Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "XVIII w." wg kryterium: Temat


Tytuł:
Stan religijno-moralny parafii rzymskokatolickiej w Szadku w drugiej połowie XVIII wieku – życie sakramentalne, kult Boży, zwyczaje nieakceptowane przez Kościół
Religious and moral state of the roman-catholic parish in Szadek in the second half of the 18th century
Autorzy:
Rulka, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19064524.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
parafia szadkowska
życie religijne
XVIII w.
Szadek parish
religious life
18th century
Opis:
Stan religijno-moralny osób należących do parafii rzymskokatolickiej w Szadku w drugiej połowie XVIII w. uzależniony był w dużej mierze od przyjmowania przez nich sakramentów. Regularnie parafianie przyjmowali: chrzest, pokutę i Komunię świętą (przede wszystkim wielkanocną), małżeństwo oraz sakrament chorych; tylko niektórzy parafianie otrzymali sakrament bierzmowania; jedynie trzech mężczyzn z parafii Szadek przyjęło w XVIII w. sakrament kapłaństwa. Kult Boży w parafii Szadkowskiej sprawowany był z udziałem parafian przede wszystkim w niedziele i święta kościelne, których do 1775 r. w kalendarzu liturgicznym archidiecezji gnieźnieńskiej, do której należała parafia Szadek, było czterdzieści, a aktualnie ich liczba została zredukowana do szesnastu. Szczególna cześć oddawana była Trójcy Przenajświętszej, Synowi Bożemu Jezusowi Chrystusowi i Duchowi Świętemu. Żywy był także kult maryjny, który wyrażał się w obchodzeniu świąt maryjnych, otaczaniu czcią istniejących w kościele parafialnym ołtarzy oraz obrazów poświęconych Najświętszej Maryi Pannie. Spośród świętych w świadomości wiernych najtrwalej zapisywali się ci, którzy mieli w kalendarzu liturgicznym Kościoła wyznaczone uroczyście obchodzone święta, a także swoje ołtarze czy obrazy w kościele parafialnym. Kult Boży wyrażał się także w sprawowanych w tym czasie nabożeństwach specjalnych. W Szadku odprawiane było czterdziestogodzinne nabożeństwo; tzw. suche dni (dni kwartalne), zwyczajowo dni zebrań bractw i cechów; a także tzw. dni krzyżowe, obchodzone wiosną jako dni modlitwy błagalnej o urodzaj i zachowanie od klęsk żywiołowych. Do zwyczajów i obrzędów zwalczanych przez Kościół należały: publiczne biczowania się, stypy pogrzebowe (tzw. Boże obiady), rzucanie owsem w uroczystość św. Szczepana, dyngusy w drugi dzień Wielkanocy, sobótka, obiaty (wystawianie pożywania dla zmarłych).
The religious and moral state of persons belonging to the Roman-catholic parish in Szadek in the second half of the 18th century was largely defined by their sacramental life. The sacraments that the parishioners received regularly were Baptism, Penance, Eucharist (mainly at Easter), Matrimony and Anointing of the Sick; only some of them received Confirmation, and only three Szadek parishioners received Holy Orders in the 18th century. The worship of God with the participation of the parishioners was mainly practiced on Sundays and Church holidays. Before 1775, the liturgical calendar of Gniezno Archdiocese, to which Szadek parish belonged, contained 40 holidays. The parishioners worshipped The Holy Trinity, the God’s Son Jesus Christ and the Holy Spirit. The cult of the Blessed Virgin Mary was also very popular, which was demonstrated by celebration of holidays and worship of altars and paintings dedicated to the Mother of God. The Saints who enjoyed special veneration were those who had special celebration days in the liturgical calendar, and altars or paintings in the parish church. Also, numerous special services were held, such as a 40-hour service or prayers for good harvest and delivering from natural disasters. There were some popular practices that were not accepted and fought by the Church, such as public flagellations or leaving food for the dead.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2016, 16; 7-29
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ludność Pleszewa w latach 1751–1793 w świetle ksiąg metrykalnych
The population of the city of Pleszew in the years 1751–1793 in the light of birth certificate registers
Autorzy:
Makowski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164836.pdf
Data publikacji:
2018-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Pleszew
demografia
XVIII w.
księga metrykalna
miasto
demography
18th century
birth certificate register
city
Opis:
The text is an attempt at analysing the natural movement of Pleszew’s population in 1751–1793. The research has been based on birth certificate registers as well as city records from the time in question which provide collective information on the demographic phenomena at work. The article presents the vital statistics of the population of the town of Pleszew in 1751– –1793. The source materials were birth certificate registers from Pleszew parish and city records. In order to analyze the collected material it was imperative to assess the value of the research sources. The results indicate that the birth certificate registers were carefully maintained and in accordance with the prevailing rules but with short breaks in the registration. An analysis of marriages has shown that the most popular months for concluding this sacrament were January and February. The article also discusses the influx of German population in the vicinity of Pleszew and its consequences. The author draws attention to the accumulation of marriage vows in January and February, the consequence of which was the highest number of births between January and March. Comments are provided on the issue of naming. The mortality rate in the population has been analyzed. This article attempts to present the fate of selected Pleszew families in order to prove that vital records also allow to reconstruct family trees. To further study this issue, however, the scope of the source needs to be broadened.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2018, 1 (16); 30-55
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Carl Ferdinand von Wolfsburg i Hans Gottlieb von Bressler – wrocławscy malarze na porcelanie doby baroku
Carl Ferdinand von Wolfsburg and Hans Gottlieb von Bressler – Baroque Hausmalers from Wrocław
Autorzy:
Żernik, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/168170.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
porcelana
barok
hausmaler
malarz domowy
Wrocław
Śląsk
XVIII w.
porcelain
Baroque
home painter
Silesia
18th century
Opis:
Carl Ferdinand von Wolfsburg i Hans Gottlieb von Bressler byli dekoratorami porcelany, którzy tworzyli we Wrocławiu w 1 poł. XVIII wieku. Obaj byli uczniami Ignaza Bottengrubera i obaj byli hausmalerami-amatorami. Karl Ferdinand von Wolfsburg (1696–1764) był wrocławskim szlachcicem, prawnikiem, piastował różne funkcje we władzach miejskich. Poza działalnością publiczną jego największą pasją było dekorowanie porcelany. Jego dzieła przechowywane są obecnie w muzeach w Nowym Jorku, Seattle, Toronto, Wiedniu, Dreźnie oraz w kolekcjach prywatnych. Był utalentowanym artystą, ale jego styl pozostał pod dużym wpływem Bottengrubera. Hans Gottlieb von Bressler (1705–1777) także należał do znanego wrocławskiego rodu szlacheckiego, mocno związanego z działalnością publiczną i polityczną. Mimo sporego talentu, artysta porzucił swoją pasję właśnie na rzecz rodziny i pracy we władzach miasta – przez ponad dekadę był nadburmistrzem Wrocławia. Jego dzieła podziwiać można w muzeach w Nowym Jorku, Jacksonville, Toronto, Hamburgu, Lipsku, Londynie, Stuttgarcie oraz prywatnych kolekcjach.
Both Karl Ferdinand von Wolfsburg and Hans Gottlieb von Bressler were porcelain decorators who worked in Wroclaw in the first half of the 18th century. Both were Ignaz Bottengruber’s students, and both were hausmaler-amateurs. Karl Ferdinand von Wolfsburg (1696–1764) was a nobleman, lawyer, who held various positions in city magistrate. Apart from his public activities, his greatest passion was decorating porcelain. His works are now kept in museums in New York, Seattle, Toronto, Vienna, Dresden, and in private collections. He was a very talented artist, but his style seems to be strongly influenced by Bottengruber works. Hans Gottlieb von Bressler (1705–1777) also belonged to the well-known in Wrocław noble family, strongly associated with the public and political city life. In spite of his big talent he abandoned his passion for the family life and work in the local government – for more than a decade he was the Supreme Burgomaster of Wroclaw. His works can be admired in museums in New York, Jacksonville, Toronto, Hamburg, Leipzig, London, Stuttgart and in private collections.
Źródło:
Szkło i Ceramika; 2016, R. 67, nr 2, 2; 20-23
0039-8144
Pojawia się w:
Szkło i Ceramika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Los caminos del bien y del mal en la pintura novohispana, siglo XVIII
The paths of good and evil in the 18th-century painting of the New Spain
Ścieżka dobra i zła w malarstwie nowohiszpańskim w XVIII wieku
Autorzy:
von Wobeser, Gisela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1837342.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Colonial painting
New Spain
18th century
religious iconography
malarstwo kolonialne
Nowa Hiszpania
XVIII w.
ikonografia religijna
Opis:
The Catholic Church propagated the idea of the existence of two paths, that of good and that of evil, through images, so that the faithful would regulate their conduct based on the teaching they contained. The path of good, which was ethically recommended, led to heaven. It was called “the path of thorns” because it was of renouncing earthly goods and satisfactions in favour of suff ering. The path of evil, presided by the demon, led to hell. It was called “the path of roses” because it was pleasant. In him amusements prevailed, the good life and the enjoyment of sensory pleasures.
Kościół Katolicki poprzez obrazy propagował ideę istnienia dwóch ścieżek, dobra i zła, tak aby wierni mogli kształtować swoje postępowanie na podstawie zawartego w nich nauczania. Droga dobra, która była polecana pod względem etycznym, prowadziła do nieba. Nazywano ją „ścieżką cierni”, ponieważ oznaczała wyrzeczenie się ziemskich dóbr i satysfakcji, i oddanie się cierpieniom. Ścieżka zła, której przewodniczył demon, prowadziła do piekła. Nazywano ją „ścieżką róż”, ponieważ była przyjemna. Panowały na niej rozrywki, radosne życie i cieszenie się zmysłowymi przyjemnościami.
Źródło:
Sztuka Ameryki Łacińskiej; 2020, 10; 101-121
2299-260X
Pojawia się w:
Sztuka Ameryki Łacińskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O poziomie życia w mieście prywatnym doby stanisławowskiej na przykładzie Siemiatycz – wizja właścicielki miasta Anny Jabłonowskiej
About the standard of living in a private town of the Stanislaus Augustus era – Siemiatycze town case
Autorzy:
Schmidt, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953270.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
18th century
Anna Jabłonowska of Sapieha
private towns
Podlasie
XVIII w.
Siemiatycze
Anna z Sapiehów Jabłonowska
miasta prywatne
Opis:
Niniejszy artykuł przedstawia wyniki badań nad poziomem życia w Siemiatyczach należących do księżnej Anny Jabłonowskiej. Omówiono kolejno sprawę warunków zdrowotnych, sanitarnych, problem zapewnienia bezpieczeństwa w mieście, a także poziomu zamożności siemiatyczan. Dokonano analizy stworzonych przez Annę Jabłonowską Ustaw powszechnych dla dóbr moich rządców. Znajdujące się tam artykuły wskazują, że miała ona świadomość konieczności poprawy warunków bytowych poddanych. Chciała to osiągnąć m.in. przez wprowadzenie przepisów porządkowych i zatrudnienie odpowiednich służb sanitarnych.
The article depicts the results of research on the standard of living in Siemiatycze – duchess Anna Jabłonowska’s estate. The author discusses health and sanitary conditions, safety issues, and Siematycze residents’ financial status. Common Statutes for my administrators’ estates drafted by Anna Jabłonowska have been analyzed herein. The clauses contained in this document confirmthat she was aware of the necessity to improve her subjects’ living conditions. She wanted to achieve this goal by introducing disciplinary provisions and employing relevant sanitary services, among other things.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2017, 25
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Канты XVIII стагоддзя як помнікі беларускага пісьменства
Kants of the XVIIIth century as monuments of Belarusian writing
Kanty XVIII wieku jako zabytkі piśmiennictwa białoruskiego
Autorzy:
Svistunova, Maryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430805.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
kant
psalm
Кuranty
history of the Belarusian literary language
18th century
historia białoruskiego języka literackiego
XVIII w.
кант
псалма
Куранты
гісторыя беларускай літаратурнай мовы
XVIII ст.
Opis:
The article is dedicated to the identification of the problems that arise during the linguistic study of poems-songs known as kants. Kants and psalms, as one of their varieties, were widespread in Belarusian lands in the XVIIth–XVIIIth centuries and are known in modern times as part of various manuscript collections. The article states that scientific attention to kants is manifested primarily by musicologists and literary scholars, and the linguistic study of kants is very limited. A comparison of the publication of the texts of individual kants from the Kouranty collection of 1733 is made, some observations on the language of these kants are given, on the basis of which the main problems of the linguistic study of such works are outlined. It is claimed that Belarusian-language kants as popular original author's works of the XVIIIth century are a striking example of the use of the Belarusian language in written form and violate the stereotyped opinion about its decline during this period.
Artykuł poświęcony jest wykrywaniu problemów, pojawiających się podczas językoznawczych badań pieśni wierszowanych, znanych jako kanty. Kanty, a także psalmy, będące jedną z form kantów, były szeroko rozpowszechnione na terenach białoruskich w XVII–XVIII w. i obecnie znane są z występowania w składzie zbiorów rękopiśmiennych. W artykule konstatuje się, że zainteresowanie naukowe kantami ma miejsce przede wszystkim wśród badaczy muzyki i literatury, językoznawcze zaś badania są mocno ograniczone. Porównano publikacje tekstów poszczególnych kantów ze zbioru Кuranty 1733 r., podano niektóre obserwacje nad ich językiem i w oparciu o to określono główne problemy językoznawczego badania takich utworów. Ponadto stwierdzono, że białoruskojęzyczne kanty jako popularne oryginalne utwory autorskie XVIII w. są przykładem stosowania języka białoruskiego w formie pisemnej i zmieniają stereotypowy pogląd o jego upadku w tym okresie.
Артыкул прысвечаны выяўленню праблем, што ўзнікаюць пры мовазнаўчым вывучэнні вершаў-песняў, вядомых пад назвай канты. Канты і псалмы, як адна з іх разнавіднасцей, шырока бытавалі на беларускіх землях у XVII–XVIII стст. і вядомыя сёння ў складзе розных рукапісных зборнікаў. У артыкуле канстатуецца, што навуковая ўвага да кантаў праяўляецца найперш з боку музыказнаўцаў і літаратуразнаўцаў, мовазнаўчае вывучэнне кантаў вельмі абмежаванае. Зроблена параўнанне публікацыі тэкстаў асобных кантаў са зборніка Куранты 1733 г., пададзены некаторыя назіранні над мовай гэтых кантаў, на падставе чаго акрэсліваюцца асноўныя праблемы мовазнаўчага вывучэння такіх твораў. Сцвярджаецца, што беларускамоўныя канты як папулярныя арыгінальныя аўтарскія творы XVIII ст. з’яўляюцца яркім прыкладам ужывання беларускай мовы ў пісьмовай форме і парушаюць стэрэатыпнае меркаванне пра яе заняпад у гэты перыяд.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2023, 23; 259-275
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Górnictwo triasowych rud żelaza w Księstwie Siewierskim w XVIII wieku
Triassic iron ores mining in the Duchy of Siewierz in the 18th century
Autorzy:
Wójcik, Andrzej J.
Siembab, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048430.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
złoże rudy żelaza
eksploatacja górnicza
Księstwo Siewierskie
XVIII w.
iron ore deposit
mining exploitation
Duchy of Siewierz
18th century
Opis:
Poszukiwania a następnie wydobycie rudy żelaza były czynnościami, które znane były nielicznym specjalistom. Górnicy eksploatowali rudę występującą w skałach triasowych obecnych na terenie Księstwa Siewierskiego. Złoża te były znane od wieków i dostarczały surowca do działających na tym terenie fryszerek i hut żelaza. W XVIII w. nastąpił zdecydowany rozwój górnictwa rud żelaza, co było związane z wprowadzaniem nowych metod przetwórstwa hutniczego, a także wykorzystywania węgla kamiennego do procesów hutniczych.
The exploration and extraction of iron ore were known to few specialists. The miners exploited the ore found in the Triassic rocks, in the Duchy of Siewierz. These deposits have been known for centuries and supplied raw material to the fryers and ironworks operating in this area. In the 18th century iron ore mining significantly developed, which was related to the introduction of new metallurgical processing methods, as well as the use of hard coal in metallurgical processes.
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2020, Vol. 6; 115-124
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katalog toruńskiego księgarza Samuela Janssona Möllera z 1738 roku w zbiorach Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie
Catalogue of the Toruń bookseller Samuel Jansson Möller from 1738 in the Collection of the Cathedral Library in Gniezno
Autorzy:
Imańska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/784088.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Jansson Möller Samuel
księgarstwo
katalog księgarski
Toruń
XVIII w.
Biblioteka Katedralna w Gnieźnie
bookselling
book catalogue
18th century
Cathedral Library in Gniezno
Opis:
The article presents the book range of Samuel Jansson Möller, a bookseller operating in Toruń in the first half of the 18th century. The basis for its presentation was a book catalogue from 1738, included in the collection of the Cathedral Library in Gniezno. Jansson Möller became involved with Toruń around 1725, when he took position in a thriving bookstore of Jan Christian Laurer, which, after his employer’s death and at the request of the widow, was run by Möller until his own death around 1751 The catalogue contains nearly 1600 items, more than half of which were published in the 17th century, 35% came from the first decades of the 18th century and the rest were 16th century prints, which proves that the bookseller merchandised used books as well as new publications. In many respects, the analysed catalogue demonstrated that Jansson’s activity reflected that of his predecessor and another Toruń bookseller of that period, Jan Fryderyk Hauenstein. Over 20% of the books in his catalogue were polonica, including many publications in Polish. Although the ruling and intellectual elites of the city at that time were mainly Protestants, Jansson also addressed his offer to Catholics, which shows that the Catholic community had to show interest in books to a comparable extent to the Protestant one.
W artykule zaprezentowana została oferta księgarska Samuela Janssona Möllera, księgarza działającego w Toruniu w pierwszej połowie XVIII wieku. Podstawą do jej przedstawienia był katalog księgarski z 1738 roku, znajdujący się w zbiorach Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie. Jansson Möller związał się z Toruniem ok. 1725 roku, zatrudniając się w prężnie działającej księgarni Jana Chrystiana Laurera, po którego śmierci na prośbę wdowy prowadził ją dalej do ok. 1751 roku, kiedy zmarł. W katalogu zostało wykazanych prawie 1600 pozycji, z czego ponad połowa to książki wydane w XVII wieku, 35% pochodziło z pierwszych dekad XVIII stulecia, a pozostałe to druki XVI-wieczne, co dowodzi, że księgarz na równi z nowymi wydawnictwami handlował książką używaną. Pod wieloma względami analizowany katalog pokazywał, że Jansson działalnością nawiązywał do swego poprzednika i innego księgarza toruńskiego tego okresu, Jana Fryderyka Hauensteina. W katalogu ponad 20% książek stanowiły polonika, w tym sporo pozycji polskojęzycznych. Mimo że elity rządzące i intelektualne miasta to w tamtym czasie głównie protestanci, Jansson zwracał się ze swą ofertą także do katolików, co pokazuje, że społeczność katolicka musiała wykazywać zainteresowanie książkami w porównywalnym stopniu, co protestancka.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2020, 113; 205-220
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czeladź dworska i ludzie służący. Nazwy osób związanych z funkcjonowaniem gospodarstwa w XVIII-wiecznych inwentarzach z Wielkopolski
Courtly servants and people serving. The names of people associated with the operation of the farm in the eighteenth-century inventories of Greater Poland
Autorzy:
Osowski, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971473.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialektologia
historia języka
nazwy osób
słownictwo
Wielkopolska
XVIII w.
dialectology
history of language
terms for people
lexis
Greater Poland
18th century
Opis:
The article differentially analyses the collected vocabulary. For this purpose, data from historical dictionaries is used, as well as available studies based on the same material - regional official texts. The material gathered distinguishes the names of: 1) persons working on farms, 2) people working in courts for their inhabitants, 3) people working on their master’s estate, but not engaged in agricultural activities, 4) young people apprenticed to a trade.
Artykuł analizuje zebrane słownictwo pod kątem dyferencyjnym. W tym celu wykorzystano dane słowników historycznych oraz dostępnych opracowań bazujących na analogicznym materiale – regionalnych tekstach urzędowych. W zgromadzonym materiale wyróżniono nazwy: 1) osób pracujących w gospodarstwie, 2) osób pracujących w budynku dworskim na rzecz jego mieszkańców, 3) osób pracujących w dobrach swego pana, ale niewykonujących zajęć rolniczych, 4) młodych osób przyuczanych do zawodu.
Źródło:
Gwary Dziś; 2016, 8; 167-174
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metody terapeutyczne stosowane w medycynie nowożytnej na terenach Rzeczypospolitej w XVII i XVIII w. w kontekście charakterystyki wykorzystanych źródeł
Therapeutic Methods Used in Modern Medicine in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th and 18th Centuries. The Characteristics and Context of the Source Material.
Autorzy:
Węglorz, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081041.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
early modern medicine
history of medicine
17th century
18th century
medycyna nowożytna
historia lecznictwa
historia medycyny
XVII w.
XVIII w.
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:
Early modern medicine knew thousands of medicines and possible treatments that could be found in guidebooks, medical dissertations, herbaria, and dispensaries. The article presents the characteristics of the basic sources of the history of medicine, as well as their specificity and the range of information they provide. The aim is to show possible source selection method in an attempt to describe a real picture of the therapeutic methods most commonly used by the official medicine in Polish-Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2018, 48; 95-109
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie i działalność Macieja Szczepańskiego (1746–1825) w Warszawie
Life and activities of Maciej Szczepański (1746–1825) in Warsaw
Autorzy:
Pietrucha, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154690.pdf
Data publikacji:
2022-05-27
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Maciej Szczepański (1746–1825)
Warsaw
18th century
bookselling
bookbinding
book catalogs
press announcements
Warszawa
XVIII w.
księgarstwo
introligatorstwo
katalogi księgarskie
anonse prasowe
Opis:
Maciej Szczepański was one of the most outstanding Polish booksellers of the Enlightenment period, who conducted his activity in Warsaw in the years 1779–1825. He was a bookbinder, bookseller and publisher. He contributed to the propagation of the book among a wide audience, conducting various advertisements in the Warsaw press and publishing catalogs of Polish and foreign books. M. Szczepański also took an active part in the social, political and cultural life of Warsaw. Szczepański was a well-known and respected citizen of the city of Warsaw.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2022, 1; 55-78
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Napady zbrojne i walki o Łęczycę oraz zniszczenia wojenne miasta w latach 1294–1945
Armed steps, fights for Leczyca and war destructions in the years 1294–1945
Autorzy:
Stolarczyk, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1381531.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
Łęczyca
Tum
straty materialne
straty ludnościowe
średniowiecze
XVII w.
XVIII w.
XX w.
Leczyca
material losses
population losses
Middle Ages
17th century
18th century
20th century
Opis:
Łęczyca na przestrzeni wieków była zdobywana i czasami niszczona niemal w 100% (głównie w czasie wojen ze Szwecją w XVII i XVIII w.). Sprawcami tego były zarówno wojska obce, jak i polskie. W 1294 r. Litwini dokonali zniszczeń w Tumie, związanym wtedy organicznie z Łęczycą, natomiast pierwszych poważnych strat materialnych i ludnościowych miasto doznało wskutek najazdu krzyżackiego we wrześniu 1331 r. Ostatnie straty, głównie materialne, Łęczyca poniosła w styczniu 1945 r., kiedy to wycofujący się z miasta Niemcy zniszczyli kilka budynków użyteczności publicznej.
Over the centuries, Łęczyca was conquered and sometimes destroyed in almost 100% (mainly during the northern wars with Sweden in the 17th and 18th centuries). The perpetrators of this were both enemies and their own troops. The town itself suffered the first serious material and population losses as a result of the Teutonic invasion in September 1331 (earlier, in 1294, the Lithuanians destroyed Tum, then organically connected with Łęczyca). Łęczyca suffered the last losses, mainly material ones, in January 1945, when the Germans retreating from the city destroyed several public buildings.
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2021, 1(266); 3-11
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The proto-industrial family and the perspectives of its demographic research in the 18th and the first half of the 19th century (an example of the village Stružinec in north-eastern Bohemia)
Autorzy:
Nekvapil Jirásková, Šárka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037063.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
protoindustrializacja
rodzina
demografia historyczna
rekonstrukcja rodzin
Stružinec
XVIII w.
XIX w.
Czechy
proto-industrialisation
family
historical demography
reconstruction of families
18th century
19th century
Bohemia
Opis:
Proto-industrialization is an interesting phenomenon that has been discussed for more than half a century. The most disputed part of this theory is the demographic aspects. The submitted article focuses on research opportunities of the proto-industrial family in the 18th and 19th centuries; the research focuses on Stružinec u Lomnice nad Popelkou, a village in north-eastern Bohemia. Only a comprehensive study of demographic indicators makes it possible to establish the basic differences between the family in proto-industrial and agriculture-based areas.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2022, 1 (32); 137-161
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polonizmy w „prostej mowie” XVIII wieku
The Polish features in “prosta mova” in 18th century
Autorzy:
Getka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594318.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
bazylianie
drukarstwo
typografia
prosta mowa
polonizmy
język ukraiński XVIII w.
zapożyczenia
the Basilians
printing
typography
“prosta mova”
18th century
Ukrainian language
Polish language
Opis:
W artykule analizowane są polonizmy w języku ukraińskim XVIII w. Źródłem do badań są wydane w 1794 r. w Poczajowie Nauki parafialne..., ponieważ zgodnie z założeniem ich autora (Juliana Dobryłowskiego), są one pisane „prostą mową”, będącą zarazem zalążkiem współczesnego języka ukraińskiego. Wpływy polszczyzny są widoczne na wszystkich poziomach języka. Ponieważ jednak zarówno w fonetyce, jak i morfologii nie mają one charakteru systemowego (ujawniają się głównie w zapożyczeniach leksykalnych), szczególną uwagę poświęcono analizie leksyki tego języka. Zastosowana w badaniu metoda (wybór zwrotów tłumaczonych za pomocą spójnika чили) pozwala potwierdzić obserwacje, dotyczące języka XVII-wiecznych Rusinów, dla których język polski był bardziej zrozumiały od cerkiewnosłowiańskiego. Analiza wykazała również, że wpływ polszczyzny na język staroukraiński był kontynuowany w późniejszym okresie. Ponadto, jego skutki były trwałe, co znajduje odzwierciedlenie we współczesnym języku ukraińskim. Dlatego właśnie podjęta w artykule analiza polonizmów w tekście Nauk... z 1794 r., może być dopełnieniem ogólnego obrazu języka ukraińskiego XVIII w.
This article applies to Polish language features in “prosta mova” (understood as spoken and written Ukrainian language in 18th century). The subject of the study is a relic of Ruthenian literature titled Nauki Parochialnija… edited in Pochajov Lavra in 1794. According to the author’s (Julian Dobrylovski) assumption, language of the piece, close to simple – spoken language was supposed to be understandable for believers of Greek Catholic Church. Nauki... are written in the language close to simple, spoken one. Thanks to this Nauki... is the remarkable material for the analysis of factual state of language in the century it was created in. The influence of Polish language is visible in phonetics, morphology as well as in lexical level. Since, however, both in phonetics and morphology, they are not systemic (mainly manifest themselves in lexical borrowings), particular attention was paid to the analysis of the language vocabulary. Method used in the study (selection of translated phrases with conjuction чили) allows to confirm the observations on the language of the seventeenth-century Russians, for whom the Polish language was more understandable than “slavic”. The analysis also showed that the influence of the Polish language which has characterized the old Ukrainian language, was continued thereafter. What’s more, its effects are permanent and this is reflected in the modern Ukrainian language. The presence of Polish layer in Nauki... can be explained by the orientation of Dobrylowski on the language of the dominated in the region culture and the influence of Polish language on Ukrainian and Belorussian languages from ancient times. The analysis of Nauki... language has a capital meaning in the studies of literature Ukrainian language development. It fulfills already existing notices and language description of the period of their creations with the religious, pulpit literature work.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2013, 59; 45-59
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Diagnostyka konstrukcji murowych w XVIII-wiecznej kamienicy w Kożuchowie
Diagnostics of wall structures in an 18th century tenement house in Kożuchów
Autorzy:
Nowogońska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1857855.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
Tematy:
kamienica
Kożuchów
XVIII w.
budynek zabytkowy
konstrukcja murowa
stan techniczny
diagnostyka
zawilgocenie
zalecenia
tenement house
18th century
historical building
masonry structure
technical condition
diagnostics
dampness
recommendations
Opis:
W obrębie obwarowań fortyfikacyjnych w Kożuchowie zachował się zespół zabytkowych kamienic, usytuowanych w trzynastowiecznym układzie urbanistycznym. Obiekty te wymagają licznych zabiegów: remontów, restauracji elewacji, modernizacji, rozbudowy, nadbudowy. W artykule przedstawiono przykładową ocenę stanu technicznego XVIII-wiecznej kamienicy położonej w obrębie zespołu śródmiejskiego objętego planami rewitalizacji.
Inside the fortifications in Kożuchów there is a group of historic buildings situated in the 13th century urban layout. These buildings require a lot of attention: renovation, facade restoration, modernization, extension, superstructure. The article presents an exemplary assessment of the technical condition of an 18th century tenement house located within a downtown complex included in revitalization plans.
Źródło:
Przegląd Budowlany; 2021, 92, 7-8; 104-107
0033-2038
Pojawia się w:
Przegląd Budowlany
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies