Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "język bułgarski" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
Vanina Sumrova, Nowe feminatywa w języku bułgarskim, Wydawnictwo Bułgarskiej Akademii Nauk „Prof. Marin Drinov”, Sofia 2018, ss. 196.
Autorzy:
Satoła-Staśkowiak, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197225.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
feminatywy
język bułgarski
neologizmy
neosemantyzm
feminatives
Bulgarian language
neologisms
neosemantisms
Opis:
Recenzja dotyczy wydanej niedawno w Bułgarii książki Vaniny Sumrovej. Prowadzone przez autorkę badania są pierwszym niezależnym i kompletnym leksykalno-semantycznym zestawieniem grup neologizmów w języku bułgarskim, odnoszących się do nazw kobiet, ich działalności i ról społecznych. Są to głównie określenia, które pojawiły się w języku bułgarskim w ostatnim ćwierćwieczu, w sumie 1400 przykładów. Zgromadzony przez badaczkę materiał analizowany jest na kilku płaszczyznach: morfologicznej, semantycznej, stylistycznej, kodyfikacyjnej, socjolingwistycznej, kulturowej, społecznej, leksykograficznej i dotyczącej możliwości przyszłego rozwoju.
This investigation of Vanina Ivanova Sumrova is the first independent and complete study of a lexico-semantic group of neologisms in the Bulgarian language: the new terms denoting women that have appeared throughout the quarter century that has passed since 1989. The terms covered are more than 1.400; single-word terms as well as open or closed two-element compounds (of the type biznes sekretarka or bg mama), part of them until now unattested in studies or dictionaries. The terms are analysed from several points of view: morphology, semantics, stylistics, codification, sociolinguistics, social culturology, lexicography, and possibilities for future development; all contributing to the multifaceted character of the study.
Źródło:
Językoznawstwo; 2019, 13; 243-251
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przejawianie się cech struktury semantycznej verba sentiendi w procesach nominalizacyjnych (na podstawie języka polskiego i bułgarskiego)
Manifestation of traits of semantic structure of the verba sentiendi in nominalization processes (based on the Polish and Bulgarian languages)
Autorzy:
Korytkowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375752.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
semantics
syntax
verba sentiendi
causality
Polish language
Bulgarian language
semantyka
składnia
verba sentendi
kauzacja
język polski
język bułgarski
Opis:
The component of the cause for the emotional state of the person experiencing the emotion is built into the structure of the class of verba sentiendi. Most emotive verbs can be classed as P(x, q) predicates, where q is the position of the propositional argument in which the content qualifying the causal component is expressed. The syntactic characteristics of sentences (conjunctions, prepositions) often do not communicate unequivocally the causal function. This paper demonstrates the existence in languages of contextual syntactic conditions which foster the use of explicit exponents of causality (e.g., Pol. ponieważ / bo // z powodu; Bulg. защото / понеже // поради / заради / по повод), appearing in alteration with the exponents of cohesion typical of the given verb. Also brought to attention is the use in sentence structures of other lexical means serving a similar function, like Pol. wynikający / płynący; Bulg. причинен / предизвикан. In conclusion it is stated that the research which takes into account the semantic structure of the predicate allows for analyzing phenomena that are usually not included in descriptions of case government of verbs.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2018, 67; 25-38
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O imionach i współczesnych nazwach zawodów w perspektywie płci – poglądowy szkic konfrontatywny
On the issue of names and contemporary names of occupations in the gender perspective – a contrastive outline
Autorzy:
Satoła-Staśkowiak, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197246.pdf
Data publikacji:
2018-12-28
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
maskulinizacja
język polski i język bułgarski
asymetria językowa
językoznawstwo konfrontatywne
masculinization
Polish language
Bulgarian language
linguistic asymmetry
contrastive linguistics
Opis:
Przedmiotem rozważań w niniejszym artykule uczyniono imiona i nazwy zawodów, a dokładnie proces i jego odbiór w związku z tworzeniem żeńskich imion i nazw zawodów od nazw męskich, często od dawna już istniejących. Przyglądanie się współczesnym tendencjom poprowadzi do różnych wniosków, które niewątpliwie mają związek z obecnym postrzeganiem przez użytkowników języka naturalnego, rzeczywistości, hierarchii ważności współczesnego człowieka czy obecnych relacji społecznych, które tworzą ludzie. I to ludzie (zwykli użytkownicy języka, nie specjaliści), co pokazuje praktyka, decydują o ostatecznym kształcie komunikacji językowej. Dotyczy to także relacji między płciami, ich sposobu rozumowania, komunikowania się, przypisywania sobie wzajemnie cech i roli w społeczeństwie.
The paper discusses the process of creating feminine names derived from pre-existing masculine names (including names of occupations) and its reception. An outlook of contemporary tendencies leads to conclusions that have to do with how the users of natural languages perceive such phenomena and reality including their hierarchy of values and social relations.It is the people (common language users, non-specialists) that (as demonstrated by practice) decide the final shape of language communication. Intergender relations, communication and social role assignment (and the reasoning behind them) are also considered.
Źródło:
Językoznawstwo; 2018, 12; 61-72
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co komunikują nazwy bułgarskich hoteli?
What do hotel names communicate?
Autorzy:
Borowiak, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911233.pdf
Data publikacji:
2016-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bulgarian language
names of hotels
chrematonyms
names of establishments
onomastics
język bułgarski
chrematonimia
firmonimy
nazwy hoteli
onomastyka
Opis:
Artykuł dotyczy nazw marketingowych hoteli w bułgarskim kurorcie czarnomorskim Słoneczny Brzeg. Ma on charakter przeglądowy i jedynie klasyfikuje nazwy hoteli w wybranym przeze mnie kurorcie. Zostały przeprowadzone analizy: formalna i semantyczna, co jest niezbędne do dalszych badań nad bułgarskimi nazwami marketingowymi, w tym nazwami miejsc noclegowych, które zamierzam kontynuować, uwzględniając zupełnie nową metodologię badawczą.
This article is devoted to hotel names in Sunny Beach, a Bulgarian Black Sea resort. The article provides a review of the names and merely classifies the hotel names in the resort in question. Formal and semantic analyses have been carried out as essential for further research into Bulgarian brand names, including accommodation place names which I intend to pursue by means of a new research methodology.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2016, 32; 127-136
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bulgarian Evidential Forms and Wierzbicka’s NSM
Bułgarskie formy ewidencjalne i naturalny metajęzyk semantyczny A. Wierzbickiej
Autorzy:
Genew-Puhalewa, Iliana
Popova, Gergana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33315295.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
natural semantic metalanguage
evidentiality
dubitativity
inferentiality
Bulgarian language
grammar
naturalny metajęzyk semantyczny
ewidencjalność
dubitatywność
inferencjalność
język bułgarski
gramatyka
Opis:
Our focus in this paper is on the semantics of a particular grammatical category of Bulgarian, namely evidentiality. Our starting point is the account of evidentiality in Macedonian and Bulgarian in Wierzbicka (in Semantics: Primes and Universals. Oxford: 1996). We elaborate and expand on this proposal by suggesting semantic formulae for the renarrative, dubitative, inferential, and mirative forms, incorporating Wierzbicka’s universal semantic primitives know and think. Our aim is to provide a stepping stone towards precise intra- and inter-linguistic comparisons.  
Artykuł skupia się na semantyce specyficznego obszaru gramatyki języka bułgarskiego, znanego jako ewidencjalność. Wywód opiera się na dyskusji z koncepcją Anny Wierzbickiej dotyczącą ewidencjalności w językach bułgarskim i macedońskim (w: Semantics: Primes and Universals. Oxford: 1996). Autorki próbują określić znaczenie bułgarskich form renaratywnych, dubitatywnych, inferencjalnych i miratywnych, korzystając z proponowanych przez Wierzbicką uniwersalnych jednostek semantycznych ‘wiem’ i ‘myślę’. W rezultacie artykuł rewiduje oraz weryfikuje metodologię Wierzbickiej, ukazując jej przydatność w opisie kategorii gramatycznych oraz w badaniach międzykulturowych.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Once Again on Tertium Comparationis in the Confrontative Study of Linguistic Images of the World
Jeszcze raz o tertium comparationis w konfrontatywnym badaniu językowych obrazów świata
Autorzy:
Maldjieva, Viara
Tobolski, Norbert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33317071.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
linguistic image of the world
confrontation
tertium comparationis
Polish language
Bulgarian language
językowy obraz świata
konfrontacja językowa
język polski
język bułgarski
Opis:
The work contains a preliminary proposal for fulfilling the demands placed before the tertium comparationis in linguistic confrontation, especially those related to the preparation of operational steps for building a basis for comparing concepts in different languages so that parallel (and de facto monolingual) descriptions can be replaced by sensu stricto comparisons. According to the authors, the application of the basic theoretical assumptions of linguistic confrontation will make it possible to create tools for comparing linguistic images of the world. The proposal is supported by the results of a preliminary comparative analysis of the concept of ‘faith’ in Polish and Bulgarian.  
Praca zawiera wstępną propozycję spełnienia postulatów stawianych przed tertium comparationis w konfrontacji językowej, zwłaszcza tych związanych z opracowaniem operacjonalnych kroków budowania podstawy porównania konceptów w różnych językach tak, żeby paralelne (i de facto jednojęzyczne) opisy zastąpić porównaniem sensu stricto. W opinii jej autorów zastosowanie podstawowych teoretycznych założeń konfrontacji językowej pozwoli stworzyć narzędzia do porównania językowych obrazów świata. Propozycja jest poparta wynikami wstępnej porównawczej analizy pojęcia ‘wiara’ w języku polskim i bułgarskim.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O problematyce kobiecej na płaszczyźnie językowej w kontekście zagadnienia równych szans w Polsce, Rosji i Bułgarii
On women’s issues in the linguistic sphere from the perspective of equality of opportunity in Poland, Russia and Bulgaria
Autorzy:
Satoła-Staśkowiak, Joanna Cecylia
Sosnowski, Wojciech Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475723.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
feminatywa
język bułgarski
język polski
język rosyjski
asymetria językowa
konfrontacja językowa
androcentryzm
feminitives
Bulgarian language
Polish language
Russian language
language asymmetry
contrastive analysis
androcentrism
Opis:
W artykule celem obserwacji stały się zagadnienia równego statusu kobiet i mężczyzn obserwowane na płaszczyźnie językowej w Polsce, Rosji i Bułgarii. Dotychczas języki polski, rosyjski i bułgarski nie były ze sobą konfrontowane pod kątem feminatywów. Badania przeprowadzone na podstawie obszernego materiału językowego wskazują na problem asymetrii językowej w tworzeniu nazw żeńskich w trzech językach słowiańskich z grupy zachodniej, wschodniej i południowej. Przeprowadzono konfrontację językową nazw zawodów i funkcji oraz wybrane zwyczaje językowe właściwe analizowanym językom.
This article aims to outline issues related to equal treatment of women and men that can be observed at the language level in Poland, Russia and Bulgaria. So far, the Polish, Russian and Bulgarian languages have not been subjected to a comparative analysis with regard to the use of feminitives. The article provides a contrastive analysis of names for professions and functions as well as certain linguistic conventions in the languages in question. Drawing on extensive linguistic material, the authors’ research exposes the problem of linguistic asymmetry in the creation of female names in the three Slavic languages representing the Western, Western and Southern groups respectively.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2019, 33; 127-147
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany form adresatywnych w języku bułgarskim po roku 1990
Changes in forms of address in Bulgarian after 1990
Autorzy:
Walczak-Mikołajczakowa, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911202.pdf
Data publikacji:
2017-07-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bulgarian language
linguistic politeness
innovations
forms of address after 1990
język bułgarski
grzeczność językowa
innowacje
formy adresatywne po 1990 roku.
Opis:
Artykuł dotyczy innowacji w obrębie grzeczności językowej w bułgarszczyźnie przełomu XX i XXI wieku. Tytułowe zmiany form adresatywnych rozpatrywane będą z diachronicznego punktu widzenia, na szerszym tle czasowym i kulturowym. Należy zauważyć, że przez wieki bułgarszczyzna nie znała form podobnych do polskiego pan / pani. Ludzie zwracali się do siebie po imieniu, na „ty”, bądź – kiedy zaistniała konieczność wyrażenia szacunku – używali dodatkowych określeń związanych z wiekiem lub statusem społecznym danej osoby, ale dalsza część wypowiedzi formułowana była w 2. osobie liczby pojedynczej. W bardziej „wyrafinowanych” kręgach obowiązywały formy господин i госпожа (o proweniencji cerkiewnosłowiańskiej), odbierane jako przestarzałe i nacechowane – tak są jeszcze odnotowane w słowniku języka bułgarskiego z 1976 roku. Po 1990 roku formy господин i госпожа straciły nacechowanie, stały się formami neutralnymi i powszechnie używanymi, choć przywyknięcie do nich nie było łatwe. Artykuł dotyczy różnych etapów odwykania od starych przyzwyczajeń i bolesnego czasami przywykania do nowych form. Ukazuje również różnice między formami adresatywnymi używanymi współcześnie przez różne środowiska.
This is a paper on innovations in linguistic politeness in the Bulgarian language at the turn of 21st century. The changes of forms of address referred to in the title will be analysed diachronically with a broader time and cultural background. Note that for centuries the Bulgarian language has not known forms similar to the Polish pan / pani. People would address each other with their first names, “you” or – when they needed to show respect – they would use additional determinants of age or social status of the person, but the rest of their utterances would be in the second-person singular. More “sophisticated” milieus used the forms of господин and госпожа (of Old Church Slavonic origin) perceived as outdated and excessively sophisticated – they are recorded as such in the Bulgarian dictionary published in 1976.After 1990, господин and госпожа lost their obsolete and sophisticated characteristics, became neutral and commonly used, although it was not easy to get accustomed to them. This paper describes individual stages of losing the old habits and sometimes painful getting used to the new forms. It also shows the differences between forms of address used nowadays by various circles.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2016, 31
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lakunarność we frazeologii na przykładzie języka bułgarskiego i polskiego
Lacunarity in phraseology on the example of Bulgarian and Polish
Autorzy:
Blagoeva, Diana
Sosnowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192183.pdf
Data publikacji:
2022-12-21
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
frazeologia
lakunarność
ekwiwalencja międzyjęzykowa
bezekwiwalentne jednostki frazeologiczne
język bułgarski
język polski
phraseology
lacuna
interlingual equivalence
non-equivalent phraseological units
Bulgarian language
Polish language
Opis:
W artykule podjęto problematykę lakunarności jednostek frazeologicznych w języku bułgarskim i polskim. W tekście przedstawione są różne poglądy na temat typów i stopni ekwiwalencji międzyjęzykowej we frazeologii. Autorzy podkreślają, że obecność lub brak ekwiwalencji międzyjęzykowej w jednostkach frazeologicznych powinny być ustalane na podstawie semantyki. Badanie zostało przeprowadzone na obszernym materiale ilustracyjnym, obejmującym idiomy, utrwalone porównania i inne typy jednostek frazeologicznych.
The article deals with the issue of gaps in phraseological units in the Bulgarian and Polish languages. Different views on the types and degrees of interlinguistic equivalence in phraseology are commented on. It is emphasized that the presence or absence of interlingual equivalence in phraseological units should be determined through semantic analysis. Rich illustrative material, including idioms, stable comparisons and other types of set phrases, were examined.
Źródło:
Językoznawstwo; 2022, 17, 2; 49-56
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semantic Structure of the Sentence and Its Realisations (Bulgarian “аха” and Its Polish Equivalents)
Struktura semantyczna zdania i jej realizacje (bułg. аха i polskie ekwiwalenty)
Autorzy:
Korytkowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33307869.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
semantics
semantic condensation
semantic category of degree
semantic confrontation
Bulgarian language
Polish language
translation
semantyka
kondensacja semantyczna
semantyczna kategoria stopnia
konfrontacja semantyczna
język bułgarski
język polski
Opis:
The aim of the paper is to establish the relevant semantic features of the Bulgarian particle аха in the predicative function. It is thought that its semantic structure includes a potential and a temporal component. Hence, the function of the analysed particle is a specific result of semantic condensation. Possibilities to form Polish semantic equivalents of Bulgarian sentences with аха are indicated. Polish language does not have any synonymous lexical unit with the Bulgarian аха, so equivalent sentences have the form of an analytical paraphrase. According to the model of semantic syntax, the categories of modality (M) and temporality (T) are not parts of the Dictum (D), which dominates the predicate (P) and its arguments (in the model of the elementary sentence structure). Therefore, the same semantic structures are realized as different formal structures in both languages.  
Celem artykułu jest ustalenie relewantnych cech semantycznych partykuły bułgarskiej аха о funkcji orzeczenia. Przyjęto, że struktura semantyczna zawiera element potencjalności oraz decydujący o znaczeniu leksemu element temporalny. Funkcja badanej partykuły jest więc specyficznym efektem kondensacji semantycznej. Wskazano możliwości tworzenia semantycznych ekwiwalentów zdań bułgarskich w języku polskim. W polskim brak tożsamego odpowiednika leksykalnego, więc struktura synonimicznych zdań ma cechy parafrazy analitycznej. W semantycznym modelu struktury zdań elementarnych komponenty M (modalność) i L (lokalizacja) nie należą do Dictum, które dominuje nad P – predykatem i jego argumentami. Tak więc w obu językach strukturze semantycznej omawianych jednostek odpowiadają odmienne realizacje formalne.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bułgarzy w obwodzie zaporoskim na Ukrainie: tożsamość kulturowo-narodowa
Bulgarians in the Zaporizhzhia Oblast in Ukraine: the cultural-national identity
Autorzy:
Krasowska, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910002.pdf
Data publikacji:
2017-01-26
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bessarabian Bulgarians
Bulgarians from Vidin
Zaporizhzhia oblast
identity
Bulgarian associations
Bulgarian language
Bułgarzy besarabscy
Bułgarzy widyńscy
obwód zaporoski
tożsamość towarzystwa bułgarskie
język bułgarski
Opis:
The Zaporizhzhia oblast was created on 10 January 1939 as part of the Ukrainian Soviet Socialist Republic. As is generally known territories of this province were previously belonged to the Golden Horde and from 1554 year to the Crimean Khanate. From the XV to the XVII century northern part of Zaporozhzhia was the Zaporozhian Sich. The presence of the Bulgarian minority living today on the territory of the Zaporizhzhia oblast dates back to the second half of the XIX century. In the years 1861–1862 the Bessarabian Bulgarians established in these areas 34 villages and the Bulgarians from Vidin established 2. There were established 36 Bulgarian villages, now remained 30. After 1990 the Bulgarian cultural societies were created, there are Bulgarian language courses on various levels, the Bulgarian-language press, the folk groups. Bulgaria educates in its universities Ukrainian students of Bulgarian origin, as well as delegates teachers of Bulgarian language to work here. Leaders of the Bulgarian associations are visible in the region and actively participate in the promotion of their own culture.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2016, 23, 1; 109-118
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O nominalizacji na polsko-bułgarskim przykładzie na podstawie książki Jakuba Banasiaka, Procesy nominalizacyjne w zdaniach wyrażających relację przyczynowo-skutkową (na materiale języka polskiego i bułgarskiego)
Processes of nominalization in sentences expressing a cause-effect relationship as discussed by Jakub Banasiak (on the material of the Polish and Bulgarian languages)
Autorzy:
Satoła-Staśkowiak, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085389.pdf
Data publikacji:
2022-07-11
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
relacja przyczynowo-skutkowa
język polski
język bułgarski
semantyka
składnia
struktura predykatowo-argumentowa
nominalizacja
gramatyka konfrontatywna
causal relation
Polish language
Bulgarian language
semantics
syntax
predicate-argument structure
nominalization
confrontative grammar
Opis:
Tekst dotyczy wydanej przed dwoma laty książki Jakuba Banasiaka. W książce Jakub Banasiak opisuje interesujące dla bułgarystów, i slawistów w ogóle, procesy nominalizacyjne w określonych zdaniach wyrażających relację przyczynowo-skutkową. Poza prezentowanymi w monografii przykładami oraz ich omówieniem warte uwagi są rozważania teoretyczne, będące niejako przypomnieniem i wprowadzeniem do części praktycznej.
This article considers Jakub Banasiak’s book, published two years ago. Banasiak describes the nominalization processes in sentences expressing a causal relation drawing on material from the Polish and Bulgarian languages that are interesting for Bulgarists and Slavists. In addition to the examples presented in the monograph and their discussion, the theoretical considerations are noteworthy, and constitute a reminder and introduction to the practical part.
Źródło:
Językoznawstwo; 2022, 16, 1; 79-85
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Asyndetic Complementation in the Light of Explicative Syntax (Exemplified with Bulgarian, Polish and Ukrainian)
Komplementacja asyndetyczna w świetle składni eksplikacyjnej (na przykładzie języka bułgarskiego, polskiego i ukraińskiego)
Autorzy:
Kiklewicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33317070.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
explicative syntax
valency
verb syntax
sentential actant
conjunction
asyndetic complementation
Bulgarian language
Polish language
Ukrainian language
składnia eksplikacyjna
walencja
składnia czasowników
aktant syntaktyczny
spójnik
dopełnienie asyndetyczne
język bułgarski
język polski
język ukraiński
Opis:
The subject of the study is Bulgarian, Polish and Ukrainian syntactic constructions in which the position of the clausal complement is realized in an asyndetic manner. The analysis of language material is based on the theory of explicative syntax, the foundations of which were developed by S. Karolak. The author shows that the asyndetic complement is one of the forms of realization of the propositional argument that is conditioned by the valence of the matrix verb. A given syntactic form is a valence characteristic of a limited group of semantic classes of verb, namely mental, emotive, perceptive and deliberative verbs. The author also shows that there are other factors that favor or, conversely, do not favor the use of conjunctionless sentences, such as negation, ellipsis, coreference, and others. The author concludes that the frequency of asyndetic constructions in Slavic languages can vary.
Przedmiotem badania są bułgarskie, polskie i ukraińskie konstrukcje składniowe, w których pozycja dopełnienia klauzulowego jest realizowana w sposób asyndetyczny. Analiza materiału językowego opiera się na teorii składni eksplikatywnej, której podstawy opracował S. Karolak. Autor pokazuje, że dopełnienie asyndetyczne jest jedną z form realizacji argumentu propozycjonalnego, uwarunkowaną walencją czasownika matrycowego. Dana forma składniowa stanowi charakterystykę walencyjną ograniczonej grupy semantycznej czasowników, a mianowicie czasowników mentalnych, emotywnych, percepcyjnych i deliberatywnych. Autor pokazuje również, że istnieją inne czynniki, które sprzyjają lub odwrotnie nie sprzyjają używaniu zdań bezspójnikowych, takie jak: negacja, elipsa, koreferencja. Autor dochodzi do wniosku, że częstość występowania konstrukcji asyndetycznych w językach słowiańskich jest większa lub mniejsza.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Expressing Veracity Reserve in the Secret Service Records of the Polish People’s Republic and the People’s Republic of Bulgaria (on the Example of the CHS Bolek and CHS Sabina Files)
Wyrażanie rezerwy prawdziwościowej w aktach tajnych służb Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Ludowej Republiki Bułgarii (na przykładzie akt TW Bolka i TW Sabiny)
Autorzy:
Mazurkiewicz-Sułkowska, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33317066.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
language of security services
security service
language of denunciations
imperceptivity
evidentiality
epistemic modality
veracity reserve
Bulgarian language
Polish language
język służb bezpieczeństwa
wywiad
język donosów
imperceptywność
ewidencjalność
modalność epistemiczna
rezerwa prawdziwościowa
język bułgarski
język polski
Opis:
The analysis of the language of the security service employees in the Polish People’s Republic and the People’s Republic of Bulgaria, made on the basis of the CHS “Bolek” and the CHS “Sabina” files, showed that there is a certain feature that appears extremely often in the examined files, even though its occurrence in administrative and legal texts should be pretty sporadic. It is a very high frequency of using forms that express the veracity reserve. This shows how much the authors of the notes wanted to emphasise their own reserve to the truthfulness of the content provided by the confidential human sources (CHS).
Analiza języka służb bezpieczeństwa Polskiej Republiki Ludowej i Ludowej Republiki Bułgarii przeprowadzona na podstawie tzw. teczek TW Bolek i TW Sabina wykazała, że istnieje pewna cecha, która pojawia się w obydwu dokumentach niezwykle często, mimo że w tekstach administracyjnych i prawnych jej występowanie powinno być sporadyczne. Tą cechą jest duża częstotliwość występowania form wyrażających rezerwę prawdziwościową. Pokazuje to, jak bardzo autorzy notatek chcieli podkreślić swoją rezerwę co do prawdziwości treści przekazywanych przez poufne źródła osobowe.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ pandemii na polską, bułgarską i czeską leksykologię w roku 2020 i na początku 2021
The influence of the pandemic on Polish, Czech and Bulgarian lexicography in 2020 and early 2021
Autorzy:
Satoła-Staśkowiak, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127811.pdf
Data publikacji:
2022-02-03
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
pandemia
leksykologia
słowo roku
neologizmy
teorie spiskowe
częstotliwość użycia
rok 2020
język polski
język bułgarski
język czeski
pandemic
lexicology
word of the year
neologism
conspiracy theory
frequency of use
the year 2020
Polish language
Bulgarian language
Czech language
Opis:
Przedmiotem uwagi są szybko następujące, podczas pandemii, konsekwencje językowe – leksykalne (nowe słowa, zwielokrotniona częstotliwość użycia istniejących słów) i komunikacyjne, stanowiące dla językoznawców ciekawą podstawę badań współczesnych języków, z których trzy: polski, bułgarski, czeski stały się fundamentem analizy i badań frekwencyjnych. Mimo, że omawiane procesy językowe mają charakter globalny, to tendencje leksykalne w poszczególnych językach, jak i funkcje mowy, realizowane są w różny sposób, z heterogenicznym natężeniem, dlatego warto przyjrzeć im się bliżej. Prezentowany w artykule materiał został wyekscerpowany z dostępnych w sieci i na bieżąco notujących jednostki języka źródeł. Były nimi korpusy językowe: Narodowy korpus języka polskiego, Bułgarski narodowy korpus, Czeski narodowy korpus, autorski Polsko-bułgarsko-rosyjski korpus równoległy, którego autorka artykułu jest współautorką i przeglądarki typu: frazeo.pl czy slowanaczasie oraz słowniki elektroniczne, np.: miejski.pl. Pomocne stały się polskie, bułgarskie i czeskie programy publicystyczne i informacyjne, a także najmłodsza, choć nieliczna, literatura naukowa.
I discuss the linguistic consequences of the current pandemic, such as the emergence of new words and/or an increase in the frequency of use of some pre-existing words, and issues linked to communication. The paper refers to the Polish, Bulgarian and Czech languages. A frequentative approach is applied. Although the outlined linguistic processes are global in nature, several key aspects differentiate the three chosen languages in terms of frequency (including the occurrence of words and functions of speech). The linguistic data was gathered using online resources, including: The National Corpus of Polish, the Czech National Corpus, the Bulgarian National Corpus, the Polish-Bulgarian-Russian parallel Corpus (co-authored by the author of this paper), popular word browsers (frazeo.pl, slowanaczasie) and digital dictionaries (miejski.pl), journalism and information programs, and some of the most recent academic literature.
Źródło:
Językoznawstwo; 2021, 15; 23-37
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies