Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "białoruska" wg kryterium: Temat


Tytuł:
"We mgle" Wasila Bykawa: trzy tezy gramatyki intrygi narracyjnej powieści
Autorzy:
Жук, Ігар
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624968.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Bykov
narrative intrigue
prose
Belarusian literature
text, plot
fiction
Bykau
Bykow
intryga narracyjna
proza
literatura białoruska
proza, literatura białoruska
Opis:
Obviously, Vasil Bykov persistently carries out regular „escapes” in the so-called „guerrilla” prose. Haw it can be interpreted, and what aesthetic decisions are arising from consists the central issue of this article. So, the separate ways of narrative techniques of the writer’s story In the fog are considered. The special attention is given to the semantic effect of „stranger” words and system of kontrapunkts. All this is combined in a certain type of management of the artistic text, wich the author proposes to call as a grammar of narrative intrigue.
Nie ulega wątpliwości, że Wasyl Bykau konsekwentnie ucieka w stronę tzw. prozy partyzanckiej. Z czego to wynika i w jaki sposób wpływa na kształt artystyczny utworu – oto temat artykułu prezentującego, na przykładzie powieści We mgle, wybrane chwyty narracyjne pisarza (semantyczny efekt pustego wyrazu i system kontrapunktów), tworzące de facto nowy typ konstrukcji tekstu artystycznego, określanej przez autora artykułu jako gramatyka intrygi narracyjnej.
Відавочна, што Васіль Быкаў настойліва ажыццяўляе рэгулярныя “ўцёкі” у т.зв. “партызанскую” прозу. Чым тое можа быць вытлумачана, і якія эстэтычныя рашэнні з таго вынікаюць – цэнтральная праблема дадзенага артыкула. На прыкладзе аповесці “У тумане” разглядаюцца асобныя прыёмы наратыўнай тэхнікі пісьменіка. Найперш, эфект семантычны “чужога” слова і сістэмы контрапунктаў. Усё гэта аб’ядноўваецца у пэўны тып кіравання мастацкім тэкстам, што аўтар артыкула прапануе называць граматыкай наратыўнай інтрыгі.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2015, 9
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Часопіс “Узвышша” 1944 года як архіўны рарытэт
Magazine “Uzvyshsha” (“The Hill”) in 1944 as an Archive Rarity
Czasopismo „Uzwyszsza” 1944 jako unikat archiwalny
Autorzy:
Hardziyenka, Natallya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878349.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura białoruska
druga wojna światowa
druk periodyczny
Belarusian literature
World War II
periodicals
Opis:
Тэкст артыкула прысвечаны аднаўленню гісторыі стварэння і апісанню адзінага вядомага на сёння асобніка часопіса “Узвышша”, які рыхтаваўся да друку ў Мінску ў 1944 г. у часе нямецкай акупацыі. Стваральнікам гэтага амаль невядомага спецыялістам выдання выступіла Беларускае культурнае згуртаванне, заснаванае ў 1944 г. Галоўным рэдактарам стаў пісьменнік Юрка Віцьбіч, былы сябра літаратурнага аб’яднання “Узвышша”, што дзейнічала ў БССР у 1926—1931 гг. Апошняе і перадвызначыла тое, што адроджаны ў часы акупацыі літаратурны часопіс таксама атрымаў назву “Узвышша” і ўспрымаўся стваральнікам як працяг таго, рэпрэсаванага савецкімі ўладамі таварыства і часопіса. Часопіс “Узвышша” ў 1944 г. не паспеў пабачыць свет. Застаўся толькі адзіны вядомы на сёння няпоўны нумар, прызначаны для карэктуры, які захоўваецца ў Беларускім дзяржаўным архіве-музеі літаратуры і мастацтва. Яго змест дазваляе ацаніць асаблівасці літаратурнага працэсу ў часы нямецкай акупацыі.
Text of the article is dedicated to the history and description of a single known issue of the magazine “Uzvyshsha” which was going to publish in Minsk in 1944, during the German occupation. This almost unknown for specialists periodical was created by Belarusian Cultural Association, founded in 1944. The chief editor of the magazine was a writer Yuri Vitbich, a former member of the Literary Association “Uzvyshsha” acting in the Byelorussian SSR in 1926-1931. That`s why the revived during the occupation literary magazine was also called “Uzvyshsha” and was seen by the creators as a continuation of the periodical had been earlier repressed by the Soviet regime. Magazine “Uzvyshsha” wasn`t published in 1944. There is only one non completed copy assigned for proofreading. It is in Belarusan State Archive-Museum of Literature and Art. The magazine`s content permits to study features of the literary process during the German occupation.
W artykule przedstawiona została historia powstania jedynego znanego dziś egzemplarza czasopisma „Uzwyszsza”, który był przygotowywany do druku w Mińsku  w 1944 roku, w czasie okupacji niemieckiej. Jego inicjatorem było Białoruskie Stowarzyszenie Kulturalne założone w 1944 roku. Głównym redaktorem wydania był pisarz Jurka Wićbicz, były członek stowarzyszenia literackiego „Uzwyszsza”, działającego w BSRR w latach 1926-1931, co wpłynęło na fakt, że odrodzone w czasach okupacji czasopismo literackie także otrzymało nazwę „Uzwyszsza” i było postrzegane przez twórców jako kontynuacja tego represjonowanego przez władze radzieckie ugrupowania i periodyku. Czasopismo „Uzwyszsza” w 1944 roku nie zostało jednak opublikowane. Zachował się tylko jeden znany na dzień dzisiejszy niepełny numer przeznaczony do korekty, który przechowywany jest w Białoruskim Państwowym Archiwum-Muzeum Literatury i Sztuki. Jego treść pozwala ocenić specyfikę procesu literackiego w okresie okupacji niemieckiej.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 7; 149-157
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Пiсьменнiцкае лiтаратуразнаўчае даследаванне: роздум над кнiгай Яна Чыквiна “Далëкiя i блiзкiя. Беларускiя пiсьменнiкi замежжа”
Writer’s literały research: reflection on the book “Далëкiя i блiзкiя. Беларускiя пiсьменнiкi замежжа” by Jan Czykwin
Refleksje nad książką Jana Czykwina “Далëкiя i блiзкiя. Беларускiя пiсьменнiкi замежжа”
Autorzy:
Tarasawa, Tamara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117196.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
literary critic
Belarusian literature
essay
literary portrait
sketch
krytyk literacki
literatura białoruska
esej
portret literacki
szkic
Opis:
The article analyzes the book “Далëкiя i блiзкiя. Беларускiя пiсьменнiкi замежжа” by Jan Czykwin as a phenomenon of literary criticism with its specific features of the genre structure and the author’s approach to literary aspects. The emphasis is put on different genres of literary criticism: an essay, a literary portrait, a sketch, which justifies discussion on the genre variety of the book that consists of genre-generic forms such as documentary-memoir literature, journalism and essays.
W artykule omówiono książkę “Далëкiя i блiзкiя. Беларускiя пiсьменнiкi замежжа” jako zjawisko krytyki literackiej z jej specyficzną strukturą gatunkową i podejściem autora do kwestii literackich. Szczególną uwagę skierowano na różnorodne gatunki krytyki literackiej, takie jak esej, portret literacki, szkic, co motywuje dyskusję na temat różnorodności gatunkowej książki, która składa się z takich form gatunkowo-genetycznych jak literatura dokumentalno-pamiętnikarska, publicystyka, esej.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2018; 155-162
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Актуалiзацыя спадчыны Уладзiслава Сыракомлi на сучасным этапе
Aktualizacja współczesnych badań nad spuścizną Władysława Syrokomli
Updating research on Wladyslaw Syrokomla’s heritage at the present stage
Autorzy:
Варабей, Марына
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944859.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
poem
history
Romanticism
Belarusian literature
works in the Polish language
poemat
historia
romantyzm
literatura białoruska
utwory
w języku polskim
Opis:
Dziedzictwo W. Syrokomli jest zróżnicowane gatunkowo i tematycznie, dlatego staje się bogatym źródłem badań. Biografia, eseje, niektóre teksty poetyckie zostały szeroko omówione w pracach naukowców białoruskich i obcych. Aktualizacja zagadnień dotyczących współczesnych badań nad twórczością W. Syrokomli pozwoli wypełnić lukę w studiach nad historią literatury białoruskiej XIX wieku i historią ówczesnego białorusko-polskiego pogranicza kulturowego. Szczególną uwagę należy zwrócić na poematy historyczne i gawędy W. Syrokomli.
W. Syrokomla’s heritage is diverse in genres and subjects. Therefore, it becomes a rich source of research. His biography, essays, some poetic texts are widely discussed in the works of Belarusian and foreign researchers. Updating of the issues concerning the research on W. Syrokomla’s heritage eliminates the gaps in the study of the 19th century Belarusian literature and Belarusian-Polish cultural borderland. A particular attention should be paid to W. Syrokomla’s historical poems and drawn-out stories.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016, 8; 203-212
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Актуалiзацыя спадчыны Уладзiслава Сыракомлi на сучасным этапе
Aktualizacja współczesnych badań nad spuścizną Władysława Syrokomli
Updating research on Wladyslaw Syrokomla’s heritage at the present stage
Autorzy:
Варабей, Марына
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108222.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
poemat
historia
Romantyzm
literatura białoruska
utwory w języku polskim
poem
history
Romanticism
Belarusian literature
works in the Polish language
Opis:
Dziedzictwo W. Syrokomli jest zróżnicowane gatunkowo i tematycznie, dlatego staje się bogatym źródłem badań. Biografia, eseje, niektóre teksty poetyckie zostały szeroko omówione w pracach naukowców białoruskich i obcych. Aktualizacja zagadnień dotyczących współczesnych badań nad twórczością W. Syrokomli pozwoli wypełnić lukę w studiach nad historią literatury białoruskiej XIX wieku i historią ówczesnego białorusko-polskiego pogranicza kulturowego. Szczególną uwagę należy zwrócić na poematy historyczne i gawędy W. Syrokomli.
W. Syrokomla’s heritage is diverse in genres and subjects. Therefore, it becomes a rich source of research. His biography, essays, some poetic texts are widely discussed in the works of Belarusian and foreign researchers. Updating of the issues concerning the research on W. Syrokomla’s heritage eliminates the gaps in the study of the 19th century Belarusian literature and Belarusian-Polish cultural borderland. A particular attention should be paid to W. Syrokomla’s historical poems and drawn-out stories.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016; 203-212
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Жанр трыялету ў паэзіі Гальяша Леўчыка і Алеся Петрашкевіча
Triolet w poezji Haliasza Lewczyka i Alesia Pietraszkiewicza
The triolet in Galyash Lyevchik’s and Ales Pyetrashkyevich’s poetry
Autorzy:
Флейта, Ганна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945121.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Belarusian literature
“Nasha Niva”
triolet
lyrical hero
didacticism
artist and art
literatura białoruska
„nasza niva”
bohater liryczny
dydaktyzm
artysta i sztuka
Opis:
Trudno przecenić rolę gazety „Nasza Niwa” w procesie kształtowania się literatury białoruskiej czasów najnowszych. Oprócz przyszłych klasyków na stronach gazety swoje teksty publikowało wielu autorów, których twórczość zasługuje na szczególną uwagę. Galiasz Lewczik nie tylko sam pisał triolety lecz także tłumaczył je z innych języków. gatunek ten zajmował też istotne miejsce w twórczości Alesia Pietraszkiewicza. W artykule omówiono triolety w poezji Galiasza Lewczika i Alesia Pietraszkiewicza. Wskazano na dydaktyczny charakter utworów G. Lewczika i zbliżenie do narodowych źródeł trioletów A. Pietraszkiewicza.
The role of “Nasha Niva” newspaper in the development of Belarusian literature in modern time cannot be underestimated. In the newspaper texts of past and future authors are published. Galyash Lyevchik wrote triolets and translated them from other languages. The genre of triolet occupied an important place in Ales Pyetrashkyevich’s poetry. The article discusses Galyash Lyevchik’s and Ales Pyetrashkyevich’s triolets. Didactic character of Lyevchik’s poetry and national values of Pyetrashkyevich’s triolets are emphasized.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014, 6
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jam pieśnią krzyczał swą, czyjeście wnuki...” Profetyzm w liryce Feliksa Batoryna
“I called out with my song, whose grandchildren you are... Prophetism in Felix Batorin’s poetry
Autorzy:
Kliabanau, Dzmitry
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1828438.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:
literatura białoruska
poezja filozoficzna
Feliks Batoryn
motyw profetyczny
tekst biblijny
intertekstualność
Belarusian literature
philosophical poetry
Felix Batorin prophetic motive biblical text intertextuality
Opis:
Belarusian poet Feliks Batorin is the author of many poems on philosophical and civic topics. A characteristic feature of these poems is that they draw inspiration from religious thought founded on the Judeo-Christian tradition. They contain numerous Old Testament allusions and evangelical reminiscences. Batorin’s poems are also characterized by their allegoric quality, and their parabolic, metaphorical, and creative synthesis of biblical themes and folkloristic motifs. Biblical motifs began to appear in Felix Batorin’s poetry in the 1980s, during a period of social and political transformation in Belarus. Reflecting on the reality, the poet often turns to the motif of prophetism and the figure of the prophet, which might prove conducive to trying to find answers to important questions - both universal and resulting from Belarusian historical and cultural specificity. The drama of being a prophet results from the overwhelming feeling of loneliness arising from opposing the society in order to fulfil the mission which has been entrusted to a prophet. The tragedy of the poet-prophet lies in the fact that he is aware of his weakness and helplessness in the struggle against the individual for the individual, in his attempts to reach the morose society. The destructive activities of the oppressive communist system against the culture, language and identity of Belarusians turned out to have serious consequences for the society of the post-Soviet Belarus. That is why it cannot be surprising that pessimism resounds in prophetic works of Felix Batorin. However, despite pessimism, there is still hope in his poetry – the hope to reverse the fate of the nation and homeland.
Źródło:
Świat i Słowo; 2020, 35, 2; 155-181
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Жанр трыялету ў паэзіі Гальяша Леўчыка і Алеся Петрашкевіча
Triolet w poezji Haliasza Lewczyka i Alesia Pietraszkiewicza
The triolet in Galyash Lyevchik’s and Ales Pyetrashkyevich’s poetry
Autorzy:
Флейта, Ганна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106271.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
literatura białoruska
„Nasza Niva”
triolet
bohater liryczny
dydaktyzm
artysta i sztuka
Belarusian literature
“Nasha Niva”
lyrical hero
didacticism
artist and art
Opis:
Trudno przecenić rolę gazety „Nasza Niwa” w procesie kształtowania się literatury białoruskiej czasów najnowszych. Oprócz przyszłych klasyków na stronach gazety swoje teksty publikowało wielu autorów, których twórczość zasługuje na szczególną uwagę. Galiasz Lewczik nie tylko sam pisał triolety lecz także tłumaczył je z innych języków. gatunek ten zajmował też istotne miejsce w twórczości Alesia Pietraszkiewicza. W artykule omówiono triolety w poezji Galiasza Lewczika i Alesia Pietraszkiewicza. Wskazano na dydaktyczny charakter utworów G. Lewczika i zbliżenie do narodowych źródeł trioletów A. Pietraszkiewicza.
The role of “Nasha Niva” newspaper in the development of Belarusian literature in modern time cannot be underestimated. In the newspaper texts of past and future authors are published. Galyash Lyevchik wrote triolets and translated them from other languages. The genre of triolet occupied an important place in Ales Pyetrashkyevich’s poetry. The article discusses Galyash Lyevchik’s and Ales Pyetrashkyevich’s triolets. Didactic character of Lyevchik’s poetry and national values of Pyetrashkyevich’s triolets are emphasized.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014; 351-357
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Place of the Works of Uladzimir Karatkievič in the Discourse on the Identity of Belarusians
Miejsce twórczości Uładzimira Karatkieviča w dyskursie o tożsamości Białorusinów
Autorzy:
Wielg, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1837719.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Karatkievič
Belarusian literature
national identity
history of Belarus
Karatkevič
literatura białoruska
tożsamość narodowa
historia Białorusi
Караткевіч
беларуская літаратура
нацыянальная самасвядомасць
гісторыя Беларусі
Opis:
The main goal of U. Karatkievič’s literary output was always to revive and reinforce the sense of national identity in Belarusians. In earlier times, there had been no writer in Belarusian literature who would devote his whole output to the history of his nation. In his works, Karatkievič described their successes and failures and showed their attempts to gain independence and form the foundations of the Belarusian national identity to his reader. In the 1950s and 1960s, it was not easy to promote and disseminate the true history of Belarus, the beauty of the Belarusian language and the Belarusian national identity in the USSR. Karatkievič was often stigmatised and punished for his activity in this respect. This paper presents the impact of the writer’s output on the formation of Belarusian national identity. Karatkievič’s struggle with the stagnation or even backwardness of the Brezhnev era clearly manifested itself in his protest and fight for respect for the Belarusian language, the history of his homeland and the protection of nature and monuments of an immaterial culture. The writer saw the inseparable unity between those apparently different problems. Caused by such factors as the deliberate distortion of historical memory, social oblivion leads to the denationalisation and blurring of national self-awareness. Manipulating the past and enforcing the oblivion of various inconvenient historical events destroys the identity of societies. This is what Uladzimir Karatkievič wanted to oppose and did oppose with his works.
Głównym celem twórczości U. Karatkeviča pozostawała zawsze próba ożywienia i wzmocnienia poczucia tożsamości narodowej Białorusinów. W literaturze białoruskiej nie było wcześniej pisarza, który całą swoja twórczość poświęcił dziejom własnego narodu. Pisarz opisywał w swoich utworach wzloty i upadki Białorusinów, pokazywał ich próby uzyskania niepodległości, kształtował w swoim czytelniku podstawy białoruskiej tożsamości narodowej. W latach 50. i 60. XX w. w ZSRR nie było łatwo promować i propagować prawdziwą historię Białorusi, piękno języka białoruskiego i białoruską tożsamość narodową. Za swoje działania w tej dziedzinie Karatkevič był często piętnowany i karany. Artykuł przedstawia wpływ twórczości pisarza na kształtowanie białoruskiej tożsamości narodowej. Zmagania Karatkieviča z zastojem, a wręcz wstecznością ery Breżniewa najwyraźniej wyczuwalne były w jego proteście i walce o szacunek dla języka białoruskiego, historii własnej ojczyzny oraz ochrony przyrody i zabytków kultury materialnej. Pisarz widział nierozerwalną jedność pomiędzy tymi na pierwszy rzut oka różniącymi się problemami. Niepamięć społeczna, której jedną z przyczyn jest celowe zaburzanie prawdy historycznej doprowadza do wynarodowienia i zatarcia narodowej samoświadomości. Manipulowanie przeszłością i przymuszanie do zapominania o różnych niewygodnych wydarzeniach historycznych unicestwia tożsamość społeczeństw. Temu właśnie przeciwstawić się chciał i przeciwstawiał się swoja twórczością Uładzimir Karatkievič.
Галоўнай мэтай творчасці У. Караткевіча заўсёды была спроба адраджэння і ўмацавання пачуцця нацыянальнай ідэнтычнасці беларусаў. У беларускай літаратуры не было раней пісьменніка, які б усю сваю творчасць прысвяціў гісторыі ўласнага народа. У сваіх творах пісьменнік апісваў узлёты і падзенні беларусаў, паказваў іх спробы атрымаць незалежнасць, фарміраваў у свайго чытача аснову беларускай нацыянальнай ідэнтычнасці. У 1950-я і 1960-я гады ў СССР было няпроста прасоўваць сапраўдную гісторыю Беларусі, прапагандаваць прыгажосць беларускай мовы і беларускую нацыянальную ідэнтычнасць. Караткевіча, які свядома дзейнічаў у гэтым накірунку, неаднаразова кляймілі і каралі. У артыкуле паказаны ўплыў творчасці пісьменніка на фарміраванне беларускай нацыянальнай ідэнтычнасці. Змаганне Караткевіча з застоем і заняпадам брэжнеўскай эпохі найбольш выразна выявілася ў яго рашучых пратэстах у абарону беларускай мовы, гісторыі Бацькаўшчыны, помнікаў прыроды і архітэктуры. Пісьменнік бычыў непарыўную сувязь паміж гэтымі, на першы погляд рознымі, праблемамі. Грамадская абыякавасць, адной з прычын якой з’яўляецца мэтанакіраванае фальшаванне гістарычнай памяці, прыводзіць да знікнення нацыянальнай самасвядомасці народа. Маніпуляцыя мінуўшчынай і прымусовае сціранне з памяці розных гістарычных падзей, невыгодных для пануючай ідэалогіі,  знішчае нацыянальную ідэнтычнасць. Супраць гэтага і змагаўся сваёй творчасцю Уладзімір Караткевіч.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2020, 14; 203-214
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WIESZCZ – BŁAZEN – LEGENDA: TRAJEKTORIA AUTORSKA ANATOLA SYSA
PROPHET – JESTER – LEGEND: AUTHOR’S TRAJECTORY OF ANATOL SYS
Autorzy:
Kowalow, Siergiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911786.pdf
Data publikacji:
2019-04-03
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Belarusian literature
Anatol Sys
image of the poet
author’s trajectory
literary myth
national canon
literatura białoruska
wizerunek poety
trajektoria autorska
mit literacki
kanon narodowy
Opis:
Аrtykuł jest poświęcony złożonej trajektorii autorskiej Anatola Sysa (1959-2005), którego niezwyczajny los intryguje czytelnika nie mniej niż jego utwory poetyckie i wymusza na badaczach poszukiwanie wciąż nowych sposobów interpretacji jego artystycznych i życiowych metamorfoz. Ze wspomnień przyjaciół, artykułów naukowych i utworów artystycznych wyłania się sprzeczny wizerunek pisarza: głos pokolenia, przeciwnik ideologii komunistycznej, prorok odrodzenia narodowego, Geniusz, poeta obrzydliwy, błazen, alkoholik, wyrodek, cham. Owa różnorodność i odmienność interpretacji w ocenie osobowości Anatola Sysa oraz miejsca, które jego twórczość zajmuje w historii literatury białoruskiej, uzasadniona jest zdaniem autora artykułu trzema przyczynami: 1) niezwykłą i sprzeczną naturą poety; 2) specyfiką krótkiego okresu, w którym żył Anatol Sys, obejmującego trzy epoki: radziecką (do 1984 roku), epokę reform i odrodzenia narodowego (1985-1992) і epokę Alaksandra Łukaszenki (od 1994 roku); 3) złożoną trajektorią życiowej i twórczej drogi poety, w której można wyróżnić trzy okresy: wczesny, patriotyczny i przeklęty (okres przynależności do cyganerii artystycznej). Jeszcze za życia Anatola Sysa jego osoba zaczęła obrastać w mity i legendy, a po śmierci poety jego najlepsze utwory weszły do kanonu literatury narodowej XX wieku.
The article is dedicated to a complicated trajectory of the outstanding Belarusian poet Anatol Sys (1959-2005), whose unusual fate intrigues readers no less than his poetry, and makes researchers search for new explanations of metamorphoses in his life and creative work. From the memoirs of contemporaries, academic articles and works of art an extremely controversial image of the writer arises: a leader of the generation, a fighter with Communist ideology, a prophet of the national revival, a Genius; a disgusting poet, a jester, an alcoholic, a freak, a boor. There have been various assessments of Sys’s personality and the place of his work in the history of the Belarusian literature which “in the opinion of the author, originate for the following three reasons: 1) the extraordinary and contradictory nature of the poet; 2) the nature of the interval the time in which Sys lived and which falls into three epochs: stagnant Soviet (before 1984), transition-renaissance (1985-1992), and Lukashenko’s (since 1994); 3) a complex trajectory of the poet’s life and creative path which can be divided into three stages: initial, revival and Bohemian (“infernal”). Even during his life, the personality of Anatol Sys began to acquire myths and legends, and after his death, his best works entered the canon of the national literature of the 20th century.
Źródło:
Porównania; 2018, 23, 2; 107-126
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między ideologią a wyobraźnią literacką: spór o jednostkę i jej miejsce w historii (na przykładzie noweli Łaska Księcia Hieronima Uładzimira Arłoua)
Between ideology and literary imagination: the disputes about the individual and his place in history (based on the novella PRINCE HIERONIMS GRACE by Uładzimir Arłou)
Паміж ідэалогіяй і літаратурнаю фантазіяй: спрэчка пра асобу і яе месца ў гісторыі (на прыкладзе аповесці МІЛАСЦЬ КНЯЗЯ ГЕРАНІМА Уладзіміра Арлова)
Autorzy:
Kliabanau, Dzmitry
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430772.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
Belarusian literature
Uladzimir Arloŭ
ideology
historical memory
individual
imagology
literatura białoruska
Uładzimir Arłoŭ
ideologia
pamięć historyczna
jednostka
imagologia
беларуская літаратура
Уладзімір Арлоў
ідэалогія
гістарычная памяць
асоба
імагалогія
Opis:
Belarusian authorities have a very specific perception of historical memory and have made a number of attempts trying to verify national history and to question the value of some parts of the national heritage. Official propaganda looks at the history of Belarus through the prism of West Russianism and the idea of the trinity of the Russian nation. Uładzimir Arłoŭ in his literary works focuses on creating an image of history through the prism of human behavior, moral principles and choices which were made in specific circumstances – both by direct participants and eyewitnesses of history. In the novel Prince Hieronim's Grace (1987), the main theme is the clash between the individual and the authorities. It forces the individual to make a choice in the face of pressure and the desire to maintain one's own identity – belonging to "our own people" represented in the novel by Ivan Karpač and clearly contrasted in terms of their values with "outsiders", represented by prince Hieronim Radziwiłł.
Władze Białorusi demonstrują bardzo specyficzne podejście do kwestii pamięci historycznej oraz podejmują próby weryfikacji historii i wartościowania dziedzictwa narodowego. Oficjalna propaganda patrzy na historię Białorusi przez pryzmat zachodniorusizmu i idei trójjedności narodu rosyjskiego. Uładzimir Arłoŭ w swoich utworach koncentruje się na tworzeniu obrazu historii przez pryzmat ludzkich zachowań, zasad moralności oraz wyborów dokonywanych w określonych okolicznościach – zarówno przez bezpośrednich uczestników, jak i naoczynych świadków wydarzeń. W opowiadaniu Łaska księcia Hieronima (1987) centralną staje się kwestia zderzenia człowieka z władzą, konieczność dokonania wyboru w obliczu presji i zachowaniu własnej tożsamości – przynależności do „swoich” reprezentowanych przez Iwana Karpacza i wyraźnie przeciwstawionych pod kątem wyznawanych wartości „obcym” reprezentowanych przez księcia Hieronima Radziwiłła.
Беларускія ўлады дэманструюць спецыфічны падыход да праблематыкі гістарычнай памяці і актыўна спрабуюць змяніць вобраз нацыянальнай гісторыі і культурнай спадчыны. Афіцыйная прапаганда разглядае айчынную гісторыю праз прызму ідэалогіі заходнерусізму і ідэі трыадзінага рускага народа. Уладзімір Арлоў у сваіх літаратурных творах канцэнтруецца на стварэнні вобразу гістарычных падзей праз прызму паводзінаў людзей – непасрэдных удзельнікаў і сведкаў здарэнняў, іх маральна-этычных прынцыпаў, выбару, які яны робяць у тых ці іншых акалічнасцях. У аповесці Мілась княза Гераніма (1987) цэнтральнаю тэмаю з’яўляецца праблема сутыкнення чалавека з уладаю, неабходнасць выбару ў сітуацыі ціску з боку ўлады і захавання чалавечага аблічча – прыналежнасці да “сваіх”, якіх прадстаўляе ў аповесці Іван Карпач, і выразнае супрацьстаянне з пункту гледжання маральных каштоўнасцяў “чужым”, якіх сімвалізуе вобраз Гераніма Радзівіла.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2023, 23; 177-192
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Вобраз “іншага” ў беларускай літаратуры XVI–XVIII стагоддзяў
Image of the Other in Belarusian literature of the 16th–18th centuries
Wizerunek „innego” w literaturze białoruskiej XVI–XVIII wieku
Autorzy:
Brazgunou, Alaxandr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520985.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
author
Baroque
Belarusian literature
image of the “otherness”
Renaissance
subjectivity
autor
Barok
literatura białoruska
obraz innego
Renesans
subiektywność
аўтар
Барока
беларуская літаратура
вобраз іншага
Рэнесанс
суб’ектыўнасць
Opis:
In the article, the features of the presentation of the image of the Other in the Belarusian literature of the Renaissance and Baroque epoch are considered based on the example of the most significant written monuments (Pilgrimage by M.K. Radziwiłł, diaries of S. Maskiewicz, E. Pielgrzymowski, T. Billewicz, J. Charkiewicz). It has been established that the medieval understanding of otherness, determined by Christian dogma, in the literature of the 16th – 18th centuries is gradually being replaced by subjective perception, which means that the opinion of a particular person, and not of a collective, becomes important. This testifies to the growth of the author’s principle and the destruction of the poetics of the literature of reflective traditionalism.
W artykule, na przykładzie najważniejszych zabytków pisanych (Peregrynacja М.К. Radziwiłła, diariuszy S. Maskiewicza, E. Pielgrzymowskiego, T. Billewicza, J. Charkiewicza), przeanalizowano cechy prezentacji wizerunku „innego” w literaturze białoruskiej doby Renesansu i Baroku. Ustalono, że średniowieczne rozumienie odmienności, zdeterminowane przez dogmat cheścijański, w literaturze XVI–XVIII wieku jest stopniowo zastępowane subiektywnym postrzeganiem, co oznacza, że decydujące znaczenie ma opinia konkretnej osoby, a nie zbiorowości. Wskazuje to na rosnącą rolę zasady autorskiej i zburzenie poetyki literatury tradycjonalizmu refleksyjnego.
У артыкуле на прыкладзе найбольш значных помнікаў пісьменства (Пэрэгрынацыя М.К. Радзівіла, дыярыушы С. Маскевіча, Г. Пельгрымоўскага, Т. Білевіча, Ю. Харкевіча) разгледжаны асаблівасці прэзентацыі вобраза “іншага” ў беларускай літаратуры Адраджэння і Барока. Вызначана, што сярэднявечнае, дэтэрмінаванае хрысціянскай дагматыкай разуменне іншасці ў літаратуры XVI–XVIII стст. паступова змяняецца суб’ектыўным успрыняццем, г. зн., вырашальнае значэнне набывае меркаванне канкрэтнага чалавека, а не калектыву. Гэта сведчыць пра ўзрастанне аўтарскага пачатку і разбурэнне паэтыкі літаратуры рэфлексійнага традыцыяналізму.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2022, 22; 185-199
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Апавяданне аб іконніку і залатару ў станаўленні паэтыкі беларускага літаратурнага сюжэта
Story about the Iconographer and the Goldsmith in the formation of the poetics of the Belarusian literary plot
<i>Opowieść o ikonografie i złotniku</> w kształtowaniu się poetyki białoruskiej fabuły literackiej
Autorzy:
Chukichova, Nadzeya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520994.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
plot
archetype
fairy tale
narrative
Belarusian literature
Maksim Bahdanovich
historical poetics
fabuła
archetyp
baśń
narracja
literatura białoruska
Maksym Bogdanowicz
poetyka historyczna
сюжэт
архетып
казка
аповед
беларуская літаратура
Максім Багдановіч
гістарычная паэтыка
Opis:
In the article, an attempt has been made to reconstruct the archaic plot structure of Story about the Iconographer and the Goldsmith – one of the most highly artistic of Maksim Bogdanovich’s stories, in which the archetypal tripartite scheme of the cyclical plot has been significantly changed and reinterpreted. The canonical for its “loss” is embodied in the macroplot as an artistic model of an individual and historical situation, the archetypal “search” is represented as dotted lines of possible plot solutions, and for the first time instead of “gain” an open finale appears. The obvious modification of plot universals, which occurs in the process of this kind of secondary playing of artistic codes of expression, hypothetically can mean one chronological point that is fundamentally important for understanding the evolution of Belarusian national artistic thinking - the beginning of the formation of one more historical plot type in Belarusian literature.
W artykule podjęto próbę zrekonstruowania strukturalnych podstaw fabuły Opowiadania o ikonografie i złotniku – jednej z najbardziej artystycznych opowieści Maksima Bogdanowicza, w której archetypiczny trójdzielny schemat wątku cyklicznego, choć zachowany, został znacząco zmieniony i na nowo zinterpretowany. Kanoniczna jego „strata” przejawia się w makrofabule jako model artystyczny sytuacji indywidualnej i konkretno-historycznej, archetypowe „poszukiwanie” przedstawia punktowe linie możliwych rozwiązań fabularnych, a otwarty finał pojawia się po raz pierwszy w miejscu „zysku”. Oczywista modyfikacja uniwersaliów fabularnych, która następuje w toku tego rodzaju wtórnego rozgrywania artystycznych kodów wypowiedzi, może hipotetycznie oznaczać jeden punkt chronologiczny fundamentalnie ważny dla zrozumienia ewolucji białoruskiego narodowego myślenia artystycznego – początek formowania się kolejnego historycznego typu fabuły w literaturze białoruskiej.
У артыкуле здзейснена спроба рэканструявання структурнай праасновы сюжэта Апавядання аб іконніку і залатару – аднаго з самых высокамастацкіх апавяданняў Максіма Багдановіча, у якім хоць і захавана, але істотна перайначана і пераасэнсавана архетыпная трохчленная схема цыклічнага сюжэта. Кананічная для яе “страта” ўвасабляецца ў макрасюжэце як мастацкая мадэль індывідуальнай і канкрэтна-гістарычнай сітуацыі, архетыпны “пошук” уяўляе пункцірныя лініі магчымых сюжэтных рашэнняў, а на месцы “набытка” ўпершыню паўстае адкрыты фінал. Відавочная мадыфікацыя сюжэтных універсалій, якая адбываецца ў ходзе такога кшталту другаснага разыграння мастацкіх кодаў выказвання, гіпатэтычна можа азначаць адзін прынцыпова важны для разумення эвалюцыі беларускага нацыянальнага мастацкага мыслення храналагічны пункт – пачатак фармавання ў беларускай літаратуры яшчэ аднаго гістарычнага тыпу сюжэта.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2022, 22; 219-227
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Готическая эстетика в рассказе Анатолия Козлова «I тады я памёр...»
Estetyka gotycka w opowiadaniu Anatola Kozlova „I tady ja pamior...”
Gothic aesthetics in the story by Anatoly Kozlov “And then I died...”
Autorzy:
Tarasowa, Jelena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118684.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
готическая литература
готическая эстетика
одиночество личности
белорусская литература
Анатолий Козлов
literatura gotycka
estetyka gotycka
samotność jednostki
literatura białoruska
Anatol Kozlov
gothic literature
gothic aesthetics
loneliness of an individual
Belarusian literature
Anatoly Kozlov
Opis:
Готическая литература проявляет большой интерес к природе человеческого страха, его воздействию на психику, на душевные и духовные сферы деятельности личности. Интерес белорусских писателей к необъяснимым явлениям всегда присутствовал в национальной литературе, с новой силой он проявился в конце ХХ века. В творчестве А. Козлова выявилась склонность к мистификации, обилию фольклорных мотивов и образов, к философской рассудительности. Рассказ писателя «I тады я памёр...» – это глубокое размышление о смерти, смысле жизни, о предназначении человека и о таинственном потустороннем мире. Автор показал глубину переживаний личности, ее антропологическое одиночество. Готические элементы в произведении стали тем важным акцентом, который помог писателю актуализировать свое мировидение.
Literaturę gotycką interesuje natura ludzkiego strachu i jej wpływ na psychikę, mentalne i duchowe sfery aktywności człowieka. Pisarze białoruscy od zawsze wykazywali zainteresowanie niewyjaśnionymi zjawiskami, które zintensyfikowało się w końcu XX wieku. Pisarz A. Kozlov stosuje szereg ludowych motywów i obrazów. W jego książkach obecny jest osąd filozoficzny. Opowiadanie „I tady ja pamior...” jest głebokim rozważaniem nad śmiercią, znaczeniem życia, przeznaczeniem człowieka i tajemniczością świata. Autor pokazuje głębiny ludzkiego doświadczenia, jego antropologiczną samotność. Elementy gotyckie obecne w opowiadaniu pomogły pisarzowi zaktualizować jego wizje świata.
Gothic literature is interested in the nature of human fear and its effects on the psyche, on the mental and spiritual sphere of individual activities. Belarusian writers have always shown interest to unexplained phenomena, and it has even become stronger in the late twentieth century. The writer A. Kozlov uses plenty of folk motifs and images. Philosophical judgment is present in his books. The story “And then I died ...” is a profound meditation on death, the meaning of life, the destiny of a man and mysterious world beyond. The author has shown the depth of experience of an individual, his anthropological solitude. Gothic elements in the story become an important focus that helped the writer to actualize his vision of the world.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2020; 249-258
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Театральная версия романа Ольгерда Бахаревича Собаки Европы на сцене Белорусского свободного театра
Wersja teatralna powieści Аlhierda Bacharewicza „Рsy Europy” na scenie Białoruskiego Wolnego Teatru
Theatrical Version of the Novel „Dogs of Europe” by Аlhierd Bacharevich on the Stage of the Belarusian Free Theatre
Autorzy:
Lepishava, Alena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222673.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Belarusian literature
experimental vector of dramaturgy
performative-receptive turn
theatricality”
theory of communication
literatura białoruska
eksperymentalny wektor dramaturgii
zwrot performatywno-receptywny
teatralność”
teoria komunikacji
беларуская літаратура
эксперыментальны вектар драматургіі
перфарматыўна-рэцэптыўны паварот
тэатральнасць”
тэорыя камунікацыі
Opis:
Tematem artykułu jest spektakl Białoruskiego Wolnego Teatru na podstawie powieści Аlhierda Bacharewicza Рsy Europy, którego premiera odbyła się w Mińsku 7 III 2019 r., a następna inscenizacja została zaprezentowana podczas występόw gościnnych w Londynie w marcu 2022 roku. Ten projekt , przygotowany w warunkach motywowanej politycznie relokacji trupy w Kijowie, zamierzamy badać w artykule w kontekście najnowszych praktyk scenicznych o wysokim potencjale performatywnym i receptywnym, co przybliża je do technik medialnych, protestów politycznych. To zaś motywuje wybór metodologii naszych badań. Wykorzystujemy metody teorii komunikacji, badamy zjawisko ,,teatralizacji” życia, a także właściwości dramatu, które można badać w kontekście zwrotu performatywno-receptywnego we współczesnej dramaturgii i teatrze. Naszym zdaniem, wersja teatralna powieści Аlhierda Bacharewicza Рsy Europy na scenie Białoruskiego Wolnego Teatru odpowiada zasadom estetycznym i postawie politycznej teatru. Od momentu powstania w 2005 r. teatr pozycjonował się jako ,,teatr barykady”. Białoruski Wolny Teatr często zwracał się ku bolesnym tematom współczesności, takim jak podziały polityczne i światopoglądowe w społeczeństwie, zagrożenia wojną światową, stłumienie wolności i demokracji na Białorusi w 2020 r., czy inwazja wojsk rosyjskich na terytorium Ukrainy w 2022 roku.
The article focuses on the performance of the Belarusian Free Theatre based on the novel The Dogs of Europe by Аlhierd Bacharevich, which premiered in Minsk on 7.03.2019, and the next stage version was presented during the tour of the collective in London in March 2022. The production, arranged in the conditions of a politically motivated relocation of the troupe in Kiev, is considered in the article in the context of the latest stage practices with high performative-receptive potential, bringing them closer to the techniques of mass media, political protest actions. This determined the methodological basis of the research, which turned to the aesthetic aspects of the theory of communication, the phenomenon of ,,theatricalization” (the focus on visual action presentation) of all spheres of life, as well as to the immanent properties of drama, revealed taking into account the performative turn in modern drama and theatre, which have become adequate artistic statements about the complex relationships within the dyad ,,man ― society”. In the course of the study, it was found that the reception of the novel by Аlhierd Bacharevich was carried out on the stage of the Belarusian Free Theatre in line with the ideological and aesthetic attitudes of the collective, which since its foundation in 2005 has been approving the concept of the ,,barricade theatre”, typologically close to a number of theatrical and dramaturgical projects dedicated to the ,,pain points” of modernity: the demarcation of the world continuum according to political and ideological principles, the threat of a global military conflict and their latest local refractions: the suppression of peaceful protests in Belarus in 2020, the invasion of Russian troops on the territory of Ukraine in 2022.
У цэнтры ўвагі артыкула – спектакль Беларускага свабоднага тэатра паводле рамана Альгерда Бахарэвіча Сабакі Эўропы, прэм’ера якога адбылася ў Мінску 7 III 2019, а наступная сцэнічная версія была прадстаўлена падчас гастроляў калектыву ў Лондане ў сакавіку 2022 года. Пастаноўка, зладжаная ва ўмовах палітычна матываванай рэлакацыі трупы ў Кіеве, разглядаецца ў артыкуле ў кантэксце найноўшых сцэнічных практык, якія адзначаны высокім перформатыўна-рэцэптыўным патэнцыялам, што набліжае іх да прыёмамі масмедыя, акцый палітычнага пратэсту. Гэта абумовіла метадалагічны базіс нашага даследавання, звернутага да эстэтычных аспектаў тэорыі камунікацыі, феномену ,,тэатралізацыі” (то бок скіраванасці да візуальнай экшн-прэзентацыі) усіх сфер жыцця, а таксама да іманентных уласцівасцях драмы, раскрытых з улікам перфарматыўнага павароту ў сучаснай драматургіі і тэатры, якія сталі адэкватнымі мастацкімі выказваннямі аб складаных узаемаадносінах у межах дыяды ,,чалавек – соцыум”. Падчас даследавання высветлілася, што рэцэпцыя рамана А. Бахарэвіча ажыццяўлялася на сцэне Беларускага свабоднага тэатра ў рэчышчы ідэйна-эстэтычных установак калектыву, які сцвярджае з моманту свайго заснавання ў 2005 годзе канцэпцыю ,,тэатра-барыкады”, тыпалагічна блізкую шэрагу тэатральных і драматургічных праектаў, прысвечаных ,,болевым кропкам” сучаснасці: размежаванню сусветнага кантынууму па палітычных і светапоглядных прынцыпах, пагрозе ваеннага канфлікту сусветнага маштабу і іх найноўшым лакальным прыкладам: падаўленню мірных акцый пратэсту ў Беларусі ў 2020 годзе, уводу расійскіх войскаў на тэрыторыю Украіны у 2022 годзе.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2022, 16; 177-194
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies