Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "chrześcijańska" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Intellectus Quaerens Fidem: Georges Florovsky on the Relation between Philosophy and Theology
Intellectus quaerens fidem: Gieorgij Fłorowski o relacji między filozofią a teologią
Autorzy:
Rojek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488162.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Florovsky
Christian philosophy
Post-Secularism
Fłorowski
filozofia chrześcijańska
postsekularyzm
Opis:
In this paper I take a closer look at Fr. Georges Florovsky’s original view on the relation between philosophy and theology. I argue that he tried to formulate an approach based on patristic experience and opposed to the dominating secular paradigm of philosophy. In some sense he wanted to reverse the traditional account. As Teresa Obolevitch aptly suggested, he wanted to replace the principle fides quaerens intellectum by the rule intellectus quaerens fidem. In that first default case the faith needs to be justified or proved by the reason, in the second, unobvious one, the faith has an absolute priority and illuminates itself the natural thought. According to Florovsky, philosophy should not attempt to ground the theology, formulating arguments for the existence of God or proving the coherence of theism, but rather should accept theology as a fundamental premise and then develop a new, non-secular account for the old philosophical topics.
W artykule tym przyglądam się oryginalnym poglądom o. Gieorgija Fłorowskiego na relację między filozofią a teologią. Staram się pokazać, że próbował on sformułować podejście, oparte na doświadczeniu Ojców Kościoła, mające stanowić alternatywę dla dominującego sekularnego paradygmatu w filozofii. W pewnym sensie chciał on odwrócić tradycyjne ujęcie. Jak słusznie zwróciła uwagę s. Teresa Obolevitch, chciał on zastąpić zasadę fides quaerens intellectum przez regułę intellectus quaerens fidem. W tym pierwszym, domyślnym wypadku, wiara ma być uzasadniana czy dowodzona przez rozum, w tym drugim, nieoczywistym, wiara zachowuje przewagę i sama oświeca naturalny rozum. Według Fłorowskiego, filozofia nie powinna więc ugruntowywać teologii, formułując argumenty za istnieniem Boga czy dowodząc spójności teizmu, ale raczej przyjąć teologię jako fundamentalną przesłankę i następnie rozwijać nowe, nie sekularne podejścia do starych filozoficznych tematów.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2016, 64, 4; 149-165
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edyta Stein – Teresa Benedykta od Krzyża w życiu w pismach Karola Wojtyły – Jana Pawła II
Edith Stein – Teresa Benedicta of the Cross in the Life and Works of Karol Wojtyła – John Paul II
Autorzy:
Zyzak, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571528.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Edyta Stein
Karol Wojtyła
filozofia chrześcijańska
Edith Stein
Christian philosophy
Opis:
Autor stara się porównać życie i twórczość Edyty Stein i Karola Wojtyły, oraz ukazać jej postać w nauczaniu Jana Pawła II. Najpierw chodzi o aspekt biograficzny. Następnie zostaje porównane podejście do badań filozoficznych. Wreszcie artykuł ukazuje nauczanie papieża na temat Edyty Stein jako filozofa, męczennicy, mistyczki i wzoru dla kobiet. Następuje to przy okazji jej beatyfikacji, kanonizacji i ogłoszenia jej patronką Europy.
The author compares the life and the works of Edith Stein and Karol Wojtyła, and shows her in the teaching of John Paul II. The first part deals with biographical aspects. After this philosophical researches are compared. Finally the article presents the pope’s teachings about Edith Stein as a philosopher, martyr, mystic and good example for women. This teaching took place on the occasion of beatification, canonization and the declaration of Edith Stein as patron of Europe.
Źródło:
Polonia Sacra; 2018, 22, 3(52); 191-209
1428-5673
Pojawia się w:
Polonia Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Philosophy, Christian Philosophy, and Christian Faith: Reply to Hasker
Filozofia, filozofia chrześcijańska a wiara chrześcijańska: odpowiedź Haskerowi
Autorzy:
Moser, Paul K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488751.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Christian philosophy
wisdom
faith
evidence
God
filozofia chrześcijańska
mądrość
wiara
ewidencja
Bóg
Opis:
Many Christians seek to understand how their Christian faith relates to what goes by the name “philosophy.” They eventually see that no single well-defined subject goes by the name “philosophy.” It does not help matters that the term “philosophy” is among the most variably used terms in the English language, even among academic philosophers. This raises the question of how a Christian philosopher should proceed with inquiry about the relation between Christian faith and philosophy. This paper offers an answer in terms of “Christ-shaped” philosophy, and replies to some criticisms from William Hasker.
Wielu chrześcijan stara się zrozumieć, w jaki sposób ich wiara chrześcijańska odnosi się do tego, co znane jest pod nazwą „filozofia”. Ostatecznie przekonują się oni, że nie istnieje jeden wyraźnie określony przedmiot, który w sposób wyłączny określałaby nazwa „filozofia”. Nie ułatwia sprawy fakt, że termin ten należy do najbardziej wieloznacznie używanych terminów języka angielskiego, nawet wśród filozofów akademickich. Powstaje zatem problem, w jaki sposób filozof chrześcijański ma prowadzić badania w zakresie relacji, jaka zachodzi między wiarą chrześcijańską a filozofią. Niniejszy artykuł proponuje odpowiedź na to pytanie w kategoriach filozofii „ukształtowanej przez Chrystusa”; odpowiada on również na niektóre zarzuty ze strony Williama Haskera.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2016, 64, 4; 41-54
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Creative Thinking about God and Respect for Christian Identity
Twórcze myślenie o Bogu i szacunek dla tożsamości chrześcijańskiej
Autorzy:
Gutowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232811.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
William Hasker
Christian philosophy
Christian identity
image of a Greater God
contradiction in philosophical positions
filozofia chrześcijańska
tożsamość chrześcijańska
wyobrażenie Większego Boga
sprzeczność w stanowiskach filozoficznych
Opis:
In the article I refer to the philosophy of William Hasker and his proposal to reconcile respect for the basic dogmas of Christianity with the contemporary standards of knowledge and the needs of people today. In the first part I analyse Hasker’s view on the idea of Christian philosophy. Since he assumes the truthfulness of the main doctrines of Christianity, he is not opposed to being referred to as a Christian philosopher, but neither is he enthusiastic about this name. This attitude is the result of his conviction that the state of absolute neutrality is not possible in philosophy and that regardless of the views accepted as true by a given thinker the requirement for good philosophy is fairness and evaluating all perspectives and beliefs for their internal coherence and their correspondence with the evidence. Therefore, Hasker first tries very carefully to reconstruct positions different from his own and to track down various difficulties in them, especially contradictions. In my opinion, however, the objection of self-contradiction is ineffective when applied to philosophical positions which, as a rule, use vague concepts. The same applies to the claim that these positions are contradictory to evidence, because one of such vague notions is also the notion of evidence. That is why philosophical claims have the extraordinary ability to persist in life or unexpectedly revive after being considered definitively dead. It does not follow from this that one cannot convincingly justify one’s position using less formal criteria.  In the second part I focus on the rhetorical device used by Hasker to make his concept of God more attractive. He suggests that we should shape our concept of God based on our idea of a great man, i.e. one who educates children to live independently and is able to effectively and fairly manage large groups of people. Leaving aside the accusation of anthropomorphism, the question arises about the epistemic value of this image, which is not universal, changes over time and depends on the conditions in which people live. The content of this image proposed by Hasker isn’t also consistent with the idea of the God of Christian orthodoxy, which is dominated by traditional rather than open theism. This is where the problem of linking creative thinking and respect for Christian identity arises. Regardless of the opinion that open theism has among traditional theists, Hasker supports the concept of a strong Christian identity determined by a universally recognized creed. I propose to treat this identity a little more flexibly.
W artykule odwołuję się do filozofii Williama Haskera i jego propozycji pogodzenia szacunku dla podstawowych dogmatów chrześcijaństwa ze współczesnymi standardami wiedzy i potrzebami współczesnego człowieka. W pierwszej części analizuję jego stanowisko w sprawie idei filozofii chrześcijańskiej. Hasker zakłada prawdziwość głównych doktryn chrześcijaństwa, więc nie sprzeciwia się nazywaniu go filozofem chrześcijańskim, ale też nie jest entuzjastycznie nastawiony do stosowania tej nazwy. Taka postawa jest rezultatem jego przekonania, że w filozofii stan absolutnej neutralności nie jest możliwy oraz że niezależnie od poglądów akceptowanych przez danego myśliciela warunkiem dobrej filozofii jest uczciwość i ocenianie wszystkich stanowisk i przekonań pod kątem ich wewnętrznej spójności i zgodności z dowodami. Dlatego Hasker stara się bardzo rzetelnie rekonstruować stanowiska odmienne od własnego i tropić w nich rożne trudności, zwłaszcza sprzeczności. W moim przekonaniu zarzut wewnętrznej sprzeczności jest jednak nieskuteczny, gdy stosuje się go do stanowisk filozoficznych, które z zasady posługują się nieostrymi pojęciami. Podobnie jest z zarzutem sprzeczności tych stanowisk z dowodami, bo jednym z takich nieostrych pojęć jest także pojęcie dowodu. Dlatego właśnie filozoficzne twierdzenia mają niezwykłą zdolność trwania lub niespodziewanego odradzania się po uznaniu ich za definitywnie martwe. Nie wynika stąd, że nie można przekonująco uzasadnić swojego stanowiska przy użyciu mniej formalnych kryteriów. W drugiej części skupiam się na interesującym pomyśle retorycznym zastosowanym przez Haskera w celu uatrakcyjnienia jego koncepcji Boga. Hasker sugeruje, że powinniśmy kształtować koncepcję Boga w oparciu o nasze wyobrażenie wielkiego człowieka, a więc takiego, który np. wychowuje dzieci do samodzielnego życia i potrafi skutecznie oraz sprawiedliwie kierować dużymi grupami ludzi. Pomijając zarzut antropomorfizmu, powstaje jednak pytanie o wartość epistemiczną tego wyobrażenia, które nie jest uniwersalne, zmienia się w czasie i zależy od warunków, w jakich żyją ludzie. Proponowana przez Haskera treść tego wyobrażenia nie wydaje się również zgodna z ideą Boga chrześcijańskiej ortodoksji, w której dominuje raczej teizm tradycyjny niż otwarty. W tym właśnie miejscu pojawia się problem powiązania twórczego myślenia i szacunku dla tożsamości chrześcijańskiej. Niezależnie od krytycznych opinii teistów tradycyjnych na temat teizmu otwartego, Hasker opowiada się za koncepcją silnej tożsamości chrześcijańskiej określonej przez powszechnie uznawane credo. Proponuję potraktować tę tożsamość nieco bardziej elastycznie.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 2; 7-23
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawosławie a gospodarowanie. Etyka chrześcijańskiego Wschodu jako możliwe źródło niższych wyników gospodarczych krajów z przewagą ludności prawosławnej
Orthodoxy and Economy. The Ethics of the Christian East as a Possible Source of Lower Economic Results in Countries with a Majority of Orthodox Population
Autorzy:
Młynarczyk, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31231895.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Orthodoxie
christliche Philosophie
christliche Ethik
Wirtschaft
wirtschaftliche Aktivität
Orthodoxy
philosophy of culture
Christian philosophy
Christian ethics
economy
economic activity
prawosławie
filozofia chrześcijańska
etyka chrześcijańska
gospodarowanie
aktywność ekonomiczna
Opis:
W artykule analizowana jest relacja między wiernymi Kościołów prawosławnych a ich sposobem postrzegania problemu gospodarowania. Artykuł ma na celu prezentację i zestawienie różnych sposobów pojmowania tego pojęcia – od „ekonomii zbawienia”, przez ascetyczne gospodarowanie (które zestawia się z Weberowską „ascezą wewnątrzświatową”) aż po współczesne dyskusje prowadzone na ten temat, zarówno w prawosławiu, jak i w kontekście najnowszych wskaźników ekonomicznych. Zauważa się, że kraje, w których przeważają wyznawcy prawosławia, generują mniejszy Produkt Krajowy Brutto (PKB). W artykule sformułowana zostaje teza, że taki stan rzeczy bierze swój początek z zakorzenionego  w prawosławiu rozumienia etyki chrześcijańskiej. Sposób jej pojmowania jest odmienny od sposobu, w jaki ujmuje ją chrześcijaństwo zachodnie. Jest on jednak nadal praktykowany,  przez co  żywo wpływa na ludzkie decyzje i działania, które pośrednio i bezpośrednio rzutują na wzrost PKB.
Der Artikel untersucht die Beziehung zwischen den Gläubigen der orthodoxen Kirchen und ihrer Wahrnehmung des Problems des Wirtschaftens. Der Artikel zielt darauf ab, die verschiedenen Arten des Verständnisses des Konzepts vorzustellen und einander gegenüberzustellen – von der "Ökonomie des Heils" über die asketische Ökonomie (die der "innerweltlichen Askese" von Weber gegenübergestellt wird) bis hin zu den zeitgenössischen Diskussionen zu diesem Thema, sowohl innerhalb der orthodoxen Kirche als auch im Zusammenhang mit den neuesten Wirtschaftsindikatoren. Es wird festgestellt, dass Länder mit einer überwiegend orthodoxen Bevölkerung ein geringeres Bruttoinlandsprodukt (BIP) erwirtschaften. In dem Artikel wird die These formuliert, dass dieser Umstand auf ein in der Orthodoxie verwurzeltes Verständnis der christlichen Ethik zurückzuführen ist. Dieses unterscheidet sich von dem, was das westliche Christentum darunter versteht. Es wird jedoch auch heute noch praktiziert und beeinflusst somit anschaulich menschliche Entscheidungen und Handlungen, die sich direkt und indirekt auf das BIP-Wachstum auswirken.
The purpose of the article is to consider as broadly as possible the relationship between the faithful of the Orthodox Churches and their perception of the problem of economy. It aims to portray together different ways of understanding this concept – from the “economy of salvation,” through the ascetic economy (which is juxtaposed with Weber’s “intra-world asceticism”) to contemporary discussions on this subject both within the Orthodox Church and in relation to the latest economic indicators. It is argued that the current relatively low share of countries with a majority of Orthodox believers in the global GDP is rooted in a different than Western understanding of Christian ethics, and that the tradition of understanding it in this particular way is still alive.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2023, 35; 159-180
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Environmental Ethics in Poland
Etyka środowiskowa w Polsce
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1817664.pdf
Data publikacji:
2006-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
environmental ethics
Christianity
Polska
Christian philosophy
etyka środowiskowa
chrześcijaństwo
Polska
filozofia chrześcijańska
Opis:
Prezentowany artykuł jest próbę oceny stanu etyki środowiskowej w Polsce. Zdaniem autora dyskusję na temat etyki środowiskowej w Polsce zapoczątkowano dopiero w burzliwym okresie transformacji społeczno-ustrojowej, jaka miała miejsce na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. W toczących się wówczas dyskusjach wskazywano też na swoistą inercję etyki polskiej, która wcześniej nie dostrzegała istniejących zagrożeń. Taka sytuacja spowodowała, iż pierwsze próby opracowania koncepcji rodzimej etyki środowiskowej nawiązywały wprost do opracowań, jakie powstały na Zachodzie. Autor wskazuje zwłaszcza na wpływy etyki anglosaskiej i niemieckiej. Pierwszą próbę sformowania koncepcji etyki środowiska naturalnego podjęli przedstawiciele filozofii chrześcijańskiej. Cechą charakterystyczną dla refleksji nad etyką środowiskową w Polsce jest wyróżnieniem wielu stanowisk poznawczych, które wywodzone są z reguły od nazwiska ich twórców. Etyka środowiskowa w Polsce mimo stosunkowo krótkiej historii zdążyła doczekać się rozbudowanego piśmiennictwa oraz ugruntowanej pozycji w życiu naukowym. Zyskuje także coraz więcej zwolenników czego dowodem są cykliczne konferencje naukowe organizowane przez różne ośrodki akademickie w Polsce.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2006, 4, 1; 209-216
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrześcijańska filozofia człowieka w Polsce wobec wyzwań XX i XXI wieku
Autorzy:
Mazur, Piotr Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/426985.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Christian philosophy
Polish philosophy
philosophical anthropology
filozofia chrześcijańska
filozofia polska
filozofia człowieka
Opis:
According to the author of the article, Christian anthropology is characterized by an affirmative approach to Christianity and personalism in the understanding of man. During the last century in Poland it faced four key challenges for its development which were: 1) searching for a proper model of social life connected with the rejection of individualism and collectivism; 2) the clash with collectivist totalitarianism (communism) which imposes an erroneous concept on man; 3) resignation of the Church in her teaching from the domination of the Thomistic model of understanding the world and man; 4) establishment of a naturalistic and transhumanistic model of man in the culture of the turn of the 20th and 21st centuries. Christian anthropology responded to the first three calls with a specific type of personalism: social – in the first case, metaphysical – in the second, liberalist and ethical – in the third. At present time, it must seek a personalistic response to the fourth challenge, while the author believes that Christian anthropology is threatened by fideistic personalism resulting from the acceptance of the naturalistic image of man coming from detailed sciences and the abandonment of attempts to philosophically justify his personal status.
Według autora artykułu antropologia chrześcijańska charakteryzuje się afirmatywnym podejściem do chrześcijaństwa i personalizmu w rozumieniu człowieka. W ciągu ostatniego stulecia w Polsce stanęła ona przed czterema kluczowymi wyzwaniami dla jej rozwoju, którymi były: 1) poszukiwanie właściwego modelu życia społecznego związanego z odrzuceniem indywidualizmu i kolektywizmu; 2) zderzenie z totalitaryzmem kolektywistycznym (komunizmem), który narzucał błędną koncepcję człowieka; 3) rezygnacja Kościoła w jego nauczaniu z dominacji tomistycznego modelu rozumienia świata i człowieka; 4) ustanowienie naturalistycznego i transhumanistycznego modelu człowieka w kulturze przełomu XX i XXI wieku. Antropologia chrześcijańska odpowiedziała na pierwsze trzy wezwania specyficznym typem personalizmu: społecznym – w pierwszym przypadku; metafizycznym – w drugim, liberalistycznym i etycznym – w trzecim. Zdaniem autora artykułu obecnie musi ona szukać personalistycznej odpowiedzi na czwarte wyzwanie. Antropologii chrześcijańskiej zagraża fideistyczny personalizm wynikający z przyjęcia naturalistycznego obrazu człowieka pochodzącego z nauk szczegółowych i rezygnacja z prób filozoficznego uzasadnienia jego osobowego statusu.
Źródło:
Logos i Ethos; 2019, 50, 2; 159-178
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie, recepcja i konsekwencje filozoficzne encykliki "Aeterni Patris" w kontekście pytania o filozofię chrześcijańską
The significance, reception and philosophical consequences of the encyclical "Aeterni Patris" in the context of the question about Christian philosophy
Autorzy:
Grzybowski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1926957.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
neotomizm
filozofia chrześcijańska
scholastyka
Aeterni Patris
Leon XIII
neothomism
Christian philosophy
scholasticisms
Leo XIII
Opis:
Dziewiętnaste stulecie to jeden z najbogatszych w wydarzenia i treści okresów historii myśli ludzkiej. Jeśli popatrzymy na ten czas pod kątem wydarzeń o znaczeniu ideowym, to uzmysłowimy sobie, że symbolicznie otwiera je wielka rewolucja francuska (1789), a kończy wybuch I wojny światowej (1914). Naukowe teorie i filozoficzne przesłania, jakie zrodziły się w tym okresie – kantyzm, heglizm, materializm, marksizm, społeczny i biologiczny ewolucjonizm, pozytywizm, radykalny ateizm – wypełniły uniwersyteckie sale wykładowe, gabinety polityczne i izby parlamentów. Nie wszyscy żyjący wówczas intelektualiści zdawali sobie sprawę z przemożnej siły filozoficznych nowinek czy przełomowego znaczenia ideowych propozycji. Tylko uważny namysł nad tym, co wtedy dokonywało się w europejskiej myśli, co działo się w kulturze, nauce, historii, filozofii i religii, pozwalał zauważyć, że nadchodzą bardzo poważne zmiany. Jedną z kluczowych postaci, która dostrzegła moc filozoficznych idei, rozbrzmiewających w dyskusjach tego stulecia, był włoski duchowny Gioacchino Vincenzo Raphaelo Luigi Pecci, późniejszy papież Leon XIII. Właśnie świadomy wagi i mocy ideowych skutków nowych prądów pod koniec XIX wieku, w bardzo trudnych dla Kościoła katolickiego czasach, we wrogiej chrześcijaństwu światopoglądowej atmosferze, spowodowanej wpływem idealistycznych filozofii i fascynacją rodzącym się marksizmem, ogłosił w 1879 roku encyklikę Aeterni Patris. Papież wskazywał sposoby intelektualnego wspomagania i odbudowywania znaczenia teologii i religii w życiu społecznym, zachwianego przez nurty postoświeceniowe i modernistyczne. Leon XIII przekonywał, że jeśli misją Kościoła jest nauczanie, to jest on odpowiedzialny także za ocenę treści, jakie pojawiają się w życiu społecznym i politycznym. Narody, państwa i wspólnoty nie żyją jedynie sprawami ekonomicznymi czy bytowymi, ale przede wszystkim tym, co dokonuje się w kulturze, sztuce, filozofii. Papież proroczo dostrzegł, jak wiele zależy od filozofii. W świetle wciąż powracającego pytania o zasadność i potrzebę filozofii chrześcijańskiej warto spojrzeć retrospektywnie na znaczenie wspomnianej encykliki i zawartej w niej wizji roli filozofii w ludzkim poszukiwaniu odpowiedzi na pytania, wynikające z aktualnego postępu cywilizacyjnego, naukowego i kulturowego. -------------- Zgłoszono: 26/07/2020. Zrecenzowano: 18/09/2020. Zaakceptowano do publikacji: 27/10/2020
The 19th century was one of the richest periods in the history of human thought. If we look at it not only in terms of bare dates, but also in terms of ideologically meaningful events, we realize that this time span symbolically begins with the great French revolution (1789) and ends with the outbreak of world war I (1914). Scientific theories and philosophical ideas that emerged during the nineteenth century – Kantianism, Hegelianism, materialism, Marxism, social and biological evolutionism, positivism, radical atheism – inundated university lecture halls, political cabinets, and parliamentary chambers. Not all intellectuals of that time were aware of the overwhelming power of these philosophical novelties or the groundbreaking significance of major ideological currents. Only serious reflection on what was happening in European thought, in the fields of culture, science, history, philosophy, and religion, allowed people to notice that very serious changes were on their way. One of the key figures who recognized the power of philosophical ideas reverberating in 19-century disputes was an Italian clergyman: Gioacchino Vincenzo Raffaele Luigi Pecci, later pope Leo XIII. It was this Pope who, aware of the weight, power and consequences of the new trends emerging in the late 19th century, in very unfavorable conditions for the Catholic Church (idealistic philosophies and incipient Marxism) issued in 1879 the encyclical Aeterni Patris. This sophisticated document was not exclusively religious in character (as encyclicals and exhortations usually are), but it was also concerned with the spiritual and ideological condition of nineteenth-century Europe. The pope delineated the ways for providing intellectual assistance and rebuilding the significance of theology and religion in public life, imbalanced by post-Enlightenment and modernistic trends. Leo XIII argued persuasively that the Church’s mission is not limited to teaching, and that it also concerns the dissemination of relevant content in public and political life. It is not merely economic or concerning everyday life issues that matter for Nations, states and communities are not exclusively preoccupied with economic matters and everyday problems. Rather, they are concerned in the first place with what happens in culture, art, philosophy. The pope in an almost prophetic way realized the overarching importance of philosophy. In the light of the constantly recurring question about the legitimacy and need of Christian philosophy, it is worth looking retrospectively at the meaning of Leo XIII’s encyclical and the vision of the role of philosophy it proposes with respect to the human search for answers to questions arising from current civilization as well as scientific and cultural progress. -------------- Received: 26/07/2020. Reviewed: 18/09/2020. Accepted: 27/10/2020
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 4; 225-255
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gilson i filozofia
Gilson and Philosophy
Autorzy:
Gogacz, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1810424.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
Étienne Gilson
filozofia
tomizm
historia filozofii
filozofia chrześcijańska
philosophy
Thomism
history of philosophy
Christian philosophy
Opis:
The article considers Gilson’s view on medieval philosophy, the concept of Christian philosophy, the main tendencies of Gilson’s metaphysics in the context of more important biographical data and the documented reception of his works. Gilson as a historian of philosophy is the creator of the view that the proper history of philosophy concerns the history of philosophical problems. Showing them requires that the historian of philosophy was mainly a philosopher, not only a historian and philologist. Thus, the history of schools discussed by the historian and the history of the texts that philologist discusses, does not constitute a proper history of philosophy. They are auxiliary disciplines for history philosophy. Gilson as a historian of medieval philosophy showed the diversity and richness of the themes and themes of the medieval views. He showed that medieval philosophy is a direct source of modernity and that the Middle Ages fulfilled the philosophical achievements of Greece and Rome with the theological reflection. He also claimed that medieval theology and faith caused development of philosophy towards the formation of the metaphysics of existence. As a historian of philosophy, Gilson was the author of the view that Christian philosophy is mainly about the metaphysics of existing being, because the revealed name of God prompted theologians to reflection and they worked out the theory of existence and deepened the problem of being in this way. Agreeing with Gilson that the theory of existence is unusual refinement and fulfillment in the metaphysics of being and it finds a true path to the reality of all beings including the reality of God, we should not however consider this theory as a set of conclusions resulting from the theological explanation of Christian revelation. These conclusions result from the analysis of real individual beings, which is precisely what was shown by Thomas Aquinas who made a philosophical reflection on being and views on the object of metaphysics in the history of philosophy. We can only agree that the theory of existence, applied in theology, expresses the reality of God according to the revelation. As a metaphysician, Gilson introduced the philosophy of the twentieth century metaphysics of existence and became a co-creator with Maritain existential version of Thomism. His concept of Christian philosophy and the necessity of meeting methodological requirements of postulates of positivism is imperfect in this existential version of Thomism and it evokes the need for fidelity as a consistent metaphysics of being existing, showing the reality of Self-existence. Gilson as the theoretician of cognition convincingly questioned idealism, he defended epistemological realism, formulated the theory of cognition of existence and the theory of existential claims. Finally, he mobilized many generations of philosophers to rethink the metaphysics.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2018, 7; 39-52
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Christ and the Shape of Philosophy: A Rejoinder to Moser
Chrystus a kształt filozofii: odpowiedź Moserowi
Autorzy:
Hasker, William
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488716.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
philosophy
religion
Christian philosophy
wisdom
Paul K. Moser
William Hasker
filozofia
religia
filozofia chrześcijańska
mądrość
Opis:
Paul Moser claims that there is no evidence for my attribution to him of certain views in my essay, “How Christian Can Philosophy Be?” Here I review the evidence presented in my essay and reconsider its import. I also reflect further on our respective views concerning philosophy, and Christian philosophy.
Paul Moser twierdzi, że brak jest podstaw dla mojego przypisania mu pewnych poglądów, co uczyniłem w eseju „Jak bardzo chrześcijańska może być filozofia” („How Christian Can Philosophy Be?”). W niniejszym artykule dokonuję przeglądu ewidencji przytoczonej w powyższym eseju oraz ponownie rozważam jej znaczenie. Przedstawiam też dalsze rozważania na temat moich oraz Mosera poglądów w zakresie filozofii oraz filozofii chrześcijańskiej.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2016, 64, 4; 55-65
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
How Christian Can Philosophy Be?
Jak bardzo chrześcijańska może być filozofia?
Autorzy:
Hasker, William
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488775.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
philosophy
Christian philosophy
wisdom
Paul K. Moser
Robert Merrihew Adams
Eleonore Stump
filozofia
filozofia chrześcijańska
mądrość
Opis:
This essay addresses the question, in what sense can and should philosophy be Christian? After considering some views according to which philosophy should not and cannot be Christian, the ideas of three prominent Christian philosophers on the topic are surveyed, and in the light of this some conclusions are formulated.
Niniejszy esej podejmuje kwestię dotyczącą tego, w jakim sensie filozofia może i powinna być chrześcijańska. Po rozważeniu kilku koncepcji, według których filozofia ani nie powinna, ani nie może być chrześcijańska, dokonuje się przeglądu koncepcji trzech wybitnych filozofów chrześcijańskich na ten temat. W świetle tych ujęć zostają sformułowane określone wnioski.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2016, 64, 4; 21-40
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początki chrześcijańskiego tekstu Pisma Świętego
The beginnings of the Christian text of Scripture
Autorzy:
Królikowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/612750.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Biblia
Septuaginta
tekst biblijny
natchnienie
filozofia chrześcijańska
kanon
Bible
Septuagint
biblical text
inspiration
Christian philosophy
canon
Opis:
In this article we point out the initial stage of the consolidation of the Christian text of Scripture, the major problems occurring during this process and the final expression of its specific character. The first and the major witness of this process is Justin Martyr thanks to whom we learn about first relations and tensions between Greek and Jewish tradition concerning Scripture. He advocated the universalist approach based on truth, which allowed him to find the way to conciliate those tensions. Furthermore, such an approach allowed him to look favourably on extra-Biblical tradition and recognise it as a preparation for the incarnation of the Eternal Word. Saint Irenaeus in his approach to the text of the Bible appreciated the divine origin and inspiration which decides about its superiority and universalism. By the end of the 3rd century the question of the Christian text of Scripture had been determined, and the emphasis was put rather on the issue of the books, that is the canon.
Źródło:
Vox Patrum; 2017, 67; 259-276
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ks. Idzi Radziszewski jako filozof w kontekście poglądów Désiré Merciera
Fr. Idzi Radziszewski as a Philosopher in the Context of Désiré Merciers Views
Autorzy:
Janeczek, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233093.pdf
Data publikacji:
2022-10-15
Wydawca:
Teologiczne Towarzystwo Naukowe Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku
Tematy:
Idzi Radziszewski
Désiré Mercier
neo-scholasticism
philosophy and science
Christian philosophy
neoscholastyka
filozofia a nauka
filozofia chrześcijańska
Opis:
Artykuł stara się przybliżyć styl filozofowania ks. Idziego Radziszewskiego, charyzmatycznego założyciela Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, przez zestawienie z pełniejszą wizją filozofii sformułowaną w bogatym piśmiennictwie kard. Désiré Merciera, założyciela Institut Supérieur de Philosophie, w ramach Université Catholique de Louvain. Wizja obu myślicieli zespala autonomicznie pojęte typy myślenia filozoficznego, naukowego i religijnego. Ukazuje twórcze konsekwencje tego zespolenia oraz jego hipotetyczne trudności i ujawniające się w dziejach zagrożenia. W szczególności wskazano na dążenie obu myślicieli do sformułowania integralnie, czyli maksymalistycznie pojętej filozofii z odniesieniami światopoglądowymi, w opozycji do przejawów pozytywistycznego redukcjonizmu i naturalizmu. Wskazano, że omawiany typ filozofowania jest twórczym przejawem neoscholastyki.
This article seeks to present the philosophizing style of Fr. Idzi Radziszewski, the charismatic founder of the Catholic University of Lublin, by juxtaposing it with a more complete vision of philosophy formulated in the rich literature of Card. Désiré Mercier, the founder of the Institut Supérieur de Philosophie at the Université Catholique de Louvain. The vision of both thinkers unites the autonomously understood types of philosophical, scientific and religious thinking. It shows the creative consequences of this fusion as well as its hypothetical difficulties and threats that have emerged in history. In particular, the intention of both thinkers was indicated to formulate an integral, i.e. maximalistic, philosophy with world-view references, in opposition to the manifestations of positivist reductionism and naturalism. It was pointed out that the type of philosophizing under discussion is a creative manifestation of neo-scholastics.
Źródło:
Studia Włocławskie; 2022, 24; 82-128
1506-5316
2449-8777
Pojawia się w:
Studia Włocławskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozoficzna interpretacja integralnej pedagogiki przedszkolnej bł. Edmunda Bojanowskiego
Philosophical Interpretation of the Integral Nursery Pedagogy of the Blessed Edmund Bojanowski
Autorzy:
Sztaba, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811009.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wychowanie
filozofia chrześcijańska
teologia katolicka
krytyczny realizm
idealizm
pedagogika przedszkolna
education
Christian philosophy
Catholic theology
critical realism
idealism
nursery pedagogy
Opis:
Nie jest możliwe „uprawianie” i rozumienie pedagogiki oraz myśli pedagogicznej bez ich odniesień do metapedagogicznych założeń, szczególnie w obszarze filozofii rozumianej jako najbardziej pierwotna refleksja nad rzeczywistością, tzn. tym, co jest. Od początku filozoficznego myślenia widoczne są dwie przeciwstawne tradycje filozoficzne: realizm i idealizm. Mają one odmienną ontologię, epistemologię, antropologię i aksjologię, które stanowią założenia (fundament) konkretnej pedagogiki oraz myśli i działania pedagogicznego. Prezentowany artykuł w sposób szkicowy ukazuje realistyczne założenia integralnej pedagogiki przedszkolnej bł. Edmunda Bojanowskiego, dzięki którym jest ona adekwatna (zgodna z rzeczywistością) i otwarta na wciąż zmieniające się czasy i wyzwania, przy równoczesnej zdolności zachowania swojej tożsamości.
It is not possible “going in for” and understanding pedagogy and the pedagogical thought without their references to the meta-pedagogical assumptions, especially in the field of philosophy understood as the most primordial reflection on the reality, i.e. what is. Since the beginning of the philosophical thought, the two opposing philosophical traditions have been seen: realism and idealism. They have different ontology, epistemology, anthropology and axiology, which determine the assumptions (basis) of the specific pedagogy as well as thought and pedagogical action. The presented article shows in the sketchy way, the realistic assumptions of the integral nursery pedagogy of the blessed Edmund Bojanowski, thanks to them it is adequate (corresponding with the facts) and open to still changing times and challenges, at the same time with the ability of preserving its identity.
Źródło:
Roczniki Pedagogiczne; 2017, 9(45), Numer specjalny; 51-66
2080-850X
Pojawia się w:
Roczniki Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie filozofii w konstruowaniu koncepcji edukacji religijnej. Współczesne odczytania sporu ks. Józefa Tischnera z przedstawicielami polskiego tomizmu (lata 1977-1978)
The Importance of Philosophy in Constructing the Concept of Religious Education. Contemporary Interpretations of Józef Tischner’s Dispute with Representatives of Polish Thomism (1977-1978)
Autorzy:
Dąbrowski, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147662.pdf
Data publikacji:
2020-12-13
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
Józef Tischner
tomizm
neotomizm
filozofia chrześcijańska
filozofia
teologia
krytyczna pedagogika religii
Thomism
neo-Tomism
Christian philosophy
philosophy
critical pedagogy of religion
Opis:
The text presents a fragment of a philosophical and religious dispute that took place between Józef Tischner and the representatives of the Polish Thomistic school (1977-1978). The analy-sis below focuses on the last phase of the polemic, in which the adversaries made an analysis of their own epistemological and anthropological assumptions. Showing the structure and the issues in this dispute may lead to the specific context of understanding Christian philosophy, as well as contemporary discussions on the shape and structure of religious education. One of the central questions, which has hitherto not lost its relevance, is the one of the relationship that ex-ists between philosophy and religious thought (especially religious education). The following analysis is to provide the reader with a spectrum of possible answers to this question.
Źródło:
Ars inter Culturas; 2020, 9; 273-292
2083-1226
Pojawia się w:
Ars inter Culturas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies