Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "łacina" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Leksykograficzne świadectwo wpływu europejskich języków i kultury na Indian Nahua: Szymon Gruda, Language and Culture Contact Phenomena in the Sixteenth-Century Vocabulario trilingüe in Spanish, Latin and Nahuatl, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2018, 218 s.
Autorzy:
Koczarski, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081396.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
nahuatl
aztecki
hiszpański
łacina
Nahua
Aztekowie
leksykografia
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2020, 32; 247-251
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Latin as the Language of Social Communication of the Polish Nobility (Based on the Latin Heraldic Work by Szymon Okolski)
Łacina jako język komunikacji społecznej polskiej szlachty (na podstawie łacińskiego dzieła heraldycznego Szymona Okolskiego)
Autorzy:
Milewska-Waźbińska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1892257.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
łacina
herbarz
szlachta
Latin
roll of arms
nobility
Opis:
W artykule podkreśla się rolę języka łacińskiego jako języka komunikacji społecznej szlachty zamieszkującej Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Na początku omawia się pojęcie latinitas, które oznaczało nie tylko poprawną łacinę, lecz także wskazywało na treści ideowe antyku przekazywane za pomocą języka starożytnych Rzymian. W artykule prześledzono proces wykorzystania łaciny jako narzędzia pozwalającego na utrzymanie więzi społecznej. Badaniu poddano łaciński herbarz Orbis Polonus Szymona Okolskiego (Kraków 1641-1645). Okazało się, że język tego dzieła pełnił nie tylko funkcję informacyjną, lecz także perswazyjną, propagandową i emotywną. W konkluzji stwierdza się, że Okolski świadomie napisał swe dzieło w języku starożytnych Rzymian.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 3; 55-51
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Latin and Greek in Contemporary Names of Human Medicines on the Polish Market
Autorzy:
Grzelak-Krzymianowska, Adriana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791389.pdf
Data publikacji:
2020-02-07
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
leki
nazewnictwo
farmacja
łacina
greka
medicines
names
pharmacy
Latin
Greek
Opis:
Łacina i greka w świecie współczesnego nazewnictwa farmaceutycznego w Polsce Celem artykułu jest ukazanie, że słowa pochodzące z łaciny i greki są nadal efektywnie wykorzystywane w polskiej terminologii farmaceutycznej na przykładzie nazw handlowych leków oraz form, w jakich owe terminy pojawiają się w interesującym autora nazewnictwie. Autor pracy definiuje pewne zauważalne i charakterystyczne paradygmaty pojawiania się form łacińskich i greckich, które występują w konkretnych wyodrębnionych w artykule grupach leków, wskazuje na pewne widoczne tendencje w zastosowaniu języków innych niż klasyczne oraz podkreśla, jak ogromne znaczenie ma łacina i greka w ciągle rozwijającym się polskim przemyśle farmaceutycznym.
The aim of the article is to show that Latin and Greek derived words are still effectively used in Polish pharmaceutical terminology. The study focuses on the trade names of medicinal products and the forms in which these terms appear in the above mentioned nomenclature. The author defines some noticeable and characteristic paradigms of the presence of Latin and Greek forms that occur in specific groups of medicines identified in the article, points to some visible trends in the use of non-classical languages and emphasizes the importance of Latin and Greek in the ever-growing Polish pharmaceutical market.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 3; 23-36
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od kontemplacji do twardych wymagań
Autorzy:
Sczaniecki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047824.pdf
Data publikacji:
1972
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
łacina
pismo łacińskie
historia
paleografia
Latin
latin script
history
paleography
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1972, 25; 244-250
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anathema in lateinischen Inschriften
Anathema in Latin Inscriptions
Autorzy:
Ehmig, Ulrike
Zawadzki, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/947479.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
anatema
klątwa
inskrypcja
łacina
język łaciński
epitafium
anathema
curse
inscription
Latin
epitaphy
Opis:
A recently finished study of early Christian epitaphs that contain the term adiuro or coniuro to protect the tombs shows that ignoring these instructions would be penalized with a series of draconian punishments. Relevant curses and punitive formulas were borrowed from the Old and New Testaments. Inter alia the culprit should be punished by means of anathema, the eternal damnation. In recent years Konrad F. Zawadzki has intensively dealt with anathema in the literary sources of the early church and pointed out that the punishment was used in doctrinaire disputes against heretics. The use of the term in Latin inscriptions, which has not been studied so far, is the focus of this study. The eleven relevant inscriptions dating from the 6th to the 8th century are analyzed epigraphically and theologically. They are directed against moral offenses and point to a later expansion and popularization of the meaning of anathema.
Ukończone niedawno badania nad chrześcijańskimi epitafiami zawierającymi terminy adiuro lub coniuro zwracają uwagę na to, że owe epitafia – mające na celu chronić groby przed profanacją – grożą klątwą każdemu, kto ośmieliłby się naruszyć miejsce pochówku zmarłych. Używane w tym kontekście groźby i sankcje karne niejednokrotnie zapożyczano ze Starego lub Nowego Testamentu. Profanacje grobów podlegały między innymi anatemie, skazującej profanatorów na karę wiecznego potępienia. Konrad F. Zawadzki, który w ostatnich latach intensywnie zajmował się użyciem terminu „anatema” w źródłach literackich, zwrócił uwagę na to, że sankcja anatemy we wczesnej literaturze chrześcijańskiej stosowana była przede wszystkim w kontekście sporów dogmatycznych z heretykami. Użycie terminu „anatema” w łacińskich inskrypcjach, które do tej pory nie było jeszcze nigdy przedmiotem badań naukowych, a które w niniejszym przedłożeniu poddane jest szczegółowej analizie, ukazuje, że kara anatemy – skierowana przeciwko profanatorom grobów – dotyczyć mogła w pierwszej linii nie odstępstw dogmatycznych, ale przewinień moralnych. Prezentowane i omawiane w artykule jedenaście inskrypcji łacińskich zawierających termin „anatema” i datowanych na czas między VI a VIII wiekiem jest wymownym dowodem na to, że sankcja anatemy – początkowo stosowana jedynie w kontekście dogmatycznym – z biegiem lat zaczęła obejmować nowe „przeklęte” obszary.
Źródło:
Vox Patrum; 2019, 71; 185-208
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język sakralny wobec polskiego języka narodowego. Łacina
Latin as a sacral language in its relation to the Polish national language
Autorzy:
Sobczykowa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26440724.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Latin
sacred language
religious language
history
culture
łacina
język sakralny
język religijny
historia
kultura
Opis:
Artykuł dotyczy łaciny jako języka sakralnego w polskim obszarze kulturowym w historii i współcześnie. Szkicowo potraktowano w nim sytuację w innych obszarach kultury, takich jak semicki czy słowiański. Analizie zostały poddane status i funkcje łacińskiego języka liturgicznego w ujęciu historycznym i współcześnie – w odczuciu mówiących, teologów, językoznawców, filozofów religii. W tekście przedstawiono udokumentowanie łacińskiej twórczości średniowiecznych polskich kaznodziejów i troskę o rozumienie liturgii łacińskiej przez lud. Pokazano również rozpiętość między tendencjami do sakralizacji i desakralizacji, różnicę między rozumieniem werbalnym a duchowym, danym w rozmyślaniu.
Joanna Sobczykowa’s article deals with Latin as a sacred language in the Polish cultural area in history and today. Sobczykowa outlines the situation in other areas of culture, Semitic or Slavic. She examines the status and functions of liturgical Latin in history and today, by looking at opinions of speakers, theologians, linguists, and philosophers of religion. She also looks at documents in the form of Latin works by medieval Polish preachers and their concern for the understanding of the Latin liturgy by the people. Finally, she shows and stresses the difference between verbal and spiritual understanding present in meditation and that between the tendencies towards sacralization and desacralization.
Źródło:
Forum Lingwistyczne; 2023, 11; 1-12
2449-9587
2450-2758
Pojawia się w:
Forum Lingwistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początki łacińskiego tekstu Pisma świętego
The origins of the Latin text of Holy Scripture
Autorzy:
Królikowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1363443.pdf
Data publikacji:
2020-12-13
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Pismo Święte
łacina
greka
kultura starożytna
literatura łacińska
Holy Scripture
Latin
Greek
ancient culture
Latin literature
Opis:
Dzieje tekstu biblijnego stanowią jeden z ważnych wątków w dziejach kultury ludzkiej, a zwłaszcza kultury zachodniej. W szczególny sposób w te dzieje wpisała się wersja łacińska tekstu biblijnego, który, wychodząc od skromnych początków, stał się kluczowym elementem życia Kościoła i jego wielorakiego oddziaływania. Rekonstrukcja tych początków do czasów św. Hieronima, którego postać i dzieło na trwałe wpisały się w dzieje łacińskiego tekstu Biblii, stanowi przedmiot niniejszego opracowania. W szczególny sposób staramy się uchwycić, jakimi kryteriami literackimi i teologicznymi kierowano się przy opracowywaniu tekstu biblijnego w wersji łacińskiej i jakie było ich znaczenie. Zostaje podkreślony zwłaszcza wkład niektórych teoretyków, którzy w tym procesie teologicznym i kulturowym aktywnie uczestniczyli.
The history of the biblical text constitutes one of the significant threads in the history of humanity and especially in the history of the West. The Latin version of the biblical text has been particularly inscribed in history. This version, inconspicuous at the beginning, became the paramount element of the Church life and its diverse influence. The subject of this study is the reconstruction of those origins up to the times of St. Jerome, whose life and contribution were permanently inscribed in the history of the Latin text of the Bible. In particular, we endeavour to display what literary and theological criteria were applied while creating Bible’s text in Latin and what their meaning was. Concurrently, we try to emphasise the contribution of certain theorists who actively participated in this theological and cultural process.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2020, 6; 17-38
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce łaciny w liturgii Kościoła po Soborze Watykańskim II – analiza problemu i próba syntezy
Place of Latin in the Liturgy of the Church after the Second Vatican Council – Analysis of the Problem and Synthesis Attempt
Autorzy:
Szebla, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040495.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
łacina
Sobór Watykański II
Joseph Ratzinger
reforma liturgii
Latin language
Second Vatican Council
reform of liturgy
Opis:
Artykuł podejmuje problem obecności łaciny w liturgii Kościoła po Soborze Watykańskim II. Pomimo zaleceń zawartych w Konstytucji o liturgii łacina została wyłączona z życia Kościoła. Liczne świadectwa starożytnych autorów wyrażają przekonanie o wielkiej mocy i praktyczności łaciny w kulcie Bożym i wzajemnej komunikacji. Wypowiedzi papieży XX wieku zawierają pochwały tego starożytnego języka i zalecenie utrzymania go w obrzędach i edukacji (zwłaszcza w studium teologii). Po Soborze Watykańskim II doszło do „ofiarowania” (eliminacji) tego unitatis vinculum na rzecz specyficznie pojmowanej dostępność i zrozumiałości obrzędów. Niektórzy świeccy i duchowi pisarzy tamtych czasów nie pogodzili się z taką sytuacją. Szczególne miejsce zajmują tu wyjaśnienia J. Ratzingera, który miejscu łaciny w liturgii Kościoła poświęcił wiele uwagi w swoich licznych publikacjach.
The article takes up the problem of the presence of Latin in the liturgy of the Church after the Second Vatican Council. Despite the recommendations contained in the Constitution on the Liturgy, Latin was excluded from the life of the Church. The numerous testimonies of ancient authors convince about the great virtue and practicality of Latin in the worship of God and in the mutual communication. The statements of the Popes of the twentieth century include praise this ancient language and recommendation to keep it in the rites and education (especially in the study of theology). After the Second Vatican Council, there was the “sacrifice” (elimination) of that unitatis vinculum in favor of specifically conceived accessibility and comprehensibility of rites. Some lay and spiritual writers of those times do not agree with this situation. A special place have here explanations of J. Ratzinger, who in his numerous publications devoted much attention to the place of Latin in the liturgy of the Church.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 8; 159-171
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słownik Bartłomieja z Bydgoszczy z perspektywy łacińsko-polskiego słownictwa prawniczego
Autorzy:
Trawińska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38630650.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Bartholomeus de Bydgostia
sixteenth-century dictionary
Latin
legal vocabulary
Bartłomiej z Bydgoszczy
XVI-wieczny słownik
łacina
słownictwo prawnicze
Opis:
The aim of this article is to discuss relations between Latin and Polish at the lexical level. I present some difficulties in determining the meaning of words as exemplified by the legal vocabulary concerning the ius civile. The difficulties in question stem from the way Latin words are defined and from the nature of their Polish explications: the author of the dictionary specified Latin terms by means of synonymous Latin and Polish expressions. As a result, he produced sets of terms which refer to particular legal actions that are not further specified in the dictionary. Due to this use of loose Latin and Polish phrases and single words the meaning of some words cannot be precisely determined today.
Celem artykułu jest omówienie łacińsko-polskich relacji na płaszczyźnie leksykalnej. Na przykładzie słownictwa prawniczego z zakresu ius civile ukazano trudności związane z ustaleniem znaczenia wyrazów. Wynikają one ze sposobu definiowania łacińskich haseł i charakteru polskich objaśnień. Polega to na określaniu łacińskich terminów za pomocą innych, bliskoznacznych wyrażeń – zarówno łacińskich, jak i polskich. W ten sposób powstały zbiory określeń, dla których wspólną cechą jest to, że odnoszą się do czynności prawnej bliżej niedookreślonej na kartach słownika. Obecność łaciny i polskiego w postaci luźnych wyrażeń i pojedynczych słów wskazuje, że języki te w omawianym zakresie nie tworzą spójnej całości. Z tego powodu nie można dziś precyzyjnie ustalić znaczenia wszystkich wyrazów.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Łacińskie pius a problemy definiowania słów i wyrażeń w językach historycznych
Latin pius and the problems of defining words and phrases of historical language
Autorzy:
Lipiński, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943844.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
pius
pietas
impius
impietas
definition of words or expressions
semantics
Latin
historical languages
definiowanie słów i wyrażeń
semantyka
łacina
języki historyczne
Opis:
A linguist who studies historical languages, such as Latin, through synchronous perspective, meets one important problem - the lack of knowledge of language conventions. Basically, it is difficult to research by the lack of the ability to create your own sentences by intuition, and thus the inability to verify their hypotheses through semantic tests. As a result, he is convicted on contextual research. In this chapter, I propose a way of defining words and phrases in the historical languages. To do this, I arrange a semantic analysis of the Latin word pius. This term made many definitional problems for the authors of dictionaries and translators, above all, by the presence in a variety of contexts. As a result, the assumed existence of several equally-looking expressions was suggested. I explicates pius, assuming a theory of reductionist semantics, extended to my demands, for example verifying linguistic data with cultural data.
Językoznawca zajmujący się badaniem z perspektywy synchronicznej języków historycznych, np. języka łacińskiego, natyka się na jeden znaczący problem – brak znajomości konwencji językowych. Zasadniczo utrudnia mu to prowadzenie badań przez brak możliwości tworzenia własnych zdań dzięki intuicji i tym samym przez niemożność weryfikowania swoich hipotez dzięki zasadzie sprzeczności. W efekcie tego skazany jest on na badania kontekstowe. W niniejszym artykule proponuję sposób definiowania słów i wyrażeń w językach historycznych. Do tego celu służy mi analiza semantyczna łacińskiego słowa pius. Wyraz ten nastręczał wielu problemów definicyjnych autorom słowników i tłumaczom, przede wszystkim przez występowanie w różnorodnych kontekstach. W efekcie tego zakładano a priori istnienie kilku tak samo wyglądających jednostek leksykograficznych. Przyjmując założenia semantyki redukcjonistycznej rozszerzone o swoje postulaty, m.in. weryfikowanie danych językowych z danymi ogólnokulturowymi, dokonuję eksplikacji wyrazu pius.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Studia Indogermanica Lodziensia. Supplementary Series; 2015, 4
2451-1153
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Studia Indogermanica Lodziensia. Supplementary Series
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z problematyki badań nad językiem polskich przekładów Historii Aleksandra Wielkiego
Some Issues in the Language Research on Polish Translations of The Story of Alexander the Great
Autorzy:
Zarębski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/468382.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Historia Aleksandra Wielkiego
historia języka polskiego
leksyka
synonim
łacina
The Story of Alexander the Great
history of Polish language
lexis
synonym
Latin
Opis:
The author presents the research on lexis and style of Polish translations of The Story of Alexander the Great – a manuscript translation by Leonard of Bończa (1510) and an anonymous print publication of 1550 as a comparative source; both sources constitute a series of translations. The manuscript provides an interesting lexical material (especially various synonymic equivalents placed in the glosses), which can broaden our knowledge on the affluence of lexical resource of Old Polish language. The study of translational practice of a medieval author opens up new perspectives of research, because of varied use of Latin in Polish language. The 16th century print publication sheds some light on the stylistic and linguistic characteristics of the manuscript, indicating constant and variable elements of the language.
Źródło:
Forum Lingwistyczne; 2018, 5; 39-51
2449-9587
2450-2758
Pojawia się w:
Forum Lingwistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Latijns schooldrama in de Nederlanden
Latin School Drama in the Low Countries
Łaciński teatr szkolny w Niderlandach
Autorzy:
Engelbrechtová, Jana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342736.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
teatr
teatr szkolny
łacina
Niderlandy
średniowiecze
renesans
theatre
school drama
Latin
Low Countries
Middle Ages
Renaissance
theater
schooldrama
Latijn
Nederlanden
middeleeuwen
renaissance
Opis:
In deze bijdrage wordt eerst een beknopt overzicht gegeven van de ontwikkeling van het Latijnstalige onderwijs in de Lage Landen in de middeleeuwen en renaissance. Vervolgens wordt de positie van het renaissancistische Latijns schooldrama in de Nederlanden behandeld in verband met de verwerking van Middelnederlands materiaal met speciale aandacht voor het toneelstuk Elckerlijc. Hierbij wordt tevens bekeken welke thematiek zowel in Middelnederlands drama als in het Latijnse schooldrama voorkomt. De drie belangrijkste generaties van auteurs van schooldrama’s worden kort voorgesteld. De periode van dit schooldrama betreft hier de Nederlandse renaissance van eind zestiende en begin zeventiende eeuw. Deze periode wordt met voorbeelden van enkele auteurs en stukken geïllustreerd, met name de Acolastus van Guillemus Gnaphaeus en de Hecastus van Georgius Macropedius.
W niniejszym artykule autorka wychodzi od krótkiego przeglądu rozwoju edukacji w języku łacińskim w krajach Niderlandów w średniowieczu i renesansie, po czym poddaje analizie pozycję renesansowego łacińskiego dramatu szkolnego w Niderlandach w odniesieniu do materiałów średnioniderlandzkich (1200-1500), ze szczególnym uwzględnieniem sztuki Elckerlijc. W polu uwagi znajdują się również tematy wspólne zarówno dla dramatu środkowoniderlandzkiego, jak i łacińskiego dramatu szkolnego. W artykule przedstawiono pokrótce trzy najważniejsze pokolenia autorów dramatu szkolnego. Okres teatru szkolnego obejmuje niderlandzki renesans końca XVI i początku XVII wieku. Okres ten został zilustrowany przykładami kilku autorów i utworów, w szczególności Acolastus Guillemusa Gnaphaeusa i Hecastus Georgiusa Macropediusa.
This contribution first gives a brief overview of the development of Latin-language education in the Low Countries in the Middle Ages and the Renaissance. Subsequently, the position of Renaissance Latin school drama in the Low Countries is examined in relation to the incorporation of Middle Dutch material, with special attention paid to the play Elckerlijc. It also examines which themes are shared in both Middle Dutch drama and Latin school drama. The three most important generations of school drama authors are also briefly introduced. The period of these school dramas is that of the Dutch Renaissance of the late sixteenth and early seventeenth century. This period is illustrated with examples of several authors and plays, in particular the Acolastus by Guillemus Gnaphaeus and the Hecastus by Georgius Macropedius.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 5 Zeszyt specjalny; 27-39
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sentencje w czeskich dziełach Bartłomieja Paprockiego
Sentences in the Czech works of Bartłomiej Paprocki
Autorzy:
Koczur-Lejk, Klaudia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/908882.pdf
Data publikacji:
2020-01-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Czech literature of the 16th and 17th centuries
culture
maxim
proverb
Latin
literatura czeska XVI I XVII wieku
kultura
sentencja
przysłowie
łacina
Opis:
Bartłomiej Paprocki należy do grona pisarzy wykorzystujących w swojej twórczości sentencję jako celną formę wyrazu myśli filozoficznej i etycznej. W jego czeskich dziełach występują sentencje w języku łacińskim (pozostawione w oryginale, lub tłumaczone na czeski), wierszowane parafrazy sentencji łacińskich, a także autorskie sentencje pisarza, które zdradzają jednak wpływy antyczne bądź renesansowe i często okazują się nieoryginalne. Niejednokrotnie Paprocki stosuje ówczesne czeskie przysłowia. Sentencje bywają wplecione w treść utworów lub wyodrębnione jako tytuły poszczególnych wierszy czy rozdziałów. Wśród sentencji można wyróżnić kilka grup tematycznych. Do najczęstszych należą: przyjaźń i kobieta. Paprocki wielokrotnie pisze też o potędze rozumu ludzkiego, przemijaniu urody, śmierci oraz wadach ludzkich. Sentencje zawierają nauki moralne, napomnienia, pouczenia, przestrogi. Autor proponuje pozytywny model postępowania człowieka.
Bartholomew Paprocki is one of the writers who used maxims as an unerring medium for the expression of philosophical and ethical thought. His Czech works contain maxims provided in the Latin language (in the original version or translated into Czech), versed paraphrases of Latin proverbs and also his own maxims which have provenance in the ancient and Renaissance era, and often appear not to be formed by the author. Many a time Paprocki resorts to Czech proverbs of the time. The maxims are intertwined into the content of his works or highlighted as titles of specific poems and chapters. These maxims can be divided into topical categories. The most frequently used themes are: friendship and “woman”. Paprocki explores, again and again, the greatness of human mind, the fading of beauty, human vices and death. His maxims contain moral lessons, instructions, admonitions. The author proposes a positive model of human behaviour.
Źródło:
Bohemistyka; 2019, 3; 365-378
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategie komunikacji transgranicznej: perspektywa polsko-niemiecka a sytuacja w Japonii
Strategies of transborder communication: German-Polish perspectives and the Japanese situation
Autorzy:
Kimura, Goro Christoph
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910441.pdf
Data publikacji:
2020-04-17
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish-German border region
Polish language
receptive bilingualism
Esperanto
language exchange
Sorbian language
Latin
pogranicze polsko-niemieckie
język polski
dwujęzyczność receptywna
wymiana języka
język łużycki
łacina
Opis:
Niniejszy artykuł podsumowuje dotychczasowe wyniki badań nad transgranicznymi strategiami językowymi na granicy polsko-niemieckiej. Autor omawia znaczenie języka dla dzisiejszych badań granicznych w ogóle oraz znaczenie języka dla polsko-niemieckiego regionu przygranicznego w szczególności. Po przeglądzie językowych strategii komunikacji transgranicznej przedstawia zastosowanie różnorodnych strategii na granicy polsko-niemieckiej. Autor formułuje tezę, iż włączenie strategii alternatywnych, takich jak język polski, dwujęzyczność receptywna albo Esperanto, ale również uzupełnienia w postaci wymiany języka, zastosowania języka łużyckiego, a nawet łaciny, przyczynią się do trwałego ustabilizowania kontaktów polsko-niemieckich. Omawia także znaczenie kwestii języka i granicy w Japonii i wskazuje możliwość wykorzystania doświadczeń Europy Środkowej w sytuacji Azji Wschodniej.
This article presents the latest results of research on linguistic strategies for transborder communication at the German-Polish border. First, the significance of language for current border studies in general and for the German-Polish border in particular are discussed. Then, theoretically possible strategies and their real application at the border region are presented. According to the author, alternative strategies, such as the use of Polish as a vehicular language, receptive bilingualism or Esperanto, but also supplementary utilization of language exchange, Sorbian or even Latin, can uniquely contribute to improve German-Polish contacts. At the end, the paper surveys the linguistic situation at Japanese border regions and suggests that the Central European Experiences can be useful to tackle the transborder communication challenges in East Asia.
Źródło:
Język. Komunikacja. Informacja; 2019, 14; 85-101
1896-9585
Pojawia się w:
Język. Komunikacja. Informacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sobre el papel del latín y el concepto de latinismo desde la perspectiva española y polaca
On the Role of Latin and the Concept of Latinism from the Spanish and Polish Perspective
Autorzy:
Pawlak, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230990.pdf
Data publikacji:
2022-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
łacina
język hiszpański
język polski
periodyzacja historyczna
terminologia leksykologiczna
latynizmy
Latin
Spanish language
Polish language
historical periodization
lexicological terminology
Latinisms
lengua polaca
periodización histórica
latinismos
latín
lengua española
terminología lexicológica
Opis:
The objective of the article is twofold. On the one hand, it aims to briefly outline the history of the Spanish and the Polish language in order to compare the role of Latin in the formation of both languages. On the other hand, it focuses on the lexicological terminology related to Latin-derived words, with special focus on Latinisms. In addition to the lexicological nomenclature, classifications of Latinisms are also compared. The differences detected in the contrastive analysis mainly concern the lack of heritage words from Latin in Polish and the different concept of doublets in Spanish and Polish. This, in turn, is due to the different type of role of Latin in both languages in its early stages of formation. The article ends with the conclusions and a brief reflection about neocultisms.
Źródło:
Collectanea Philologica; 2022, 25; 105-115
1733-0319
2353-0901
Pojawia się w:
Collectanea Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies