protestantism of Augsburg Confession
Cieszyn Silesia
National awareness
Evangelical Society of Popular Education
Cieszyn
State of research
Ruchy społeczne Polska XIX-XX w.
działalność oświata
organizacje religijne
Ewangelicyzm augsburski
Śląsk Cieszyński
świadomość narodowa
Towarzystwo Ewangelickie Oświaty Ludowej
Stan badań
Opis:
The main subject of the article was analysis of the sources devoted to the activity of Evangelical Society of Popular Education, the organization established by pastor Franciszek Michejda ( 1848-1921). The pastor was an outstanding religious and national activist in Cieszyn Silesia. The aim of the organization was the increase of the religious and national awareness among the Lutheran society. The pulished materials concerning the history of the Society activities were presented in four acpects: The history of the organization (establishment, the forms of activity) The subject matter of the Society Publishing activities Periodics and press publications The subject of the Society that was discussed in scientific publications was presented in a few contexts: personal (e.g the influence of the activists on the organization); national ( the importance of the society in shaping national awareness and patriotic feelings); social ( integrating various national groups); publishing ( written language as a tool of shaping the national and religious awareness); literary-scientific ( developing reading preferences and tastes in literature); finally cultural ( spreading culture in the region). Conducted query confirmed the necessity of carrying out detailed research of the subject including archival sources.
Przedmiotem artykułu była analiza źródeł poświęconych działalności Towarzystwa Ewangelickiego Oświaty Ludowej, organizacji założonej przez ks. Franciszka Michejdę (1848-1921), wybitnego działacza religijnego i narodowego na Śląsku Cieszyńskim. Celem organizacji było podnoszenie w społeczności luterańskiej (ewangelicko-augsburskiej) świadomości religijnej oraz narodowej. Materiały publikowane, podejmujące zagadnienie historii oraz aktywności Towarzystwa zostały omówione w czterech aspektach: 1. Historii organizacji (założenie, formy działalności), 2. Osobowości Towarzystwa, 3. Działalności wydawniczej, 4. Periodyków oraz prasy TEOL-u. Podejmowana w literaturze naukowej tematyka związana z Towarzystwem była sygnalizowana lub oceniana w kilku kontekstach: osobowym (m.in. wpływu działaczy TEOL-u na kształt organizacji), narodowym (miejscu jakie zajmowało rozwijanie świadomości narodowej i patriotyzmu), społecznym (integracji reprezentantów różnych środowisk), wydawniczym (tj. słowa pisanego jako podstawowego narzędzia walki o świadomość religijną i narodową), literacko-naukowym (kształtowaniu gustów czytelniczych oraz popularyzację literatury) i kulturalnym (krzewieniu szeroko rozumianej kultury w regionie). Przeprowadzona kwerenda potwierdziła potrzebę szczegółowego opracowania tematu, ze szczególnym uwzględnieniem źródeł archiwalnych.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2013, 55, 1-2; 139-159
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kasata zakonu jezuitów na Śląsku Austriackim w 1773 roku w świetle dokumentów Archiwum Ziemskiego w Opawie
Autorzy:
Ploch, Gregor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33325670.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Jesuits
dissolution of religious orders
Silesia
Opava
Cieszyn
Czech Province of the Society of Jesus
jezuici
kasata zakonów
Śląsk
Opawa
Prowincja Czeska Towarzystwa Jezusowego
Opis:
Celem poniższego artykułu jest naszkicowanie przebiegu działań kasacyjnych Towarzystwa Jezusowego na Śląsku Austriackim na tle mało znanego w Polsce zespołu archiwalnego zgromadzonego przez Archiwum Ziemskie w Opawie (Zemský archiv v Opavě). Podział Śląska pomiędzy Prusy i monarchię habsburską, dokonany w wyniku I wojny śląskiej w 1742 roku, odbił się na strukturze organizacyjnej Towarzystwa Jezusowego na Śląsku. Kolegium jezuickie w Opawie oraz rezydencja w Cieszynie wraz z przynależnymi ośrodkami misyjnymi należały do Prowincji Czeskiej (Provincia Bohemiae), podległy zatem likwidacji bezpośrednio w 1773 roku – w przeciwieństwie do placówek jezuickich na Śląsku Pruskim, należących do odrębnej Prowincji Śląskiej (Provincia Silesiae). Działania kasacyjne dotknęły również częściowo nyskie kolegium jezuickie, które posiadało kilka wsi po stronie austriackiej. Głównym zamierzeniem poniższego opracowania jest przedstawienie charakterystyki działań centralnej austriackiej administracji nadwornej, zastosowanej nie tylko w ramach kasaty Towarzystwa Jezusowego na ziemiach austriackich, lecz również w tzw. kasatach józefińskich przeprowadzonych dekadę później, w latach 80. XVIII wieku. Sposób funkcjonowania biurokracji nadwornej w kwestii koordynacji prac przybliżono na podstawie opawskich dokumentów archiwalnych powstałych w bezpośrednim okresie kasaty. Historię omawianych placówek (do kasaty) naszkicowano jedynie pokrótce, ze względu na fakt, iż została ona już opracowana w literaturze. Zaprezentowano tabelaryczny wykaz archiwaliów zbioru Urzędu Królewskiego w Opawie oraz spis personalny jezuitów dotkniętych kasatą. Publikacja nie jest wyczerpującą analizą źródeł archiwalnych, lecz przyczynkiem do dalszych badań historii działalności Towarzystwa Jezusowego na Śląsku.  
The purpose of the following article is to outline the process of the dissolution of the Society of Jesus in Austrian Silesia based on the archival complex, little known in Poland, gathered by the Land Archives in Opava (Zemský archive v Opava). The division of Silesia between Prussia and the Habsburg monarchy, as a result of the First Silesian War in 1742, had an impact on the organizational structure of the Society of Jesus in Silesia. The Jesuit college in Opava and the residence in Cieszyn together with the associated mission centres belonged to the Czech Province (Provincia Bohemiae), therefore they were liquidated in 1773 – in contrast to the Jesuit institutions in Prussian Silesia, belonging to a separate Province of Silesia (Provincia Silesiae). The dissolution also partially affected the Jesuit college in Nysa, which owned several villages on the Austrian side. The main intention of the following study is to present the characteristics of the activities of the central Austrian court administration, used not only as part of the dissolution of the Society of Jesus in Austria, but also in the so-called Josephine dissolution carried out a decade later, in the 1780s. The method of operation of the court bureaucracy in terms of work coordination was presented on the basis of the Opava archival documents created in the immediate period of the dissolution. The history of the institutions under discussion (until the dissolution) is only briefly outlined, due to the fact that it has already been developed in the literature. A tabular list of archival materials from the collection of the Royal Office in Opava and a personal list of Jesuits affected by the dissolution were presented. The publication is not an exhaustive analysis of archival sources, but a contribution to further research into the history of the Society of Jesus in Silesia.    
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 120; 373-400
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Związki Wojciecha Łukaszewskiego ze Śląskiem
Wojciech Łukaszewski’s relationship with the region of Silesia
Autorzy:
ŁUKASZEWSKI, Marcin Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943631.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Cieszyn
Katowice
kompozytorzy śląscy
Wojciech Łukaszewski
muzyka polska
Opole
Śląsk
Wrocław
Częstochowa
Filharmonia Częstochowska
Freski wrocławskie
Zygmunt Hassa
Czestochowa
Czestochowa Philharmonic Wroclaw Frescoes
Silesian composers
Polish music
Silesia
Wroclaw
Opis:
Związki Wojciecha Łukaszewskiego (1936–1978), kompozytora, pedagoga, krytyka muzycz- nego i działacza muzycznego, ze Śląskiem są wieloaspektowe, obejmują cały region Śląska. Wyłączam z rozważań Częstochowę, chociaż jest ona usytuowana na obrzeżach Śląska, lecz pod względem kulturowym jest miejscem z własną tradycją i kulturą. Kontakty Łukaszewskiego ze środowiskiem Górnego i Dolnego Śląska miały głównie zawodowy charakter. Będąc dyrektorem szkoły muzycznej, musiał bywać w katowickich instytucjach administracyjnych. Kontakty arty- styczne utrzymywał zwłaszcza ze stolicą Dolnego Śląska. Kilkakrotnie prezentowano jego utwory na Wrocławskim Festiwalu Polskiej Muzyki Współczesnej. Brał również udział w organizowa- nych we Wrocławiu konkursach kompozytorskich. Jeden ze swoich utworów, Freski wrocławskie, poświęcił (poprzez tytuł) temu miastu. Utrzymywał kontakt z górnośląskimi artystami, którzy wykonywali jego utwory (dyrygent Piotr Warzecha, śpiewaczka Anna Porwik-Pniok). Ponadto miały miejsce kontakty częstochowskiej szkoły muzycznej ze szkołą artystyczną w Boguminie na Śląsku Cieszyńskim. Mimo dość obszernego piśmiennictwa o Łukaszewskim, wątek jego kontaktów ze Śląskiem nie był dotychczas podejmowany w badaniach naukowych jako odrębny temat badawczy.
Wojciech Łukaszewski (1936–1978), composer, teacher, music critic and music activist main- tained varied relations with the whole region of Silesia. The study do not take into account Czestochowa. Even though it lies on the outskirts of Silesia, in terms of culture the town has its own traditions and customs. Łukaszewski’s contacts with the Upper and Lower Silesia were main- ly professional in nature. As a music school headmaster, he was supposed to visit the provincial administration institutions in Katowice. He maintained artistic contacts with the capital city of the Lower Silesia. His works were presented several times at the Wroclaw Festival of Polish Contem- porary Music. He participated also in competitions for composers in Wroclaw. He dedicated one of his works, Freski wrocławskie [Wroclaw Frescoes] to the city of Wroclaw. He maintained relations with the Silesian artists performing his works (the conductor Piotr Warzecha, the singer Anna Porwik-Pniok). Moreover, the Czestochowa music school kept contacts also with the Bohumín art school in Cieszyn Silesia region. Despite a fairly extensive scientific literature about Łukaszewski. the studies have not so far treated his relations with Silesia as a separate research topic.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2016, 11; 97-118
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies