- Tytuł:
-
Tropowane „Gloria” z mszy „De Beata Virgine” w Mszale Jagiellonów z Jasnej Góry. Przyczynek do badań śpiewów postgregoriańskich
Tropes in Gloria from the Mass „de Beata Virgine” in the Jagiellonian Missal from Jasna Góra. A Monograph on the Research on Postgregorian Chant - Autorzy:
- Wiśniewski, Piotr
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/495629.pdf
- Data publikacji:
- 2016-06-30
- Wydawca:
- Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
- Tematy:
-
chorał gregoriański
śpiewy postgregoriańskie
tropy
Gregorian chant
postgregorian chant
tropes - Opis:
-
A study of liturgical music codexes proves that, apart from the fact that they contain typical Gregorian chants, a considerable significance is attached in them to later chants, based on Gregorian patterns as well as to the ones defined by medievalists as “post-gregorian” by. Plausible examples here are the so-called tropes which constitute additions of new texts and music to the pre-existing compositions. The issue raised in the present paper refers to one of such chants (Gloria from the mass de Beata Virgine) noted down in Missale Paulinorum in the beginning of the 16th century. Troping of this Gloria consists in inserting in the original text six additional short texts. The fact that the trope appeared in the Jagiellonian Missal proves that the so-called Marian Gloria was very popular. Although its use in the liturgy was banned, long after the Council of Trent it still had to be reminded that singing Marian Gloria on the feasts of the Mother of God was forbidden and that only the chants accepted by the Roman liturgy were allowed.
Studium ksiąg liturgiczno-muzycznych dowodzi, iż klasycznego repertuaru gregoriańskiego ważne miejsce zajmują śpiewy postgregoriańskie, a wśród nich m.in. tropy, stanowiące dodatki tekstowe i melodyczne do kompozycji oryginalnych. Podjęte w artykule zagadnienie dotyczy jednego z tego rodzaju śpiewów, zawartego w Missale Paulinorum z początku XVI w. Notuje go hymn Gloria z mszy De Beata Virgine. Jego tropowanie polega na rozbudowaniu oryginalnego tekstu o sześć krótkich fraz. Obecność tego tropu w Mszale Jagiellonów potwierdza jednak fakt, iż tzw. Gloria maryjne było niezwykle popularne. Mimo, iż spotkało się ono ze zdecydowanym zakazem stosowania w liturgii, to jednak jeszcze przez długi czas po Soborze Trydenckim przypominano, iż w święta Matki Bożej nie wolno posługiwać się Gloria maryjnym, tylko przyjętym przez liturgię rzymską. Tego typu średniowieczna monodia stanowi niezbity dowód na to, iż w każdej epoce istniała silna potrzeba tworzenia nowych śpiewów na użytek konkretnej liturgii. Dzięki tego rodzaju twórczości można jednak dziś odtworzyć po części obraz tego, co wykonywano w liturgii późnego średniowiecza, czy jeszcze w następnych wiekach. Mszał Jagiellonów jest w tym zakresie ważnym źródłem wiedzy. - Źródło:
-
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2016, 37, 2; 155-162
1232-8766 - Pojawia się w:
- Seminare. Poszukiwania naukowe
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł