- Tytuł:
-
Miniatura przedstawiająca Matkę Boską Apokaliptyczną z Mszału kolegiaty kieleckiej
The Miniature Presenting Apocalyptic Holy Mother from Collegiate Missal of Kielce - Autorzy:
- Ptak, Matylda
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1953687.pdf
- Data publikacji:
- 2005
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
gotyckie małopolskie malarstwo miniaturowe
kolegiata kielecka
mszał
Matka Boska Apokaliptyczna
Mistrz Pontyfikatu biskupa Fryderyka Jagiellończyka
gothic małopolski miniature painting
Collegiate of Kielce
Missal
Apoliptical Madonna
Pontifical Master of bishop Fryderyk Jagiellończyk - Opis:
-
Miniatura z przedstawieniem Matki Boskiej z Dzieciątkiem na półksiężycu (wym.: 7 cm wys. X 6,5 cm szer.) znajduje się na 326 karcie Mszału kolegiaty kieleckiej (ob. przech. w Skarbcu katedralnym w Kielcach). Czas powstania iluminacji wyznacza się na koniec XV wieku, natomiast autorstwo przypisuje się krakowskiemu Mistrzowi Pontyfikału biskupa Fryderyka Jagiellończyka. Miniatura pod względem artystycznym i ikonograficznym jest bardzo cennym zabytkiem. Została włączona w ramy nurtu graficznego występującego w gotyckim małopolskim malarstwie książkowym w latach 1490 – 1505. Dostrzega się w niej wpływy drzeworytów południowoniemieckich końca XV wieku. Świadczy o tym zaczerpnięty stamtąd przez iluminatora charakterystyczny kanon postaci oraz technika pracy Mistrza, w której ujawniają się znamiona grafiki.
Iluminacja z Mszału kolegiaty kieleckiej zwraca uwagę interesującą koncepcją ikonograficzną. Atrybutem pozwalającym zidentyfikować kielecką Madonnę jako Apokaliptyczną jest znajdujący się u Jej stóp półksiężyc. Od klasycznych całopostaciowych przedstawień odróżnia ją ujęcie w półfigurze. Jest ona jednocześnie przykładem redukcji atrybutów – występuje tu jedynie półksiężyc, brak natomiast mandorli słonecznej oraz korony na głowie. Konwencja obrazowa półpostaci Matki Boskiej z Dzieciątkiem znana i stosowana była w niemieckiej grafice XV wieku. Taka formuła ikonograficzna rozpowszechniona przez grafikę zyskała popularność krakowskim drzeworytnictwie połowy XVI wieku.
The miniature depicting Holy Mother and Child upon a c re scen t (measures: 7cm height x 6,5 cm width) is situated on a 326th sheet of a Collegiate Missal of Kielce (currently held in the Vault of a Kielce cathedral, bereft of signature). The illumination dates back to the end o f XV century, and the authorship is being attributed to a krakovian Pontifical Master of bishop Fryderyk Jagiellończyk. The miniature its elf is a very valuable artifact by both artistical and iconographical means. It was attached to the graphical trend, characteristic of g othic book painting widely spread in Małopolska in the period 1490-1505. It also displays a vast influence of south-german woodcut o f the end of XV century. This influence can be observed in (the archetypical characters and) the technique of the Master used by the illuminator, which emphasize the very traits of a graphic medium. Collegiate Missal of Kielce miniature, draws attention due to it’s interesting iconographical concept. The key to the recognition of Madonna of Kielce as Ap ocaliptical, is a crescent lying by Her feet. The „half-figure ” frame technique of presentation used here differs from a classical wholefigure ’ative, and in the same time is an example of reduction of a tributes - we can see only a crescent, without glorious beams of light nor a crown on Her head. This „half-figure” painting convention used in Holy Mother and Child upon a crescent, had been known and widely used in german graphics of the XV century. Such iconographic form widespread by graphic has gained a great popularity especially in krakovian woodcut of the 1-st. period of XV century. - Źródło:
-
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 4; 113-130
0035-7707 - Pojawia się w:
- Roczniki Humanistyczne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł