Temat: Białystok Region - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Między Marcem a Sierpniem. Przykłady postaw opozycyjnych mieszkańców Białostocczyzny w końcu lat sześćdziesiątych i w latach siedemdziesiątych XX w.
Between March and August. The examples of dissident attitudes among the inhabitants of the Białystok region at the end of the 1960s and in the 1970s
Autorzy:: Danilecki, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1390588.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: opozycja przedsierpniowa
Białostocczyzna
postawy społeczne
pre-August opposition
Białystok region
social attitudes
Opis:: Artykuł opisuje przykłady postaw sprzeciwu mieszkańców Białostocczyzny wobec systemu komunistycznego w latach siedemdziesiątych XX w., represje stosowane wobec nich i reakcje skonformizowanego otoczenia. Aż do początku lat osiemdziesiątych postawy te były prezentowane przez nonkonformistyczne jednostki, a podłożem protestów grupowych byływyłącznie kwestie ekonomiczne.
The article gives the examples of dissident attitudes among the inhabitants of Białystok region against the communist regime in the 1970s, repression used against them as well as the reactions of the conformist surroundings. These attitudes were demonstrated by non-conformist individuals until the beginning of the 1980s, whereas the foundations of group protests were solely economic issues.
Źródło:: Studia Podlaskie; 2018, 26; 113-141
0867-1370
Pojawia się w:: Studia Podlaskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Przemiany krajobrazu na Białostocczyźnie
Landscape changes in Białystok region
Autorzy:: Szewczyk, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/87682.pdf
Data publikacji:: 2008
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:: krajobraz kulturowy
Białostocczyzna
szachownica gruntów
toponimia
cultural landscape
Białystok region
patchwork of fields
toponymy
Źródło:: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2008, 10; 256-266
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: „Pokuć”, czyli tradycyjny kąt obrzędowy we wnętrzu wiejskiego domu mieszkalnego na Białostocczyźnie : wyniki badań z lat 2012-2013
„Pokuć”, namely, traditional ceremonial corner in home interior in the region of Białystok
Autorzy:: Perkowska, J.
Sawejko, K.
Sadowska, E.
Szymańska, A.
Szewczyk, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/398426.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:: architektura rodzima
tradycyjne wnętrza domów
Białostocczyzna
pokuć
vernacular architecture
vernacular house interiors
Białystok region
Opis:: W pracy zaprezentowano przykłady kątów pokutnych w wiejskich domach Białostocczyzny, zinwentaryzowane przez studentów Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej w 2013 roku. Materiał inwentaryzacyjny opatrzono komentarzem krytycznym, interpretując współczesne pokucia podbiałostockich domów wiejskich jako relikty dawnej obrzędowości podtrzymane dziś, a nawet estetycznie rozwinięte dzięki nowym wzorcom technologiczno-estetycznym.
“Sacred corners” (traditional ceremonial corners in the interiors of country houses) can still be found in country houses in the region of Białystok. A number of such corners have been recognized and studied by the students of Faculty of Architecture, Białystok University of Technology, in 2013, and the results of the study have been presented in the paper with the proper critical comments. We interpret these contemporary “sacred corners” as relics of ancient ceremonial rites, fostered by the modern technology-supported aesthetics.
Źródło:: Architecturae et Artibus; 2014, 6, 2; 50-64
2080-9638
Pojawia się w:: Architecturae et Artibus
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Sytuacja materialno-bytowa mieszkańców Białostocczyzny w okresie gomułkowskim (1957–1970)
The material and living conditions of the inhabitants of the Białystok region in the period of Gomułka (1957–1970)
Autorzy:: Markiewicz, Marcin
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1396149.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: Białostocczyzna
lata sześćdziesiąte
społeczeństwo
gospodarka
handel
mieszkania
Białystok region
the sixties
society
economy
trade
apartments
Opis:: Celem artykułu jest zbadanie warunków materialnych mieszkańców województwa białostockiego w latach 1957–1970 oraz różnic między sytuacją na Białostocczyźnie a ogólnopolskimi wskaźnikami zarobków, wydatków, spożycia, zaopatrzenia i warunków mieszkaniowych – wszystkie kształtowały się na niekorzyść prowincji. Analizie poddano również zachowania i nastroje społeczeństwa regionu w realiach gospodarki niedoboru.
The objective of the article is to examine the material conditions of the Białystok Province in the years 1957–1970, as well as the differences between the situation in the Białystok region and national rates of salaries, expenses, consumption, provision and accommodation: they all developed to the disadvantage of the province. The analysis also covers behaviors and attitudes of the community in the region in the reality of deficit economy.
Źródło:: Studia Podlaskie; 2019, 27; 217-236
0867-1370
Pojawia się w:: Studia Podlaskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Przyczynek do badań dawnej kultury architektonicznej wsi Dolistowo
Preliminary research into vernacular architectural culture of Dolistowo
Autorzy:: Świerzbińska, Joanna
Szewczyk, Jarosław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1403660.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:: ruralistyka
architektura wiejska
budownictwo wiejskie
architektura wernakularna
Białostocczyzna
rural planning
rural architecture
vernacular architecture
Białystok region
Opis:: Przedstawiono wyniki architektonicznych badań terenowych z 2019 roku w dolinie Biebrzy, ze szczególnym uwzględnieniem wsi Dolistowo Stare w gminie Jaświły. Tematem badań był stan zachowania miejscowej architektury wernakularnej, rodzimej, przedmodernistycznej (w sensie zaistnienia jeszcze przed ideowym przełomem właściwym temu stylowi), postrzeganej jako lokalne dziedzictwo kulturowe. Celem badań było też wskazanie miejsc, obiektów i zjawisk godnych dalszej przyszłej uwagi naukowej.
Results of field survey and preliminary architectural research in villages of Biebrza Valley, with special focus on Dolistowo Stare, Jaświły commune, N-E Poland, are displayed in order to examine and to document local vernacular architectural heritage. The general objective of the paper is to define needs for future research in the region, by pointing places and phenomena that are worthy of detailed examination.
Źródło:: Architecturae et Artibus; 2020, 12, 2; 29-54
2080-9638
Pojawia się w:: Architecturae et Artibus
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Popularne nazwiska mieszkańców powiatu hajnowskiego na początku XXI wieku
The Popular Surnames of the Inhabitants of the Hajnówka District at the Beginning of the 21st Century
Autorzy:: Sajewicz, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/32222669.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Bialystok region
Hajnówka district
popular surnames
Białostocczyzna
powiat hajnowski
popularne nazwiska
Беласточчына
Гайнаўскі павет
папулярныя прозвішчы
Opis:: Celem artykułu jest opis popularnych nazwisk mieszkańców powiatu hajnowskiego na początku XXI wieku. Przedmiotem analizy są nazwiska, które pod względem liczby ich nosicieli uplasowały się w tym powiecie na 20–40 miejscu. Analizie poddano następujące nazwiska: Pawluczuk, Sawczuk, Sacharczuk, Wołkowycki, Sadowski, Gawryluk, Leoniuk, Oniszczuk, Daniluk, Jakoniuk, Niczyporuk, Jakubowski, Fiedoruk, Jakimiuk, Androsiuk, Sajewicz, Ostaszewski, Roszczenko, Romańczuk, Sidoruk.Nazwiska opisano według następującego schematu:a) wymowa gwarowa nazwiska,b) liczba nosicieli nazwiska w kraju,c) zasięg nazwiska,d) skupiska nosicieli nazwiska w województwie podlaskim,e) większe skupiska nosicieli nazwiska poza województwem podlaskim,f) liczba nosicieli nazwiska w powiecie hajnowskim,g) odsetek nosicieli nazwiska w powiecie hajnowskim na tle ogólnopolskim,h) miejsce powiatu hajnowskiego w kraju pod względem liczby nosicieli nazwiska,i) prawdopodobne etymologie i motywacje nazwiska,j) nazwiska pokrewne.Nazwiskom najbardziej popularnym w powiecie hajnowskim na początku XXI wieku autor poświęcił odrębną publikację, w którym dokonał opisu 20 antroponimów.Analiza materiału antroponimicznego wykazała, że system nazwiskowy mieszkańców powiatu hajnowskiego w znacznym stopniu zachował tradycyjny wschodniosłowiański charakter. Dominują tu przeważające na obszarach wschodniosłowiańskich nazwiska patronimiczne, nawiązujące do imion pochodzenia greckiego. System ten zawiera cechy właściwe poszczególnym językom wschodniosłowiańskim, a także językowi polskiemu, który odegrał znaczącą rolę w jego formowaniu się.
The aim of the article is to describe popular surnames of the residents of the Hajnowka district in the early 21st century. The object of analysis is the surnames that, with regard to the number of their bearers, occupy the 20th to 40th position. The following surnames have been analyzed: Pawluczuk, Sawczuk, Sacharczuk, Wołkowycki, Sadowski, Gawryluk, Leoniuk, Oniszczuk, Daniluk, Jakoniuk, Niczyporuk, Jakubowski, Fiedoruk, Jakimiuk, Androsiuk, Sajewicz, Ostaszewski, Roszczenko, Romańczuk, Sidoruk.The surnames are described according to the following patterns:a) dialectal pronunciation of the surname,b) the number of bearers of the surname in Poland,c) the distribution of the surname,d) populations of bearers of the surname in the Podlaskie voivodeship,e) larger populations of the surname bearers outside of the Podlaskie voivodeship,f) the number of the surname bearers in the Hajnowka district,g) the percentage of the surname bearers in the Hajnowka district compared to the whole country,h) the position of the Hajnowka district in Poland with regard to the number of bearers of the surname,i) probable etymologies and motivations of the surname,j) cognate surnames.A separate publication was devoted to the most popular names in the Hajnowka district in the early 21st century, where the author described 20 anthroponyms.The analysis of the anthroponymic material shows that the surname system of the Hajnowka district residents has largely preserved its traditional East Slavic character. The prevailing ones here are patronymic surnames, predominant in the East Slavic areas, which are related to names of Greek origin. This system contains features typical of individual East Slavic languages and of the Polish language, which played a significant role in its formation.
Мэтай даследавання быў аналіз папулярных прозвішчаў жыхароў Гайнаўскага павета на пачатку XXI cт. Прадметам даследавання зʼяўляліся прозвішчы, якія паводле колькасці носьбітаў займалі на тэрыторыі гэтага павета 20–40 месцы. Праведзены аналіз датычыў наступных прозвішчаў: Pawluczuk, Sawczuk, Sacharczuk, Wołkowycki, Sadowski, Gawryluk, Leoniuk, Oniszczuk, Daniluk, Jakoniuk, Niczyporuk, Jakubowski, Fiedoruk, Jakimiuk, Androsiuk, Sajewicz, Ostaszewski, Roszczenko, Romańczuk, Sidoruk.Прозвішчы былі апісаны паводле наступнай схемы:a) вымаўленне прозвішча ў мясцовай гаворцы,b) колькасць носьбітаў прозвішча ў краіне,c) распаўсюджанне прозвішча,d) сканцэнтраванне носьбітаў прозвішча ў Падляшскім ваяводстве,e) прысутнасць носьбітаў прозвішча па-за межамі Падляшскага ваяводства,f) колькасць носьбітаў прозвішча ў Гайнаўскім павеце,g) адсотак носьбітаў прозвішча ў Гайнаўскім павеце на фоне агульнай колькасці ў Польшчы,h) месца Гайнаўскага павета ў краіне паводле колькасці носьбітаў прозвішча,i) праўдападобная этымалогія i матывацыя прозвішча,j) роднасныя прозвішчы.Найбольш папулярным прозвішчам ў Гайнаўскім павеце на пачатку XXI ст. аўтар прысвяціў асобны артыкул, у якім апісаў 20 антрапонімаў.Дадзены аналіз антрапонімаў паказаў, што сістэма прозвішчаў жыхароў Гайнаўскага павета захавала ў значнай ступені свой традыцыйны ўсходнеславянскі характар. Ёй характэрныя патранімічныя прозвішчы, якія пераважаюць на ўсходнеславянскіх тэрыторыях і якія ўзніклі ад імён грэчаскага паходжання. Гэтая сістэма ўвабрала ў сябе рысы ўласцівыя асобным усходнеславянскім мовам, а таксама польскай мове, якая адыграла значную ролю ў яе фарміраванні.
Źródło:: Studia Białorutenistyczne; 2022, 16; 197-219
1898-0457
Pojawia się w:: Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Tradycyjne wiejskie domy w Haćkach na Białostocczyźnie : stan w 2015 roku, na wybranych przykładach
Country cottages in Haćki, Białystok region, in 2015
Autorzy:: Krzywińska, A.
Kułaczewska-Biełach, M.
Szewczyk, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/398468.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:: budownictwo ludowe
dom wiejski
chałupa drewniana
Podlasie
Białostocczyzna
vernacular building
country cottages
wooden huts
Podlasie Region
Białystok Region
Opis:: Cel pracy: Uzyskanie i zapis graficzny aktualnych informacji o wernakularnej architekturze Białostocczyzny, mianowicie o wnętrzach drewnianych domów wiejskich na pograniczu etnicznym polsko-białoruskim, w gminie Bielsk Podlaski, na przykładzie wsi Haćki. Metoda i wyniki: Interpretacja szczegółowych rysunków inwentaryzacyjnych dwóch wiejskich domów w Haćkach na Białostocczyźnie, wykonanych w grudniu 2015 roku na podstawie wcześniejszych prac terenowych przeprowadzanych w okresie od października do grudnia 2015 roku (wybrano i zaprezentowano 10 rysunków, w tym rzuty, przekroje i rysunki elewacji, przy czym rzuty i przekroje zawierają szczegółowe informacje o umeblowaniu i wyposażeniu wnętrz tych domów). Rysunki opracowano na prawach materiałów źródłowych, na potrzeby późniejszych analiz naukowych i działań konserwatorskich. Dopełnieniem materiałów rysunkowych jest dokumentacja fotograficzna (tu zaprezentowana w wyborze) i informacje pozyskane podczas wywiadów z mieszkańcami wsi. Wnioski: Zarejestrowano nawarstwianie się zmian (w rozplanowaniu, umeblowaniu i wyposażeniu) z różnych okresów oraz kontynuację ludowych wzorców kształtowania przestrzeni mieszkalnej (kompozycyjna i funkcjonalna rola pieca, amfiladowość wnętrza, rola kąta obrzędowego, czyli pokucia itp.).
The general aim at the base of the work is to recognize vernacular architecture in Polish-Byelorussian ethnic borderland in the region of Białystok, on example of Haćki village in Bielsk Podlacki commune, 50 km south of Białystok, N-E Poland. The specific objective (research task) is to record graphical information about vernacular home interiors, as the source for further reasoning or conservation. Methods and results: Inventory drawings of two vernacular country cottages in Haćki, Białystok region, N-E Poland, have been made in December, 2015, after the field surveys in Haćki in October, November and December 2015. The set of drawings included plans, sections and façades; in this paper 10 drawings are presented. The drawings include all the information about layout, furniture and adornments of the houses. The relevant photographs and interviews with locals are also provided and taken into account. Conclusions: The houses are “chronicles of changes”, as we have observed the accumulation of changes of spatial layouts and furnishing of vernacular homes for the decades. Besides, the old vernacular traditions of residential space arrangement are still in use in such houses.
Źródło:: Architecturae et Artibus; 2016, 8, 3; 82-93
2080-9638
Pojawia się w:: Architecturae et Artibus
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Fenomen domu wiejskiego na Podlasiu (z badań we wsi Olendy w gminie Rudka w 2014 roku)
The phenomenon of Podlasie country house (based on the surveys in Olendy, Rudka Commune, N-E Poland, in 2014)
Autorzy:: Biernacka, A.
Garwolińska, N.
Szewczyk, J
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/398375.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:: architektura rodzima
tradycyjne wnętrza domów
dom wiejski
Białostocczyzna
Olendy
Rudka
vernacular architecture
vernacular house interiors
Białystok region
country cottages
Opis:: W 2014 roku zrealizowano kolejną sesję badań terenowych we wsiach Białostocczyzny. W pracy zaprezentowano wyniki pomiarów i rysunków inwentaryzacyjnych pięciu domów we wsi Olendy w gminie Rudka, z próbą ich oceny i interpretacji. Celem tak przedsięwziętych i zaprezentowanych tu badań jest także ocena specyfiki przestrzeni architektonicznej badanej wsi Olendy – w tym ocena wartości architektury rodzimej, wernakularnej, wyrosłej z tradycji i zakorzenionej w miejscu i czasie, a także ocena specyfiki wnętrza domu. Okazuje się bowiem, że olendzkie domy akumulują od ponad półwiecza rozmaite estetyki i wzorce komponowania wnętrz, co owocuje niezwykłym konglomeratem architektonicznym, jakim jest współczesne wnętrze tradycyjnego olendzkiego domu; także strychulcowa konstrukcja i rozbudowane systemy piecowo- -kominowe dopełniają wrażenia ich swoistej „egzotyki”.
Field surveys were performed in a number of villages in the region of Bialystok, N-E Poland in 2014. The results are presented and analyzed, with the research focus on five houses in Olendy village, Rudka commune. Their drawings and selected photographs are included, as well. The objective is to assess the uniqueness of their architecture and interiors in terms of vernacular architectural heritage and traditions. The houses in Olendy have been accumulating various aesthetic patterns since the last 50 to 70 years, resulting with an unusual and curious medley of architectural aesthetics of their interiors. Moreover, their obsolete wattle-and-daub construction of walls, as well as their huge stoves, supplement that medley, resulting with a feeling of an „exotics” of these specific vernacular houses.
Źródło:: Architecturae et Artibus; 2014, 6, 4; 5-26
2080-9638
Pojawia się w:: Architecturae et Artibus
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Tradycyjne zdobnictwo starych domów okolic wsi Kaniuki we wspomnieniach ludowego rzeźbiarza Włodzimierza Naumiuka
Traditional ornamentation of old vernacular country houses in Kaniuki, as remembered by a folk artist and woodcarver Włodzimierz Naumiuk
Autorzy:: Naumiuk-Jakuc, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/398353.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:: budownictwo ludowe
budownictwo drewniane
budownictwo wiejskie
zdobnictwo architektoniczne
Podlasie
Białostocczyzna
vernacular architecture
timber architecture
farmhouses
architectural ornamentation
Podlasie region
Białystok region
Opis:: Pozyskano wspomnienia Włodzimierza Naumiuka, 84-letniego ludowego artysty i rzemieślnika ze wsi Kaniuki na Białostocczyźnie, dotyczące jego wiedzy na temat zjawiska architektoniczno-kulturowego, w którym osobiście uczestniczył, mianowicie powstawania drewnianej deskowej ornamentyki domów wiejskich. Uwzględniono, zaprezentowano i poddano ocenie te aspekty badanego zjawiska, które poznano dzięki wspomnieniom Włodzimierza Naumiuka, a które wykraczają poza dotychczasową wiedzę z literatury przedmiotu. W szczególności wykazano zaskakująco silny wpływ preferencji mieszkańców wsi (klientów rozmówcy) na tematykę zdobnictwa domów i dokonano ogólnej periodyzacji mody zdobniczej.
Based on personal reminiscences achieved from Włodzimierz Naumiuk, a 84-year old folk artist and craft master from Kaniuki in the region of Białystok, N-E Poland, vernacular plank-made ornaments of old country houses in the vicinity of Kaniuki have been assessed as a local cultural heritage, in order to supplement the existing literature knowledge about the subject of local plank-made architectural ornamentation as a cultural phenomenon. In particular, basic time periods of that phenomenon have been recognized and assessed, and inhabitants’ preferences were pointed as essential part of artistclient dialogue that had influenced the themes of timber ornamentation of country houses.
Źródło:: Architecturae et Artibus; 2019, 11, 1; 30-39
2080-9638
Pojawia się w:: Architecturae et Artibus
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Inventory photographs and drawings of an old farmhouse (built ca. 1922) in Ostra Gora, Korycin Commune, Bialystok Region, N-E Poland
Inwentaryzacja domu z 1922 roku w Ostrej Górze w gminie Korycin na Białostocczyźnie
Autorzy:: Brzozowska, Paula M.
Cwalińska, Marzena
Szewczyk, Jarosław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/398708.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:: architektura rodzima
domy wiejskie
kultura ludowa
wnętrza budynków
Podlasie
Białostocczyzna
vernacular architecture
vernacular houses
vernacular home interiors
Podlasie region
Białystok Region
Opis:: The objective of the paper is to contribute to the knowledge of vernacular architecture in N-E Poland, especially concerning interiors of country houses in the region of Białystok. The apparent abundance of previously published contributive works, relevant to the subject matter, is elusive, as this subject has not been studied exhaustively yet. In particular, both the diversity of interior arrangements and their accumulative nature still seem very promising research issues. In this article, inventory illustrations of a timber house dated 1922 in Ostra Góra, Korycin commune, N-E Poland, are presented to the public, with the aim to record and preserve the relevant cultural heritage information. Since its erection, the interior of the surveyed house has been accumulating pieces of furniture, different equipment items and various adornments that have eventually amounted to a unique conglomeration, an amalgam of things, forms and patterns. Surprisingly, the final aesthetics of the interior have proven complex but quite uniform, being the astonishing result of old aesthetics, lore and patterns supported by new technologies. The conclusion has been drawn that one of the distinctive features of the region of Białystok is the cumulative nature of its country houses whose interiors can be perceived as a sort of a legacy transcript of great cultural value.
Artykuł ma w zamierzeniu autorów być wkładem w poznanie i dokumentowanie wernakularnej architektury wiejskiej północno-wschodniej Polski, a w szczególności Białostocczyzny. Ten ogólny kierunek badawczy, mimo wielokrotnego przywoływania w szeregu publikacji naukowych, stanowi zagadnienie dalekie od wyczerpania, co poniekąd wynika ze specyfiki ludowej kultury materialnej regionu (w szczególności wiejskiego budownictwa i wystroju wnętrz mieszkalnych), mianowicie jej różnorodności i akumulatywności. Przykładem akumulatywności jest tytułowy, omawiany tu budynek, czyli drewniany dom we wsi Ostra Góra w gminie Korycin, wzniesiony w 1922 roku. Od tego czasu stale nawarstwiały się w nim, zwłaszcza w jego wnętrzu, estetyki właściwe kolejnym upływającym dekadom, a wraz z nimi wnętrze domu akumulowało wzory ornamentalne, elementy wyposażenia i umeblowania, itp. Oczekiwać można byłoby więc wizualnego chaosu, tymczasem wnętrze badanego domu wydaje się estetycznie spójne i dojrzałe (więc tym bardziej interesujące jako wytwór ludowego rozumienia przestrzeni), co zresztą ukazano tu na wybranych ilustracjach dokumentacyjnych: fotografiach i rysunkach inwentaryzacyjnych, wykonanych jesienią 2018 roku. Wywód oparty na materiale inwentaryzacyjnym zwieńczono wnioskiem o addytywnej akumulatywności jako specyficznej cesze wnętrz wiejskich domów Białostocczyzny. Wnętrza takie, w których współczesność łączy się z pozornie minionymi tradycjami, można uważać za cenne jako rodzaj zapisu czasu, a zarazem zapisu dziedzictwa kulturowego.
Źródło:: Architecturae et Artibus; 2019, 11, 3; 21-41
2080-9638
Pojawia się w:: Architecturae et Artibus
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Imiona odojcowskie w metrykach parafii prawosławnej w Białowieży na przełomie XIX i XX wieku
Patronyms in the church registers of the Orthodox parish in Białowieża in the late 19th and early 20th centuries
Отчества в метрических записях православного прихода в Беловеже на рубеже XIX–XX веков
Autorzy:: Mordań, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20311918.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:: ономастика
антропонимика
отчество
метрические книги
Белостокский регион
onomastyka
antroponimia
patronim
księgi metrykalne
Białostocczyzna
onomastics
anthroponymy
patronym
parish registers
Białystok region
Opis:: The paper presents a linguistic characteristic of patronyms contained in parish registers of the Orthodox parish in Białowieża in the years 1891–1895 and 1906–1910. The forms of paternal names are discussed, as well as their variability resulting from the use, as motivating bases, of various phonetic-morphological variants of first names. The onomastic material reveals that in addition to the canonical names, their literary ("official secular") and less frequent colloquial variants were used in the creation of patronyms. The variation in the forms of paternal names can also be seen at the structural level, as besides the male patronymics with -ov, -ev, -in, which were typical for the period in question, there appeared forms with the suffix -ič. In female identification formulas, otčestva were written, with few exceptions, in full forms with -ovna, -evna, -inična.
Предметом статьи является языковая характеристика патронимов, засвидетельствованных в метрических записях православного прихода в Беловеже в 1891–1895 и 1906–1910 годах. Рассматриваются формы отчеств и их вариативность, обусловленная использованием в качестве словообразовательных баз разных фонетико-морфологических форм личных имен. Ономастический материал показал, что кроме церковных вариантов имен, в образовании отчеств использовались их литературные («официальные светские») и, реже, разговорные варианты. О чередовании форм патронимов можно говорить также в словообразовательном аспекте, так как помимо типичных для исследуемого периода отчеств с суффиксами -ов, -ев, -ин, встречались формы с суффиксом -ич. В женских же персоналиях, за немногочисленными исключениями, употреблялись полные формы патронимов на -овна, -евна, -инична.
W artykule dokonano charakterystyki językowej patronimów poświadczonych we wpisach metrykalnych parafii prawosławnej w Białowieży w latach 1891–1895 i 1906–1910. Zostały omówione formy imion odojcowskich oraz ich wariantywność wynikająca z wykorzystania, jako podstaw motywujących, różnych odmianek fonetyczno-morfologicznych imion chrzestnych. Materiał onomastyczny pokazał, że oprócz imion kanonicznych w kreacji patronimiców korzystano także z ich wariantów literackich („oficjalnych świeckich”), rzadziej potocznych. O oboczności form imion odojcowskich można mówić także na płaszczyźnie strukturalnej, ponieważ obok typowych dla omawianego okresu patronimów męskich na -ov, -ev, -in, pojawiały się formacje wzbogacone o sufiks -ič. W żeńskich formułach identyfikacyjnych otczestwa były zapisywane, poza nielicznymi wyjątkami, w formach pełnych na -ovna, -evna, -inična.
Źródło:: Przegląd Rusycystyczny; 2023, 4 (184); 215-238
0137-298X
Pojawia się w:: Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Inventory materials of wooden country houses in Soce village, Narew municipality
Dokumentacja inwentaryzacyjna drewnianych domów wiejskich we wsi Soce w gminie Narew
Autorzy:: Godlewska, Aneta
Ignatowicz, Magdalena
Łapińska, Halina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2201113.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:: country houses
wooden architecture
architectural drawing
cultural values
Białystok region
Podlasie
domy wiejskie
architektura drewniana
rysunek architektoniczny
wartości kulturowe
Białostocczyzna
Opis:: The paper presents material collected during field research and inventory of old village houses from the village of Soce in the municipality of Narew. Its purpose was to collect architectural-ethnographic information about buildings important in terms of cultural values. They were described in the article in order to document the disappearing local heritage and to supplement the research and inventory of documentary resources. Drawings of plans, sections and facades of the buildings and their furnishings were prepared as well.
W pracy zaprezentowano materiał zgromadzony podczas badań terenowych i inwentaryzacji starych domów wiejskich ze wsi Soce w gminie Narew. Celem było zebranie informacji architektoniczno-etnograficznych o budynkach cennych pod względem wartości kulturowych. Opisano je w artykule, aby udokumentować zanikające lokalne dziedzictwo oraz by uzupełnić badania i inwentaryzacyjne zasoby dokumentacyjne. Opracowano rysunki rzutów, przekrojów i elewacji budynków oraz ich wyposażenia.
Źródło:: Architecturae et Artibus; 2022, 14, 4; 21--36
2080-9638
Pojawia się w:: Architecturae et Artibus
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Inwentaryzacja domu wiejskiego we wsi Ploski w gminie Bielsk Podlaski
Inventory drawings of a country house in Ploski, Bielsk Podlaski commune, n-e Poland
Autorzy:: Antoniuk, A.
Dworakowska, E.
Szewczyk, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/398273.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:: techniki odwzorowania architektury
rysunek architektoniczny
architektura wernakularna
domy wiejskie
Białostocczyzna
architectural presentation
architectural drawing
vernacular architecture
country houses
Białystok region
Opis:: W pracy zaprezentowano rysunki inwentaryzacyjne siedemdziesięcioletniego domu wiejskiego we wsi Ploski w gminie Bielsk Podlaski, wraz z jego wyposażeniem. Cel pracy jest dwojaki: utrwalenie informacji architektoniczno-etnograficznych o budynku cennym pod względem kulturowym oraz zaproponowanie i zbadanie nowych, pełniejszych możliwości zapisu i prezentacji takich informacji. Opracowano rzut i przekroje z narysowanym wyposażeniem, przekroje trójwymiarowe i wirtualny model domu.
Inventory drawings of an old country house in Ploski, Bielsk Podlaski commune, N-E Poland, have been drawn in order to record and preserve the relevant cultural heritage information. The secondary objective of the article is to develop, test and refine new methods of visual presentation of architectural heritage. Eventually, we have presented two-dimensional projections (a plan and set of sections) enriched with all home equipment details, ‘three-dimensional sections’ and a 3d model. The drawings show also non-architectural information.
Źródło:: Architecturae et Artibus; 2018, 10, 3; 5-20
2080-9638
Pojawia się w:: Architecturae et Artibus
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Odczasownikowe pejoratywne nazwy subiektów z formantem -ač w gwarach białoruskich okolic Narewki na Białostocczyźnie
Autorzy:: Sajewicz, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/624918.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Białystok region
Narewka
Belarusian dialects
deverbatives
pejoratives
formative -ač
Białostocczyzna
gwary białoruskie
deverbativa
peiorativa
formant -ač
Беласточчына
Нараўка
беларускія гаворкі
дэвербатывы
пеяратывы
фармант -aч
Opis:: The goal of the article is to present a synchronic description of pejorative deverbal names of subjects with the formative -ač that are found in the Belarusian dialects of the Narewka area in the Białystok region. The paper contains a formal-semantic analysis of ca. 220 derivates recorded in 20 villages in the gmina (commune) of Narewka, located in the central-eastern part of the Podlaskie province, in the Hajnówka district.When describing the collected word-formation material, special emphasis was put on the following: the number of cases of the investigated derivational type; the activeness of the derivational type; the distribution of the formative (derivational morpheme); the semantic specialization of the formative; the expressive marking of the derivatives; the neutralization of the opposition between names of subjects and other semantic roles; the aspectual value of the derivatives; the temporal (current and potential) value of the derivatives; morphonological phenomena accompanying the process of derivation; word-formation tendencies in the studied category of derivatives.
Celem artykułu jest opis dewerbalnych pejoratywnych nazw subiektów z formantem -ač występujących w gwarach białoruskich okolic Narewki na Białostocczyźnie. W artykule dokonano analizy formalno-semantycznej około 220 derywatów zebranych w 20 wsiach należących do gminy Narewka, która jest położona w środkowo-wschodniej części województwa podlaskiego, w powiecie hajnowskim. Przy opisie zgromadzonego materiału słowotwórczego szczególną uwagę zwrócono na: liczebność typu słowotwórczego; aktywność typu słowotwórczego; dystrybucję formantu słowotwórczego; specjalizację semantyczną formantu słowotwórczego; nacechowanie ekspresywne derywatów; neutralizację opozycji między nazwami subiektów a innymi rolami semantycznymi; aspektową wartość derywatów; czasową wartość derywatów; zjawiska morfonologiczne towarzyszące procesowi derywacji; tendencje słowotwórcze w zakresie badanej kategorii derywatów.
Мэтай працы з’яўляецца апісанне аддзеяслоўных пеяратыўных назваў суб’ектаў з фармантам -ач у беларускіх гаворках ваколіц Нараўкі на Беласточчыне. У артыкуле аўтар праводзіць фармальна-семантычны аналіз каля 220 дэрыватаў, сабраных у 20 вёсках гміны Нараўка, якая знаходзіцца ў Гайнаўскім павеце Падляшскага ваяводства. Aналіз сабранага словаўтваральнага матэрыялу праводзіўся з улікам наступных з’яў: колькасная характарыстыка словаўтваральнага тыпу; актыўнасць словаўтваральнага тыпу; дыстрыбуцыя словаўтваральнага фарманта; семантычная спецыялізацыя словаўтваральнага фарманта; экспрэсіўна-ацэначная маркіраванасць дэвербатываў с суфіксам -ач; нейтралізацыя апазіцыі паміж назвамі суб’ектаў і іншымі ролямі; трывальныя суадносіны дэрыватаў і словаўтваральных асноў; часовыя суадносіны дерыватаў і словаўтваральных асноў; марфаналагічныя з’явы, звязаныя з працэсам дэрывацыі; галоўныя тэндэнцыі развіцця даследаванай катэгорыі дэрыватаў.
Źródło:: Studia Białorutenistyczne; 2016, 10
1898-0457
Pojawia się w:: Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Antroponimia Białostocczyzny w badaniach profesora Michała Sajewicza
Anthroponymy of the Bialystok region in the Research of Professor Michal Sajewicz
Autorzy:: Złotkowski, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/32222659.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: onomastics
anthroponymy
Polish-East Slavic language borderland
Bialystok region
Michal Sajewicz
onomastyka
antroponimia
polsko-wschodniosłowiańskie pogranicze językowe
Białostocczyzna
Michał Sajewicz
анамастыка
антрапаніміка
польска-ўсходнеславянскае моўнае пагранічча
Беласточчына
Міхал Саевіч
Opis:: Celem artykułu jest ukazanie wkładu Michała Sajewicza w rozwój badań nad współczesną i historyczną antroponimią Białostocczyzny. Badacz jest znanym i cenionym językoznawcą, związanym naukowo z Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Slawista opublikował monografię oraz 28 artykułów naukowych o tematyce antroponimicznej. Z niniejszego opracowania wynika, że zainteresowania profesora skupiają się na następujących kategoriach nazw osobowych: imionach, nazwiskach, przezwiskach oraz marytonimach, z terenu obecnego powiatu hajnowskiego w województwie podlaskim. Na podstawie analizy dorobku badawczego językoznawcy można stwierdzić, że przedmiotem jego szczegółowych dociekań onomastycznych są: 1) imiona mieszkańców Kleszczel i okolicznych wsi w XVI–XVIII w., 2) imiona absolwentów Liceum Ogólnokształcącego z Białoruskim Językiem Nauczania w Hajnówce od lat 50. do 90. XX w., 3) nazwiska patronimiczne z formantem -uk w powiecie hajnowskim 4) przezwiska mieszkańców Lewkowa Starego i okolic oraz 5) nazwy żon w gwarach białoruskich okolic Narewki. W niniejszym tekście starano się również ukazać w jakim stopniu w badaniach polsko-wschodniosłowiańskiego pogranicza językowego prowadzonych przez slawistę, znalazły odbicie uwarunkowania historyczne, geograficzne, etniczne, wyznaniowe, kulturowe i socjologiczne. Dokonany tu przegląd osiągnięć badawczych Michała Sajewicza upoważnia do stwierdzenia, że wniósł on duży wkład w badania nad antroponimią Białostocczyzny.
Мэтай артыкула з’язляецца паказаць значэнне навуковых даследаванняў Міхала Саевіча ў галіне сучаснай і гістарычнай антрапаніміі Беласточчыны. М. Саевіч – вядомы і прызнаны мовазнаўца, які на працягу доўгага часу працаваў ва Ўніверсітэце Марыі Кюры-Складоўскай у Любліне. Славіст апублікаваў манагарафію і 28 навуковых артыкулаў на тэму антрапанімікі. З дадзенага нарысу вынікае, што навуковыя зацікаўленні даследчыка засяродзіліся на наступных катэгорыях асабовых назваў: імёнах, прозвішчах, мянушках, а таксама назвах замужніх жанчын на тэрыторыі Гайнаўскага павета Падляшскага ваяводства. На падставе аналізу вынікаў даследаванняў мовазнаўцы аўтар артыкула сцвярджае, што прадметам дэталёвых анамастычных разважанняў М. Саевіча з’яўляюцца: 1) імёны жахароў Кляшчэляў і навакольных вёсак у XVI–XVIII стст., 2) імёны выпускнікоў Агульнаадукацыйнага ліцэя з беларускай мовай навучання ў Гайнаўцы ў перыяд 1950–1999 гг., 3) патранімічныя прозвішчы з фармантам -ук у Гайнаўскім павеце, 4) мянушкі жыхароў Ляўкова Старога і наваколля, 5) назвы жон у беларускіх гаворках наваколля Нарэўкі. У дадзеным тэксце ўвага звяртаецца таксама на тое, у якой ступені ў даследаваннях польска-ўсходнеславянскага моўнага памежжа, што славістам разглядалася, адлюстраваны гістарычныя, геаграфічныя, этнічныя, культурныя і сацыялагічныя ўмовы, а таксама веравызнанне жыхароў. Прадстаўлены чытачу агляд навуковых дасягненняў Міхала Саевіча дазволіў аўтару сцвердзіць, што люблінскі славіст зрабіў значны ўклад у даследаванні антрапанімікі Беласточчыны.
The aim of this article is to present the contribution of Michal Sajewicz to the development of research on the contemporary and historical anthroponymy of the Bialystok region. The researcher is a well-known and respected linguist, scientifically associated with the Maria Curie-Skłodowska University in Lublin. The Slavist published a monograph and 28 scientific articles on anthroponymy. This study shows that the Professor's interests focus on the following categories of personal names: first names, surnames, nicknames and marytonyms, from the area of the present Hajnówka district in the Podlasie voivodeship. On the basis of analysis of the Linguist's research achievements, it can be concluded that the subjects of his detailed onomastic investigations are: 1) first names of Kleszczele and surrounding villages residents in the 16th-18th centuries, 2) first names of graduates of the Secondary School with the Belarusian Language of Teaching in Hajnówka from the 50's to the 90's of the 20th century, 3) patronymics surnames with a formant -uk in the Hajnówka district 4 ) nicknames of Lewkowo Stare and the surrounding area residents, and 5) names of wives in the Belarusian dialects of the vicinity of Narewka. In his linguistic research, Michal Sajewicz also addresses issues related to history, sociology and religious diversity of the Polish-East Slavic language borderland. Their results were published in the monograph and 28 scientific articles. This text also attempts to show to what extent the historical, geographic, ethnic, religious, cultural and sociological conditions were reflected in the research on the Polish-East Slavic language borderland conducted by the Slavist. The review of Michal Sajewicz’s research achievements presented here allows us to state that he made a significant contribution to research on the anthroponymy of the Bialystok region.
Źródło:: Studia Białorutenistyczne; 2022, 16; 277-287
1898-0457
Pojawia się w:: Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Białystok Region" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język