- Tytuł:
-
Dorobek badawczy Marka Kwiatkowskiego
Marek Kwiatkowski’s Scholarly Output - Autorzy:
- Mączyński, Ryszard
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/16032717.pdf
- Data publikacji:
- 2019
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
- Tematy:
-
Marek Kwiatkowski
Szymon Bogumił Zug
Stanisław August
Łazienki królewskie w Warszawie
Architektura mieszkaniowa w Warszawie
Stanislaus Augustus
the Royal Łazienki in Warsaw
Residential Architecture in Warsaw - Opis:
-
Gromadzony przez ponad półwiecze dorobek badawczy Marka Kwiatkowskiego (1930-2016) jest bardzo obszerny, liczy ponad 250 pozycji – artykułów i monografii, zarówno naukowych, jak też popularnonaukowych. Jedna z ostatnich wydanych przezeń książek została zatytułowana: Moja pasja – architektura. Fakty, hipotezy (2012). Tytuł zdaje się znaczący, gdyż rzeczywiście w jego pisarstwie zagadnienia architektoniczne dominowały w sposób bezwzględny. To niewątpliwie efekt przymiarek z czasów młodzieńczych do podjęcia w przyszłości – co nigdy się ostatecznie nie urzeczywistniło – zawodu architekta projektanta. Spośród wielu możliwych zagadnień architektonicznych najbliższa mu była epoka panowania Stanisława Augusta. W tym przypadku oddziałała siła inspirująca promotora – profesora Stanisława Lorentza, który bardzo skutecznie szczepił swoim uczniom własną predylekcję do architektury Rzeczypospolitej XVIII wieku. Innym czynnikiem, również mającym doniosły wpływ, stało się piastowane stanowisko – najpierw kuratora, a następnie dyrektora Łazienek Królewskich w Warszawie – jednej z najwspanialszych zabytkowych rezydencji owej epoki.
Zagadnienia węzłowe, tematy, które w swych poszukiwaniach badawczych podejmował Marek Kwiatkowskich objęły trzy zasadnicze kręgi: poczynania artystyczne monarchy – Stanisława Augusta (zwłaszcza w odniesieniu do Łazienek oraz Zamku Królewskiego); architekturę Warszawy i Mazowsza (choć te granice terytorialne bywały niejednokrotnie przekraczane, sięgając po Wielkopolskę czy aż po Kresy Wschodnie); a także postacie architektów, twórców klasycystycznych budowli zarówno z czasów stanisławowskich, jak i z doby Królestwa Polskiego.
Do najznakomitszych osiągnięć Marka Kwiatkowskiego należy zaliczyć cztery jego autorskie książki. Najstarsza z nich – Szymon Bogumił Zug, architekt polskiego klasycyzmu (1971) – przyniosła obszerne opracowanie życia i dokonań jednego z najbardziej oryginalnych twórców doby Oświecenia: Rozprawa Stanisław August król-architekt (1983) po raz pierwszy w polskim piśmiennictwie ujęła wszystko to, co w zakresie architektury – i tej zrealizowanej, i tej pozostawionej w licznych projektach – powstało w kręgu monarchy, z jego inicjatywy, z jego funduszy. Pokłosiem wielu lat prowadzonych badań szczegółowych stała się monumentalna edycja Architektura mieszkaniowa Warszawy. Od potopu szwedzkiego do powstania listopadowego (1989), gdzie nakreślona została szeroka panorama stołecznego budownictwa – pałaców i kamienic – w okresie prawie dwóch stuleci. Podsumowaniem zaś dociekań nad prywatną siedzibą króla Stanisława Augusta jest Wielka księga Łazienek (2000), będąca obszerną monografią tej pałacowo-ogrodowej rezydencji. Z pewnością publikacje owe trwać będą przez następne dekady jako najszlachetniejsza – i ciągle żywa – klasyka polskiej historii sztuki.
The research output of Marek Kwiatkowski (1930-2016) collected for over 50 years is extensive, containing over 250 items: papers and monographs, these strictly academic as well as addressed to the general public. One of the last books he published was titled Moja pasja – architektura. Fakty, hipotezy [Architecture – My Passion. Facts, Hypotheses] (2012). The title was meaningful, since architectural issues dominated his writing. This must have resulted from Kwiatkowski’s youthful attempts, never actually materialized, to become an architect. Among the multitude of potential architectural questions it was the period of King Stanislaus Augustus that he was most fond of. For this to happen he must have been strongly inspired by his thesis supervisor Prof. Stanisław Lorentz who effectively instilled predilection for the architecture of the Polish-Lithuanian Commonwealth of the 18th century in his students. Another factor of major importance in this respect was Kwiatkowski’s career: he first became Curator, and subsequently Director of the Royal Łazienki in Warsaw, one of the grandest historic residences of the period. The key issues that were topics of Marek Kwiatkowski’s research covered three major fields: King Stanislaus Augustus’ artistic endeavours (particularly with respect to the Łazienki and the Royal Castle); architecture of Warsaw and Mazovia (though territorial boundaries were sometimes extended reaching as far as Greater Poland or Eastern Borderlands); as well as architects, authors of Neo-Classicist buildings from King Stanislaus Augustus’ period and the era of the Kingdom of Poland. Among the most prominent accomplishments of Marek Kwiatkowski four books he authored should be ranked. The oldest of them: Szymon Bogumił Zug, architekt polskiego klasycyzmu [Szymon Bogumił Zuch, Architect of Polish Neo-Classicism] (1971), yielded an extensive study of the life and accomplishments of one of the most remarkable artists of the Enlightenment: Stanisław August król-architekt [King-Architect Stanislaus Augustus] (1983) was the first study in Polish literature which encompassed everything that was created in architecture within the King’s circle, both the raised structures, and those left in different designs, created at his instigation and with his funding. Moreover, Kwiatkowski’s long-standing detailed research led to the monumental publication Architektura mieszkaniowa Warszawy. Od potopu szwedzkiego do powstania listopadowego [Residential Architecture in Warsaw. From the Swedish Deluge to November Uprising] (1989), showing a wide spectrum of Warsaw’s buildings: palaces and tenement houses spanning two centuries. Finally, the research into the private residence of King Stanislaus Augustus climaxed in the Wielka księga Łazienek [Grand Book of the Łazienki](2000), an extensive monograph on the splendid palace residence in the garden. These publications shall remain most noble and continuously topical Polish art history classics for decades to come. - Źródło:
-
Biuletyn Historii Sztuki; 2019, 81, 3; 529-542
0006-3967
2719-4612 - Pojawia się w:
- Biuletyn Historii Sztuki
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł