- Tytuł:
- „Leporis vero si novellae…”, czyli o powiązaniu medycyny i sztuki kulinarnej w "De observatione ciborum" Antimusa
- Autorzy:
- Rzeźnicka, Zofia
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2158070.pdf
- Data publikacji:
- 2022-03-15
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
- Tematy:
-
historia literatury medycznej
historia dietetyki
historia pożywienia
Anthimus
Antimus
De observatione ciborum
Bizancjum
medycyna
pożywienie
history of medical literature
history of dietetics
food history
Byzantium
medicine
food - Opis:
-
Artykuł poświęcony jest analizie początkowego fragmentu receptury na potrawę z zająca („Leporis vero si novellae…”) zachowanej w bizantyńskim traktacie medycznym De observatione ciborum autorstwa Antimusa (V/VI w. n.e.). We wstępie autorka dowodzi, że dzieło to zostało napisane zgodnie z antyczną tradycją medyczną. Wskazuje też na jego specyfikę zaznaczając, że dotyczy ono pożywienia typowego ludów spoza obszaru basenu Morza Śródziemnego. Nadto zaznacza, że skoro traktat został dedykowany władcy Franków, Teuderykowi, zawiera on przede wszystkim dane na temat diety wyższych warstw społecznych. Jako przykład odzwierciedlający wysoki status społeczny Teuderyka autorka przytacza przepis na danie z zająca. Zasadnicza część studium obejmuje analizę początkowej części wspomnianej receptury. Autorka proponuje rekonstrukcję technologii kulinarnej, która mogła być stosowana podczas przygotowywania mięsa młodego zająca w oparciu o dane zawarte w dziele Antimusa oraz literaturze źródłowej z zakresu ars medica (pisma Galena [II/III w. n.e.], Orybazjusza [IV w. n.e.] i Aecjusza z Amidy [VI w. n.e.]) oraz ars coquinaria (praca Archestratosa z Geli [IV w. p.n.e.], traktat De re coquinaria [IV w. n.e.]). Analiza porównawcza materiału źródłowego wskazuje na kompetencje Antimusa w zakresie dietetyki, a także uwypukla zależność antycznej/bizantyńskiej medycyny i sztuki kulinarnej. Dodatkowo tekst ukazuje wartość traktatów medycznych w badaniach nad historią życia codziennego.
The present study scrutinizes the initial part of the recipe considering culinary preparation of hare meat (reading: „Leporis vero si novellae…”), from a Byzantine medical treatise De observatione ciborum by Anthimus (5th/6th c. AD). The first part of the article proves that the work was written in accordance with the ancient materia medica. The author emphasises the specific character of the said work, as it discusses foodstuffs typical for non-Mediterranean peoples. Moreover, she highlights that since treatise was dedicated to Theuderic, the ruler of the Franks it contains mainly information on food served at the royal court. As an example showing Theuderic's high social status a recipe for hare meat is given. In the main part of the study the author analyses the initial passage of the said formula. On the basis of Anthimus' treatise as well as medical (works by Galen [2nd/3rd c. AD], Oribasius [4th c. AD], Aetius of Amida [6th c. AD]) and culinary (a poem by Archestratos of Gela [4th c. BC], De re coquinaria [4th c. AD]) sources she proposes a reconstruction of culinary technology which might have been recommended by Anthimus in preparing the examined dish. The comparative analysis of the above source material confirms Anthimus’ competences in the field of dietetics as well as a close connection between ancient/Byzantine medicine and culinary art. Furthermore, it proves that medical treatises are useful in the research on the history of everyday life. - Źródło:
-
Vox Patrum; 2022, 81; 91-110
0860-9411
2719-3586 - Pojawia się w:
- Vox Patrum
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł