Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "central poland" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Geochemia bromu i wykształcenie utworów solnych cechsztynu w wybranych otworach wiertniczych w wysadzie solnym Góra koło Inowrocławia
Bromine geochemistry and characteristics of Zechstein salt rocks in selected core materials from the Góra salt diapir near Inowrocław (Central Poland)
Autorzy:
Czapowski, G.
Tomassi-Morawiec, H.
Tadych, J.
Grzybowski, Ł.
Sztyrak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183861.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
złoża solne
geochemia bromu
cechsztyn
środkowa Polska
salt deposits
bromine geochemistry
Zechstein
Central Poland
Opis:
Kompleksowe badania wykształcenia i zmian zawartości bromu w materiałach rdzeniowych z trzech profili solnych utworów cechsztynu, odwierconych na terenie wysadu solnego Góra, umożliwiły przedstawienie charakterystyki poszczególnych ogniw litostratygraficznych solnych oraz skonstruowanie syntetycznych ich sukcesji w profilu pionowym. Obserwacje tendencji zmian zawartości bromu okazały się pomocne w wyznaczeniu kierunku stropu ogniw solonych i wskazaniu położenia osi przypuszczalnych wielkoskalowych deformacji fałdowych w obrębie kompleksów soli kamiennej.
Detailed macroscopic profiling of salt cores from selected wells drilled in the Góra salt diapir (central Poland), supported with bromine content analyses, enabled to define and characterize the succession of Zechstein (Upper Permian) lithostratigraphic units in each well. The study results allowed also to define better the type of tectonic macrodeformations (as folds) within studied salt series, being so common in any salt diapir, but difficult to observe in well sections.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 3; 287-305
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pochodzenie mieszkańców grodu w Grzybowie (Wielkopolska) na podstawie badań izotopów strontu
The origin of the inhabitants of the gord in Grzybowo (Wielkopolska) based on strontium isotope studies
Autorzy:
Bełka, Zdzisław
Wrzesińska, Anna
Wrzesiński, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2176152.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
Grzybowo
środkowa Polska
early medieval graves
origin of human individuals
central Poland
groby wczesnośredniowieczne
pochodzenie ludzi
Opis:
Artykuł prezentuje wyniki badań składu izotopowego strontu kości z trzech grobów szkieletowych odsłoniętych w latach 2018-2019 podczas badań grodziska w Grzybowie. Materiał badawczy stanowiły zęby ludzkie i zwierzęce, dla których określono skład izotopowy strontu 87Sr/86Sr. Sygnatury izotopowe zbadanych zębów trzonowych kobiety i mężczyzny z Grzybowa mieszczą się w wąskim zakresie pomiędzy 0,7116 a 0,7121 i są typowe dla osób zamieszkujących obszary Polski, na których odsłaniają się czwartorzędowe osady polodowcowe.
The article presents the results of a study of the strontium isotope composition of bones from three skeletal graves uncovered during the 2018-2019 survey of the Grzybowo settlement. The study material consisted of human and animal teeth, for which the isotopic composition of strontium 87Sr/86Sr was determined. The isotopic signatures of the examined molar teeth of a woman and a man from Grzybowo fall within a narrow range between 0.7116 and 0.7121 and are typical of people inhabiting the territory of Poland.
Źródło:
Studia Lednickie; 2022, 21; 275-283
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jeziorna przeszłość torfowisk regionu łódzkiego
Limnic past of peatlands in the Łódź Region
Autorzy:
Forysiak, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945254.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
osady jeziorne
torfowisko
późny vistulian
holocen
środkowa Polska
lake deposits
peatland
late vistulian
holocene
Central Poland
Opis:
Studies of infills of present-day peatland basins of the Łódź Region revealed the presence of lacustrine sediments underlying peats. They usually rest on mineral bottoms of basins, and their accumulation began in the Late Vistulian and continued in the Holocene. Out of 17 objects subjected to geological and palaeoecological examinations such arrangement was found in 8 of them. In the locality of the Żabieniec peatland 16.4 m of biogenic sediments was documented. The essential part of the profile contains detrital gyttja (at the bottom – detrital-clay gyttja, above – fine detrital gyttja). Within the Ner-Zawada peatland the thickness of biogenic sediments is 4.70 m and lake sediments are represented by clay- calcareous gyttja and calcareous gyttja. The thickness of biogenic sediments in the Ługi peatland reaches to 2.90 m. At this locality detrital- calcareous gyttja and detrital gyttja accumulated on the mineral substratum. In the Rąbień peatland basin the thickness of lacustrine sediments and peat reaches 6.2 m; on sandy bottom rest detrital-clay gyttja and detrital gyttja. In the Silne Błoto-Witów peatland only the 3.5 m long profile of the so- called “west island” contains lacustrine deposits covered by herbaceous peat. In the bottoms of a few other peatlands of the region, biogenic lake deposits were found, but their thickness is small (such as Korzeń, Bęczkowice, Parchliny). Therefore it may be assumed that some peatlands of the Łódź Region are of limnic origin. The presented examples of lake sediment series in the basins of contemporary peatlands in the Łódź Region allow to conclude that during the last fifteen thousand years, lakes occurred in this area, not only in numerous oxbow basins, but also in plateau depressions and aeolian landforms. Lake basins were more frequent during the late Vistulian, and survived in the Holocene until the Subboreal period. All water bodies of wetlands of the Łódź Region, except for oxbows, which are observed today, are of an anthropogenic origin.
Analiza wypełnień mis współczesnych torfowisk regionu łódzkiego wykazała pod torfami obecność osadów jeziornych. Zalegają one zwykle na mineralnym dnie mis, a ich akumulacja rozpoczęła się w późnym vistulianie i trwała jeszcze w holocenie. Spośród 17 obiektów poddanych szczegółowym badaniom geologicznym i paleoekologicznym taki układ osadów stwierdzono w ośmiu z nich. W misie torfowiska Żabieniec udokumentowano 16,4 m osadów biogenicznych, a zasadniczą część profilu stanowi gytia detrytusowa (w dolnej części detrytusowo-ilasta, a powyżej gytia drobnodetrytusowa i grubodetrytusowa). W obrębie torfowiska Ner-Zawada miąższość osadów biogenicznych wynosi 4,70 m, a osady jeziorne reprezentują: gytia ilasto-wapienna i gytia wapienna. Miąższość osadów biogenicznych w obrębie torfowiska Ługi sięga 2,90 m, na mineralnym podłożu zalega gytia detry- tusowo-wapienna i gytia detrytusowa. W torfowisku Rąbień miąższość torfu i podścielających go osadów jeziornych sięga 6,2 m, na piaszczystym podłożu zalegają: gytia detrytusowo-ilasta i gytia detrytusowa. Torfowisko Silne Błoto-Witów dokumentuje jedynie profil z tzw. wyspy zachodniej o miąższości 3,5 m prezentujący głównie osady jeziorne, przykryte przez torf zielny. W podłożu torfów kilku innych torfowisk regionu stwierdzono biogeniczne utwory jeziorne, ale ich miąższość jest niewielka (m.in.: Korzeń, Bęczkowice, Parchliny). Uznać więc należy, że część torfowisk regionu łódzkiego ma pochodzenie limnogeniczne. Zaprezentowane przykłady serii osadów jeziornych w misach współczesnych torfowisk regionu łódzkiego pozwalają stwierdzić, że w trakcie ostatnich 15 tysięcy lat jeziora występowały na tym obszarze nie tylko w licznych starorzeczach, ale także w obniżeniach wysoczyznowych i wśród form eolicznych. Zbiorniki jeziorne funkcjonowały liczniej w okresie późnego vistulianu, a w holocenie przetrwały aż do okresu subborealnego. Wszystkie zbiorniki wodne na obszarach mokradeł regionu łódzkiego, poza starorzeczami, obserwowane współcześnie, mają charakter antropogeniczny.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica; 2013, 12
1427-9711
2353-6063
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie warunków geomorfologicznych dla powstania i współczesnego stanu wybranych torfowisk w środkowym odcinku doliny Widawki
Importance of geomorphological features for origin and the contemporary situation of selected peatlands in the middle Widawka river valley
Autorzy:
Stępień, E.
Forysiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/294919.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:
dolina rzeczna
paleomeander
torfowisko
dolina Widawki
środkowa Polska
river valley
palaeochannel
peatland
Widawka river valley
Central Poland
Opis:
Wśród form geomorfologicznych Kotliny Szczercowskiej znaczną powierzchnię stanowią równiny torfowe. W artykule przedstawione są trzy przykłady torfowisk, dwa z nich powstały w paleomeandrach Widawki, położonych w obrębie dna dolinnego, trzecie leży w obniżeniu na terasie nadzalewowej, otoczonym piaskami eolicznymi. Rozpoznana została miąższość utworów biogenicznych, a w wybranych profilach wykonano oznaczenia parametrów fizykochemicznych i wydatowano spągowe warstwy torfów. Akumulacja torfów rozpoczęła się w późnym vistulianie i trwała w holocenie. W torfowiskach położonych w dnie doliny odłożyły się głównie torfy niskie, zaś w torfowisku położonym w otoczeniu form eolicznych torfy przejściowe i wysoki. Położenie geomorfologiczne znajduje również odbicie we współczesnym stanie torfowisk, które leżą w brzeżnej części leja depresji powstałego w otoczeniu odkrywki węgla brunatnego.
In Szczerców Basin peatlands have a significant participation among geomorphological forms. The article presents three examples of peatlands, two of them are formed in palaeochannel of Wiawka river, in valley floor, third one is located in small depression in high terrace, surrounded by aeolian sands. Thickness of biogenic deposits were examined and in selected cores were measured basic physico-chemical parameters. The bottom of peat layers was dated of radiocarbon method. Accumulation of peat series was started in Late Vistulian and gone in Holocene. In peatlands located in valley floor peat was deposited in fens, in high terrace it was transitional and raised peatland. Geomorphological features are important for the modern situation of peatlands, because they lie in the marginal part of the depression of ground water table, caused by the opencast mine of brown coal.
Źródło:
Landform Analysis; 2017, 34; 51-61
1429-799X
Pojawia się w:
Landform Analysis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śladami osadników fryderycjańskich w środkowej Polsce. Cmentarze i ich pozostałości
Tracing Frederician settlers in Central Poland. Cemeteries and their remains
Autorzy:
Cepil, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684474.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
cmentarz
kolonizacja fryderycjańska
osadnictwo wiejskie
geografia historyczna
środkowa Polska
cemeteries
Frederician colonisation
settlement
historical geography
Central Poland
Opis:
The article presents the origin and the current state of conservation of remains of Evangelical cemeteries created during the Frederician colonisation. The present study shows work results in the scope of current Łódzkie Voivodeship. The geohistorical analysis includes the genesis of cemeteries and settlement context (location of old and present cemeteries). In conclusion, the remaining cultural heritage elements in village cultural landscape were also interpreted in detail.
W artykule omówiono genezę i stan zachowania pozostałości cmentarzy ewangelickich usytuowanych w dawnych koloniach fryderycjańskich. Obszarem badań jest województwo łódzkie w obecnych granicach. Oprócz metryki powstania i krótkiego zarysu funkcjonowania nekropolii, analizie poddano także kontekst osadniczy, a mianowicie dawną i teraźniejszą lokalizację miejsc pochówku w krajobrazie kulturowym wsi. Uwzględniono również analizę współczesnych reliktów badanych cmentarzy pod kątem walorów kulturowych i ich ochrony.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2017, 6
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cechy litologiczne wypełnień wybranych zagłębień bezodpływowych obszaru Wysoczyzny Łódzkiej
Lithological features of the infillings of selected closed depressions in the Łódź Upland
Autorzy:
Forysiak, Jacek
Majecka, Aleksandra
Marks, Leszek
Tołoczko-Pasek, Anna
Okupny, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366085.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
zagłębienia bezodpływowe
interglacjał eemski
wczesny vistulian
cechy litologiczne osadów
środkowa Polska
closed depressions
Eemian
Early Vistulian
lithology
Central Poland
Opis:
Małe zagłębienia bezodpływowe są powszechnym elementem rzeźby terenu środkowej Polski. Ich powstanie wiąże się głównie z procesami glacjalnymi, rzecznymi czy eolicznymi, ale większość form położonych w obszarach wysoczyznowych jest wynikiem wytapiania brył martwego lodu w fazie recesji lądolodu stadiału warty (zlodowacenia odry). Prace badawcze prowadzone były na Wysoczyźnie Łódzkiej, w czterech stanowiskach z zespołami zagłębień. Miały na celu porównanie cech litologicznych wypełnień. Badania osadów pozwoliły na wyróżnienie czterech zespołów litologicznych i ukazanie zróżnicowania wypełnień badanych zbiorników. Część zagłębień nie zawierała osadów biogenicznych interglacjału eemskiego czy wczesnego vistulianu. Wskazuje to na zróżnicowanie lokalnych warunków geologicznych i odmienny przebieg zapełniania zbiorników.
Small closed depressions are a common feature of the landscape of Central Poland. Their origin has been connected to various morphogenetic processes but most of the forms located in upland areas are the result of the melting of buried ice in the recession phase of the ice sheet of the Warta Stadial. A study of four sites with clusters of depressions, is being carried out in the Łódź Upland to compare the lithological features of their infillings. The analyses of the sediments have allowed to distinguish four lithological units and to display the variation between the infillings of the studied basins. Some of the depressions do not contain biogenic sediments of the Eemian Interglacial or the Early Vistulian. It indicates the presence of differences in the local geological conditions and a different course of the process of filling in of the basins.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2017, 106; 195-210
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z badań nad słownictwem muzyków ludowych środkowej Polski
Autorzy:
Sławińska-Dahlig, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687323.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
folk music
folk musicians about music
language
vocabulary
central Poland
muzyka ludowa
muzykanci o muzyce
język
słownictwo
środkowa Polska
Opis:
This article focuses mainly on the language of folk musicians and the vocabulary they use in relation to their own music (performance practice, musical instruments, folk musicians,repertoire, musical education, etc.). This text represents a survey of the principal thematic areas and the vocabulary most often appearing in interviews with folk musicians, including terms for the criteria of correctness in musical practice, as well as properties regarded as positive or negative. There is also a wide range of terms that are crucial to reflection on traditional folk music (incl. ‘weeping’, ‘taste’ and ‘accent’). I will also look at the life of a folk violinist, illustrated by an autograph manuscript of the life story of the Rawa violinist Stanisław Skiba (1932–2015). This articlewas based on the author’s interviews with twenty three folk violinists from central Poland, mostly from Łódź voivodeship, born in the years 1921–1954. Taking account of musicians’ comments, opinions and vocabulary provides insight into their way of thinking and their worldviews, and it also enhances our knowledge of the musical culture of central Poland.
Głównym tematem artykułu jest język muzyków ludowych i używane przez nich słownictwo w odniesieniu do muzyki tradycyjnej (praktyki muzycznej, instrumentów, wykonawcówmuzyki ludowej, repertuaru, edukacji muzycznej itp.). Uwzględnianie komentarzy, opinii i określeń muzyków pozwala poznać ich sposób myślenia i światopogląd, a także wzbogaca wiedzę o kulturze muzycznej środkowej Polski. Tekst jest przeglądem głównych zakresów tematycznych i wyrażeń pojawiających się najczęściej w wypowiedziach muzykantów. Są to np. określenia definiujące kryteria poprawności w praktyce muzycznej, właściwości uznawane za walory bądź defekty, ponadto różnego rodzaju pojęcia istotne w refleksji o muzyce ludowej (m.in. płacz, smak, akcent). W artykule został też przedstawiony życiorys skrzypka ludowego Stanisława Skiby (1932–2015). Artykuł powstał na podstawie wywiadów autorki z 23 skrzypkami ludowymi środkowej Polski, głównie z województwa łódzkiego, urodzonymi w latach 1921–1954.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2018, 57
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapis holoceńskich procesów eolicznych w osadach wybranych jezior kopalnych i torfowisk centralnej Polski
Record of Holocene aeolian processes in deposits of selected palaeolakes and peatlands in Central Poland
Autorzy:
Twardy, Juliusz
Forysiak, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578414.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
torfowisko
wydmy i pola piasków eolicznych
holocen, antropopresja
środkowa Polska
peatlands
dunes
aeolian sand covers
Holocene
human impact
Central Poland
Opis:
Artykuł przedstawia związki przestrzenne wydm i obszarów mokradłowych w centralnej Polsce oraz zapis aktywności eolicznej w osadach biogenicznych. Interakcję wydm i sąsiadujących z nimi torfowisk rozpatrzono dla holocenu, nawiązując do chronologii archeologicznej. Przedstawione stanowiska z środkowej Polski dobrze ilustrują zapis wzbudzanych antropogenicznie zmian, jak też reakcję na te zmiany w geosystemach mokradłowych. Osady eoliczne składane były w postaci miąższych warstw w osadach biogenicznych w strefie styku wydm i mokradeł lub cieńszych wkładek i domieszek – w innych częściach badanych torfowisk. Dla młodszej części holocenu okresy zintensyfikowanych procesów eolicznych odniesiono do etapów tzw. antropogenicznej fazy wydmotwórczej.
The article is focused on considerations on spatial relationships between dunes and wetlands in Central Poland and also on aeolian record in organic deposits. The interactions between dunes and neighboring peatlands have been analysed for the Holocene, according to the archaeological chronology. The presented sites illustrate well the record of human inducted processes as well as the reaction of wetland ecosystems. Aeolian deposits were deposited as thick layers within biogenic sediments at the contact zone of dunes and wetlands and as thinner interlaminations or admixtures in other parts of the studied peatlands. For the Late Holocene, periods of intensified interaction between aeolian processes and peatland have been related to stages of the so-called human-inducted dune forming phase.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2016, 105; 125-140
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza minerałów ciężkich jako metoda określania źródła osadów wodnolodowcowych w obszarze między Piotrkowem Trybunalskim, Radomskiem a Przedborzem
Analysis of heavy minerals as a method for determining the source of the glaciofluvial sedmients in the Piotrków Trybunalski, Radomsko and Przedbórz area
Autorzy:
Barczuk, Andrzej
Wachecka-Kotkowska, Lucyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578431.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
skład mineralogiczny
osady wodnolodowcowe
lądolód warty
region łódzki
środkowa Polska
mineralogical composition glaciofluvial deposits
Wartanian ice-sheet
Łódź Region
central Poland
Opis:
Przedstawiono wyniki analizy minerałów frakcji ciężkiej wyseparowane z 39 próbek osadów wodnolodowcowych pobranych w 19 stanowiskach między Piotrkowem Trybunalskim, Radomskiem a Przedborzem. Analiza wykazała duże zróżnicowanie udziału minerałów nieprzezroczystych (14–82,5%) i przezroczystych (17,5–86%). W nawiązaniu do badań lessowych w okolicach Przedborza, minerały przezroczyste podzielono na 5 grup, przyjmując jako główne kryterium odporność na czynniki wietrzeniowe. Do klasyfikacji dodano grupę 6 – węglany i fosforany ze skał podłoża. Wszystkie próbki wskazały na przewagę źródła skandynawskiego materiału detrytycznego, przy czym stwierdzono pewne powiązanie między odpornością minerałów a odległością i dynamiką transportu osadów oraz ich wiekiem. Obecność tylko w nielicznych próbkach minerałów z utworów lokalnego podłoża dowodzi niewielkiej roli egzaracji w obszarze pogranicza Niżu i Wyżyn. Dochodzący nawet do 40% udział łyszczyków w osadach wodnolodowcowych zinterpretowano jako synsedymentacyjne domieszki eoliczne. Słowa kluczowe: skład mineralogiczny, osady wodnolodowcowe, lądolód warty, region łódzki, środkowa Polska
Abstract. The paper presents results of the heavy minerals analysis separated of 39 fluvioglacial sediments samples collected at 19 sites in the Piotrków Trybunalski, Radomsko and Przedbórz area. A significant variability of transparent minerals (ca 14–82,5%) and opaque (ca 17,5–86%) have been shown in the set. Comparying to loess around Przedbórz area as to erosion resistance, transparent minerals were divided into five groups. Additionally, carbonates and phosphates as a local substratum index has been added to the classification of a group of 6. Spectra in all groups proved an advantage of Scandinavian detritic material, which was found some link between the resistance and the distance minerals and sediment transport dynamics and their age. Coming up to 40% of biotites and chlorites in glaciofluvial sediments interpreted as synsedimentary aeolian admixtures.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2015, 103; 9-24
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania ułożenia klastów w glinach morenowych jako element rekonstrukcji kierunków transportu lodowego w obszarze między Piotrkowem Trybunalskim, Radomskiem a Przedborzem
Measurements of till fabric orientation in the morainic tills for reconstruction of the ice flow direction in the Piotrków Trybunalski, Radomsko and Przedbórz area
Autorzy:
Wachecka-Kotkowska, Lucyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578467.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
glina morenowa
orientacja głazików
lądolód warty
region łódzki
środkowa Polska
morainic till
till fabrics
Wartanian ice-sheet
Łódź Region
central Poland
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki pomiarów orientacji osi dłuższej klastów w glinie morenowej w 11 stanowiskach (w 12 ścianach), w strefach I−IV wyróżnionych form glacigenicznych. Położona w części zachodniej strefa III odpowiada skrajowi dobrze poznanego w regionie łódzkim lobu Widawki. Zajmujące większą część terenu badań strefy I, II i IV powiązano z hipotetycznym lobem Pilicy-Luciąży lądolodu warty. Pomiary ułożenia głazików w strefie III potwierdziły pogląd, że lądolód napływał tam z kierunków NNW i NW (330–340°). W świetle badań w pozostałym obszarze (strefy I, II i IV), transgresja nastąpiła z kierunków N, NE i NNE (357–52°). Lądolód dotarł do linii Kamieńsk–Rzejowice–Przedbórz. Na garbie łódzkim, w pasie południkowym między Tuszynem a Radomskiem (Kamieńskiem), występują różne kierunki ułożenia klastów, co zinterpretowano jako wynik konfluencji obu lobów.
The article presents the results of measurements of the longer axes orientation in the morainic tills at 11 sites and 12 outcrops in zones I–IV of the glacigenic forms in the area between Piotrków Trybunalski, Radomsko and Przedbórz. Zone III located in the western part of the said area corresponds to the well-recognised Widawka lobe in the Łódź region. Zones I, II and IV in the eastern part of the study area associated with the hypothetic Pilica-Luciąża lobe (S part of the Rawka lobe) and both coming from the Warta ice-sheet. Measurements of fabric clasts in zone III proved that the ice sheet has arrived from NNW and NW (330º–340º). In zones I, II, and IV transgression came from the NNE and NE (357º–52º). The lobe reached the Kamieńsk–Rzejowice–Przedbórz line. In the Łódź hump, the meridian belt between Kamieńsk and Łódź fabric tills are of various orientation interpreted as a confluence of the two lobes.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2015, 103; 99-115
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Is the Złoczew lignite deposit geologically suitable for the first underground gasification installation in Poland?
Autorzy:
Urbański, Paweł
Widera, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/94451.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
tectonic graben
lignite seams
UCG criteria
clean energy
Miocene
central Poland
rów tektoniczny
pokłady węgla brunatnego
UCG
czysta energia
Miocen
środkowa Polska
Opis:
The present study focuses on alternative methods of exploiting lignite in comparison to conventional opencast mining and combustion in power plants for the generation of electricity. In Poland, opencast lignite pits cover large areas, creating social and environmental conflicts. In order to stabilise the production level of electricity and reduce the negative effects of opencast mining, alternative ways of exploiting lignite are suggested, one of these being underground gasification in situ. The Złoczew lignite deposit, which will most likely be exploited in the near future, provides an opportunity to discuss the unconventional method of underground coal gasification (UCG). On the basis of technological and geological criteria that have been established to determine the suitability of Polish lignite for underground gasification, resources to be used this way have been estimated. Through gasification, over 15 million tonnes of lignite can be utilised, which is about 2.5 per cent of resources of the Złoczew deposit intended for opencast mining. With this in mind, we suggest to take action by starting a pilot installation, to be followed by a commercial one for underground gasification after completion of superficial mining. Naturally, any future application of this method will be preceded by assessment of geological conditions at the Złoczew opencast pit.
Źródło:
Geologos; 2020, 26, 2; 113-125
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:
Geologos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heavy-mineral assemblages from fluvial Pleniglacial deposits of the Piotrków Plateau and the Holy Cross Mountains - a comparative study
Autorzy:
Wachecka-Kotkowska, Lucyna
Ludwikowska-Kędzia, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/94384.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
heavy mineral analysis
fluvial deposits
Vistulian
Pleniglacial
central Poland
Holy Cross Mountains
Piotrków Plateau
analiza ciężkich minerałów
osady rzeczne
Wisła
środkowa Polska
Góry Świętokrzyskie
Opis:
The heavy-mineral assemblages of Pleniglacial fluvial sediments were analysed for two river valleys, viz. the Luciąża River (at Kłudzice Nowe) and the Belnianka River (at Słopiec). These sites, on the Piotrków Plateau and in the Holy Cross Mountains respectively, are located in different morphogenetic zones of Poland that were affected to different degrees by the Middle Polish ice sheets. The study was aimed at determining the kind of processes that modified the heavy-mineral assemblages in the two fluvial sediments, at reconstructing the conditions under which these processes took place, and in how far these processes caused changes in the assemblages. The heavy-mineral associations of the parent material was taken as a starting point; this parent material were the sediments left by the Odranian glaciation (Warta stadial = Late Saalian). It was found that heavy-mineral assemblages in the Luciąża valley deposits are varied, particularly if compared with other fluvioglacial Quaternary deposits from the Polish lowlands, with a dominance of garnet. In the fluvial deposits of the Belnianka valley, zircon, staurolite and tourmaline dominate, with minor amounts of amphibole, pyroxene, biotite and garnet. This suggests that the deposits were subject to intensive and/or persistent chemical weathering and underwent several sedimentation/erosion cycles under periglacial conditions. In both valleys chemical weathering and aeolian processes were the main factors that modified the assemblages of the transparent heavy minerals; these processes were largely controlled by the climatic changes during the Pleistocene.
Źródło:
Geologos; 2013, 19, No. 1-2; 131-146
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:
Geologos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Petrografia żwirów i eratyki przewodnie w osadach wodnolodowcowych jako przesłanki wnioskowania na temat źródeł i kierunków transportu materiału w obszarze między Piotrkowem Trybunalskim, Radomskiem a Przedborzem
Gravel petrography and erratics of the glaciofluvial sediments as base of characteristics of the source and transport direction in the Piotrków Trybunalski, Radomsko and Przedbórz area
Autorzy:
Górska-Zabielska, Maria
Wachecka-Kotkowska, Lucyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578384.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
petrografia żwirów
wskaźnik TGZ
osady wodnolodowcowe
lądolód warty
region łódzki
środkowa Polska
gravel petrography
TGZ index
glaciofluvial deposits
Wartanian ice-sheet
Łódź Region
central Poland
Opis:
W artykule przedstawiono cechy petrograficzne średnioziarnistych żwirów (4–10 mm) dla 64 próbek w 28 stanowiskach terenowych oraz gruboziarnistych (20–60 mm) w połączeniu ze wskaźnikiem TGZ dla 7 stanowisk. Stwierdzono, że w całym badanym obszarze skład petrograficzny w osadach wodnolodowcowych jest generalnie podobny. Wskazano, że w drobniejszej frakcji żwiru rzadziej obecne są wapienie dolnopaleozoiczne, natomiast więcej jest skał krystalicznych i krzemieni. Analiza petrograficzna frakcji grubszej żwiru dowodzi, że zanim lądolód dotarł do północnych stoków wyżyn musiał przemieszczać się (= egzarował) po wychodniach skał w SE Szwecji oraz dnie Bałtyku. Wyliczone centrum głazowe badanych osadów lokuje się w strefie ograniczonej koordynatami geograficznymi: 16,4–17,0°E oraz 57,5–58,7°N.
The article presents petrographic features of medium (4–10 mm) and coarse (20–60 mm) gravels for 64 samples from 28 sites together with TGZ (Theoretical Gravel Centre) index for 7 sites. It have been found that in the investigated area in glaciofluvial sediments petrography is generally similar. Also pointed was, that in the finer gravel fraction the Lower Palaeozoic limestones are rare, however crystalline and flint rocks are more evident. Petrography of the coarse gravel fraction proves that before the ice-sheet reached the Northern Polish Upland slopes, it must have moved along outcrops in the South- East Sweden and the Baltic floor. The connected TGZ index of the sediments investigated lies within 16,4–17,0°E and 57,5– 58,7°N coordinates.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2015, 103; 57-78
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Występowanie gadów na terenie Leśnego Zakładu Doświadczalnego SGGW w Rogowie
Occurrence of reptiles in the area of Forest Experimental Station of Warsaw University of Life Sciences in Rogów
Autorzy:
Gryz, Jakub
Krauze-Gryz, Dagny
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/17887479.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Badawczy Leśnictwa
Tematy:
węże
jaszczurki
śmiertelność na drogach
udział w pokarmie drapieżników
obserwacje bezpośrednie
środkowa Polska
snakes
lizards
road mortality
share in the predator diet
direct observations
central Poland
Opis:
The aim of this study was to inventory the reptile fauna in the area of the Experimental Forest Station of Warsaw University of Life Sciences in Rogów. The study area encompassed 225 km2 of field and forest mosaic and all reptiles observed during fieldwork in the years 2011–2021 were recorded. Additionally, historical records were analysed and the diet of avian as well as mammalian predators inhabiting the study area were reviewed. During field studies, five different native species were recorded: slow worm Anguis fragilis, sand lizard Lacerta agilis, viviparous lizard Zootoca vivipara, grass snake Natrix natrix, common European adder Vipera berus. We also observed two alien species; pond slider Trachemys scripta and tortoise Testudo sp. Slow worms and grass snakes were the most common, while the diets of predators mostly contained unidentifiable lizards.
Źródło:
Leśne Prace Badawcze; 2021, 82, 4; 173-178
1732-9442
2082-8926
Pojawia się w:
Leśne Prace Badawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zespołów eratyków w glinach lodowcowych i ich znaczenie w rekonstrukcji zasięgu lądolodu warciańskiego w obszarze między Piotrkowem Trybunalskim, Radomskiem a Przedborzem
Indicator erratics analyses in glacial tills and their significance for the reconstruction of ice-sheet dynamics of the area between Piotrków Trybunalski, Radomsko and Przedbórz
Autorzy:
Czubla, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578363.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
eratyki przewodnie
badania petrograficzne
gliny lodowcowe
stratygrafia czwartorzędu
lądolód warciański
region łódzki
środkowa Polska
indicator erratics
petrographic analyses
glacial deposits
Quaternary stratigraphy
Wartanian ice-sheet
Łódź Region
Central Poland
Opis:
Badania petrograficzne eratyków przewodnich wykazały istnienie co najmniej dwóch litotypów glin (S i O/W), różniących się obszarem alimentacji materiału morenowego. Starszy z nich (S), reprezentowany przez glinę z Mąkolic, został odłożony przez ostatni na tym obszarze awans lądolodu południowopolskiego. Młodszy litotyp (O/W) stanowią osady glacjalne kompleksu środkowopolskiego. Wśród nich możliwe jest wyróżnienie dwóch odmian (sublitotypów), odłożonych prawdopodobnie przez odrębne masy lodu (potoki lodowe). Powyższe sublitotypy są czytelne tylko w południowej części obszaru badań. Ich wzajemne usytuowanie w przestrzeni oraz cechy petrograficzne potwierdzają słuszność wniosków opartych na analizie rzeźby, z których wynika, że określony w tytule obszar był zajęty przez lądolód warciański, który nasuwał się z dwóch kierunków.
Abstract. Petrographic studies of indicator erratics in glacial sediments revealed the existence of at least two lithotypes of glacial tills (marked S and O/W), differing in source area of moraine material. The older one (S), represented by glacial till in Mąkolice, was deposited by the last advance of South Polish Glaciation in the area. The younger lithotype (O/W) includes glacial sediments of Middle Polish Complex. Among them, two varieties (sublitothypes), probably deposited by separate ice masses (but not ice streams), can be distinguished. These sublitotyphes are clearly recognizable only in the southern part of the area under research. Their relative spatial distribution and petrographic features confirm the validity of the conclusions based on the analysis of the relief, which suggests that the ice-sheet during the Middle Polish Glaciation (Odranian/ Wartanian) entered the Piotrków region from two directions.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2015, 103; 25-43
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies