Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "the medieval Church" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Średniowieczny kościół w Karlinie – historia przekształceń budowlanych w świetle badań architektonicznych
The medieval church in Karlino – the history of building transformations in the light of architectural research
Autorzy:
Zalewski, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2107153.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Karlino
średniowiecze
architektura
kościół
badania architektoniczne
konserwacja
Middle Ages
architecture
church
conservation
architectural research
Opis:
W artykule przedstawione zostały wnioski z badań architektonicznych wykonanych przez autora w okresie od października 2016 roku do września 2017 roku. Przeprowadzone badania architektoniczne w karlińskiej świątyni polegały na analizie materiału użytego do jej budowy i nie obejmowały konstrukcji drewnianych (więźby dachowej w prezbiterium, korpusie nawowym, wieży oraz dzwonnicy). Do opracowania badań wykonano analizę architektoniczną murów kościoła. W ramach przyjętych kryteriów zbadano ich styki, które przedstawiono graficznie w postaci węzłów badawczych w celu ustalenia wzajemnej chronologii oraz zaznaczono na dokumentacji fotograficznej. Mury zostały również porównane pod kątem wątków konstrukcyjnych, kolorystyki cegieł, rodzaju zaprawy, wielkości cegieł i sposobu opracowania spoiny. W połączeniu z kwerendą archiwalną badania te pozwoliły na rozpoznanie przekształceń budowlanych, rozwarstwienie chronologiczne i próbę rekonstrukcji poszczególnych faz budowlanych, a także na szczegółowe określenie średniowiecznej techniki budowlanej. Omówienie tych właśnie aspektów jest głównym celem niniejszego artykułu.
The article presents the conclusions from the architectural research carried out by the author in the period from October 2016 to September 2017. The architectural research carried out in the Karlino church consisted of an analysis of the material used for its construction and did not include wooden structures (roof trusses in the chancel, nave body, tower and belfry). An architectural analysis of the church walls was carried out for the study. As part of the criteria adopted, their joints were examined, which were graphically presented in the form of research nodes in order to establish a mutual chronology, and marked on the photographic documentation. The walls were also compared in terms of the construction bonds, colour of bricks, type of mortar, size of bricks and the way of joint preparation. Together with the archival study, the research allowed for the recognition of building transformations, chronological stratification and the attempt at reconstruction concerning individual construction phases, as well as the detailed definition of the medieval building technique. The discussion of these aspects is the main purpose of this article.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2020, 2; 9-36
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Średniowieczna architektura kościoła parafialnego w Głubczycach od II połowy XIII do początków XVI wieku
The medieval architecture of the parish church in Głubczyce from the second half of the 13th century to the beginning of the 16th century
Autorzy:
Legendziewicz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195676.pdf
Data publikacji:
2021-01-20
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Architektura
Śląsk
kościół
średniowiecze
joannici
architecture
Silesia
church
the Middle Ages
Hospitallers
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań kościoła parafialnego p.w Narodzenia NMP w Głubczycach. We wstępie przedstawiono analizę źródeł pisanych i ikonograficznych oraz omówiono aktualną literaturę. Na podstawie badań architektonicznych i analizy porównawczej uznano, że pierwszy kościół został prawdopodobnie zbudowany w trzeciej ćwierci XIII wieku i złożony był z prostokątnego dwuprzęsłowego prezbiterium, zakrystii i trójnawowego korpusu bazylikowego z niedokończonym masywem wieżowym. Patronat nad świątynią przekazano Zakonowi Rycerskiego Szpitala Św. Jana w Jerozolimie w 1279 roku.  Prawdopodobnie w pierwszej połowie XIV wieku powiększono prezbiterium, a korpus przekształcono nadając mu układ halowy z portalami zachodnimi i południowymi. Po opuszczeniu świątyni przez joannitów w 1526 roku w 1579 r. wzniesiono wieżę południową, zwieńczoną renesansowym hełmem.
The article presents the results of research on the parish church of Nativity of the Blessed  Virgin Mary in Głubczyce. In the introduction presents a analysis of written and iconographic sources and discusses the current literature on the subject. Based on architectural research and comparative analysis, it was considered that the first church was probably built in the third quarter of the 13th century and consisted of a rectangular two-span presbytery, sacristy and a three-nave basilica body with an unfinished tower massif. It was passed to the patronage ofThe Knights Order of the Hospital of St John of Jerusalem in the 1279. Probably in the first half of the 14th century, the presbytery was enlarged and the body was transformed into a hall layout with western and southern portals. After leaving the temple by the Knights of St. John in 1526, in 1579 the south tower was raised, crowning it with a Renaissance helmet.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2020, 27, 2; 46-59
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakon krzyżacki a patronat nad beneficjami kościelnymi w średniowiecznym Toruniu
The Teutonic Order and the patronage over the church benefices in medieval Toruń
Der Deutsche Orden und das Patronat über die kirchli-chen Benefizien im mittelalterlichen Thorn
Autorzy:
Sumowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529382.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
Zakon Krzyżacki
Toruń
średniowiecze
The Teutonic Order
medieval
Der Deutsche Orden
Thorn
Mittelalterliche
Źródło:
Rocznik Toruński; 2014, 41; 155-167
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Średniowieczna architektura kościoła pw. św. Jadwigi Śląskiej w Zielonej Górze i jej przemiany od XIV do XX w.
Medieval architecture of the Church of St. Hedwig of Silesia in Zielona Góra and transformations to the church between the 14th and 20th centuries
Autorzy:
Legendziewicz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293585.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
Śląsk
architektura
średniowiecze
kościół
Zielona Góra
Silesia
architecture
Middle Ages
church
Opis:
W artykule przedstawiono historię powstania oraz przekształceń kościoła pw. św. Jadwigi Śląskiej w Zielonej Górze od 2. połowy XIV do początku XX w. We wstępie zawarto informacje źródłowe i kronikarskie oraz pochodzące ze skromnej literatury przedmiotu. Bazując na przeprowadzonych badaniach architektonicznych i analizie detalu, wydzielono najważniejsze fazy przekształceń kościoła. Początki istniejącej budowli osadzono w latach 70. XIV w., gdy powstało dwuprzęsłowe prezbiterium. Przypuszczalnie na początku XV w. zbudowano halowy, trójnawowy, czteroprzęsłowy korpus nawowy. Świątynia została zapewne uszkodzona w pożarze w 1419 r. Po odbudowie, prawdopodobnie w 2. połowie XV w. po stronie południowej wzniesiono kaplicę Ogrójcową z emporą, kruchtę, a na przełomie XV i XVI w. – kaplicę Chrzcielną. Po pożarze w 1546 r. powstała kruchta zachodnia, a po kolejnym w 1582 r. – sklepienie korpusu ukończone w 1590 r. Druga połowa XVII w. przyniosła nowe okna oraz wysoki hełm barokowy. Runął on w 1776 r. Wieżę w barokowej formie z klasycystycznym hełmem odbudowano etapami do 1832 r. W końcu XIX i na początku XX w. przeprowadzono prace remontowe, a w początkach XXI w. – renowacyjne, których ostatnim etapem była konserwacja wnętrza kaplicy Ogrójcowej.
The article presents the history of the creation and transformation of the parish church (now a co-cathedral) in Zielona Góra from the 2nd half of the 14th century to the beginning of the 20th century. The introduction presents the source and chronicle information as well as the current modest literature. Based on the architectural studies and the analysis of the details, the most important phases of the church's transformation were separated. The beginnings of the existing building were erected in the 1370s, when a two-span presbytery was built. Presumably, at the beginning of the 15th century, a three-bay, four-nave, aisle body was built. The temple was probably damaged by a fire in 1419. After reconstruction, probably in the 2nd half of the 15th century, on the south side, was erected a Gethsemane Chapel with a gallery, a porch and at the turn of the 15th and 16th century – the Baptist Chapel. After the fire in 1546, the western porch was established, and after another in 1582 – the corps' vault completed in 1590. The 2nd half of the 17th century brought new windows, and a high Baroque helmet. It fell down in 1776. A Baroque tower with a classicist helmet was rebuilt in stages up to 1832. At the end of the 19th and at the beginning of the 20th century, renovation works were carried out, and at the beginning of the 21st century, renovation works were also carried out, the last stage of which was to preserve the interior of the Gethsemane Chapel.
Źródło:
Architectus; 2019, 4 (60); 3-22
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Medieval architecture of the Dominican church in Opole (the so-called "na Górce") and its transformations from the end of the 13th century to the beginning of the 18th century
Średniowieczna architektura kościoła dominikańskiego w Opolu (tzw. na Górce) i jej przekształcenia od schyłku XIII w. do początku XVIII w.
Autorzy:
Lasota, Czesław
Legendziewicz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2203597.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
Silesia
architecture
Middle Ages
church
Dominicans
Opole
Śląsk
architektura
średniowiecze
kościół
dominikanie
Opis:
The article concerns the transformations of the architecture of the Dominican church of Our Lady of Sorrows and St. Wojciech (the so-called "na Górce") in Opole. The paper presents the results of original architectural research conducted from 2008 to 2017. Previous analyses regarding the construction and transformation of the church "na Górce" are based on the findings of pre-war researchers, which relied on a general inspection of the plastered building. The discussed architectural research enabled the scope of the original monastic church, and its expansion from around 1361, to be distinguished. This also applies to the enlargement of the chancel and its adaptation, as well as to the construction of a two-nave, four-bay nave. The chancel of this church was enlarged in around 1399 by adding a polygonal eastern closure, and the church itself was probably renovated and enlarged in around 1430 by the construction of an outbuilding adjacent to the nave. The presented research results significantly change the previously published description concerning the construction and transformation of the architecture of the Dominican church in Opole.
Tematem artykułu są przekształcenia architektury kościoła dominikańskiego pw. Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha (tzw. na Górce) w Opolu. W pracy przedstawiono rezultaty autorskich badań architektonicznych prowadzonych między 2009 a 2017 r. Dotychczasowe analizy powstania i przekształceń kościoła na Górce opierają się na ustaleniach badaczy przedwojennych bazujących na ogólnym oglądzie otynkowanej budowli. Omówione badania architektoniczne umożliwiły wydzielenie zasięgu pierwotnego kościoła zakonnego oraz jego rozbudowy około 1361 r. obejmującej powiększenie prezbiterium i dostosowanie go do funkcji chóru zakonnego, a także wzniesienie dwunawowego, czteroprzęsłowego korpusu. Prezbiterium tej świątyni powiększono o wieloboczne wschodnie zamknięcie około 1399 r., a kościół odnowiono i powiększono o przybudówkę przy korpusie zapewne około 1430 r. Nowożytne przekształcenia bryły kościoła związane są ze wzniesieniem nawy południowej oraz przebudową korpusu i szczytu zachodniego po dwóch pożarach w 1682 i 1739 r. Zaprezentowane wyniki badań znacząco zmieniają dotychczas publikowany obraz powstania i przekształceń architektury kościoła dominikańskiego w Opolu.
Źródło:
Architectus; 2022, 4 (72); 37--46
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Freski w grzędzickiej świątyni - "zapomniany" zabytek średniowiecznej sztuki kościelnej
Frescoes in the Grzędzice Church - a "Forgotten" Relic of the Medieval Sacred Art
Autorzy:
Grygowski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591924.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Grzędzice
frescoes
church
Middle Ages
sacred art
freski
kościół
średniowiecze
sztuka sakralna
Opis:
Świątynie znajdujące się na terenie diecezji szczecińsko-kamieńskiej zawdzięczają w większości swój wystrój protestantom, którzy w końcu XVI i na początku XVII wieku, czyli po przyjęciu w 1534 roku na sejmiku w Trzebiatowie przez szlachtę zachodniopomorską wyznania luterańskiego, przejęli katolickie kościoły tej ziemi. Dlatego ich wystrój jest bardzo ascetyczny w swej formie. Tym bardziej wartościowe w naszych czasach są te zabytki sztuki sakralnej, które praktycznie w niezmienionej średniowiecznej formie przetrwały do dziś. Takim właśnie zabytkiem są freski znajdujące się w niewielkim wiejskim kościele pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Grzędzicach. To dzieło anonimowego artysty, choć mało znane miłośnikom średniowiecznej sztuki, może być przedmiotem wielkich doznań estetycznych. Freski z Grzędzic powinny być bardziej obecne w przewodnikach opisujących dzieła sztuki Pomorza Zachodniego.
The temples in the Szczecin-Kamień Archdiocese owe much of their décor to Protestants, who at the end of the 16th and the beginning of the 17th century, that is after the acceptance of Lutheran confession in 1534 at the regional council in Trzebiatów by the West Pomeranian nobility, took over the Catholic churches of this land. That is why their décor is very ascetic in its form. All the more valuable in our time are the relics of the sacred art that have survived to the present day in virtually unchanged Medieval form. Such a relic is frescoes located in a small rural church devoted to St. Apostles Peter and Paul in Grzędzice. This work of an anonymous artist, though little known to lovers of Medieval art, can be tan object of great aesthetic experiences. It would be valuable for the frescoes from Grzędzice to be more present in the guidebooks commemorating various types of works of art that can be seen in the West Pomeranian Province.
Źródło:
Colloquia Theologica Ottoniana; 2019, 1; 41-57
1731-0555
2353-2998
Pojawia się w:
Colloquia Theologica Ottoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nierozpoznany halowy kościół farny z około 1300 roku w Byczynie na Śląsku. O architekturze domniemanej fundacji księcia Henryka III Głogowskiego
The unknown hall church from around 1300 at Byczyna in Silesia. About the architecture of an alleged foundation of Henry the Third, Duke of Głogów
Autorzy:
Adamski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366520.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
średniowiecze
architektura gotycka
kościół halowy
fara
Śląsk
medieval architecture
hall church
parish church
Silesia
gothic
Opis:
Fara pw. św. Mikołaja w Byczynie jest niezwykle ciekawym, a w dotychczasowej literaturze zupełnie przeoczonym przykładem halowej budowli z około 1300 roku, która dowodzi poszukiwań właściwej, atrakcyjnej formy okazałego kościoła miejskiego, które nurtowały zarówno inwestorów, jak i budowniczych świątyń parafialnych na Śląsku u schyłku XIII wieku. Wszyscy dotychczasowi badacze uznali ją za jednorodne założenie z końca XIV wieku. Tymczasem ewidentna jest zasadnicza dwufazowość powstawania fary, która u schyłku XIV stulecia została przebudowana na bazylikę i wówczas dopiero uzyskała obecny kształt. Omawiany kościół jest bez wątpienia jedną z najbardziej niezwykłych kreacji architektonicznych z okresu około roku 1300 na Śląsku. Jej twórcy dowiedli znajomości najważniejszych budowli kręgu austriacko-morawskiego, przede wszystkim kończonej wówczas katedry w Ołomuńcu. Wznosząc krótki korpus halowy (względnie pseudobazylikowy) na rzucie kwadratu, wpisali się w główny nurt rozwoju miejskich kościołów parafialnych na Śląsku w drugiej połowie XIII wieku, zaś bez wątpienia na życzenie fundatora – zapewne księcia Henryka III głogowskiego postawili wyniosłą wieżę zachodnią, nawiązującą do kolegiaty w Głogowie. Zapewne również z tej budowli został zaczerpnięty wystrój kamieniarski chóru, na który złożyły się baldachimowe nisze, powiązane ze służkami sklepiennymi. Wschodnia część kościoła swymi rozmiarami i dekoracją podkreślała także archiprezbiterialną godność kościoła. Ze względu na późniejszą przebudowę, największą stratą jest przekształcenie chóru, który w świetle zachowanych reliktów i przeprowadzonej tu analizy przedstawia się jako wyjątkowe dzieło architektury przełomu XIII i XIV wieku, nierozerwalnie związane z politycznymi dziejami Śląska.
The Parish Church of St Nicolaus at Byczyna in Silesia (German Pitschen) presents a most interesting, yet till now unknown example of a hall church from around 1300. It proves that the Silesian founders, as well as builders themselves, sought at the end of the 13th century for an suitable, attractive form of a representative town church. All up-to-date researchers treated the Byczyna church as an integral structure dating back to the end of the 14th century. It is most surprising, as it is more than evident that we deal here with a much older building, which was only much rebuilt to the present shape at the end of the 14th century. With no doubt, the church in question forms one of the most interesting architectural creations of around 1300 in Silesia. Its builder proved their knowledge of many important buildings in Austria and Moravia, especially of the Cathedral al Olomouc/Olmütz, which was near completion at that time. The short hall nave of the Byczyna church counts to the main trend of the parish churches in Silesia from the 2nd half of the 13th century. In turn, the single west tower was erected probably according to the wish of its alleged founder, Henry the Third, duke of Głogów/Glogau. It reminded of the west tower of the Collegiate Church at Głogów, while the unique mason decoration in the Byczyna choir, which encompassed sculpted baldachins and vaulting shafts, was an allusion to the chancel of the aforementioned church at Głogów. The size and opulent articulation of the eastern part of the analysed building stressed the function of the church as a seat of an archpriest. Unfortunately the Byczyna choir, which was a unique structure in the Silesian architecture of around 1300, was later strongly rebuilt and lost its previous shape.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2015, 60, 4; 27-51
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prepozytury szpitalne - podstawowy typ polskiego szpitala średniowiecznego
Provostrie hospitals - basic typs of polish medieval hospitals
Autorzy:
Suracki, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1218074.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
szpital
prepozytura szpitalna
kościół szpitalny
przytułek
średniowiecze
hospital
hospital provost
hospital church
poor-house
the Middle Ages
Opis:
Wraz z przyjęciem chrześcijaństwa przez Mieszka I w państwie polskim pojawiły się, wypracowane już wcześniej przez Kościół na Zachodzie Europy instytucje i formy życia społecznego. Jedna z najważniejszych, obok różnego typu szkół, były szpitale. Aż do Oświecenia stanowiły one podstawowy i dominujący typ instytucji opiekuńczych. Pełniły przede wszystkim funkcje przytułku. Do końca XIII w. szpitale na ziemiach polskich prowadzone były przez zakony, najpierw mnisze (benedyktyni, cystersi), później kanonickie i rycersko-szpitalne (zakon Świętego Ducha, krzyżacy z czerwoną gwiazdą, kanonicy regularni św. Augustyna, bożobrobcy, joannici, krzyżacy niemieccy). Wraz z tworzeniem diecezji i katedr powstawały też nieliczne szpitale katedralne i biskupie, a także kolegiackie. Przełomem w rozwoju polskiego szpitalnictwa średniowiecznego było pojawienie się na przełomie XIII i XIV w. stulecia w miastach, szczególnie większych, szpitali prepozyturalnych. Były to instytucje złożone z dwu integralnie ze sobą związanych elementów (budynków): kościoła szpitalnego i przytułku. Duszpasterstwo dla pensjonariuszy w kościele sprawował ksiądz kapelan szpitalny, tzw. porepozyt, zaś szpitalem i jego beneficjum zarządzali delegowani przez miasto dwaj urzędnicy miejscy – prowizorzy. Szpitale te, w zdecydowanej większości noszące wezwanie Świętego Ducha, lokalizowane były na obrzeżach miast lub poza murami miejskimi. Z reguły mieszkało w nich kilkunastu pensjonariuszy: przeważnie byli starcy, ubodzy, kalecy, sieroty oraz chorzy. W wieku XIV-XV prepozytury szpitalne przeszły proces tzw. komunalizacji, czyli bardzo dużego uzależnienia od władz miejskich. Apogeum rozwoju tych szpitali przypadł na końcowe dwa wieki średniowiecza, niemniej absolutna większość działało nadal w wiekach nowożytnych.
Together with the adoption of Christianity by Mieszko I there appeared in Poland institutions and forms of social life previously introduced by the Church in Western Europe. Among the most important institutions, along with various types of schools, were hospitals. Until the times of Enlightenment they constituted the basic and most important type of care institutions and acted mostly as almshouses. Until the end of the 13th century hospitals in Poland were run by religious orders, primarily by monastic ones (Benedictines, Cistercians), later Canon orders and Mili-tary and Hospitals orders (the Order of the Holy Spirit, Knights of the Cross with the Red Star, Canons Regular of St. Augustine, Order of the Holy Sepulchre, Joannites, German Knights of the Cross). Along with the establishment of dioceses and cathedrals some cathedral, episcopal and collegiate hospitals were created. A turning point in the development of Polish Medieval hospital service was the emergence of provostrie hospitals in larger cities at the turn of the 13th and 14th centuries. These were institutions consisting of two integrally connected elements (buildings): a hospital church and an almshouse. Church service was performed by the Hospital Chaplain, the so called provost, and the hospital and its benefice were run by two officials delegated by the city – provisors. The hospitals – mostly dedicated to the Holy Spirit – were located on the outskirts of the city or outside the city walls. Usually they had several inmates: mostly the old, the poor, the crippled, orphans and the sick. In the 14th and 15th century provostrie hospitals underwent the process of the so called communalisation, that is becoming greatly dependent on the municipal authorities. The last two hundred years of the Middle Ages constituted the peak of development of provostrie hospitals, however most of them still existed in the Modern Period.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2016, 125; 5-53
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Średniowieczne malowidło na wschodniej ścianie prezbiterium kościoła św. Jakuba w Toruniu. Transmedialna struktura obrazowa?
Medieval wall painting on the eastern wall of the presbytery of St James Church in Toruń. A transmedia image culture?
Autorzy:
Błażejewska, Anna
Pilecka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783799.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
kościół św. Jakuba
Weraikon
Święte Oblicze
Toruń
średniowiecze
Church of St James
Veraicon
Holy Face
Middle Ages
Opis:
Recent conservation works in the presbytery of St James’s Church in Toruń revealed several details of a previously poorly readable painting from the third quarter of the 14th century. These details shed interesting light on its iconography and on the complex media character. Upon close observation of a freshly cleaned representation of angels adoring (and supporting) the hitherto diffi cult to defi ne quadrilateral shape crowned with a small gable, high on the eastern wall of the presbytery, identifi ed by default as Veraicon, it turned out that there was most probably a small panel painting inserted into the quadrilateral fi eld. This is evidenced by: a few centimetres long ‘gooseneck’ made with plaster – located in the lower part of the canopy-shaped architectural framing, finished with a black contour, no traces of plaster (only an unusual, thin layer of red polychrome staining within the framing). Due to the fact that this alleged painting has not survived, the assumption that it depicted Veraicon, captured by an architectural ciborium, perhaps imitating the Roman way of presenting the cloth relic, is based on the popularity of representations of this iconographic type, located in the context of the altar and on the base of the existing painting context (the immediate vicinity on the vaulting also includes images of adoring angels with the tersanctus inscription). Considering the great popularity of this type of representation in the late Middle Ages, not only in monumental painting, the Toruń example seems exceptional because of its transmediality: the whole is heterogeneous; a copy of the painting-relic appears in a new context and role, also changing the character of the painting. The source of such a concept was probably the extraordinary diversity (including media diversity) of the created copies of the Roman image. A similarity to this type of complex pictorial structure, in terms of media, can be found in illuminated manuscripts to which the images of the Holy Face made on leather, sometimes brought from Rome, were pasted. The Toruń image could also have been of Roman origin; 14th century was a period of signifi cant intensification of the cult of the Holy Face in Rome itself and beyond, if only thanks to numerous pilgrimages. It should be noted that the functioning of the Veraicon, here painted on wood, is only a hypothesis, although we consider it highly probable. There is also another, less probable possibility that the mentioned gooseneck/shelf was created without any connection with the painting. In that case, it would be possible that the object of adoration was the Ark of the Covenant placed under the canopy or only a place ‘waiting for’ the Ark to appear in the ‘temple of God’ on the day of Judgement (Revelation 11:19).
Niedawne prace konserwatorskie w prezbiterium kościoła św. Jakuba w Toruniu ujawniły kilka szczegółów wcześniej słabo czytelnego malowidła z trzeciej ćwierci XIV wieku. Owe szczegóły rzuciły ciekawe światło na jego ikonografii ę i na złożony charakter medialny. Po obejrzeniu z bliska świeżo oczyszczonego, wysoko na ścianie wschodniej prezbiterium umieszczonego przedstawienia aniołów adorujących (i podtrzymujących) dotąd trudny do określenia czworoboczny kształt zwieńczony szczycikiem, określany domyślnie jako Weraikon, okazało się, że najprawdopodobniej znajdował się tu wstawiony niegdyś w czworoboczne pole niewielki obraz tablicowy. Świadczą o tym: kilkucentymetrowa „odsadzka” wykonana w tynku – umiejscowiona w dolnej części namalowanego czarnym konturem architektonicznego, baldachimowego obramienia, brak śladów tynku (jedynie nietypowa, cienka warstwa czerwonej polichromii wewnątrz obramienia). Ze względu na to, że ów domniemany obraz się nie zachował, przypuszczenie, że przedstawiał Weraikon, ujęty architektonicznym cyborium, być może naśladującym rzymski sposób prezentacji chusty-relikwii, opieramy na popularności przedstawień tego typu ikonograficznego, umiejscawianych w kontekście ołtarza i na podstawie istniejącego kontekstu malarskiego (na sklepieniu w bezpośrednim sąsiedztwie znajdują się także wizerunki adorujących aniołów z inskrypcją tersanctus). Przy ogromnej popularności tego typu przedstawienia w późnym średniowieczu, nie tylko w malarstwie monumentalnym, toruński przykład wydaje się wyjątkowy z racji swojej transmedialności: całość jest heterogeniczna; kopia obrazu-relikwii występuje w nowym kontekście i roli, zmieniając także charakter malowidła. Źródłem takiej koncepcji była zapewne niezwykła różnorodność (w tym także medialna) tworzonych kopii wizerunku rzymskiego. Podobieństwo do tego typu złożonej medialnie struktury obrazowej możemy odnaleźć w księgach iluminowanych, do których bywały wklejane wizerunki Świętego Oblicza wykonane na skórze, niekiedy przywiezione z Rzymu. Toruński wizerunek mógł mieć także rzymskie pochodzenie; wiek XIV był okresem znacznego wzmożenia kultu Świętego Oblicza w samym Rzymie, jak i poza nim, choćby dzięki licznym pielgrzymkom. Należy przy tym zastrzec, że funkcjonowanie tu wstawionego, malowanego na desce Weraikonu jest jedynie hipotezą, choć uznajemy ją za wielce prawdopodobną. Istnieje też i inna, mniej prawdopodobna możliwość, że wspomniana odsadzka/półka powstała bez związku z malowidłem. Wówczas możliwe byłoby, iż przedmiotem adoracji jest umieszczona pod baldachimem Arka Przymierza lub jedynie miejsce „oczekujące” na Arkę, która ukaże się w „świątyni Boga” w dniu Sądu (Ap 11,19).
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2020, 113; 5-26
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odkrycie reliktów średniowiecznego kościoła klasztornego dominikanów pw. św. Idziego w Kamieniu Pomorskim. Wstępne wyniki badań architektoniczno-archeologicznych
The discovery of remains of medieval Dominican monastery church of St Giles in Kamień Pomorski. Preliminary results of architectural and archaeological research
Autorzy:
Kustosz, Henryk
Sobucki, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440528.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
Kamień Pomorski
średniowiecze
kościół św. Idziego
dominikanie
klasztor
Middle Ages
St Giles’ church
Dominican monastery
Opis:
Abstract: The article presents the results of architectural and archaeological research conducted in Kamień Pomorski in the area of alleged sacral complex of former Dominican monastery. Its goal was to record survived remains of St Giles’ monastery church, an attempt to recreate its original plan and shape, as well as preliminary determination of scope and chronology of successive transformations. The research results indicate that initially was built a single-nave aisless structure with a rectangular, elongated, straight closed chancel. In its north side was located monastery, probably with cloister garth surrounded by cloisters. Probably in the 15th century, in order to enlarge the church, in the south side an aisle was built. It was created back then most likely an asymmetrical two-aisled church.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2016, 12; 483-546
0076-5236
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Średniowieczne analecta czeskie w rękopisie z dawnej biblioteki kościoła św. Piotra i Pawła w Legnicy
Medieval Czech analecta in a manuscript from the former library of St Peter and Paul’s Church in Legnica
Autorzy:
Mrozowicz, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2189560.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
kodykologia
biblistyka
historia medycyny
średniowiecze
Psalmy
hagiografia
język czeski
św. Ludmiła
Legnica
Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu
codicology
Biblical studies
history of medicine
Middle Ages
Psalms
hagiography
Czech language
St Ludmila
Wrocław University Library
Opis:
The main source used in the article is a Latin manuscript from the former library of St Peter and Paul’s Church in Legnica, currently kept at the Wrocław University Library. The components of the manuscript were created in the 1370s and 1390s in Bohemia. In the course of processing the document, various interesting bohemica were discovered, ie Czech translations of Psalms 129 and 132, identified as a part of the Clementine Psalter from around the mid-14th century, in ‘Mammotrectus’ by John Marchesinus, 13 Czech month names on the margins of ‘De regimine mensium’ as well as botanical names, medical terms and advice on lactation inducers among other medical prescriptions. There is also a contentual bohemicum, ie initial fragments of ‘Passio sanctae Ludmillae’, the Latin account of the martyrdom of the Bohemian patroness saint, from a breviary written at the turn of the 12th and the 13th centuries. The article includes comments on the aforementioned texts as well as their editions.
Źródło:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2022, 31, 1; 35-57
1509-0957
Pojawia się w:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies