- Tytuł:
-
„Skarbiec przemożny drogich pamiątek”. Zarys dziejów Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie
‘A considerable treasure of valuable mementoes’. An outline of the history of the Archives of the Polish Province of Dominicans in Krakow - Autorzy:
- Sanak, Marcin
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/783871.pdf
- Data publikacji:
- 2019
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
- Tematy:
-
Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów
archiwum
dominikanie
Polska Prowincja Dominikanów
klasztor Dominikanów w Krakowie
Kraków
Archive of the Polish Dominican Province
archive
Dominicans
Polish Dominican Province
Dominicans monastery in Kraków - Opis:
-
In the Middle Ages, brothers preachers held archival material in trunks and manuscripts of the deceased monks in monastic libraries. The term ‘archivio communi provinciae’ (‘a common provincial archive’) appeared for the first time in the records of the general chapter of the Dominicans in Venice in 1592. The subsequent chapters recommended storing privileges, bulls and trial files in safe places, registering sources for the history of the province and producing inventories of movables and immovables, whose duplicates were to be held in the central provincial archive. Finally, provincial archives were legally established at the general chapter in Rome in 1756. In the 18th century, the Archive of the Polish Province was held in the library of the Krakow monastery dedicated to St Trinity; due to the beatification plans of the Sandomierz martyrs, the general of the order directed that this archive should be catalogued. In the first half of the next century, it was held in a separate room, and thanks to that, it survived the fire of the monastery in 1850. In the following decades the archive was stored in the library again; at the turn of the 20th century, Brother Kazimierz Jucewicz looked after it, and in the second decade of the 20th century, Father Jacek Woroniecki was responsible for arranging and describing it. In 1926, a post of provincial archivist was established, and it was taken up by the following fathers respectively: Fabian Madura, Zygmunt Ogarek, Andrzej Gmurowski, Robert Świętochowski and Efrem Gliński. In 1937, the archive was transferred to a separate room. The fact that a large number of materials from the liquidated monasteries in the South-Eastern Borderlands were placed in Krakow contributed to establishing the Archive of the Polish Dominican Province in its present shape in 1947. After that year, the office of the provincial archivist was held by the following fathers: Robert Świętochowski, Paweł Kielar, Zygmunt Bruno Mazur and Jan Andrzej Spież. Since 2009 Father Ireneusz Wysokiński has been in charge of the archive.
W średniowieczu bracia kaznodzieje przechowywali archiwalia w skrzyniach, a rękopisy po zmarłych zakonnikach w bibliotekach klasztornych. Sformułowanie „archivio communi provinciae” („wspólne archiwum prowincji”) po raz pierwszy pojawiło się w aktach kapituły generalnej dominikanów w Wenecji w 1592 r. Kolejne kapituły polecały braciom bezpieczne przechowywanie przywilejów, bulli i akt procesów, spisywanie źródeł do historii prowincji oraz tworzenie inwentarzy dóbr, których duplikaty miały trafiać do centralnego archiwum prowincji. Ostateczne prawne ustanowienie archiwów prowincji miało miejsce na kapitule generalnej w Rzymie w 1756 r. Archiwum prowincji polskiej w XVIII w. przechowywano w bibliotece konwentu krakowskiego pw. św. Trójcy; w związku z planami beatyfikacji Męczenników Sandomierskich, generał zakonu polecił jego katalogowanie. W pierwszej połowie następnego stulecia mieściło się już w odrębnym pomieszczeniu, dzięki czemu przetrwało pożar klasztoru w 1850 r. W następnych dekadach archiwum ponownie znajdowało się w bibliotece; na przełomie XIX i XX w. opiekował się nim br. Kazimierz Jucewicz, a w drugiej dekadzie XX w. prac porządkowych podjął się o. Jacek Woroniecki OP. W 1926 r. ustanowiono urząd archiwariusza prowincji, który sprawowali kolejno ojcowie: Fabian Madura, Zygmunt Ogarek, Andrzej Gmurowski, Robert Świętochowski i Efrem Gliński. W 1937 r. archiwum zostało przeniesione do odrębnego magazynu. Na powojenne zorganizowanie Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów w obecnym kształcie duży wpływ miało ulokowanie w Krakowie licznych materiałów z likwidowanych klasztorów na Kresach południowo-wschodnich. Urząd archiwisty prowincji od 1946 r. pełnili ojcowie: Robert Świętochowski, Paweł Kielar, Zygmunt Bruno Mazur i Jan Andrzej Spież. Od 2009 r. archiwum kieruje o. Ireneusz Wysokiński OP. - Źródło:
-
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 111; 281-329
0518-3766
2545-3491 - Pojawia się w:
- Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł